Korpusfil: Diplomatarium Norvegicum, Samling 19, hefte 1 og hefte 2 , Christiania 1910-14

Digital corpus and dictionary of Norwegian Medieval Latin texts

Nasjonalbiblioteket 2019

Publiseres som del av digitalt tekstkorpus.

[1 aar991] 
DIPLOMATARIUM NORVEGICUM
Fredsmaal og vilkaar, som kong Æthelred og alle hans "witan" (raad) avtalte med vikingehæren, hvis førere var Anlaf (Olav Trygvessøn), Justin (Jostein Eirikssøn, Olavs morbroder) og " Gudmund Stegitas søn".
Den angelsaksiske tekst efter MS. Corpus Christi College i Cambridge 383, s. 88; den latinske efter Quadripartitus (tekst fra 1114) i Codex Regius 11 B. 2 i British Museum. Trykt i: 1) Thorpe, Ancient Laws and Institutes of England, 2) R. Schmied Gesetze der Angelsachsen, s. 205-208, 2 og 3) F. Liebermann, Die Gesetze der Angelsachsen, I, s. 221.
/Edd/is synd /edd/a fri/edd/mal /ok/ /edd/a forword, /edd/e Æthelred cyng /ok/ ealle his witan wi/edd/ /edd/one here gedon habba/edd/, /edd/e Anlaf /ok/ Iustin /ok/ Gu/edd/mund Stegitan sunu mid wæron. /Edd/æt ærost, /th/ æt woroldfri/edd/ stande betweox Æthelrede cynge /ok/ eallu m his leodscipe /ok/ eallu m /edd/am here, /edd/e se cyng /th/ æt feoh sealde, æfter /edd/am formalan, /edd/e Sigeric arcebiscop /ok/ Æ/edd/elwerd ealdormann /ok/ Ælfric ealdorman worhton, /edd/a hu abædon æt /edd/am cynge, /th/ æt hy mostan /edd/a m læppan fri/edd/ gebicgean, /th/e hy under cynge hand ofer hæfdon.
Hec sunt uerba pacis et prolocutiones, quas Æ/th/elredus rex et omnes sapientes eius cum exercitu firmauerunt, qui cum Analauo et Iustino et Gu/edd/mundo Stegitam filio uenit. Hoc inprimis, ut pax mundi stet inter Æ/th/elredum regem et omnem populum eius et omnem exercitum, cui rex pecuniam suam dedit, post elocutiones, quas Sigericus archiepiscopus et Æ/th/elredus aldremannus et Ealfricus aldremannus fecerunt, postquam impetrauerunt /´a/ rege, cur possent illi partiuncule pacem emere, quam sub manu regis superhabebant.
[2 aar991] 
/ok/ gif ænig sciphere on Englaland hergie, /th/ æt we habban heora ealra fultum; /ok/ we him sculon mete findon, /edd/a hwile /edd/e hy mid us beo/edd/. /ok/ ælc /edd/æra landa /edd/e ænigne fri/edd/ige /edd/æra /edd/e Ænglaland hergie, beo hit utlah wi/edd/ us /ok/ wi/edd/ ealne here. /ok/ ælc ceapscip fri/edd/ hæbbe, de binnan mu/edd/an cuman, /edd/eh hit unfri/edd/scyp sy, gyf hit undrifen bi/edd/. /ok/ /edd/eh hit gedriuen beo /ok/ hit ætfleo to hwilcre fri/edd/byrig, /ok/ /edd/a menn up ætberstan into /edd/ære byrig, /edd/onne habban /edd/a men fri/edd/ /ok/ /th/ æt hy him mid bringa/edd/. /ok/ ælc agenra fri/edd/manna fri/edd/ hæbbe, ge on lande ge on wætere, ge binnan mu/edd/an ge butan. Gyf Æ/edd/elredes cynges fri/edd/man cume on unfri/edd/land, /ok/ se here /edd/ærto cume, hæbbe fri/edd/ his scip /ok/ ealle his æhta. Gyf he his scip upp getogen hæbbe o/edd//edd/on hulc geworhtne o/edd//edd/on geteld geslagen: /th/ æt he /edd/ær fri /edd/ hæbbe /ok/ ealle his æhta. Gyf he his æhta bere geman /edd/ara unfri/edd/manna æhta into huse, /edd/olie his æhta /ok/ æbbe sylf fri/edd/ /ok/ feorh, gif he hine cy/edd/e.
Si naualis exercitus Angliam infestet, ut habeamus omnium eorum auxilium; et ministrabimus eis uictum, quamdiu nobiscum erunt. Et omnis terra, que aliquem eorum manuteneat, qui Angliam inquietant, sit exlex apud nos et omnem exercitum. Et omnis ceapscip (id est nauis institoris) pacem habeat, que in portum ueniet, licet nauis sit inimicorum, si non sit abacta tempestatibus. Et licet abacta sit et applicetur ad aliquam curiam pacis, et homines euadant in ipsam curiam, pacem habeant et quod attulerint secum. Et omnis fri/edd/mannus noster pacem habeat in terris et aquis, et intra portum et extra. Si regis Æ/th/elredi fri/edd/mannus ueniat in unfri/edd/land (id est in hostilem terram), et exercitus adueniat, pacem habeat nauis eius et omnis pecunia sua. Si nauem suam extraxerit uel tuguriolum congerat uel papilionem tendat, habeat inibi pacem et tota pecunia sua. Si pecuniam suam inter pecuniam unfri/edd/mannorum (id est pacem non habentium) mittat in domo, perdat pecuniam suam, et ipse tamen pacem et uitam habeat, si se manifestet.
[3 aar991] 
Gyf se fri/edd/man fleo o/edd//edd/on feohte /ok/ nelle hine cydan: gif hine man ofslea, licge ungylde. Gyf man beo æt his æhtan bereafod, /ok/ he wite of hwilcu m scipe, agyfe steoresman /edd/a æhta o/edd//edd/on gange feowra sum t/´o/ /ok/ o/edd/sace - /ok/ beo him sylf fifta -, /th/ æt he hit ariht name, swa hit ær geforword wæs. Gyf Ænglisc man Deniscne ofsleo, frigman frigne, gylde hine mid XXV pundum, o/edd//edd/on man /edd/one handdædan agyfe; /ok/ do se Denisca /edd/one Engliscan ealswa, gif hine ofslea. Gyf Englisc man Deniscne /edd/ræl ofslea, gylde hine mid punde, /ok/ se Denisca Engliscne ealswa, gif he hine ofslea. Gyf eahta men beon ofslagene, /edd/on ne is /th/ æt fri/edd/brec, binnan byrig o/edd//edd/on buto[n]. Binnan eahta mannu m bete man /th/ æt fullu m were. Gyf hit binnan byrig gedon bi/edd/, seo fri/edd/bræc, fare seo buruhwaru sylf to /ok/ begyte /edd/a banan, cuce o/edd//edd/e deade, heora nyh[s]tan magas, heafod wi/edd/ heafde. Gyf hy nellan, fare se ealdorman to; gif he nelle, licge se ealdord/´o/m on ufri/edd/e. Æt eallu m slyht /ok/ æt ealre /edd/ære hergunge /ok/ æt eallu m /edd/am hearmu m, /edd/e ær /edd/a m gedon wære, ær /edd/æt fri/edd/ geset wære, man eall
Si fri/edd/man (id est homo pacis) fugiat uel repugnet et se nolit indicare, si occidatur, iaceat ungilden (id est insolutus). Si homo sit de pecunia sua robatus et sciat, in qua naui, reddat steoresman (id est gubernator) pecuniam illam uel cum quatuor iuret - et idem sit quintus - quod per rectitudinem cepit, sicut antea prelocutum erit. Si Anglicus homo Dacum occidat, liber liberum persoluat eum XXV libris, uel ipse m a l efactor reddatur; et tantum dabit Dacus de Anglico, si eum occidat. Si Anglicus Dacum seruum occidat, reddat eum uiginti sol., et Dacus similiter Anglicum reddat, si occidat eum. Si eahta men occidantur, pertineat infractio pacis intra curiam uel adiacentias eius. Eahta men persoluantur plena wera. Si intra burgum regis fiat infractio pacis, adeant burgenses et conquirant illum malefactorem, uiuum uel mortuum proxima cognatio eius, caput pro capite. Si nolint, adeat aldremannus; si nolit, rex; si nolit, sit pars illa preter pacem. De omni homicidio et omni robaria et omnibus incendiis, que facta sunt antequam pax fuerat instituta, totum dimitta
[4 aar991] 
onweig læte, /ok/ nan man /th/ æt ne rece ne bote ne bidde. /ok/ /th/ æt na/edd/or ne hy ne we ne underfon o/edd/res wealh ne o/edd/res /edd/eof ne o/edd/res gefan. /ok/ gif man secge on landesmann, /th/ æt he orf stæle o/edd//edd/on man sloge, /ok/ hit secge an scei/edd/man /ok/ an landesman, /edd/on ne ne beo he nane[s] andsæces wyr/edd/e. /ok/ gif heora menn slean ure eahta, /edd/onne beo/edd/ hy utlage ge wi/edd/ us /ok/ ne beo nanre bote weor/edd/e. Twa and twentig /edd/use[n]d punda goldes /ok/ seolfres man gesealde /edd/am here of Ænglalande wi/edd/ fri/edd/e.
tur, et nemo uindic tam uel emendationem exigat. Et ut nec ipsi neque nos alterius seruum uel inimicum receptemus. Si dicatur in compatriota, quod furtum fecerit uel hominem occiderit, et hoc dicat unus sceidmannus et unus landesmannus, tunc non sit aliqua negatione dignus. Et si homines eorum occidant pecuniam nostram, utlage sint apud illos et nos et non admittantur ad emendationem. Uiginti duo milia librarum auri et argenti data fuerunt exercitui de Anglia pro pace.
[5 aar1018] 
Knut, Anglernes konge, giver biskop Burhwold 4 bo (cassatae) i Landerhtun og Tinieltun. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa () og " Yrric dux" (dvs Eirik Haakonssøn Jarl).
Landsdowne MS. 996, fol. 86, og Wanley MS. fol. 282 b, i British Museum. Trykt i Kemble, Codex diplomaticus aevi Saxonici IV nr. 728, (s. 2-3).
/+/ In nomine sanctae trinitatis! Cum mundi cursus uario, ut cotidie cernimus, incertoque discrimine tendat ad calcem, cuique mortalium opus est, ut sic caducam peragat uitam, ut quandoque possit dei adiutus [beneficio] possidere perpetuam, et quamdiu uitae istius utitur aura cuncta quae iusto statuuntur examine certis apicum lineis inserere, ne forte subsequentibus ueniant in obliuionem, et sic a iunioribus paruipendatur institutio seniorum. Quapropter ego Cnut rex subthronizatus Angligenum, cuidam meo fidelissimo episcopo, qui noto uocitamine nuncupatur Burhwold, condono in aeternae ius haereditatis, quandam telluris particulam, cassatas scilicet quatuor, in duobus locis diuisas ubi ab incolis dicitur Landerhtun, et terra aliud Tinieltun; ut habeat quamdiu uitalis spiritus in hac aerumnosa uita fragile corpus aluerit; et post obitum eius terram Landerhtun commendat pro anima eius et regis sancto Germano in perpetuam libertatem; et Tinieltun faciat episcopus quod sibi uisum fuerit. Maneatque, prout iam praedixeram, donum istud ab omni saeculari seruitio exinanitum, cum omnibus ad se rite pertinentibus, campis, siluis, pascuis, pratis, excepta expeditione tantum si necessitas coegerit, et captio furum, libertatem teneat ut superius titulatur. Hanc uero meam donationem, quod opto absit a fidelium mentibus, minuentibus atque frangentibus, fiat pars illorum cum illis de quibus e contra fatur, Discedite a me maledicti in ignem aeternum, et caetera; nisi hic prius satisfaciant ante mortem. Istis terminis ista terra hinc inde gyratur, etc. Anno dominicae incarnationis millesimo octodecimo scripta est huius munificentiae syngrapha, his testibus consentientibus quorum nomina inferius caraxata esse uidentur. /+/ Ego Cnut totius Britanniae monarchus meae largitatis donum agiae crucis taumate roboraui. /+/ Ego Liuingus Dorobernensis aecclesiae episcopus consensi et subscripsi. /+/ Ego Wlfstan Eboracensis aecclesiae archiepiscopus signo sanctae crucis [6 aar1019]  subscripsi. /+/ Ego Ælfgyfa regina humillima adiuui. /+/ Ego Ælfsinus episcopus non renui. /+/ Ego Brihtwold episcopus adquieui. /+/ Ego Æ/edd/elwine episcopus confirmaui. /+/ Ego Brihtwine episcopus consilium dedi. /+/ Ego Eadno/edd/ episcopus consolidaui. /+/ Ego Burhwold episcopus conclusi. /+/ /Edd/urcil dux. /+/ Yrric dux. /+/ Egillaf dux. /+/ Ranig dux. /+/ Æ/edd/elweard dux. /+/ Godwine dux. /+/ Brihtrig abbas. /+/ Æ/edd/elsige abbas. /+/ Brihtmær abbas /+/ Ælfsige abbas. /+/ Æluere abbas. /+/ Æ/edd/elwold abbas. /+/ /Edd/ored minister. /+/ Aslac minister. /+/ Tobi minister. /+/ Ælfgar minister. /+/ Odda minister. /+/ Ælfgar minister.
Knut, hele Albions konge, giver abbed Æthelwold og Exeter kirke skattefrihed. Mellem vidnerne er " Hacun dux" dvs (Haakon Eirikssøn Jarl) og " Yric dux" (dvs Eirik Jarl).
MS. Corpus Christi College i Cambridge 69, nr. 35 og MS. Harley 358 fol. 32 i British Museum. Trykt i Kemble, Codex diplomaticus aevi Saxonici IV nr. 729, s. 3-6).
/+/ Rector altipolorum culmine atque architector summae fabricae aethereae aulae, ex nihilo quidem cuncta creauit, coelum scilicet et terram et omnia quae in eis sunt, candida quidem angelica agmina, solem, lunam, lucidaque astra, et caetera quae super firmamento sunt; mundi autem fabricam inenarrabili disponens ordine, ut Genesis testatur, Et hominem sexto die formauit ad similitudinem suam, Adam, uidelicet quadriformi plasmatum materia, unde nunc constat genus humanum quae in terris mouetur et ima terra laruarica latibula, ubi et Lucifer cum decimo ordine per superbiam de coelo ruit. Sed et hoc inuidet pestifer Chelidrus prothoplaustum a deo conditum intellexerat ut hoc impleret, a quo ipse miser et satellites illius de coelo proiecti sunt. Heu! quidem boni creati sunt, sed miserabiliter decepti. Ideoque inuidus Zabulus totis uiribus homini inuidet, suadet mulieri, mulier uiro, per suasionem atque per inobedientiam ambo decepti sunt fraudulenter per gustum pomi ligni uetiti, atque ab amoenitate paradisi deiecti sunt in hoc aerumpnoso saeculo, et letum sibi ac posteris suis promeruerunt, atque in tetrum abyssi demersi [7 aar1019] sunt. Sed hoc misericors et piissimus pater indoluit perire tandiu nobilem creaturam sui imaginem; misertus est generi humano, misit nobis in tempore, id est, post quinque millia annorum proprium filium suum, ut mundum perditum iterum renouaret; ut sicut mulier genuit mortem in mundo, ita per mulierem enixa est nobis uita in mundo, et sicut per delictum Adae omnes corruimus, ita per obedientiam Christi omnes surreximus, et sicut mors per lignum intrauit, ita et uita per lignum sanctae crucis uenit, et antiquum inimicum superauit, et fortis fortem alligauit et in imo barathro retrusit; iuste periit qui iniuste decepit, atque omnes antiquas sanctas turmas a fauce pessimi leonis eripuit, et ouem perditam in hemeris posuit, et ad antiquam patriam reduxit, et decimum ordinem impleuit. Unde ego Cnhut rex Anglorum caeterarumque gentium persistentium in circuitu, patefacio omnibus hanc cartulam legentibus et auscultantibus, quod Æ/edd/elbertus dux reuelauit mihi, quod mei praepositi in Defonia prouincia imponebant iugum seruitutis praediis sanctae aecclesiae dei et eius genitricis Mariae, omniumque sanctorum quae est in Exencestria, diruto monasterio a paganis et crematis priuilegiis quae antiqui reges concesserant supradicto coenobio. Quamobrem ego Cnhut, deo fauente, totius Albionis primicerius, pro petitione supradicti ducis, et pro remedio animae meae mearumque culparum emendatione atque incolumitate mei regni, hanc cartulam concedo Æ/edd/elwoldo abbati eiusque fratribus, et suis successoribus in supradicto monasterio commorantibus ad perpetuam libertatem, ut liberum permaneat ipsum monasterium cum omnibus praediis illi concessis, et cum omnibus rebus ad eum rite pertinentibus, id es, campis, pratis, pascuis, siluis, uenationibus, piscariis, ab omni regali et saeculari grauedine maiore aut minore, exceptis assiduis orationibus, nisi sola expeditione et pontis constructione; et si aliquid pro expeditione, aut pro aliquo regali tributo reddatur, detur monasterio. Quicunque ergo hoc donum uel hanc nostram libertatem augere uel multiplicare uoluerit, amplificet deus bona illius in regione uiuentium, paceque nostra conglutinata uigens et florens, atque inter agmina beatitudinis tripudia succedat, qui nostrae donationis muneri consentiat. Si quis uero tam epilenticus philargyriae seductus amentia, quod non optamus, hanc nostrae eleemosynae dapsilitatem ausu temerario infringere tentauerit, sit ipse alienatus a consortio sanctae [8 aar1019] dei aecclesiae, necnon et a participatione sacrosancti corporis et sanguinis Ihesu Christi filii dei, per quem totus terrarum orbis ab antiquo humani generis inimico liberatus est, et cum Iuda Christi proditore sinistra in parte deputatus, nisi prius hic digna satisfactione humilis poenituerit, quod contra sanctam dei aecclesiam rebellis agere praesumpsit, nec in uita hac practica ueniam, nec in theorica requiem apostata obtineat ullam, sed aeternis barathri incendiis trusus iugiter miserrimus crucietur. Anno dominicae incarnationis .m o.xix o. indictione .ii. scripta est huius munificentiae syngrapha, hiis testibus consentientibus quorum inferius nomina secundum uniuscuiusque dignitatem utriusque ordinis decusatim, domino disponente, carraxantur. /+/ Ego Cnhut Britanniae Anglorum monarchus hoc taumate donum agiae crucis roboraui. /+/ Ego Lyuing Dorouernensis basilicae primas huic regali dono assensum praebui. /+/ Ego Wulfstanus Eboracensis cathedrae archipontifex signum sanctae crucis laetus impressi. /+/ Ego Ælfsige episcopus praebui. /+/ Ego Godwyne episcopus consensi. /+/ Ego Ælfwine episcopus adquieui. /+/ Ego Leofsige episcopus annui. /+/ Ego Ælfsige episcopus assensi. /+/ Ego Brichtwolf episcopus iussi. /+/ Ego Æ/edd/elfred episcopus roboraui. /+/ Ego Æ/edd/elwine episcopus praebui. /+/ Ego Eadno/edd/ episcopus subscripsi. /+/ Ego Brihtwolf episcopus impressi. /+/ Ego /Edd/urcil dux. /+/ Ego Hacun dux. /+/ Ego Leouuine dux. /+/ Ego Halfdan dux. /+/ Ego Yric dux. /+/ Ego Æ/edd/elred dux. /+/ Ego Eilaf dux. /+/ Ego Godwine dux. /+/ Ego Haram dux. /+/ Ego Syhrod dux. /+/ Ego Brihtrig abbas. /+/ Ego ælfsige abbas. /+/ Ego Ælfstan abbas. /+/ Ego Ælfhere abbas. /+/ Ego Leofric abbas. /+/ Ego Æ/edd/elwold abbas. /+/ Ego Germanus abbas. /+/ Ego Æ/edd/eric abbas. /+/ Ego Aua abbas. /+/ Ego Æ/edd/elwine abbas. /+/ Ego Luxihs abbas. /+/ Ego Ælfno/edd/ abbas. /+/ Ego Filno/edd/ abbas. /+/ Ego Ælfwine minister. /+/ Ego Haldan minister. /+/ Ego Swesa minister. /+/ Ego Leofric minister. /+/ Ego Ælfgar minister. /+/ Ego Odda minister. /+/ Ego Ælfwig minister. /+/ Ego Eadwig minister. /+/ Ego Osfer/edd/ minister. /+/ Ego Leofsige minister. /+/ Ego Eadsi/edd/ minister. /+/ Ego Ælfgar minister. /+/ Ego Ælfrich minister. /+/ Æ/edd/elmar minister. /+/ Eadwyne minister. /+/ Leofno/edd/ minister. /+/ Wulfsighe minister. + Eadwig minister. /+/ Wyne minister. /+/ Ælua minister. /+/ [9 aar1019] Æ/edd/elwine minister. /+/ Sewlf minister. /+/ Ælfric minister. /+/ Sodda minister. /+/ Æ/edd/elno/edd/ minister. /+/ Æ/edd/elmar minister.
Knut, Britanniens konge, giver sin tjener Agemund 16 bo i Cheselburne. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa samt "Yric dux" (Eirik Jarl) og " Hacun dux".
MS. Harley 61, fol. 8 i British Museum. Trykt hos Kemble, IV, nr. 730 (s.6-9).
/+/ In trino supernae deitatis nomine! Uniuersarum conditor gubernatorque rerum, ex nichilo cuncta quicquid usquam est aut in superis summum, quodue caeteris amoenum inneffabili maiestatis suae imperio facta fore fecit. Coelum quippe ut ueridici stoma prophetae perite profert domino, tellurem, scilicet, filiis hominum diuisit; postquam uero protoplaustus amaro uetiti gustamine mali praeceptum heriale in obliuionis transgressum praeteriens negligenter floccipendit, foelicemque Paradisiacae iocunditatis uetustatem lugubriter amisit, ignoratur hucusque quid pro dolor mali, quid moestitiae, quid moeroris, quid angoris, quidue doloris humanum perpessum sit genus, ob illud quod antecessores fecerant scelus. Sed tandem omnicreantis pia domini clementia mortalibus benigniter misericorditerque permisit, quatinus terrenis mundi pragmatibus coelita mercari ualeant tripudia, atque qui per boni operis fructum peruenerit et in aeuum foelix sine fine manebit. Huius amandae foelicitatis gloria cordetenus inneffabili delectatus, ego Knut telluris Britanniae totius largiflua dei gratia subpetente subtronizatus rex ac rector, cuidam meo ministro, appellamine Agemund, aeternam in haereditatem sub potestatis meae regimine, aliquam impendo terrenae particulam mansionis, scilicet .xvi. cassatos ab incolis estimatam, in loci ipsius habitamine quod regionis illius accolae Cheselburne nomine solito nuncupant in cosmo, scedulamque istam illi adnotare mandaui, quatinus calcetenus praefatum rus possideat; postque se cuicumque uoluerit liberaliter iure relinquat haereditario. Maneat igitur hoc meum inmobile donum aeterna libertate iocundum, cum omnibus quae ad ipsa loca pertinere dinoscuntur, tam in notis causis quam ignotis, in magnis et in modicis, campis, pratis, pascuis, communi labore excepto, expeditione, pontis arcisue munitione. [10 aar1019] Sed tamen torpentes auaritiae incessus omnimodo in nomine agii saluatoris ab omnibus interdico, eo uidelicet tenore, ut meum donum corroboratum sit; etiam si quis alium antiquum libellum in propatulo protulerit, nec sibi nec aliis proficiat, sed in sempiterno graphio deleatur, et cum iustis non scribatur. Si qui denique, mihi non optanti, hanc libertatis cartam philargyriae liuore depressi uiolare satagerint, cum tetrae tortionis agminibus delapsi uocem audiant examinationis ymera districti arbitris sibi horribiliter dicentis, Discedite a me maledicti in ignem aeternum, ubi cum zabulicis gehennarum parasitis ferreis sartaginibus crudeli torqueantur in poena, si non ante mortem digna hoc emendauerint poenitentia. Praefata igitur tellus undique hiis limitibus circumgyrari uidetur. Ærest of Bertes welle on /edd//^a/re ealde d/^i/ches h/^e/ued; of /edd//^a/re d/^i/ch on flexcumbes h/^e/uede; on /edd/ane ealde pa/edd/e; of /edd/ane pa/edd/e on /edd/a ellen /th/irnen; of /edd//^a/re /th/irnen on deuelisc stre/^a/m; anlang stre/^a/mes on /edd/one hw/^i/ten welle; of /edd/ane welle on /edd/ane bergh /^u/ppen m/^o/rhelle; of /edd/ane berghe on /edd/a ealde berig; of /edd/ane bery on /edd/ane rugen bergh; of /edd/ane bergh on sebergh; of seberghe on hor/edd/iuel; of hor/edd/iuele on ne/edd/an p/^o/l; of /edd/ane p/^o/le inne /edd/a /th/ornen; of /edd//^a/re /th/yrnen on /edd/ane /th/orn /^u/p an Gr/^e/tind/^u/ne; of /edd/ane /th/orne on /edd/o st/^a/ncysten on holencumbe; of /edd/ane st/^a/ncyste on bl/^a/cmanne bergh; of /edd/ane berghe be /^a/nne h/^e/fden on hippe pa/edd/; of /edd/ane pa/edd/e on Cheselburne on shete bergh; of /edd/ane berghe on br/^a/den bergh; of br/^a/de berghe on /edd//^a/re d/^i/ches hirne; of /edd//^e/re hirne on /th/ornd/^u/nes cnep; of /edd/ane cneppe one /edd/ane gre/^a/te hlinc; of /edd//^a/re linke on b/^u/restowe on /edd/at ealden reshbed; of /edd/ane bedde bi stre/^a/me in /edd/ane miliere; of /edd/ane miliere on /edd/o apeltren; of /edd//^a/re apeltren on /edd//^a/re h/^a/ren torre on hiwisc bergh; of /edd/ane berghe on liscbr/^o/c; /^u/ppe be br/^o/ke on /edd/a sticelen lane; of /edd//^a/re lane on /edd/o tw/^e/ie pettes; of done petten on /edd/ane hord/th/iuel; of /edd/ane /th/iuel on /edd/ane bergh; of /edd/ane bergh on /^a/nne /th/ornstub; of /edd/ane stubbe on /edd/ane snieren fyrsg/^a/ran; of /edd//^a/n g/^a/ran eft on Bertes welle. Scripta uero est haec cartula anno dominicae incarnationis .m oxix mo. indictione .ii a. hiis testibus consentientibus quorum nomina infra carraxantur. Ego Knut gratia dei praestante rex hoc donum firmaui sigilloque agiae crucis impressi /+/. Ego Leuing archiepiscopus regis munificentiam Christi crucis uexillo praetitulaui /+/. Ælfgiue thoro consecrata regio hanc donationem sublimaui /+/. Ego [11 aar1021] Ælfsige episcopus confirmaui /+/. Ego Brihtwine episcopus conscripsi /+/. Ego Brithwold episcopus corroboraui /+/. Ego Æ/edd/elwine episcopus consolidaui /+/. Ego Wine episcopus consensi /+/. Ego Buruhwold episcopus non renui /+/. Ego /Edd/urkil dux /+/. Ego Godwine dux /+/. Ego Yrc dux /+/. Ego Æ/edd/elred dux. /+/ Ego Eilaf dux /+/. Ego Hacun dux /+/. Ego Brihwig abbas /+/. Ego Brithmer abbas /+/. Ego Ælfuere abbas /+/. Ego Ælfno/edd/ abbas /+/. Ego Ælfstan abbas /+/. Ego Brihtno/edd/ abbas /+/. Ego Æ/edd/elwold abbas /+/. Ego Acun minister /+/. Ego Hastin minister /+/. Ego Aslac minister /+/. Ego Toga minister /+/. Ego Boui minister /+/. Ego Toui minister /+/. Ego Kærl minister /+/. Ego Æ/edd/elmer minister /+/. Ego Ælfget minister /+/. Ego Brichtric minister /+/. Ego Siward minister /+/. Ego Eadmund minister /+/. Ego Brichtrich minister /+/.
Knut, konge over hele Albion og de paa tre kanter omboende folk, giver sin tjener Ætheric en gaard i Mævi. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa og " Hacun dux".
MS. Cotton, Augustus II 69, i British Museum. Trykt hos Kemble, IV, nr. 744 (s. 35 f).
In altithroni onomate qui nos qui uoluit creauit plasmate. Ego. Cnut. rex totius albionis ceterarumque gentium triuiatim persistentium basileus dum plerumque cogitarem de huius caduci seculi rebus quomodo superni arbitris examine cuncta que uidentur uana et labilia rite censentur. Uerbi gratia que quasi tenuis uenti flatus. Aut fumigantis ignis uapor ad nihilum redacta euanescunt . secundum illud quod preco gentium in sacris scripturum paginis clara promulgat predicatione. Dicens omnia que uidentur temporalia sunt. Que autem non uidentur eterna. Idcirco quandam rusculi particulam dimedie uidelicet manse in loco qui a solicolis . mæwi. uocitatur nomine. Cuidam fideli ministro nomine . æ/th/eric. Libens perpetualiter in eternam hereditatem concedo. Quatenus cuicumque post fragilis uite curriculum uoluerit heredi. Liberam habeat cum omnibus ad se rite pertinentibus eternaliter in ius proprium potestatem tradendi. Sit autem predictum rus omni terrene seruitutis iugo liberum tribus exceptis [12 aar1021] rata uidelicet expeditione pontis arcisue restauratione. Nunc uero pace nostra conglutinata uigens et florens inter agmina sancta eterne beatitudinis tripudia succedat qui nostre donationis muniri consentiat. Si quis uero non perhorrescat euertere machinans nostrum decretum. Sciat se corruentem in prefundum barathrum eterni orci et eternaliter letatis laquei in diris flammis cruciatum. Acta est autem hec mea donatio. Anno ab incarnatione domini nostri Ihesu Christi. Millesimo .xxxi. Indictione .iiii. Istis terminis predicta tellus circumgyrata esse nidetur. /Edd/is is /th/ære healfan hide landgemæro æt mæwi ærest on cleaca /th/on adun on mæwi of /^æ/lbr/^o/c /th/onne on /^æ/lbr/^o/c of /th/one æwylman /th/onne east on gerihte to /th/am merc stane of /th/am merc stane to /th/am blacan pytte /ok/ /th/an[ne] on gerihte to odda wylle adun on odda wylles lace to /th/an ford lace upp on stream to /th/am æwylman /th/anon eastrihte to boc s/^æ/tena hig wege /th/onne /^u/t on /th/one hig weg t/^o/ /th/am cyric wege /th/anon on gerihte t/^o/ /th/am mere of /th/am mere to edswy/th/e torre fram edswy/edd/e torre on gerihte eft on cleaca. Huius namque nostre munificientie testes extiterunt quorum inferius nomina decusatim domino disponente carraxantur. /+/ Ego Cnut brittannie totius anglorum monarchus hoc agie crucis taumate roboraui. /+/ Ego Æ/th/elno/edd/ eboracensis basilice primas insegnis hoc donum regale confirmaui. /+/ Ego ælfgifo reg[i]na humillima adiuui. /+/ Ego ælfsige episcopus assensum prebui. /+/ Ego byrhtwold episcopus dictando titulaui. /+/ Ego byrhtwig episcopus dignum duxi. /+/ Ego ælmær episcopus confirmaui. /+/ Ego lyfinc episcopus consolidaui. /+/ Ego æ/th/elric episcopus consensi. /+/ Ego byhrtwine episcopus conclusi.
Ego godwine Dux. Ego hacun Dux. Ego sihtric Dux. Ego hrani Dux. Ego brihtmær abbas. Ego æ/th/elwerd abbas. Ego ælfere abbas. Ego æ/th/elwine abbas.
Ego osgod min/3prikk-v/ Ego toui min/3prikk-v/ Ego odda min/3prikk-v/ Ego ordgær min/3prikk-v/ Ego æ/th/elmær min/3prikk-v/ Ego leofsige min/3prikk-v/ Ego eadmær min/3prikk-v/ Ego eadsige min/3prikk-v/
[13 aar1021] 
/Th/is is /th/ære healf[an hide] landboc to mæwi /th/e cnut cing het gebocian æ/th/erice his /th/egene on ece yrfe.
Knut, Angelsaksernes konge, giver munken Æuic 5 bo i Niwanham. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa og " Yric dux".
MS. Cotton, Augustus II, 24 og MS. Cotton, Vespasianus B. XXIV, fol. 17 b. MS. Harley 3763, fol. 63, alle i British Museum. Trykt hos Kemble IV, nr. 736 (s. 18-20).
Regnante domino nostro Ihesu Christo imperpetuum quamobrem summopere -. festinandum ad amoenia arua laetitie ubi ymnidice iubilationis organa angelica dulcissimaque. odoramina flagrantia rosarum a iustis idoneisque. capiuntur naribus . Ergo prodigiis manifestissimis sine aliqua intercapedine demonstratur quod ea que sepissime arbitrantur retineri cum gaudio agillime transeunt sine laetitia . Quapropter ego Cnut . basileon angelsaxonum disponente clementia creantis partem aliquam telluris mei meo dilectissimo familiarissimoque monacho nomine Æuic . in loco quem solicole noto nuncupant nomine . æt niwanham . quinque cassaturas perpetim concedo . Quatenus possideat et fruatur cum omnibus utensilibus suis . pascuis . pratis . siluis . et post se cuicumque uoluerit . heredi sine ullo obstaculo derelinquat . Istud ergo donum ut iam predixeram maneat ab omni seruitio seculari preter arcis muniminem et pontis expeditionem. Precipimus uero in nomine saluatoris . ut si in postmodum quisquis alios libellos protulerit nichil omnino contra istum preualeant . sed sint condempnati et anathematizati et ad nichilum redacti . et iste semper firmus stabilisque permaneat ad utilitatem se possidentis . Si quis autem tetri demonis fastu instinctus hoc nostrum decretum infringere uoluerit . sit ipse a sancte dei aecclesiae consortio separatus et infernalibus æternaliter flammis cum Iuda Christi proditore cruciandus. nisi hic prius digna satisfactione penituerit quod contra nostrum decretum deliquit . His limitibus prephatum rus circumgyratur . /+/ /Edd/is syndon /th/a landgemæra innto niwanham. Ærest on /th/a dic /th/e ælfric biscop let dician . of /th/ære dic on /th/æne cyric pæ/edd/ . andlang pæ/th/es on /edd/æne bradan [14 aar1021] weg . andlang weges on helmstanes lege. of /edd/ære lege betwux /th/am twam wegum on /edd/æne st/^o/cc . of /edd/am stocce on /edd/a dic. of /edd/ære dic on /edd/one broc . andlang broces on /th/ fule sic . of /edd/æs sices heafdon into /th/æm pytte . of /edd/am pytte on /th/a dic . andlang dice on /edd/one wyll . of /edd/am wylle on /edd/æne pæ/edd/ . of /edd/am pæ/th/e on /edd/æne mær pytt . of /edd/am pytte andlang fyrh on /th/a heafda . andlang heafda on /edd/æne grenan pæ/edd/. andlang pæ/th/es eft on /edd/a heafda. andlang heafda nor/edd/ on /edd/one stybb . of /edd/am stybbe on /edd/a stræt. andlang stræt on /th/a mær furh . andlang fyrh to /th/am west heafdon . of /edd/am heafdon nor/edd/riht on /edd/æne wyll . on /th/am wylle into dræghæma gemære . andlang gemæres on /th/a hæ/th/enan byrgelsas . of /edd/am byrgelson andlang pæ/th/es on hindehlyp . of hindehlype andlang pæ/th/æs on /th/a wyrtwalan . of /edd/am wyrtwalan on heort sole . of heort sole on /edd/one sme/th/an hlæw . of /edd/am hlæwe on /edd/a furh . andlang fyrh on da wyrtwale . swa be /edd/ære wyrtwale on wi/edd/ig wylle. of /edd/ære wylle on /th/æne stodfald /th/anon on /th/æm haran pæ/th/ andlang pæ/th/es on /edd/æne mær /edd/orn . /th/anon su/edd/riht on /edd/æne heafod æcer . of /edd/am heafdon on /edd/æne weg . of /edd/am wege on /edd/a buttucas. of /edd/am buttucon on /edd/one broc. andlang broces on /th/at reada clif . of /edd/am clife on /th/a furh andlang fyrh on leofsunes heafod æcer sy/edd//edd/an æfter doddafordung gemære on /edd/a port stræt . of /edd/ære stræt su/edd/riht on /th/æne mere . of /edd/am mere on /edd/one broc . /ok/ swa eft upp andlang broces on fearnhylles sic andlang sices be eofordunenga gemære on /th/a stræt . andlang stræt wi/edd/utan /edd/a wyrtwalan /th/anon on /th/a dic /th/e we ær onfengon . /ok/ an myln binnan doddafordinga land score . /ok/ of rotaby innto niwanham twa hund swina mæsten . /ok/ wuduræden loca hwæs man be/th/urfe. His testibus consentientibus quorum hic inferius nomina caraxari uidentur. /+/ Ego cnut totius brittanie monarchus mee largitatis donum agye crucis taumate roboraui . /+/ Ego ælfgiuu regina stabilitatem testimonii confirmaui . /+/ Ego æ/th/elno/edd/ dorobernensis æcclesiæ archipresul adquieui . /+/ Ego wulfstan eboracensis aecclesie archipresul consignaui . /+/ Ego Æ/th/ericus episcopus in nomine saluatoris iubente rege sub testimonio optimatum hanc scedulam dictitando perscribere iussi . /+/ Ego Godwine episcopus adquieui . /+/ Ego Bryhtwold episcopus subscripsi . [15 aar1021] /+/ Ego Ælfsige episcopus adstipulaui . /+/ Ego leofsige episcopus consolidaui . /+/ Ego Ælmær episcopus testificaui . /+/ Ego Æ/th/elwine episcopus non rennui . /+/ Ego Ælfwine episcopus corroboraui . /+/ Ego Æ/th/e[l]stan episcopus collaudaui .
/+/ Ego Godwine dux . /+/ Ego Yric dux . /+/ Ego Eghlaf dux . /+/ Ego Leofwine dux . /+/ Ego Leofric miles . /+/ Ego Ælfwine miles . /+/ Ego Ceolric miles.
/+/ Ego Æ/th/elwine miles . /+/ Ego Ælfsige abbas. /+/ Ego Æ/th/elwine abbas. /+/ Ego Leofsige abbas. /+/ Ego Ælfward abbas. /+/ Ego Leofwine abba s. /+/ Ego Eadric abbas. /+/ Ego Eadno/edd/ abbas. /+/ Ego Brihtwig.
Into niwanham.
Knut, Anglerfolkets konge, giver til Kristus gaardene Horningga, Ludham og Netheshird. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa, " Huc (dvs Yric) dux" og " Hacun dux".
MS. Cotton, Galba E. II, fol. 30 i British Museum. Trykt hos Kemble IV, nr. 740 (s. 28 f.).
/+/ Christo omnipotenti, qui est omnium regum rex, omnino persoluendae sunt gratiarum actiones pro omnibus indebitis beneficiis, quibus hominibus sua sola pietate intercedente suffragatur nullis nostris promerentibus meritis. Ne ergo simus ingrati beneficiorum tantorum eius cuique magnopere studendum est nostrum, ut aliquid conferamus ei cuius sunt omnia et qui nobis non habita contulit habere cuique non possumus dare nisi propria et de suo proprio tribuit nobis mercari, et in usus proprios uti quae minime proprio usu potuimus habere, nisi eius tribueret gratia, scilicet, regni coelorum coelicolarum contubernium. Eius quippe largiflua bonitate regia dignitate subtronizatus, ego Knu/edd/ rex Angligenae nationis, pro nanciscendo eius immensitatis misericordiae dono concedo sibi de suo proprio quae mihi gratuito concessit, uillam noto nomine con-gnominato Horningga, cum pascuis, siluis, atque confinibus sibi rite subteriacentibus, scilicet, [16 aar1021-1024] Ludham cum pertinentiis, Netheshird cum suis pertinentiis. Est denique nostrum donum a Christo nobis collatum cui dantes foenoratum exposcimus, ut rursum suae largitionis donationem accipere dignetur a nobis omni intentionis affectu oblatam, quatinus possimns per sua sibi data consequi, quae a nobis non possunt possideri nisi a se collata. Si quisquam, quod absit, a diaboli incitatione fuerit inflatus, ut deo omnium rerum possidenti suum temptauerit, quod nobis sibi concessit tribuere, abstrahere ui uel fraude qualibet utinam remaneat nobis ad gratiam eius quae concessimus, et sit ei adinteritus aeternae dampnationis qui prauae mentis annisu hoc alio transferre conatur, nisi plenitudo satisfactionis eius subueniat. /+/ Ego Knu/edd/ rex hanc donationem Christo contuli pro consequendo praemio coelestis haereditatis. /+/ Ego Ælgifu regina hanc regiam donationem augendo confirmaui. /+/ Ego Wlstanus archiepiscopus corroboraui. /+/ Ego Æ/edd/elno/edd/us archiepiscopus confirmaui. /+/ Ego Godwinus episcopus corroboraui. /+/ Ego Ælfwinus episcopus assensum dedi. /+/ Ego Ælfsinus episcopus consignaui. /+/ Ego Æ/edd/ericus episcopus conclusi. /+/ Ego Ælfwius episcopus corroboraui. /+/ Ego Brihtwaldus episcopus consensi. /+/ Ego Huc dux. /+/ Ego Godwine dux. /+/ Ego Ulf dux. /+/ Ego Eglaf dux. /+/ Ego Hacun dux. /+/ Ego Leofwine dux. /+/ Ego Godric dux. /+/ Ego Brihtwig abbas. /+/ Ego Leofric. /+/ Ego Ælfward. /+/ Ego Æ/edd/elstan. An ealwealdendes drihtnes naman /edd/e ealle /th/ing gewohrte and him silfum t/^o/ anwealde hilt and syld /edd//^a/m /edd/e is willa is. Ic Knut of his /^a/genum /edd/e he for his g/^o/dnisse, b/^u/tan m/^i/nre geearnunge, me forgifen haf/edd/; ic sylle for m/^i/nre s/^a/ule alfdernisse /edd/at land at Hornninggen, mid felda and wudu sw/^a/ for/edd/ sw/^a/ /edd/a landgem/^æ/ru t/^æ/ca/edd/ int/^o/ Holme /edd//^a/m Godes /th/e/^o/wum t/^o/ /th/earfe on /^e/ce yrfe.
Knut, Anglernes konge, giver Leofwine Bondes søn 7 bo i Hanningtun. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa, " Yrik dux" og " Hakun dux".
MS. Codex Wintoniensis, fol. 106. Trykt hos Kemble IV, nr. 739 (s. 26 f.)
/+/ Regnante Christo Ihesu saluatore nostro in aeternum, cuius nutu omnium ordinum potestates et omnia iura disponuntur [17 aar1023] regnorum! Anno incarnationis eiusdem Ihesu Christi millesimo .xxiii o. indictione .vi. ego Cnut rex Anglorum deuoto mihi ministro qui Leofwine nomine et Bondan sunu appellatur cognomine hanc cartulam haereditariam ad uillam quae .vii tem. cassatorum continens capacitatem Hanningtun dicitur scribi praecepi, ut hoc donum meum semper inuioalabile et incommutabile permaneat. Uir quippe praedictus hanc terram ab Æ/edd/elredo rege puri auri pondere libram argenti pensantem in ius sibi comparauit perpetuum; idcirco regia auctoritate decerno ut quod a priore rege comparatum et a me donatum est, nullis umquam mutetur temporibus. Quapropter si quisquam uirum praenominatum libertate spoliauerit ista, maledictus et dampnatus a deo et omnibus sanctis sine fine permaneat, nisi facinus suum digna aboleuerit poenitudine. Concessi quoque ut haec terra ab omni seruitio alieni domini iugiter libera fiat, excepto expeditione, et pontis arcisue constructione. Ecce praefatae limites terrae Anglico notantur hic eloquio. /Edd/is sind /edd/a landgæm/^æ/ræ t/^o/ Hanit/^u/ne. /Edd/æt is, /^æ/rest on eama s/^o/l; of eama s/^o/læ on Tis le/^a/; of Tis le/^a/ on wæcha hric; of weca hricg on byrig weg; for/edd/ bæ byrig wæge on Ælfwines mearcæ; for/edd/ bæ Ælfwines mearcæ on lufæ hammas; of lufe hamman on dod holcan; of dod holcan on d/^u/nlæ/^a/ge gæt; of d/^u/nle/^a/ge geatæ on gr/^æ/nl/^æ/gæ; of gr/^e/nl/^e/ge on ywyrstæ stigele; of /edd//^æ/re stigele on Hæringæs gæt; of Hæringes geatæ t/^o/ hæselholtæ; for/edd/ bæ hæselholtæ on collpytt; of collpyttæ on swealewan hlypan; of swealewan hlypan on hrittan wæg; for/edd/ bæ hrittan wæge t/^o/ bæcce funtan; of bæccæ funtan on /edd/a riscæan; of /edd//^æ/re riscean on sagelm/^æ/re on /edd/æt hæccgeat; of /edd//^a/m hæccgetæ t/^o/ twybyce; of twybycæ t/^o/ sw/^i/nhamman; of sw/^y/nhamman t/^o/ /edd//^æ/re hw/^i/tan d/^i/c; of /edd//^æ/re hw/^i/tan d/^i/c t/^o/ /edd//^æ/ra geburna mærcæ; for/edd/ bæ /edd//^æ/re merce on wudacotan; of wudacotan t/^o/ swacan hlypan; of swacan hlypan æft t/^o/ hrihtan wegæ. /+/ Ego Cnut rex hoc donum meum ad remedium animae meae confirmaui. /+/ Ego Ælfgyuu regina hanc regiam dapsilitatem collaudaui. /+/ Ego Æ/edd/elno/edd/ archiepiscopus. /+/ Ego Ælfsinus episcopus. /+/ Ego Byhrtwold episcopus. /+/ Ego Ælmær episcopus. /+/ Ego Æ/edd/elric episcopus. /+/ Ego Byrhtwine episcopus. /+/ Ego Byrhtwy abbas. /+/ Ego Byrhtmer abbas. /+/ Ego Æ/edd/elwinæ abbas. /+/ Ego Æluere abbas. /+/ Ego Æ/edd/elweard abbas. /+/ Ego Ælfsige abbas. /+/ Ego God [18 aar1023] wine dux. /+/ Ego Ælaf dux. /+/ Ego Yrik dux. /+/ Ego Hakun dux. /+/ Ego Hrani dux. /+/ Ego Siræd dux. /+/ Ego Leofric minister. /+/ Ego Ælfwine minister /+/ Ego Ælfgar minister. /+/ Ego /Edd/ure/edd/ minister. /+/ Ego /Edd/urkill minister. /+/ Ego /Edd/ore/edd/ minister. Benedictio sanctae et indiuiduae trinitatis cum omnibus consentientibus huic priulegio; contradicentibus aeterna adsit maledictio.
/Edd/is is /edd//^a/ra .vii. hida b/^o/c t/^o/ Hanit/^u/ne /edd/e Cnut cing geb/^o/code Le/^o/fwine Bondan sunu on /^e/ce yrfæ.
Kong Knut giver sin Tjener Orcy (Urki) 5 Bo ved Porteshamm. Mellem Vidnerne er " Hacun dux".
Kemble IV, No. 741 (S. 29 f.). Jfr. Regesta Norvegica I nr. 9.
Mundanis cladibus ista erumpnosa uita [tam uar]iis defectibus ita lacescendo tabescit ac deficit ut inmature mortis occiduis casibus heu pro dolor quamplurimi aeternum trahantur ad interitum. Sed n[obis cun]ctis elaborandum omnibus notis extat sane sapientibus ut spurcitias belial euitantes. theorice uitae amoenissima consequi mereamur contubern[ia. Quamo]brem ego Cnut annuente ac fauente dei omnipotentis clementia totius anglorum basileus ceterarumque nationum in circuitu degentium regens atque [gubernans q]uandam ruris particulam .vii. scilicet terre mansas eo in loco ubi ruricole terre illius nomen indidere æt Porteshamme . meo ministro quem noti atque a[mici Orcy uoc]itare solent pro eius amabili fidelitate libenti animo libertate perpetua largitus sum . quatinus ille habeat atque perpetualiter possideat quamdiu uita[le suum st]amen uiguerit. Cumque dissolutionem sui corporis imminere cognouerit . cuicunque sibi libuerit heredi iure hereditario in aeternam possessionem derelinqu[at. Sit autem] haec prenominata uillula libera cum omnibus ad illam rite pertinentibus . in campis ac pascuis pratis aquarumque cursibus . rebus tantummodo tribus except[is expeditione] uidelicet pontis arcisue recuperatione. Si autem tempore contigerit aliquo [19 aar1024] quempiam hominum aliquem antiquiorem librum contra istius libri libertatem produ[cere irritum] conputetur . isto per omnia in sua stabilitate permanente atque uigente. Si quis autem quod non optamus nostre munificentiae donum peruertere conamine s[uo praesumpserit] collegio priuatus perpetuae felicitatis . erumpnam hauriat atrocissime calamitatis . mortis nisi ante terminum presumptionem hanc temerariam legali [satisfactione] emendare studuerit. /+/ His uero uocabulis diuulgari uidentur termini agrorum, uidelicet, praedictorum. Ærest of Mylebroce on Cuceles hylle . of Cuceles [hylle on holun . of] holun on Motbeorh . of Motbeorge on /th/e stræt . of /edd/ære stræt on /edd/one ealdan wæg /edd/urh /edd/one graf /ok/ swa on /edd/one smalan pæ/edd/ ofer /edd/a stræt on /th/one ealdan weg /ok/ swa andlang weges on Atange . . . . . . . b earh. /ok/ swa on ætstealles beorh. of /edd/am beorge su/th/ on /edd/a ealdan wale . swa on corf getes westran cotan . of /edd/am cotan su/th/ be wale on /edd/ære dice hyrnan . /ok/ swa west be dic on o/th/re hyrnan swa su/th/ be dic on /edd/ære mæde hyrnan. /ok/ /edd/ær west be dic on o/th/re mæde hyrnan. /ok/ swa su/th/ andlang dic on halgan wyl . of halgan wylle west be dic on /edd/a clæian lane . of /edd/ære clæian lane on Mylebroc adun be streame eft of Mylebroce on Cuceles hylle /3prikk-h/ /+/ Acta est autem haec prefata donatio anno dominicae incarnationis .mxxiiii. indictione .vii. horum concilio et testimonio quorum nomina hic infra habentur. /+/ Ego Cnut rex anglorum alme crucis signaculo hanc munificentiam consignaui.
/+/ Ego æ/th/elno/edd/ archiepiscopus. /+/ Ego ælfsie episcopus. /+/ Ego byrhtwold episcopus. /+/ Ego ælfmær episcopus. /+/ Ego byrhtwi episcopus. /+/ Ego godwine dux. /+/ Ego eglaf dux. /+/ Ego hacun dux. /+/ Ego /edd/or/edd/ minister. /+/ Ego agemund minister. /+/ Ego /th/or/edd/ minister. /+/ Ego leofwine minister. /+/ Ego /th/urcyl hoga minister.
/+/ Ego byrhtmær abbas. /+/ Ego æ/th/elwerd abbas. /+/ Ego a/edd/elwold abbas. /+/ Ego ælfwi abbas. /+/ Ego lyfing abbas. /+/ Ego eadsie presbyter. /+/ Ego eadwold presbyter. /+/ Ego ælfwine presbyter. /+/ Ego bro/edd/or minister. /+/ Ego ælfget minister. /+/ Ego boui minister. /+/ Ego /th/urgod minister. /+/ Ego æ/th/elmær minister.
[20 aar1026] 
/+/ Ego karl minister. /+/ Ego toui hwita minister. /+/ Ego byrhsie minister. /+/ Ego kartoca minister. /+/ Ego toui reada minister.
/+/ Ego byrhtric minister. /+/ Ego sigewerd minister. /+/ Ego winhus minister. /+/ Ego wulfno/edd/ minister. /+/ Ego /th/urstan minister.
Kong Knut giver biskop Lyfing 5 bo i Wordi. Mellem vidnerne er dronning Ælfgifa og " Hacun dux".
Kemble IV, No. 743 (S. 33 f.). Jfr. Reg. Norv. I nr. 10.
/+/ Cum mundi cursus, uario, ut cotidie cernimus, incertoque discrimine tendat ad calcem, cuique mortalium opus est ut sic caducam peragat uitam ut quandoque possit dei adiutus beneficio possidere perpetuam, et quamdiu uitae istius utitur aura cuncta quae isto statuuntur examine, certis apicum lineis inserere, ne forte subsequentibus ueniant in obliuionem, et sic a iunioribus paruipendatur institutio seniorum. Quapropter ego Cnut rex subthronizatus Angligenum, cuidam meo uenerabili episcopo qui noto uocitamine nuncupatur Lufinc, condono in aeternae haereditatis ius, quandam telluris particulam, cassatas scilicet .v. in loco ubi dicitur Wor/edd/i, ut habeat ac possideat praedictam donationem secundum meam regalem dignitatem, quamdiu uiuat; et post se cuicumque uoluerit haeredi derelinquat in aeternam haereditatem. Praedictum autem munificentiae donum mundiali iugo libertatem habeat quamdiu christianitas in gente Anglorum uigeat; tali autem tenore largiendo concessi ut omnia utensilia quae pertinere cum rectitudine dinoscuntur, tam in magnis quam in modicis rebus, campis, pascuis, pratis, siluis, excepto istis tribus quod communiter omnibus condictum est, expeditione, pontis arcisue co-aedificatione, habeat et possideat cum mentis alacritate sicut superius praenotatum est; proscribimus autem per has apices quas perpetualiter liberas esse cupimus sub attestatione sanctae et indiuiduae trinitatis omnes antiquiores testamentorum litteras huius praedii, et ad nichilum dampnamus, sint in cuiuscunque custodia qui sint uel umquam fuerint repertae. Qui autem hoc nostrae munificentiae donum augere uoluerit, adaugeat illi deus gaudia semper mansura. Si quis uero, quod non optamus, bohemotico [21 aar1026] instinctu tempore succedenti hoc infringere uel in aliud quam constituimus permutare conatus fuerit, sciat se tali pro reatu a numero secerni beatorum, ni ante obitum congrua oboleuerit poenitudine tale delictum. His metis praedicta telluris particula undique gyratur circumcincta. /Edd/is sind /edd//^e/ra .v. hida landgem/^æ/ro æt Wur/edd/ige /edd/æ Cnut cing h/^e/t geb/^o/cian Lyfince bisceope on /^æ/ce yrfæ. Ærest on Beoccing m/^æ/de; fram Beoccing m/^æ/de on /edd/a gewrincloda d/^i/c t/^o/ wassa d/^i/c d/^u/ne ende; /edd/onne t/^o/ de/^o/pan dæne; /edd/anon t/^o/ w/^i/tan d/^i/c; /edd/onne fram hw/^i/tan d/^i/c t/^o/ ænta d/^i/c; of ænta d/^i/c t/^o/ /edd//^æ/re r/^o/de; of /edd//^æ/re t/^o/ /edd//^a/m swalan wege; /edd/anan t/^o/ /edd//^æ/re h/^a/ran apeldran; fram /edd//^æ/ra h/^a/ran apeldran t/^o/ stapol /th/ornæ; /edd/onnæ t/^o/ /edd//^æ/re bæce; fram /edd//^æ/ræ bæcæ /^u/tt on Icenan /^a/d/^u/n on stre/^a/m; æft on Beoccing m/^æ/de. Acta est haec praefata donatio, anno ab incarnatione domini nostri Ihesu Christi millesimo .xxvi. indictione .ix. /+/ Ego Cnut Brittanniae totius Anglorum monarchus hoc agiae crucis taumate roboraui. /+/ Ego Æ/edd/elno/edd/ Dorobernensis aecclesiae archiepiscopus eiusdem regis principatum et beneuolentiam sub sigillo sanctae crucis conclusi. /+/ Ego Ælfgyfo regina humillima adiuui. /+/ Ego Ælmer episcopus dictando titulaui. /+/ Ego Ælfsige episcopus assensum praebui. /+/ Ego Brychtwold episcopus dignum duxi. /+/ Ego Byrihtwig episcopus confirmaui. /+/ Ego Lyfing episcopus consolidaui. /+/ Ego Bryhtmer episcopus conclusi. /+/ Ego Godwine dux. /+/ Ego Hakun dux. /+/ Ego Wrytsleof dux. /+/ Ego Hrani dux. /+/ Ego Sihtric dux. /+/ Ego Æ/edd/elsige abbas. /+/ Ego Byrhtmer abbas. /+/ Ego Æ/edd/elwerd abbas. /+/ Ego Ælfhere abbas. /+/ Ego Æ/edd/elno/edd/ abbas. /+/ Ego Kynsige presbyter. /+/ Ego Leofstan presbyter. Ego Wunsige presbyter. /+/ Ego Toui minister. /+/ Ego Osgod minister. /+/ Ego /Edd/or/edd/ minister. /+/ Ego Odda minister. /+/ Ego Ælfwine minister. /+/ Ego Ælfgar minister. /+/ Ego Godwine minister. /+/ Ego Leofric minister. /+/ Ego Byhrtric minister. /+/ Ego Ælfgar minister. /+/ Ego Æffa minister. /+/ Ego Eadric minister. /+/ Ego Ælfric minister. /+/ Ego Leofsige minister. /+/ Ego Wunsige minister. Overskrift. /Edd/is is /edd//^a/ra .v. hida b/^o/c t/^o/ Wor/edd/iæ /edd/æ Cnut cing geb/^o/code Lyfinge bisceope on /^e/ce yrfe.
[22 aar1027] 
Knut, konge over hele England og Danmark og over nordmændene og en del av svearne, hilser erkebiskoperne i Canterbury og York og hele det engelske folk og fortæller om sin færd til Rom, hvor han i paaskehøitiden mødte pave Johannes XIX (1024-1033), keiser Konrad (1024-1039), kong Rudolf III av det transjuranske Burgund (993-1032) og flere andre fyrster. Han siger, at han vil vende tilbake til England, naar han har ordnet Danmarks ydre forhold og sluttet fred med de omkringboende folk (d. e. nordmænd og svensker), "som, om det var dem mulig, vilde berøve os riket og livet; men de kunde ikke; for Gud tilintetgjorde deres styrke".
Oversættelse hos Florentinus Wigorniensis, udg. i Monumenta Germaniae historica, Scriptores XIII, S. 126, og i Rerum Britannicarum medii aevi scriptores. Avtrykt hos Liebermann, Gesetze der Angelsachsen I S. 276-277.
Cnuto rex totius Anglie et Denemarcie et Norreganorum et partis Suanorum Æthelnotho metropolitano et Alfrico Eboracensi archiepiscopo omnibusque episcopis et primatibus et toti genti Anglorum tam nobilibus quam plebeiis salutem. Notifico uobis me nouiter isse Romam, oratum pro redemptione peccaminum meorum et pro salute regnorum quique meo subiacent regimini populorum. Hanc quidem profectionem Deo iam olim deuoueram, sed pro negotiis regni et causis impedientibus huc usque perficere non poteram. Nunc autem ipsi Deo meo omnipotenti ualde humiliter gratias ago, quod mihi concessit in uita mea sanctos apostolos suos Petrum et Paulum et omne sanctuarium, quod intra urbem Romam aut extra addiscere potui, expetere et secundum desiderium meum presentialiter uenerari et adorare. Ob id ergo maxime hoc patraui, quia a sapientibus didici, sanctum Petrum apostolum magnam potestatem a Domino accepisse ligandi atque soluendi clauigerumque esse celestis regni, et ideo specialius eius patrocinium apud Deum diligenter expetere ualde utile duxi. Sit autem uobis notum, quia magna congregatio nobilium in ipsa pascali solennitate ibi cum domino papa Iohanne et imperatore Cuonrado erat, scilicet omnes principes gentium a monte Gargano usque ad istud proximum mare, qui omnes me et honorifice suscepere et donis pretiosis honorauere; maxime autem ab imperatore donis uariis et muneribus pretiosis honoratus sum, [23 aar1027] tam in uasis aureis et argenteis quam in palliis et uestibus ualde pretiosis. Locutus sum igitur cum ipso imperatore et domino papa et principibus qui ibi erant de necessitatibus totius populi uniuersi regni mei, tam Anglorum quam Danorum, ut eis concederetur lex equior et pax securior in uia Romam adeundi, et ne tot clausuris per uiam artentur et propter thelon[eum] iniustum fatigentur; annuitque postulatis imperator et Rodulfus rex, qui maxime ipsarum clausurarum dominatur; cunctique principes edictis firmauerunt, ut homines mei, tam mercatores quam alii orandi causa uiatores, absque omni angaria clausurarum et theloneariorum firma pace et iusta lege securi Romam eant et redeant. Conquestus sum iterum coram domino papa et mihi ualde displicere causabar, quod mei archiepiscopi in tantum angariabantur immensitate pecuniarum, quae ab eis expetebatur, dum pro pallio accipiendo secundum morem apostolicam sedem expeterent; decretumque est, ne id deinceps fiat. Cuncta enim que a domino papa et ab ipso imperatore et a rege Rodulfo ceterisque principibus, per quorum terras nobis transitus est ad Romam, pro mee gentis utilitate postulabam, libentissime annuerunt et concessa sacramento etiam firmauerunt sub testimonio quattuor archiepiscoporum et uiginti episcoporum et innumere multitudinis ducum et nobilium, qui ibi aderant. Quapropter Deo omnipotenti gratias magnificas reddo, quia omnia que desideraueram, prout mente decreueram, prospere perfeci uotisque meis ad uelle satisfeci. Nunc itaque notum sit omnibus uobis, quia ipsi Deo omnipotenti supplex deuoui uitam meam amodo in omnibus iustificare et regna mihi subdita populosque iuste et pie regere equumque iudicium per omnia obseruare; et si quid per mee iuuentutis intemperantiam aut neglegentiam hactenus preter id quod iustum erat actum est, totum Deo auxiliante deinceps dispono emendare. Idcirco obtestor et precipio meis consiliariis, quibus regni concilia credidi, ne ullo modo aut propter meum timorem aut alicuius potentis persone fauorem aliquam iniustiatim amodo consentiant uel patiantur pullulare in omni regno meo. Precipio etiam omnibus uicecomitibus et prepositis uniuersi regni mei, sicut meam amicitiam aut suam salutem habere uolunt, ut nulli homini nec diuiti nec pauperi uim iniustam inferant, sed [24 aar1027] omnibus tam nobilibus quam ignobilibus et diuitibus et pauperibus sit fas iusta lege potiundi, a qua nec propter fauorem regium aut alicuius potentis personam nec propter mihi congregandam pecuniam ullo modo deuietur; quia nulla mihi necessitas est, ut iniqua exactione mihi pecunia congregetur. Ego itaque uobis notum fieri uolo, quod eadem uia qua exiui regrediens, Danemarciam eo, pacem et firmum pactum omnium Danorum consilio cum eis gentibus et populis compositurus, qui nos et regno et uita priuare, si eis possibile esset, uolebant, sed non poterant, Deo scilicet uirtutem eorum destruente, qui nos sua benigna pietate in regno et honore conseruet omniumque inimicorum nostrorum potentiam et fortitudinem deinceps dissipet et adnichilet! Composita denique pace cum gentibus que in circuitu nostro sunt, dispositoque et pacato omni regno nostro hic in oriente, ita ut a nulla parte bellum aut inimicitias aliquorum timere habeamus, quam citius hac estate apparatum nauigii procurare potero, Angliam uenire dispono. Hanc autem epistolam iccirco premisi, ut de mea prosperitate omnis populus regni mei letificetur, quia, ut uos ipsi scitis, nunquam memet ipsum nec meum laborem abstinui nec adhuc abstinebo impendere pro omnis populi mei necessaria utilitate. Nunc igitur precipio et obtestor omnes meos episcopos et regni prepositos per fidem, quam Deo et mihi debetis, quatinus faciatis, ut, antequam ego Angliam ueniam, omnia debita, que Deo secundum legem antiquam debemus, sint persoluta, scilicet elemosine pro aratris et decime animalium ipsius anni procreatorum et denarii quos Rome ad Sanctum Petrum debemus siue ex urbibus siue ex uillis et mediante Augusto decime frugum et in festiuitate sancti Martini primitie seminum ad ecclesiam, sub cuius parrochia quisque deget, que Anglice ciricsceatt nominantur. Hec et his similia si, dum uenero, non erunt persoluta, regia exactio secundum leges, in quem culpa cadit, districte absque uenia comparabit. Ualete.
Magnus, konge av Norge og Danmark, skriver til kong Edward av England, minder om sin arveret efter Hardeknut og spør, om Edward vil holde forliket mellem Magnus og Hardeknut.
Utdrag i Oversættelse i Fagrskinna (utg. for Samfund til Utgivelse av gammel nordisk Litteratur ved Finnur Jonsson), S. 202 f., i Flateyjarb/´o/k III, S. 285 og i Heimskringla (utg. f. Samf. til Udg. af gammel nordisk Litteratur ved Finnur Jonsson), III. s. 71. Her trykt efter Heimskringla, Uphaf Magn/´u/s konungs g/´o//edd/a, K. 36. Jfr. Reg. Norv. I nr. 12.
Fr/´a/ br/´e/fum Magn/´u/s konungs.
Magn/´u/s konungr r/´e//edd/ /th//´a/ bæ/edd/i fyrir Danm/,o/rk ok N/´o/regi. En eptir /th/at er hann haf/edd/i eignazk Danaveldi, /th//´a/ ger/edd/i han sendimenn vestr til Englandz; f/´o/ru /th/eir /´a/ fund J/´a/tvar//edd/ar konungs ok fluttu honum br/´e/f ok innsigli Magn/´u/s konungs. En /th/at st/´o//edd/ /´a/ br/´e/fum me/edd/ kve/edd/ju-sending Magn/´u/s konungs: "/th//´e/r munu/edd/ spurt hafa einkam/´a/l /th/au, er v/´e/r H/,o/r/edd/akn/´u/tr ger/edd/um me/edd/ oss, at hv/´a/rr okkar, sem lif/edd/i eptir annan sonlauss, /th//´a/ skyldi s/´a/ taka l/,o/nd ok /th/egna, /th/au er hinn haf/edd/i /´a/tt. N/´u/ er /th/at sv/´a/ or/edd/it, sem ek veit, at /th//´e/r hafi/edd/ spurt, at ek hefi tekit alt Dana-veldi /´i/ arf eptir H/,o/r/edd/akn/´u/t; hann /´a/tti, /th//´a/ er hann anda/edd/isk, engum mun s/´i//edd/r England en Danm/,o/rk; k/,o/llumk ek n/´u/ eiga England eptir r/´e/ttum m/´a/ld/,o/gum. Vil ek, at /th//´u/ gefir upp r/´i/ki fyrir m/´e/r, en at /,o//edd/rum kosti mun ek s/oe/kja til me/edd/ styrk hers bæ/edd/i af Dana-veldi ok N/´o/regi; mun /th//´a/ s/´a/ r/´a//edd/a l/,o/ndum, er sigrs ver/edd/r au/edd/it".
Kong Edward i England svarer paa kong Magnus´s brev ( nr. 12) og fremholder sin ret til England.
Trykt efter Heimskringla, Uphaf Magn/´u/s konungs g/´o//edd/a, K. 37 (utg. av Finnur Jonsson), III s. 72 f. Jfr. Fagrskinna (utg. av Finnur Jonsson), s. 203-205, og Flateyjarb/´o/k III, 286-287. Jfr. Reg. Norv. I nr. 16.
Sv/,o/r J/´a/tvar/edd/ar konungs.
En er J/´a/tvar/edd/r konnugr haf/edd/i lesit br/´e/f /th/essi, /th//´a/ svarar hann sv/´a/: "/th/at er /,o/llum m/,o/nnum kunnigt h/´e/r /´i/ landi, at A/edd/alr/´a//edd/r konungr, fa/edd/ir minn, var /´o//edd/alborinn til r/´i/kis /th/essa bæ/edd/i at fornu ok n/´y/ju. V/´a/ru v/´e/r iiii. synir hans; en er hann var fallinn fr/´a/ l/,o/ndum, /th//´a/ t/´o/k r/´i/ki ok konungd/´o/m Eatmundr br/´o//edd/ir minn, /th/v/´i/at hann var elztr v/´a/r br/oe//edd/ra; un/edd/a ek /th//´a/ vel vi/edd/, me/edd/an hann lif/edd/i. En eptir hann t/´o/k r/´i/kit Kn/´u/tr konungr, stj/´u/pfa/edd/ir minn; var /th//´a/ eigi dælt til at kalla, me/edd/an han lif/edd/i. En eptir hann var konungr Haraldr br/´o//edd/ir minn, me/edd/an honum var/edd/ lifs au/edd/it. En er hann anda/edd/isk, /th//´a/ r/´e//edd/ H/,o/r/edd/akn/´u/tr, br/´o//edd/ir minn, fyrir Dana-veldi, ok /th//´o/tti /th/at /th//´a/ einu r/´e/tt br/oe//edd/ra-skipti me/edd/ okkr, at hann væri konungr bæ/edd/i yfir Englandi ok Danm/,o/rk; en ek haf/edd/a ekki r/´i/ki til forr/´a//edd/a. N/´u/ anda/edd/isk hann; var /th/at /th//´a/ r/´a//edd/ h/´e/r allra landz-manna at taka mik til konungs h/´e/r /´i/ Englandi. En me/edd/an ek bar ekki t/´i/gnar-nafn, /th/j/´o/na/edd/a ek m/´i/num h/,o/f/edd/ingjum eigi st/´o/rligarr en /th/eir menn, er enga ætt /´a/ttu h/´e/r til r/´i/kis. N/´u/ hefi ek tekit h/´e/r konungs v/´i/gslu ok sv/´a/ fulliga konungd/´o/m, sem fa/edd/ir minn haf/edd/i fyrir m/´e/r; n/´u/ mun ek /th/etta nafn eigi upp gefa at m/´e/r lifanda. En ef Magn/´u/s konungr kømr higat til landz me/edd/ her sinn, /th//´a/ mun ek eigi li/edd/i samna /´i/ m/´o/t honum, mun hann kost eiga at eignask England ok taka mik /´a//edd/r af l/´i/fd/,o/gum. Segi/edd/ honum sv/´a/ m/´i/n or/edd/". [27 aar1043] 
Erkebiskop Thomas I av York melder erkebiskop Lanfranc av Canterbury, at der er kommet til ham en klerk [Rodulf], sendt av Paal Torfinsson jarl (1064-1098) fra Orknøerne med forseglet brev, hvori jarlen meddeler, at han har utnævnt samme klerk til biskop i sit land; klerken kræver indvielse i York, hvorfor erkebiskopen her beder Lanfranc sende ham to lydbiskoper til bistand, saa vielsen kan foregaa den 3 mars.
Avskrift i en codex i British Museum (Ms. Cotton. Vespasian. E. IV, fol. 204 b). Trykt i David Wilkins, Concilia Magnæ Britanniæ et Hiberniæ (London 1737) I, 362; og i A. W. Haddan and W. Stubbs, Councils and Ecclesiastical Documents relating to Great Britain and Ireland II 1 (Oxford 1873), s. 162. Jfr. Reg. Norv. I nr. 29. [28 aar1073] 
Piissimo et sanctissimo Cantuariorum Archiepiscopo, totius quoque Britanniæ summo pastori, Lanfranco, Thomas, fidelis suus, et nisi præsumptuosum sanctitati suæ videatur, Eboracensis Ecclesiæ Archiepiscopus, c/oe/li portas Petri vice justis et injustis juste aperire et claudere. Ecce, pater sanctissime, filius tuus ad te clamat; sed magis, filia, Eboracensis videlicet Ecclesia, ad eam, cui dispositione Divina præsides, Ecclesiam, tanquam ad maternum recurrens sinum, pie postulat, ut ex abundantia maternarum deliciarum reparetur inopia suarum se deserentium, immo longe et inter barbaras nationes positarum virium. Siquidem venit ad nos quidam clericus, quem misit Paulus Comes cum literis sigillatis de Orchadum partibus, significans in eis Episcopatum suæ terræ eidem clerico se concessisse. Ac ille antecessorum tuorum ordine custodito postulat a nobis Episcopum se consecrari. Cui, quod juste petit, injuste denegare non possumus. Precamur ergo, nobis duos Episcopos dirigat Paternitas vestra, quorum fulti orationibus et auxilio tantæ rei sacramentum canonice compleamus. Illa autem procul arceatur suspicio, quam nuperrime nobis noster frater et co-Episcopus subintulit Remigius, me scilicet inposterum quæsiturum Dorcacestrensis vel Wigornensis Episcopi hac de causa subjectionem: dico enim coram Deo me nunquam hoc facturum. Si placet igitur sanctitati vestræ, ut juxta petitionem nostram nobis facere dignemini, locum Eboracum, tempus 5 nonas Martias, nobis immutabiliter constituimus, et vobis significamus. Ergo vivas et valeas et spiritualibus incrementis usque quaque proficias.
[29 aar1073] 
Erkebiskop Lanfranc av Canterbury melder biskoperne Wulstan av Worcester og Peter av Chester, at erkebiskop Thomas av York har bedt ham om at sende to lydbiskoper til at bistaa ved indvielsen av en klerk [Rodulf] fra Orknøerne, som Paal jarl har ladet vælge til biskop i dette land; erkebiskopen byder dem ufortøvet at drage til York, saa vielsen kan ske.
Avskrift osv., se ved foranstaaende nr. Trykt i Haddan og Stubbs II 1, 163. Jfr. Reg. Norv. I nr. 30.
Lanfrancus gratia Dei sanctæ Dorobernensis Ecclesiæ Archiepiscopus, venerabilibus fratribus Wlstano Wigornensi et Petro Cestrensi Episcopis, salutem. Insinuavit nobis venerabilis frater noster Thomas, Eboracensis Archiepiscopus, advenisse de Orchadum insulis ad se quendam clericum, quem in Episcopatum ipsius terræ, præcipiente et insinuante Paulo Comite, testatur esse electum. Et quia ex antiquo more sui juris est præfatarum insularum præsules consecrare, petit a me, ut mittam sibi de nostris suffraganeis duos, qui tantæ rei sacramentum cum eo valeant celebrare. Rogantes itaque præcipimus, et præcipientes rogamus, quatenus, omni excusatione summota, illuc eatis, ut ex nostro præcepto secum quod justum est in tanto rei mysterio compleatis. Non enim decet, ut qui sacrandus in hanc terram venit, et cum omni humilitate sacrari se postulat, inopia adjutorum a tanto regno non sacratus abscedat. Terminum hujus consecrationis lator vobis præsentium indicabit. Et ne forte soliciti sitis, putantes quod vel ipsi vel successores ejus hac occasione super Ecclesias vestras jus prælationis quandoque conentur arripere, litteras quas ipse mihi transmisit, fraternitati vestræ, solicitudinem de futuro gerens, curavi transmittere. Quas, et has, quas vobis transmitto, in archivis Ecclesiarum vestrarum ob memoriam futurorum servatum iri præcipio.
Optegnelse om, at Rodulf, som indvies av erkebiskop Thomas I av York til biskop paa Orknøerne, utsteder lydighedsbrev.
Avskrifter i en codex i Bodleyan Library i Oxford (Bodl. Ms. Digby 140 a), og i codex i York (Registrum Album Eborac.). Trykt efter denne i Thomas Stubbs, Chronica pontificum Eboracensium (utg. av Roger Twysden i Historiæ Anglicanæ scriptores X (London 1652)), og i Haddan and Stubbs, Councils. and Ecclesiastical Doc. rel. to Gr. Brit. and Irel. II 1, s. 163 f. [30 aar1073] 
Orchadensium etiam electum Rodolphum idem Archiepiscopus [Thomas I] sacravit, facta, lecta et tradita professione quæ sic incipit, In aspectu Dei et hujus ecclesie, Ego Rudolphus, etc.
Indførsel i Domesday Book om en gammel mand i Worcestershire, som døde i (Kong) Harald (Godwinesøns) krig mot nordmændene (september 1066).
Efter "Domesday Book" Vol. I (London 1783), fol. 177 b.
WIRECESTRESCIRE.
----.xxvi. Terra Vrsonis De Abetot. In Dodintret hundred Vrso tenet Cochehi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Isdem Vrso tenet Witvne in Wich. et Gunfridus deo eo. ecclesia de Euesham tenuit .T. R. E. Ibi dimidia hida. In dominio. eo. i. car. et ii. serui et ii bordarii et vii. burgenses in Wich. et una salina et dimidium reddit .xxx ta. denarios. Valuit .xx. solidos. Modo .xv. solidos. Hanc terram donauit quidam Vluiet eidem æcclesiæ de Euesham. et posuit donum super altare quando filius eius Aluiet factus est [ibi] monachus. Hoc factum est quinto anno regni regis. E[dwardi]. Postea uero præstitit abbas Æluuinus hanc terram suo auunculo quamdiu ipse hoc uiueret. Qui postea mortuus fuit in bello Heraldi contra Norrenses. et æcclesia recepit terram suam antequam rex. W[illelmus]. in Anglia uenisset. et tenuit isdem abbas quamdiu uixit. et etiam successor eius Walterius abbas similiter tenuit amplius quam .vii. annis.
Indførsel i Domesday Book om at kongens sheriff (vicecomes) i Worcester erlægger av grevskabet bl. a. 10 pund penninge eller en norsk høk.
Efter "Domesday Book" Vol. I (London. 1783), s. 172. [31 aar1086] 
WIRECESTRESCIRE.
In Civitate Wirecestre habebat Rex Edwardus hanc consuetudinem . . . . . . Modo habet Rex Willelmus in dominio et partem regis et partem comitis. Inde reddit uicecomes .xxiii. libras et v. solidos ad pensum. de ciuitate et de dominicis Maneriis regis reddit .c.xxiii. libras et iiii. solidos ad pensum. De comitatu vero reddit .xvii. libras de pensum. et adhuc reddit .x. libras denariorum de .xx. in ora. aut accipitrem [norrescum et adhuc. . . . . . . . . .
Optegnelse om, at Roger i York blev indviet til biskop paa Orknøerne og utstedte lydighetsbrev til erkebiskopen i York.
Trykt efter Thomas Stubbs, Chronica pontificum Eboracensium, (utg. av Roger Twysden i Historiæ Anglicanæ scriptores X (London 1652)), i Haddan and Stubbs, Councils and Ecclesiastical Documents, II 1, 167.
Ipse [Gerardus Arch. Ebor.] etiam Rogerum Rodolfi successorem Orcadensium ordinavit Episcopum, accepta ab eo prius professione, quæ sic incipit, Ego Rogerus Orchadensis Ecclesiæ sanctæ nunc ordinandus Episcopus, etc.
Erkebiskop Anselm i Canterbury skriver et formanings- og opmuntringsbrev til jarlen Haakon (Paalsson) av Orknøerne (1098-1122), hvori han bl. a. uttrykker sin glæde over den nye biskop øerne har faat.
Avskrift i MS. Cotton, Claudius. A. XI. 1576 (i British Museum). Trykt i Haddan and Stubbs, Councils etc. II 1, 167-168. Jfr. Reg. Norv. I nr. 37.
Anselmus gratia Dei Archiepiscopus Cantuariensis, Haconi Comiti Orcadensium, salutem et benedictionem Dei. Audio quia propter indigentiam doctorum, minus quam expedit, populus qui sub vestra potestate est, cognoscat et colat Christianam religionem. Sed gaudeo quia, referente Episcopo quem nunc per gratiam Dei [32 aar1106-1109] habetis, didici quia prudentia vestra libenter suscipit verbum Dei, et consilium quod pertinet ad salutem. Hac igitur fiducia mitto strenuitati vestræ litteras monitionis meæ, quatenus se studiose committat prædicationi et doctrinæ ejusdem Episcopi; et quantum in vobis est studeatis ut populus vester hoc ipsum faciat. Nihil enim facere potestis unde magis remissionem peccatorum et vitæ æternæ gloriam adipisci valeatis, quam si populum vestrum ad cultum Christianæ religionis, monendo, et quibuscunque modis potestis, vobiscum attrahatis. Quod efficaciter, Deo dante, implere poteritis, si, quemadmodum supra dixi vobis, vos devota et sancta humilitate et pura voluntate Episcopo vestro subditis. Si vos consilio nostro et exhortationi, Deo inspirante, acquiescere volueritis, oro Deum omnipotentem, ut ipsa vos et totum populum vestrum Sua gratia dirigat et protegat, et Suam benedictionem et absolutionem et orationes humilitatis meæ ex corde vobis mando. Omnipotens Deus sic vos faciat vivere in hoc sæculo, ut in futuro jungamini beato angelorum consortio. Amen.
Wymund, præst paa øen Skye, indvies av erkebiskop Thomas (II) av York til biskop av Suderøerne og utsteder lydighetsbrev.
Trykt efter Thomas Stubbs, Chronica pontificum Eboracensium i Historiæ Anglicanæ scriptores X (utgit av Roger Twysden (London 1652)), i Haddan and Stubbs, Councils and Ecclesiastical Documents relating to Great Britain and Ireland II 1 (Oxford 1873) s. 189 f.
Wymundum quoque Insularum Episcopum Idem Thomas (II) ordinavit, qui ei professionem scriptam tradidit, quæ sic incipit, Ego Wymundus Sanctæ Ecclesiæ de Schid etc.
[33 aar1119] 
Radulf, præst i St. Peters kirke i byen York, som er valgt av orknøingerne, indvies av erkebiskop Thomas (II) av York til biskop paa Orknøerne og utsteder lydighetsbrev.
Trykt efter Thomas Stubbs, Chronica pontificum Eboracensium i Historiæ Anglicanæ scriptores X (utgit av Roger Twysden (London 1652)), i A. W. Haddan and W. Stubbs, Councils and Ecclesiastical Doc. II 1, s. 190.
Radulphum etiam urbis Eboracensis presbyterum in ecclesia S. Petri ab Orcadensibus electum idem Thomas (II) Orcadum insularum ordinavit Episcopum, qui ei professionem fecit et scriptam tradidit, quæ sic incipit, Ego Radulfus Orcadensis sanctæ Ecclesiæ, etc.
Pave Calixtus II opfordrer Øystein og Sigurd, Norges konger, til at motta vel og værge biskop (Radulf) i Orknøerne, som rettelig er valgt og indviet i sin Metropol York.
Pave Calixtus II skriver til biskoperne Radulf i Durham, Radulf paa Orknøerne og Johannes i Glasgow og til alle biskoper i Skotland, Yorks metropolitankirkes lydbiskoper, og befaler dem som sin metropolitan at adlyde Turstinus, hvem paven har indviet til erkebiskop i York.
Abbed Peter i Cluny skriver til kong Sigurd i Norge, hans samfunds ven; han takker Gud, som har indblæst sin frygt og kjærlighet i kongen, lykønsker ham for hans gudfrygtighet, for at han har erklæret sig som værge av Guds kirke, idet han baade tillands og tilvands har drevet de troendes fiender tilbake ikke blot i sit eget land, men i sydens og østens fjerne egne, og nu ogsaa iler med en stor flaate for at drive dem bort; takker Gud for at den hellige Aands brændende iver er saa optændt i kongens sjæl, at han foragter kongedømmets glans og ønsker at betræde fuldendelsens vei.
Petri Venerabilis Epistolarum lib. II ep. VII i Migne, Patrologia latina CLXXXIX sp. 196-197 og i Samlinger til det norske Folks Sprog og Historie I, 110. Jfr. Regesta Norvegica I s. 7 nr. 42. [34 aar1123] 
Nobilissimo regum et nostræ societatis amico, Sigivardo Norwegiæ regi, frater Petrus humilis Cluniacensium abbas, in præsenti feliciter, in futuro felicissime cum Christo regnare. Omnipotenti et æterno regi toto cordis affectu gratias agimus, qui menti vestræ timorem et amorem suum inspirare dignatus, in vobis amorem c/oe/lestium terrenis affectibus prævaluisse ostendit. Cum enim in extremis finibus orbis atque sub gelido axe sæculorum dispositor vos constituerit, meridiano tamen sui spiritus calore in tantum vestrum aquilonale frigus temperavit, ut soluta infidelitatis et corporis glacie, de vobis etiam cantari possit: Surge, aquilo! et veni, auster! perfla hortum meum! et fluent aromata illius. Et illud: Dicam aquiloni: Da! et austro: Noli prohibere! Vere enim omnes et præcipue nos, qui cæteris vos affectuosius diligimus, gratulanter famam vestræ erga Dei obsequium devotionis audimus, qualiter quæ Dei sunt revereamini et diligatis, qualiter regium fastum suavi Christi jugo affectuosissime subjeceritis, qualiter vos protectorem Ecclesiæ Dei constitueritis, qualiter inimicos crucis Christi a fidelium dominatione non tantum in vestris, sed etiam in remotissimis meridiei et orientis finibus vi bellica terra marique et olim repuleritis, et nunc etiam maxima classe repellere festinetis. Super hæc omnia, quod in animo vestro tantus Spiritus sancti fervor exarsit, ut tantam regni excellentiam, et tantam rerum opulentiam contemnendi, ac pro æterno regno viam perfectionis arripiendi vobis affectum inspiraverit, ipsi omnium bonorum largitori grates quas possumus agimus, et ut hoc ad effectum perducere satagatis, votis omnibus exoramus.
Pave Honorius II melder, at erkebiskop Thomas av York har indviet Radulf til biskop i Orknøerne, men at siden en anden er indtrængt der, og opfordrer kong Sigurd til at indsætte igjen Radulf og ellers vogte sig for at rammes av Guds vrede.
[35 aar1128] 
Thurstinus, erkebiskop i York, kundgjør, at han har indviet Robert til biskop i St. Andrews. Mellem vidnerne er biskop Radulf paa Orknøerne.
MS. Cotton, Titus A. XIX (i British Museum, London). Trykt i Councils and Ecclesiastical Documents relating to Great Britain and Ireland, ed. by Haddan and Stubbs II 1, 215 og i Early Scottish Charters, collected by Sir Archibald C. Lawrie, s. 64 f. (nr. LXXVI).
Thurstinus Archiepiscopus Dei gratia Eboracensis, Universis Sanctæ Ecclesiæ filiis, salutem. Notum sit omnibus tam præsentibus quam futuris absolute me consecrasse sine professione et obedientia, pro Dei amore, et Regis Scotiæ venerabilis David Robertum Sancti Andreæ Episcopum, salva querela Eboracensis Ecclesiæ et justitia Ecclesiæ Sancti Andreæ. Et si Archiepiscopus Eboracensis de querela sua loqui voluerit, Rex plenariam rectitudinem remota malevolentia ei exequetur, ubi juste debebit. Testibus Ranulfo Dunelmensi Episcopo, Johanne Glascuensi Episcopo, Radulfo Orcadensi, Galfrido Eboracencis monasterii abbate, Herberto Rocosberiensi, Waldevo de Creilant, Adulfo priore, Nicolao Sconensi, Waltero de Gant, Eustachio filio Johannis, Hugone decano et toto Sancti Petri capitulo, Galfrido Murdac, Aschetin de Bulmere; et de Scotia, Almaro milite, Alden filio Adhelwold, Ulchil filio Mernin, Ulchil filio Maldred, Gille Colman, Slugedt, Roberto de Waterville, Rogero Coyneres.
David, Skotternes konge, kundgjør, at Thurstinus, erkebiskop i York, har indviet Robert til Biskop i St. Andrews. Mellem vidnerne er biskop Radulf.
Registrum Album Eboracense III, fol. 57. Trykt i Dugdale's Monasticon VI, s. 1187, i Haddan and Stubbs, Councils etc. II 1, s. 215 og i A. C. Lawrie, Early Scottish Charters, nr. LXXV (s. 63-64). Jfr. Regesta Norvegica I nr. 45 samt foreg. nr.
David Dei gratia Rex Scottorum, Universis Sanctæ Ecclesiæ filiis, salutem. Notum sit tam præsentibus quam futuris, Thurstinum Eboracensem Archiepiscopum consecrasse sine professione et obedientia pro amore Dei et mei, Robertum Sancti Andreæ Episcopum, [36 aar1128] salva querela Eboracensis Ecclesiæ, et salva justitia Sancti Andreæ. Et si quando Archiepiscopus Eboracensis de querela sua loqui voluerit, plenariam rectitudinem remota malivolentia ei exequar, ubi juste debebo. Testibus Ranulfo Dunelmensi Episcopo, Johanne Glasguensi, Radulpho Orcadensi, Gaufrido Eboracensis monasterii abbate, Herebert Rochesburg´, Wold´ de Croyland, Adelof priore Sconensi, Gaultero de Gaunt, Eustachio filio Johannis, Hugone Decano et toto Sancti Petri capitulo, Gaufrido Murdac, Anketino de Bulemer, Roberto de Wanevilla, Rogero de Eummers; et de Scotia, Aymaro milite, Aldano filio Alsimald, Ulkil filio Morvyn, Ulkil filio Maldred, Gilcolyn Slugepah.
Olav, Øernes konge, anmoder erkebiskop T(hurstinus) av York om at indvie til biskop over Suderøerne den ved abbeden av Furness, hvem valget ved kongens beslutning og folkets samtykke er overdraget, utseede person.
Efter Reg. Alb. Ebor. III, fol. 58, og Cotton MS. Claudius B. III. 1316, trykt i Dugdale, Monasticon Anglicanum VI. III. s. 1186, nr. xlvii, i Chronica regum Manniæ, utg. av P. A. Munch, s. 76, og i Haddan and Stubbs, Councils and Ecclesiastical Documents II 1, s. 218 f. Jfr. Regesta Norv. I, nr. 41. Se følgende nr.
O[lavus] dei gratia rex insularum, T[hurstino] eadem gratia Eboracensi archiepiscopo, salutem et orationes in Christo. Fama sanctitatis vestre orbem terrarum circumquaque pertingens, quam et maiorum nostrorum insigne preconium et virtus vestra tum privatis tum publicis actibus illustris in abscondito latere non sinit, nos quoque non parum letificavit. Collaudamus igitur Regis Omnipotentis magnalia, gratias agentes Ei, quia magnificavit Dominus facere nobiscum; Qui nos super omnes vicinos nostros dignitate atque sanctitate exaltavit. De cetero significamus vobis, quod dominus abbas E. Furneseiensis cenobii , a cuius finibus non longe per mare distamus, audientibus nobis famam religionis eiusdem loci, tripartita petitione persuasioneque nostra, iter quamvis arduum tamen confidenter ingressus, compensato itaque et [37 aar1119-1134] itinerandi onere laborioso et labore super Ecclesia dilatanda fructuoso, Domino aspirante, ad nos usque pervenit. Denique et nostro decreto et plebis consultu sancitum est inter nos, ut ex suis pontifex eligeretur, qui Christianitati per insulas gentium propagande preficeretur. Quapropter ad vos conclamamus, vestreque benignitatis gratiam humiliter imploramus, quatenus impositione manuum vestrarum ratum fiat quod communi diligentia tam provide procuratum est fieri, ad honorem Dei, et salutem animarum nostrarum; scilicet, ut Episcopus noster ad Episcopi gradum, sub auctoritatis vestre signaculo, pro Dei amore et nostri, quam citius fieri potest, promoveatur. Narrante nobis igitur domino abbate tam mira tamque sancta de vobis dicenteque se nolle nec posse ad alium quempiam ire, nisi ad vos patrem suum, gaudio magno repleti, pro universis gratias Deo nostro, prout potuimus, persolvimus. Valeat sanctitas vestra in Domino.
Olav, Øernes konge, skriver til dekanen og domkapitlet i Yorks domkirke, erkjender at ha mottat deres skrivelse og anmoder dem om uten opsættelse at sende til ham hans (dvs Øernes) utvalgte biskop Nicolaus indviet av deres erkebiskop. Uteblir han, vil det gjensidige hengivenhetsforhold uten haab om fornyelse forgaa for evig. Furness-munkenes uretfærdige klagemaal bør ikke forstyrre dem.
Efter Reg. Alb. Ebor. III. fol. 58; Cotton MS. Claudius B. III, 132 a, trykt i Dugdale, Monasticon Anglicanum VI. III. p. 1186, nr. xlvi, i Chron. reg. Mann., utg. av P. A. Munch, s. 76, 77, samt i Haddan and Stubbs II 1, s. 219 f. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 40.
Venerabili venerabilis et sancte Eboracensis Ecclesie Decano totique sancto fratrum Conventui, Olavus dei gratia Insularum Rex. Quicquid contrarium malo, præter quidem (?) et fraterne dilectionis affectum. Fraternitatis vestre scripta diligententer intelligentes, que in eis continebantur animadvertimus; et de orationum communione et consortii vestri servicio, etsi gracias quas debemus solvere non possumus, tamen quas possumus incessanter soluere curamus. In omni ergo caritatis sollicitudine, ad honorem Dei et matris uestre Ecclesie dignitatem, quam diminuere sicut remur nequaquam debetis, attentius pensate, qualiter Nicholaum, electum [38 aar1119-1134] nostrum, Archiepiscopi vestri per manuum impositionem consecratum, omni occasione et dilatione remota, ad nos mittere laboretis. Alioquin, quod absit, mutua dilectionis deuotio spiritualis, quam promisimus ad vos exaltandum sub termino, iuxta cleri et populi nostri decretum, absque spe recuperandi in eternum peribit. Fuernensium vero clamor siue iniusta querimonia vos nullatenus disturbent; qui ni tacuerint, quod inter nos habere videntur, quia non crescit secundum Deum vel homines, potius amittent quam aliud consequentur. Nuncios vero nostros, qui nichil aliud vobis quam per nos audierant, intimabunt, honorifice recipite; receptos cum Episcopo nostro sine dilatione nobis remittite. Valete
Kong David av Skotland paabyder jarl Ragnvald av Orknøerne og alle brave mænd i Caithness og paa Orknøerne at værne om munkene i Durnach i Caithness (dvs Durnoch i Sutherland).
Registrum de Dunfermelyn, nr. 23. Trykt i Early Scottish Charters, ed. by A. C. Lawrie, nr. CXXXII (s. 100), og Haddan and Stubbs, Councils and Eccl. Doc. II 1, 229. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 51.
David Rex Scottorum, Reinwaldo comiti de Orchadia et comiti et omnibus probis hominibus Cateneis et Orchadiæ salutem. Mando vobis et præcipio quod sicut me diligitis monachos et homines eorum et res habitantes ad Durnach in Cateneis diligatis et ubicunque inter vos venerint manuteneatis, non permittendo quod aliquis eis injuriam vel contumeliam faciat nec fieri permittat. Testibus . . . cancellario et Herberto camerario. Apud Abernithi.
Henrik II av England befaler de nordmænd, som kommer til Grimsby havn, at betale den samme told, som de pleiet paa hans bedstefar Henrik I´s tid, under straf av 10 pund.
I vidisse fra Richard 3´s tid i Public Record Office, London, Confirmation Rolls 2 Richard 3, pars 2, membr. 8. Trykt hos Gross, Gild Merchant II, s. 377 f. Jfr. Regesta Norvegica I, Nr. 62. [39 aar1154-1160] 
Henricus Rex Anglie et Dux Normannie et Aquitanie et Comes Andegauie omnibus Norrensibus qui veniunt ad portum de Grymesby vel ad alios portus meos de Lincolshire salutem. Precipio quod faciatis Prepositis meis Lincolnie omnes rectitudines et consuetudines quas solebatis facere tempore Regis Henrici aui mei Prepositis Lincolnie; et prohibeo ne quis vestrum detineat eis theoloneum vel aliam consuetudinem iniuste super decem librarum forisfacturam. Teste W. filio Johannis apud Wirec.
Optegnelse om, at sherifferne i London og Cambridgeshire avlægger regnskap for gaver fra den engelske konge til de norske konger (d. e. Inge Krokrygg og Øystein) og til disses sendebud.
Magnus Rotulus Pipæ anni secundi regni Regis Henrici secundi, rotulus I, membr. 1, og rotulus II, membr. 1 d. Trykt i The Great Rolls of the Pipe for the 2d, 3d and 4th years of the reign of King Henry the Second (ed. Rev. Joseph Hunter), 1844.
Anno secundo regis Henrici Secundi
LUNDONIA.
Geruasius et Johannes reddunt Compotum de firma Lundon. de .iij. partibus anni. Et jn donum quod Rex misit Regibus de Norwega. et in liberacione nunciorum Regum .xxxvij. li. et .ii. s. et .viij. d. per breue. Regis.
CANTERBRUGGESCIRA.
Paganus vicecomes reddit Compotum de firma Canterbruggescira. [40 aar1156] Et jn Conductu sociorum Pollardi v. s. Et Nunciis Regum de Norwega .iii. s.
Sherifferne i London, Gervasius og Johannes aflægger regnskap, bl. a. for 37 /l-pund/ 2 sh., som den engelske konge (Henrik II) har sendt i gave til kongen av Norge.
Liber Rubeus de Scaccario, fol. 183. Trykt i The Red Book of the Exchequer, ed. Hubert Hall, II, 665. Jfr. foreg. nr.
LONDRES. MIDDELSEXA.
Gervasius et Johannes reddunt compotum de iij partibus anni . . . . . . . . . . In donis quæ Rex misit Noruwegiæ Regi xxxvij l. ij s. viij d.
Sheriffen i Worcestershire Willelmus de Bello Campo aflægger regnskap til kong Henrik IIIII[sic] for en pakhest og en høk og for vaaben, givet til kongerne av Øerne.
Magnus Rotulus Pipæ anni quarti regni Regis Henrici II, Rot. VI, membr. 1. Trykt i The Great Rolls of the Pipe etc. (ed. Jos. Hunter); jfr. nr. 33.
Anno quarto Regis Henrici Secundi.
Willelmus de Bellocampo reddit Compotum de - -
WIRECESTRESCIRA.
Idem vicecomes reddit Compotum de .xiij. libris. numer. pro summario et accipitri Jn thesaur. Lxxv. s. et .ii. d. Et pro armis Regum insularum .Lxxviii. s. et .vi. d. per breue Regis.
[41 aar1159] 
Optegnelse om, at sherifferne i Hantshire og Lincolnshire avlægger regnskap til den engelske konge for penge, som er git til den norske konges sendebud.
Magnus Rotulus Pipæ de anno regni Regis Henrici Secundi 5to, rot. 7 membr. 1, of rot. 9, membr. 1 d. Trykt i The Great Roll of the Pipe for the 5th Year og the Reign of King Henry the Second, s. 45 og 64.
HANTESCIRA.
Thurstinus Vicecomes reddit Compotum. de firma de Hantescira. -----Et Nuntiis Regis de Norwega .iiii. libras per breve Regis. --
LINCOLIESCIRA.
Walterus de Amvndevilla Reddit Compotum. de firma de Lincoliescira et de Ciuitate. Et in liberatione nuntiorum Regis. de Norwega .xiiii. li. et .xiii. s. et .iiii. d.
Optegnelse i sheriffernes regnskaper om at en mand i Norfolk og Suffolk og en i Lincolnshire skylder kronen norske høker.
Magnus rot. pipæ de anno regni Regis Henrici 5to, rot. 2 membr. 1 og rot. 9 membr. 1 d. Trykt sammesteds som foreg. nr., s. 10 og 64.
NORFOLK ET SVTHFOLK.
-Ricardus de Wurmegai. debet .ii. accipitres norriscos. -
LINCOLIESCIRA.
-Mauricius de Creon. debet .i. accipitrem. Norriscum. et .i. Girfalconem.
[42 aar1159] 
Malcolm, skotternes konge, stadfæster klostret Roxburgs privilegier og eiendomme. Mellem vidnerne er Godfred, Øernes konge.
Trykt i Jacobus Andersonus, Selectus Diplomatum et Numismatarum Scotiæ Thesaurus (Edinburgi 1759, fol.), nr. 24. Jfr. Reg. Norv. I nr. 65.
CHARTA MALCOLMI IV. REGIS.
Malcolonus Dei Gracia Rex Scottorum, omnibus amicis suis Francis et Anglis et Scottis cunctisque sancte dei ecclesie filijs perpetuam salutem. Noverint omnes presentes et futuri, pie memorie David regem Scottorum avum meum, dum comes fuit, fundasse quandam abbaciam apud Seleschirche in honore sancte Dei genetricis virginis Marie, et sancti Johannis evangeliste, pro salute anime sue et patris et matris sue, fratrumque et sororum suarum, omniumque antecessorum successorumque suorum. Set postquam divina clementia post obitum fratris sui Alexandri ei successit in regnum, consilio et ammonitione venerabilis memorie Johannis tunc Glasguensis Episcopi et procerum suorum Deum timentium, predictam abbaciam quia locus ille non erat conveniens abbacie apud Rokesburgum transtulit in ecclesiam beate Marie virginis, que sita est super ripam fluminis Tuede in loco qui dicitur Kelcho. Quam ecclesiam Robertus Episcopus Sancti Andree, in cujus erat episcopatu, pro Dei amore et suo ab omni episcopali subjectione liberam esse concessit, ita scilicet ut abbas et monachi supradicte ecclesie, a quocunque episcopo voluerint in Scotia vel in Cumbria crisma suum et oleum, et ordinationem ipsius abbatis et monachorum et cetera sancte ecclesie sacramenta accipiant. Hanc libertatem cum alijs libertatibus et possessionibus quas ex liberalitate avi mei Regis David, patris mei Comitis Henrici, sive mea possident, eis quantum ad me pertinet in perpetuum concedo, et potestate regali in perpetuam elemosinam confirmo. Videlicet villam de Kelcho cum suis rectis divisis in terris et in aquis, solutam et quietam et ab omni exactione liberam, et quandam terram quam Geroldus dedit juxta divisas ipsius ville, que terra descendit in viam qua itur ad Neithanesthyrn. Et quotienscunque in ipsa ecclesia in solennitatibus vel in alijs diebus servitium Dei audiero, omnes offerendas meas, et omnium qui mecum erunt ipsi ecclesie confirmo. Et in Edenham de molendino .xii. celdras de brasio unoquoque anno; et de [43 aar1159] mora de Edenham ad fodiendum petas a quodam fossato quod descendit de quadam alia mora transiendo recto tramite illam moram usque ad tres magnos lapides ex altera parte existentes. Et in burgo de Rokesburg quadraginta solidos de censu unoquoque anno, et unam tostam juxta ecclesiam sancti Jacobi, et alteram in novo burgo et terram que fuit Gauteri Cementarij. Et ecclesias ipsius burgi cum terra sua sicut unquam Acellinus Archidiaconus eas melius et liberius habuit, et dimidiam tostam que fuit Aculphi. Et in molendinis .xx. celdras inter farinam et frumentum. Et septimam partem piscature. Et in Sprostona unam carrucatam terre; et decem acras et maisuras carrucate pertinentes, et tres acras de prato, et ecclesiam eiusdem ville, et terram ecclesie pertinentem, et justa Presterbridge duas bovatas terre, quas dedi eis in escambio duarum bovatarum quas mihi accomodaverunt monachi de terra ecclesie sancti Laurentij de Berewic. Et villam Ravendena in terris et in aquis. Et pasturas de Sprostona, et moras ad fodiendum turvas, communes hominibus de Ravendena sicut hominibus de Sprostona. Et in Berenwich unam carrucatam terre, et unam maisuram carrucate pertinentem, juxta ecclesiam sancti Laurentij et alteram maisuram in burgo, et .xl. solidos de censu eiusdem burgi unoquoque anno; et dimidiam partem unius piscature que vocatur Berewicstrem. Et septimam partem molendinorum, et terram Dodini in eadem villa et terram Walthevi filij Ernobold. Et villam de Middelham et Botheldene cum suis rectis divisis, in terris et aquis, in boscho et plano. Et .xxx. acras terre de territorio Lillesclive, inter Alnam et rivulum qui dividit terram de Middelham et de Lillesclive; et decimam molendini ipsius ville, scilicet Lillesclive, et Vhitelawa, et Vhitemere cum suis rectis divisis. Et terram de Seleschirche cum suis divisis in terris et aquis, in boscho et plano, et aquas meas circa Seleschirche, communes ad piscandum suis proprijs piscatoribus ut meis; et pasturas meas communes suis hominibus ut meis, et boschos meos domibus suis faciendis, et ad ardendum ut mihi. Et ecclesiam de altera Seleschirche cum dimidia carrucata terre. Et ecclesiam et terram de Lesmagu cum suis rectis divisis. Et Traverlen cum suis rectis divisis, sicut Vineth eam melius et plenius tenuit et habuit, cum omnibus aisiamentis vicini Strodre quod cameri dicitur; Et craggam eiusdem ville sicut Dominus Abbas Alfwinus Sancte Crucis, et Aernaldus [44 aar1159] Abbas de Kelcho se ad invicem concordaverunt de quadam calumnia que fuit inter eos de ipsa cragga coram his testibus, Radulpho Abbate de Neobotle, Willelmo Abbate de Strevelin, Osberto priore de Ieddewrd, Ricardo Clerico Machbet. Hanc autem Traverlen dedit avus meus predicte ecclesie de Kelcho in escambium decem libratarum terre quam habuerunt in Hardiggasthorn juxta Norhamtuniam. Et in Rinsriv unam tostam et unam navem et piscaturam unius retis solutam et quietam, et ab omni consuetudine liberam. Et in Edinburg unam tostam, et in Hadigtun unam tostam. Et in Pebbles unam tostam. Et in Lannarch unam tostam. Et ecclesiam de Keth. Et dimidium sagimen craspesiorum qui in Forth applicuerint. Et decimam animalium et porcorum et caseorum de Chan de .iiii. kadrett de illa Galweia quam vivente Rege Alexandro avus meus habuit per unumquemque annum. Et decimam caseorum de Tuededale similiter per unumquemque annum. Et dimidietatem coriorum coquine mee, et omnium occisionum mearum, ita ut ubicunque ego vel aliquis successorum meorum unum corium habuerit, habeant et monachi alterum. Et similiter de unctis et de sepis, sicut de corijs et omnes pelles arietum et agnorum, Et decimam coriorum cervorum et cervarum quos veltrarij mei capient. Hos autem redditus coquine mee et occisionum mearum habebunt monachi per illam terram tantum, quam vivente Rege Alexandro, avus meus habuit. Et in Karsach unam salinam, preterea quantum ad me spectat concedo et confirmo ecclesie prenominate ex donatione comitis Cospatricij, ecclesiam de Hom cum duabus carrucatis terre, et cum prato uno in territorio ejusdem ville et ecclesiam de Fogho cum una carrucata terre Ex donatione Herberti de Macchuswel ecclesiam de Macchusvel Ex donatione Hye et Petri filij ejus ecclesiam de Simprig Ex donatione Roberti filij Willelmi ecclesiam sancti Laurentij de Berewic ex donatione Walteri Corbeth ecclesiam de Malcharuastun cum una carrucata terre Ex donatione Uctredi de Molla ecclesiam de Molla cum terra adjacenti Ex donatione Withce ecclesiam ville sue Ex donatione Willelmi Finemund ecclesiam de Cambus neithan Ex donatione Ricardi Cumin ecclesiam de Lintun rutheric. Prenominatas igitur terras et possesiones omnes ego ecclesie beate virginis Marie de Kelcho, et monachis ibidem deo servientibus libere et quiete jure perpetuo possidendas concedo, et [45 aar1159] hac karta mea in perpetuam elemosinam confirmo, ita ut mihi succedentium nullus de prefata ecclesia, neque de possessionibus aliquid ejus presumat exigere, nisi solas orationes ad anime salutem; Hec autem karta confirmata est Anno ab incarnatione Domini .m. oc. ol oix o. His testibus Herberto Glasguensi Episcopo, Willelmo Moravensi Episcopo Gregorio Episcopo de Dunkeld Willelmo et David fratribus meis, et Ada Matre mea Gaufrido Abbate de Dunfermelin, Osberto Abbate de Ieddewrd, Amfredo Abbate de Neobothle, Aluredo Abbate de Strevelin Waltero Cancellario, Roberto priore Sancti Andree, Matheo Archidiacono Sancti Andree, Tor Archidiacono Laodonie, Herberto Camerario, Nicholao Clerico, Ricardo Capellano, Magistro Andrea, Magistro Arturo, Waltero Clerico Cancell., Iohanne nepote Episcopi Roberti, Serlao Clerico, Salomone Capellano Episcopi Herberti, et Helia Clerico ejusdem Episcopi; Godredo Rege Insularum, Cospatricio Comite, Ferteth Comite, Duncan Comite, Gillebride Comite de Anagus, Uctredo filio Fergus, Gilleberto de Umframvilla, Willelmo de Sumervilla, Ricardo de Morvilla, Ranulpho de Sulas, David Olifard, Ricardo Cumin, Roberto Avenel, Willelmo de Morvilla, Willelmo Finemund, Waltero Corbet, Asketero de Ridala, Henrico de Perci, Liolpho filio Maccus, Orm filio Hailaph, et alijs quam pluribus clericis ac laicis Apud Rokesburg.
Biskop Arnulf i Lisieux skriver til kardinalerne om pave Alexander III's valg, nævner, at frankerne, englænderne, spanierne og nylig ogsaa nordmændene har sluttet sig til Alexander.
Trykt hos Migne, Patrologia Latina 201, 41-45, hvorfra her, og i Bibliotheca maxima patrum (Lugd. 1677) XXII, 1316. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 66.
AD CARDINALES ROMANÆ ECCLESIÆ DE ELECTIONE DOMINI PAPÆ ALEXANDRI.
Quam utilis apud principes nostros ad agnitionem sancti apostolatus, reverentissimi domini et Patris nostri Alexandri papæ diligentia nostræ devotionis extiterit, ad notitiam vestram fidelium [46 aar1160] relatione perveniet aut pervenit. Neque enim necessaria mihi est in hac parte jactantia, ut vobis rei veritas innotescat, quoniam me etiam dissimulante latere non poterit quod Northmannia tota mirata est, et ipsa de longinquo nihilominus Anglia recognovit. Bene autem mihi, quia jam fructum diligentiæ hujus præmiumque laboris accipio, quoniam mihi salva est gloria mea, penes quam gratiæ apostolicæ plenitudinem et indubitatam divinæ benedictionis percipio veritatem. Gaudeo itaque, sciens me revera matris meæ gremio contineri, ipsiusque sacris foveri complexibus et sinceris uberibus allactari. Gaudeo, inquam, cognoscens quam obstinato schismatici miserandæ cæcitatis claudantur errore, quorum oculos circumfusæ lucis radii non illustrant, sed ipse potius excedens manifestæ fulgor claritatis offundit. Judicati sunt, debitamque commissi reatus excepere sententiam, quos Ecclesia, tanquam degeneres, Satanæ tradidit in interitum carnis et a Catholica depulit unitate. Neque caret exsecutione sententia, sed indilato mancipatur effectui, cum eos interim et conscientia torqueat et imminens quotidie prævalentis Ecclesiæ triumphus affligat. Porro benignius Ecclesiæ suæ sapientia divina providit manifestam faciens omnibus veritatem, ut nec simplicitas ignorantiam nec malignitas probabile quidlibet valeat allegare. Si enim eos quos ab unitate Catholica profana sejunxit ambitio, numerus vel opinio vel quælibet electionis forma defenderet, aliqua fortassis erroris materia contrahi potuisset. Sed tres tantum de tota universitate seducti sunt, et hi sane quos magis supportare videbatur Ecclesia quam in aliquo de eorum industria gloriari, quia scilicet eos nec virtutis elegantia nec litterarum peritia commendabat. Nunquid enim is qui inter eos ætate præcedebat et ordine (Tusculanum loquor), horam quietis et prandii solitus observare, Epicurus alter reputabatur, ab omnibus omnium negligens, nisi alicujus forte quod oblata sperati proventus auspicatio præveniret? Quod adeo verum est, ut cæteris laborantibus, solus præmature, sicut dicitur, ab electione discesserit, quoniam hora prandii videbatur instare, ne avidus desiderio suo fraudaretur exactor et inania adversus negligentes manus inciperent viscera murmurare. Alius, affectatæ cancellariæ confusus opprobrio et alienæ prælationis honore dejectus, conceptum de invidia personale odium in Ecclesiam convertere temeraria malignitate præsumpsit. Tertius vero, solius inter alios perituræ privilegio carnis exsultans, arbitratus est nihil [47 aar1160] negandum sanguini, nihil sacris canonibus deferendum : neque enim potest debitam eis exhibere reverentiam quos ignorat. Ideoque similem sibi Brutum Brutus elegit, ut in utroque sibi invicem de pari litterarum imperitia responderet. Sed et apostolicæ severitatis eos disciplina terrebat, ne eorum præcipitem cohiberet audaciam et vagos temerariæ cupiditatis frenaret excursus. Hic numerus, hæc tanta peritia, hoc tam venerabile sanctumque collegium Ecclesiam Dei, immaculatam scilicet sponsam di- lecti Filii sui, renitentibus universis affectavit ad propriam pertrahere voluntatem, et a dextris Regis ad detestabiles Satanæ transferre complexus. Visa tamen totius fere universitatis concordia desperati, ad unitatem statim redituri fuerant vel inviti: sed, stupentibus ipsis ideoque cessantibus, schismatici majoris diutius effrenata non tulit ambitio, præparatoque furtim, sicut dicitur, pluviali de manibus offerentis arrepto, in humeros suos tanta festinatione conjecit, ut hærentibus collo fimbriis pavimentum lamberet pars superior indumenti. Sic indutus ad cathedram, nullo adhuc etiam prædictorum comitante cucurrit, nomen ipse sibi victoris acclamans, et ad suffragandum sibi et decantandas laudes præparatos impudenter exhortans. Mirum spectaculum, nec manifesto carens futuræ veritatis auspicio, scilicet quod hic ei in ruinam quandoque vertetur ascensus, sicut ipsa præsumptæ chlamydis inversa conversio præsignabat. Interea reseratis ecclesiæ foribus, infame illud maledictorum genus irrupit: hoc enim cognationis illius vetus agnomen est, de qua ad effundendam benedictionem in omnes gentes pontifex dicebatur assumi. Qualiter autem de stirpe maledictionis possit benedictio propagari, facile non apparet, præsertim per istum, in quo vetustæ maledictionis opprobrium merita contractæ noviter exsecrationis attolunt. Discurrentibus igitur armatis, c/oe/pit per ecclesiam quasi quædam theatralis scena disponi, dum parietes fulgor illustraret armorum et lasciva quasi triumphantium acclamatio resultaret. Horum manibus denique pluviali composito, ad palatium usque perductus est, comitantibus his paucisque sacerdotibus, quorum infamis quæstus est simplicitatem peregrinorum eludere et assiduis altare beati Petri sacrilegiis infestare. Porro hæc initia ejus nont sunt meliore gavisa processu, si quis vel emendicatæ exsecrationis ordinem vel redemptam laicæ gratiam potestatis exquirat. Nonne enim sacrilegii facinus de majori cumulum iniquitate contraxit, [48 aar1160] cum Simoniacam constet intercessisse per omnia pravitatem, sicut refusa senatui populoque Romano pecunia, publicisque palam ædificiis impensa convincit? Sed et hoc immanius est, quod redemptam sanguine Christi prostituit libertatem, quatenus Ecclesia, quæ jure suo cunctis semper est dominata principibus, officialis sui manciparetur obsequio quo et incomparabilis privilegium majestatis amitteret et ad miserabilem statum conditionis novissime deveniret. Et nos quidem non potuimus hæc oculis præsentibus intueri, sed veritas ad nos per eos qui viderunt fideli relatione pervenit. Quod autem publice gestum est, multorum nobis testimonio potuit confirmari, præsertim cum testes præreptæ dignitatis honore præfulgeant, et simplex absolutam reddat concordia veritatem. Hac igitur parte de qualitate negotii et personarum meritis æstimata, jucundum mihi est ad partem alteram oculos animumque convertere, et opus eorum qui elegerunt per singulas partes toto mentis gaudio contemplari, eique referre gratias qui sancto collegio vestro prudentiam contulit et virtutem, qua et serpentis declinare malitiam et grassantis superbiæ valuistis repellere pravitatem. Sed neque nomen partis tantilla eorum meretur exceptio, nec universitatem nostram partis decet apellatione censeri, quia perditorum segregatio numerum non minuit electorum, nec detrimentum senit area Domini, si granis manentibus paleæ ventilabro purgante discedunt. Igitur omnia recensenti manifestum quod sanctitatis zelus consecravit inita, processum juncta prudentiæ fortitudo direxit, patientia debito consummabit effectu, pacem Deo volente perseverantiæ fides inconcussa præstabit. Nihil hic carnale, nihil terrenum, nihil vestri ad privatam utilitatem oculi respexerunt, sed ad commune bonum et honorem Ecclesiæ totis vos constat anhelasse desideriis, totis viribus insudasse. Prædicabitur itaque nomen vestrum, et a mari usque ad mare excellentiæ vestræ gloria personabit, formamque dabit posteris et exemplum, ne a justitia et veritate persecutionis cujuslibet errore discedant. Ad hæc Spiritus quoque testimonium perhibet spiritui nostro quia nobiscum schismaticum illum publica omnium conscientia respuit et condemnat, et electum nobis antistitem sinceræ charitatis et reverentiæ brachiis amplexatur. Opera siquidem illius manifesta sunt, opera scilicet maledictionis et scandali, opus autem istius in benedictione est, et favor ejus in gentes quotidie [49 aar1160] convalescit. Corda enim omnium nobiscum sunt, eorum etiam quorum linguæ nobis qualibet sæculari necessitate reclamant, adeo ut si nondum de corporibus, de cordibus tamen omnium verum sit Ecclesiam triumphasse. Nonne enim in eos qui ab hac fidei unitate dissentiunt ultio divina manifeste procedit, et voluntas ejus evidentibus indiciis declarata patescit? Nonne princeps ille, cui similem a multo tempore Roma non habuit, cujus Dominus apprehendisse dexteram dicebatur, cujus fere usque ad remota Orientis terror excesserat a die susceptionis, Otto divino cæpit judicio reprobari, adeo ut hi quos ante securos mænia non reddebant, congredi cominus ausi sint et ei de prosperitate successuum insultare? Revera digitus Dei est hic, dexteræ Excelsi repentina mutatio, parcentis adhuc et in ira corripere differentis. Utinam saperet, et intelligeret et novissima provideret, quia tot detrimenta præsentium quædam sunt indicia futurorum! Omnibus igitur ab initio rite perspectis, domini et patres mei, magna vos convenit exsultatione gaudere, quod de omni carne singulariter estis ad hoc tempus electi, per quos fidei veritas, per quos forma justitiæ, per quos Ecclesiæ libertas inconvulsa servetur. Quod enim nos in hac vobiscum unitate consistimus, quod hæreticam pravitatem cum suo detestamur auctore, vobis debetur gratia qui cæpistis, a quibus nos auctoritatem duximus et exemplum. Ipsi itaque duces nostri, ipsi revera de fortissimis Israel, estis quibus lectulus Salomonis datus est, propter timores nocturnos fidelibus excubiis ambiendus. Ad vos, velut ad lucernam super candelabrum positam, Orientalis pariter et Occidentalis concurrit Ecclesia, sed ad insulas quæ procul sunt, sonus veritatis exivit, a quibus tanquam a finibus terræ, plerique jam per discriminia multa venerunt audire sapientiam Salomonis. Licet enim nos plurima locorum spatia disjungant, charitas semper indivisa conjungit ad salutem. In hac decrevimus vobiscum constantia permanere, in hac vobiscum vivendum est, in hac, cum voluntas divina decreverit, moriendum, quia neque mors, neque vita, neque aliquid unquam ab hujus nos sententiæ professione sejunget. Interim si domino nostro et vobis nostram non possimus præsentiam exhibere, aliqua tamen ex parte supplet devotio charitatis absentiam, quoniam venerabilibus Patribus nostris sedis apostolicæ legatis assistimus, cum eis toto studio sanctæ Romanæ Ecclesiæ utilitatibus insistentes. In quibus tanta refulget [50 aar1160] apostolicæ sanctitatis et doctrinæ perfectio, ut eis plus gratiæ merita contrahant quam terroris reverentia disciplinæ. Viri sunt, quorum sanctitatem miratur populus, sapientiam clerus usquequaque collaudat; ad virtutem severitatis principes expavescunt. Ad summam, tanta omne opus suum mansuetudine temperant, ut neque severitas disciplinæ pereat, et in omni parte sanctæ Romanæ Ecclesiæ gratia convalescat. Porro super facto illo, in quo regem Francorum adversus eos scandalizatum audistis, prorsus excusabiles sine omni dubitatione credatis, quia nunquam ad consensum dispensationis illius pertrahi potuissent, nisi eos inexpugnabilis necessitas, et inæstimabile bonum recompensationis illico proventuræ traxisset. Convenerant siquidem ex mandato regum venerabiles de regno utriusque personæ, ut de Romani pontificis susceptione tractarent, de quo nihil adhuc pnblicepublice[sic] fuerat constitutum. Stabant itaque fratres illi causam Ecclesiæ, non sine magno discrimine, prosequentes, quoniam apud plerosque favor iniquitatis convaluerat, adeo ut qui manifestæ repudium veritatis suggerere non audebant, differendum potius sæculari quadam astutia predicarent, eventum scilicet rei dubiæ potius exspectandum quam subjiciendam fortuitis casibus tantorum principum majestatem, non oportere eos temeritate nimiæ festinationis involvi quos securius illæsos sola poterat expectatio conservare, Romanam Ecclesiam semper onerosam extitisse principibus, jugum aliquando data occasione ponendum, donec cupiditatis p/oe/nas ambitio detestanda luisset, solvendum morte alterutrius quæstionis incertum, atque interim posse religionem episcoporum per singula regna sufficere, donec divina voluntas signis evidentioribus appareret. Accedebat legatorum imperatoris et cardinalium, maledicti scilicet Joannis et Guidonis , instantia, quibus dari videbatur de modica dilatione triumphus, si fratres vestros vel ad modicum tempus quælibet occasio suspendisset. Præterea, cum animos regum in favorem domini nostri omnium conscientia, crederet inclinatos, in partes imperatoris cessisse dilatione præstita crederentur, et paulo minus detrimenti suspicio quam notitia forte veritatis afferret. Sed et rex Francorum rei diffinitionem regis Anglorum voluntati commiserat, nihil se facturum publice contestatus, nisi quod ipsius ei sententia prædictasset. Prævaluerat itaque concilium dilationis, ut quanto spatiosius, tanto utilius utrique regi posset esse consultum [51 aar1160] atque interim aliqua possent de ipsis eventibus auspicari. Quia igitur de arbitrio regis Anglorum tota causa pendebat, exaudiendus erat potius quam severitatis alicujus austeritate terrendus, de cujus simplici favore in momento Francorum, Anglorum, Hispaniensium, Hiberniensium et novissime etiam Norwegiensium regna c/oe/pistis. Sed et unde quis orituram super eo præsumpsisset offensam, quod ab initio pro bono pacis scripto etiam interveniente, regum sanctitas, religio præsulum, principum fides, populi congratulatio devota firmavit; nec rei efficientiam communibus regulis, sed quod magis accelelari posset, ecclesiasticæ potius indulgentiæ destinavit. Quod si quid de indulgentia contra easdem regulas constat esse delictum, nihil tamen criminis intercessit, vulnusque modicum totius operis sanitas asservata compensat. Hic certe zelus eorum, hæc fuit dispensationis intentio, quam non ultronea voluntas obtulit, sed importunitas necessitatis extorsit, quoniam, si ea die sermo non fuisset consummatus in bonum, procul dubio fratres vestri repulsam diutinam vel perennem sub dilationis imagine reportassent.
Sheriffen i Lincolnshire avlægger regnskap for Henrik II av England bl. a. for 14 pund sterling utbetalt i byen Lincoln til kongen av Norges sendebud.
Magnus rotulus pipae de anno nono regis Henrici secundi, rotulus 6, membr. 2 in dorso. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Ninth Year of the Reign of King Henry the Second", A. D. 1162-1163, utg. av The Pipe Roll Society, s. 68.
CIVITAS LINCOLIE.
Idem vicecomes (dvs Walterus de Amundeuilla) reddit Compotum de ---- de veteri firma Ciuitatis ----Et In liberatione nuntiorum Regis de Norwega .xiiii. li. per breue Comitis Legr(ecestre).
Et Quiet(us) est.
[52 aar1163] 
Henrik II av England sender en mand fra Lincolnshire til Norge for at kjøpe høker; optegnelse i sheriffens regnskaper.
Magnus Rotulus Pipae de anno nono Regis Henrici secundi, rot. 6, membr. 1 in dorso. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Ninth Year of the Reign of King Henry the Second", utg. av The Pipe Roll Society, s. 66.
LINCOLIESCIRA.
Walterus de Amundeuilla reddit Compotum de firma de Lincoliescira. ---Et Willielmo de Bradela .xl. marcas. ad emend. accipitres. in Norwega.
Sheriffen i Norfolk avlægger regnskap til Henrik II, bl. a. for et skib som denne lot sende fra Grimsby til Norge for at kjøpe høker og geirfalker.
Magnus Rotulus Pipae de anno nono Regis Henrici secundi, rot. 3, membr. 2. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Ninth Year of the Reign of King Henry the Second", A. D. 1162-63, utg. av The Pipe Roll Society, s. 28 f.
NORFOLCH ET SUTFOLCH.
Willielmus de Chaisnei. reddit Compotum . . . . . . . . de veteri firma Norfolchie. ----Et in Custamento Nauis quam Rex misit in Norwegam pro Accipitribus et Girfalconibus .xliii. li. et .v. s. et. i. d. per Willielmum de Grimesbi. et Gilbertum de Erlham.
Reiner Berengars søn og William Isabellas søn, sheriffer i London, avlægger regnskap til kong Henrik II for indtægter og utgifter fra London, bl. a. for utbetaling til kongen av Øerne og for klæder til William Walkelins søn og til Osbert biskop, tilsammen 11 mark.
Magnus rotulus pipae de anno XI mo regni Regis Henrici II, rot. 3. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Eleventh Year of the Reign of King Henry the Second", A. D. 1164-1165, S. 30-32. [53 aar1165] 
LUNDONIA ET MIDDELSEXA.
Reinerus filius Berengari. et Willielmus filius Isabelle reddunt compotum de. . . . . . . . . . . . de veteri firma Lundonie. --Et in liberatione. Regis Insularum et pro pannis Willielmi filii Walkelini et Osberti episcopi .xi. marcas.
Sheriffen i Lincolnshire avlægger regnskap til Henrik II av England bl. a. for en gave av 66 sh. 8 d. til en norsk biskop,
Magnus rotulus pipae de anno duodecimo regis Henrici secundi, rot. 1, membr. 1. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the twelfth Year of the Reign of King Henry the Second", utg. av The Pipe Roll Soc., s. 3.
LINCOLIESCIRA.
Willielmus de Insula. reddit Compotum de veteri firma de Lincoliescira. --Et In dono per breue Regis. Episcopo Norwegie .lxvi. s. et .viii. d.
Et Quiet(us) est.
Ralph Brito avlægger regnskap til kong Henrik II for greven av Boulognes Len i Essex og Hertfordshire, hvoriblandt ogsaa for kongen av Mans lensindtægt, 4 Pund, efter kongens skriftlige ordre.
Magnus rotulus pipæ de anno 13 mo regni Regis Henrici II, rot. 10, dorso. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 13th Year of the Reign of King Henry the Second", A. D. 1166-1167, s. 157-158.
ESSEXA ET HURTFORDSHIRE. HONOR BOLONIE.
Radulfus Brito reddit Compotum de terra Comitis Bolonie . . . . . . . . . . . . . . . Et i Corredio Regis de Man .iiii. li. per breue. Regis.
[54 aar1168] 
Den landflygtige Thomas (Becket), erkebiskop i Canterbury, skriver til Stephan, biskop i Meaux, som da opholdt sig hos paven (Alexander III), og anbefaler brevets overbringere, mag. Godefrid og mag. Walter, "sendebud fra vor ærværdige broder erkebiskopen i Trondhjem".
Thomas Beckets Breve l. III. nr., 15 (Giles´ Udgave I, 301); trykt i Migne, Patrologia latina t. CXC, 612-614. Jfr. Regesta Norvegica, utg. av G. Storm, nr. 85 og P. A. Munch, "Det norske Folks Historie" III, s. 37.
AD STEPHANUM MELDENSEM EPISCOPUM.
Thomas Cantuariensis archiepiscopus, Meldensi episcopo. Merito dixerim cum propheta: Væ mihi, quia tacui! Quia vulneris mei et doloris non revelavi molestiam illi, qui præ cæteris mihi et coexsulibus meis, Christi proscriptis, in regno Francorum consuevit adhibere medicinam, et necessariæ consolationis fomenta. Sed tanti silentii culpam probabilis error excusat, quia vester ab amicis reditus exspectabatur, et sperabatur in dies. Nutu vero divino crediderim accidisse, ut vos tam diu morari tum causæ necessitas, tum sanctæ Ecclesiæ Romanæ voluntas compulerit, ut ex longa conversatione et familiaritate contracta virtus vestra clarius elucescat, et de cætero possit egenis, quorum primus ego, efficacius opitulari apud apostolicam majestatem. Et jam quidem misera Ecclesia Anglicana experta est in multis necessitatibus pietatis vestræ subsidium, et unde vobis gratias agit, quotquot redeunt, vos eam sollicitudinem gerere perhibent in negotiis nostris, quam exerceretis in propriis, aut forte ampliorem. Quocirca fiducialius ad vos, quanta possunt devotione, parvuli Christi confugiunt, et sancta Cantuariensis Ecclesia provolvitur pedibus vestris, ut intercessionum vestrarum suffragio ipsam et omnes conterminas ejus eripiatis a laqueo mortis, quam sub honestæ pacis velamine persecutor noster intentat. Eo enim perductus est ad instantiam domini Gratiani, ut quod anno præterito respuerat, pro amore et prece domini papæ nunc admittat, honorem Dei scilicet salvum fore. Sed incontinenti adjecit: Salvis dignitatibus suis. Quarum nomine damnatas pridem, et perpetuo damnandas disponit consuetudines obtinere. Ea enim mens est mihi principis ut tunc demum vigeat honor Dei, si dignitatibus, quas vindicat non refragetur. Alioquin illæ præjudicent. Gratianus autem intulit, quod ille salva libertate Ecclesiæ regni libertatibus potiatur, sed ad nomen libertatis Ecclessiæ, quod ante [55 aar1168] sibi in exactis conditionibus fuerat inauditum, pius rex Franciæ vehementer excanduit, et nomen hoc vix potuit sustinere. Jactitant sui restitutionem ablatorum nullam Ecclesiæ faciendam, eo quod antecessores sui, ut mentiuntur, nihil unquam restituerunt archiepiscopis et episcopis, quos ex pari causa sæpenumero fugaverunt. Et certe eo constantius petenda est, et petetur a nobis, quia malorum exempla citius invalescunt, et auctore Deo, quoad licuerit, declinabimus ad posteros tantæ enormitatis et sceleris transferre et perpetuare perniciem. Conatur idem rex formam fidelitatis, quam clerici principibus facere consueverunt, evertere, non admittens in ultima clausula se obligantis ordinem salvum fore, sed honorem Dei. Quia persuasus est, ut aiunt, a grammaticis suis, quos in læsionem Ecclesiæ ascivit, quod honor Dei non minuetur, si clerici passim appellare et appellationes prosequi non permittantur; si ad singulas vocationes domini papæ vel legatorum episcopi vel alii vocati non accedant; ad quod tamen ex ordinis sui necessitate tenentur. Supplicamus itaque sanctitati [dvs fraternitati] vestræ, quatenus domino papæ persuadeatis, ut in dispendium ecclesiasticæ libertatis nullam admittat pacem neque nos compellat a damnorum repetitione desistere, neque tritam fidelitatis exemplo nostro faciat mutari formam. Nam quod semel optinuerit, præsertim auctoritate Ecclesiæ Romanæ, sibi et liberis suis volet esse perpetuum. Ad hæc latores præsentium magistrum Godefridum, et magistrum Walterum, nuntios venerabilis fratris Trundenensis archiepiscopi, ea, si placet, benignitate fovete et recipite, quas nos et nostros vestra charitas recipere consuevit. Valeat semper sanctitas vestra, et has mentis angustias et domino Ostiensi et domino Hyacintho communicare dignetur.
Optegnelse i sheriffens regnskaper om, at en mand i Lincoln skylder kongen ( Henrik II av England) penger og en norsk høk.
Magnus rotulus pipae de anno quintodecimo regis Henrici secundi, rot. 1, membr. 2 in dorso. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Fifteenth Year of the Reign of King Henry the Second", s. 17. [56 aar1169] 
NICOLESCIRA. CIVITAS LINCOLLIE.
Johel frater Ricardi clerici debet .iii. li. et .iii. s. et .vi. d. et .i. accipitrem Norrensem.
Optegnelse i sheriffens regnskaper om, at en bueskytte i Norfolk skylder kongen ( Henrik II av England) 1 norsk høk.
Magnus rotulus pipae de anno quintodecimo regis Henrici secundi, rot. 7, membr. 2. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the fifteenth Year of the Reign of King Henry the Second", s. 97.
NORFOLCH ET SUDFOLCH. HONOR EYE.
Radulphus de Burc arbalistarius debet .i. accipitrem Norreis.
Optegnelse om, at Fulko præst (i King´s Lynn) skylder kongen ( Henrik II av England) 10 mark, men at han er flygtet til Norge.
Magnus rotulus pipae de anno quintodecimo regis Henrici secundi, rot. 7, membr. 2. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 15th Year of the Reign of King Henry the Second", s. 97.
NORFOLCH ET SUDFOLCH.
De Placito Comitis Gaufridi. et Ricardi de Luci de hominibus de Lenna. [57 aar1169] Fulcho presbiter debet .x. marcas. Sed aufugit in Norweiam.
Optegnelse i sheriffens regnskaper om, at en mand i Lincolnshire skylder kongen ( Henrik II av England) 1 norsk Høk og 1 islandsk Geirfalk.
Magnus rotulus pipae de anno quintodecimo regis Henrici secundi rot. 1 membr. 2 in dorso. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the fifteenth Year of the Reign of King Henry the Second", utg. av The Pipe Roll Soc., s. 16.
Nicholescira (sic).
Hamelinus Decanus debet .i. accipitrem Norrensem .et. i. Girfalconem Islandensem ut loquela sua differatur.
Forordning i den islandske lov i haandskriftet "Sta/edd/arh/´o/lsb/´o/k" i dettes avsnit V/´i/gsl/´o//edd/i ("Drabsfølger") om drap og ran utenlands, særlig i Vesterlandene, i den engelske, walisiske, skotske, irske eller suderøiske konges vælde, og om naar en mand blir dræpt "søndenfor Danevælde".
Efter det arnamagnæanske haandskrift nr. 334 fol. i universitetsbibliotheket i Kjøbenhavn. Trykt i "Gr/´a/g/´a/s efter det Arnamagnæanske Haandskrift Nr. 334 fol., Sta/edd/arh/´o/lsb/´o/k udgivet af Kommissionen for det Arnamagnæanske Legat" (Kjøbenhavn 1879), s. 388-389. [58 aar1170] 
Ef m a/ edd//R/ v er/edd/r vegi/N/ a vestr lavndo m. f yrir nor/edd/a n vall and. oc ero /th/a ia fn r/´e/tt ir sa/N/a/edd/ar m enn all ir /th/ eir e r v erit hafa i nokors k onungs velldi /th/ eirra /th//´a/ er v/´i/git var e /edd/a si/th/ an. i engla k onungs velldi. e /edd/a b reta k onungs e /edd/a scota k onungs. e /edd/a /´j/ra k onungs. e /edd/a su/edd/reyinga k onungs velldi. Nu v er/edd/r m a/edd/r vegi/N/ f yrir su/N/a n dana velldi. oc ero /th//´a/ ia fn r/´e/tt ir sa/N/a/edd/ar m enn /th/ eir all ir e r /th/a v oro inokors /th/ eirra k onungs velldi e /edd/a si/th/ an er v/´i/git v ar vegit. S va s cal /th/ ar et sama fara v m /th/av v/´i/g h v/´a/rtve/G/io at s/´o/cn oc v/´o/rn oc at öllo a/N/ ars se m u m erlendis v/´i/g. oc s va u m s/´a/r ef m a/edd/r fær /th/ar. Ef m a/edd/r fær s/´a/r e /edd/a v er/edd/r h ann lostin n erlendis oc v ar/edd/ar /th/ at s cog /G/ ang oc a h ann h er /th/o s/´o/cn ti l sins m/´a/ls. /th/oat h ann søki /th/ ar um at lavgo m ne ma /th/ viat eino at h ann sættiz /th/ar a als/´a/ttu m. oc s cal h ann s va h er at s/´o/cn f ara u m s/´a/r /th/av er h ann feck avstr oc vörn se m v m erlendis v/´i/g. f yrir /th/ at uttan (sic) at h ann søk ir u m hrør. Ef m a/edd//R/ v er/edd/r ræntr erlendis fe sino. oc s cal /th/a h er e/N/ vi/edd/ hin savmo gavgn søkia u m r/´a/nit. oc s va v eria. Of erlendis r/´a//edd/ /th/av e r m a/edd/r ræ/edd/r u m ma/N/ fior r/´a//edd/u m e /edd/a aliotz r/´a//edd/u m. oc v ar/edd/ar /th/ at eig i h er vi /edd/ lavg ef e ig imr f ram. en s cog /G/ ang ef f ram kø mr. Erlendis d rep oc erlendis aliotz r/´a//edd/ e /edd/a fior r/´a//edd/ f ram ko min. /th/ at s cal allt søkia vi/ edd/ .xii. tar q ui/edd/. oc taca h er e ig i fy/R/ ti l socnar en u m erlendis v/´i/g. Nu v er/edd/a varn ir /th/ær til /th/ esa m/´a/la e r metaz eigo e r erlendis hafa gørzc. oc s cal fanga q ui/edd/ /th/ ar ti l hafa i avllu m stav/edd/o m. En ef /th/ær varn ir ve r/th/a til e r h er hafa g erzc. oc s cal /th/a hafa til .v. b va q ui/edd/ a/th/ ingi.
[59 aar1170] 
Bestemmelser i den islandske lov i avsnittet Erf/edd/a-/th//´a/ttr i Sta/edd/arh/´o/lsb/´o/k om arv efter utenlandsk mand eller hvis en mand blir utenlands, i Noregs- eller Sviakongens vælde eller i Danmark, England, Øerne, Grønland eller Danmark. Samme lovboks bestemmelser om arv, hvis en englænder dør paa Island, hvis en Islænding dør i England, "paa øerne vesterut" eller i Dublin eller andetsteds i utlandet.
"Gr/´a/g/´a/s efter det Arnamagnæanske Haandskrift Nr. 334 fol., Sta/edd/arh/´o/lsb/´o/k, udgivet av Kommissionen for det Arnamagnæanske Legat", s. 71, 73, 87, 97.
ef ma/edd/r quangaz.
-Ef /th/ei m m anne tömiz erf/edd/ er erlendis er. /th/a a sa m a/edd/r at taca /th/ at fe er hin n nanasti ni/edd/r er h er hinu m anda/th/a. s cal h ann lata vir/edd/a fe /th/ at .v. landeigendr ia fnt se m omaga eyri. oc s va at öllo hafa fe /th/ at se m omaga eyri. E/N/ ef sa m a/edd/r kø mr ut er feit a at taca. /th/a a h ann at taca i/N/stødan n a vaxta lavsan. E/N/ ef sa m a/edd/r a/N/daz e r erlendis er. /th/a s colo erfi ngiar /th/ es e r erlendis andaz stefna /th/ei m m anne e r f/´e/et e r und ir. oc lata sa/N/a dav/th/a h ans. /th/ at e r oc ef ecki spyrsc ti l m anz, oc s cal s va vera se m h ann lifi til /th/ es e r dav/th/in n er sa/N/a/edd/r. Nu a /th/ es /th/ eirra erfingi feit at taca e r lengr lif ir. En ef /th/ eir v er/th/a e ig i asatt ir. h va/R/ si/edd/a/R/ a/N/daz. /th/a a /th/ at. xii. q ui/th/r at scilia go/edd/a /th/ es er sa er i/th/ ingi m e/edd/ e r søk ir. Hi/N/ nanasti ni/edd/r s cal lata vir/edd/a fe /th/ at oc arf er hi/N/ dav/th/i haf/edd/e /´a/tt bva v. landeigendr allt ne ma l and /th/a er vii. vic or ero af su mri. h ann a voxto a feno enda abyrgiz h ann. Nu spyrsc ecki ti l m anz skal oc s va v era s em h ann se lifande me/th/ an h ann e r e ig i anda/th/r sag/edd/r. s va s cal vanda sögo se m u m erlendis vig. Nu sp yrsc ecki ti l a .iii. su mru m. oc er sp urt or noregs k onungs velldi oc suia k onungs oc danmorc oc engl andi oc or eyio m oc af grön l andi oc af hiallt l andi. /th/a s cal et iiii. sum ar b rig/edd/a feit. H ann s cal til fa vara landa .v. /th/a er /th/ at leggi und ir /th/egnscap sin n at ecki er ti l spurt oc v er hy/G/io m h ann a/N/da/th/an oc v er beru m /th/ at. /th/a a do mr at dø ma unda n hinum feit. Nu kø mr h ann aptr oc v er/th/r hino m /th/a r/´e/tt lagt und ir /th/egn scap si/N/. -
Em erf/edd/er utlend ra ma/N/a
Ef sa m a/edd/r a/N/daz ut h er er e ngi a frænda h er a l andi. /th/a a felagi h ans at taca arf ef /th/ eir g er/th/o /th/ at felag at sa lag/edd/i allt [60 aar1170] sitt fe ti l er o av/edd/gare v ar. /th/at er h ann haf/edd/i i /th/ eirre för. E/N/ ef h ann a e ig i felaga /th/a s cal taca mavtonavtr h ans. En ef mavto navtar h ans ero fleire. en ein n. /th/a s cal sa taca er optaz hevir /´a/tt mat vi/edd/ h ann. Scipta s colo /th/ eir m e/edd/ s er. ef /th/ eir atto all ir iafn opt. E/N/ ef h ann v ar s er ein n imavto neyti. /th//´a/ s cal taca styri m a/edd/r. Nu ero styri m enn fleire en ei/N/. /th/a eigo /th/ eir s va at taca se m /th/ eir eigo iscipi ti l. E/N/ ef hi/N/ anda/edd/i /´a/tti ein n scip oc e ngi felaga ne mavto navt. /th/a a go/th/i sa e r sa ma/edd/r e r i/th/i ngi m e/edd/ e r l and /th/ at a e r /th/ eir tiallda bu/th/ ir /´a/. En ef h ann tecr s er vist oc andaz h ann a göto/N/i e r h ann fe/R/ f ra scipi. /Th/a s cal /th/ at fe s va f ara se m h ann andiz at scipi e r h ann haf/edd/i /´a/tt. E/N/ ef h annmr /´i/ vistina oc andaz h ann /th/ar. /th/a a felagi h ans /th/ at fe at taca ne ma /th/ eir hafi ti l /th/ es g ert felagit at a/edd/r ir m enn scylldo eig i taca arf ept ir /th/a. oc e r /th/a se m /th/ eir hafe ecki v m mælt. E/N/ ef e ig i er felagi. /th/a a at taca boan nde/N/ sa e r h ann var i vist me/edd/. E/N/ ef h ann v ar i vist m e/edd/ kono e r h ann andaz. /th/a a ho n at taca ia fnt sem boande/N/. E/N/ ef h ann a/N/daz e r h ann fe/R/ ti l scips. /th/a /´a/ /th/ at fe s va at fara se m h ann v æri e ig i hei man fare/N/. E/N/ ef /th/ eir sitia bu/edd/seto oc a/N/daz m a/edd/r sva at h ann a e ig i ser felaga. /th/a a /G/o/edd/e sa at taca /th/ at fe e r böndi er i/th/ingi m e/edd/ sa er l and a /th/ at er /th/ eir bua /´a/. E/N/ ef m a/edd/r byr h er oc andaz h ann s va at h ann a engi erfi ngia h er a l andi. /th/a a go/edd/e sa at taca /th/ at fe e r h ann v ar i/th/ ingi m e/edd/. Ef sa m a/edd/r ræ/edd/r e /edd/a gør ir fiörlavst eno m utlenda. e r nu er a/edd/r ti l erf/edd/ar tali/edd/r. /th/a s cal sa arf taca oc bötr e r næstr e r ti l tal/edd/r ept ir. Ef /G/ o/edd/ i sa er ti l arf töco e r tal/edd/r vegr ma/N/. /th/a eigo arf oc bötr sam/th/i ngis /G/o/edd/ar h ans. Ef si/edd/a/R/ co ma ut erfi ngiar. /th/ eir e r ero af danscri tu ngo. /th/a eigo /th/ eir at taca arf oc bötr ef /th/ær ero vaxta lavsar. Enda /´a/ sa m a/edd/r iafna n arf at taca ept ir utlenda m enn h er oc frændlavsa e r bötr ætti at hafa ef /th/ eir v æri vegn ir. N/´o/rrön ir m enn oc dansk ir oc sönsk ir. eigo h er arf at taca ept ir frændr sina /th/ri/edd/ia brø/edd/ra oc nanare. E/N/ at frændsemi af öllu m av/edd/ro m tu ngu m en danscri tungo. s cal engi ma/edd/r h er arf taca ne ma fa/th/ ir e/th/a sonr e /edd/a bro/th/ ir. Oc /th/ viat eino /th/ eir ef /th/ eir haf/edd/o ke/N/z h er a/edd/r s va at m enn visso deili a /th/ui. Nu taca var ir landar fyrst arf ept ir utlenda m enn h er. en n frændr h ans co ma til si/edd/an. oc hei mta feit. /th/a s colo /th/ eir hafa i/N/stö/th/ona eina ef rett v ar at fiar tekio f arit. ella v er/edd/a at racna leig ornar allar fyrst. Ef sa m a/edd/r andaz h er er engi a frænda h er a l andi. oc s cal iafnt arfr f ara se m v/´i/gsöc [61 aar1170] ef h ann v ære vegi/N/. Nu a/N/daz h ann at b onda oc s cal h ann lata vir/edd/a fe /th/a er vii. vicor ero af su mri. oc a h ann vöxto ti l /th/ es e r erfi ngi kømr ti l. Nu kalla frændr hins ti l. oc er e ig i scyllt at selia. Nv andaz ensk ir m enn h er. e /edd/a /th/ eir e r hingat ero e/N/ oku/N/are. oc er e ig i scylt at selia /th/ei m ne ma h er hafi v erit fy/R/ sonr. e /edd/a fa/th/ ir. e /edd/a bro/th/ ir /th/ eirra oc ka/N/a/edd/iz /th/ eir /th/a vi/edd/. Allt fe /th/ at e r e ig i taca erfingiar h vart se m ero vig saca bötr e /edd/a arfr. /th/a s cal vir/edd/a l/´a/ta sem omaga eyri. oc eignaz /th/ eir /th/a vöxtona. E/N/ ef e ig i er r/´e/tt at vir/edd/ingo farit /th/a v er/th/a at rakna leigorn ar. Ef ma/edd/r andaz h er oc se arftoko m a/edd/r h ans erlendis. /th/a a sa m a/edd/r fe at taca e r hino m an nda/edd/a e r nanastr. En sa s cal vir/edd/a l/´a/ta fe ia fnt sem ungs m anz fe oc a h ann v ar/edd/veizlo oc vöxto a me/th/an hi/N/ er erlendis. e/N/ /th/a e r sa kø mr ut /th/a s cal h ann hei mta i/N/stö/edd/a at eno m næstu m gialldögu m. Engu m m anne a h ann at selia arfi/N/ me/th/ an h ann er erlendis. Ef sa a/N/daz er erlendis er oc v er/edd/a m enn e ig i a satt ir h va/R/ fy/R/ a/N/daz. /th/a s cal q ue/edd/ia xii. q ui/th/ar go/edd/a /th/a/N/ er sa v ar i /th/ ingi m e/edd/ er h er anda/edd/iz. E/N/ ef engi /G/ o/edd/i ge ngr vi/edd/ /th/ vi. /th/a s cal /th/a/N/ q ue/th/ia e r sa er /´i/ /th/ ingi m e/edd/ er søk ir. Sua s cal at /th/vi fara at erfingiar /th/ es er avstr anda/edd/iz. s colo stefna /th/ei m er feit hafa ti l giallda oc ti l utgöngo. En lata sa/N/a at do mi dav/edd/a /th/ es er erlendis v ar. Nu be/R/ /th/ at q ui/edd/r at sa do fy/R/ er h er var. /th/a rakn ar v ndan /th/ei m er a/edd/r höf/edd/o. E/N/ elleg ar geta /th/ eir halldit.
Vm danar fe oc u m erf/th/ ir erlendis. xiii.
Ef m a/edd/r andaz erlendis. /th/a a sa m a/edd/r at taca /th/ at fe er scyllztr e r /th/ ar hino m a/N/da/edd/a. /th/ eirra m anna er utfört eigo. H ann s cal lata vir/edd/a fe /th/ at ti l bren/edd/s silfrs allt. E/N/ ef nokot e r ovirt. /th/a e r se m allt se ovirt. Ef erfingi/N/ er /th/ ar. /th/a /th/arf h ann e ig i at l/´a/ta vir/edd/a ef h ann a allan arfe/N/. Fe /th/ at s colo vir/edd/a /´i/sle/N/zki r m enn .v. E/N/ ef e ig i nair /th/ei m. /th/a e r /th/o r/´e/tt at husfast ir m enn se .ii. ti l e/N/ /th/ eir s colo vi r/edd/a fe /th/ at vi/edd/ b/´o/c. E/N/ ef /th/ eir g era e ig i vir/th/a. /th/a s cal h ann q ue/th/ia at vi/N/a ei/edd/a at. enda v er/th/r /th/a /th/o r/´e/tt vi r/edd/eng /th/ eirra ef /th/ at be/R/ xii. tar q ui/edd/r at /th/ eir vi r/th/i s va se m /th/a m undo /th/ eir. ef /th/ eir vi r/edd/e vi/edd/ b/´o/k enda beiddi h ann /th/a at lavgu m. E/N/ h ann s cal e ig i fi/N/a meira af feno e/N/ kavpa leg e /edd/a l/´i/k savng e /edd/a blæio e /edd/a kisto. R/´e/tt e r at /th/ eir gefi mut or af f/´e/no. s cal h ann /th/ at taca af ef h er b err /th/ at q ui/edd/r at h ann gaf [62 aar1170] se m mi/N/zt e r /th/o fe ngi h ann feet. H ann s cal allt feet lata vi r/edd/a /th/ at e r h ann n/´a/ir. H ann s cal vega l/´a/ta gull e /edd/a brent silfr. oc /th/ at fe allt e r at v/´e/ttu m s cal kavpa. E/N/ hu erskyns vara se m e r su er m enn cavpa /´a/lnu m. /th/a s cal mæla l/´a/ta oc s colo vir/th/i ngar m enn mæla. /th/ eir er r/´e/ttar /´a/lnar hafa oc sva vega /th/ at e r s cal oc sia at /th/ at s/´e/ r/´e/tt vegit. H ann er scylldr at syna /th/ei m fe /th/ at allt er h ann n/´a/ir. H ann s cal /th/ar l/´a/ta vi r/edd/a fe /th/ at allt er mest e r sama n /th/a e r h ann tekr. H ann s cal hu ergi føra /th/ at fe a b rot or /th/ei m gar/edd/e a/edd/r allt e r virt. H ann s cal vitne nefna at si/th/ an e r lokit e r fiar vi r/edd/ingu m at h ann tekr vi/edd/ fe /th/ vi e r h ann l/´e/t /th/ ar vi r/edd/a oc leggr sina abyrg/edd/ /´a/. H ann s cal giallda h/´a/lfo mi/N/a ut h er e/N/ h ann tekr avstr. /Th/ at s cal vi r/edd/a ti l vi. alna avra oc giallda h er halfa morc fyr ir eyri. Nu n/´a/ir h ann e ig i öllo se/N/ /th/ ar f/´e/no at l/´a/ta vir/th/a. /th/a s cal h ann /th/ ar /th/ at fe l/´a/ta vi r/th/a se m h ann tecr oc f ara s va at vi r/edd/ingo se m a/edd/r var t/´i/nt. Austr s cal taca arf v/´a//R/a landa næstabrø/edd/ri e /edd/a n/´a/nare m a/edd/r. enda e r nu hei mting ti l fiarens huegi le ngi sem /th/ at li/G/r. Sycn ir m enn oc /th/ eir m enn er l andvært eigo ut h er s colo taca d/´a/nar fe ti l ut hafn ar en n e ig i a/edd/rir. E/N/ ef m a/edd/r tekr d/´a/nar fe avstr. /th/a s cal h ann e ig i kavpa meira iskipi a/edd/r virt er. en n kostr er at selia ef h ann vill. Ef fe e r a scipi e /edd/a at scipe. /th/a s cal h ann /th/ at fe vi r/edd/a l/´a/ta at bryggio spor/edd/u m. oc f ara s va at vi r/edd/ingo /th/ar se m a/N/ars sta/edd/ar. Ef feet e r ibulka. /th/a er hi/N/ andaz. oc erat h ann scylldr at abyrgiaz /th/ at fe. h ann s cal oc e ig i hafa vöxtona. ef h ann lætr e ig i uir/edd/a feet. Enda er /th/o r/´e/tt vi r/edd/i ng /th/ eirra ef /th/ei m er /th/ at fe ia fn ku/N/ect er ib/´u/lkanu m e r se m /th/ eir sæi. Ef h ann a scip a hlu/N/e. /th/a er h ann a/N/da/edd/iz oc erat hi/N/ scylldr at abyrgiaz a/edd/r f ram m er d regit. scips le ng/edd/. E ig i s cal meira kavpa iscipi a/edd/r vi rt e r f/´e//´e/t. en kostr e r at selia. H ann s cal kiosa m e/edd/ vitne h vart h ann vill abyrgiaz feet e /edd/a vill h ann e ig i. E/N/ /th/ viat eins a h ann vöxto a feno ef h ann abyrgiz. E/N/ ef h ann k/´y/ss h varki v m /th/a s cal h ann abyrgiaz feit oc hafa ekci af vöxtonu m. Ef m a/edd/r a/N/daz a saxl ande e /edd/a su/N/a/R/. /th/ at fe s cal e ig i lata vi r/edd/a a/edd/r /th/ atmr ti l dan m ark ar. e/N/ ef /th/ ar e r hætt fe h ans e /edd/a fiorve /th/a s cal inoregi. Ef m a/edd/r andaz a engl andi e /edd/a i eyio m vestr e /edd/a idyfli/N/e; at /th/ at fe s cal e ig i vi r/edd/a a/edd/r h annmr /th/ ar e r ohætt se fe h ans oc fiørve. Nu cø mr h ann i noreg m e/edd/ oc e r a/N/ar m a/edd//R/ /th/ ar scylldare, /th/a s cal h ann l/´a/ta ut ga nga f/´e//´e/t at lögu m. h ann s cal hafa avöxti/N/. alla n /th/a/N/ e r or/edd/i/N/ e r /th/ angat ti l h vargi [63 aar1170] e r h ann t/´o/c. Ef m a/edd/r fe/R/ ut hi ngat or danmörc e /edd/a af av/edd/ro m lavndu m e/N/ or noregi m e/edd/ d/´a/nar f/´e/ oc treystiz h ann e ig i at l/´a/ta vir/edd/a feet. /th/a s cal h ann hei mta ti l scipv eria /th/a e r h ann vill. /th/egar e r /th/ eir ero i haf co mn ir oc segia /th/ei m hue mikit fe /th/ at er. oc nefna vitne at /th/ vi at h ann tekr fe /th/ at ti l abyrg/edd/ar. oc eignaz h ann /th/a voxto a feno sl/´i/ka se m h ann töke i noregi at lögu m. ef h ann fær /th/a/N/ q ui/th/ at h ann m undi vi r/th/a l/´a/ta fe /th/ at ef h ann q me ti l noregs oc vissi h ann /th/ at at h ann m undi na ut at hafa f yrir noregs m anna söku m.
Vm arf tavk or m anna. xviii.
Ept ir syst or sammø/th/ra oc sc/´i/rgetna. s cal sonr lavngeti/N/ t aka arf ept ir fav/edd/or si/N/. /Th/ vi næst dott ir lavngetin. Ept ir d ottor lavn getna. s cal arf t aka b ro/th/ ir sa mfe/th/ ri l avngetinn. /th/a b ro/th/ ir sa mmø/edd/ri l avngetinn. Si/edd/arst syst ir sa mmø/th/ ra. /Th/es ir iiii. s colo f ram föra systkin s/´i/n ef /th/ eir hafa fe ti l. oc s cal s va f ara omeg/edd/ se m arfr. Nu ero systkin /th/ eirra erf/th/ ar omag ar /th/ eirra. oc s colo b/´a//th/u m /th/ ar iafn spar ir avrar iafnan. Bro/th/ ir sa mfe/edd/ri l avngetinn oc a/N/a/R/ sa mmø/edd/ri l avngetinn e ro a/th/iliar v/´i/g saka ept ir systkin sin. oc /th/ eir eigo festar systra si/N/a oc s va legor/edd/z sac ir v m /th/ær sva sne mma se m ero ti l arf töko. Syst ir samfe/th/ ra l avngetin oc ö/N/or sa mmø/edd/ra eigo s va r/´e/tta far at taca ept ir systkin sin. se m arf. enda ero s va bøndr /th/ eirra oc eigo s va fest ar ef /th/ es /th/arf. Ept ir firnare m enn ero scirgetn ir m enn ti l arfs oc omeg/edd/ar ef e ig i taka systkin. /Th/a ero nest ir arfe fö/edd/or f a/edd/ir oc mo/edd/ or f a/edd/ir. Son ar sonr oc dott or s onr. Si/edd/arst taka arf. fav/edd/or syst ir oc mo/edd/or syst ir. Bro/edd/ur d ottir oc syst or d ottir. /Th/ a/edd/an f ra e r iafna n in n nanasti ni/edd/r. ti l arf töko. /Th/eir m enn e r ti l b yscopc (sic) stola e /edd/a til munclifa vilia ra/edd/az a l andi v/´a/ro e /edd/a hafa ra/edd/iz hu ersugi mik it fe er /th/ eir gefa m e/edd/ s er e /edd/a hafa gefit at erfi ngia leyfe. oc ra/edd/e /th/ eir sta/edd/ festo omögum sinu m. /th/a s cal engi ripti ng ti l /th/ es v era. /th/oat e ig i comi b var ti l at vi/N/a ei/edd/a at. oc /th/oat a/th/r ir v er/th/i erfi ngiar en n /th/a v oro er arf salit v ar. oc er /th/o e ngi ripti ng til. /Th/ar er m enn le/G/ia fe ti l kirkio at byscopa ra/edd/e oc at erfi ngia s/´a/tt. /th/a a /th/ at iafnt fast at hallda se m i lögr/´e/tto se lofat oc ero sl/´i/c vi/edd/r lavg ef f ra er brug/edd/it. Barn /th/ at er mo/th/ ir e r mundi keypt er /th/a arf ge ngt. er lifanda kö mr i lios oc matr kø mr ni/edd/r. /Th/ar e r m enn v er/edd/a fyr ir skri/edd/u m e /edd/a vatn dav/th/ ir e /edd/a v/´a/pn d/´a/v/th/ir e /edd/a hu erngi veg er /th/ eir fa ei/N/ dav/th/a all ir s va at engi m a/edd/r kø mr a bravt [64 aar1170] oc sia m enn eigi misf arar /th/ eirra s va at vite deile /´a/. /th/ ar s cal meta se m /th/ eir v er/edd/e allir se/N/ dav/th/ir f yrir /th/ vi at e ngi s cal arf taka ept ir a/N/an. Ef nokco/R/ kö mr a brot oc s cal /th/ at standa er sa seg ir ti l hu er /th/ eirra lengst lif/edd/e. Attrø/edd/r m a/edd/r e /edd/a ellri s cal h varki selia l and ne go/edd/or/edd/ undan erfingia sinu m. ne ma h ann megi e ig i eiga f yrir sculld. Sa m a/edd/r e r m e/edd/ husu m fe/R/ at sialfrø/edd/e s ino s cal eigi arf taka me/th/ an h ann fe/R/ s va. Nv andaz enski r m enn h er. e /edd/a /th/ eir er m enn ku/N/o e ig i h er male. e /edd/a tu ngor vi/ edd/. oc e r e ig i scyllt at lata arf /th/ eirra ut ga nga. ne ma h er a l andi hafe v erit fy/R/ fa/th/ ir e /edd/a sonr e /edd/a br/´o//th/ ir ens dav/th/a. oc hafe /th/ eir /th/a vi/edd/ ka/N/az. Erf/edd/ uta n l andz m anna er e ig i scyllt at l/´a/ta lavst ne ma f yrir erfi ngia sv e r h er er at lögu m tekin a/edd/r. /Th/ar er m a/edd/r veit ir m anne f yrir Gu/edd/s sak ir oc se h ann e ig i ti l komi/N/ at føra h ann fra m oc andaz omagi/N/ oc ry/edd/sc s va ti l at om aginn /´a/tte fe ept ir. oc a sa /th/ at at taca ef h ann a/N/daz en n e ig i erfingiar.
Optegnelse om, at en mand i Norwich skylder to norske høker.
Magnus rot. pipae de anno nonodecimo Regis Henrici II, rot. 8, membr. 1 in d.; trykt i The Great Roll of the Pipe for the 19th Year of the Reign of King Henry the Second, s. 126.
NORFOLCH´ ET SUDFOLCH´.
Stephanus de Redham debet .v. marcas. et .ii. Accipitres Norrenses pro habendo recto de Widone de Rokeford de quadam terra in Norwico.
[65 aar1173] 
Optegnelse om, at en mand i Lincoln skylder en norsk høk til kronen.
Magnus rot. pipae de anno nonodecimo Regis Henrici II, rot. 9 membr. 2. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the Nineteenth Year of the Reign of King Henry the Second", s. 140. Jfr. nr. 4647[sic] .
LINCOLNESCIRE.
Iohel frater Ricardi clerici reddit Compotum de .lxxiii s. et vii d. pro fine terre sue in Ciuitate Lincolnie. . . . . . . . . . . . Idem debet .1. acciptrem Norrensem pro eodem fine.
Optegnelse om, at en mand i Yorkshire skylder kronen en norsk høk.
Magnus rot. pipae de anno vicesimo primo regni Regis Henrici II, rot. 11, membr. 2; trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 21th Year of the Reign of King Henry the Second, s. 169.
EVERWICHSCIRE.
De Placitis Alani de Neuill´ et Willielmi Basset. --Iordanus Foliot debet .1. Accipitrem Norrensem pro disseisina iniusta.
Optegnelse om, at en mand i Suffolk skylder kronen en norsk høk.
Magnus rot. pipae de anno vicesimo tertio regni Regis Henrici II, rot. 8, membr. 2; trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 23th Year of the Reign of King Henry the Second," s. 130.
NORFOLCH ET SUDFOLCH.
De placitis curie per Willielmum filium Radulfi et socios suos.
Radulfus de Brecham debet .j. accipitrem sor Norrensem per annum ut rex manuteneat eum.
[66 aar1177] 
Optegnelse om, at en mand fra Yarmouth skylder kronen 1 norsk høk.
Magnus rot. pipae de anno vicesimo tertio Henrici II rot. 8, membr. 2; trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 23th Year of the Reign of King Henry the Second", s. 129.
NORFOLCH. ET SUDFOLCH.
Adam de Gernemuta debet .j. accipitrem Norrensem pro plegio Henrici Walensis de Burc.
Optegnelse om, at en mand i Lincolnshire gjør regnskap for en norsk høk og en islandsk geirfalk.
Sammesteds som foreg. nr., trykt i "The Great Roll of the Pipe for the 23th Year of the Reign of King Henry the Second", s. 107. Jfr. nr. 4950[sic] .
LINCOLNESCIRE.
De placitis Widonis decani et sociorum eius.
Hamelinus decanus reddit comp. de .j. accipitri Norrensi et .j. girfalcone Ysland´ ut loquela sua differatur. Regi liberavit .j. girfalconem Ysland´ per breve suum. Et debet .j. accipitrem Norrensem.
Optegnelse om, at en mand i Norfolk eller Suffolk faar lov til at utføre korn til Norge mot hver gang at gi to geirfalker til kongen. Tillatelsen fornyes gjennem femten aar.
Magnus Rotulus pipæ de anno regni Regis Henrici secundi vicesimo sexto.
NORFOLCH ET SUDFOLCH.
Arnaldus filius Mabilie debet .ij. Girfalcones pro licencia ducendi bladum in Norweiam.
[67 aar1180] 
Optegnelse om, at sheriffen i Yorkshire gjør regnskap for kong Henrik II for 1 mark i anledning av plyndring av et norsk skib.
Magnus Rotulus Pipæ de anno regni Regis Henrici II vicesimo sexto.
EVERWICHSCIRA.
Idem Vicecomes reddit Compotum de .j. marca de Ernaldo Bence de materia pro Rapina Nauis Norrensium.
Optegnelse i sheriffen av Norfolk og Suffolks regnskaper om, at der paa den engelske konges bud i klostret Bury St. Edmund´s i 1181 er utbetalt for ( Øystein) Norges erkebiskop 35 pund fra 10de august til 18de oktober, eller for 70 dage.
Magnus Rotulus Pipæ de anno regni regis Henrici II vicesimo septimo.
NORFOLCH ET SUDFOLCH. ABBATIA SANCTI ÆDMONDI.
--Et in corredium Archiepiscopi Norwegie xxxv libras. a vigilia Sancti Laurencii usque ad diem Sancti Luce Evangeliste, scilicet de lxx diebus per breue Regis.
Optegnelse om, at der paa den engelske konges bud likesom i foregaaende nr. nævnt er utbetalt til erkebiskopen fra Norge 59 pund og 10 sh. for 17 uker.
Magnus Rotulus Pipæ de anno regni regis Henrici II vicesimo octavo. [68 aar1181-1182] 
NORFOLCH ET SUDFOLCH. ABBATIA SANCTI ÆDMONDI.
--Et in liberationem Archiepiscopi de Norweia .lix. libras et x. s. de xvij septimanis per breue Regis Et Wigano clerico .j. marcam.
Kong Jon [Kuvlung] av Norge skriver til kongen av Skotland om skibbrudne.
Originalen var 1282 hos den skotske konge; den er nævnt i et da optat register paa et pergamentsblad (nu i Public Record Office i London) med overskriften "Negocia tangencia Norwagiam". Registret er trykt i "Acts of the Parliaments of Scotland" I s. 3.
Jtem carta Johannis regis Norwagie de naufragium passis.
Optegnelse om, at en mand i Lincolnshire skylder kong Richard I en norsk høk, fordi kong Richard I har anmodet den norske konge om at faa hans broders eiendele tilbake.
Magnus rotulus pipæ de anno primo regni Regis Ricardi primi, Rot. 4 membr. 1. Trykt i "The Great Roll of the Pipe for the first Year of the Reign of King Richard the First", ed. Joseph Hunter (1844) s. 59.
LINCOLLIESCIRA.
Nigellus filius Alexandri reddit Compotum de firma de Lincolliescira. --De placitis Willelmi de Ver. et Sociorum eius. -- [69 aar1189-1190] Johannes filius Ardgari debet .i. accipitrem Norrensem pro habenda prece Regis ad Regem Norweie de habendis Catallis fratris sui Godardi. -
Kong Sverre av Norge skriver til kongen av Skotland (William løve) om skibbrudne.
Originalen var 1282 hos den skotske konge; den er nævnt i et da optat register paa et pergamentsblad (nu i Public Record Office i London) med overskriften "Negocia tangencia Norwagiam". Registret er trykt i "Acts of the Parliaments of Scotland" I, s. 3.
Item alia [carta] Sweri Regis Norwagie de eodem [dvs naufragium passis].
Harald (Maddadssøn) jarl paa Orknøerne, Hjaltland og Katanes (/kors/ 1206) gir aarlig 1 mark sølv, som skal betales av ham, hans søn Thorfinn og hans arvinger til evig tid til St. Michaels kirke i Scone, for hans egen, hans hustrus og forfædrenes sjæler. Mellem vidnerne er sønnen Thorfinn (/kors/ 1201) og kansleren Laurentius.
Pave Innocentius III skriver til biskop (Bjarne) av Orknøerne og biskop (Reginald) av Ross, at jarl Harald av Orknøerne og Caithness (før 1181) har indrømmet Romerkirken Peterspenge av Caithness.
Trykt i Dipl. Norv. VII, nr. 2 samt i Councils and Ecclesiastical Documents, ed. by Haddan and Stubs II p. 1, s. 250. Jfr. Reg. Norv. I nr. 147.
[70 aar1189] 
Optegnelse om den engelske konge Richard I´s indtægter som hertug av Normandie, deriblandt av islandsk uld og et islandsk skib, som er solgt i Rouen. Sytten sækker uld er solgt for 213 pund 6 skilling og 8 penninger (= 80 mark sølv); skibet er solgt for 56 pund (= 21 mark sølv).
Trykt i Magni rotuli scaccarii Normanniæ sub regibus Angliæ, ed. Thomas Stapleton, II 306, og i Diplomatarium Islandicum I s. 718 f.
Matthias Grossus Major Rothomagensis. Radolfus Groinnetus. Radolfus de Kailli receperunt pro se et tota communia Rothomagensi. . . . . . . . . Et de cc. libris. xiij. libris VI. solidis VIII. denariis pro quatuor xx marcis argenti. de venta. xvii. saccis lane de remanente navis Islandiæ. Et de LVI. libris pro xxi. marcis argenti de venta ejusdem navis.
Pave Innocentius III skriver til Biskopen av Man (?) , Erkediakonen av Bangor og Prioren de insula Glannavo. Fyrst (Llewellyn) av Nordwales har søkt Paven om at ægte en datter av Øernes konge, uagtet hans farbror hadde trolovet sig med hende i barneaarene. Paven gir dem fuldmagt til at undersøke, om hun var trolovet, inden hun var syv aar gammel. Var hun det, stod trolovelsen ved magt, og da gjaldt det, hvem der først hadde trolovet sig med hende.
Trykt i Migne 214, 791 f. Jfr. Potthast nr. 876. Regesta Norvegica I, nr. 158. Jfr. nr. 7879[sic] og 8485[sic] nedenfor.
[Innocentius episcopus] Mannensi episcopo, archidiacono Bangorensi et priori de Insula Glannavo.
Postulavit a nobis dilectus filius vir nobilis R. (dvs L) princeps Norwalie, ut de concessione nostra sibi liceret filiam dilecti filii principis Insularum subarrhatam ab ipso accipere in uxorem, non obstante quod patruo eius eadem infra nubiles annos exstitit desponsata, cum tamen a neutro traducta fuisset. Verum quoniam nobis constare non potuit cuius ætatis puella tempore subarrhationis vel desponsationis exstiterit et cui antea fuerit, puta nepoti vel patruo, desponsata, cum secundum diversitates factorum jura etiam sint diversa, in huiusmodi certum non potuimus dare responsum, quoniam juxta canonicas sanctiones in rebus ambiguis non est absolutum judicium proferendum. Volentes autem, quantum cum Deo possumus, justas postulationes præfati principis [71 aar1199] sine difficultate qualibet exaudire, inquisitionem eorum que præmisimus sub certa forma examini vestro duximus committendam, quid juris sit in singulis articulis supponentes. Quocirca discretioni vestræ per apostolica scripta mandamus quatenus vocatis ad præsentiam vestram quos videritis evocandos, sollicite inquiratis utrum puella septennium non attigerit quando subarrhata exstitit a nepote, vel patruo desponsata. In utroque namque istorum casuum, quia tam subarrhatio quam desponsatio de jure non tenuit, quæ non potest septennium prævenire, quod factum est a patruo primo vel postea non obstante, nisi aliud quid impediat, puella eadem legitime contrahere poterit cum nepote. Si vero tam subarrhationis quam desponsationis tempore septennis exstitit vel majoris ætatis, cum ex tunc incipiant placere sponsalia, si præcessit desponsatio patrui, non potuit contrahere cum nepote; quoniam secundum traditiones et observantias regulares nullus potest sponsam consanguinei sui accipere in uxorem, et hi duo casus non ad imparia judicantur. Si autem subarrhatio facta cum nepote præcessit, quod secutum fuit postea non tenente, cum per secundum factum non potuerit primum dissolvi, quod quantum ad sponsalia sortum fuerit firmitatem, volentibus personis principalibus, matrimonium inter eas poterit consummari. Si vero nepos eam ante septennium subarrhavit et patruus in septennio vel post septennium desponsavit eamdem, nepos eam propter rationem præmissam ducere non poterit in uxorem, sin, vice versa, eam sibi legitime poterit copulare. Pro iis quæ præmisimus memoriæ commendatis, cum de facto vobis constiterit, de jure non poteritis dubitare. Vos ergo, appellatione remota, secundum præmissas distinctiones injunctum vobis curetis negotium diffinire. Quod si omnes, etc., tu, frater episcope, cum eorum altero. Dat. Lat., viii kal. Decembris [anno secundo].
Kong Johan av England melder fogderne i byen Lynn, at han har git Robert, Sunnulvs søn, lov til at føre en skipsladning korn til Norge.
Rotulus chartarum anni regni Regis Johannis primi, membr. 14, dorso. Trykt i Rotuli Chartarum in Turri Londinensi asservati, ed. Th. Duffus Hardy (London. 1837 fol.), vol. I pars 1, 60 b. Jfr. Reg. Norv. I nr. 159. [72 aar1200] 
In memoriam.
Johannes etc. ballivis portus de Lenn salutem. Sciatis quod dedimus Roberto filio Sunnolfi licentiam ducendi .j. navatam bladi in Norwagiam. Et ideo precipimus, quod ipsum illam navatam sine impedimento illuc ducere permittatis. Et has litteras penes vos retineatis. Teste me ipso apud Westmonasterium xix. die Aprilis.
Pave Innocentius III forbyder erkebiskop Hubert i Canterbury at ha forbindelse med eller motta hunde, fugle eller andre gaver fra den frafaldne og bansatte kong Sverre i Norge. Paven kan ikke tro erkebiskopen istand til at staa i en slik forbindelse, da han jo ikke trænger gaver fra en, som i forhold til hans egen rigdom bør agtes for en tigger.
Kong Johan av England kundgjør, at han har git frit leide til jarl Harald av Orknøerne, hvem han har opfordret til at komme til England.
Rotulus chartarum anni regni Regis Johannis secundi, membr. 17 d. Trykt i Rotuli chartarum I pars 1, p. 100. Jfr. Reg. Norv. I nr. 165 a.
Johannes Dei gratia etc. omnibus fidelibus suis etc. Noueritis nos mandasse dilecto cognato nostro Haraldo comiti Orcard´ (sic), quod ad nos veniat in Angliam nobiscum locutures. Et jdeo saluum ei per terram nostram prestamus conductum in eundo et redeundo, mandantes vobis quod ei et omnibus suis qui cum eo uenerint salvum et securum prestitis conductum. Teste me ipso apud Gaytinton´. vj die Januarii.
Kong Johan av England kundgjør, at han har git frit leide til Orknø-jarlen Haralds Kapellan Adam.
Rotulus chartarum anni regni Regis Johannis secundi, membr. 17 d. Trykt i Rotuli Chartarum I, s. 100. Jfr. Reg. Norv. I nr. 165 b. [73 aar1201] 
Johannes dei gratia etc. Sciatis quod Adam capellanum dilecti cognati nostri Haraldi comitis Orcad´ in salvo conductu nostro recepimus in eundo et redeundo. Et ideo uobis mandamus quod ipsum cum per vos venerit in salvo conductu nostro recipiatis. Teste me ipso apud Gaytinton´. vj die Januarii.
Optegnelse om, at sheriffen i Northumberland paa kong Johans bud har utbetalt 10 mark i reisepenger til den orknøiske Kapellan Adam og hans fæller, som i kongens ærende drog til Orknøerne.
Magnus rotulus pipæ anni regni Regis Johannis tertii, membr. 32.
NORHUMBERLANDE.
Et Ade Capellano de Orchadia et sociis suis euntibus in Orchadiam pro Negotiis Regis .x m[arc.] pro Custamento .j. Nauis. in qua transfretauerunt. per breue R[egis].
Optegnelse om gaver av korn og utbetaling av penge til 11 fotfolk og 1 rytter, som kong Johan av England under anførsel av Serlo, søn av Adam, sendte til kongen av Norge.
Magnus rotulus pipæ anni regni Regis Johannis tertii, m. 17, og Rotulus Cancellarii anni regni Regis Johannis tertii, m. 18. Trykt i Rotulus Cancellarii vel Antigraphum Magni Rotuli Pipæ de tertio anno regni regis Johannis (London 1833), 322.
NORFOLCH ET SUDFOLCH.
- - Et pro .ccc. summis frumenti emptis ad mittendum Regi Norweie de dono Regis .xxxiii. li. et .xv. s. per breue Regis. Et .xi. seruientibus petitibus. et uni seruienti equiti de liberatione sua de .xx. diebus, quando missi fuerunt ad regem Norweie, et Serloni filio Ade qui predictos seruientes habuit in custodia .lx. s. per idem breue. Et in custamento ducendi predictos seruientes et predictum bladum in Norweiam in duabus nauibus .xii. li. et .xiij. s. et .iiii. d. per idem breue. Et pro predicto blado et [74 aar1201-1202] harnesio predictorium seruientium eschipando .x. s. et. jj. d. per idem breue.-
Optegnelse om, at sheriffen i Norfolk og Suffolk paa kong Johans bud har utbetalt for en maaned 24 /l-pund/ 14 d. til 77 walisiske fotfolk, 7 "Constabu larii" og 4 ridende bueskytter, som var sendt til Norge.
Rotulus Cancellarii - - de tertio anno regni regis Johannis, m. 18 d.
NORFOLCH ET SUDFOLCH.
- - Et .lxxvij. Wallensibus peditibus. et .vii. constabulariis eorum. et .jjjj. archiariis equitibus qui missi fuerunt in Norweiam .xxiiii. li. et .xiiii. d. de liberacione sua de .i. mense per breue Regis.
Optegnelse om, at sheriffen i Herefordshire i Wales paa kong Johans bud utbetalte 27 sh. 6 d. til 51 walisere, som var sendt til Norge.
Rotulus Cancellarii de tertio anno regni regis Johannis, membr. 6. Trykt i Rotulus Cancellarii vel Antigraphum Magni Rotuli Pipæ de tertio anno regni regis Johannis (London 1833), s. 106.
HEREFORD IN WALLIA.
- - Et in liberacionem .li. Wallensium qui missi fuerunt in Norweiam .xxvii. s. et vi. d. per idem breue.-
Pave Innocentius III foreskriver biskop ( Bjarne) av Orknøerne den bot, der skal paalægges lægmanden Lumberd, fordi han nødtvungen avskar biskop ( Jon) av Katanes tungen, da ( Harald) jarl indtog Borgen (Skarabolstad). Lumberd er med brev draget til paven. [75 aar1203] 
Pave Innocentius III tilskriver abbeden av Abingdon, prioren i Henly og mag. M. kannik i Berlinton, meddeler dem utfaldet av den undersøkelse, som er foretat ang. trolovelsen mellem Llewellyn, fyrste av Nord-Wales, og en datter av Øernes fyrste; dommerne havde kjendt trolovelsen gyldig og paven byder at dommen skal efterkommes.
Trykt i Migne, Patrologia Latina, 215, s. 49. Jfr. nr. 69 og 8485[sic] .
[Innocentius episcopus]. Abbati de Abenton, priori de Henli, et magistro M. canonico de Berlinton, Bangorensis diocesis. Olim dilectus filius, nobilis vir, N. [dvs Lewellinus?] princeps Norwalliæ, a nobis humiliter postulavit, ut de concessione nostra liceret eidem filiam nobilis viri . . . . . principis Insularum, quam se subarrhasse scribebat, ducere in uxorem, etc. - - - - poterit copulare. Partibus itaque in prædictorum judicum præsentia constitutis, sicut ipsi per suas nobis litteras intimarunt, eis per testes constitit evidenter, quod puella, completis octo annis, a L. principe Norwalliæ, tam suo quam suorum consensu parentum, subarrhata fuerat, sed, eo ex necessitate traducere differente, a patruo sine suo consensu postmodum desponsata, qui ea nequaquam carnaliter cognita, viam fuerat universæ carnis ingressus. Unde, ipsi judices, communicato prudentum virorum consilio, puellam eamdem a L. prædicto, Norwalliæ principe, sententialiter concesserunt auctoritate apostolica desponsari, ne discordia inter illos olim exorta, nunc autem sopita, iterum oriatur, sicut nobis per suas litteras intimarunt. Nos igitur eorumdem sententiam, nisi aliud rationabile quid obsistat, ratam et firmam habentes, præsentium vobis auctoritate mandamus, quatenus ipsam faciatis, appellatione remota, per censuram ecclesiasticam inviolabiliter observari. Nullis litteris veritati, etc. Quod si non omnes . . . . duo, etc. Datum Laterani, XIII kal. Maii [anno vj o].
[76 aar1203] 
Kong Johan av England melder sine justitiarier, sheriffer og fogder i havnebyerne at han av kjærlighet til og efter ansøkning fra E[irik] erkebiskop i Nidaros har tilladt denne og hans efterfølgere hvert aar uten avgift i England at laste et skib med korn og andre levnetsmidler og at føre det til Norge, til sin kirke, saaledes som brever fra Henrik II og Richard I til erkebiskopen vidner.
Rotulus Chartarum anni regni Regis Johannis quinti, membr. 21. Trykt i Rotuli Chartarum, I pt. 1, s. 110 f. Jfr. Reg. Norv. I nr. 178.
Johannes dei gratia etc. justiciariis, vicecomitibus et omnibus ballivis suis de portu maris salutem. Sciatis nos pro amore Dei, et ad peticionem E. Nidrosensis archiepiscopi, et amore ipsius, concessisse Nidrosensi ecclesie, et ipsi E. archiepiscopo et successoribus suis, ut singulis annis, sive fuerit tempus fertilitatis vel non fuerit, unam navim faciant honerari blado et victualibus in Anglia sine omni exactione, et duci in Norwegiam ad ecclesiam suam. Et prohibemus ne inde disturbentur, sicut carta H[enrici] Regis patris nostri, et R[icardi] Regis fratris nostri, quas inde habet, racionabiliter testantur. Date per manus S[imonis] prepositi Beverlacensis, et archidiaconi Wellensis, apud Falesiam. xiij die Septembris, anno regni nostri quinto.
Pave Innocentius III tar St. Columbas Benediktiner-kloster (paa Icolmkill eller Iona) under St. Peters og sin beskyttelse og stadfæster det i nydelsen av sine privilegier og eiendomme mot en aarlig erlæggelse av 2 byzantiere.
Kong I[nge Baardssøn] av Norge og hans bror H. [dvs Haakon jarl Galen] til kongen av Skotland om skibbrudne.
Originalen var 1282 hos den skotske konge; nævnt i et da optaget register paa et pergamentsblad (nu i Publice Record Office i London) med overskriften "Negocia tangencia Norwagiam". Registret trykt i "Acts of the Parliaments of Scotland" I, s. 3. Jfr. Reg. Norv. I nr. 185.
Item littera regis J. Norwagie et H. fratris eius de naufragium passis.
[77 aar1204-14] 
Kong Johan av England paalægger William de Wrotham og hans fæller at give de norske kjøbmænd (mercatores de Norwegia) tilbake en femtedel av deres varer, at la kongen vite, hvormeget de faar, og at la dem reise uten hindringer.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum vol. I, p. 7 a. Se Regesta Norvegica I nr. 181.
Rex etc. Willielmo de Wrotham et sociis suis etc. Mandamus vobis quod quietis mercatores de Norwegia quindena de mercandisis suis et nobis scire faciatis quantum ad ipsos pervenerit et permittatis ipsos sine impedimento redire. Teste G. filio P[etri] apud Wodistok' v. die Septembris [anno vj o].
per eundem.
Kong Johan av England kundgjør, at han har tat "sin kjære frænde", kong Reginald av Man og alle hans mænd i sit værn.
Rymeri Foedera I, s. 91 [ell. I, 44]. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 186.
Rex etc. omnibus etc. Sciatis quod suscepimus dilectum consanguineum nostrum Reginaldum Regem Mannie in custodiam, protectionem et defensionem nostram et omnes terras et homines suos. Et prohibemus ne quis ei vel suis inferat iniuriam vel grauamen, quia si quid ei forisfactum fuerit, id nobis factum reputabimus. Teste me ipso apud Wodestock .viii. die Februarii anno etc. vi o.
Pave Innocentius III paabyder biskoperne av Ely, Norwich og St. Asaph at bringe tilende forhandlingerne om ægteskap mellem en datter av Øernes konge og L[lewellyn], fyrste av Nordwales. Trolovelsen kjendes ugyldig.
Migne, 215, 534-537. Jfr. Potthast nr. 2416 og Regesta Norvegica I, nr, 187.
[Innocentius etc. venerabilibus fratribus Eustachio] Eliensi [Johanni] Norvicensi, et [Reinero] de sancto Asaph, Episcopis. Cum olim dilectus filius, nobilis vir [Lewellinus] princeps Norwalliæ, [78 aar1205] a nobis humiliter postulasset, ut de nostra sibi permissione liceret filiam nobilis viri . . . principis Insularum, quam se asseruit subarrhasse, ducere in uxorem, non obstante, quod . . . patruo ejus eadem mulier infra nubiles annos fuerat desponsata, cum neuter eorum transduxisset eamdem, bonæ memoriæ . . . Mannen[si] episcopo, et dilectis filiis . . . archidiacono, et . . . priori de Insula Glannav[o] sub certa forma causam ipsam commisimus terminandam. Partibus itaque in prædictorum judicum præsentia constitutis, sicut ipsi per suas nobis litteras intimarunt, per testes ejus constitit evidenter, quod prædicta puella, octo annis expletis, ab L. principe Norwalliæ, tam suo quam suorum assensu parentum, fuerat subarrhata, sed, eo ex necessitate ipsam transducere differente, ejusdem L. patruus ipsam sine consensu ejus postmodum desponsavit, qui, ea nequaquam carnaliter cognita viam fuerat universæ carnis ingressus. Judices ergo prædicti, communicato prudentium virorum consilio, prædicto Norwalliæ principi auctoritate apostolica concesserunt, ut puellam desponsaret eamdem, ne discordia inter ipsum et parentes puellæ olim exorta, et tunc sopita, iterum oriretur. Nos igitur, eorumdem sententiam, nisi aluid rationabile quidem obstaret, volentes firmitatem debitam obtinere, dilectis filiis . . . abbati de Abenton . . . priori de Henli, et magistro M. canonico de Berlinton, Bangorensis diocesis, dedimus in mandatis, ut ipsam facerent, appellatione remota, per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Abbas vero prædictus, et conjudices sui, propter conditionem in litteris nostris expressam, super matrimonio illo, sicut in eorum litteris perspeximus contineri, studiose ac sollicite, receptis testibus, veritatem inquirere curaverunt. Habitis ergo quatuor productionibus testium, et redactis in scriptis depositionibus eorumdem, ea, quæ ad decisionem causæ credebant sufficere, de utriusque partis assensu, nobis transmittere curaverunt, ut nobis rei veritas eluceret, et consuleretur conscientiæ principis supradicti, qui priores judices, et præsertim archidiaconum et priorem dicebat juris ignaros, et litteras nostras per falsam suggestionem obtentas, nec se credebat cum eadem puella posse salvari, quæ patruo ejus tradita in uxorem in uno lecto sæpius fuerat cum eodem. Nos igitur, depositionibus testium diligenter inspectis, probatum invenimus per easdem, quod idem L. puellam ipsam ducturum se juraverat in uxorem, sed nec ipsam transduxerat, [79 aar1205] nec probabatur per testes, quod benedictus fuerit, aut in una terra fuerit cum eadem, utpote quorum terras mare medium dividebat. In actis quoque judicum perspeximus contineri, quod sufficientibus testimoniis probatum fuerat coram ipsis, octo annorum fuisse puellam, quando idem L. eam juraverat se ducturum. Cumque pater puellæ filiam suam in Norwalliam ad statutum terminum ducere distulisset, idem L. sororem nobilis viri . . . comitis Castriæ, sine contradictione qualibet, circa finem illius anni duxerat in uxorem, et R. patruus ejus puellam desponsaverat memoratam, et post annum in facie Ecclesiæ, cum illa contraxerat, et a principio Maii usque ad festum beati Viti martyris, quoties ei placuit, in eodem lecto jacuerat cum eadem, et in Walliam fuerat elapso tempore aliquanto reversus. Cæterum, transacto secundo anno a tempore desponsationis, primo vero a tempore nuptiarum, in Manniam rediens, pacifice cohabitavit uxori, et eam secum per terram et mare deduxit, sed, ea tandem sub parentum cura relicta, in Walliam rediit, ibique fuit viam universæ carnis ingressus. Ex dictis igitur testium collegerunt judices supradicti, quod prædictus R. puellam eamdem a tempore desponsationis habuerat per triennium, et tres menses, sed per biennium, duos menses, et dies quindecim a tempore nuptiarum; fuit autem diversitas inter testes, cum quidam, ex eo quod puella erat tunc temporis macilenta, quod non fuisset carnaliter cognita existimarent, licet esse ætate nubilis, et toro matura; quidam autem nescire se dicerent, si carnaliter cognita extitisset, quidam vero crederent, quod cognita non fuisset, quidam vero ab ipso R. assererent se audisse, quod eam carnaliter non cognovit; licet adjicerent se nescire, utrum postmodum fuerit cum eadem. Verum, prædictus episcopus Manniæ, sicut in scriptis ejus, et suorum conjudicum secundo delegati perspexerant contineri, conjudicibus ejus absentibus, tam ex ipsius puellæ quam parentum, nutricis et famularum ejus didicit juramentis, quod prædictus R. puellam ipsam carnaliter non cognovit. Patruo ergo viam universæ carnis ingresso, cum prædictus L. a rege Manniæ juniorem filiam in conjugem postulasset, nec id obtinere potuisset ab eo, utpote cum ipsa fuisset alii copulata, sæpedictam puellam de assensu priorum judicum sibi postmodum copulavit. Constitit igitur ex prædictis quod inter sæpedictum L. et prædictam puellam, cum octo esset annorum, cujus tamen concensus non invenitur expressus, antequam [80 aar1205] cum ipsa ejusdem L. patruus contraxisset, tantummodo per verba de futuro fuerunt sponsalia celebrata, ita quod nec idem L. transduxerat aut subarrharat eamdem, nec cum ipsa fuerat benedictus, quin imo nec in eadem fuerant terra simul, utpote quorum terras, sicut superius est expressum, mare medium dividebat: unde præsumi non potest quod aliquid attentarint, quod non potuerint consumare. Constitit etiam per prædicta quod puella ipsa in nono anno sæpedicto R. desponsata fuerat, et in decimo ab ipso transducta, et ultra biennium in uno lecto frequenter fuerat cum eodem. Unde colligitur manifeste quod primæ litteræ per falsam fuerunt suggestionem obtentæ, cum contineatur in illis quod neuter eorum transduxit eamdem. Cumque tandiu simul in uno lecto fuissent, de jure præsumitur quod facti fuerint una caro, cum etiam in duodecimo anno, in quo liberum et legitimum habet in hujusmodi puella consensum, voluntarie fuerit cum eodem, patet eam in ejus matrimonium legitime consensisse, nec potuisse contrahere postmodum cum nepote. Unde idem L. ducere ipsam de jure non potuit, et, si de facto ipsam sibi post mortem patrui copulavit, ab ea est merito separandus. Ideoque fraternitati vestræ per apostolica scripta mandamus, quatenus, vocatis qui propter hoc fuerint evocandi, causam ipsam secundum præscriptam formam, appellatione postposita, terminetis, facientes etc. Datum Romæ, apud Sanctum Petrum, xiii kal. Martii anno vij o.
Kong Johan av England paalægger baronerne i skatkammeret at kvittere Brian Ostiarius for 62 mark sølv, som han har betalt i kongens skatkammer for kongen av Norges len, som kong Johan havde overdrat ham at bestyre.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum vol. I, p. 26 a. Se Regesta Norvegica I, nr. 188.
Rex Baronibus [de Scaccario]. Computate Brieno Ostiario lxij. marcas argenti quas pacavit in camera nostra de terra Regis Norwagie quam ei commisimus in custodiendam. Teste me ipso apud Sutton´ v. die Aprilis [anno vj o].
per Ph[ilippum] de Lucy.
[81 aar1206] 
Kong Johan av England kundgjør, at han har git "sin kjære frænde", Øernes konge R[eginald] leide til at komme til England og vende hjem 15 dage fra paaskedag.
Rotuli litterarum patentium anni 7 Johannis, membr. 3. Trykt i Rymer´s Foedera I, s. 94 [ell. I 1, 44], og i Rotuli litterarum patentium I 59. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 193.
Rex omnibus etc. Sciatis nos dedisse dilecto cognato nostro R. Regi Insularum saluum et securum conductum veniendi ad nos in Angliam et redeundi ab Anglia usque a die Pasche in quindecim dies, anno etc. septimo. Et in huius rei etc. Testibus Galfrido filio Petri comite Essex, W. Briewer, Gileb[erto] filio Reinfr[edi]. Apud Sarebur´, viii. die Februarii [anno vij o].
Kong Johan av England byder Gilbert, søn av Reimfred, sherif i Lancaster, at anvise kongen av Man 30 marks land i hans distrikt, som er git ham i len, og at melde kongen, hvor de ligger, og deres navn, forat dette kan indføres i lensbrevet.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 68 b. Jfr. Regesta Norvegica I nr. 201.
Rex etc. Gilliberto filio Reimfredi Vicecomiti Lancastrie salutem. Mandamus tibi quod assidere facias Regi de Mannia xxx ta. marchatas terre in Balliagia tua. Et cum eas illi assederis, nobis scire facias ubi et quas terras, ut ei in cartam nostram facere possimus. Quia illas ei dedimus pro homagio et servicio suo. Teste G[alfrido] filio Petri apud Lamheth´, xxviij. die Aprilis [anno vij o].
Kong Johan av England byder Thesaurarius og Camerarius at utbetale kongen av Man 30 mark i gave.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 68 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 202.
Rex etc. Thesaurario et Camerario salutem. Liberate de thesauro nostro Regi de Man triginta marcas de dono nostro. [82 aar1206] Teste me ipso apud Westmonasterium, xxix. die Aprilis, anno regni nostri, vij o. per Justiciarium.
Kong Johan av England gir sheriffen i Lancaster bud om at anvise "vor kjære R[eginald], konge av Man", 20 punds land i hans distrikt, hvilket skyldes ham ifølge avtalen mellem kongerne.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 86 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 207.
Rex Vicecomiti Lancastrie etc. Precipimus tibi quod assignari facias dilecto nostro R[eginaldo] Regi Mannie xx ti. libras terre in Balliagia tua quas ei debemus juxta convencionem inter nos factam, et nobis scire facias quid et ubi assignaveris. Teste me ipso apud Lutegar[eshall´], xvij. die Junii [anno ix o.
Kong Johan av England byder embedsmænd og fogder i havnene ved kysten at stanse skibe med varer fra alle lande undtagen Danmark, Norge og de ytre øer.
Trykt i Rotuli litterarum patentium, vol. I, p. 83 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 213.
Rex omnibus ballivis suis et marinellis costere maris Dorset´ et Devonie et Cornubie salutem. Mittimus Fulconem de Cantilupo et Thedoricum Theotonicum et Magistrum Philippum clericum nostrum una cum custodibus portuum maris in predictis comitatibus et ballivis Willielmi de Wrotham archidiaconi Tanton´ ad restandas naves cum catallis de quacunque terra sint exceptis Denemargia et Norweia et insulis forinsecis que non sint contra nos, et ad faciendas naves illas venire ad nos. Et ideo vobis mandamus quod faciatis id quod ipsi inde vobis dixerint ex parte nostra. Teste G[alfrido] filio Petri apud Wintoniam xxvj. die Maii [anno regni nostri x o]. sub eadem forma habent litteras ad subscripta loca subscripti: Sussex: Adam Tisun et Thomas Esturmy. Cant´, Middelsex´ et London´: Reginaldus de Cornhull. Norfolk´, Suffolk´: dominus [Episcopus] Norwicensis. [83 aar1208] Essex: Comes Albricus. Lincoln´: Radulphus Gernun, et clericus Robert´ de London´. Ebor´: Robertus de Percy et Robertus de Dunolm. Norhumberlandia: Robertus filius Rogeri et Sewal´ filius Henrici. Suhamton: Willielmus de Wrotham per se. Sumerset et Wallia: Gerardus de Atyes.
Kong Johan av England gir biskop M[artin] av Bergen brev paa, at han og hans eiendom og mænd skal være under kongens værn, saalænge det behager kongen.
Trykt i Rotuli litterarum patentium I, p. 85 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 214.
Dominus M[artinus] Episcopus Beregensis de Norweia habet litteras de simplici protectione, ut ipse et omnes res et homines sui sint sub protectione domini Regis, quamdiu domino Regi placuerit.
Kong Johan av England kundgjør, at han har git kong Reginald av Man et Ridderlen ved Karlingford Loch i Ulster samt 100 "summæ" korn, at hente hvert aar i Drogheda.
Rotulus chartarum anni regni Regis Johannis decimi quarti, membr. 7. Trykt i Rotuli chartarum I 1, s. 186 b.
J[ohannes] Dei gratia etc., omnibus etc. Sciatis nos dedisse, et presenti carta nostra confirmasse, Reginaldo Regi Mannie, pro homagio et servitio suo, feodum .j. militis in Hybernia, contra Karlingeford´ ex parte Ultonie super mare, quod dominus Norwicensis episcopus ibi ei assignavit. et preterea centum summas frumenti singulis annis percipiendas apud Drohheda, habendum et tenendum ei et heredibus suis de nobis et heredibus nostris per servicium unius militis. Quare volumus et firmiter precipimus, quod predictus Reginaldus et heredes sui habeant et teneant [84 aar1212] predictum feodum, cum pertinenciis suis, bene et in pace, libere et quiete, sicut predictum est. Testibus domino P[etro] Winton´ episcopo, G[alfrido] filio Petri comite Essex, W[ilhelmo] comite Sarr[esbiriensi], S[ahero] comite Winton´, W[illielmo] comite Arundell´, Willielmo Brigwerr´, Guarino filio Geroldi. Date per manus magistri Ricardi de Mariscis archidiaconi Norhumberland´, apud Lameheiam. xvj die Maii, anno regni nostri xiiii mo.
Reginald, Øernes konge, kundgjør, at han er blit kong Johan av Englands mand mot alle mænd og har avlagt ham troskapsed. Brevet deponeres i det kongelige skatkammer i Westminster.
Rotulus chartarum anni regni Regis Johannis decimi quarti, membr. 7 d. Trykt i Rotuli Chartarum I 1, s. 191 og [undtagen slutningen] i Rymeri F/oe/dera I 1, p. 105, og Chronica regum Mannie et Insularum, utg. av P. A. Munch, s. 154. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 224.
Omnibus Christi fidelibus presentem cartam inspecturis Reginaldus Rex Insularum, salutem. Sciatis quod deveni homo ligius domini Regis Anglie Johannis contra omnes mortales quamdiu vixero, et inde ei fidelitatem et sacramentum prestiti, et in huius rei testimonium hanc cartam meam inde feci. Testibus domino P[etro] Winton´ episcopo, W[illielmo] comite Sarr[esbiriensi], G[alfrido] filio Petri comite Essex, S[ahero] comite Winton´, Willielmo Briwerr, Guarino filio Geroldi. Apud Lameh[eiam] xvi. die Maii. Hec carta liberata fuit in garderoba apud Turrim Londoniensem .xix. die Maii. Memorandum quod carta Regis Mannie liberata fuit super scaccarium ponenda in thesauro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . liberate similiter fuerunt super scaccarium domini Regis apud Westmonasterium .xxv. die Maii, coram barones de scaccario ponende in thesauro.
Kong Johan av England byder Henrik, søn av Reginald de Dumstanville, jarl av Cornwall at utlevere til R[eginald], konge av Man, dennes mænd, som han holder fængslet i Porchester (Hantshire), og at la kongen vite, hvormange, og deres navne.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum. vol. I, p. 116 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 225. [85 aar1212] 
Rex Henrico filio Comitis etc. Mandamus vobis, quod deliberetis R[eginaldo] Regi de Mannia homines suos, quos habetis in custodia vestra apud Porcestriam, et nobis scire faciatis quot ei liberaveritis, et nomina singulorum. Teste Rege apud Lameh[eth´], xvj. die Maii [anno xvi o].
Kong Johan av England byder Jarlen af Salisbury at utlevere til R[eginald], konge av Man, dem av hans mænd, som holdes fængslet ved Dover.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 116 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 226.
Eodem modo [som i foreg. nr.] scribitur Comiti Sarr[esbiriensi] de hiis qui sunt apud Dover´. Teste Rege apud Lameh[eth´], xvj. die Maii [anno xiv o.]
Optegnelse om, at Johan uten land gav 10 mark i gave for at føre kongen af Man tilbake til hans land.
Rotulus misæ anni regni regis Johannis quarti decimi. Trykt i Documents Illustrative of English History in the Thirteenth and Fourteenth Centuries, ed. by Henry Cole (London 1844, fol.), s. 232.
Die Dominica in festo Sancte Trinitatis ibidem [dvs apud Turrim Lundonie] ad conducendum Regem de Mannia usque in propriam suam x. marcas. per Regem liberatas Stephano de Oxonia.
Kong Johan av England byder mayoren i Lynn at vogte de geirfalker, som er kommet fra Norge.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 123 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 227. [86 aar1212] 
Rex Majori de Lenn´ etc. Mandamus vobis, quod bene et salvo custodiatis girfalcones, qui venerunt de Norweia, donec inde vobis aliud mandaverimus. Teste ut supra (dvs me ipso apud Pontem fractum, xxx. die Augusti [anno xiv o]).
Kong Johan av England paalægger staldmesteren i Bristol at overlate til Fulco, Warin´s søn, det skib, som tilhørte Henrik Greve-søn, og redskapen av det gamle skib fra Norge.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 136 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 234.
Rex Constabulario Bristollie etc. Mandamus vobis quod sine dilacione habere faciatis dilecto et fideli nostro Fulconi filio Warini vel certo nuncio suo galiam que fuit Henrici filii Comitis et armamenta veteris galie de Norwegia. Teste me ipso apud Corfe, xxij. die Junii, anno regni nostri xv o.
Kong Johan av England skriver til archidiakonen i Durham og til Philippus de Ulecot. I anledning av deres spørsmaal om det skib fra Norge, som landet i Tynemouth med graaverk og andre varer, byder han dem at kjøpe graaverk og la kjøbmændene sælge sine andre varer, hvor de vil, og seile med sit skib uten hindring, hvorhen de vil.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 144 b. Se Regesta Norvegica I, nr. 235.
Rex E. Archidiacono Dunholmensi et Philippo de Ulecot´ etc. Ad hoc quod nobis mandastis de navi de Nortwagia, que applicuit apud Tinemouth´ cum grisio opere et aliis mercandisis vobis, mandamus, quod ematis ad opus nostrum grisium opus ad graciam mercatorum ejusdem navis, et permittatis eosdem mercatores vendere alias mercandisas suas ubi voluerint et cum navi sua sine impedimento ire quo voluerint. Teste me ipso apud Craneburn´, vj. die Julii [anno xv o].
[87 aar1213] 
Kong Johan av England byder sheriffen i Northampton at erstatte Henrik og Hugo de Hauville, som har overbragt høker og geirfalker, fragten for de skibe fra Norge, hvori fuglene blev sendt kongen fra biskop N[icolaus] i Oslo.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 156 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 236.
Rex Vicecomiti Northantonie salutem. Precipimus tibi, quod cum osturci et girefalcones nobis fuerint presentati de Nortweya invenias Henrico et Hugoni de Hauvill´ portitores et custum quod ad eos deportandos quo preceperimus et custum quod positum fuit in avibus portandis, quas dominus N[icolaus] Asloensis Episcopus nuper nobis misit, et alia custa si qua simili occasione fiant acquietes, et quod ad hoc posueris, per visum et testimonium legalium hominum computabitur tibi ad scacarium. Teste me ipso apud Gillingham´, x. die Julii, anno regni nostri xv o.
Kong Johan av England paalægger Reginald av Cornhill at overgi til mag. Odardus, sendebud fra biskop N[icolaus] i Oslo, og til Ivo, sendebud fra kongen i Norge, 10 fater vin at føre til denne konge og biskop.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 138 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 237.
Rex Reginaldo de Cornhull´ etc. Mandamus vobis quod habere faciatis Magistro Odardo nuncio N[icolai] Aslocensis (!) Episcopi et Yvoni nuncio Regis Norwegie x. dolia vini deferenda eisdem Regi et Episcopo. Et custum, quod ad hoc posueritis, per visum et testimonium legalium hominum vobis computabitur ad scaccarium. Teste me ipso apud Wintoniam, xxj. die Julii [anno xv o].
Optegnelse om, at Johan uten land har utbetalt 2 mark som gave til Viljam nordmand, som bragte spurvehøker i gave til kongen fra kong Philippus av Norge.
Rotulus misæ anni regni regis Johannis quarti decimi. Trykt i Documents Illustrative of English History in the Thirteenth and Fourteenth Centuries, ed. by Henry Cole (London 1844, fol.), s. 239. [88 aar1213] 
Ibidem [dvs die Mercurii proxima in festo Sancti Bartholomei apud Puntfreit] Willielmo Norrensi qui tulit austurcos domino Regi ex parte Philippi Regis Norwegie eunti in propriam suam de dono .ii. marcas. per Regem liberatas Hugoni de Hautvilla.
Kong Johan av England paalægger biskop Peter av Winchester at skaffe en passende gave av korn og malt og at kjøpe smukke ringer og spænder og sende dem ved overbringeren til "Vor kjære ven Norges konge" og sørge for, at gaven er saadan og saa stor, at den med hæder kan sendes til denne, som "har besøgt Os rigelig med sine gaver".
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 168 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 238.
Rex domino P[etro] Wintoniensi Episcopo etc. Mandamus vobis, quod sine dilatione preparetis pulcrum et decens exennium de frumento et braesio, et preterea ematis ad denarios nostros anulos et firmaculos pulcros, et ea mittatis per presencium latorem ex parte nostra dilecto amico nostro Regi Norwegie, et videatis quod exennium illud tale sit et tantum, quod honorifice a tanto viro ei mitti possit, qui nos de jocalibus suis copiose visitavit. Teste me ipso etc. ut supra (dvs apud Rupellam, x. die Julii [anno xvj o]).
Kong Johan av England byder biskop P[eter] av Winchester at anvise den norske konges klerk Paulus et geistligt beneficium, som indbringer 100 shillings aarlig.
Trykt i Rotuli litterarum patentium vol. I, p. 118 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 239.
Rex domino P[etro] Wintoniensi Episcopo etc. Mandamus vobis quod assignetis presencium latori Paulo auri centum solidos annuatim ad scaccarium nostrum percipiendos, quousque centum solidat´ redditus in ecclesiastico beneficio assignaveritis, quod sicut nos diligitis quamcito poteritis faciatis [ad] scaccarium nostrum pre ceteris quicquid vobis mandaverimus deliberantes. [89 aar1214] Et in huius rei testimonium etc. [dvs has litteras nostras fieri fecimus patentes] apud Rupellam, xj. die Julij, anno regni nostri xvj o. per dominum J. Norwicensem. pro Rege Norwegie cujus clericus ipse Paulus est.
Kong Johan av England byder Hugo de Hauville at skaffe William FitzWilliam 2 av kongens falke (falcones gentiles), som er og skifter fjær i Geddington og er blandt dem, som kongen av Norge sendte ham.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum vol. I, p. 182 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 240.
Rex Hugoni de Hauvill´ salutem. Mandamus tibi quod habere facias Willielmo filio Willelmi duos falcones nostros gentiles qui in mutis sunt apud Geddington´, quas scilicet Rex Norwagie nobis misit. Teste me ipso apud Novum Templum London´, ix. die Januarij [anno xvij o].
Kong Johan i England gir erkebiskop G(uthorm) i Nidaros og hans mænd leide til at drage gjennem kongens rike og vende hjem.
Rotuli litterarum patentium anni 17 regni regis Johannis, memb. 1. Trykt i Rotuli litterarum patentium I, 180. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 242.
G[uthormus] Nidrosiensis archiepiscopus cum suis habet litteras de saluo conductu in eundo per totam potestatem domini Regis et transfretando ad partes suas. Apud Folkestan´ .xii. die Maii. anno etc. Sub paruo sigillo.
Kong Johan av England byder William Scissor at la gjøre til den norske konges frænde en klædning av skarlagen, nemlig en kappe med frynser og en kjortel, til hans kapellan en kappe av uld med for av kaninskind, til hans to tjenere grønne kapper og til sendemanden selv en forgyldt sølvskaal samt en skaal av hvidt sølv, som skal sendes til hans konge; begge skal være av 10 eller 11 marks vægt.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 231 a. Se Regesta Norvegica I, nr. 243. [90 aar1215] 
Rex Willielmo Scissori salutem. Mandamus vobis quod habere faciatis Nepoti Regis Norweye unam robam de scarleta scilicet pallium cum bissis, et tunicam, et Capellano suo j. robam de burnetta cum penula de cunniculis, et duobus vaslettis suis duas robas de viridi, et dicto nuncio j. cupam argenteam deauratam et aliam cupam albam domino suo Regi deferendas. Ita quod ille due cupe sint ponderis xj. vel x. marcarum. Teste me ipso apud Ospreng´, xj. die Octobris [anno xvij o].
Kong Johan av England paalægger Joscelinus de Oye av de 40 pund som han modtog til utrustning av skibe, ved Dover at gi 20 mark til den norske konges frænde, som Johan sender til ham, eller til hans sikre bud.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 231 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 243 og nr. 113 nedenfor.
Rex Joscelino de Oye salutem. Mandamus vobis quod de xl. libras quas recepistis apud Cantuariam ad faciendas pacaciones navibus apud Dover´ liberetis Nepoti Regis Norwegie quem ad vos mittimus vel ejus certo nuncio xx. marcas. Et si forte denarios illos expenderitis, ubicunque poteritis illas mutuetis et eas ei habere faciatis sine dilatione. Teste me ipso apud Ospreng´, xj. die Octobris [anno xvij o].
Kong Johan av England byder Robert de Dunewic og alle sine mænd ved kysten at la to norske skibe fra kysten passere frit og uhindret. Brevet ødelægges, da et nyt siden er utstedt; jfr. følg. nr.
Trykt i Rotuli litterarum patentium I, 198 b.
Rex Roberto de Dunewic, et omnibus aliis marinellis dilectis et fidelibus suis presentes litteras inspecturis etc. Mandamus vobis quod duas naves de Norwegia que venerunt de Grimesby secure per vos transire permittatis cum rebus et mercandisis suis [91 aar1216] nullum malum eis facientes, aut eos impedientes. Nos enim securos fecerunt quod nullas mercandisas advocabunt nisi mercandisas suas proprias. Et in hujus rei testimonium etc. [dvs has litteras nostras patentes] eis fieri fecimus. Teste ut supra [dvs Teste Rege apud Grimesby]. Data eadem anno eodem. [dvs iij. die Octobris, anno regni sui x oviij o]. Cancellatur quia aliter inferius.
Kong Johan av England byder Robert de Dunewic og de andre fogder ved Scarborough at la skipperne Basse og Hurgo/edd/ (d. e. Torgaut) de Norwegia, som kommer fra Grimsby, passere frit.
Trykt i Rotuli litterarum patentium I, 198 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 246.
Rex Roberto de Dunewic´ et custodibus portus maris circa partes de Scardeburg´ presentes litteras inspecturis salutem. Mandamus vobis quod duas Naves Basse et Hurgo/edd/ de Norwegia que venerunt de Grimesby per . . . . . . transeuntes, secure per vos transire permittatis hac vice, cum rebus, et mercandisis suis, nullum eis malum facientes, nec fieri permittentes, nec eos impedientes in aliquo, quominus ad partes suas secure possint redire. Nos enim securos fecerunt quod nullas mercandisas advocabunt nisi mercandisas suas proprias. Et in hujus rei testimonium has litteras etc. eis fieri fecimus. Teste me ipso apud Grimesby, iij. die Octobris anno regni nostri xviij o.
Vedtækter om danskers og nordmænds rettigheter i London.
Avskrift i Liber Custumarum fol. 39 a. i Guildhall i London. Trykt i Munimenta Guildhallæ Londoniensis (i Rerum britannicarum medii ævi scriptores) ed. by Henry Thomas Riley, vol. II1, s. 63-64.
BOTSATE DANORUM.
Ly Daneis ount Botsate; ceo est a savoir, sojour tut lan; mes il ount la lei de la citee de Loundres, de aler par tut en Engletere, a foire et a marche. [92 aar1216-1237] 
BOTSATE NORWEYGIORUM.
Ly Noreys ount Botsate; ceo est asavoir, sojour tut lan; mes ceo devez savoir, qe dehors la cite ne poent aler en nul lieu pur marche faire.
Kong Henrik III av England utsteder leide for Roar, frænde av kong Haakon av Norge.
Rot. litt. pat. a. 1 Henr. III, membr. 2. Trykt i Patent Rolls of the Reign of Henry III, A. D. 1216-1225, s. 103. Jfr. nr. 109 ovenfor.
Dominus rex dedit salvum conductum suum Rohero, cognato H[aquini] regis Norvegie, in morando in potestate sua, quamdiu fuerit ad fidem suam. Teste Comite [W. Marescallo], apud Lamheth, x die Octobris.
[94 aar1217] 
Henrik III av England takker kongen av Norge og Skule jarl for deres ved abbeden i Lyse bragte brever om at de ønsker fred og forbund, og vil gjerne at kjøbmænd skal fare frit mellem begge lande.
Rot. litt. claus. a. 1 Henry III m. 3 d. Trykt i Rymer´s Foedera (1 utg.) I, 74 f. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 256.
De federe cum Haquino rege Norwegie ineundo.
Henricus dei gracia etc. H[aquino] eadem gracia Regi Norwegie salutem. Immensas Nobilitati vestre referimus graciarum actiones de hiis, que per litteras vestras et prudentem virum abbatem de Lysa nobis significastis, volentes et desiderantes fedus pacis et dileccionis libenter nobiscum inire, et nobis confederari. Bene autem placet et placebit nobis quod terre nostre communes sint, ut mercatores et homines, que sint de potestate vestra, libere et sine impedimento terram nostram adire possint, et homines et mercatores nostri similiter vestram, dum tamen litteras patentes super hoc nobis destinetis, et nos vobis nostras transmittamus. Interim autem bene volumus, et concedimus quod mercatores, tam de terra nostra quam vestra, eant, veniant et redeant per terras nostras. Et si quid vestre sederit voluntati, quod facere valeamus, id secure nobis significetis, retinuimus autem adhuc abbatem predictum, ut de navi vestra et rebus in ea contentis, pro posse nostro, restitutionem de ceteris negociis nostris, fieri faciamus; per quem de statu nostro et regni nostri vos certificare curabimus. Quoniam etc. Teste ipso Comite [W. Marescallo] apud Lamh[eth´] x die Octobris. Eodem modo scribitur S[culoni] duci Norwegie ibidem et eodem die.
Kong Henrik III av England gir leide til 15 dage efter paaske for R[eginald] Øernes konge for at komme til England og gi erstatning for forurettelser gjort av hans mænd i England og Irland.
Rotuli litterarum patentium a. 2 Henrici III, m. 8. Trykt i Patent Rolls of the Reign of Henry III, A. D. 1217-1225, s. 133, og i Rymer´s Foedera, 150 (= I 1, 75). Jfr. Reg. Norv. I, nr. 260.
Pro rege Insularum.
R[eginaldus] rex Insularum habet litteras de conductu, veniendi ad regem ad faciendum ei homagium, et ad emendandum [95 aar1218] excessus factos hominibus domini regis, tam in Anglia quam in Hibernia, ab hominibus terre sue, et in morando, et in recedendo. Et durabit conductus ille usque in xv dies post Pascha, anno regni H. regis secundo. Teste comite, apud Westmonasterium, xvj die Januarii. Et mandatum est justiciario Hibernie quod interim non inferat, vel inferri permittat, molestiam aliquam, injuriam aut gravamen dicto regi, vel hominibus, vel terris ipsius regis Insularum.
Kong Henrik III av England fornyer leidet for R[eginald], Øernes konge; det skal vare fra 1 mai til S. Petri in vinculis [1 aug.]. Irlands Justiarius faar tilhold om ikke at lægge hindringer i veien for Øernes konge eller hans mænd. Gilbert, søn av Reinfred, skal ledsage kongen og møte ham i Sulewad [= Silloth, grebskabet Cumberland?], Carlisle eller Lancaster. Kong Reginald faar bud om, at han trygt kan komme til England.
Rot. litt. pat. a 2 Henrici III, m. 4. Trykt i Patent Rolls of the Reign of Henry III, A. D. 1217--1225, s. 150. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 263-266.
Conductus.
Rex omnibus presentes litteras inspecturis, salutem. Sciatis quod suscepimus in salvum et securum conductum R. regem insularum, et omnes suos quos secum duxerit, in veniendo ad nos in Angliam, ad faciendum nobis homagium, et ad emendandum excessus factos hominibus terre nostre, tam in Anglia quam i Hibernia, ab hominibus terre sue. Et ideo vobis mandamus quod eidem regi, vel hominibus suis, nullum in eundo, redeundo vel moram faciendo, faciatis vel fieri permittatis malum, dampnum vel impedimentum. Et duret conductus iste a die Martis in festo apostolorum, Philippi et Jacobi, anno regni nostri secundo, usque ad festum Sancti Petri ad Vincula, anno eodem. Et in hujus rei testimonium etc. Teste ut supra, anno etc. [dvs Teste comite W. Marescallo apud Westmonasterium, primo die Maii anno regni etc. secundo]. Et mandatum est justiciario Hibernie quod nullum eidem regi vel suis interim faciat, vel fieri permittat, impedimentum vel gravamen. Et mandatum est Gilleberto filio Reinfredi quod occurrat ipsi regi apud Sulewad, vel Carleolum, vel Lancastre, vel alibi in partibus illis, ad conducendum ad dominum regem. [96 aar1218] Et mandatum est eidem regi quod, sub tali conductu, secure et sine dilacione, ad dominum regem veniat.
Øernes konge faar leide til at komme til England indtil Allehelgensdag 1218. Gilbert, søn av Reinfred, skal ledsage ham.
Rot. litt. pat. a. 2 Henrici III, m. 2. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217-1225, s. 166.
Conductus.
Rex Insularum habet litteras de conductu, usque ad festum Omnium Sanctorum, anno regni domini H. regis tercij. Teste comite, apud Crendun, xviij die Augusti, anno etc. secundo. Mandatum est Gilleberto filio Reinfridi quod conducat eum ad eundem dominum regem. Teste etc.
R[eginald], Øernes konge, faar fornyet leide for at komme til kongen av England og avlægge lydighedsed osv. indtil Johannes Døperens dag 1219. Robert de Veteri Ponte (sherif i Westmoreland) justitiarius i Irland og fogder i Irland, Lancashire og Chester faar tilhold om ikke at uleilige og skade ham og hans mænd.
Rot. litt. pat. a. 2 Henrici III, m. 1. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217-1225, s. 170.
De conductu regis Insularum.
R. rex Insularum habet litteras de conductu sibi, et suis quos secum duxerit, in veniendo ad dominum regem ad faciendum ei homagium, et ad emendandum excessus hominum suorum factos hominibus domini regis, infra festum Sancti Johannis Baptiste, anno etc. iij. Mandatum est R. de Veteri Ponte quod salvum conductum ei faciat, in veniendo ad dominum regem infra eundem terminum, et quod interim ei, vel hominibus suis, vel terre sue, gravamen vel molestiam non inferat, vel inferri permittat. Mandatum est etiam justiciario Hibernie, et baillivis de Lancastre et de Cestre, quod interim ei, vel terre sue, vel hominibus suis, gravamen non inferant, vel inferri permittant. Teste comite, apud Westmonasterium, x die Octobris.
[97 aar1218] 
Kong Henrik III av England skriver til sherifferne i London, paalægger dem at gi cisterciensermunken Rikard, kongen av Norges sendemand, 8 alen av hvit uld for at gjøre to kjortler av, 5 alen av rød uld til en kutte, 31/4 alen av rød uld til en kappe, 2 alen av rød uld til et skapular og 3 alen av rød uld til underdragt.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 382 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 269.
Liberacio.
Rex Vicecomitibus Londonie salutem. Precipimus vobis quod habere faciatis fratri Ricardo Monacho Cisterciensis ordinis nuncio Regis Norweie viij. ulnas de blanchetto ad duas tunicas faciendas ad opus suum, et quinque ulnas de russetto ad unam cucullam, et tres ulnas et unum quarterum de russetto ad unam capam, et duas ulnas de russetto ad scapularium faciendum, et tres ulnas de russetto ad unum langellum faciendum ad opus suum, et custum quod ad hoc posueritis, computabitur vobis ad scacarium. Teste ut supra (dvs Comite W[illielmo] Marescallo rectore etc. apud Westmonasterium, viij die Novembris) anno etc. tercio. per eundem coram dominis W[illielmo] Londiniensi et P[etro] Wintoniensi Episcopis. controbreve.
Kong Henrik III av England skriver til skatmesteren Eustacius og kammerererne F. og R. byder dem at give munken Rikard, kongen av Norges sendemand, 1 mark til at bestride sine utgifter med.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 382 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 268.
Liberacio.
Rex E. Thesaurario et F. et R. Camerariis salutem. Liberate de thesauro nostro fratri Richardo Monacho nuncio Regis Norweie unam marcham ad expensas suas acquietandas. Teste Comite W[illielmo] Marescallo rectore etc. apud Westmonasterium, viij. die Novembris, anno etc. tercio. per eundem coram dominis W[illielmo] Londiniensi et P[etro] Wintoniensi Episcopis.
[98 aar1218] 
Kong Henrik III av England gir fogderne i Yarmouth bud om ikke at foruleilige munker eller folk fra Lyse kloster i Norge, hvis abbed har brev fra kong Johan av England.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 382 a.
pro Monachis de Lisa in Norwegia.
Rex Baillivis portus de Gernem[uth´] salutem. Precipimus vobis quod non vexetis vel vexari permittatis Monachos vel homines Abbatie de Lisa Norwagie contra tenorem litterarum patencium domini J[ohannis] Regis predecessoris nostri quas inde habet. Teste ut supra (dvs Comite W[illielmo] Marscallo etc. apud Westmonasterium, ix. die Novembris, anno etc. tercio). per eundem coram predictis (dvs dominis W[illielmo] Londiniensi et P[etro] Wintoniensi Episcopis).
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og kammerererne F.og R. at give den norske konges sendemand Rikard 2 mark til hans utgifter.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 387 a. Se Regesta Norvegica I, nr. 271.
De liberacione.
Rex E. Thesaurario et F. et R. Camerariis salutem. Liberate de thesauro nostro fratri Ricardo nuncio Regis Norwagie duas marcas ad expensas suas. Teste domino P[etro] Wintoniensi Episcopo apud Westmonasterium, primo die Februarii, anno regni nostri tercio.
per eundem.
Reginaldus (Ragnvald), Øernes konge, melder i et aapent brev pave Honorius III, at han efter opfordring av legaten Pandulf har overgit øen Man til den romerske kirke, og lover for sig og sine arvinger, at de hvert aar i Furnes kloster i lensavgift skal betale 12 mark sterling til den romerske kirke.
Trykt i Rymer´s Foedera I, 156 (=I 1,78). Jfr. Reg. Norv I, nr. 272.
Sanctissimo patri et domino Honorio, Dei gratia, summo Pontifici, Reginaldus Rex Insularum commendationem cum osculo pedum. [99 aar1219] Noverit sancta paternitas vestra, quod nos, ut participes simus bonorum que fiunt in ecclesia Romana, ad monitionem et exhortationem dilecti patris domini Pandulphi Norwicensis electi, camerarii et legati vestri, dedimus et obtulimus, nomine ecclesie Romane et vestro, et Catholicorum vestrorum successorum, Insulam nostram de Man, que ad nos jure hereditario pertinet, et de qua nulli tenemur aliquod servitium facere; et deinceps nos et heredes nostri in perpetuum tenebimus in feudum dictam insulam ab ecclesia Romana, et faciemus ei per hoc homagium et fidelitatem. Et, in recognitionem dominii, nomine census, nos et heredes nostri, in perpetuum, annuatim solvemus ecclesie Romane duodecim marcas sterlingorum in Anglia apud abbatiam de Furnis Cisterciensis ordinis, in festo Purificationis beate Marie. Et si non esset ibi aliquis ex parte vestra, vel successorum vestrorum, deponentur dicte duodecim marce per nos et heredes nostros penes abbatem et conventum ecclesie Romane nomine. Hanc donationem et oblationem dictus dominus legatus recepit ad voluntatem et beneplacitum vestrum; et post receptionem factam ab eo, sic ipse dominus legatus dictam insulam dedit mihi et heredibus meis in feudum perpetuo possidendam, et tenendam nomine ecclesie Romane, et me inde per annulum aureum investivit, etc. Actum London´ in domo Militie Templi, xi. kal´ Octob´, anno Domini millesimo ducentesimo decimo nono. Et, ne super his aliquando possit dubitari, has literas fieri fecimus patentes, et sigillo nostro muniri.
Kong Henrik III av England skriver til G[alfrid] de Marisco, justitiarius i Irland, og melder, at kong Reginald av Man er kommet til ham i London og har hyldet ham; kongen paalægger ham derfor at lade samme konge aarlig faa 2 fat vin og 120 crannocs korn, som han hadde i kong Johans tid, og la ham uten nølen faa det ridderlen i Irland, som han hadde i kong Johans tid.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 401 a. Se Regesta Norvegica I, nr. 273.
Hibernia.
Rex G[alfrido] de Marisco Justiciario Hibernie salutem. Sciatis quod Reginaldus Rex de Man venit ad nos apud Londinum [100 aar1219] et fecit nobis homagium suum. Et ideo vobis mandamus quod eidem Reginaldo Regi de Man singulis annis habere faciatis duo dolia vini, et sexties xx ti. crennocos bladi pro homagio suo, sicut ea habuit de dono domini J[ohannis] Regis predecessoris nostri, et eidem sine dilacione plenariam saisinam habere faciatis de feodo unius militis cum pertinenciis in Hibernia sicut illud habuit tempore domini J[ohannis] Regis predecessoris nostri. Teste ut supra (dvs domino P[etro] Wintoniensi Episcopo apud Novum Templum Londonie, xxij. die Septembris [anno iij o]).
Kong Henrik III av England gir kong Reginald av Man og hans mænd leide for at drage til England og vende tilbake til Man. Leidet skal vare til jul.
Rot. pat. a. 3 Henrici III, m. 1. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217 -1225, s. 205, og i Rymeri Foedera I 1, 79. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 274.
De conductu.
Rex omnibus baillivis et fidelibus suis has litteras inspecturis, salutem. Sciatis nos suscepisse in salvum et securum conductum nostrum dilectum et fidelem nostrum Reginaldum, regem de Man, et homines suos quos secum duxerit, per totam potestatem nostram, in eundo versus terram suam de Man. Et ideo vobis mandamus, firmiter precipientes, quod nec eidem Reginaldo, regi de Man, nec suis, malum, dampnum, aut impedimentum aliquod faciatis, aut fieri permittatis. Durabit autem conductus iste usque ad instans Natale Domini, anno regni nostri quarto. Et in hujus rei testimonium etc. Teste domino P[etro] Wintoniensi episcopo, apud Novum Templum, London, xxiij die Septembris, anno etc. iij.
Kong Henrik III av England kundgjør, at kong Reginald av Man har hyldet ham og lovet ham troskap. Derfor byder han sine undersaatter frit at reise til Man i deres ærender.
Rot. pat. a. 3 Henrici III, m. 1. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 12171225, s. 205, og i Rymeri Foedera I 1, 79. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 275. [101 aar1219] 
De rege de Man.
Rex omnibus ad quos presentes littere pervenerint, salutem. Sciatis quod dilectus et fidelis noster, Reginaldus, rex de Man, venit ad fidem et servicium nostrum, et nobis homagium suum fecit. Et ideo vobis mandamus quod in terram ipsius Reginaldi, regis de Man, salvo et secure veniatis et negocia vestra ibidem expediatis, quamdiu fuerit ad fidem et servicium nostrum. Et in hujus etc. Teste ut supra, anno etc. tercio.
Kong Reginald av Man faar værnebrev fra kong Henrik III av England, rettet til Irlands justitiarius og baroner.
Rot. pat. a. 3 Henrici III, m. 1. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217 -1225, s. 205, og i Rymeri Foedera I 1, 79. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 277
Reginaldus, rex de Man, habet litteras domini regis de protectione, directas justiciario Hibernie, et baronibus et aliis fidelibus domini regis Hibernie, set in fine litterarum illarum apposita fuit hec clausula:-´si vero inimici nostri et sui insurrexerint in nos et in ipsum ad dampnum terre nostre et sue, tunc ei viriliter sitis auxiliantes ad terre nostre et sue defensionem, ad fidem et commodum nostrum quamdiu fideliter se habebit erga nos.´ Et in hujus etc. Teste ut supra.
Pave Honorius III skriver efter klage fra Suderøernes biskop ( Reginald) til biskopen i Carlisle og til sin legat Pandulf, utvalgt biskop i Norwich, at de skal advare Øernes konge mot at forulempe biskopen i hans rike.
Orig. reg. i det vatikanske arkiv, reg. Honorii III an. IV epist. 608. Trykt i Theiner, Monumenta Hibernorum et Scotorum 1216-1547, nr. 31.
Honorius Episcopus etc. Venerabili fratri [Hugoni ] Episcopo Karleolensi, et dilecto filio P. Norwicensi Electo, camerario nostro, apostolice sedis legato, salutem etc. Venerabilis frater noster . . . Episcopus Insularum in nostra proposuit presentia constitutus, quod bone memorie N. Insularum Episcopo predecessore suo [102 aar1219] viam universe carnis ingresso, dilecti filii Conventus de Furnesio, ad quos Insularum Episcopi electio pertinebat, convenientes in unum, invocata spiritus sancti gratia, ipsum in episcopum Insularum unanimiter et concorditer elegerunt, ac ipsum cum decreto electionis confirmandum ad venerabilem fratrem nostrum . . . Dublinensem Archiepiscopum metropolitanum loci , legatum sedis apostolice, transmiserunt, per suas litteras humiliter supplicantes, ut electione confirmata ipsius, impenderet munus consecrationis eidem: qui examinata electione pariter et electo, cum ei de ydoneitate persone ipsius ac electione canonica constitisset, electionem confirmavit eandem, sibi munus consecrationis impendens, ac eum ad episcopatum Insularum cum litteris destinavit, dans abbatibus, prioribus, archidiaconis et universo clero Insulane diocesis in mandatis, ut eum tamquam patrem et pastorem animarum suarum recipientes humiliter et devote, honorem ac obedientiam sibi debitam exhiberent. Princeps autem terre ipsius, et quidam alii diocesis Insulane non attendentes, quod laicis quamvis religiosis super ecclesiis vel personis ecclesiasticis nulla est attributa potestas, quos obsequendi manet necessitas, non auctoritas imperandi, ut cum impedirent, quominus possessionem ipsius episcopatus obtinere valeret, ne ipsum reciperent, clero prohibuere prefato, alias sibi et ecclesie sue dampna gravia et iniurias irrogandi. Quia vero fratrum et coepiscoporum nostrorum gravamen indebitum conniventibus oculis pertransire nec volumus, nec debemus, discretioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus prefatum principem et alios, ut a presumptione huiusmodi destinentes, nullatenus per se vel per alios impediant, quominus predictus episcopus episcopatus sui pacifica valeat possessione gaudere, competenter satisfacientes sibi de dampnis et iniuriis irrogatis, moneatis prudenter et efficaciter inducatis, et si necesse fuerit ipsos ad hoc per censuram ecclesiasticam, appellatione remota, sicut iustum fuerit, compellatis. Non obstante constitutione concilii generalis etc. Datum Viterbii v. Idus Novembris, Pontificatus nostri anno quarto.
Kong Henrik III av England melder erkebiskopen i Dublin, at han har lovet R[eginald], konge over Øerne, 2 fat vin og 100 crannocs korn aarlig, og skjønt kongen har befalet Irlands justitiarius at utlevere dette, har han dog i det forløpne aar ikke gjort det; derfor anmoder han erkebiskopen om at tilfredsstille Øernes konge, saa at betalingen for fremtiden sker regelmæssig.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 421 a. Jfr. Regesta Norvegica I nr. 289.
De vinis et frumento in Hibernia.
Rex H. Dublinensi Archiepiscopo salutem. Noveritis quod tenemur dilecto et fideli nostro R[eginaldo] Regi Insularum singulis annis in solucione duorum doliorum vini et centum crennocorum frumenti. Et licet preceperimus Justiciario nostro Hybernie quod predicta dolia vini et centum crennocos frumenti eidem solverentur, cessavit tamen a solucione predictorum de uno integro anno elapso. Et ideo vobis mandamus, quod de exitibus terre nostre Hybernie eidem Regi Insularum de predictis arreragiis satisfieri faciatis, provisuri quod predictus redditus ei in posterum singulis annis solvatur. Teste H[uberto de Burgo] etc. ut supra (dvs apud Eboracum, xvij. die Junii [anno iv o]). per eundem et consilium domini Regis.
Pave Honorius III skriver til geistlighet og folk i Irland og til kongerne av Skotland, Ulster, Cork, Limerick, Connaught og Øerne, melder at han sender dem sin kapellan og pønitentiar som det apostoliske sætes legat og byder at motta ham vel og hæderlig.
Orig. reg. i det vatikanske arkiv, reg. Honorii III an. V epist. 13 og 14. Trykt i Theiner, Monum. Hibern., nr. 35. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 290.
Honorius episcopus etc. Venerabilibus fratribus Archiepiscopis et Episcopis, et dilectis filiis Abbatibus, Prioribus ac aliis ecclesiarum prelatis, et omnibus Christifidelibus per Yberniam [104 aar1220] constitutis, salutem etc. Apostolatus officium, quod nos debitores constituit universis, exposcit, ut nostre sollicitudinis aciem non solum ad prope positos, sed et longe positos extendamus: quare necesse est, ut imminentia nobis onera dividamus in alios, cum humana non patiatur infirmitas, ut ea portemus omnia per nos ipsos. Quia igitur in partibus vestris multa vitiorum germina pullulare dicuntur, que falce apostolici moderaminis convenit amputari, nos dignum ducentes illuc aliquem de latere nostro mittere, qui aspera in vias planas, et pravia in directa convertat; ecce misimus ad vos dilectum filium Jacobum, capellanum et penitentiarium nostrum, apostolice sedis legatum, virum scientia et religione probatum, et nobis et fratribus nostris merito sue probitatis acceptum, concessa sibi plenaria potestate, ut evellat et destruat, edificet atque plantet, prout queque secundum datam sibi a deo prudentiam evellenda viderit et plantanda. Ideoque universitati vestre scripta precipiendo mandamus, quatenus ipsum tamquam apostolice sedis legatum recipientes hilariter et honeste tractantes, ac reverenter intendentes et obedientes eidem, eius salubria monita et statuta recipiatis humiliter et irrefragabiliter observetis. Aliquin sententiam, quam rationabiliter tulerit in rebelles, precipimus usque ad satisfactionem condignam inviolabiliter observari. Datum apud Urbem veterem II Kalendas Augusti, Pontificatus nostri anno quinto. Honorius Episcopus etc. Carissimo in Christo filio . . . Regi Scotie, salutem etc. Apostolatus officium etc. viderit et plantanda. Ideoque Serenitatem tuam attente rogandam duximus et hortandam, quatenus ipsum tamquam apostolica sedis legatum pro reverentia beati Petri et nostra recipiens hilariter et honorifice pertractans, ac a subditis tuis ei obedientiam et reverentiam exhiberi facias, sicut decet, et impendens ei consilium et auxilium opportunum, sic cum favore regio prosequaris, quod commissum sibi legationis officium ad honorem et profectum tuum, et Regni tui, auctore domino, valeat laudabiliter exercere. Datum ut supra. In e[odem] m[odo] scriptum est Regibus Ultonie, Corcaie, Limrith, Connatie, Insularum cuilibet per se.
[105 aar1220] 
Kong Henrik III av England skriver til justitiarius i Irland og gjentager efter kong R[eginald]s klage sin ordre av 22 sept. 1219.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 439. Se Regesta Norvegica I, nr. 291.
Hibernia.
Rex Justiciario Hybernie salutem. Monstravit nobis dilectus et fidelis noster R[eginaldus], Rex de Man, quod cum dederit ei dominus J[ohannes] Rex predecessor noster quoddam feodum unius militis cum pertinenciis in Hybernia, et singulis annis duo dolia vini et sexties xx. crannocos bladi pro homagio suo et nos illa ei commiserimus, unde ei saisinam pridem fieri precepimus; miramur plurimum quare illa ei habere non fecistis. Et ideo vobis mandamus, quatinus ipsi Regi tam de predicto feodo unius militis quam de duobus doliis vini et sexties xx. crannocis bladi sine ulteriori dilacione satisfaciatis, secundum tenorem litterarum predicti J[ohannis] Regis predecessoris nostri quas inde recepistis, ne oporteat eum ob hoc ulterius ad nos laborare. Teste H[uberto de Burgo] etc. apud Westmonasterium, iiij. die Novembris [anne v o].
per eundem.
Kong Henrik III skriver til Irlands justitiarius. Hans "kjære og tro" [ Reginald], konge av Man, har klaget over, at kongen av Norge smeder rænker mot ham, fordi han har hyldet kong Henrik, og beder derfor om hjælp, hvis kongen av Norge anfalder ham. Derfor faar justitiarius paalæg om i tilfælde at hjælpe kong R[eginald].
Trykt i Rotuli litterarum clausarum vol. I, p. 439 b. Se Regesta Norvegica I, nr. 292.
Hibernia.
Rex Justiciario Hybernie salutem. Monstravit nobis dilectus et fidelis noster R[eginaldus] Rex de Mannia quod Rex Norwagie insidias ei ponit, et terre sue mala machinatur, necnon et nostre parcium vestrarum pro eo quod, sicut ipse asserit, fidelitatem nobis fecit et homagium tributum indebitum ab eo exigens, unde nos rogavit, ut ei succursum faceremus, si forte in terram suam ingrederetur. Et ideo vobis mandamus, quatinus si est ita et vos sic esse audieritis, ipsi Regi tunc succursum habere faciatis ad defensionem terre sue et nostre, qualem poteritis ad defensionem [106 aar1220] terre sue et nostre, qualem poteritis ad honorem nostrum, et sine dampno nostro providentes diligenter, ut a dicto Rege Norwagie et suis nos et nostri conservemur indempnes. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] apud Westmonasterium, iiij. die Novembris [anno v o]).
per eundem.
Kong Henrik III av England paalægger sherifferne i London at gi cisterciensermunken Rikard, kongen av Norges sendemand, 8 alen av hvit uld til at gjøre to kjortler, 5 alen av hvit uld til en kutte, 31/4 alen av rød uld til en kappe, 2 alen av rød uld til et skapular og 3 alen av rød uld til en underkjole, og at give til archidiakonen Nikolaus, samme konges sendemand, en kjortel og kappe av sort tøi med for av kaninskind og en lukket kappe av sort tøi med kantning av kaninskind.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 446. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 297.
Rex Vicecomitibus Londonie salutem. Precipimus vobis quod faciatis habere fratri Ricardo Monacho Cisterciensis ordinis nuncio Regis Norweie viij. ulnas de blanchetto ad duas tunicas faciendas ad opus suum, et v. ulnas de russetto ad unam cucullam et tres ulnas et unum quarterum de russetto ad unam capam, et duas ulnas de russetto ad unum scapularium faciendum, et tres ulnas de russetto ad unum langellum faciendum ad opus suum. Faciatis etiam habere Nicholao Archidiacono nuncio predicti Regis tunicam et pallium de nigra burnetta cum penula de cuniculis et unam cappam clausam de nigra burnetta cum furrura de cuniculis et computabitur vobis ad scaccarium. Teste H[uberto] etc. apud Turrim Londonie, xxiij. die Januarii, anno regni nostri v o.
per eundem. controbreve.
Kong Henrik III av England paalægger skatmesteren Eustacius og kammererne F. og R. af den kongelige kasse at betale mag. Nikolaus, archidiachon av Hjaltland ("Hecland") og broder R[ikard], den norske konges sendemænd, 5 mark til deres utgifter ved hjemreisen.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 454 b. Se Regesta Norvegica I, nr. 302. [107 aar1221] 
De liberacione.
Rex E. Thesaurario et F. et R. Camerariis salutem. Liberate de thesauro nostro Magistro Nicholao Archidiachono Heclandensi et fratri R[icardo] Monacho nunciis Regis Norwagie v. marcas ad expensas suas revertentibus in terram suam. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] apud Westmonasterium, xxiij. die Aprilis), anno etc. v. o
per eundem.
Kong Henrik III av England skriver til markedsfogderne i Lynn. Kjøbmændene i Lynn Radulf de Roma og William Hereward har meldt, at da de kom til Norge med sine varer, paaførte kjøbmænd i Norge dem og deres varer, som de tog med magt og endnu med urette beholder, et tap paa 300 mark; derfor byder kongen dem, at hvis de kan finde varer hos de norske kjøbmænd, som kommer til Lynns marked, skal de lægge beslag derpaa og vogte det, indtil de nævnte kjøbmænd faar erstatning for skaden i Norge.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 464 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 303.
De rebus mercatorum
Rex Ballivis nundinarum de Lenn´ salutem. Monstraverunt nobis Radulfus de Roma et Willielmus Hereward´ mercatores de Lenn´, quod, cum ipsi in terram de Norwegia venissent cum rebus et mercandisis suis ad valenciam ccc. marcarum, vi ab eis ceperunt et eas adhuc detinent injuste. Et ideo tibi (dvs vobis) precipimus, quod, si quas mercandisas invenire poteritis de mercatoribus terre Norwegie venientibus ad nundinas de Lenn´, eas arestari et salvo custodiri faciatis, donec per consideracionem mercatorum eisdem mercatoribus de Lenn´ plena exhibeatur justicia de hujusmodi dampno eis in terra Norwagie a predictis mercatoribus illato. Teste H[uberto de Burgo] etc. apud Wigorniam, v. die Julii [anno v o].
per eundem.
Kong Henrik III skriver til erkebiskopen i Dublin, som er justitiarius i Irland , og gjentar befalingen av 17de juni 1220.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 504 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 304. [108 aar1222] 
Hybernia
Rex Dublinensi Archiepiscopo, Justiciario Hibernie, salutem. Mandamus vobis quod habere faciatis dilecto et fideli nostro R[eginaldo] Regi Insularum annuum redditum suum scilicet centum crannokes frumenti, et duos tunellos vini que ei dedit dominus J[ohannes] Rex pater noster et carta sua confirmavit. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] apud Cantuariam, viij. die Julii [anno vj o]).
per eundem.
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og Kammerererne F. og W. at betale bl. a. til "Yvo le Noreis" (kansleren Ivar Bodde) og hans fire følgesvende, kongen av Norges sendemænd, 5 mark, og senere ogsaa til hans sendemand Konrad, som bragte et elgsdyr, 2 mark.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 506 a og p. 508 b-509 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 308.
Rex eisdem (dvs E. Thesaurario et F. et. W. Camerariis) salutem. Liberate de thesauro nostro - - - - - - et Yvoni le Noreis et quatuor sociis suis nunciis Regis Norwagie quinque marcas ad expensas suas versus partes suas. - Teste H[uberto de Burgo] etc ut supra (dvs apud Turrim Londonie, xix. die Julii, anno regni nostri vj. o).
per eundem.
quia aliter inferius.
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og Kammerererne F. og W. at betale bl. a. til "Yvo le Noreis" (kansleren Ivar Bodde) og hans fire følgesvende, kongen av Norges sendemænd, 5 mark, og senere ogsaa til hans sendemand Konrad, som bragte et elgsdyr, 2 mark.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 506 a og p. 508 b-509 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 308.
. fDe liberacione.
Rex E. Thesaurario et F. et W. Camerariis salutem. - - - - - - - - - - - - -. Liberate etiam Yvoni le Noreis et quatuor sociis suis nunciis Regis Norwagie v. marcas de dono nostro. - - -. Liberate etiam de dono nostro Conrado nuncio Regis Norwagie, qui duxit bestiam que vocatur Helc, duas marcas. - - -. Teste H[uberto de Burgo] etc. apud Turrim Londonie, xix. die Augusti, anno regni nostri vj o.
per eundem.
[109 aar1222] 
Henrik III av England kundgjør for justitiarius, sheriffer og fogder i England, at han har git G[uttorm], erkebiskop i Nidaros, og hans efterfølgere løfte paa hvert aar, til kongen blir myndig, at utføre et skib med korn og levnetsmidler til sin kirke i Norge.
Rot. pat. a. 6 Henrici III, m. 2. Trykt i Patent Rolls of the Reign of Henry III, A. D. 1216-1225, s. 338. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 306, og brev ovenfor av 13 sept. 1203.
De quadam concessione facta Nidrosiensi ecclesie.
Rex justiciario, vicecomitibus, et omnibus baillivis suis Anglie et portuum maris salutem. Sciatis nos pro amore Dei et ad peticionem G. Niderosiensis archiepiscopi, concessisse Niderosiensi ecclesie et ipsi G. archiepiscopo, et successoribus suis, ut singulis annis usque ad etatem nostram, sive fuerit tempus fertilitatis vel non fuerit, unam navem faciant honerari blado et victualibus in Anglia sine omni occacione et exactione et duci in Norwegiam ad ecclesiam suam, et prohibemus ne inde disturbentur. In cujus rei etc. Teste H. etc. [dvs H. de Burgo Justiciario nostro] apud Wimburn, xxiiij. die Julii, anno regni nostri vj.
Per eundem.
Kong Henrik III av England paalægger sheriffen i Cambridgeshire at betale Henrik de Hauville, der ligger i Cambridge med kongens falker, som kom fra Norge, 40 sh. til hans utgifter.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 506 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 305.
. f
Rex Vicecomiti Cantebrigie salutem. Precipimus tibi quod habere facias fideli nostro Henrico de Hauvill´ moram facienti apud Cantebrigiam cum falconibus nostris, qui venerint de Norwegia, quadraginta solidos ad expensas suas, et computabitur tibi ad scacarium. Teste H[ubeto de Burgo] ut supra (dvs apud Corfe, xxiiij. die Julii), anno regni nostri vj o.
per eundem. controbreve.
[110 aar1222] 
Skule "av Guds naade hertug ( dux) over hele Norge", skriver til kong Henrik III i England. Han hadde foregaaende sommer sendt sin kapellan Jon til kongen med gaver; men denne forliste ved Frisland og reddet sig næsten naken, mens flere høibyrdige mænd druknet. Han beder kongen ikke at ta gavernes ringhet ilde op og at fæste tiltro til den nævnte Jon.
Orig. p. perg. Royal Letters nr. 127. Trykt i Royal Letters of Henry III, ed. by W. Shirley (i Rerum Britannicarum medii ævi scriptores), II s. 17-18 (nr. CCCCXXVII). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 310.
Illustrissimo viro Henrico, Dei gratia regi Anglie, S[culius], eadem gratia dux totius Norwegie, salutem et dilectionis sinceritatem. Serenitati vestre notificamus quod estate preterita fidelem [nostrum] Johannem capellanum ad vestram presen[tiam] destinavimus cum exenio nostro; quid vel quale fuerit ipse vobis explicet. Verum inter fortuitos casus varii sunt rerum eventus, obvia nautis aeris malignitate, post longam pelagi oberrationem apud Frislandiam fecerunt naufragium; ita quod cum aliquibus ex nautis J[ohannes] nuncius noster vix nudus evasit, pluribus ibi nobilibus viris submersis. Quapropter sublimitati vestre supplicamus, ut quod ad presens honori vestro transmittimus, honorifica dignatio vestra gratanter suscipiat, non quantitatem doni, sed dantis perseverantem benevolentiam pensantes. Johanni capellano, fideli nostro, super his que vobis intimaverit credulitatem adhibeatis, indubitanter scientes quod neminem excellentie vestre, nisi experto fidelem, mittemus.
Henrik III av England paalægger skatmesteren Eustacius og kammerererne F. og W. at godskrive biskop P[eter] av Winchester for 5 mark, som han efter kongens ordre betalte kapellanen Jon, S[kule] jarl av Norges sendemand, til hans utgifter paa hjemreisen, samt at betale samme biskop tilbake 15 mark, for hvilke han efter kongens ordre hadde kjøpt et bælte, en spænde og en ring til jarlen av Norge.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 508 b. Se Regesta Norvegica I, nr. 307. [111 aar1222] 
. fDe liberacione
. Rex eisdem (dvs E. Thesaurario et F. et W. Camerariis suis) salutem. Liberate de thesauro nostro venerabili patri P[etro] Wintoniensi Episcopo v. marcas quas liberavit per preceptum nostrum Johanni Capellano nuncio S[culonis] Ducis Norwegie de dono nostro ad expensas suas versus partes suas. Liberate etiam eidem Episcopo xv. marcas quas posuit in una zona, et uno firmaculo, et uno anulo emptis per preceptum nostrum et missis ex parte nostra predicto Duci Norwegie de dono nostro. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] apud Turrim Londonie, xix. die Augusti), anno vj o.
per eundem.
Skule "av Guds naade hertug ( dux) av Norge" skriver til Henrik III i England og minder om at dennes far kong Johan hadde lovet skadeserstatning for det tap og den vanhæder, som dennes mænd havde tilføiet Skule og hans mænd ved Scarborough, en skadeserstatning som William Mareshal d. æ. hadde gaat i borgen for. Skule hadde ofte forgjæves sendt sine sendemænd med breve til kongen, som hadde opholdt dem med gode løfter; han klager over utgifter og sendemændenes drukning, minder om at han har faat pavens anbefaling i saken og beder om svar uten forhaling.
Orig. paa perg. Royal Letters nr. 893. Trykt i Royal Letters of Henry III, II s. 20-21 (nr. CCCCXXIX). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 311.
Illustri domino Henrico, Dei gratia regi Anglie, S[culius] eadem gratia dux Norwegie, salutem et specialis amicitie sinceritatem. Noverit serenissima sublimitas vestra, qualiter dominus rex Johannes pater vester rapinam illam et dedecus que ab hominibus suis nobis et hominibus nostris apud Scardum Burgum facta fuerunt emendari promiserit, et qualiter W[illelmus] senex Marescallus ex parte vestra pro eodem debito se prestiterit fidejussorem. Notissimum est etiam prudentie vestre, quotiens variis et pulcherrimis [exeniis] ad presentiam vestram nuntios nostros cum literis nostris super eodem negotio direxerimus, quotiens variis et pulcherrimis promissionibus spem nostram protraxerit. Nunc autem, quia tot in irritum scripta sunt, et non solum debitum retentum [112 aar1222] sed expense multipli . . . . et nuncii nostri submersi, tediosum est de indemnitate infructuosa verborum mandare sterilibus eruptionem, quia excellentiam vestram diligimus et dominum papam vobis amantissimu#n fore cognoverimus, ab eodem literas ad vos impetravimus. Quamobrem magnificentiam vestram jam quasi de novo obsecramus, quatenus promissa vestra prout regalem decet dignitatem complectens, nostrum tandem negotium expediatis, ut nostram tam diuturnam patientiam et presentem domini apostolici petitionem nobis profuisse sentiamus. Ad honorem namque vestrum libentissime intendemus et beneplacitum vestrum quoad posse nostrum modis omnibus exequemur. Valeat in Domino sublimitas vestra.
Honorius III opfordrer kong Reginald (Ragnvald av Man) til at skjænke de kirker i hans rige, som ikke eier fri grund, idetmindste 30 skridt jord paa hver kant av kirken utenfor kirkegaarden til tomter for præsternes huse.
Honorius III paalægger stormændene og folket i Suderøernes bispedømme at betale fuld tiende til kirker og geistlige.
Honorius III tager kong Reginald (Ragnvald) av (Man og) Øerne, som paa den pavelige legat Pandulfs opfordring har tat øen Man til len av pavestolen og lovet aarlig at betale 12 mark sterling# under sin og St. Peters varetægt.
[113 aar1223] 
Kong Henrik III av England gir fogderne i Lynn bud om, at kongen av Norges og den norske erkebiskops to skibe, det ene ladet og det andet ikke, som var mellem de efter kongens ordre i Lynn arresterte, skal uten hinder reise, hvor de vil, med sine varer.
Rot. litt. claus. 7 Henr. III m. 4. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 559 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 319.
De navibus deliberandis.
Mandatum est Baillivis portus de Lenn´, quod naves Regis Norwagie et Archiepiscopi Norwagie, videlicet unam carcatam et aliam non carcatam, in portu de Lenn´ arestatas occasione precepti domini Regis, quod eis fecit de navibus arestandis, absque impedimento abire permittant quo voluerint cum mercimoniis suis, facta de eis debita et recta consuetudine. Teste ut supra (dvs H[uberto] etc. (dvs de Burgo) apud Wintoniam, xvj. die Augusti [anno vij] o).
per eundem et consilium domini Regis.
Kong Henrik III av England kundgjør til alle sine fogder og tro mænd, at han har tat sin kjære og specielle ven den norske konges mænd og kjøbmænd, som kommer til England, under sit specielle værn, saa at de frit kan komme og gaa i England og handle med sine varer. Brevet skal gjælde, indtil kongen blir myndig.
Rot. litt. pat. Henr. III, p. 1, m. 1. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 321; jfr. brev ovenfor av 10 okt. 1217.
De protectione.
Rex omnibus Baillivis et fidelibus suis presentes litteras inspecturis salutem. Sciatis nos in defensionem et protectionem nostram suscepisse homines et mercatores dilecti et specialis amici nostri Illustris Regis Norwegie in ueniendo in terram nostram et ibi morando et inde redeundo ad negociandum cum rebus et mercandisis suis faciendo inde rectas et debitas consuetudines. Et ideo uobis mandamus, quatinus homines et mercatores predicti Regis cum hominibus rebus et mercandisis suis, cum in terram nostram uenerint, manuteneatis protegatis et defendatis. Nullam eis inferentes uel inferre permittentes iniuriam molestiam uel grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit, id eis sine dilacione faciatis emendari. In cuius rei testimonium has litteras nostras patentes eis fieri fecimus usque ad etatem nostram [114 aar1223] duraturas. Teste etc. (dvs H[uberto de Burgo] apud Westmonasterium. xxix die Augusti). anno etc. vij o.
per eundem et consilium Domini Regis.
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Cambridgeshire at gi 20 sh. til Osgod (Asgaut) kongen av Norges sendemand, som bragte kongen en høk fra nævnte konge, og en mark til hans kamerat Asker til deres hjemreise.
Rot. litt. claus. 7 Henr. III m. 3. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 562 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 324.
.f
Rex Vicecomiti Cantebrigie salutem. Precipimus tibi, quod habere facias Osgodo nuncio Regis Norwagie, qui nobis detulit austurcum ex parte ipsius Regis, xx. solidos, et Askero socio suo unam marcam ad expensas suas versus partes suas acquietandas, et computabitur tibi ad scacarium. Teste [Huberto de Burgo] etc. apud Westmonasterium, vij. die Septembris, anno regni nostri vij.
per eundem.
Kong Kong Henrik III av England byder sheriffen i Norfolk at la den norske konges mænd i Lynn faa 50 qvarteria korn og 50 qvarteria bygmalt at føre til deres konge som gave.
Rot. litt. claus. 7 Henr. III m. 3. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 562 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 322.
.f
Rex Vicecomiti Norfolcie salutem. Precipimus tibi, quod habere facias hominibus Regis Norwagie apud Lenn´ L. quarteria frumenti et L. quarteria braesii ordeicii deferenda eidem Regi de dono nostro, et custum quod ad hoc posueris etc. computabitur tibi ad scacarium. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] etc. apud Westmonasterium, vij. die Septembris anno regni nostri vij.).
[115 aar1223] 
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Cambridgeshire at la Henrik de Hauville faa 40 sh. i anledning av de utgifter, han hadde ved at komme til kongen fra Lynn til London med de høker, som kongen av Norge sendte.
Rot. litt. claus. 7 Henr. III, m. 3. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 562 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 323.
. f
Rex Vicecomiti Cantebrigie salutem. Precipimus tibi, quod habere facias Henrico de Hauvill´ xl. solidos ad expensas suas acquietandas, quas fecit in veniendo ad nos de Lenn´ cum austurcis, quos Rex Norwagie nobis misit, usque London´, et computabitur tibi ad scacarium. Teste ut supra (dvs H[uberto de Burgo] etc. apud Westmonasterium, vij. die Septembris, anno regni nostri vij.).
controbreve.
Kong Henrik III av England byder alle sine fogder i sjøhavnene at la et skib, tilhørende Lyse kloster i Norge, frit seile hjem med sine varer uten told. Tillatelsen skal vare i to aar fra næste Mikkelsdag.
Rot. litt. pat. 7 Henrik III, p. 1, Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 325.
[Nauis] abbatie de Lisa.
Rex omnibus Baillivis portuum maris Anglie salutem. Mandamus uobis quod nauem abbatie de Lisa de Norwegia cum rebus et mercandisis suis sine impedimento abire permittatis in partes suas quietam ab omni exactione et consuetudine ad nos permittente usque in duos annos post instans festum sancti Michaelis anno regni nostri vij. In cuius rei testimonium has litteras nostras patentes fieri fecimus. Teste H[uberto de Burgo] etc. apud Westmonasterium. xij die Septembris. anno eodem.
per eundem.
[116 aar1223] 
Skule av Guds naade hertug av Norge skriver til Henrik III av England, takker for gaverne han mottok forrige aar, og glæder sig over at kongen vil fornye det forbund, som var sluttet mellem hans far og Skule. I an#ledning av kongens brev om at hovedfornærmeren R. Wodecoc er død og dennes medskyldige undkomne, minder han om at William Marshall den ældre, kongens og rikets formynder, paa kongens vegne hadde lovet erstatning av kongens kasse og beder om opfyldelse av dette løfte; han sender gaver, som paa grund av krigen er smaa, og lover større, naar freden er gjenoprettet.
Trykt i Royal Letters of Henry III, II s. 18-20 (nr. CCCCXXVIII). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 327.
Serenissimo amico et regum illustrissimo Henrico, Dei gratia Anglie, S[culius] eadem gratia dux Norwegie, salutem et sinceram dilectionem. De exeniis atque jocalibus nobis anno elapso a vestra regia serenitate transmissis, grates uobis referimus uberrimas, prompti et parati velle vestrum et beneplacitum, si nobis aperiatur, pro omni posse nostro executioni demandare. Super hoc etiam quod nobis literis vestris significatis confederationem inter illustrissimum regem et patrem vestrum et nos habitam vos velle innovare, hilares facti sumus et jocundi, idem ex parte nostra absque omni scrupulo tenere et inviolabiliter observare cupientes. Mandatis nobis preterea quod R. Wodecoc, qui principalis fautor damnorum nostrorum dicebatur, obiter interfectus, fuit, et alii complices sui dispersi fuerant, nec inventi, licet de precepto vestro juberentur comprehendi, sed nec eorum possessiones vel catalla, quibus nobis possit fieri satisfactio, quia, licet tempore hostilitatis aliqua possedissent, statim tamen pace reformata miseri et mendici facti sunt, quia cessante causa cessat effectus. Hec omnia non discredimus, sed talibus omnimodam fidem adhibemus. In calce vero literarum vestrarum nobis significastis, quid amplius nobis ratione previa super hoc videretur agendum, vos illud prompto et parato animo secundum id quod rationi conveniret efficeretis. In omnibus his regium pectus serenum ad vos et benevolum perpendimus, si premissis veritas suffragetur. Regie igitur serenitati vestre taliter respondemus, quod quantum ad investigationem injuriatorum nostrorum qui vel interfecti vel per regnum vestrum dispersi non inveniuntur, quod amplius facere [117 aar1223] possitis non perpendimus, qui licet comprehenderentur non haberent quid restitueretur. Inanis et enim actio que per inopiam debitoris excluditur. Quiddam tamen nos totiens damna nostra coram vobis multiplicare compulit, quod senex Marescallus W[illelmus], custos quondam vester et regni, ex parte vestra manuceperat quod si de malefactoribus nostris restitutionem obtinere nequiremus, de fisco regio satisfactionem insequeremur. In tali spe hactenus suspensi, desideramus ut vestre regie serenitati sederet, ut predicti Marescalli promissio suum sortiretur effectum. Preterea ad conservationem confederationis et uberioris signum dignationis exenia, licet exigua propter impedimentum guerre, vobis [ad] presens transmittimus, supplicantes quatenus ea benignitate qua nos vestra anno previo recipere dignemini; scituri pro certo quod processu temporis, cum pax reformata fuerit, meloria et [am]pliora jocalia vobis transmittere studebimus. De cetero de iis que circa nos et in nos geruntur, quomodo etiam guerra de novo in terra nosrta conquieverit, lator presentium vobis viva voce plenius ac melius poterit explicare.
Haakon, konge i Norge, skriver til kong Henrik av England. Da dennes far kong Johan altid var ven av Haakons forgjængere, ønsker Haakon, at han og kong Henrik skal følges i det samme venskap. Han sender derfor sine tro mænd, . . . . . og sin klerk A[ndreas], archidiakon i Bergen, til kong Henrik samt 6 geirfalker og nogle gaashøker, lover flere, naar hans mænd kommer med fugler fra Island, beder om værn for norske kjøbmænd i England og ønsker at faa det len i England, som han før har skrevet om.
Orig. p. Perg. (uten bevaret segl) i Ancient Correspondence vol. 4, nr. 114. Trykt i Royal Letters of Henry III, ed. W. Shirley, I s. 216-217 (nr. CXCIII). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 326.
H[enrico], Dei gratia illustrissimo Anglorum regi, H[aco] eadem gratia rex Norwegie, salutem, et sincere dilectionis affectum. [118 aar1223-1224] Quoniam serenissimus rex Anglie Johannes pater vester anantecessores nostros semper sincere dilexit indissolubili dilectionis vinculo, celsitudini vestre cupimus astringi; sperantes quod dilectio que jn juventute nostra esse ceperit, cum etatis augmento semper crescet et multiplicabitur; et sicut patribus nostris succedimus in regno, ita etiam in dilectione quam se habuerunt diebus suis. Nunc autem fideles nostros , et dilectum clericum nostrum A[ndream] Bergensem archidiaconum ad uos transmittimus, quibus fidem habeatis indub[itanter] super his que ex parte nostra uobis proponent. Mittimus etiam excellentie vestre per eosdem girofalcones .vj. . . . . . . osturos in signum dilectionis, largius celsitudinem uestram visitaturi, cum nuncii nostri cum auibus ad uos de Islandia redierint. Rogamus autem excellentiam vestram quatenus mercatores nostros in regnum vestrum venientes manuteneatis, et ab omni injusta vexatione defendi precipiatis; et nos mercatoribus vestris qui in terram veniunt nostram easdem vices rependemus. Supplicamus etiam regie dignitati vestre quod, si quid in partibus nostris vobis placens fuerit, id nobis confidenter significetis; quia ea cum promptissima deuocione parati sumus efficere, que serenitati vestre nouerimus complacere. Et de terra nobis assignanda, sicut in prioribus literis a celsitudine vestra postulavimus: si placet cogitate.
Kong Haakon av Norge skriver til Henrik III av England. En norsk kjøbmand har klaget over, at han for nogle aar siden, da der forestod krig i hans land, overgav sin formue til en værdi av 50 mark til en viss Johannes Lamberd, kjøbmand i Lynn; siden har han forgjæves krævet pengene tilbake av denne og hans søn. Kong Haakon beder nu kong Henrik om, at han vil paabyde fogderne i Lynn at skaffe retfærdighet.
Orig. paa perg. [uten segl] i Ancient Correspondence, vol. IV, nr. 115. Trykt i Royal Letters of Henry III, ed. W. Shirley, I s. 485 (nr. CCCCI). Jfr. Reg. Norv. I, nr. 329.
Serenissimo domino et amico karissimo, Henrico Dei gratia illustrissimo regi Anglie, Ha[quinus] eadem gratia rex Noruegie, Salutem, Et felices ad uota triumphos. Conquestus est nobis Quidam Mercator noster, Quod aliquibus annis elapsis, instante guerra in terra nostra, Pecuniam suam, [119 aar1224] ad valentiam Quinquaginta marcarum sterlingorum, cuidam mercatori de Lenna, propter formidinem guerre, Johanni Lamberd nomine, in Custodiam commisit; quodque a predicto Johanne, vel a filio suo, qui Ei jure Ereditario successit, dictam pecuniam nunquam postea potuit recuperare. Quocirca regiam serenitatem vestram precum instantia puenimus (sic), quatenus, pro amore nostro, balliuis de Lenna jubeatis dicto mereatori nostro justitiam Exhibere. Tantum super hoc facturi, ne mercatores de Anglia ad nos diuertentes uexationem uel gravamen propter hoc sustinere uideantur.
Valete.
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og kammerererne F. og W. at betale den norske konges sendemand, archidakonen i Bergen Andreas, 3 mark til at bestride hans utgifter.
Rot. litt. claus. III, Henr. 3 m. 13. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 584 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 331.
Rex eisdem (dvs E. Thesaurario et F. et W. Camerariis) salutem. Liberate de thesauro nostro Andree Archidiacono Bergensi, nuncio Regis Norwagie, tres marcas ad expensas suas de dono nostro. Teste me ipso apud Westmonasterium, vij. die Februarii, anno regni nostri viij.
Kong Henrik III av England byder sherifferne i London at la archidiakonen i Bergen, Andreas, den norske konges sendemand, faa en dragt av sort tøi, nemlig en kjortel og kappe med for av silke.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 584 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 330.
Rex Vicecomitibus Londonie salutem. Precipimus vobis quod habere faciatis Andree Archidiacono Bergensi, nuncio Regis Norwagie, unam robam de nigra burnetta, videlicet tunicam et pallium [120 aar1224] cum penula de bissis. et computabitur vobis ad scacarium. Teste ut supra (dvs me ipso apud Westmonasterium, vij. die Februarii) anno regni nostri viij.
controbreve.
Dronning Johanna av Skotland skriver til sin bror kong Henrik III av England og nævner som et rygte, at kongen av Norge til sommeren vil komme til Irland for at hjælpe oprøreren Hugo av Lascy.
Orig. paa perg. [uten segl] Royal Letters nr. 850. Trykt i Royal Letters of Henry III, ed. W. Shirley, I s. 219-220 (nr. CXCV). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 333.
Henrico, Dei gratia illustri regi Anglie, domino Hibernie, duci Normannie et Aquitannie, comiti Andegavie, venerabili domino et carissimo fratri suo, J[oanna] eadem gratia regina Scotie, salutem, et felices ad vota successus. Literas quas nobis destinavit vestra excellentia cum magno gaudio suscepimus, sicut decuit, apud . . on´ die Mercurii ante Annunciationem B. Marie. Auditis tamen literis illis tristiores fuimus effecte, per romores quos nobis significatis. . que gravi molestia quam Hugo de Lascelles vobis et fidelibus vestris de Hibernia intulit. Sed, mediante gratia divina, in brevi carebit effectu . . . . . guerra, per consilium et auxilium fidelium vestrorum. Ad hec sciatis quod dominus rex Scotie nobis dixit, quod in recessu presentium latoris non perce . . . . aliquem armatum, equitem vel peditem, de terra sua velle proficisci in Hibernia in damnum pel gravamen vobis vel vestris. Et si hoc posset . . . . . . . scire de aliquo de terra sua vel aliena, et inde posset intercipi, debita de ipso caperetur vindicta. In partibus quidem nostris secretius . . . . . . . videremus . . . . . . quod rex Norwagie in hac estate proximo futura veniet in Hiberniam, ad auxilium dicto Hugoni prestandum . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoc autem vobis significamus, ut inde pre . . . . . . sitis.
Valete.
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn trods utførselsforbudet at la Radulfus Romanus´s skib uhindret seile til Norge ladet med korn.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III, m. 2. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 606 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 341. [121 aar1224] 
De nave deliberanda.
Mandatum est Baillivis portus de Lenn´ quod non obstante mandato, quod dominus Rex fecit de navibus arestandis, navem Radulfi Romani carcatam blado cariando usque Norweiam, sine impedimento abire permittant. Teste ut supra (dvs Rege apud Bedeford´ xxij. die Junii [anno regni nostri viij.]).
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn, trods ordren om at arrestere utenlandske skibe, at de skal la de norske kjøbmænds skibe seile bort uhindret, hvorhen de vil. Skibene tilhører Ketil, Erling, Helge og Hogne, Galfrid Munk, Finn, Bjørn, Sigvalde, abbeden av Hovedøen og Orm og Gaut præst.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III, m. 2. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 606 b. Jfr. Regesta Norvegica I, s. 56.
De navibus deliberandis.
Mandatum est Baillivis portus de Lenn´, quod non obstante mandato, quod dominus Rex fecit de navibus arestandis, naves Katilli, Erlingi, Halgo et Haugno, et Galfridi Monachi, Finn, Berno, et Levaldi [dvs Sevaldi] et Abbatis Havotheie, et Omeri et Gauti Presbiteri mercatorum Norwegie abire permittat quo voluerint. Teste ut supra (dvs me ipso apud Bedeford´, xxiij. die Junii, anno regni nostri viij.).
Coram Justiciario.
Kong Henrik III av England kundgjør for fogderne i Lynn, at han har tilladt 5 skibe fra Bergen i kongen av Norges rige at vende hjem efter at være lastet med korn, og byder dem at la skibene seile uten hindring.
Rot. litt. claus. 8 Henr. II, m. 2. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 607 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 339.
De navibus carcandis.
Rex Baillivis de Lenn´ salutem. Sciatis, quod concessimus, quod quinque naves de Berges de terra Regis Norwagie de navibus illis quibus licenciam dedimus revertendi [122 aar1224] in partes suas hac vice carcentur blado deferendo ad partes suas. Et ideo vobis mandamus quod illas quinque naves carcari et ad partes suas sine impedimento divertere permittatis sicut predictum est, non obstante mandato nostro quod vobis fecimus de navibus arestandis. Teste ut supra (dvs Rege apud Bedeford´, xxv. die Junii, anno regni nostri viij.).
Coram Bathoniensi et Saresbiriensi episcopis.
Kong Henrik III av England giver fogderne i Lynn bud om, at de tiltrods for utførselsforbudet skal tillate William Herewards to skibe, Edward de Walsinghams skib og et skib tilhørende Galfrid Petersson og hans fælle Karl, hvilke skibe er ladede med korn, at seile til Skotland eller Norge.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III m. 1. Trykt i Rotuli litterarum, clausarum, vol. I p. 607 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 340.
De navibus deliberandis.
Mandatum est Baillivis portus Lenn´, quod, non obstante mandato domini Regis eis facto de navibus arestandis, duas naves Willielmi Hereward´, unam navem Edmundi de Walsingham et j. navem Galfridi filii Petri et [Karoli socii] sui, que carcate sunt blado, ad eundum in Scotiam vel Norwagiam libere sine impedimento abire permittant. Teste Rege apud Bedeford´, xxviij. die Junii [anno regni nostri viij.].
Coram Bathoniensi Episcopo et Justiciario.
Kong Henrik III av England paabyder fogderne i Lynn og andre sjøhavner at de frit skal la avseile et skib, som var sat fast og tilhørte Peter Oddsson, hertug [Skule] av Norges kjøbmand.
Rot. litt. pat. 8 Henr. III, m. 5 Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217 -1225, s. 459.
De licentia.
Dominus rex licentiam dedit et concessit quod navis Petri filii Odonis, mercatoris ducis Norvegie, in portu Lenn arestata occasione precepti domini regis, quod fecit de navibus arestandis, libere et sine impedimento ad partes suas hac vice [123 aar1224] possit redire. Et mandatum est ballivis Lenn et omnibus aliis ballivis portuum maris Anglie, ad quos presentes littere pervenerint, quod, non obstante mandato predicto, navem predictam cum omnibus rebus et catallis in ipsa navi contentis, ad partes suas sine inpedimento redire permittant. Teste ut supra [dvs rege, apud Bedeford, iiii die Augusti], anno viij.
Kong Henrik III av England byder sine fogder i Jernemuta (Yarmouth) at la skibe fra Skotland, Norge, Island, Frisland, Köln, Danmark og Østerskjølandene samt fiskerskibe fra hvilketsomhelst sted seile frit bort; men skibe fra Frankrike og Poiton skal indtil videre holdes tilbake.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III m. 7. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I, p. 642 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 344.
De navibus deliberandis.
Rex Baillivis portus de Jernem[uth´] salutem. Mandamus vobis, quod omnes naves venientes in portu Germen[uth´] cum mercandisis de Scottia et Norwegia et Islandia et Frislandia et de Colonia et de terra Regis Dacie et de partibus illis orientalibus sine impedimento abire permittatis, et similiter naves piscatorias de quacumque terra sint. Naues uero alias illuc venientes de terra Regis Francie et de Pictavia arestari faciatis donec aliud inde preceperimus. Teste ut supra (dvs me ipso apud Londinum, xxiij. die Augusti, anno regni nostri viij.).
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og kammerererne at betale 2 mark til Henrik de Hauville for at dække deres utgifter, som i Cambridge vogter kongens geirfalker, som var sendt ham fra Norge.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III, m. 4. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 621 b og 647 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 345.
Liberate.
Rex E. Thesaurario et Camerariis suis salutem. Liberate de thesauro nostro Henrico de Hauvill´ duas marcas ad expensas illorum acquietandas, qui custodiunt girefalcones nostros [124 aar1224] apud Cantebrigiam qui fuerunt ad nos missi de Norweghia. Teste Rege apud Bruges, xxij. die Septembris, anno viij.
Coram Justiciario.
Kong Henrik III av England byder sheriffen av Norfolk at kjøpe til gave til den norske konge 60 "summas" godt korn og 60 "summas" malt og overgi det til overbringeren, den norske archidiakon Andreas.
Rot. litt. claus. 8 Henr. III, m. 4. Trykt i Rotuli litterarum clausarum, vol. I p. 622 b og 647 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 346.
De frumento et braesio dato Regi Norwagie.
Rex Vicecomiti Norfolcie salutem. Precipimus tibi quod emi facias ad opus Regis Norwagie de dono nostro sexaginta summas boni frumenti et Lx. summas de braesio, et eas liberari facias Andree Archidiacono Norwagensi presentium latori, et custum [quod ad hoc posueris per visum [et testimonium legalium hominum computabitur [tibi ad scacarium. Teste ut supra (dvs Rege apud Salop´ xxviij. die Septembris [anno regni nostri viij.]).
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn trods utførselsforbudet at tillate kornutførsel til Norge, Danmark og Flandern og andre steder undtagen til Frankrike.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III m. 4. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 10a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 350.
De blado ducendo.
Rex Baillivis de Lenn´ salutem. Mandamus vobis quod non obstante mandato nostro, quod vobis fecimus, quod non permitteretis bladum aliquod duci ad partes transmarinas, permittatis mercatoribus bladum ducere usque in Norwegiam, et Denemarchiam, et Flandriam, et alibi preterquam in potestatem Regis Francie. Teste Rege apud Rading, xxix die Decembris [anno regni nostri ix o]
coram Justiciario.
[125 aar1224-1225] 
Kong Haakon av Norge skriver til Henrik III i England, melder at han for to aar siden sendte sine fuglefangere til Island og at disse nylig er vendt tilbake. Derfor sender han nu 13 geirfalker, tre hvite og ti graa. Han sender desuten hvalrostænder og elghorn og haaber, at venskapet mellem kongerne skal vedbli.
Orig. paa perg. i Ancient Correspondence IV, nr. 116. Trykt i Royal Letters of Henry III, ed. W. Shirley, I s. 486 (nr. CCCII). Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 354.
Reverendissimo domino et amico karissimo, H[enrico] Dei gratia regi Anglie, H[aquinus] eadem gratia rex Noruegie, salutem et sincere dilectionis [affectum]. Exenniis nobis anno preterito a uestra serenitate transmissis, Regium fastigium uestrum multiplici gratiarum actione prosequimur, promptum anim . . . . . . . . . et paratum, omnia que animo uestro sederc perceperimus, pro omni posse nostro executioni demandare. Misimus quidem ante biennium aucupes nostros in Islandiam, ad querendum aues ad opus uestrum, qui glacialis occeani famem et frigora incredibiliter ibidem sustinentes, ad nos cum avibus quas habere poterant nuper redierunt. Illas igitur ad presens regie serenitati uestre transmittentes, scilicet .xiij. girofalcones, tres albas et decem [griseos?] . . . . regiam nobilitatem uestram exoramus, quatenus eodem a vobis affectu, et eadem benignitate recipiantur, qua a nobis transmittuntur. Et si aliquam hujusmodi curam habueritis, sicut pater vester et predecessores vestri habuerunt, qui aves Islandicas carius quam aurum et argentum amplexari dicebantur, nobis per latores presentium significari non omittatis, et nos, cum qualicumque labore seu difficultate, ad eos obtinendas summam diligentiam, ut prius, adhibemus. Aves etiam, dentes cetinas . . . . . . . . et unam furcatu[ram] vobis transmisimus, Rogantes ut dilectio inter nos, continuata per crebra mandata innouetur, et ut velle vestrum seruire et absque omni scrupulo, nobis aperire dignemini.
Kong Henrik III av England byder jarlen W. Mareshall, justitiarius i Irland, at la R[agnvald], konge i Øerne, faa sine skyldige indtægter efter den ordre, som kongen gav erkebiskopen og Galfrid de Mariscis den tid de var justitiarier i Irland.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III, m. 8. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 23 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 355. [126 aar1225] 
Hybernia.
Mandatum est W. Comiti Mariscallo Justiciario Hiberniæ, quod habere faciat R[eginaldo] Regi Insularum redditum suum ei debitum de tempore ipsius Comitis, secundum formam mandati quod dominus Rex alias inde fecit Dublinensi Archiepiscopo et Galfrido de Mariscis, temporibus quibus fuerunt Justiciarii Hibernie. Teste ut supra (dvs Rege apud Wintoniam xij die Marcij anno regni nostri ix o).
Kong Henrik III av England giver den norske kjøbmand Johannes Stel tilladelse til indtil kommende jul at komme til England med sit skib.
Rot. litt. pat. 9 Henr. III, m. 3. Trykt i Patent Rolls, Henry III, A. D. 1217 -1225, s. 542.
De licentia.
Johannes Stel, mercator de Norwegia, habet licentiam veniendi in Angliam cum nave sua et rebus et catallis et mercandisis suis etc. usque ad Natale Domini anno etc. decimo. Teste ut supra coram justiciario.
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn trods utførselsforbudet at tillate Andres Arneson, den norske hertugs kjøbmand, frit at føre 200 "summas" korn til Norge.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III, m. 5. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 59 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 357.
De liceocia cariandi bladum in Norwegiam.
Mandatum est Baillivis portus de Lenn´ quod, non obstante mandato domini Regis quod eis fecit de blado non permittendo abduci de portu suo, permittant Andream filium Arn´, mercatorem Ducis Norwagie, carcare in portu suo ducentas summas bladi et libere abducere in terram Norwegie sine impedimento. Teste ut supra (dvs Rege apud Westmonasterium, xxvj die Augusti anno regni nostri ix o).
Coram consilio domini Regis.
[127 aar1225] 
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Northamton at betale Henrik de Hauville 2 mark til hans utgifter ved bevogtningen av kongens geirfalker, sendt ham fra kongen av Norge.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III, m. 5. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 59 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 358.
Rex Vicecomiti Northamton´ salutem. Precipimus tibi quod sine dilatione facias habere Henrico de Hauvill´ duas marcas ad acquietandas expensas suas factas in custodia girofalconum nost[ro]rum nobis a Rege Norwagie transmissorum, et computabitur tibi ad scacarium. Teste ut cupra (dvs Rege apud Westmonasterium, xxviij die Augusti) anno etc. (dvs regni nostri nono).
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Norfolk at gi erkediakonen i Bergen og Asgaut, den norske konges sendemænd, i gave til kongen 100 "summas" korn i Lynn.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III, m. 4. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 60 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 358, og nr. 148 ovenfor.
De C. summis frumenti.
Rex Vicecomiti Norfolk´ salutem. Precipimus tibi quod habere facias Archidiacono de Berghes et Asgodo nunciis Regis Norwegie ad opus ipsius Regis de Norwegia C. summas frumenti apud Lenn de dono nostro, et custum etc. (dvs quod ad hoc posueris per visum et testimonium legalium hominum) computabitur etc. (dvs tibi ad scacarium), Teste ut supra (dvs Rege apud Westmonasterium xxx die Augusti, anno regni nostri nono).
Kong Henrik III av England meddeler fogderne i Lynn, at han har git den norske konges undersaatter tilladelse til trods utførselsforbudet at utføre 1000 quarteria korn fra England, og byder dem derfor ikke at hindre den norske konges mænd, naar de kommer til Lynn for at kjøpe korn.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 60 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 359.
De licencia abducendi mille quarteria bladi.
Rex Baillivis de Lenn´ salutem. Sciatis, quod licenciam dedimus dilecto amico nostro Regi Norwegie, quod homines de terra sua emere possint [128 aar1225] in terra nostra Anglie mille quarteria bladi ducenda in terram suam Norwegie. Et ideo vobis mandamus, quod hominibus predicti Regis qui in villam vestram venient ad bladum illud emendum, nullum faciatis aut fieri permittatis malum vel impedimentum, non obstante mandato quod prius vobis fecimus de blado nullo extra terram nostram ducendo. Teste ut supra (dvs Rege apud Westmonasterium, xxx die Augusti anno regni nostri nono).
Coram Justiciario et Saresbiriensi Episcopo.
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn at mottage venlig mænd og kjøbmænd fra Norges konges land, naar de kommer til Lynn med sine varer, da han har git nordmændene tilladelse til i 3 aar fra førstkommende mikkelsdag uhindret at utføre sine varer fra Lynn.
Rot. litt. pat. 9 Henrik III, p. 1, m. 2. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 361.
Pro mercatoribus Regis Norwegie.
Mandatum est Ballivis Lenn´ quod homines et mercatores de terra Regis Norwegie, cum usque Lenn´ uenerint cum rebus et mercandisis suis, quod benigne recipiant et tractent et protegant, faciendo de rebus et mercandisis suis rectas et debitas consuetudines, nullam eis inferentes aut inferri permittentes iniuriam, molestiam aut grauamen. Et si quid eis fuerit farisfactum (!), id eis sine dilacione faciant emendari, ne clamor ad aures domini Regis debeat peruenire Teste Rege apud Westmonasterium .xxxj. die Augusti. anno nono. In cuius etc. (dvs rei testimonium) has litteras patentes fieri fieri (!) fecimus, duraturas a die sancti Michaelis anno nono in tres annos.
Kong Henrik III av England tar Askeld, archidiakon i Bergen, i sit værn i 3 aar fra mikkelsdag av.
Rot. litt. pat. 9 Henr. III, p. 1, m. 2. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 362.
De protectione
Askeldus Archidiaconus Bergensis habet litteras de protectione usque in tres annos a die sancti Michaelis anno [129 aar1226] ix o. Teste Rege ut supra (dvs apud Westmonasterium xxxj. die Augusti. anno nono).
coram Justiciario et Bathoniensi et Saresbiriensi episcopis.
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn trods utførselsforbudet at la broder Viljalm av Lyse kjøpe 50 quarteria korn der og føre det til sit hjem.
Rot. litt. claus. 9 Henr. III m. 5. Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 61 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 362363[sic] .
De licencia abducendi bladum.
Mandatum est Ballivis de Lenn, quod non obstante mandato, quod dominus Rex eis fecit, quod non permitterent aliquid bladi extra portum suum duci, permittant fratrem Willielmum de Luse in Norwegia emere ad denarios suos in villa sua L. quarteria frumenti ducenda ad domum suam de Luse. Teste ut supra (dvs Rege apud Wudestok., x die Septembris [anno regni nostri nono]).
Kong Henrik III av England byder fogderne i Lynn trods utførselsforbudet at la erkebiskop P[eter]s mænd indta i Lynn 20 "treias frumenti" og 10 "treias farinæ" og det "bladum", som Thomas de Moleton skal gi dem at føre til Norge for erkebiskopen.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 139 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 376.
De quodam Archiepiscopo de Norwegia.
Mandatum est Ballivis portus de Lenn quod non obstante mandato quod dominus Rex eis fecit quod non permitterent aliquod bladum duci extra portum de Lenn: permittant homines P[etri] Nidrosiensis Archiepiscopi de Norveghia carcare in portu suo xx. treias frumenti et decem treias farine, et bladum quod Thomas de Moleton. eis dabit ducenda in Norweghiam ad opus ipsius Archiepiscopi. Teste ut supra [dvs Rege apud Winesoram xxvij. die Septembris anno nostri regni x o.].
[130 aar1226] 
Kong Henrik III av England byder Galfridus de Mariscis at la Ragnvald, konge av Man, faa 120 "crannoks" korn og 4 fat vin i aarlig indtægt, som i kong Johans tid.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 139 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 377.
Pro Rege de Man.
Mandatum est G[alfrido] de Mariscis quod habere faciat Reginaldo Reginaldo Regi de Man sexties xx. crannokes frumenti et iiij or. dolia vini de annuo redditu quem consuevit percipere tempore domini J[ohannis] R[egis] de dono suo. Teste Rege apud Westmonasterium, iiij die Octobris [anno nostri regni x o].
Kong Henrik III av England byder skatmesteren Eustacius og sine kammererer at utbetale kong Ragnvald av Man 10 /1-pund/ i gave, og Gerardus de Barra 100 solidi.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 139 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 378.
Liberate pro Rege de Man et G. de Barra.
Rex E. Thesaurario et Camerariis suis salutem. Liberate de thesauro nostro dilecto et fideli nostro Reginaldo Regi de Man x. libras de dono nostro et Gerardo de Barra balistario nostro C. solidos de hoc termino Sancti Michaelis anno etc. [dvs nostri regni] x o. de x libris quas percipit per annum ad scacarium nostrum. Teste ut supra. anno eodem [dvs Teste Rege apud Westmonasterium, iiij. die Octobris anno regni nostri Decimo].
Kong Henrik III av England sender sheriffen i Norfolk et brev om undersøkelse av det røveri, som er øvet mot de norske kjøbmænd, som nylig landet ved Holm i den norske erkebiskops skib, og byder ham at arrestere de der nævnte mænd fra Thornham og tvinge dem til at utlevere rovet samt la dem føre for domstolen.
Trykt i Rotuli litterarum clausarum II, 156 b. Jfr. Regesta Norvegica nr. 379.
Rex Vicecomiti Norfolk. salutem. Ut tibi constet plenius qualem inquisitionem fieri fecerimus et per quos et de quibus super roberia et vi illata mercatoribus de Norweye qui nuper [131 aar1226] applicuerunt apud Hulmum in nave Archiepiscopi Norwegiensis inquisitionem inde factam et in scriptum redactam tibi mittimus sub sigillo nostro et nomina singulorum qui secundum eandem inquisicionem roberie illius culpabiles sunt vel eidem interfuerunt, et tibi precipimus quatinus visis et intellectis nominibus hominum ville de Thornham infra libertatem venerabilis patris P[andulphi] Norwicensis Episcopi existensium, averia et catalla eorum una cum averiis ipsius Episcopi occasione hujus rei capta: sine dilatione deliberari et eis reddi facias, set corpora eorundem hominum quos videlicet culpabiles inveneris roberie illius secundum inquisicionem predictam statim capias et ex quo ea ceperis ea tradas Senescallo ejusdem Episcopi habenda ad certum diem quem ei scire facies coram te et coram dilectis et fidelibus nostris Thoma de Muleton et Warino filio Joelis quos ad partes illas mittimus ut tunc coram te et eis associatis tibi inquisitoribus et aliis legalibus et discretis militibus Comites tui quos ad hoc vocandos esse videris: rectum judicium et plena justicia fiat in curia ipsius Episcopi de predictis hominibus super roberia predicta. Salvis in omnibus tam libertate nostra quam libertate ipsius Episcopi. Ita quod nichil accrescat dicto Episcopo nec quicquam nostre depereat dignitati occasione hujus precepti nostri. Homines vero aliorum militum et aliorum dominorum quos predicte roberie per predictam inquisicionem culpabiles esse noveris: capias et salvo custodias usque ad adventum predictorum Thome de Muleton et Warini filii Joelis in partes tuas ut tunc coram eis et coram te associatis tibi inquisitoribus et aliis legalibus militibus Comites tui quos ad hoc vocandos esse videris justicia de eis fiat secundum legem et consuetudinem regni nostri. Mandavimus enim predictis inquisitoribus per litteras nostras quas tibi mittimus quod ad diem et locum quos eis mandaveris ad hoc exequendum conveniant. Teste me ipso apud Westmonasterium, xxiiij. die Octobris, anno etc. [dvs nostri regni] x o.
Kong Henrik III av England byder Thomas av Muleton og Warinus filius Joelis at la biskopen av Norwich´s og klostret i Norwich´s mænd, som er anklagede for at have røvet det norske skib, naar de fanges, overgive til den biskopelige fogeds bevogtning; de øvrige røvere skal dømmes efter rigets lov og sed.
Trykt i Rot. litt. claus. II, 158 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 383. [132 aar1226] 
De hominibus rettatis de roberia in navi de Norwegia.
Mandatum est eidem Thome et Warino quod homines Episcopi Norwicensis et de Prioratu Norwicensi rettatos de roberia facta in navi Norwegiensi, ex quo eos ceperint: liberent Nicholao de Framelingham custodi Episcopatus Norwicensis custodiendos, donec dominus Rex aliud preceperit. De aliis vero hominibus qui non sunt predicti Episcopi nec de eodem prioratu occasione predicte roberie arestatis: judicium fieri faciant secundum legem et consuetudinem regni. Teste ut supra [dvs Rege apud Westmonasterium, v. die Novembris, anno nostri regni xj o].
Kong Henrik III av England byder sheriffen av Norfolk, hvis han kan finde Galfrid Baret, som negtet at ha deltat i plyndringen av det norske skib, da at la denne stille borgen for at møte for retten; derpaa skal han paany mottages i kongens fred.
Trykt i Rot. litt. claus. II, 162 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 384.
De recipiendo Galfrid Baret ad pacem domini Regis.
Mandatum est Vicecomiti Norfolkie quod si Galfridum Baret qui se retraxit eo quod dicebatur ipsum interfuisse navi Archiepiscopi de Norwegia frangende et depredande possit invenire ei plegium ad standum inde recto: tunc eum ad pacem domini Regis recipiat et pacem inde habere permittat. Teste ut supra [dvs Rege apud Westmonasterium, xxj die Decembris anno nostri regni xj o].
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Norfolk at la fogden over Smetheduns hundrede opta vidnesbyrd om de mænd i hans distrikt, som siges at ha været med i plyndringen av det norske skib, da han ikke vil, at disse skal føres til jarlen av Norfolk for der at give borgen.
Trykt i Rot. litt. claus. II, 167 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 389.
De capiendis plegiis de hiis qui fuerunt ad depredandam navem Norwegiensem.
Rex Vicecomiti Norfolkie salutem. Qui nolumus quod homines de Hulmo, de Hecham, de Ringsted, et de Huustaneston qui dicuntur fuisse ad depredacionem navis de Norwegia [133 aar1227] vexentur ad Comitem Norfolkie ad plegios ibidem inveniendos ea occasione quod ad predictam roberiam interfuisse debuerunt: tibi precipimus quod scire facias ballivo hundrede de Smethedun quod in singulis villis predictis que sunt infra predictam capiat bonos et salvos plegios de hominibus predictis quod sint coram Justiciario ad primam assisam etc. [dvs cum in partes illas venerint] ad respondendum de predicta roberia. Et interim terras et catalla eorum capta in manum nostram [ea] occasione eis replegiari facias. Teste ut supra [dvs Rege apud Westmonasterium xxj. die Januarii anno regni nostri xj o].
Kong Henrik III av England meddeler sheriffen i Norfolk, at han vil motta borgen for 15 navngivne mænd, som er anklaget for plyndringen av den norske erkebiskops skib.
Trykt i Rot. litt. claus. II, 174 a. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 390.
pro rettatis de depredacione navis de Norwegia.
Rex Vicecomiti Norfolkie [salutem]. Precepimus tibi quod si Willielmus Tukeman, Willielmus Keye, Ricardus filius Radulphi, Willielmus Crane, Willielmus Gilling, Walterus et Andreas filii Nicholai, Godefridus Keye, Walterus filius Stephani, Nicholaus Gilling, Gilbertus filius Willielmi, Nicholaus filius Matill´, Rogerus Gase, Robertus filius Hamonis et Stephanus frater ejus rettati de roberia navis Archiepisaopi Norwegiensis invenerint, tibi salvos plegios standi inde recto ubi et quando preceperimus, si quis versus eos inde loqui voluerit, tunc eis pacem inde interim habere et terras et catalla sua in pacem habere permittas. Teste ut supra [dvs Jocelino Bathoniensi Episcopo apud Westmonasterinm, v. die Marcij anno regni nostri xj o].
Kong Henrik III av England advarer O[lav], konge av Man mot at utstrække sin haand efter klostret Furnes, som tilhører d#en engelske konge, eller forulempe dets beboere og mænd.
Trykt i Rot. litt. claus. II, 175 b. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 391. [134 aar1227] 
Rex O[lauo] Regi de Man salutem. Rogamus vos quatinus ad Abbatiam de Furnes que libera elemosina nostra est, manus non extendatis, nec Abbati vel Monachis ejusdem Abbatie vel hominibus suis nullam faciatis aut inferri permittatis injuriam, molestiam aut gravamen. Tantum inde facientes ne oporteat nos manum ad hoc opponere graviorem. Teste ut proximo supra [dvs me ipso apud Westmonasterium, xvj. die Marcij anno regni nostri xj o].
Kong Henrik III skriver til de brave mænd i Lynn om den skat, han har paalagt rikets byer og som biskopen i Norwich har indrømmet ham av sin by Lynn. Han paalægger dem desuten at gi skadeserstatning for det norske skib, som var blit plyndret.
Rot. litt. pat. 11 Henr. III, m. 8. Trykt i Patent Rolls of Reign of the Henry III, A. D. 1225-1232, s. 114.
De tallagio de Lenn ad opus Norwicensis episcopi.
Rex probis hominibus de Lenn, salutem. Sciatis quod propter urgencia negocia, assideri fecimus auxilium in civitate nostra London et in omnibus civitatibus, burgis et dominicis nostris; ita quod singuli de civitatibus, burgis et dominicis predictis auxilium nobis faciunt per se secundum facultates suas. Et quia prelati terre nostre efficax auxilium nobis facere similiter concesserunt, ad quod venerabilis pater Thomas Norwicensis episcopus, dominus vester, se inter ceteros sicut decuit exhibuit devotum; volumus quod vos consimile auxilium ei ad hoc faciatis; ita quod singuli vestrum per se secundum facultates suas auxilium ei faciant. Et ideo vobis mandamus quod predictum auxilium ita benigne ei faciatis ut ab eo grates reportare mereamini, salva tamen nobis satisfactione super trangressione nobis facta de nave de Norwage depredata et fracta contra pacem nostram, super quo miramur quod hucusque distulistis nobis satisfecisse. Teste me ipso apud Westmonasterium, xxviij die Marcii, anno regni nostri xj.
[135 aar1227] 
Forhør holdes over fem navngivne mænd, som anklages for at ha røvet et skib og dræpt dem som var ombord, bl. a. en utvalgt biskop i Norge [nemlig paa Orknøerne]. De anklagede siger, at andre var mere skyldige. Saken skal paany fore i Shepwey.
Assize Rolls nr. 358, m. 22 d. (nederst paa rullen delvis ødelagt).
De Jndictatis dicunt quod Wakelinus Buthel. Normannus de Heden. Henricus . . . . . . Johannes le May Arnoldus filius Hugonis attachati [sunt] pro vna naui Ralliata et pro hominibus existentibus in eadem Naui vnde quidam Electus Norweye erat [ . . . . . . occisus. E[t] di[cunt] quod multi alii fuerunt ad factum illud qui magis [ . . . . . . culpabiles [sint de] [ . . . . . facto illo et subtrahunt se isti sunt sub placita de Shepeweye donec alteri eciam attachentur . . . . . . .
Kong Henrik III kundgjør, at Olav, konge av Man og Øerne, har frit leide for at komme til England med sine mænd, saa der kan bli sluttet fred mellem ham og hans bror Reginald.
Rot. litt. pat. 12 Henr. III, m. 5. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 398.
De conductu pro rege Insularum.
Olavus rex Mannie et Insularum habet litteras de salvo conductu veniendi in Angliam cum hominibus suis quos secum duxerit, pro pace formanda inter ipsum et Reginaldum fratrem suum, duraturas a festo Sancti Michaelis anno regni nostri xij usque in xv dies. Teste rege, apud Westmonasterium, xij die Aprilis, anno eodem.
Kong Henrik III melder sine fogder i Grimsby at han har skjænket Alexander, archidiakon i Salop, det langskib, hvori den utvalgte biskop av Orknøerne, som siden blev dræpt, blev fundet.
Rot. litt. claus. 12 Henr. III, m. 6. Trykt i Close Rolls of the Reign of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 57. [136 aar1228] 
De nave data archidiacono Salophie.
Rex baillivis suis de Grimesby salutem. Sciatis quod dedimus magistro Alexandro archidiacono Salophie illam longam navem que est in portu nostro, in qua inventus fuit electus de Orkeneya, qui postea interfectus fuit. Et ideo vobis mandamus quod predictam navem cum omnibus armamentis in ea inventis predicto archidiacono vel illi quem ad ipsam recipiendam destinaverit, sine dilatione liberetis. Teste ut supra [dvs: Teste rege apud Windles´, viii die Julii].
Kundgjørelse om at Abraham Skipper (le Mariner), der førte det langskib, som var i Grimsby, og ombord paa hvilket den utvalgte biskop av Orknøerne blev dræbt, og som kongen gav til Alexander av Swereford, at han har frit leide for at komme til London med sit skib.
Rot. litt. pat. 12 Henr. III, m. 3. Trykt i Patent Rolls of Henry III, A. D. 1225-1232, s. 196.
De conductu navis Alexandri de Swereford.
Abraham le Mariner, qui ducit illam longam navem que fuit apud Grimesby, in qua inventus fuit electus de Orkeneya qui postea interfectus fuit, et quam rex dedit Alexandro de Swereford, archidiacono Salophie, habet literas de conductu patentes in veniendo usque London cum eadem nave et omnibus armamentis in ea inventis. Et durat conductus ille quousque navis illa Londoniam venerit. Teste rege, apud Windlesor, xxvij die Julii.
Kong Henrik III gir kanniken Benedikt og klerken Radulf, den norske konges sendemænd, tilladelse til at kjøpe 300 eller 400 qvarteria korn og føre det til Norge, og paalægger fogderne i Grimsby og sheriffen i Lincoln ikke at hindre dem deri.
Rot. litt. claus. 12 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 80. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 402.
Pro rege Norwegie.
Dominus rex licentiam dedit fratri Benedicto canonico et Radulfo clerico, nuntiis regis Norwagie, quod libere [137 aar1228] et sine impedimento emi faciant ad opus ipsius regis trescenta vel quadringenta quarteria frumenti ducenda usque in Norwegiam. Et mandatum est ballivis de Grimesb´ quod non impediant eos quin predictum est. Et alia que ad opus domini sui emi facient, in Norwegiam duci permittant sine impedimento. Eodem modo scribitur vicecomiti Linc´. Teste rege apud Muntgomery. xviij die Septembris anno xiij o.
Kong Henrik III paalægger Henrik de Hauville at motta seks geirfalker og fire falker, som kongen av Norge har sendt ham og som nu er i dennes sendemænds værge i Grimsby.
Rot. litt. claus. 12 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 80. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 402.
De girofalconibus missis domino regi.
Mandatum est Henrico de Hauvill´ quod sex girofalcones et quatuor falcones quos rex Norwagie ei transmisit et qui adhuc sunt in custodia nuntiorum predicti regis apud Grimesb´, ibidem ab eis recipiat et salvo custodiri faciat donec aliud a rege habuerit mandatum. Teste ut supra.
Fogderne i Ipswich faar befaling til at frigi et norsk skib, som de har lagt beslag paa, samt dets mandskap, som er kommet paa pilgrimsfærd til England.
Rot. litt. claus, 13 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 216.
De nave deliberanda.
Mandatum est ballivis de Gipeswic´ quod navem de Norwegia, quam arestari fecerunt in portu suo, eo quod homines ejusdem navis erant penitus incogniti, libere et sine inpedimento quo voluerit abire permittant cum rebus et omnibus in navi illa contentis, permittentes similiter homines ejusdem navis qui causa peregrinationis venerunt in terram regis, libere et sine inpedimento exequi votum suum. Teste ut supra [dvs Teste me ipso apud Lond´, xxx die Septembris, anno regni nostri xiii o].
[138 aar1229] 
Alle fogder i Englands havnebyer faar bud om ikke at lægge hindringer iveien for en kugge fra Norge, med den norske konges riddere og saksiske kjøbmænd ombord.
Rot. litt. pat. 18 Henr. III, m. 2. Trykt i Patent Rolls of Henry III, A. D. 1225-1232, s. 274 og i Hansisches Urkundenbuch I.
De conductu cogge cujusdam.
Mandatum est omnibus ballivis portuum in quos ventura est coga de Norwegia, in qua venerunt in Angliam milites regis Norwegie et mercatores Saxonie, quod cum predictam cogam in portus suos venire contigerit, salvo permittant ipsam cogam in portubus suis morari quamdiu necesse habuerit, et libere et sine inpedimento inde recedere, quando voluerit. Teste ut supra [dvs rege apud Westmonasterium, viii die Octobris, anno xiii o].
Kong Henrik III gir sin skatmester befaling til at gjøre en foræring til en værdi av 20 /1-pund/ til kongen av Norge og at overgi den til dennes sendemand prioren Andreas i Lyse.
Rot litt. claus. 13 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 218.
De quodam regali faciendo.
Mandatum est W. thesaurario et camerariis quod fieri faciant quoddam regale usque ad summam xx li. ad opus regis Norwegie de dono regis illud habere faciant fratri Andree priori de Luse, nuncio ipsius regis, deferendum ad ipsum regem. Teste ut supra [dvs rege apud Westmonasterium, xj die Octobris].
Kong Henrik III skriver til sin skatmester biskopen av Carlisle ( Walter Manclerk) angaaende den før nævnte gave til kongen av Norge.
Rot litt. claus. 13 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 219.
De regali quod rex fieri precepit.
Rex W. Carleolensi episcopo salutem. Ex quo ita est quod volumus fieri ad opus regis Norwegie pro minori pretio cic decenter fieri non potest quam [139 aar1229] pro l m. sicut nobis signavistis, bene placet nobis quod ad regale illud faciendum custum xxxvij li. ix s. et ix d. apponatis, dummodo ita decenter fiat et honorifice quod inde grates reportare debeamus. Et ideo vobis mandamus quod regale illud fieri faciatis, sicut predictum est. Teste rege apud Portesm´, xvij die Octobris.
Kong Henrik III byder fogderne i Yarmouth at utlevere til broder Andreas, prior i Lyse, den norske konges sendemænd, det skib, som førtes av Makarias de Sendehors og som har bragt nytaarsgaver fra den norske konge, saa han kan vende hjem.
Rot. litt. claus. 14 Henr. III, m. 20. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 277. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 408.
De quadam nave deliberanda.
Mandatum est ballivis de Gernem´ quod navem quam Makarias de Sendehors ducit, et in qua transmissa fuerunt domino regi exennia a rege Norwegie, et que arestata est in porta suo, faciant habere fratri Andree priori de Lus´, nuntio ipsius regis, ad redeundum in ea in partes suas. Teste rege apud Eboracum, xxviij die Decembris.
Kong Henrik III gir sheriffen i Lincolnshire bud om at ta vare paa en gave fra Norge av gaasehøker, geirfalker og andre fugle, indtil Henrik de Hauville overtar dem.
Rot. litt. claus. 14 Henr. III, m. 6. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 353.
De exenniis austurcorum vel aliarum avium.
Mandatum est vicecomiti Linc´ quod cum aliquod exennium austurcorum, girofalconum vel aliarum avium de Norwegia vel aliunde in partibus suis ad opus regis advenerit, illud recipiat et salvo custodiat donec Henricus de Hauvill´, cui rex vult illud liberari, pro eo venerit; cui etiam cum aliquod hujusmodi exhennium ad ipsum vicecomitem perventum fuerit, sine dilatione aliqua scire faciat. Teste S. de Sedgrave apud Norht´, xvij die Maii. Eodem modo scribitur vicecomiti Norf´ et Suff´.
[140 aar1230] 
Jarl William av Warenne og hans fæller i grevskapet Norfolk faar befaling til at la nogle skibe, som tilhører navngivne mænd i Lynn, seile til Norge og Skotland.
Rot. litt. claus. 14 Henr. III, m. 6. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 356.
De nave permittenda abire.
Mandatum est Sahero de Sutton´ et sociis suis quod non obstante precepto regis eis facto de navibus arestandis, permittant navem Walteri filii Randulfi de Dunewic´, carcatam lana Hugonis de Seleby majoris Eboraci, quam arestari fecerunt apud Hul, in partes Flandrie libere et sine impedimento divertere. Teste S. de Sedgrave apud Linc´. - - - - - - De navibus deliberandis. Eodem modo scribitur - - - - - - W. comiti Warenn´ et sociis suis in comitatu Norf´ de navibus Mathei filii Galfridi, Johannis Herebrand´, Willielmi Hereward´, Edmundi de Walsingham, Radulfi Cosman et Willelmi Aleman, hominum de Len´, ibidem arestatis, permittendis abire ad partes Norweye et Scotie.
Jarl William av Warenne faar bud om at frigi et i Lynn beslaglagt skib, paa hvilket abbeden av Dale [i grevskapet Derby] i pavens ærender skal drage til Norge.
Rot. litt. claus. 14 Henr. III, m. 5. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 358.
Mandatum est W. comiti Warenn´ et sociis suis etc. quod non obstante etc. navem Johannis de Estring quam abbas de la Dale conduxit ad opus suum ad eundum ad partes Norwagie pro [141 aar1230] negociis domini Pape, que quidem arestata est apud Lenn´, sine difficultate eidem abbati habere permittant. Teste S. de Sedgrave apud Linc´, j die Julii.
Befaling til to navngivne mænd om at frigi 10 norske skibe, som nylig er kommet til Grimsby lastet med furubord, tran o.a.
Rot. litt. claus. 14 Henr. III, m. 4. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 367.
De x navibus deliberandis.
Mandatum est Johanni Gubaud et Alano de Muleton´ quod x naves que de Norwegia nuper venientes applicuerunt apud Grimesbi, carcate bordis sapineis, oleo et aliis mercandisis, quarum navium magistri literas regis habent de conductu; sinde (sic) inpedimento abire quo voluerint permittant. Teste apud Leic´ [iiij die Augusti].
Kong Henrik III skriver til sheriffen i Northampton at han sender Henrik de Hauville til Geddington m#d de fugle, som kongen av Norge har sendt, og byder sheriffen til H. de Hauville at utlevere kongens falker (mutas) .
Rot. litt. claus. 15 Henr. III, m. 11. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 517.
De custodiendis avibus regis.
Rex vicecomiti Norh´ salutem. Mittimus dilectum et fidelem nostrum H. de Hauvill´ usque Geitinton´ cum avibus nostris, quas rex Norwegie nobis in exennium misit, mandantes quatinus mutas nostras de Geitinton´ ei sine dilatione liberari facias ad salvo custodiendas eas ibidem, quousque aliud inde preceperimus. Teste ut supra [dvs rege apud Keninton´. xvii die Junii, anno regni regis eiusdem xv o].
Henrik de Neville faar bud fra kong Henrik III om fra denne at gi Richard av Cornwall to gode gaasehøker, av dem kongen har faat i gave fra den norske konge.
Rot. litt. claus. 15 Henr. III, m. 10. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1227-1231, s. 523. [142 aar1231] 
De ij austurcis datis R. comiti Cornubie.
Mandatum est Henrico de Nevill´ quod [de] austurcis que in exennium regi missi sunt ex parte regis Norwegie, faciat habere R. comiti Cornubie et Pictavie duos bonos et pulcros austurcos, de dono regis. Teste rege apud Rading´, v. die Julii.
Pave Gregorius IX skriver til biskoperne i Bergen og Stavanger og til cistercienserabbeden i Stanley og anmoder dem om at anstille de undersøkelser om kong Haakons valg, vilkaar og stilling, som først erkebiskopen i Lund og biskopen i Skara og siden erkebiskopen i Nidaros ved døden er hindret fra at foretage.
Fogderne i Yarmouth, Lynn, Ipswich, Boston og Grimsby faar bud om at lægge beslag paa fugle [dvs falker og høker] fra Norge og andetsteds, som utbydes tilsalgs, indtil Henrik de Hauville paa kong Henrik III´s vegne har gjort utvalg.
Rot. litt. claus. 16 Henr. III, m. 11. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 60.
De avibus arestandis.
Mandatum est ballivis portus de Jernem´ quod aves venales venientes in terram regis in portum suum de Norwegia vel de aliis terris, arestari faciant donec Henricus de Hauvill´ ceperit inde prisam regis; et exennia avium regi missa que applicabunt in portu suo, eidem Henrico liberari faciant. Teste rege apud Windles´, xij. die Maii. Eodem modo scribitur ballivis portus de Len´, Gipeswic´, Sancti Botulfi, Linc´, Grimesby, Norf´ et Suff´.
Kundgjørelse om at hertug Skule av Norge og hans følge har leide av den engelske konge for at drage paa pilgrimsfærd til St. Thomas i Canterbury.
Rot. litt. pat. 16 Henr. III, m. 4. Trykt i Patent Rolls of Henry III, A. D. 1225-1232, s. 485. [143 aar1232] 
De conductu ducis Norwegie.
S. dux Norwegie et sui quos secum duxerit in Angliam ad limina Beati Thome Martiris causa peregrinationis visitanda, habent literas de conductu duraturas usque ad Pascha, anno etc. xvij. Teste rege, apud Ely, xxv die Junii.
Henrik de Hauville faar bud fra kong Henrik III om at utlevere til jarl Richard Marshall en av de bedste geirfalker, av dem kongen har faat fra de#n norske konge.
Rot. litt. claus. 16 Henr. III, m. 2. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 122.
De girofalcone dato R. comiti Marescallo.
Mandatum est Henrico de Hauvill´ quod de girofalconibus, quos regi misit rex Norwegie et sunt in custodia sua, liberet presentium latori unum de pulcrioribus et integrioribus ad opus R. comitis Marescalli, de dono regis. Et miratur rex quod ipsum ad mandatum P. de Rivall´ per literas suas non liberavit. Teste rege apud Rading´, xxiiij. die Octobris.
Kong Henrik III gir bud om at der til den norske konges sendebud broder Laurentius skal gi 40 skilling.
Liberate Rolls, Brevia Scaccarii, Hilary Term 17 Henr. III. Uttrag i Issues of the Exehequer from Henry III to Henry VI by F. Devon, 513. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 419.
Summa xl. sol.
H[enricus] dei gratia etc. Liberate de thesauro nostro fratri Laurentio nuncio Regis Norwegie eunti uersus par-tes suas Quadraginta solidos ad expensas suas de dono nostro. T[este] me ipso Apud Westmonasterium. viij. die Februarij. anno regni nostri. xvij o. per episcopum Wintoniensem et Justiciarium.
[144 aar1233] 
Kong Henrik III gir hertug [Skule] frit leide til at drage gjennem hans riker paa vei til og fra det Hellige Land.
Rot. pat. 17 Henr. III, m. 3.
De conductu Ducis Norwegie.
Dux Norwegie habet litteras de conductu vbicunque transierit per potestatem Regis in eundo uersus terram (Jerosolymitanam) duraturas quousque redierit de peregrinacione sua. Teste Rege apud Westmonasterium xxix die Julii.
To navngivne mænd og fogderne i de engelske havnebyer faar bud om at de frit skal la seile to skibe, som tilhører erkebiskopen i Nidaros.
Rot. litt. claus, 17 Henr. III, m. 7. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 242.
De navibus deliberandis.
Mandatum est Hereberto de Alencun et Fulconi Baignard´ quod, non obstante precepto regis quod rex ei nuper fecit de navibus arestandis, permittant duas naves archiepiscopi Nitherosiensis, que sunt apud Len´, sine inpedimento abire quo voluerint. Teste ut supra [dvs rege apud Westmonasterium, xxx die Julii]. Et mandatum est omnibus ballivis portuum maris predictis duabus navibus per eos transeuntibus versus partes Norwegie nullum faciant vel fieri permittant dampnum, gravamen vel inpedimentum. Et duret usque ad natale Domini anno xvij. (sic). Teste ut supra.
Sheriffen i Norfolk og to andre navngivne mænd faar bud om at frigi to i Lynn beslaglagte norske skibe, hvis broder Ernisius, kjældermester i Lyse kloster i Norge, og broder Nicholaus, kannik "Teseberia i Norge" kan bevise, at skibene tilhører dem. Samtidig faar sheriffen i Norfolk bud om at frigi et andet skib, som skipperen kan stille sikkerhed for, at det tilhører kongen av Norge.
Rot. litt. claus. 17 Henr. III, m. 6. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 247. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 421 og 422. [145 aar1233] 
De navibus deliberandis.
Mandatum est vicecomiti Norf´, Hereberto de Alencun et Fulconi Baignard´ quod, si frater Ernisius celerarius abbatie de Lusa in Norwegia et frater Nicholaus canonicus de Teseberia in Norwegia possint probare quod due naves de Norwegia, arestate apud Lenn´ occasione precepti regis de navibus arestandis, sue proprie naves sint, tunc eas eis faciant deliberari, non obstante etc. Teste ut supra [dvs rege apud Ottinton´, xij die Augusti]. per episcopum Vinntoniensem(!) et justiciarium. Eodem modo scribitur vicecomiti illi et aliis de nave quadam regis de Norwegia arestata apud Lenn´, accepta securitate a magistris illius navis quod navis illa ipsius regis est dominica. Teste rege apud Winchecumb´, xiiij. die Augusti.
Henrik de Hauville faar bud fra kong Henrik III om saasnart kongen ønsker det til Johannes de Erlham at utlevere to av de geirfalker, som kongen av Norge har sendt.
Rot. litt. claus. 18 Henr. III, m. 17. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 465.
Pro comite Marescallo de gerefalconibus.
Mandatum est Henrico de Hauvill´ quod de gerefalconibus, quos rex Norwegie domino regi ultimo misit, qui sunt in custodia sua, habere faciat G. comiti Marescallo duos gerefalcones, de dono regis. Teste ut supra [dvs Rege apud Westmonasterium j die Julii].
Fogderne i Lynn faar bud om til den norske konges sendemand Richard av St. Albans at utlevere et av de fire skibe, som de hadde lagt beslag paa paa grund av stridigheder mellem den norske og den engelske konges undersaatter.
Rot. litt. claus. 18 Henr. III, m. 4. Trykt i Close Rolls of Henry III, A. D. 1231-1234, s. 532. Jfr. nr. 226 og 232. [146 aar1234] 
Pro nuntio regis Norwegie de quadam nave arestata.
Mandatum est ballivis domini regis de Lenn´ quod permittant Ricardum de Sancto Albano, nuntium regis Norwegie, habere unam de quatuor navibus, que arestate sunt in portu suo occasione contentionis, que est inter quandam gentem de potestate ipsius regis Norwegie et quosdam de potestate domini regis, ad redeundum ad partes Norwegie et ad loquendum cum predicta contentione sedenda. Teste rege apud Westmonasterium, ix. die Octobris.
Regnskap for gaver av diademer av guld med stener fra kong Henrik III av England til kongerne av Norge og Castilien og til kongens søstre.
Pipe Rolls 19 Henr. III, rot. 5.
Residuum Compoti Walteri de Kyrkam (!) de Warderoba Regis. Idem [Walterus] reddit compotum de xxiiij Garlondis auri cum lapidibus sicut continetur in Rotulo de particulis, de quibus in donis factis Regi Norwagie et Regi de Castelle et Regine Scocie et Isabelle soror[ibus] Regis. iiii Garlande.
Kong Henrik III av England gir Ivar "Naso" (Nef) frit leide for at vende hjem fra England til Norge med mænd, hester og andet gods.
Rot. pat. 19 Henr. III, m. 15.
pro Iuaro Nasone.
Rex concessit et licentiam dedit Iuaro Nasoni de Norweggia (sic) quod saluo et secure eat de terra sua Anglia ad partes suas cum hominibus equis harnesio et omnibus catallis suis. Et mandatum est omnibus Balliuis Regis etc. quod eidem Iuari uel hominibus suis ad partes suas redeuntibus etc. nullum [147 aar1235] faciant uel faci permittant grauamen uel impedimentum etc. In cuius rei testimonium has litteras nostras patentes hac vice fieri fecimus. Teste Rege apud Westmonasterium xxviij o die Januarii.
Kong Henrik III av England kundgjør at han har git kong O[lav] av Man og Suderøerne leide indtil 1 august for at komme til England og tale med kongen og vende hjem.
Rot. Pat. 19 Henr. III, m. 11. Rymeri Foedera I 2, 217; Scr. rer. Danic. III, 230 note t, 1; Chron. reg. Mann., 155; Cal. of Doc. rel. to Scotl. I, nr. 1236. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 431.
de conductu pro Rege Mannie et Insularum.
Rex omnibus ballivis et fidelibus suis etc. salutem. Sciatis quod recepimus in salvum et securum conductum nostrum dilectum amicum nostrum O[lavum], Regem Mannie et Insularum, in veniendo in Angliam ad loquendum nobiscum, ibi morando et inde recedendo. Et ideo vobis mandamus quod predicto Regi et hominibus suis, quos secum duxerit in veniendo in Angliam, ibidem morando et inde recedendo, sicut predictum est, nullum faciatis aut fieri permittatis impedimentum dampnum aut gravamen. In cuius rei testimonium has litteras nostras fieri fecimus duraturas usque ad festum sancti Petri ad vincula. anno regni nostri xix. Teste Rege apud Windesoram xiij o. die Aprilis. per ipsum Regem.
Kong Henrik III av England underretter sin justitiarius M. Fitz-Gerold og andre embedsmænd i Irland om at han har git kong Olav av Man leide til at besøke sig, og byder dem imidlertid beskytte hans lande.
Rot. litt. pat. 19 Henr. III, m. 11. Rymeri Foedera I 1, 217; Scr. rer. Dan. III, 230 note t, 2. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 432.
de conductu pro Rege Mannie et Insularum.
Idem habet litteras de conductu sub eadem forma directas M. filio Geroldi justiciario Hibernie et omnibus ballivis et fidelibus suis de Hibernia duraturas usque ad terminum predictum. [Teste ut supra. hoc adiecto quod interim predicto Regi de terris et possessionibus suis non faciant aut [148 aar1235] fieri permittant dampnum molestiam aut gravamen. Teste ut supra [dvs Rege apud Windesoram xiij o die Aprilis anno regni nostri xix o].
Kong Henrik III av England gir kjøbmand William Hereward i Lynn frit leide indtil jul for at drage til Norge.
Rot. litt pat. 19 Henr. III, m. 11. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 433 og nr. 230 og 231 nedenfor.
de conductu.
Rex suscepit in saluum et securum conductum suum Willielmum Hereward mercatorem de Lenn´, in eundo versus Norwegiam cum naui sua et rebus et mercandisis in ea contentis et inde redeundo, et habet inde litteras patentes duraturas usque ad Natale domini anno regni domini Regis vicesimo. Teste Rege apud Westmonasterium .xx. die Aprilis.
Kong Henrik III gir hertug [Skule] av Norge frit leide indtil Mikkelsdag 1236 for at komme til England, derfra drage til det Hellige land og vende tilbake til England.
Rot. litt. pat. 19 Henr. III, m. 7. Trykt i Rymeri Foedera I 1, 218. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 435.
de conductu.
Dux Norwagie habet litteras de conductu de veniendo in Angliam, causa peregrinationis versus Terram Sanctam et ibi morando, et inde transeundo uersus Terram Sanctam, et de Terra Sancta redeundo, duraturas usque ad festum sancti Michaelis anno regni Regis vicesimo. Teste Rege apud Wudestok .xxij. die junii. anno etc. xix o.
Kong Henrik III av England kundgjør, at han til gjengjæld for, at kong Olav av Man har avlagt lensed og lovet at vogte kysterne av England og Irland, har indrømmet denne 40 mark, 100 "Crannocs" korn og 5 fater vin om aaret, at hæve hos Irlands justitiarius. Kongen av Man har lovet, hvis det skulde trænges, at sende 50 galeier til kongen av Englands hjælp.
Rotuli chartarum (Charter Rolls), 19 Henr. III, m. 5. [149 aar1235] 
[Pro Re]ge Mannie.
Rex Archiepiscopis etc. salutem. Sciatis nos dedisse et hac carta nostra confirmasse Dilecto et fideli nostro Olauo Regi Mannie et Insularum pro homagio suo et pro seruicio suo, custodiendi ad Custum suum Costeram maris Anglie uersus Hyberniam et versus Insulam de Man, et similiter costeram maris Hybernie uersus Angliam et uersus predictam Insulam de Man, ne dampnum predictis terris nostris Anglie et Hibernie pro posse suo per mare in costeris illis possit euenire, quadraginta marcas et centum crannocos frumenti et quinque dolia vini singulis annis percipienda in terra nostra Hibernie, ad terminum Pasche per manus Justiciarii nostri Hibernie, quam diu predictus Rex Mannie bene et fideliter nobis seruierit predictas costeras custodiendo. Et preter ea, si necesse habuerimus, predictus Rex ad mandatum nostrum mittet quinquaginta Galias in seruicium nostrum et ad custum nostrum. Jturas per mare in seruicium nostrum cum corpore nostro quo voluerimus. Quare uolumus et precipimus quod predictus Rex singulis annis, quam diu bene et fideliter nobis seruierit predictas costeras maris custodiendo, habeat et teneat predicta quadraginta marcas et centum Crannocos frumenti et quinque dolia vini percipienda in Hybernia ad terminum Pasche per manum Iusticiarii nostri Hibernie. Ita quod si necesse habuerimus memoratus Rex ad mandatum nostrum mittat Quinquaginta Galias ad seruicium nostrum et ad custum nostrum, sicut predictum est. Hiis testibus, venerabilibus patribus, E. Cantuariensi Archiepiscopo Tocius Anglie Primate, R. Dunelmensi, I. Bathoniensi, H. Elyensi, Th. Norwicensi, et W. Karleolensi Episcopis, W. Comite Warenn, I. Comite Lyncolnie Constabulario Cestrie, G. Mar Comite Penbr(okie), H. de Burg Comite Kantie, Radulpho filio Nicolai, Godefrido de Craucumbe, Johanne filio Philippi, Amaurio de sacto Amando et aliis. Datum per manum venerabilis Patris R. Cycestriensis. Episcopi Cancellarii nostri apud Westmonasterium. Decimo die Julii. a(nno). r(egni). r(egis). n(ostri). xix o.
[150 aar1235] 
Kong Henrik III tilskriver M. Fitz-Gerold, justitiarius i Irland, at han har git Olav, konge av Man og Øerne, for hyldning og krigstjeneste paa egen kost for at beskytte kysterne mellem England, Man og Irland 40 Mark og 100 krannoc korn og 5 tønder vin aarlig hver paaske, at hæve hos Irlands justitiarius.
Rot. litt. pat. 19 Henr. III, m. 6. Trykt i Rymeri Foedera I 1, 218; Scr. rer. Dan. III, 230 note t, 3; Chron. reg. Mann., 155 f. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 434.
pro Rege Mannye.
Rex dilecto et fideli suo M. filio Geroldi Justiciario suo Hibernie salutem. Sciatis nos dedisse et carta nostra confirmasse dilecto et fideli nostro Olauo Regi Mannie et Insularum pro homagio suo et servicio custodiendi ad custum suum costeram maris Anglie uersus Hiberniam et uersus insulam de Man et similiter costeram maris Hibernie uersus Angliam et uersus predictam insulam de Man, ne dampnum predictis terris nostris Anglie et Hibernie pro posse suo per mare in costeris illis possit euenire: quadraginta marcas et centum crannocos frumenti et quinque dolia vini singulis annis percipienda in terra nostra Hibernie ad terminum Pasche per manum Justiciarii nostri Hibernie, quam diu predictus Rex Mannie bene et fideliter nobis seruierit predictas costeras custodiendo. Et ideo uobis mandamus quod predictas quadraginta marcas et predictas (!) centum crannocos frumenti et predicta quinque dolia vini singulis annis ei habere faciatis, sicut predictum est. Incipientes primum terminum ad Pascha proxima ventura anno regni nostri vicesimo. In cuius rei testimonium has litteras nostras patentes vobis mittimus. Teste Rege apud Westmonasterium. xj. die Julij [anno] xix o].
Kong Henrik III melder havnefogderne og andre tro mænd, at han har utstedt leide for to skibe, tilhørende S[igurd] erkebiskop i Nidaros, om frit at lande i engelske havne paa hjemreisen til Norge. Leidet skal vare til paaske 1237.
Rot. litt. pat. 20 Henr. III, m. 8. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 436.
De conductu .ij. nauium Archiepiscopi Nicherosiensis (!) de Norwegia.
Rex omnibus Ballivis portuum maris et aliis fidelibus suis ad quos presentes littere peruenerint, salutem. Sciatis quod suscepimus in saluum et securum conductum nostrum duas naues venerabilis [151 aar1236] fratris S[igurdi] Archiepiscopi Nicherosiensis (!) de Norwegia in quemcunque portum de potestate nostra uenerint in eundo uersus partes suas de Norwegia. Et ideo vobis mandamus quod occasione mandati nostri quod nuper fecimus de nauibus arestandis: predictis duabus nauibus per vos transeuntibus uersus partes suas nullum faciatis uel fieri permittatis impedimentum aut grauamen. In cuius etc. (dvs rei testimonium) has litteras nostras patentes fieri fecimus duraturas ad Pascham. anno regni nostri xxi o. [Teste per H. Elyensem episcopum Teste ut supra (dvs Rege apud Westmonasterium primo die Maii [anno xx o.]) per H. Elyensem.
Kong Henrik III kundgjør, at han har taget kong Olav av Man og Øernes mænd, lande og indtægter i sit værn, saalænge han er paa reise til Norge, efter den norske konges bud.
Rot. litt. pat. 20 Henr. III m. 7. Trykt i Rymeri Foedera I 1, 227, Scriptores rerum Danicarum III, 231 note t, 4; Chronica regum Mannie, 156. Jfr. Regesta Norvegica, I nr. 437, og Calendar of Documents rel. to the Hist. of Scotland I, nr. 1279.
De protectione pro Olavo Rege Mannie, ad partes Norwegie profecturo.
Rex omnibus ballivis et fidelibus suie, presentes litteras inspecturis, salutem. Sciatis nos suscepisse in protectionem et defensionem nostram homines, terras, res, redditus, et omnes possessiones dilecti et fidelis nostri Olavi Regis Mannie et insularum, qui, pro negotiis suis, ad partes Norwegie de mandato Regis Norwegie profecturus est. Et ideo vobis mandamus quod homines, terras, res, redditus, et omnes possessiones ipsius Regis Mannie et Insularum, manuteneatis, protegatis, et defendatis. Nullum ei inde inferentes, etc. Et, si quid ei inde fuerit forisfactum, etc. Teste Rege, apud Merewell, vicesimo quarto die Maii.
[152 aar1236] 
Kong Henrik III av England byder sin justitiarius i Irland uten ophold at utbetale kong O[lav] av Man, hvad han endnu ikke har faat av sit aarlige tilkommende i Irland.
Rot litt. claus. Henr. III, m. 12 d. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 438.
Hybernia-pro Rege Mannie et Insularum.
Rex dilecto et fideli suo M. filio Geroldi Justiciario suo Hybernie salutem. Datum est nobis intelligi ex parte dilecti et fidelis nostri O[lavi] Regis Mannie et Insularum, quod de annuo redditu centum crannocorum et quinque dolia vini et quadraginta marcarum, quem percipere debet de dono nostro per manum uestram in Hybernia, minus sufficienter ei satisfecistis. Et ideo vobis mandamus firmiter precipientes quod id quod ei restat reddendum de predicto redditu: sine dilatione ei taliter reddi faciatis, ne iterata inde querela ad nos pro defectu vestri debeat provenire. Teste Rege apud Merewall xxiiij o die Maij [anno regni nostri xviiij o.]
Pave Gregorius IX overdrar biskopen av Moray at besørge en dertil skikket person valgt til biskop i Lismore, som en tidlang paa grund av stedets fattigdom har været den Suderøske bispestol underlagt, men fra hvis bestyrelse iskop (Simon) av Suderøerne paa grund av svakelighet nu ønsker sig fritat.
Kong Henrik III byder sin staldmester Richard at overlate den næst bedste av de hester som er i hans værge, til den norske konges sendebud Richard av St. Albans.
Close Rolls 20 Henr. III, m. 2.
pro Rege Norwegie.
Mandatum est Richardo marescallo suo quod retento ad opus Regis equo melius infrenato de equis Regis quos nuper ei misit et qui sunt in custodia sua postea meliorem equum de predictis equis habere faciat Ricardus nun[cium] Regis eiusdem de dono Regis. Teste ut supra [dvs Rege apud Dunyton .viij. die Octobris].
[153 aar1236-1237] 
Optegnelse om utgifter for kongens fatebur og skatkammer, deriblandt 6 /l-pund/, 17 sh. 9 d. til et signet, som er gave fra kong Henrik III til kong [Haakon] av Norge.
Chancelor´s Roll. 21 Henr. III.
Rotulus diuersorum compotorum: de Garde Roba Regis: et Camera Lond: et Sandwic: et Cambio Lond. et Cantuar: - - Compotus Cambii Lond. et Cantuar. - - - - - - Et in argento puro ad faciendum sigillum de scaccario. L. solidos pond. et Waltero de Croxton aurifabro pro factura eiusdem sigilli .Lxvi. solidos et viii. denarios. et pro v. paribus bulgiarum emptis ad imponendum denarios Regis quos Rex misit usque Parisius ad magistrum S[tephanum] de Langeton ad faciendum inde preceptu Regis .xxiii. solidos. et vi. denarios. per breue Regis. Et in quodam sigillo facto ad opus Regis Norwegie de dono Regis .vi. libras .xvii. solidos et .ix. denarios per breue Regis. - - - - - - -
Kong Henrik III gir værnebrev til kong Olav av Man, saalænge han er i Norge.
Rot. litt. pat. 21 Henr. II, m. 9. Trykt i Rymer´s Foedera I 1, 231 (= I 1, 129); cfr. Scriptores rerum Danicarum III, 231 note u. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 441.
Pro Olavo Rege Mannie.
Olavus Rex Mannie habet litteras patentes de protectione, qui profectus est ad partes Norwegie de licentia domini Regis, duraturas quamdiu de partibus prædictis redierit. Teste Rege, apud Keneton, viii. die Aprilis. Et mandatum est justiciario Hibernie per litteras clausas, quod ipsum ita manuteneat et defendat, sicut in forma litterarum predictarum patentium, ei et omnibus ballivis, et fidelibus Regis directarum continetur. Teste ut supra.
[154 aar1237] 
Ufuldendt utkast til et brev fra kong Henrik III av England til den norske konge.
Rot. pat. 21 Henr. III, m. 9.
H. nobili viro et amico specialiter dilecto. Regi Norwegie.
Kong Henrik III av England byder bestyreren av bispedømmet Norwich at frigi alle abbeden av Hovedø tilhørende varer, som er i hans tilbakeholdte skib, og som munken Johannes kan vise tilhører abbeden; men alle andre varer i dette og 6 andre norske skibe, som er beslaglagt for at dække den norske konges gjæld til William Hereward, skal sælges og dermed betales, hvad der tilkommer den nævnte William Herewards søn William Hereward.
Rot. litterarum clausarum 21 Henr. III, m. 5. Jfr. nr. 218.
De nauibus et mercandisisdeliberandis.
Rex custodi episcopatus Norwicensis salutem. Precipimus tibi quod omnia catalla abbatis de Capdinsula in Norwagia que sunt in naui ipsius abbatis arestata apud Lenn cum sex aliis nauibus de Norwagia pro debitis, que Rex Norwagie debuit Willielmo Hereward, et que catalla frater Johannes monacus prefate domus probare poterit ipsius abbatis esse, ei deliberari facias cum naui predicta. Omnia autem alia catalla et mercandisas, que sunt in eadem naui et in aliis sex nauibus arestatis occasione predicta, a mercatoribus quorum res ille fuerint vendi permittas, ita quod de denariis suis inde prouenientibus reddant Willielmo Hereward, filio predicti Willielmi Hereward, id quod ipse probare poterit a retro esse de debito predicto et ita tam naues quam mercandisas suas eis deliberari facias. Teste Rege apud Windlesoram .x. die Augusti.
[155 aar1237] 
Kong Henrik III byder bestyreren av bispedømmet Norwich at frigi alle de varer, som er i det abbeden av Hovedø tilhørende skib, som blev holdt tilbake i Lynn sammen med seks andre skibe fra Norge for at dække den norske konges gjæld til William Hereward. Munken Johannes kan godtgjøre, at varerne tilhører abbeden.
Rot. litt. claus. 21 Henr. III, m. 5. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 452.
De navibus et mercandisis deliberandis.
Rex custodi episcopatus Norwicensis salutem. precipimus tibi quod omnia catalla abbatis de Capudinsula in Norwagia, que sunt in nave ipsius abbatis arestata apud Lenn cum sex aliis navibus de Norwagia pro debitis, que Rex Norwagie debuit Willielmo Hereward et que catalla frater Johannes monacus prefate domus probare poterit ipsius abbatis esse, ei deliberari facias cum naui predicta. Omnia autem alia catalla et mercandisas, que sunt in eadem naui et aliis sex nauibus arestatis occasione predicta: a mercatoribus quorum res ille fuerint vendi permittas, ita quod de denariis suis inde provenientibus reddant Willielmo Hereward filio predicti Willielmo Hereward id quod ipse probare poterit a recto esse de debito predicto, et ita tam naves quam mercandisas suas ei deliberari facias. Teste Rege apud Windlesoram .x. die Augusti.
Kong Henrik III gir Richard av St. Albans, den norske konges sendemand, aapent værebrev uten termin.
Rot. litt. pat. 22 Henr. III, m. 3. Trykt i Rymer I 1, 236. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 457.
Pro nuncio Regis Norwegie.
Ricardus de Sancto Albano, nuncius regis Norweye, habet litteras Regis de protectione patentes, sine termino. Teste Rege, apud Windlesoram, xv. die Julii.
Kong Henrik III av England kundgjør for alle havnefogder, at har har git Nidaros kirke og erkebiskop og dennes efterfølgere lov til hvert aar i England at laste et skib med korn og andre fødevarer og føre det til sin kirke.
Rot. pat. 25 Henr. III, m. 3. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 477. [156 aar1241] 
Pro Nidorsiensi ecclesia.
Rex omnibus Balliuis suis tam portuum maris quam aliis ad quos etc. salutem. Sciatis nos intuitu dei et ad peticionem venerabilis patris Nordorsiensis (sic) Archiepiscopi concessisse Nidorsiensi ecclesie et ipsi Archiepiscopo et successoribus suis quod singulis annis, siue fuerit tempus fertilitatis siue non, emi faciant in Anglia bladum et alia victualia. et inde onerari unam nauem sine omni occasione et exactione eam duci faciant in Norwegiam ad ecclesiam suam predictam. sicut H(enricus). Rex auus noster et R(icardus). Rex auunculus noster. et dominus J(ohannes). Rex pater noster id fieri concesserunt per litterus suas patentes. Et prohibemus ne inde disturbentur. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium ut supra [dvs xxij die Septembris (anno regni nostri xxiv o)].
Kong Henrik III byder sin skatmester W. de Hauerhull at undersøke varerne ombord i et ved Rochester arresteret skib. Hvis de er fra keiserens rike, Brabant, Danmark, Norge eller Gotland, skal de frigives.
Rot. litt. claus. 26 Henr. III, p. 2, m. 7. Jfr. Regesta Norvegica I, nr. 478.
De naui mercatorum.
Mandatum est W. de Hauerhull´ thesaurario Regis, quatinus, cum nauis que arestata fuit apud Roffam venerit Londinum, accedat ad eam et per sacramentum proborum et legalium virorum diligenter inquirat de cuius potestate sint mercandise et res in illa naui contente: et si quas inuenerit de potestate Imperatoris. uel de Brebancia vel de Flanndria. vel de Dacia. uel de Norwagia uel de Gutlandia statim deliberare faciat. et similiter eos qui sub conductu Regis ducuntur. omnes alios arestari et saluo custodiri faciens dummodo Rex aliud inde preceperit. Teste ut supra (dvs Waltero] Ebor´ Archiepiscopo apud Mortelak´ .xxviij. die Julij [anno xxvi o]).
[157 aar1242] 
Kong Henrik III av England byder sheriffen i Norfolk og Suffolk at undersøke i sit distrikt alle de skibe, som er beslaglagt i anledning av krigen med Frankrig, og frigi alle fra keiserens rike, Brabant, Flandern, Danmark, Norge og Gotland.
Rot. litt. claus. 26 Henr. III, p. 2, m. 6. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 479.
De catallis mercatorum diversarum partium.
Mandatum est vicecomiti Norfolkie et Suffolkie quod in propria persona sua accedat ad singulos portus in ballivia sua et per visum et sacramentum .xij. proborum et legalium hominum cuiuslibet portus diligenter inquirat que mercandise et catalla arestata sunt in portubus illis propter guerram motam inter Regem et Regem Francie. et omnes mercandisas et catalla que invenerit arestata de Anglia. de potestate domini imperatoris. Brabantia. de potestate Comitis Flandrie. de Dacia. Norwagia et Gutlandia. et que homines ea petentes probare poterunt sua esse: eis sine dilatione deliberari faciat. Et omnes mercandisas et catalla que invenerit arestata de potestate Regis Francie: sub sigillo suo et sigillis eorum duodecim in securo lato salvo deponi faciat, donec Rex aliud inde preceperit. et sub sigillo suo et sigillis eorundem xij. cim distincte et aperte, videlicet que catalla et que mercandise sint illic arestate et quantum valeant, scire faciat venerabili etc. patri W(altero) Eboracensi Archiepiscopo et aliis de consilio Regis apud Roffam in crastino Nativitatis beate marie et ita diligenter et discrete se habeat in hoc facto quod discretionem suam et diligentiam debeat Rex merito commendare. Et si quod de catallis illis distractum et amotum fuerit id sine dilatione restitui faciat. Teste ut supra (dvs Rege apud Wintoniam .xxvj. die Augusti anno xxvj o).
Pave Innocentius IV paalægger efter ansøkning fra abbeden og konventet i Furnes erkebiskopen i York for fremtiden med samtykke av erkebiskopen i Nidaros at indvie biskopen paa Man, hvis det er saa, at ingen vil motta denne værdighet paa grund av det farlige hav, som den valgte maa fare over for at motta indvielsen av erkebiskopen av Nidaros, hvem paven herom har tilskrevet.
[158 aar1244] 
Henrik de Hauville faar bud fra Kong Henrik III av England om at motta og vogte 6 geirfalker og 4 pilgrimsfalker, som den norske konge har sendt.
Close Rolls, 29 Henr. III, m. 2 d.
Mandatum est Henrico de Hauuill quod in propria persona accedat usque Lenn´ et vj Gyrofalcones et iiij falcones gentiles quos Regi misit Rex Norwagie recipiat et saluo custodiat ad opus Regis. Teste [Rege in castello apud Gannok xx die Augusti].
Kong Henrik III av England gir [Harald], konge av Man, leide til at komme til England og være der til pintse.
Rot. pat. 30 Henr. III, m. 8. Trykt i Rymer, Foedera I 1, 264 (I 1, 155). Jfr. Reg. Norv. 1, nr. 488.
De conductu.
Dominus Rex Mannie habet litteras de conductu in ueniendo ad Regem in Angliam, ibidem morando et inde recedendo. et durent littere usque ad Pentecostem, anno etc. xxx Teste Rege apud Westmonasterium .ix. die Januarii.
Pave Innoeentius IV skriver til abbeden i St. Columbas kloster i Suderøernes bispedømme. Da denne er kommet til det pavelige sæte "fra en fjern egn i Norge, hvori han forsikrer, at hans kloster ligger" og søker om insignier paa sin kirkelige værdighet, saa har paven tilladt ham og hans efterfølgere at bære ring og mitra, undtagen naar en apostolisk legat, erkebiskop eller biskop er nærværende.
Pave Innocentius IV beder abbeden i St. Albans Benediktinerkloster i England om at sende munken Matheus til Norge for at reformere Nidarholms kloster.
[159 aar1247] 
Kong Haakon Haakonssøn skriver til munken Matthæus (Parisiensis) i St. Albans Benediktinerkloster i England om reformationen af Nidarholms kloster.
Brevet er nævnt av Matthæus Parisiensis i hans Chronica Majora V (London 1282), s. 43 (Rerum Britannicarum medii ævi scriptores.)
Et adhuc remisso ipso priore [dvs prioren i Nidarholm] cum uno monacho comite et cum pecunia trecentarum marcarum et cum literis domini regis [dvs Haakon Haakonssøn] fratri Matheo [de] Parisius, ut ipse liberationi eorum diligenter intenderet, directis, feliciter procuratum est quod pro sorte tantum liberaretur domus memorata.
Optegnelse om, at prioren i Nidarholm vender hjem med gjældsbrevene fra Nidarholms kloster til "de kaverske" kjøbmænd (Caursini) i London.
Brevene er nævnt av Matthæus Parisiensis i hans Chronica Majora V, s. 43.
Et cum jam optentis omnibus scriptis et instrumentis quibus obligabatur conventus de Holm, contra Caursinos Londoniis existentes, penitus infra annum rediit cum omni prosperitate liberatus.
Legaten biskop Vilhelm av Sabina skriver til paven og anbefaler abbeden i Nidarholm og hans fælle, munken Hernisius, forat de kan faa Matthæus av St. Albans kloster til reformator for sit kloster.
Brevet er nævnt av Matthæus Parisiensis i hans Historia Minor (Hist. Anglorum) III (London 1869), s. 300 og i Chronica Majora V, s. 44. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 509. [160 aar1247] 
Et missus est Romam ob hos abbas de Holm, Nidrosiensis diocesis, et Hernisius, monachus ejus, cum litteris ipsius legati, ut aliquem ydoneum visitatorem et informatorem, monachum Nigri Ordinis, ad reformandum Norwagiensium monachorum Ordinem per negligentiam prelatorum deformatum, illuc destinaret.
Kong Ludvig IX av Frankrike skriver til kong Haakon av Norge, som han vet har tat korset, og foreslaar, at han sammen med kong Ludvig skal drage til det Hellige land, og tilbyr ham anførselen over hele sin flaate.
Brevet er nævnt av Matthæus Parisiensis i hans Chronica Majora (London 1877) IV, 651. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 522.
Veruntamen idem rex [dvs kong Haakon] cruce signatus a domino Papa impetravit tertiam partem proventuum a viris ecclesiasticis regni sui ad sue viatica peregrinationis ; quod cum dominus rex Francie fama referente cognovisset, amicabilibus verbis scripsit eidem regi Haconi, quatinus caritatis optentu et ecclesie sancte promotione ac honore sancte crucis qua signabatur, cum ipso in terram Sanctam venire non differet; committeretur namque eidem regi H[aconi], quia in mare potens est et peritus, totius navigii sui dominium, regimen et potestas; exercitus quoque Francorum ejusdem nutui pro magna parte ex tunc inclinaretur.
Kong Ludviq IX av Frankrike kundgjør for sine venner og tro mænd osv., at da kong Haakon av Norge agter at drage til det Hellige lands undsætning, saaledes som han i brev har meldt, paalægger han alle at motta ham vel og hæderlig, hvis han lander i Frankrike.
Matthæi Parisiensis Chronica Majora IV, 652, Historia Minor III, 304. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 523.
Ludowicus Dei gratia Francorum rex, universis amicis et fidelibus suis, ballivis, majoribus, et prepositis, ad quos presentes littere pervenerint, salutem. Cum carissimus noster illustris [161 aar1247] H[aquinus] rex Norwagie in subsidium Terre Sancte transfretare proponat, sicut nobis per suas litteras intimavit; vobis mandamus, quatinus si eundem regem vel ipsius navigium per mare contiguum litoribus terre nostre transire contingat, vel in terram nostram vel in feuda nostra alicubi applicare, ipsum et suos benigne et honorifice recipiatis; permittentes eosdem in terra nostra victualia emere, et sibi per forum legittimum de sibi necessariis providere. Actum apud Sanctum Germanum in Laia, anno Domini Mccxlvii.
Kong Henrik III av England gir sheriffen av Northampton bud om syv geirfalker, som kongen av Norge nylig hadde sendt ham.
Rot. litt. claus. 32 Henr. III, m. 3.
De girofalconibus Regis.
Mandatum est vicecomiti Northampton´, quod septem Girofalcones Regis, quos Rex Norwagie nuper Regi misit, et qui sunt in custodia Henrici de Hauuill´ et duobus custodibus ipsorum inueniat necessaria donec de ipsis aliter perceperit. Et cum Rex sciuerit quantum eis liberauit, breue suum de allocacione eis inde habere faciat. Teste Rege apud Merleberge .x die Septembris.
Kong Henrik III kundgjør, at han gir Artaldus (dvs Harald Gudrødsson) konge av Man, leide til at komme til England og opholde sig der til Mikkelsdag næste aar.
Rot. litt. pat. 34 Henr. III, m. 9. Trykt i Rymer´s Foedera I, 272 (dvs I 1, 159). Jfr. Reg. Norv. I, nr. 533.
Pro Rege Mannie.
Rex omnibus, salutem. Sciatis quod licentiam dedimus dilecto et fideli nostro Artaldo, illustri Regi de Mannia, veniendi ad nos in Angliam, ad loquendum nobiscum, et faciendum nobis quod facere debet. Et ideo vobis mandamus quod ei Regi, in veniendo ad nos in Angliam, vel ibi morando, vel inde redeundo, nullum faciatis [162 aar1248] aut fieri permittatis dampnum, injuriam, molestiam, aut gravamen; vel etiam hominibus suis, quos secum ducet. Et, si quid eis forisfactum fuerit, id eis, sine dilatione, faciatis emendari. In cujus, etc. duraturas usque ad festum sancti Michaelis, anno regni nostri xxxiv. Teste Rege, apud Winton´, xxviii. die Decembris.
Kong Henrik III gir munken Nicolaus fra Kirkestede og hans mænd frit leide i to aar fra førstkommende Johannes døperens fødselsdag (24 juni), for at drage til Norge.
Rot. litt. pat. 34 Henr. III, m. 5.
De conductu.
Frater Nicholaus Monachus de Kirkestede et ho mines sui, quos secum ducet in Norwagiam, habet litteras patentes de saluo conductu duraturas a festo Natiuitatis Sancti Johannis Baptiste. anno etc. xxxiiij to. in duos annos proximo sequentes. Teste Rege apud Westmonasterium. secundo die Maij.
Uagtet den norske konges sendebud Thorlak har faat erstatning for de forurettelser han har lidt i Lynn, saa tror dog kong Henrik III av England ikke, at urettens forøvere ikke har git kongen opreisning. Han byder derfor, at disse til ham skal bøte 40 pund.
Originalia Rolls 35 Henr. III, m. 1.
Licet Thorlaco R[egis] Norwegie nuncio de sibi factis iniuriis apud Lenn sit satisfactum, tamen Rex non credit quod perpetratores iniuriarum ipsarum ei satisfecerint in hac parte. Et mandatum est H. de Bathonia quod eos de forisfacto sue erga R[egem] ad .xl. liberas amerciet. Teste ut supra [dvs Teste Rege apud Merleberge xvi die Nouembris]. [163 aar1250] 
Kong Haakon Haakonssøn stevner ved brev kong Harald Gudrødsson av Man til Norge, fordi han har tat riket uten hans samtykke.
Utdrag i Chron. regum Manniæ, ed. Munch, s. 25. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 536.
Anno m occ ol o. Haraldus filius Godredi Don vocatus per literas adiit curiam domini regis Norwegie, iratusque est ei rex eo quod regnum sibi non debitum usurparet arripere, detinuitque eum in Norwagia; in proposito habens, ut ei ad Sodorenses partes ultra redire non permitteret.
Kong Henrik III av England skriver til sin justitiarius i Irland. Han har hørt at Magnus, søn av Olav Duff, tænker paa at skaffe sig folk i Irland, for at gjøre indfald i kongen av Norges eiendom, øen Man. Kongen befaler sin justitiarius at forbyde folk i denne hensigt at forlate Irland.
Rot. litt. claus., 36 Henr. III, m. 32 d.
Hybernia.
Rex .J. filio Galfridi Justiciario Hybernie salutem. Cum, sicut intelleximus, Magnus filius Olaui Duf proponat sibi perquirere quosdam homines de terra nostra Hybernie ad inuadendum terram dilecti nobis domini Regis Norwagie in Jnsula de Mannia, nos, commodo et honori ipsius Regis prospicere cupientes, vobis mandamus firmiter iniungendo, quod non permittatis aliquos de predicta terra Hybernie eandem terram egredi ad inuadendum terram prefati Regis vel aliquam molestiam ei vel suis inferendum. Teste ut supra [dvs. Teste Rege apud Persor´, xiiij die Nouembris].
Guldsmeden Edward fra Westminster faar bud om at gjøre større en krone, som kong Henrik III av England hadde git bud om skulde gjøres som gave til Norges konge. En lignende krone med mere ophøiede blomster skal gjøres til den engelske konge.
Rot. litt. claus. 36 Henr. III, m. 1 dorso. [164 aar1251] 
Mandatum est Edwardo de Westmonasterio, quod coronam, quam per preceptum Regis fieri fecit ad opus regis Norwegie, fieri faciat ampliorem, et quod similem coronam fieri faciat ad opus Regis et de eodem opere cum floribus magis leuatis, et que sic de maiori visu apprestiari que . . . . fa . . . . . . . . . . m que nuper fieri fecit in nundinis sancte Eduardi ad racionabile precium ad opus Regis retineat. Teste Rege apud Windesore (?) Certes´.xxxj die Octobris.
Munken Nigellus, som er draget i sendefærd til Norge for kong Henrik III av England, har leide i to aar fra førstkommende Kristi himmelfartsdag.
Rot. litt. pat. 36 Henr. III, m. 8.
De protectione.
Nigillus monachus, qui profectus est in nuncium Regis in Nortwagiam, habet litteras Regis de protectione duraturas a festo assencionis (!) domini anno .xxxvj. vsque in duos annos sequentes. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium. iij o die Maij.
Kong Henrik III av England melder fogderne i Lynn, at han er blit enig med biskopen i Norwich om at sende sheriffen i Norfolk og Suffolk til dem for at bilægge striden mellem de norske kjøbmænd og byens borgere.
Rot. litt. claus. 36 Henr. III, m. 4 dorso. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 555.
Rex balliuis de Len salutem. Sciatis, quod conuenit inter nos et W. Norwycensem episcopum dominum vestrum, quod pro pluribus transgressionibus a uobis factis hominibus de Noruuagia uenientibus ad partes uestras, ut dicunt, et etiam uobis ab ipsis, ut uos dicitis, mittamus ad villam vestram vicecomitem nostrum Norfolkie et Suffolkie ad emendas inde ex utraque parte faciendas. Ita quod idem vicecomes noster nobis scire facere [165 aar1253] possit, qualiter emende ille facte fuerint, ne nos oporteat ad hoc manum apponere, quam multum expedit nobis et prefato domino uestro, quod illi excessus ibi bene corrigantur. Et ideo uobis mandamus, quod predictum vicecomitem ad hoc admittatis. Teste Rege apud Ely .xviij. die Septembris.
Kong Henrik III kundgjør, at han har git leide til greven (!) av Bretagnes sendebud Alanus og Nicholaus, som sendes til Norge for at skaffe geirfalker.
Rot. litt. pat. 37 Henr. III, m. 15.
De conductu.
Rex omnibus etc. salutem. Sciatis, quod dedimus et concessimus Alano et Nicholao nunciis nobilis viri Comitis Britannie, quos idem Comes mittit ad partes Norwagie pro Girofalconibus querendis, saluum et securum conductum nostrum per totam potestatem nostram in eundo versus Norwagiam et redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod eisdem nunciis in transitu suo per partes vestras nullam inferatis uel inferri permittatis iniuriam aut grauamen. Ita tamen, quod nichil secum deferant, quod nobis aut regno nostro fuerit contrarium. In cuius etc. Teste ut supra [dvs Rege apud Westmonasterium .iiij to. die Marcij.] per Regem ad preces electi Wintoniensis.
Pave Innocentius III skriver til kapitlet i Suderøernes kirke og byder det som biskop at motta Richard, kannik ved St. Andrews i Skotland og kapellan hos kardinalpræsten Johannes tit. s. Laurentii in Lucina, hvem erkebiskopen i Nidaros efter pavens bud har utnævnt og selv indviet.
Llewellyn,, søn av Griffith, faar tilhold om ikke at la sine mænd gjøre indfald i det land, som tilhører Magnus, arving til Man og Øerne, saalænge denne med kong Henrik III´s tilladelse er i Norge. Lignende breve sendes til Oweyn, søn av Griffith, og til kongerne av Norge og Skotland.
Rot. litt. claus. 37 Henr. III, m. 13. Jfr. Calendar of Documents rel. to Scotland I, nr, 1917, og Reg. Norv. I, nr. 572. [166 aar1253] 
Pro M. herede Mannie.
Mandatum est Lewellino filio Griffini, ne permittat homines suos hostiliter inuadere terram M[agni] heredis Mannie et Insularum, quamdiu fuerit de licentia Regis in partibus Norwagie, quia ipsum et terras suas Rex suscepit in protectionem suam specialem. Teste ut supra [dvs Rege apud Hauering .iiij to. die Aprilis]. Eodem modo mandatum est Oweyn filio Griffini, Regi Norwagie et A(lexandro) Regi Scocie. Teste ut supra.
Kong Henrik III gir Magnus, arving til Man og Øerne, og hans følge leide for at drage gjennom England paa veien til og fra Norge.
Rot. litt. pat. 37 Henr. III, m. 13. Trykt i Rymer´s Foedera I 1, 289 (I 1, 173). Jfr. Reg. Norv. I, nr. 573.
Pro Magno, herede Mannie.
M[agnus] heres Mannie et Insularum cum familia sua habet literas Regis de conductu, in eundo per potestatum Regis versus partes Norwagie, et inde redeundo. In cuius etc. Teste Rege apud Merton, xxx die Aprilis.
Kong Henrik III befaler fogderne i Lynn at undersøke om den kogge, som Alexander le Chaumpeneys og Henrik le Norne har i sin varetægt, tilhører kongen av Norge eller er lastet med dennes varer. I saa tilfælde skal den frigives og faa lov til at seile.
Rot. litt. claus. 38 Henr. III, m. 13 d.
Mandatum est Balliuis de Lenn, quod diligenter inquirant, utrum coga, quam Alexander le Chaumpeneys et Henricus le Norne custodiunt apud Lenn, sit regis Norwagie nec ne, et utrum onerata fuit mercandisis ipsius regis tempore arestacionis nauium nec ne. Et si inuenerint, quod predicta coga sit predicti regis et [167 aar1254] quod onerata fuit mercandisis predicti regis tempore predicto, eandem nauem, quo custode noluerint, abire permittant. Teste etc. [dvs apud Windesore xxiiij die Februarij].
Kong Henrik III befaler fogderne i Yarmouth at undersøke, om et skib, som kaldes "Bussen", tilhører Norges konge og lastet med dennes varer er sendt til England. Hvis dette er saa, skal det frigives og faa lov til at seile.
Rot. litt. claus. 38 Henr. III, m. 11 d.
De naue liberanda.
Mandatum est Balliuis de Gernemutha, quod jnquirant, vtrum nauis illa, que vocatur la Busce, sit propria nauis regis Norwagie et ducta fuerit in Angliam cum propriis rebus et mercimoniis eiusdem regis nec ne. Et si inuenerint, quod nauis sua sit, et quod mercandisis suis onerata sit, tunc eam abire permittant. Teste ut supra apud Westmonasterium iij die maij.
Overenskomst mellem kong Henrik III og hans bror, jarl Richard av Cornwall, hvorefter denne sidste laaner kongen 5 000 mark sterling, imot at faa i pant kronjuveler; mellem disse nævnes "keiserens hat" og "en krone fra Norge".
Rot. litt. pat. 39 Henr. III, pars 2, m. 14.
De quadam conuencione inita inter Regem et R[icardum] comitem Cornubie fratrem suum.
Die Lune in festo Catedre sancti Petri anno regni regis Henrici filii Regis Johannis .xxxix. ita conuenit inter eundem dominum Regem ex vna parte et dominum Ricardum Comitem Cornubie ex altera, videlicet quod dictus dominus Rex pro urgentibus negotiis mutuo accepit a predicto Comite quinque milia marcas sterlingorum nouorum et integrorum, soluenda eidem Comiti, heredibus uel assignatis suis siue exequtoribus suis ad festum sancti Martini anno regni. R(egis). supradicti quadragesimo primo, de nouis et integris sterlingis. Et pro hac pecunia termino supradicto sine aliqua contradictione uel dilatione ulteriori soluenda, inuadiauit dictus dominus Rex predicto [168 aar1255] Comiti iocalia sua de veteri Thesauro suo, videlicet sexaginta et sexdecim zonas, decem baculos continentes ducentos et octo anulos cum rubicis et baleys,duos baculos continentes sexaginta et sex anulos cum smaragdis, vnum baculum continentem viginti anulos cum saphiris, vnum baculum continentem tresdecim anulos cum topatiis, vnum baculum continentem septemdecim anulos cum diuersis lapidibus. Quinquaginta et vnum firmaculum, vnum abete, vnam nuscam. Coronam domine Regine paruam Coronam domini R(egis). Capellum Imperatoris. Coronam de Norwagia, vnicum sertum cum rubicis et perlis. duo alia parua serta. et tres pectines aureos. Et si forte dictus dominus R(ex) uel heredes sui totam predictam pecuniam prefato Comiti, Exequtoribus suis uel assignatis suis termino predicto non soluerint, uel alias pro libito suo non satisfecerint, liceat predicto Comiti, executoribus uel assignatis suis omnia predicta jocalia cuicunque voluerint pro predicta pecunia impignorare, prout sibi melius viderint expedire, absque contradictione uel impedimento domini Regis uel heredum suorum. Et ad hec omnia fideliter obseruanda tam dictus dominus Rex quam dictus Comes presenti scripto in modum Cirographi confecto sigilla sua alternatim apposuerunt.
Kong Henrik III av England kundgjør, at kongen av Man har aapent værnebrev fra ham, saa længe han er tro mot den engelske konge.
Rot. litt. pat. 39 Henr. III, pars 2, m. 9.
De protectione.
Rex Mannye habet literas protectionis simplices patentes duraturas quamdiu idem Rex et sua erga Regem et suos bene et fideliter se gesserint. Teste Rege apud Kenyton´. iij die Maii.
Kong Henrik III av England kundgjør, at kongen av Man, som kommer til England for at bli slaat til ridder, har frit leide for sig og sit følge.
Rot. litt. pat. a. 39 Henr. III, pars 2, m. 9. [169 aar1247] 
De conductu.
Dominus Rex Mannye qui venturus est in Angliam ad arma militaria a Rege suscipienda habet literas Regis patentes de conductu. et Rex firmam pacem suam eidem Regi Mannye et hiis quos secum ducet concedit in veniendo et cum Rege morando in Anglia et inde recedendo. In cuius etc. Teste ut supra [dvs Rege apud Kenyton´. iij die Maii].
Pave Alexander IV skriver til erkebiskop (Bonifacius) i Canterbury og sin kapellan mag. Rostandus, at han har besluttet at kalde kongen av Norge og de troende i hans lande, som har tat korset, til hjælp mot " Mandfred, fordum fyrste av Tarent", og paalægger adressaterne at løse den norske konge og de andre korsfarere fra kortogsløftet og forandre dette til et tog til Sicilien med de samme indulgentser.
Original p. perg., Ancient Corr. XI, nr. 85, med pavens blybulle i hampesnor. Trykt i Rymer´s Foedera I 1, 320 (I 1, 195). Jfr. Reg Norv. I, nr. 589.
Alexander episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri [Bonifacio] archiepiscopo Cantuariensi, et dilecto filio magistro Rostando, subdiacono et capellano nostro, salutem et apostolicam benedictionem. Cum nos vobis absolvendi carissimum in Christo filium nostrum [Haquinum] illustrem Regem Norweye crucesignatum, ac alios crucesignatos regni Norweye, ac aliarum terraram ipsius Regis, a voto crucis, quod in subsidium Terre Sancte emisisse noscuntur, illudque in susceptionem et exequutionem negotii regni Sicilie commutandi, plenam et liberam tribuerimus per alias nostras litteras potestatem: Discretioni vestre, ut omnes crucesignatos predicti regni Norweye, et terrarum ipsarum, quorum vota taliter commutaveritis, ad veniendum cum eodem Rege Anglie, in prefatum regnum Sicilie, pro ipsius prosecutione negotii, vel cum illo quem idem Rex propter hoc destinaverit, monitione premissa, per censuram ecclesiasticam, appellatione remota, per vos, vel per alium, seu alios compellere valeatis (non obstante si quibuscumque per sonis a sede apostolica sit indultum quod interdici, suspendi, vel [170 aar1256] excommunicari non possint per literas apostolicas, plenam et expressam non facientes de indulto hujusmodi mentionem) auctoritate presentium duximus concedendum. Datum Neapoli, v. idus Maii, pontificatus nostri anno primo.
Kong Henrik III byder Artaldus de Sancto Romano, at han skal utstyre kong [Magnus] av Man, som i paaskefesten skal motta ridderslaget av kongen, sømmelig med senger, klæder osv.
Rot. litt. claus. 40 Henr. III, m. 12.
Pro Rege Mannie.
Mandatum est Artaldo de Sancto Romano, quod Magno Regi Mannie qui in instanti festo Pasche cingulum militare se tercio a Rege est recepturus prouideat decenter et honorifice in lectis robis et aliis ad miliciam suam pertinentibus, et ea ei de Garderoba Regis habere faciat. Teste Rege apud Westmonasterium .x. die Aprilis.
Kong Henrik III giver kong Magnus av Man, som han ved paaske har omgjordet med riddersværd, værnebrev, saalænge han blir ham tro, og forbyder sine befalingsmænd og tro mænd at motta Harald Gudrødsson eller Ivar og deres medskyldige, som forrædersk har dræpt kong Ragnvald.
Rot. litt. pat. 40 Henr. III, m. 24. Trykt i Rymer´s Foedera I 1, 338 (I 2, 12), og i oversættelse i Cal. of Documents rel. to Scotland I, nr. 2046. Jfr. Norv.Reg. Norv.[sic] I, nr. 597 .
Pro Magno, Rege, Mannie, cingulo militie decorato.
Magnus, Rex Mannie, quem Rex Anglie nuper, in festo Paschali, cinguli militie decoravit, habet litteras Regis de protectione simplices, duraturas quamdiu Regi fidelis extiterit; Et mandatum est omnibus ballivis et fidelibus Regis, ad quos etc., quod Haraldum filium Gothredi, et Juarum et complices eorum, qui Reginaldum quondam Regem Mannye, fratrem predicti Regis [171 aar1256] nequiter interfecerunt, non permittant in partibus suis ab aliquibus receptari. In cujus, etc. Teste Rege, apud Westmonasterium, xxi. die Aprilis.
Fogderne i Lynn faar bud fra kong Henrik III om saa snart som mulig at skaffe kongen av Castiliens sendebud, klerken Ferrando, som skal drage til Norge, et godt og passende skib.
Rot. litt. claus. 40 Henr. III, m. 3.
Pro Ferrando Clerico Regis Castelle.
Mandatum est Balliuis de Lenn, quod cum omni celeritate faciant habere Ferrando clerico et Nuncio Regis Castelle quandam bonam et conuenientem nauem ad transfretandum in nuncium eidem Regi in Norwagiam et curialiter et honorifice tractent eum. Et custum etc. Rex eis reddi faciet. Teste Rege apud Westmonasterium .xiiij die Septembris.
Kong Henrik III paalægger efter kongen av Norges ønske Peter de Percy at undersøke, hvad der er blit av de varer fra et ved Englands kyst strandet norsk skib, som Olav og Thorkil, 2 mænd fra dette skib, hadde solgt i England, da varerne tilhørte dels den norske konge, dels Eliuus Durc (d. e. Eiliv Torkelsson?) Grim le Estreis (d. e. Grim Austmand?), Walter Cus og andre norske kjøbmand; godset skal utleveres, forat engelske kjøbmænd ikke skulde foruroliges i Norge.
Rot. litt. claus. 43 Henr. III, m. 12 d. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 607.
Cunn (!) Rex ad instrumentum illustris R[egis] Norwagie dederit Petro de Percy in mandatis, quod per sacramentum etc. diligenter inquireret, ad quorum manus deuenerunt bona et catalla, que fuerunt in naue illa de Norwagia, que anno preterito periclitata fuit in costera maris iuxta Fauel´, et per inquisicionem illam acceperat, sicut Regi significauit, quod Olauus et Thurkil [172 aar1259] homines de eadem naue, qui viui inde euaserunt, vendiderunt pluribus hominibus de partibus illis bona et catalla, que ipsi emptores saluare potuerunt de hiis, que fuerunt in naue predicta, et postmodum Rex eidem Petro mandauerit, quod eadem bona et catalla que dicti Olauus et Turkil vendiderunt in partibus predictis, arrestari faceret, jta quod #on distraherentur per aliquos quin ea uel ipsorum valorem Rex restituere posset illis, de quibus Rex constiterit bona illa fuisse. Rexque per litteras patentes prefati Regis acceperit quod bona et catalla predicta non fuerunt ipsorum Olaui et Thurkilli nec ipsi partem in eis habuerunt jnmo (!) eadem bona et catalla fuerunt ipsius Regis et Aliui (sic) Durc´ [dvs Durkilli?], Grimi le Estreis, Walteri Cus et aliorum plurium mercatorum de Norwagia, pro quibus idem Rex per predictas litteras Regem rogauit quod eis predicta bona Rex restitui faciat, vel mercatores de regno Anglie venientes in terram suam distringi faciet pro eisdem: mandatum est eidem Petro quod dictis Ailiuo, Grimo et Waltero dicta catalla uel eorum ualorem ad opus predicti Regis et mercatorum predictorum sine dilacione restitui faciat. Taliter se habens in hac parte quod mercatores de regno Anglie venientes in Norwagiam non molestentur aut impediantur pro defectu restitucionis illius nec iterato super hoc Rex sollicitari debeat. Teste Rege apud Westmonasterium .iiij. die Maii [anno xxxxiij o].
Kong Henrik III skriver til sin "særlige ven" Norges konge. Da denne har ønsket at knytte baandet fastere ved et egteskap mellem sin ældste søn og Henriks datter Beatrice, melder kongen av England, at der ved den franske konges forslag er underhandlet om et andet egteskap for hende, men beder, at forbundet fremdeles maa bestaa.
Rot. litt. claus. 43 Henr. III, m. 11 d. Jfr. Reg. Norv. I, s. 103, nr. 608.
Norwagia.
Rex. magnifico principi et amico suo speciali, eadem gracia Regi Norwagie salutem et sincere dilectionis affectum. Regie sinceritatis affectionem et preclare dilectionis integritatem quam ad nos et genus nostrum vestra sinceritas habuit ab antiquo internis affectibus commendantes, pro iugi continuacione [173 aar1259] specialitatis eiusdem et zelo constanti quem habetis ad eandem, ut iam liquet, firmius roborandam per matrimonii pignora inter filium vestrum primogenitum et Beatricem karissimam filiam nostram contrahenda: ad gracias vobis assurgimus quas possumus ampliores zelum affectionis cordis vestri fida fide lucidius agnoscentes; verum quia inter nos et illustrem Regem Francie diu habitus est tractatus de pace, in qua de maritagio eiusdem filie nostre mencio est expressa, nollemus quod ex prorogacione tractatus illius vobis in premisso negocio dispendium accideret uel dilacio dampnosa. Si igitur de dicti filii vestri mariagio vos prouidere contingat, rogamus ut de loco prouideatis competenti quo vinculum prehabite inter nos et vos diu amicitie per successus felices amplius confoueatur. Quod si cum [aliquo de propinquis nostris uel Regine nostre uel de regno uel potestate nostra cum aliquo procerum seu fidelium nostrorum fedus inire velitis prelibatum, nos pro hiis que dictum negocium contingent, ad vestrum honorem sicut et nostrum prompto desiderio laborabimus cum effectu. Teste me ipso apud Westmonasterium .xiiij. die Maij.
Kong Henrik III skriver til Alexander, konge av Skotland; i slutningen av brevet omtales Man, hvor den engelske indflydelse ikke er behagelig for den skotske konge.
Rot. litt. claus. 43 Henr. III, m. 11 d.
Scotia.
Rex Regi Scotie salutem. Ea que nobis vestra serenitas per dilectum nobis Johannem de Anndemur nuntium vestrum nuper significare curauit. affectione qua decuit audiuimus ac intelleximus prout ex parte vestra nobis per ipsum erant plenius intimata. Verum quia occasione pacis inter nos et Regem Francie illustrem prouise et vtrinque iuramento vallate nec non expedicione nostra Wallie ad quam pro rebellium nostrorum cohercione viriliter attingi nos oportet et alias pro festo Sci. Cil´ (!) ad que omnia sumptus immensos opponere et prouidere nos oportet. De illa petitionis summa de qua nobis significastis et in qua vobis conemur. sine graui negociorum nostrorum dispendio quod nolletis ut speramus vobis [174 aar1259] ad presens gratificare non valemus. Prouidebimus autem domino concedente quod in festo Sancti Michaelis proximo venturo in toto uel in parte vobis satisfiat de peticione memorata. De scripto siquidem inter nos et vos confecto quod vobis restitui postulastis cum proceres nostri qui confectioni eiusdem et nostris consiliis tunc interfuerunt iam in aduentu vestrorum non essent presentes facere nequiuimus ad presens quod petiuistis. Ad illud insuper quod per eundem nuntium vestrum exorastis ne coronacioni vestre quam optinere intenditis nos obiciamentum seu impedimentum vobis aut obstaculum in hac parte paremus. vestre serenitati respondemus quod nec nobis nec uobis conueniens aut utile censemus ut circa eam hiis temporibus laboretis. Nec succedente fortuna temporum meliori faciemus pro vobis volente deo quod tam nostro honori debebit et poterit conuenire. De eo etiam quod rogastis ne Regi Mannie fauorem aut auxilium impendamus quo minus ad ea que vobis debet [ipsum cohercere valeatis: scire vos volumus quod nec obstaculum vobis in vestra iusticia ponere vellemus nec super hoc a quoquam requisiti sumus. Set si super hiis aliquid ad nos deferatur: quod iustum et honestum fuerit tam pro nobis quam vobis in hac parte volente domino faciemus. Teste me ipso apud Westmonasterium xxiiij. die Maij.
Kong Henrik III skriver til kong (Alexander) av Skotland. Dennes sendemand Johannes de Londors har overbragt bud fra kongen, og kong Henrik har git ordre derefter; bl. a. har han skrevet til kongen av Norge om at la de skotske sendebud vende hjem.
Rot. litt. claus. 46 Henr. III, m. 12 d. Trykt i Rymer´s Foedera I 417 (I 2, 70).
div>Rex Anglie Regi Scotie, salutem et sincere dilectionis affectum. Accedens ad nos Johannes de Londors, clericus et nuncius vester, negotia, que sibi per vos fuerant injuncta, nobis laudabiliter exposuit et diligenter; quibus auditis et plenius intellectis, ea jussimus expleri, prout ipse vobis referre poterit viva voce. Scripsimus namque Regi Norwagie pro nunciis vestris vobis remittendis, et pro facto quod vertitur inter vos et ipsum. [175 aar1262] Similiter etiam domino Pape pro vestris negotiis scripsimus, veluti pro nostris. Pro facto autem ecclesie de Salkhull ad nos vocari fecimus episcopum Karliolensem usque ad unum mensem post Pascha futurum, ut negotio, quod inter vos agitur, per viam pacis seu justitie, quatenus poterimus, consilium apponamus. Ceterum, quia vestra negotia nostra non minus reputamus, et in hiis, que vel ad securitatem vestram, vel ad commodum pertinent, vestris desideriis anuuere vellemus, libenter prefatum nuncium vestrum nobiscum tam diu retinuimus, ut vobis solutionem illius pecunie; quam satis nostis, si ad hoc nobis via pateret, fieri provideremus; Verum quia pro variis et urgentibus negotiis nostris, que vos credimus non latere, multa nos oportuit effundere, et impensas intolerabiles facere anno presenti, nec exitus seu proventus, nobis debitos, recepimus prout temporibus aliis fieri consuevit; Et insuper cum jam dilecto nobis Alexandro, senescallo Scotie, de quingentis marcis, nomine vestro, satisfecerimus prout rogastis (per quod nobis pecunia non extat ad manus) sinceritatem vestram requirimus et rogamus, quatenus molestum non habeatis, si vobis, ad presens, non satisfecimus de pecunia supradicta; Et quia nollemus vobis terminum vel terminos ulterius assignare, nisi eos observari faceremus in totum, rogamus ut unam medietatem pecunie predicte in festo sancti Michaelis proximo futuro, et aliam medietatem ad Pascha, absque mentis vestre tedio vel gravamine, recipere velitis; hujusmodi nobis rogatum concedendo benigne, quia terminos predictos vobis faciemus modis omnibus plenius observari. Teste Rege, apud Windlesoram, xxiii. die Martii.
Littera Regis Anglie Scotie Regi responsoria, de quibusdam negotiis.
Kong Henrik III skriver til Haakon, konge i Norge; han ser av kong Haakons brev, at denne ikke agter at føre en hær til Skotland eller at begynde krig mot hans frænde, kongen av Skotland, og at dennes sendemænd, som er holdt tilbake i Norge, ikke var mishandlet, som det blev paastaat, men efter kong Henriks ønske frigit. Henrik vil bede kongen av Skotland om at erstatte den skade og uret, som er gjort nordmænd i Skotland, og søke at gjenoprette de fredlige forhold.
Rot. litt. claus. 46 og 37, Henr. I, m. 1. Trykt i Rymer´s Foedera I 422 (I 2, 74). Jfr. Reg. Norv. I, nr. 623. [176 aar1262] 
Henricus, dei gratia, Rex Anglie, dominus Hibernie, egregio principi H. eadem gratia, Regi Norwegie illustri, salutem et felices ad vota successus. Literas vestras, nuper nobis transmissas, benigne recepimus, ut decebat, ex quarum tenore perpendimus, quod vestre non exitit voluntatis exercitum ducere in regnum Scotie: vel aliquam guerram movere Regi Scotie, affini nostro karissimo; nec etiam nuncii ejusdem Regis, in terra vestra arestati, contra honestatem regiam tractati fuerunt, sicut ex gravi querela quorundam nobis exitit plenius intimatum; super quo mansuetudinem regiam plurimum commendamus. De eo etiam, quod eosdem nuncios, ad preces ipsius Regis, liberari fecistis liberaliter et benigne, sicut in predictis literis vestris perpendimus contineri, serenitati vestre gratiarum referimus actiones. Et quia nollemus, sicut nec deceret, aliquam dissensionis materiam inter vos, es prefatum Regem suboriri, sed potius pristine dilectionis federa, inter progenitores vestros, et suos dudum inita, ad honorem Dei, necnon et utriusque regni commodum et quietem, in posterum feliciter continuari; Prefatum Regem Scotie rogabimus, et diligenter inducemus quod si per ipsum, vel suos, dampnum, vel injuria vobis, vel vestris fuerit illata, vobis ea, qua convenit, amicitia et vicinitate faciat emendari. Quapropter serenitatem vestram rogandum duximus cum affectu, quatenus erga prefatum Regem et gentem suam tam curialiter et modeste vos habere velitis, quod motuo honori vestro conveniat, et circumspectionem vestram pacificam merito commendare possimus. Teste meipso. apud Rem´, xv. die Novembris, anno regni nostri quadragesimo septimo.
Kong Henrik III skriver til kong Alexander av Skotlands raad; han har hørt, at den skotske konge denne sommer vil gaa til "de øer, som ligger under hans myndighet"; men da dette altid har mislykkedes for hans forfædre og der derav kan opstaa fare for hans rike, fraraader han toget.
Org. p. perg. Ancient Correspondence, XLVIII, 18. Trykt i Royal Letters of Henry III, vol. II, p. 246-247. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 625. [177 aar1268] 
Henricus, Dei gratia rex Anglie, dominus Hibernie, dux Aquitannie, consilio dilecti filii et fidelis sui A[lexandri], regis Scotie illustris, salutem. Ex plurium jam accepimus quod dilectus filius et fidelis noster rex prefatus insulas sue ditioni subditas adire proponit estate futura. Verum quia suis predecessoribus ipsas adeuntibus, juxta suum desiderium jam diu est, ut intelleximus, non arrisit fortuna, sed periculis multo magis eorum, ut dicitur, ibidem patuit ingressus; et status regni sui, necnon et vicinorum insidie, de quibus pre nuntium suum rumor nobis nuper innotuit, suasa multiplici ipsum et amicos suos inducere debeant et hortari, ut securitati sue et regni sui, quantumcumque fieri poterit, securius et melius provideatur; consilium nostrum non est ad presens quod insulas adeat predictas, donec tempora, Domino cooperante, ad hoc habuerit meliora.
Ralph de Neville skriver til kong Henrik III´s kansler W[alter] de Merton; melder at han nylig har mottat kongens udnævnelse til kaptein i grevskaperne hinsides Trent og vogter av grevskapet og borgen i York, og meddeler et rygte om at kongen av "Dacya" sammen med kongen av "Norewaya" har landet med en stor flaate ved Skotlands ytre øer.
Orig. p. perg. i Ancient Correspondence vol. VII, nr. 169. Trykt i Rymer´s Foedera I 429 [I 2, 81]. Jfr. Reg. Norv. I, nr. 627.
Venerabili viro, et amico reverendo, domino W. de Merton, cancellario domino Regis, suus R. de Nevill, salutem, et paratam ad beneplacita voluntatem. Literas domini Regis nuper recepi, continentes quod me capitaneum suum constituit in comitatibus suis ultra Trentam, ad pacis sue conservationem contra quosdam rebelles suos, ac pacis sue perturbatores; et insuper custodiam comitatus Eborum, et castri ejusdem michi commisit; que quidem in omnibus pro viribus adimplere paratus sum. Verum, quia talia assumere non possum, sine maximis sumptibus, dilectioni vestre dignum duxi supplicare quatenus, si placet, [178 aar1263] consilium vestrum et auxilium presens domino Regi velitis apponere, ut michi significet ubi, et de quo, sive de quibus, potero denarium perquirere ad custodiam tam comitatus et castri predictorum, quam castri de Bamburgh´ quod in mea est custedia, faciendam. Dicitur enim pro certo quod Rex Dacye, una cum Rege Noreweye, cum magna multitudine navigii, in forinsecis insulis Scocie applicuit; set quo proponant divertere nondum certum, unde periculum in partibus illis eminere formidandum. Dilectioni etiam vestre significio quod quidam, quos fideles domini Regis esse credebam, jam per predicationem suorum rebellium ad ipsos penitus sunt conversi; propter quod majus auxilium aliorum perquirere, majoresque sumptus facere oportebit.
Valeat semper in Domino.
Utgifter, som slotshøvedsmanden i Stirling i 1263 har havt i anledning av Haakon Haakonssons Skotlandstog.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum I, i the Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Skotland, ed. by J. Stuart and G. Burnett (Edinburg 1878) I, 24.
[Extracta ]
Computum Joannis de Lamberton, vicecomitis de Striuelin, redditum anno mcclxiii. Recepte, etc. Expense, etc. Item Willelmo Commin pro terra quam dominus rex habet in manu sua de illo anno iiij xx marcas. Item, in expensis hominum vigilancium in castro tempore quo rex Noruegie fuit in partibus istis xxxv s´. vj d´. Item in mundacione armorum domini regis, xiiij s´. viij d´.
[179 aar1264] 
Kong Henrik III skriver til kong Magnus Haakonsson i Norge, som gjennem kanniken Adam fra Stavanger har meldt sin fars død, uttrykker sin sorg derover taler om skadeserstatning for norske kjøbmænd, som har lidt forurettelser i England, og engelske, som har lidt uret i Norge, og lover fri handel i ett aar for norske kjøbmænd, som kommer til England.
Rot. litt. claus. 48 Henr. III, m. 5 d. Trykt i oversættelse i Cal. of Documents rel. to Scotland I, nr. 2355.
Rex Anglie Regi Norwagie salutem et sincere dilectionis affectum. Litteras vestre serenitatis per magistrum Adam Canonicum Stawangrensem nuncium vestrum nuper recepimus, continentes quod inclite recordacionis H[aquinus] pater vester, cuius anime propicietur altissimus, nuper nature debitum persoluit; de cuius occasu, tanquam nostri specialis amici, turbati sumus non mediocriter et grauati. De aliis equidem in eisdem litteris contentis, videlicet quod quidam mercatores regni vestri ad prefatum patrem vestrum venientes in hieme iam preterita ex parte nostra sibi nunciarunt, quod, si mercatores de terra vestra in terram nostram venientes dampnum uel iniuriam passi essent, nos eis emendas fieri faceremus, dum tamen mercatoribus nostris in terram vestram venientibus per vos satisfieret vice versa, et quod nulla inde emenda hactenus est subsecuta: vestre serenitati significamus quod premissa perduci nondum poterant ad effectum, cum propter turbationem iam dudum habitam in regno nostro, tum quia naues regni nostri in terram et potestatem vestram venientes arestari fecistis ad expugnandum Alexandrum Regem Scocie illustrem generum nostrum per easdem, quod nobis et predicto Regi graue videbatur et molestum. verum quia eiusdem federis amiciciam quam cum dicto patre vestro dudum contraximus, vobiscum imposterum continuare proponimus, dum tamen inter vos et prefatum Regem pax habeatur et concordia: volumus et concedimus quod mercatores nostre potestatis et vestre cum suis nauibus et mercandisis pari vicissitudine veniant in terram nostram et vestram et libere et absque aliquo impedimento inde recedant vsque a festo sancti Michaelis proximo venturo in unum annum completum. Ita quod tractatus pacis inter vos et dominum Regem interdum habeatur, ut si diuina mediante gracia pacem illam interuenire contingat inter nos et vos et ipsum Regem et successores nostros indissolubilis federis amicicie propagentur augmenta. [180 aar1264] Teste Rege apud sanctum Paulum Londonie .xxviii. die junii [anno regni nostri xlviij o].
Utgifter til speidere tre gange i anledning av Haakon Haakonssons Skotlandstog samt til forsvaret av slottet Ayr, i sheriffen av Ayr´s, Jarl Walter av Meneteths regnskaper for 1263.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum i The Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland ed. J. Stuart and G. Burnett, I, A. D. 1264 -1359 (Edinburg 1878)), s. 5 f.; jfr. p. lxiii seq.
[Extracta e Rotulis Computorum Vicecomitum tempore regis Alexandri tertii de annis lxiiii. lxv. lxvi. et tempore custodum regni post eius mortem, annis mcclxxxviii. mcclxxxix. mccxc.]
Ex computo Willielmi comitis de Meneteth, quondam vicecomitis de Air. - - - - - - Et in expensis nunciorum explorancium regem Noruegie per tres vices, xxiiij s´. viii d´. ob.- - - - - - - - - - - - - - Idem comes petit sibi allocari custumas de xj xx, etc. petris ferri, et fabricam de mille septingentis et septuaginta querellis, et fabricam de ix xx ferri etc. Item, petit sibi locari lx li´. xv s´. viij d´., quos posuit in factura nauium domini regis apud Air, et vij marcas quas exposuit in scissione x xx remorum, et in factura eorundem, et in cariagio eorundem. Et similiter petit sibi locari expensas vj xx seruiencium quos tenuit in castro de Air per iij septimanas, pro defectu burgensium, qui deberent intrasse castrum ad tuicionem eiusdem, secundum mandatum domini regis, et dictus comes dicit, quod noluerunt; et si hoc probare poterit, dicti burgenses soluent predicto comiti expensas dictorum seruiencium, alioquin dictus comes soluet easdem expensas.
Regnskap fra sheriffen i Perth, bl. a. over utgifter til to predikebrødre fra Berwick, som blev sendt til Norge som den skotske konges sendebud.
Rotuli Scaccari Regum Scotorum I i the Register House. Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 26. Jfr. Munch IV 1, s. 452. [181 aar1264] 
Computum Joannis de Cambrun, vicecomitis de Perth, anno M.cc.lxiiii. Redditus etc. Expense etc. - - - - - - - Item, in expensis fratrum Malysii et Alexandri de Berwik, euncium in nuncium regis vltra mare, xxvii s. viii d.
Regnskap over utgifter, som en slotshøvedsmand i Invery, Alexander Comyn, Jarl av Buchan, har havt, da Haakon Haakonsson kom til Skotland.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum I. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 18. Jfr. nr. 271 ovenfor.
Ex computo Alexandri Cumyn, comitis de Buchane, balliui de Inuery facto. Recepta eiusdem etc. Expense eiusdem. In reparacione domorum et pontis tornicei xxj s´. Item, in cibo octo seruiencium commorancium in castro, de precepto domini regis, per sex menses tempore aduentus regis Norwegie, scilicet, c et iiij s´. Item, in constructione vnius noue aule infra castrum, xlviij s´.
Utgifter, som sheriffen i Wigton har havt i anledning av norske sendebuds komme til Skotland.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum I. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 30 f. (jfr. p. lxvi).
Computum Alexandri Comyn, comitis de Buchan, vicecomitis de Wigeton, anno m.cc.lxv. Recepte, etc. Expense, etc. de quibus attornantur quadraginta marce magistro Petro cementario (Ita vt non excedant xl [182 aar1266] marcas sine speciali mandato domini regis) ad reparandum domos infra castrum de Wigeton per visum proborum hominum, etc. Memorandum, etc., et de centum solidis residuis perficiet defectus dicti operis de Wigeton, prout in principio dicti operis per consilium domini regis fuit ordinatum. Et de dictis decem marcis remisit eidem Patricio dominus rex quinque marcas ex gracia sua, propter maturacionem operis facti propter adventum Norwagensium.
Kong Magnus Haakonsson avstaar ved freden til Perth Man og Suderøerne til den skotske konge Alexander III. Den norske konges sendemænd var kansleren Askatin og lendermanden Andres Nikulasson. Under traktaten sætter foruten kong Magnus fra norsk side følgende mænd sine segl: biskoperne Peter av Bergen og Torgils av Stavanger, lendermændene Gaut Jonsson paa Mel, Brynjulv Jonsson paa Hval, Finn Gautsson paa Mel og Andres Nikulasson samt kansleren Askatin.
Indtat i traktaten til Inverness 29 okt. 1312 i the "Black buik" i General Register House i Edinburgh. Trykt i The Acts of the Parliament of Scotland vol. I, p. 78 f. (Acta Parliamentorum Alexandri III). Jfr. Munch IV, 445-463.
Nikulas "le Messager", kjøbmand i Bergen, har værnebrev paa et aar fra Henrik III.
Patent Rolls 51 Henr. III, m. 37.
De protectione.
Nicholaus le Messager mercator de Northbergin habet litteras Regis de protectione simplici duraturas per vnum annum. Teste ut supra [dvs Teste Rege apud Kenill´ [dvs Kenilworth] .iij. die Nouembris].
[183 aar1266] 
Regnskap fra sheriffen i Inverness, bl. a. over utgift til prædikebrødre, som blev sendt til Norge i den skotske konges ærende (1264), og for 20 kjør, som en navngit mand fik, da greven av Buchan og Alan Hostiarius (dørvogter) havde kongens fuldmagt i anledning av kongen av Norges komme til vestkysten av Skotland.
Rotuli Scaccari Regum Scotorum I. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 19 f.
[Extracta etc.]
Computum Laurencii de Graunt, vicecomitis de Inuernes. Recepte etc. - - - - - - - - - - - - - - - Expense. Item, in expensis Fratr#em Predicatorum euncium in nuncium domini regis versus Norwegiam, xlvij s. vij d. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Item, Kermac Macmaghan, cs. pro viginti vaccis de fine comitis de Ross, datis eidem per comitem de Buchan et Alanum hostiarium, habentes potestatem domini regis per literas suas patentes tempore aduentus regis Norwegie.
Kansleren Askatin og Peter, erkedegn paa Hjaltland, slutter paa kong Magnus Haakonssons vegne "freds- og enighetsoverenskomst" med kong Henrik III av England ang. den skade og de forurettelser, som indbyggerne av begge riker (Norge og England) gjensidig hadde tilføiet hverandre. Overenskomsten, som utfærdiges i form av en cirographus, fastsætter handelsfrihet mellem begge lande, hjælp for skibbrudne, og at den ene konges fiender skal arresteres, om de flygter til den andens land.
Originalutkast p. perg. i Diplomatic Documents, Box 48, No. 1272. Omtrent samtidig avskrift i Registrum Munimentorum Lib. B. f. 442. Trykt i Rymer´s Foedera I 480-481.
In nomine Sancte et Individue Trinitatis, Patris, et Filii et Spiritus Sancti. Amen. Die mercurii, proximo post festum Assumptionis sancte Marie, apud Winton´ anno gratie mcclxix, inter magnificos principes [184 aar1269] dominum Henricum, Dei gracia, Regem Anglie illustrem, et dominum Magnum quartum, eadem gracia, Regem Norwagie preclarum, super spoliacionibus, dampnis, injuriis, querelis et discordiis vniuersis, utriusque eorundem regum regnicolis hinc inde, usque ad hec tempora, illatis; Hec perpetue pacis et finalis concordie fuit inita compositio [per magistros Asketunum de Norwagia, cancellarium ipsius Regis Norwagie, et Petrum archidiaconum Yatladensem plenam habentes potestatem tractandi, componendi et diffiniendi super premissis injuriis, et pace, per literas ipsius Regis Norwegie patentes, que penes dominum Regem Anglie remanserunt , inter ipsos Reges, heredes, seu quoscunque successores suos, perenniter obseruanda, nec vlla temporum mutacione dissoluenda, ita videlicet, Vt ambo prenominati Reges, tam propter bonum pacis, quam propter mutue dileccionis amiciciam, inter se eternaliter fouendam et continuandam, quam tam diligenti studio et discreta prouisione illorum inter se quondam coluere progenitores, prefatis spoliacionibus, dampnis, et injuriis uniuersis, nulla causa vel occasione discordie seu controuersie super eisdem vlterius remanente, ex utraque parte pro se et heredibus suis imperpetuum remissis, irrefragabili decreto ac perhenni edicto statuerunt, vt quocunque loco regnorum suorum, seu dominii siu, homines vel mercatores alterutrius regni, Anglie, scilicet, vel Norwagie, de cetero contigerit declinare, cum bonis suis omnibus benigne recipiantur, et honeste pertractentur; nec eciam, super prefatis spoliacionibus, dampnis, et injuriis, aliquatenus imposterum querelentur, aut inquietentur. Mercatores autem, qui de alterutro istorum regnorum duorum ad alterum, mercandi causa, accesserint, libere, quiete et pacifice merces suas venundent, et mercimonia comparanda comparent. Quicumque vero res ipsorum seu merces comparare voluerint, res ipsas emptas, ni prius soluto precio, non asportent; vel si asportauerint, precium secundum quod conuentum est, nulla cavillosa seu fraudulenta diminucione, nec eciam mora dispendiosa interuenientibus, exsoluant. Huic finali concordie et composicioni, communi consensu, adicientes, vt si homines, vel mercatores regni Anglie in Norvagie, seu dominio domini Regis Norwagie; vel, vice versa si Norici in Anglia, vel dominio domini Regis Anglie naufragium, [185 aar1269] quod absit, paciantur, liceat eis naues suas fractas vel collisas, cum rebus suis omnimodis libere, quiete, pacifice, per se, vel per alios reficere, recolligere, et habere, quamdiu easdem pro derelicto non habuerint. Balliuus autem, seu #balliui, qui pro tempore fuerit, vel fuerint, vbi et quando hoc euenire in alterutro regno contigerit, naufragos illos, cum nauibus suis confractis, et rebus suis omnibus, ab inquietantium, et spoliancium incursibus pro viribus suis, protegant et defendant; et etiam ad res ipsas, et naves colligendas et salvandas, succursum, si poterunt, fideliter impendant et juuamen. Quicunque autem hujusmodi perpetue pacis perturbator, et amicabilis composicionis violator repertus fuerit, ita scilicet vt aliquibus, de hujusmodi nauibus, seu rebus periclitatis furtiue vel fraudulenter subtraxerit, aut violenter surripuerit, vel eciam ipsos naufragos in rebus vel personis aliquo modo injuste molestaverit, et super hoc convictus fuerit, injuriis resarcitis et ablatis, consuetudine, si qua sit contraria, non obstante, restitutis, per balliuum seu balliuos loci, vel eciam per judicem, ab illo Rege ad hoc specialiter deputatum in cujus dominio talia fuerint attemptata, evidenti animaduersione compescatur; ut, ipsius pena docente ceteros, cognoscant universi quam graui sit et crudeli animaduersione dignum, talium dominorum statua pacis, et concordie amicabilia decreta, temeraria presumcione infringere vel violare. Ad firmiorem itaque hujus composicionis stabilitatem, inter eosdem Reges firmiter est condictum ut, si inimicus alterius ipsorum ad alium confugerit, ipsum in regno suo, seu dominio, ad grauamen ejus a quo effugerit, non recipiet, nisi forte ad tempus, ut graciam sic impetret, si graciam meruerit; set, si graciam sui offensi obtinere non poterit, ipsum statim post annum non differat a se et suo dominio remouere. In cujus rei testimonium factum est hoc scriptum in modo cirographi, cujus una pars, sigillata sigillo predictorum Asketini et Petri, [ vel sic in duplicato sigillo predicti Regis Norwagie residet penes dominum Regem Anglie: et alia pars, sigillata sigillo predicti Regis Anglie, residet penes Regem Norwagie supradictum.
[186 aar1269] 
Henrik III av England kundgjør, at der mellem ham og kong Magnus er sluttet fred og overenskomst angaaende forurettelser som er tilføiet begges undersaatter indtil 15 aug. 1269, med undtagelse av forurettelser som endel navngivne mænd hadde tilføiet nordmændene bl. a. ved St.Botulfsmarkedet (i Boston).
Orig. p. perg. i Royal Letters nr. 200. Trykt i Royal Letters of Henry III, II 330-331. Jfr. foreg. nr.
H[enricus[, Dei gratia rex Anglie, dominus Hibernie et dux Aquitanie, omnibus ad quos presentes litere pervenerint salutem. Cum inter nos et magnificum principem M[agnum] regem Norwagie illustrem pax inita sit et firmata, super omnibus spoliationibus, damnis, injuriis eoru#ndem regum regnicolis usque ad diem Mercurii proxima post festum Assumptionis B. Marie, anno gratie millesimo ducentesimo sexagesimo nono illatis, exceptis dumtaxat damnis et injuriis Noricis illatis anno predicto, in nundinis S. Botulphi per Johannem de Benyngton, Thomam de la Gutere, Rogerum Chaumpeneys, et Willelmum Chaumpeneys, et etiam exceptis spoliationibus et injuriis Noricis illatis per Willelde Len et Johannem de Bolton; volumus et concedimus prefato regi Norwagie quod predicta damna et injurie predictis, et etiam prefatis Noricis similiter illata per prefatos Willelmum de Len et Johannem de Bolton corrigantur et emendentur, prout de jure et secundum legem ct consuetudinem regni nostri fuerit faciendum. In cujus rei testimonium has literas nostras fieri fecimus patentes. T.
Kundgjørelse om at Benedikt, provst og kannik i Oslo, og hans Fælle Elias, kannik i Bergen, kong Magnus av Norges sendemænd, som skal fremvise en overenskomst mellem den norske og den engelske konge, har frit leide til 15 august (assumptio beate Marie virginis).
Patent Rolls 54 Henr. III, m. 11.
De conductu.
Benedictus Prepositus et canonicus Osloensis et Elyas Canonicus Burgensis (!) socius suus, nuncii dilecti nostri .M[agni] R[egis] Norwagie illustris, et familia sua propria habent litteras R[egis, de saluo conductu in eundo per regnum nostrum ad ostendendum composicionem pacis inter nos et predictum Regem [187 aar1270] inite et firmate, ibidem morando et inde versus partes Norwagie recedendo, duraturas usque ad festum assumpcionis beate Marie proximo futurum. Teste Rege apud Westmonasterium .xxx. die Junij.
Oplysninger om, at indbyggerne i Lincolnshire pleier at ha de avgifter, som sædvanlig betales av mænd fra Norge, som kommer til St. Botulph (Boston) i Lincolnshire.
Trykt i Rotuli Hundredorum temp. Henr. III & Edw. I, vol. I (London 1812), s. 323.
[COMITATUS LINCOLNIE VILLATA LINCOLNIE de minoribus hominibus anno domini Edwardi Regis tercio.]
Item dicunt quod cives Lincolnie solent habere consuetudines hominum Norwagie venientibus (!) cum navibus suis et mercandisis apud Sanctum Botulphum, qui sub potestate domini Petri de Sabavia et ballivorum suorum tempore dicti domini Petri de Sabavia subtrahuntur per spacium xx annorum iam elapsorum ad dampnum Regis et civium xx sol. per annum, et nichilominus dicti cives satisfaciunt de dictis summis.
[188 aar1275] 
Kong Edward I byder Guichard de Charrun og William de Northburg at høre og paadømme en klage fra Hauco [H/´a/kon] de Barkergarth, kjøbmand fra Norge, som med sit skib blev drevet iland nær Walter de Faucumberg av Skelton´s land i grevskapet York og der blev røvet. Klagen gjælder denne og hans slotshøvedsmand Johannes de Levynton.
Patent Rolls 3 Edw. I, m. 23 d. Jfr. Calendar of Patent Rolls, Edward I 1272-81, 119.
Rex dilectis et fidelibus suis de G[uichardo] de Charrun et W[illielmo] de Northburg. Ex querela Hauconis de Barkergarth mercatoris Norwagie intelleximus, quod, cum idem Hauco et quidam alij socij sui anno iam elapso tempestate maris depulsi cum quadam naui sua prope terram Walteri de Faucumberg de Skelton applicuissent, quandam partem rerum suarum ad siccam terram detulissent, et eidem Waltero ibidem ad eos venienti medietatem rerum omnium et bonorum in naui illa commorancium gracia saluandi eis aliam medietatem rerum et bonorum eorumdem promisissent, idem Walterus medietatem omnium rerum per predictum Hauconem et socios suos ad siccam terram delatarum et etiam in naui predicta commorancium cepit et quo valebat abduci fecit, et postea Johannes de Leuynton, tunc Constabularius Castri predicti de Skelton, ex missione et mandato eiusdem Walteri cum multitudine hominum ad dictam nauem veniens alteram medietatem omnium rerum et bonorum predictorum, tum ad terram delatorum quam in naui predicta commorancium, cepit, asportauit, et dissipauit, et alia enormia eis intulit, et insuper, cum inter predictum Walterum et prefatum Hauconem et socios post hec conuenerit, quod eis pro habenda dicta naui decem libras solueret, idem Walterus post lapsum nouem septimanarum dictis Hauconi et sociis suis quadraginta solidos tantum soluit, et residuum dictarum decem librarum adhuc detinet eisdem, ad ipsius Hauconis et sociorum suorum dispendium quinquaginta librarum et contra pacem nostram. Et quia eidem Hauconi et sociis suis in iusticia deesse et tam enormes excessus, si fuerint, impunitas relinquere nolumus, sicut nec debemus, assignauimus vos ad veritatem in premissis plenius inquirendi et ad transgressionis dicto Hauconi et sociis suis in hac parte per quoscunque illatas audiendum et ad plenam iusticiam inde faciendum, ita quod pro defectu vestri iteratus clamor ad nos inde non perueniat. Et ideo [189 aar1275] vobis mandamus, quod ad certos etc. dictam inquisicionem faciatis et querelas dicti Hauconis in hac parte audiatis et eis plenam iusticiam inde faciatis. Mandauimus enim vicecomiti nostro Eboracensi quod ad certos etc. dictos Walterum et Johannem coram vobis venire faciat et tot et tales etc. per quos etc. et quod vobis ad premissa facienda potenter assistat, si necesse fuerit. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium. xxiiij. die Maij per Regem et consilium.
Kong Edward I byder paa den norske konges bøn to navngivne mænd at dømme i en strid mellem Tjodrek, den norske konges kjøbmand, og William le Paumer, borger i Lynn. Striden gjælder den førstes skib og fisk, som han skulde ha ført til Norge.
Patent Rolls 3 Edward I, m. 3. Jfr. Cal. of Patent Rolls, Edw. I, 1272-81, 111.
Inquisicio facienda.
Rex dilectis et fidelibus suis. Hamoni de Hauteyn et Galfrido de Bradeleye salutem. Ex querela Theodorici Mercatoris Regis Norwagie accepimus quod cum quedam contenciones et altercaciones inter ipsum et quendam Willielmum le Paumere Burgensem de Lenne tam de quadam naui ipsius Theodorici quam de piscibus quos idem Theodoricus duxisse debuerat ad partes Norwagie . . . . . . . . . . . . naui ad opus ipsius Willielmi suborte fuissent. Nos ad instanciam predicti Regis Norwagie et de assensu parcium assignauimus vos ad contenciones discordias et altercaciones predictas audiendas et ad inquirendum per sacramentum etc. de villa de Lenne et parcium adiacencium per quos etc. et ad altercaciones et contenciones predictas audiendas et terminandas prout de iure et secundum l[eges] etc. Et ideo vobis mandamus quod ad certos etc. premissa faciatis in forma predicta. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Norfolkie quod ad certos etc. venire faciat etc. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium .viij. die Nouembris.
[190 aar1276] 
Kong Edward I byder sheriffen i Norfolk at kjøpe og i Yarmouth at utlevere 200 quarteria av det bedste korn til kongens tjener Matheus de Columbariis , forat denne kan føre det til Norge.
Chancery Miscellania, Bundle 122, File 1, No. 11; perg.
Edwardus dei gracia Rex Anglie, Dominus Hibernie et Dux Aquitanie vicecomiti Norff´ salutem. Principimus tibi, firmiter iniungentes, quod in presencia et per visum latoris presencium, ducenta quarteria boni et electissimi frumenti emi et ea vsque Gernemuth´ sine dilacione aliqua carcari facias, dicto latori ibidem liberanda et custodienda, prout sibi plenius iniunximus. Ita quod frumentum illud, cum dilectus seruiens noster Matheus de Columbariis ibidem acceserit, vsque Norwagiam sine aliqua corrupcione siue deterioracione possit carcare. Et sic te habeas in hoc mandato nostro exequendo quod diligenciam tuam exinde commendare debeamus. Et cum sciuerimus custum quem ad hoc posueritis, illud tibi allocari faciemus. Teste me ipso apud Merleberg quarto die Februarij anno regni nostri quarto.
Summa custus istius breuis, lix lj. xiij. s. viij d. ob.
Kong Edward I byder sine mænd at bistaa Johannes de Burgo og Johannes Page, hvem han sender til Norge for at kjøpe falker og geirfalker.
Patent Rolls 4 Edward I, m. 29. Jfr. Cal. of Patent Rolls, Edw. I, 1272-81, 137.
Pro Johanne de Burgo et Johanne Page.
Rex omnibus Amicis suis, Senescallis, Balliuis et aliis Ministris Regis Norwagie illustris, ad quos etc. salutem. Cum mittamus dilectos vallettos nostros Johannem de Burgo et Johannem Page ad partes Norwagie ad falcones et Gyrofalcones ibidem emendos ad opus nostrum, prout eisdem a nobis est intimatum, dileccionem vestram attente requirimus et affectuose rogamus, quatinus eosdem cum ad partes vestras ea occasione venerint nostrarum precium interuentu fauorabiliter recommendatos habentes ad premissa melius et maturius expediendo, auxilium et consilium benigne impartiri [191 aar1276] eisdem velitis oportunum, vt eisdem Nunciis nostris vobis mediantibus feliciter expeditis, vobis exinde astringi ad maiora debemus temporibus oportunis. In cuius etc., duratur´ usque ad festum omnium sanctorum proximo futurum. Teste Rege apud. Barton .xxiij. die Marcij.
Kong Magnus Haakonsson anbefaler til Edward I av England dennes sendebud Roger Brun, borger i Yarmouth, som udmerket har utført sin konges ærinde i Norge.
Orig. p. perg. (uten segl; seglremmen fraklippet venstre hjørne). Ancient Correspondance, vol. XIX nr. 160.
Excellenti domino in Christo dilecto fratri Edwardo dei gracia. Regi Anglie illustri. Magnus eadem gracia Rex Norwegie in regno eterne beatitudinis regi regum feliciter regnare. Grata regalis munificencie munera transmissa suscepimus nimirum gratanter et cum gratifica sicut condecet graciarum accione per nuncium vestrum Rogerum dictum Brun burgensem de Gernemuda. Cuius industriam vobis commendandam dignum duximus per presentes, Presertim cum ea que missa sunt et in vestris litteris specificata conseruata fuerunt peroptime ac honorifice presentata. Quocirca regalem duximus excellenciam exortandam quatinus, iam dictus Rogerus sibi sentiat fructuosum quod in commisso fuerit fidelis et susceptum negocium procurauerit sicut vir industrius laudabiliter et honeste. Scripta Bergis anno gracie. mcclxx sexto. Sexto Jdus Maii. Anno regni nostri tercio decimo.
Brev fra kong Magnus Haakonsson til kong Edward I. Kongen sender sin ridder Yvo med 3 hvite og 8 graa geirfalker, et helt hvalhode med barderne og 20 timber hermelinskind.
Orig. p. perg. Anc. Corr. vol. XIX nr. 161. Trykt hos Rymer R I, 533 ( ikke i Rymer O II).
Preclaro principi ac dilecto in Christo fratri. Edwardo dei gracia Regi Anglie. Magnus. eadem gracia Rex Norwegie salutem [192 aar1277] in eo qui dat regibus salutem. Salutares regalis excellencie litteras suscepimus in quibus et vestri status prosperitatem et regni vestri prosperos successus intimastis. Quibus nos ex animo congratulamur, hoc optantes, vt rex regum et dominus dominancium prospera vestra vestrique regni prosperos successus continuare dignetur felicibus incrementis, significantes nichilominus vestrum vestrique regni prosperum statum. illo qui omnia disponit suauiter disponente. Verum quia jn primordio progenitorum nostrorum non solum inter eos. set et inter eorum regna pax et concordia ac fidelis amicicia dignoscitur perstitisse. nos in signum renouacionis concordie mutue pacis et amicicie. militem nostrum. dominum. Yonem dirigimus. simul cum eo transmittentes ea que vobis grata estimamus et accepta. scilicet tres albos girofalcones elegantioris generis. octo griseos qualia auium genera in vestris partibus vt intelleximus vix habentur. Jtem transmittimus ciphum vnum argenteum. viginti tymbrias mustelinarum siue albarum pellium electarum. Jtem quia delectat quandoque pro loco et tempore in laudem creatoris cetera gaudia creata admirari et de eorum admirabili creacione et gauditate facere mencionem: caput cetinum integrum cum dentibus transmittimus. vt etiam esse possit ad deduccionem regalis excellencie cum sit ad laudem mirifici creatoris. Huius belue naturam admirabilem cum requisitus fuerit [ lator presencium explicabit simul cum iam dictis exellenciam duximus commonendam quatinus nobis secure sicut fratri intimare velitis que vestro grata sunt beneplacito et honori, Scientes nos ad hec velle semper beniuolos inueniri. Scripta Bergis. Anno domini .m o.c oc o.lxx. sexto. Sexto Jdus Maii. Anno regni nostri tercio decimo. Jn eternum bene valeat vestra excellencia et regni vestrj prosperitas in perpetuum in domino dirigatur.
Kong Edward I byder to navngivne mænd at høre og paadømme den i nr. 281289[sic] nævnte klage fra den norske kjøbmand Tjodrek over William le Paumer og andre borgere i Lynn, som hadde fratat ham hans skib. Dette hadde ikke kunnet findes, men viser sig nu at være i hænderne paa Petrus de Pero, kjøbmand fra Gascogne, som er holdt tilbake i Norwich.
Patent Rolls 5 Edward I, m. 19 d. Jfr. Cal. of Pat. R., Edw. I, 1272-81, 241. [193 aar1277] 
De querela Thederici mercatoris Norwagie audienda et terminanda.
Rex dilectis et fidelibus suis Rogero de Loueday et Johanni de Metingham salutem. Cum nuper assignauerimus dilectos et fideles nostros Hamonem Hauteyn et Galfridum de Bradele Justiciarios nostros ad querelam Thederici de Norwagia mercatoris regis Norwagie de quadam naui et aliis bonis et catallis sibi per Willielmus le Paumer et quosdam alios de villa de Len (!) ablatis et quibusdam aliis dampnis et iniuriis sibi per ipsos illatis audiendi et terminandi et ijdem Hamo et Galfridus pro eo, quod tempore, quo loquela coram eis inde vertebatur, nauis predicta non potuit inueniri per inquisicionem uel alio modo certitudinem aliquam inde inuenire nequiuissent per quam prefatus Thedericus aliquam hactenus inde iusticiam vel restitucionem consequi potuit vt accepimus. Nos pro eo quod Petrus de Pero mercator Vasconie, in cuius manu nauis predicta existit et qui prefatum Willielmum inde vocat ad Wardinum vt dicitur in Castro nostro de Norwyco ea occasione arestatus et detentus est per preceptum nostrum et idem Thedericus circa prosecucionem diutinam negocii predicti labores diuersos et iacturas sustinuit grauissimas super premissis plenius certiorari et eidem Thederico plenam iusticiam fieri cupientes. assignamus vos Justiciarios nostros vna cum hiis etc. ad querelam et prosecucionem prefati Thederici in hac parte audiendum et terminandum et ad iusticiam inde faciendam secundum legem etc. Et ideo vobis mandamus quod ad certos etc. querelam predictam audiatis et terminetis et ei super eadem plenam et celerem iusticiam secundum legem et consuetudinem predictam fieri faciatis. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Norfolkie, quod ad certos etc. venire faciat prefatos Petrum et Willielmum et alios quos negocium illud tangit, et tot et tales etc. per quos etc. In cuius etc. Teste Rege apud Storton .viij. die Julij.
Retslig forhør angaaende et den norske kjøbmand Tjodrek tilhørende skib, som i Newcastle on Tyne´s havn er blit overfaldt av en kjøbmand fra Gascogne og ført til Lynn.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Ancient Petitions, nr. 13490. Jfr. nr. 281289[sic] og 285294[sic] . [194 aar1277] 
Inquisicio facta coram Vicecomite Maiore et Balliuis de Nouo Castro super Tynam die Veneris post festum sancti Andree Apostoli. Anno. r(egni). r(egis) E(dwardi) .vj. per breue domini Regis de Navi Tydrici Mercatoris Nortwaye per sacramentum Ade Page de Nouo Castro super Tynam Lemanni Mercatoris de eadem et Jargun Symonis le caudrumer. Rogeri Salt: Elie de Donewyce. Ricardi Stwilles. Gilberti de Eboraco. Gilberty filii Ricardi. Wiko Gronay . . . . piscatoris. et Walteri de Ponte. Qui dicunt super sacramentum suum quod cum quedam Nauis predicti Tidrici Mercatoris Norwagie extitit in portu ville de Nowo Castro super Tynam superveniens Petrus de Petra Mercator Wasconie et homines predicti Tydrici in predicta naui existentes eiecit et predictam nauem carcauit de carbonibus marinis et ipsam sic carcatam usque Lenn abduxit vna cum quodam Waltero de Lyndesaye quem locauit ad predictam nauem secum ducendum et cum ibidem peruenerint quid amplius de Naui factum fuit omnino ignorant; hoc dicunt super sacramentum suum et dicunt quod abduxit Nauem sine assensu et voluntate predicti Tederici et hominum suorum ibidem existencium.
Leidebrev for et aar for kong Edward I´s tjenere og sendemænd Robert de Halton og Johannes Barry, som sendes til Danmark, Sverige og Norge for at skaffe geirfalker, høker og andre falker.
Patent Rolls 6 Edward I, m. 16. Jfr. Cal. of Pat. Rolls, Edw. I, 1272-81, 263.
De conductu.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum Robertus de Halton et Johannes Barry, valetti et nuncii nostri, Regna Dacie, Swecie, Norwagie ac loca alia adeant per preceptum nostrum ad Girofalcones, Austurcos, et alios falcones ad opus nostrum prouidendas (!), vobis mandamus rogantes attente, quatinus Nuncios nostros predictos vna cum falconibus ac aliis rebus nostris, cum per partes vestras transitum fecerint, specialiter recommendatos habentes, eos in saluum et securum conductum vestrum, cum opus fuerit, recipiatis, protegatis, [195 aar1279] manuteneatis et defendatis, Non inferentes eis uel inferri permittentes iniuriam, molestiam, dampnum aut grauamen. set pocius consilium, opem et auxilium vestrum, cum eis indigeant in premissis taliter nostri contemplacione eis impendeatis, quod diligenciam et amiciciam vestram merito commendare debeamus. In cuius etc. per vnum annum duratur´. Teste Rege. ut supra [dvs apud Wynton´ .v. die Maij].
Kong Magnus Haakonsson meddeler kong Edward I av England, at han sender ham en gave av ædelfalker.
Orig. paa perg. Ancient Correspondance XIX. nr. 162. Trykt hos Rymer I 2, s. 569.
Magnifico principi fratrique suo in Christo karissimo. domino. E[dwardo]. Dei gracia Regi Anglie illustri. Magnus. eadem gracia Rex Norwegie salutem in eo qui regibus dat salutem. Experti sepius de beniuolencia vestre nobilitatis circa omnia nostrum commodum et honorem tangencia. sollicite curauimus exquirenda. que vestre mognificencie complacerent. Si qua igitur apud nos reperiantur vestrum animum delectancia: rogamus. quatinus amicabiliter requiratis. In signum horum ad solacium et recreacionem vobis aliquos gerofalcones transmittentes. Jnsuper nolumus excellenciam vestram aliquatenus ignorare, omnia circa statum nostrum et nostrorum prospera et tanquilla. quod de vestra serenitate affectuose cupimus, exaudire. Scripta Bergis in crastino Jnvencionis sancte crucis. anno regni nostri xvi o.
Kong Edward I skriver til kong Magnus av Norge, at han paa dennes bøn sender ham nogle relikvier.
Ancient Correspondence XIII nr. 159. Trykt i Rymer´s Foedera (4. utg.) I 2, s. 575.
Magnifico principi, et amico suo karissimo, domino M[agno] Dei gratia, Regi Norwegie illustri, Edwardus, eadem gratia, Rex [196 aar1279] Anglie, dominus Hibernie et dux Aquitanie, salutem et sincere dilectionis semper affectum. Ad majorem mentis vestre exultationem vobis innotesicimus per presentes, quod nos, karissima consors nostra Alianora, Regina Anglie, liberique nostri, vigemus sanitate (benedictus Altissimus) corporali; quod de vobis et vestris scire intime affectamus. Ceterum, ad rogatum vestrum, quasdam reliquias in cedula, presentibus interclusa, contentas, vobis, per presentium portitorem, specialiter duximus transmittendas; que quidem reliquie sub privato sigillo nostro sunt incluse. Parati enim sumus in hiis et alliis, ea facere que vobis noverimus complacare. Datum apud Westmonasterium xxiii die Septembris anno regni nostri septimo.
Kong Edward I utsteder anbefalingsbrev for sin klerk, Thomas de Wymundeham, hvem han sender med foræringer til den norske konge,
Patent Rolls 7 Edward I. m. 6. Jfr. Cal. of Patent R. Edw. I, 1272-81, 328.
De conductu.
Rex omnibus amicis suis ad quos etc. salutem. Cum dilectum nostrum Thomam de Wymundeham, ad illustrem Regem Norwagie, cum quibusdam jocalibus nostris eidem domino Regi ex parte nostra deferendis, duxerimus transmittendum, vos rogamus, quod eidem clerico nostro cum per partes vestras ipsum transitum facere contigerit, non inferatis uel inferri permittatis iniuriam, molestiam, impedimentum, dampnum, aut grauamen. In cuius etc. Datum apud Westmonasterium .xx. die Octobris.
Overenskomst sluttet paa den engelske konges vegne av abbed Rikard i Lyse (englænder av fødsel) og Thomas de Ippegrave med den norske konges baroner, Bjarne Erlingsson og Audun Hugleiksson, om Guido av Montfort´s tilfangetagelse. Baronerne faar løfte om 200 mark sterling for at hjælpe med tilfangetagelsen.
Registrum Munimentorum lib. A. fol. 444 b. Trykt i Rymer (4. utg) I 2, s. 577. [197 aar1280] 
Littera quo.
Anno domini m occ olxxx o in octabis Epiphanie, inter fratrem Richardum abbatem de Lysa in Norwegia et Thomam de Ippegrave domini Regis clientem ex parte una et nobiles viros dominos Bernardum filium Erlyngi, Audoneum filium Hugleyci, domini Regis Norvegie barones ex altera, ita convenit, videlicet; Quod prefati barones fideliter, diligenter, absque omni dolo et fraude, omnem diligenciam et curam, quam poterunt, adhibebunt circa captionem Guidonis de Monteforti prefati domini Regis Anglie inimici, qui de Norwegia, antequam conprehendi posset, latenter evasit, cum perspexisset sibi insidias per prefatum dominum abbatem intendi; ita tamen quod predicti abbas et Thomas solvent predictis baronibus ducentas marcas sterlingorum pro expensis, quas facient ad dictum Guidonem conprehendendum: Ad quam quidem pecuniam, eisdem baronibus solvendam, dicti abbas et Thomas se obligaverunt, sive prefatus Guido captus fuerit, sive non. Et quod predictus Thomas, pro dictis ducentis marcis, cum predictis baronibus obses remanebit, quousque eadem pecunia fuerit eisdem plenarie persoluta. Et, si dictus Guido, Domino concedente, per dictorum baronum industriam et laborem comprehensus fuerit et tentus, ita quod manus ipsorum evadere non possit, omnem pecuniam, quam ipsi barones pro ipsius redemptione solvent, dicti abbas et Thomas predictis baronibus restituere faciant, antequam idem Guido eisdem, ad opus dicti domini Regis Anglie, liberetur. Et, si dictum negotium per dictorum baronum industriam, debitum sortiatur effectum, abbas et Thomas prenotati, bona fide promiserunt quod omnem diligentiam, quam poterunt, absque ulla fictione, penes dominum Regem Anglie adhibebunt, et partes suas fideliter interponere curabunt, quod idem dominus Rex dictis baronibus, pro diligentia, labore et cura, circa premissa adhibitis, et pro servitio futuro, ab eis imposterum dicto domino Regi impendendo, talem gratiam rependeret, quod dicto domino Regi ad honorem, et eisdem baronibus cedere possit ad profectum. In cujus rei testimonium presenti scripto, in modo cirographi confecto, sigilla predictarum partium vice mutua sunt appensa.
Den norske konges drotsete Øystein skriver til Edward I om Guido av Montfort, hvem han beklager at han ikke ved tilbakekomst fra Skotland lot ham sætte fast, men lover at gjøre sit bedste.
Orig. p. Perg. Huller efter seglrem og paa baksiden merke efter et paatrykt segl i gult voks. Ancient Correspondence XIX 176. Trykt i Rymer (4 utg.) I, 577.
Excellentissimo principi, domino Edwardo, Dei gratia Regi Anglie, domino Hibernie et duci Aquitannie, Augustinus, illustris Regis Norwegie senescallus, salutem, cum totius honoris et glorie incremento, ad ejus beneplacita et voluntatem. Vestre serenitatis inclita fama, qua inter ceteros orbis principes laudabiliter prefulgetis, tam in gestorum magnificentia, quam etiam vestra immensa bonitate, que, sicut ex relatione plurimorum, et specialiter reverendi viri domini abbatis de Lysa, latoris presentium, intellexi, se cunctis hominibus favorabilem, exhibet, et ad omnia beneplacita liberalem, merito me inducit, et incitat universos ut excellentiam vestram suis servitiis et omni reverentia multipliciter prosequantur, personam vestram, sicut decet, totis viribus honorando. Quorundam igitur relatione, percipiens militem quendam, de quo suspicio habebatur quod inimicus vester existeret, Guido de Monteforti, hoc anno, me in Scotia existente, latenter ad partes Norwegie declinasse, doleo non modicum quod eundem, in reditu meo in Norwegiam, non inveni, ad opus vestrum, juxta meum desiderium, arestatum. Unde, quod, referente michi dicto domino abbate, intellexi plene affectionem, quam habetis circa dicti militis captionem, volo vestram magnificentiam non latere, me circa captionem ejusdem pro viribus laborasse, prout latores presentium vestre nobilitati scient lucidius explanare; Unde domino abbati super hiis, que coram vobis ex parte mea duxerit proponenda, fidem adhibere dignemini creditivam: [199 aar1280] scientes me promptum et paratum, ob vestram reverentiam, facere quicquid possum servitii et honoris.
Valeat magnificentia vestra in Domino.
Domino Regi Anglie.
Kong Magnus av Norge anbefaler døende sine sønner til kong Edward I av England og takker for de relikvier han har mottatt (jfr. nr. 289298[sic] ). Samtidig sender han med kapelmagisteren Erlend og sin tjener Rikard 2 hvite formeler og 6 graa.
Orig. p. perg. Ancient Correspondence XIX nr. 163. Trykt i Rymer (4. utg.) I 2, s. 579. Jfr. nr. 297 ovenfor.
Magnifico principi, ac fratri in Christo karissimo, domino E. Dei gratia, Regi Anglie illustri, M. eadem gratia, Rex Norwegie, salutem, et sincere dilectionis affectum, cum incremento glorie et honoris. Experta sepius vestre celsitudinis amicitia, plurimis et hoonrabilibus insigniis frequenter demonstrata, et precipue reverendissimis sacrosanctis reliquiis, omni thesauro incomparabilibus, nuperime per clericum vestrum, hominem meritis honeste vite commendabilem, honorifice transmissis, sufficienter percipimus, et instruimur evidenter quanta sinceritate mentis, et alacritate spiritus prospera de statu nostro, et nostrorum et regni, scire peroptatis. Licet igitur, meritis exigentibus, corporaliter a Domino flagellemur (quod inviti vobis referimus) cum pura mente et affectu stabili ea cupimus adimplere, que vestris honoribus noverimus convenire. Quod si presens egritudo tantum invaluerit, ut, jubente Domino, ab hoc nequam seculo evocemur, confidimus specialiter ut prole nostra gratissima, domino Rege Erico successore regni, et domino duce Haquino, adhuc in tenera etate constitutis, sano concilio et auxilio, in eorum necessitatibus, succurratis; super quo etiam vos duximus intime deprecandum. Ceterum ne hiis vexetur animus vester, que adhuc speramus, Domino permittente, in melius commutari, ad propellendam omnem perturbationem, et jocunditatem mentis ampliandum, serenitati vestre, et ceteris nobilibus regni vestri presentibus significamus, [200 aar1280] nobis et tota gente Noricana gaudium supereminens, videlicet, predictum dominum E. primogenitum nostrum, ad Dei gloriam et regni provisionem, circa festum beati Johannis Baptiste, in civitate Bergensi, coronandum. Et, ut veraciter percipiatis ne velimus famosam strenuitatem vestram ex hac nostra adversitate aliquatenus conturbari, transmittimus vobis, ad solatium et recreationem, per dilectos nostros, dominum Erlendum prepositum capelle nostre, Richardum servientem nostrum, duos nobiles girofalcones albos, formelos: et sex griseos; etiam formelos, beneplacitis vestris et honoribus omnibus omni tempore congaudentes. Datum in civitate Bergen´ pridie nonas Maii, anno regni nostri septimo decimo.
Kong Erik Magnussøn av Norge melder kong Edward I av England sin faders død og sin forestaaende kroning og beder om forbundets fornyelse "til nytte for de fattige, som seiler mellem landene".
Orig. p. perg. Ancient Correspondence XIX nr. 165. Trykt hos Rymer (4. utg.) I 2, 580.
Serenissimo principi, et amico karissimo, domino E. Dei gratia, Regi Anglie illustri, Ericus, eadem gratia, Rex Norwagie, salutem et continuis virtututum et honorum incrementis potenter sublimari. Plurima generositatis vestre amicabilia illustrissimo patri nostro et domino frequenter impensa, pacem et tranquillitatem inter progenitores vestros initam, et firmiter observatam, sollicite pensantes, et intime considerantes, recognoscimus nos serenitati vestre ad gratiarum actiones et honores quoslibet multipliciter obligatos. Verum, quia nec etas habundat, et gementia spiritus, ac cordis anxietas, peccatis exigentibus, inopinate emergentia, affluentiam eloquentie ad presens non permittunt, imploramus fontem profluentis gratie, ut vobis retribuat prosperitatem vite presentis et future. Dolentes siquidem referimus et coacti eventum dolorosum, et nobis ac tota gente Noricana eminenter lamentabilem, illustrissimum, [201 aar1280] videlicet, patrem nostrum et dominum, ac amicum vestrum specialissimum, tempore, quo nuncios totaliter ad presentiam vestram paraverat, ab hoc nequam seculo migravisse; qui toto conatu, dum vitalis spiritus pectore palpitabat, precepit magnificentiam vestram intime ex parte sua salutare. Ceterum, quia vera dilectio parentum in filiis comprobatur, et tam ratione juvenilis etatis, quam alias ad honus tanti regi# minis recognoscimus nos multipliciter defecturos, nisi solatio amicorum reverendissimi patris nostri adiuvemur; Duximus famosam strenuitatem vestram affectuose exhortandam et intime deprecandam, quatinus amicitiam et dilectionem, quam cum dicto genitore nostro habuistis, et firmiter longis temporibus tenuistis, ad nos filium ejus convertatis; confederationes inter regna, a progenitoribus nostris initas, et diligenti studio fideliter conservatas, nobiscum, si placet, pro utilitate pauper#um intermeantium renovantes. Insuper, noverit regia celsitudo nos, secundum provisionem preclari patris nostri, divina gratia largiente, in festo sancti Jo hannis Baptiste coronandos; et, quia casus iste lacrimabilis ita inopinate recessu nunciorum concurrebat, ut non possemus sufficienter nobis de proprio sigillo domini nostri et patris includendum. Scituri, absque dubio, quod vestro culmini regio proficua, ac ejusdem votis magnificis consona, volumus effectu fraterno, et sinceris desideriis promovere. Datum Bergis, xvi. kal. Junii, anno regni nostri primo.
Kong Edward I skriver til kong Erik Magnusson om en i Norge fængslet ridder, som troes at være Guido av Montfort. Kong Edward I beder om, at den fængslede ridder kan bli sendt til England, og anbefaler abbeden i Lyse samt ridderen Johannes Rolandsson (d. e. Jon Ragvaldsson, gjaldkere i Bergen):
Orig. p. perg. Ancient Correspondence XIII nr. 160. Trykt hos Rymer (4. utg.) I 2, 587. Jfr. Munch IV 2, 86,
Magnificio principi, et amico suo carissimo, domino Erico, Dei gratia, Regi Norwegie illustri, Edwardus eadem gratia, Rex [202 aar1280] Anglie, dominus Hibernie, et dux Aquitanie, salutem, cum sincere dilectionis continuis incrementis. Referente nobis religioso viro fratre Richardo, abbate de Lysa in Norwagia, didicimus quod vos, ob reverentiam nostram, et ob affectionem specialem, quam ipsum factum erga nos probat, vos habere, nuper arrestari fecistis quendam militem, pro eo quod ipse inimicus noster Guydo de Monteforti esse suspicatur; super quo, hujusmodi factum vestrum plurimum commendantes, vobis referre duximus magnas grates. Quia ex hoc lucidius experti sumus, quod vos in votis geritis illud dilectionis fedus, quod fuit inter nos et inclite memorie [Magnum] Regem genitorem vestrum, in vestra persona operis exhibitione continuare et complere; nosque ex hoc proni et prompti esse volumus, ex parte nostra, hujusmodi affectionem et dilectionem vestram in hiis, que possumus, mutua vicissitudine libentissime compensare. Quocirca regiam gratitudinem duximus deprecandam, quatinus militem ipsum, si adhuc in potestate vestra teneatur arrestatus, ad nos sine dilatione mitti faciatis per presentium portitorem; et nos nautis et aliis, qui ipsum ad nos conducent, mercedem suam reddi faciemus competenter. Sane recommendamus vobis specialiter abbatem supradictum, rogantes attente quatinus ipsum, cujus mores et merita comprobamus, congrua benevolentia prosequentes, sibi in suis agendis regium favorem liberaliter impartiri velitis, nostri rogaminis interventu, et Johannem filium Rolandi militem, qui negotiorum nostrorum libenter curam agit, ut accepimus.
Ægteskapskont#rkat mellem Erik Magnusson, konge av Norge og Margareta, datter av kong Alexander av Skotland.
Orig. i Chancery, Miscellanea, Bundle 22, File 9, nr. 14. Trykt hos Rymer (4. utg.) I 2, 595 f. og i Acts of the Parliaments of Scotland I, s. 79 ff.
In nomine patris et filij et spiritus sancti amen. Hec est finalis convencio facta in festo sancti Jacobi apostoli anno domini millesimo ducentesimo octogesimo primo apud Rokesburg inter [203 aar1281] illustrem principem dominum Alexandrum dei gracia Regem Scottie nomine suo et nomine nobilis domicelle Margarete filie sue karissime de consensu domini Alexandri filii sui et tocius consilii dicti domini regis ex parte vna et venerabilem patrem dominum Petrum Orchadensem Episcopum, et nobilem virum dominum Bernerium Baronem, magistrum Bernardum Cancellarium, et fratrem Mauricium de ordine Minorum, procuratores et nuncios sollempnes et speciales domini Eryci dei gracia Regis Norwagie illustris, ex altera super sponsalibus contractis et matrimonio contrahendo inter prefatum dominum regem Norwagie et dictam nobilem domicellam Margaretam, videlicet quod dominus rex Scocie dat dictam Margaretam filiam suam dicto domino Eryco Regi Norwagie in vxorem et promittit et dabit cum ea quatuordecim milia marcarum sterlingorum noue et vsualis monete in dotem, ita quod quinquies viginti marce pro quibuslibet centum marcis computentur et soluentur apud Bergys in Noruuagia sumptibus regis Scocie terminis infra scriptis, videlicet quod quarta pars predicte summe portabitur cum dicta Margareta in Norwagiam et secunda quarta predicte summe ad festum beati Petri ad vincula anno domini millesimo ducentesimo octogesimo secundo, Et tercia quarta in festo eodem anno domini millesimo ducentesimo octogesimo tercio, Et vltima quarta in eodem festo anno domini Millesimo ducentesimo octogesimo Quarto. Et dicti procuratores promittunt fideliter pro domino suo, Jpsum sub penis infra scriptis arcius obligando, quod Jdem Rex Norwagie dictam domicellam accipiet in vxorem et cum ea matrimonium contrahet et nupcias celebrabit ad tardius infra festum natiuitatis beate [Marie] virginis, nisi legittimum interuenerit impedimentum, et tunc quamcicius fieri poterit, et adcicius post crastinum Decollacionis sancti Johannis baptiste. Et die nupciarum dicta Margareta coronabitur in Reginam, nisi legittimum constiterit impedimentum. et tunc omnem apponent diligenciam Rex Norwagie et regni magnates, quod quam cicius fieri poterit coronetur. Et promittunt dicti procuratores, quod dominus Rex Noruuagie Mille et quadringentas Marcatas terre de moneta sua norichana usuali nunc temporis uel ad eius valorem, si ipsa mutetur, cum Manerio competenti in donacionem propter nupcias dicte domicelle Margarete per Cartam dicti Regis eidem assignatas, et prout ibi continetur die nupciarum, viua uoce ratificabit et confirmabit. [204 aar1281] Jta quod, si humanitus de dicto Rege Noruuagie contingat, quod absit, dicta Margareta dictarum terrarum possessionem propria auctoritate per predictas litteras Regias possit apprehendere et tenere. Et sciendum quod erit in opcione domini Regis Scocie secundam medietatem dotis in pecunia numerata soluere uel terras ex ea uel ex parte ipsius suis terminis soluenda comparatas assignare. Jta, quod ex illis terris pro singulis Mille Marcis Centrum Marce nomine redditus percipiantur illo anno et sic vlterius annuatim, opcionem siquidem habet dictus dominus Rex Scocie. dum tamen in festo pentecostes ante tempus solucionis Regi Noruagie intimetur quod terras velit omnes assignare loco competenti et simul uel loco viciniori et magis ydoneo quo poterunt ad comparandum inueniri, dicto Regi Norwagie constante matrimonio libere tenendas et habendas. Dicte uero Margarete, postquam terram Norwagie fuerit ingressa, certum Castrum uel securum Manerium prout Jpsa et Sui elegerint, statim assignabitur, in quo Jpsa cum familia sua et dicta pecunia sub custodia Regis Scocie et suorum, sumptibus Regis Norwagie, quousque nupcie celebrentur, Saluo et secure possint morari. Et Rex Noruuagie et regni magnates ipsam cum familia sua et dicta pecunia saluo et secure interim facient custodiri. Jta quod nullum ad eam Rex Norwagie inhon#estum accessum interim habeat uel carnalem. Quod si Rex Norwagie post nupcias celebratas predecedat, dicta Margareta donacionem illam propter nupcias eodem anno integre percipiet, et s[ic v]lterius annuatim, scilicet dictas mille et quadringentas Marcatas terre sibi assignatas, si velit in terra Noruuagie moram facere. Si autem velit moram facere extra regnum Noruuagie, mille et quadringentas Marcas, vbicumque conuersetur, de Camera Regis Norwagie libere percipiet annuatim apud Bergys. Jta quod erit in opcione dicte Margarete firmas illarum terrarum sibi assignatarum suis terminis secundum consuetudinem patrie per procuratorem suum in terra recipere uel de Camera Regis in festo Pentecostes anno sequenti et sic ulterius annuatim dictam pecuniam percipere apud Bergys. Verumtamen in defectum solucionis recursum habeat ad terras sibi assignatas racione donacionis propter nupcias. Et nichilominus debet habere dicta Margareta quicquid Regina, dum vidua fuerit, ibidem commorans habere debet secundum [leges patrie et] consuetudinem regionis approbatam. Et preterea habebit medietatem tocius dotis infra biennium proximo [205 aar1281] sequens post mortem Regis. Jta quod vna medietas illus medietatis primo anno in festo Sancti Petri ad vincula et alia medietas secundo anno in eodem festo, nisi prius in Norwagia soluta fuerit, apud Berewicum in Scocia persoluetur. Dicta uero donacio propter nupcias post mortem dicte Margarete ad Regem Noruuagie redibit. Prima uero medietas tocius dotis suis terminis soluenda post nupcias celebratas in omnem [euen]tum Regis Noruuagie, nisi in illo casu si a matrimonio resilierit, cum fuerit legittime etatis, pleno iure efficietur. Alia uero medietas tocius dotis uel terre pro ea in Scocia assignate post mortem dicte Margarete ad liberos suos, siquos habuerit, in omnem euentum pertinebit. super quo Regi Noruuagie cauebitur ydonee, prout Jpsa poterit, quandocunque velit dictam pecuniam extra regnum Noruuagie habere, si habeat liberos uel liberum in Norwagia superstites uel superstitem, ad quos uel ad quem dicta summa pecunie de iure debeat pertinere. Si uero dicta Margareta sine libero uel liberis moriatur, dicta vltima dotis medietas ad Regem Scocie et ipsius Regis heredes redibit. Si uero dominus Rex Norwagie ante nupcias celebratas infata decedat, dicta Margareta illibata et non cognita, libere pro omnibus de regno Norwagie cum tota pecunia secum portata sumptibus Regis Norwagie et magnatum suorum in Scociam reducetur. Jdem erit de dicta Margareta quod Jpsa in omnem euentum, nisi pregnans fuerit, libere possit reuerti, matrimonio dissoluto. Si uero dicta Margareta ante nupcias celebratas infata decedat, tota dicta pecunia nomine dotis secum portata eodem modo ut in clausula superiori dicto Regi Scocie apud Berewicum in Scocia reportabitur. Et sciendum est quod in omni portacione et reportacione dotis et cuiuscumque partis eius, quandocumque periculum contigerit, commune erit vtrique parti pro equalibus porcionibus. Si uero contingat quod dominus Rex Scocie sine filio legittimo infata decedat, nec aliquis filiorum suorum prolem legittinam reliquerit, et dicta Margareta ex dicto Rege Norwagie liberos habuerit: Jpsa et liberi sui succedent dicto Regi Scocie et liberis suis, tam in regno quam in aliis bonis, uel ipsa eciam si fuerit absque liberis secundum legem et consuetudinem Scoticanam. et generaliter consensit dictus Rex Scocie quod dicta filia sua et omnes ex ea descendentes admittantur libere ad omnes successiones et ad omnia alia iura que jpsos contingere possint quoquo modo secundum legem Scoticanam uel dicte regionis [206 aar1281] consuetudinem. Et si dictus Rex Norwagie de dicta Margareta filiam uel filias procreauerit, succedent in omnibus que ipsam uel ipsas contingere possunt secundum leges et consuetudines Noricanas eciam in regno, si consuetudo fuerit. Dicti uero nuncij et procuratores nomine Regis Norwagie promiserunt et manuceperunt jpsum Regem arcius obligando quod omnia et singula superius contenta ex nunc rata et firma habebuntur, quousque dictus Rex Norwagie fuerit quatuordecim annorum completorum, et tunc ea plene ratificabit. Et si contingat, quod absit, predictum Regem Norwagie in aliquo usque ad illud tempus uel in illo tempore contrauenire, dicti procuratores obligant ipsum Regem, heredes suos, et regnum Norwagie, se ipsos et heredes suos ad soluendum et dandum dicto Regi Scocie et heredibus suis uel assignatis Centum millia librarum bonorum et legalium sterlingorum in villa de Berewico in Scocia nomine et racione dampnorum, expensarum, et interesse. Obligauerunt eciam dicto Regi Scocie illustri pro dampnis, expensis, et interesse, in illum casum tantum, si Rex Norwegie non ratificauit matrimonium, cum fuerit quatuordecim annorum completorum, summam Centum Marcarum quam dictus Rex Norwagie ab eo percipit annuatim. et totam terram Orchadie cum omni iure quod dictus Rex Norwagie habet uel habere poterit in eadem. Ita quod predicte tam summa quam terra cum pertinenciis dicto Regi Scocie et heredibus suis ex tunc remaneant imperpetuum feodo et hereditate, cum Rex Norwagie noluerit dictum matrimonium ratificare uel dampna, expensas, uel interesse, vna cum pena predicta Centum mille librarum Regi Scocie et heredibus suis uel assignatis resarcire. Et instrumenta que habet penes se dictus Rex Norwagie super dicta summa pecunie Centum Marcarum annuatim percipienda ex tunc viribus careant et cassa sint et irrita ipso iure. Jnstrumentis quiete clamacionis dicti Regis Norwagie super Jnsulis penes Regem Scocie residentibus, in suo nihilominus robore duraturis. Et sciendum est quod obligacio de terra Orchadie et de redditu Centum Marcarum tantum habet locum a tempore transfretacionis dicte domicelle in Norwagiam, quousque dictus Rex Noruuagie fuerit quatuordecim annorum completorum, et solummodo in illum casum, si Rex Norwagie, cum fuerit quatuordecim annorum completorum, contra dictum matrimonium reclamauerit et illud noluerit ratificare et consummare. Dictus uero Rex [207 aar1281] Scocie nomine suo et filie sue ac magnates regni promiserunt, se arcius obligando, quod omnia et singula superius contenta ex nunc rata et firma habebuntur, quousque Rex Norwagie fuerit etatis quatuordecim annorum completorum. Et si contingat, quod absit, dictum Regem Scocie uel filiam suam usque ad illud tempus in aliquo contrauenire, Obligat ipse Rex Scocie se et heredes suos et regnum Scocie ad soluendum et dandum dicto Regi Norwagie et heredibus suis uel suis assignatis Centum millia librarum bonorum et legalium sterlingorum apud Ciuitatem Bergensem in Norwagia nomine et racione dampnorum, expensarum, et interesse. Obligauit eciam dictus Rex Scocie dicto Regi Norwagie pro dampnis, expensis, et interesse in illum casum tantum, si dicta filia Regis Scocie a dicto contractu resilierit, antequam dictus Rex Norwagie fuerit quatuordecim annorum completorum et matrimonium fuerit ratificatum, totam Manniam cum omni iure quod dictus Rex Scocie habet uel habere poterit in eadem. Jta quod predicta terra cum pertinenciis dicto Regi Norwagie et heredibus suis ex tunc remaneat in feodo et hereditate, cum dicta filia Regis Scocie dictum matrimonium noluerit ratificare et consummare, vel dampna, expensa, et interesse, vna cum predicta pena Centum millia librarum dicto Regi Norwagie uel heredibus suis uel assignatis resarcire. Et instrumenta quiete clamacionis dicti Regis Norwagie super dicta Jnsula Mannie que dictus Rex Scocie penes se habet ex tunc viribus careant et cassa sint et irrita ipso iure# Jnstrumentis dicti Regis Scocie super dicta summa pecunie Centum Marcarum annuatim percipienda, penes Regem Norwagie residentibus in suo robore duraturis. Et sciendum est quod obligacio de terra Mannie tantum habet locum a tempore transfretacionis ipsius Margarete et solummodo in illum casum, si dicta Margareta noluerit matrimonium ratificare, cum dictus Rex Norwagie fuerit quatuordecim annorum completorum. Et sciendum est quod in omnibus premissis saluum est vtrique parti quod tempus quo pecunia soluetur pro quolibet termino ex vtrique parte per gwerram, per piratas uel per aliquem casum fortuitum et inopinatum possit mutari seu prorogari sine periculo parcium circa premissa preiudicio uel jactura. Post contractum uero matrimonium et postquam Rex Norwagie fuerit quatuordecim annorum completorum et matrimonium ratificauerit et quantum in jpso est consummauerit, predicte obligaciones penales locum [208 aar1281] non habent, nec in duobus casibus tantum, scilicet quod ipsa libere possit a Norwagia recedere. Et si ipsa et liberi ex ea descendentes ad successiones et ad alia iura libere non admittantur. Jn qualibet uero solucione pecunie suo termino hinc inde soluende, tam ante matrimonium quam post, si defectus aliquis fuerit, tantum erit pena dupli illius quantitatis siue summe hinc inde soluende que suo termino solui debet. Et sciendum est quod ad maiorem huius rei securitatem dicti procuratores, habentes ad hoc plenum et speciale mandatum, ratificant nomine domini Regis Norwagie iuramentum a domino Bernerio de Berkrey in animam ipsius Regis prestitum super isto contractu sponsalium et matrimonii et omnia alia in isto scripto cyrographato contenta. Jtem promittunt fideliter dicti procuratores et manucapiunt, quod domina Regina mater dicti Regis Norwagie et magnates regni Norwagie qui super hoc contractu iurauerunt quamcicius presentes haberi poterunt in presencia nunciorum Regis Scocie iuramenta sua prius prestita ratificabunt, et omnia alia hic contenta secundum huius scripture tenorem. Dicti uero dominus Rex Scocie et domina Margareta filia sua in presencia nunciorum Regis Norwagie similiter ratificauerunt sacramenta per procuratores suos, Uidelicet dominum Robertum Lupellum militem et magistrum Godefridum in animas jpsorum in Norwagia prestita. Jtem ratificant omnia alia in hoc scripto contenta. Jtem iurauerunt in presencia prenominatorum nunciorum Regis Norwagie. Patricius Comes de Dunbar´. Douenaldus Comes de Marr´. Gilbertus de Humfrauilla Comes de Anegus. . Walterus Comes de Menetheth. Duncanus Comes de Fif´. Alexander Senescallus Scocie. Johannes Comin. Willielmus de Sulys tunc Justiciarius Laudon´. Willielmus de Breyham. et Patricius filius dicti Patricij Comitis de Dunbar´ personaliter, qui tunc coram domino Rege, consilio suo, et dictis nunciis Regis Norwagie presentes fuerunt. Jurauerunt eciam Alexander Comyn Comes de Bouchan´ constabularius Scocie, necnon Malisius Comes de Strathern in presencia dictorum Nunciorum Regis Norwagie per procuratores suos habentes ad hoc speciale mandatum, sicut patet in eorum litteris patentibus inde confectis, videlicet se curaturos et procuraturos quod omnia et singula ex parte illustris principis domini Alexandri dei gracia Regis Scocie et nobilis domicelle Margarete filie sue super federe matrimonij inter dominum Erycum Regem Norwagie et dictam domicellam promissa et conuenta firmiter [209 aar1281] et inuiolabiliter obseruentur, prout in isto instrumento plenius continetur, quousque dictus dominus Rex Norwagie fuerit quatuordecim annorum completorum et matrimonium ratificauerit et consummauerit, quantum in jpso est. Preterea sciendum est, quod Viuenus miles, frater Bernerij militis. Johannes filius Finni. Jsaac filius Gautonis. Andreas Petri. Elauus Arnfinnj. Auduennus de Slindon´, spontanee et expresse consencientes et tactis sacrosanctis euuangeliis iurantes promittunt bona fide quod in Scocia stabunt tanquam obsides ad voluntatem dicti Regis Scocie nec a regno Scocie sine expressa licencia dicti regis Scocie recedent, quousque Rex Norwagie fuerit quatuordecim annnorum completorum et matrimonium inter Jpsum et dictam Margaretam ratificauerit et quantum in Jpso est consummauerit. Obligauit eciam dictus dominus Rex Scocie totam Manniam cum pertinentiis pro Centum milibus librarum et dampnis, expensis, et interesse, in illum casum, si dictos obsides, cum dictus Rex Norwagie compleuerit quatuordecim annos et matrimonium quantum in Jpso est consummauerit, apud Berewicum, si eos prius ibidem receperit, nisi casus mortis uel alius casus legitimus prepedierit, uel propria voluntate recesserint, libere non dimittat. Jn cuius rei testimonium parti istius Cyrographi penes dominum Regem Scocie residenti, dicti Procuratores Regis Norwagie, Sigilla sua apposuerunt. Parti uero residenti penes dictos procuratores, Sigillum dicti domini Regis Scocie est appensum. (merker efter de 4 segls remmer; hullerne for 1, 2, 4 utskaarne).
Scriptum Cirographatum apud Berwyc. Duplicatum set alterum eorum fuit missum in Norwagiam set fuit reportatum et submersum cum nunciis Regis.
[210 aar1282] 
Leidebrev for Rikard fra Norge, som i Edward I´s ærende drager til Norge.
Patent Rolls 9 Edw. I, m. 7 (jfr. nr. 325329[sic] b ).
De conductu.
Ricardus de Norwagia, quem Rex mittit ad partes Norwagie pro quibusdam negociis Regis, que Rex sibi iniunxit, habet litteras de conductu, quamdiu Regi placuerit duraturas. Teste Rege apud Odyham .xv die Septembris.
Registratur over brev i den skotske konge Alexander III´s arkiv i Edinburg, optat efter kongens befaling ved hans klerker. Heri findes: Registratur over brev, vedrørende 1) den politiske forbindelse mellem Norge og Skotland og 2) giftermaalet mellem den norske konge Eirik Magnusson og den skotske kongedatter Margareta
Efter orig. i Public Record Office, London, Chapter House, Scotch Records, Portfolio 3, nr. 57. Trykt i The Acts of the Parliaments of Scotland vol. I Appendix to the Preface, p. 1-4 (cf. Pref. p. 48) og hos Rymer I 2, s. 615 f, Jfr. Munch IV 2, s. 20 ff.
Anno domini millesimo ducentesimo octogesimo Secundo, die Sancti Michaelis visa sunt munimenta et scripta domini Regis in Thesauraria apud Edenburg´ ex precepto regis per magistros Thomam de Carnoto, Radulphum de Bosco et Willelmum de Dunfres.
(a) Bulle.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
(b) Negocia tangencia Angliam.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
(c) Negotium Flandrie scilicet.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
(d) Negocia tangencia Norwagiam.
Composicio inter reges Scocie et Norwagie. super insulis dupplicata. Item confessio procuratorum missorum a rege Norwagie. pro dicta composicione facienda. [211 aar1282] Item mandatum regis Norwagie quod insulani faciant homagium regi Scocie et ei intendant vt domino. Item confessio quorundam procuratorum Regis Norwagie. de emendis receptis pro quibusdam iniuriis. Item quadam littera Regis Norwagie in lingua norica. Item Carta Johannis Regis Norwagie de Naufragium passis. Item alia Sweri Regis Norwagie de eodem. Item confirmacio et donacio regis Norwagie monasterio de Russyn in Mannia. Item procuratorium regis Magni Norwagie. Item carta regis Norwagie. super insula de Bote et quibusdam aliis concessis regi Mannie. Item littera. r[egis] Norwagie super terris de Inist´. et Egyn. Item quedam alia littera in lingua norica cum duobus sigillis. Item mandatum regis. Norwagie. de pacis reformacione. Item littera Regis .J. Norwagie et .H. fratris eius de naufragium passis. Item littera regis Norwagie missa Cataniensibus. Item potestas regis Norwagie ad recipiendum a rege Scocie mille et centum marcas pro primo anno solucionis tantum post composicionem initam de insulis. Item littere quiete clamacionis de solucionibus factis in Orkadia de terminis preteritis preter litteras de mille et centum marcarum. de anno sexagesimo nono. et de mille et .C. marcarum de anno septuag[esimo] postmo . . . . . . . inter alia fuit preter aliam de eadem summa de anno etc. octogesimo secundo que creditur debere portari ad prima compota.
(e) De [maritagio Nor]wagie.
Transcriptum Cyrographi primi tractatus de mar[ita]gio Norwagie. Cancellatum aqud Berwyc´. Item ratificacio. regis. Norwagie. super illo transcripto. Item carta. regis. Norwagie de assignacione donacionis propter nupcias. Item ratificacio magnatum et domine Regine Norwagie et iuramenta eorum quod procurabunt dictum matrimonium esse ratum. Item promissio eorundem bona fide super eodem. [212 aar1282] Item sex paria procuratoriorum et septimum obfuscatum per mare quorundam magnatum Norwagie ad iurandum in animas eorum. Item promissio regis Norwagie contrahendi cum domina Margareta filia. regis. Scocie et ratificacio omnium prelocutorum in magno scripto Cyrographato que littera fuit portata per tales scilicet dominum Robertum Lupelli et Godefridum. Item procuratorium. regis. Norwagie ad perficiendum tractatum dicti maritagij. Item vltimum scriptum cyrographatum apud Berwyc´ dupplicatum et alterum est obfuscatum in mari. Item duo alia paria de eadem conuencione que sunt sigillate sigillo regis Norwagie set alterum obfuscatum est per mare ut prius. Item littera quieteclamacionis. regis. Norwagie. de iiij m. marcis et. D. marcis debitis de anno etc. octogesimo primo, obfuscata tamen per mare. Item quieta clamacio sub sigillis domine regine Norwagie et quorundam magnatum Norwagie de iij m. et. D. marcis debitis de anno etc. octogesimo primo. obfuscata per mare. Item quoddam transcriptum de rebus inuentis post Naufragium nunciorum. Item duo procuratoria alia tangencia negocium Norwagie.
(f) Resignaciones cartarum redditarum domino regi cum littera domini Roberti de Brus filij.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - Alie multe littere sunt in Thesauraria domini. regis. tam in pixidibus. Cophinis. quam in saculis de quibus nichil est hic specificatum quas tamen omnes vidimus et que sub sigillis ponuntur. scilicet sub sigillis magistrorum Thome de Carnoto, Radulphi de Bosco et Willielmi de Dunfres. clericorum domini. regis.
[213 aar1282] 
Kong Edward I skriver til kong Alfons av Castilien om sit møte med den franske konge i Amiens og fortæller, at han har sendt mænd til Norge for at faa hvite geirfalker; desuten sender han 4 graa geirfalker, av hvilke de to er oplært til at fange traner og heirer. Av hvite falker har kongen nylig mistet 9; derfor sender han ingen.
Orig. p. perg. Ancient Correspondenee XII nr. 110. Trykt hos Rymer (2 utg.) I 2, 620.
Magnifico principi, et sororio suo karissimo, domino A. Dei gratia, Castelle, Toleti, Legionis, Gallesie, Sibilie, Cordubie, Murcie, Giennie, et Algarbie Regi illustri, E. eadem gratia, Rex Anglie, etc. et fraterne dilectionis amplexum, ac felices ad vota successus. Noverit vestra magnificencia nos, et Reginam nostram sororem vestram, liberosque nostros plena vigere corporis sanitate, gaudentes in inmensum super eo quod, magistro Galfrido de Everle, clerico vestro et nostro, referente, didicimus vos consimili, gaudere sanitate. Et, quia opinamur quod diversi, diversa forsan cogitantes, referent vobis diversa super visione et mutuo colloquio domini Regis Francie, et nostro nuper apud Ambianum, Fraternitatem vestram omni, quo possumus, affectu rogamus, quatinus, si que sinistra, vel serenitati vestre displicatura, vobis relata fuerint super visione et colloquio predicto, nullatenus eis credatis, nec in aliquo inde turbetur cor vestrum; Cum dilectus avunculus et fidelis noster W. de Valencia, comes Pembrochie, et alii nuncii, quos ad vestram presentiam destinamus, prout alias vobis significavimus, vobis plenarie exponent omnia ea, que facta fuerunt inter nos, et causam visionis predicte. Per ipsorum etiam expositionem, plenarie scietis responsionem verborum vestrorum, que posuistis in ore clerici vestri et nostri memorati, nobis referendorum; vestre fraternitati supplicantes ut, nunciis nostris predictis favorabiliter auditis, dictis eorum firmiter credatis, et exposita, intuitu Dei et nostri, effectui mancipare curetis; Que si feceritis, credimus quod expediat honori vestro et utilitati totius christianitatis. [214 aar1284] De deductu nostro girofalconum nostrorum, mittimus vobis quatuor girofalcones griseos; quorum duo apti sunt et instructi ad grues et heruncellos; et residuos coaptare velitis pro vestra voluntate. De albis vero girofalconibus, amisimus jam novem; ita quod nullum album ad presens habemus. Misimus tamen nuncios nostros in Norwagiam, pro hujusmodi girofalconibus querendis. Palefridos quidem vestros vobis non mittimus ad presens; quum, si Dominus permiserit fieri personaliter adinvicem nos videre, eos nobiscum ducemus, una cum albis girofalconibus, si qui ad nos interim reportentur.
Skotlands stormænd forpligter sig til, hvis der ikke er nærmere arvinger, at motta kong Erik av Norges datter Margareta som sin dronning og arving til Skotland.
Orig. p. perg. Chapter House (Scotch Doc.), Postfolio 3, nr. 56. Trykt hos Rymer I 2, 638.
Omnibus Christi fidelibus, ad quos presens scriptum pervenerit, Alexander Cumyn´ comes de Buchan´ constabularius et justiciarius Scotie, Patricius comes de Dunbar´, Mallisius comes de Stratherin, Malcolmus comes de Leuenax, Robertus de Brus´ comes de Carric, Douenaldus comes de Mar´, Gilbertus comes de Anegus, Walterus comes de Menethet´, Willielmus comes de Ros´, Willielmus comes Suthirland, Magnus comes de . . . . . . . . aclin, Duncanus comes de . . . . . . . et Johannes comes Athol´ tunc . . . . . . lleti, Robertus de Brus Pater, Jacobus senescallus Scotie, Johannes de Balliolo, Johannes Cumyn, Willielmus de Soulys tunc justiciarius Laodon´, Ingeramus de Gynis, Willielmus de Moravia filius, Walterus de Moravia milites; Alexander de [Bal-] liolo, Reginaldus le Chen Pater, Willielmus de Sancto Claro, Ricardus Syward, Willielmus de Brechyn, Nicholaus de Haya, Henricus de Graham, Ingeramus de Balliolo, Alanus filius comitis, Reginaldus le Chen filius, J[ohannes] de Lindesey, Patricius de . . . . . . . . [215 aar1284] raham [Herber]tus de Matisiswell, Simon Fraser, Alexander de Orgadia, Anegus filius Douenaldi, et Alanus filius Rotherici, barones regni Scotie, salutem in Domino. Noveritis quod, cum sicuti placuit Altissimo, dominus noster, Alexander, primogenitus filius [domini regis] Alexandri, viam sit universe carnis ingressus, nulla prole legitima immediate de corpore dicti Regis superstite; Obligamus nos et heredes nostros artius per presentes dicto domino nostro Regi et heredibus suis de corpore suo immediate vel mediate [descen]dentibus, qui de jure ad successionem ipsius debent admitti, et in fide et fidelitate, quibus eis tenemur, firmiter et fideliter promittimus; Quod si contingat dictum dominum nostrum, Regem filio aut filia, filiis aut filialibus legitimis de corpore suo non extantibus, vel de corpore dicti Alexandri filii sui, diem suum extremum claudere in hac vita: Nos omnes et quilibet nostrum, inclitam puellam Margaretam, filiam filie dicti domini nostri Regis, Margarete bone memorie, quondam Regine Norwagie, genitam de domino Erico Rege Norwagie illustri, recipiemus, et prolem legitimam ex ea descendentem, in dominam nostram et rectam heredem dicti domini nostri Regis Scotie, de toto regno [Scotie], de Insula Mannie, et de omnibus aliis Insulis ad dictum regnum Scotie pertinentibus, necnon et de Tyndallia et de Penreth, cum aliis omnibus [pertinentii]s, juribus, et libertatibus, ad dictum dominum Regem Scotie spectantibus, vel spectare debentibus, et . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sua contra omnes qui vivere aut . . . . . . . . possunt manutenebimus, sustenibimus, et defendemus pro totis viribus nostris et toto posse nostro. Promittimus insuper fideliter, et fide et fidelitate, quibus dicto domino nostro Regi et posteritati sue tenemur, eidem domino Regi et executoribus testamenti . . . . . . . . . . . . . . . . fecerit et duobus ex eis et etiam uni eorum, et nos et heredes nostros ad hoc strictissime obligamus, et quilibet nostrum, per se singulariter obligatus est modo predicto, quod quandocunque contigerit ipsum dominum Regem mori, et aliqui ballivi . . . . . . . . . . . . . . . . ores quicunque rebelles fuerint et noluerint suis terminis ea, que debentur, eidem domino Regi solvere dictis executoribus, qui se de testamento ipsius intromiserint ad perficiendam [216 aar1284] et ad implendam ultimam voluntatem . . . . . . . . . . . in vita sua disposuerit nos, heredes nostri, et quilibet nostrum et heredum nostrorum, dictos ballivos et debitores rebelles artius . . . . . . potestatem nostram una cum . . . . . . executoribus, vel aliquo eorundem distringi faciemus, donec de omnibus et singulis debitis dicti domini Regis eisdem executoribus plenarie satisfecerint, et de rebellione emendam prestiterint competentem: subicientes nos et heredes nostros et quemlibet nostrum, se et heredem suum . . . . . . per se jurisdictioni et cohercioni venerabilum patrum episcoporum Sancti Andree, Glasguen´, Dunkelden´, Abirden´, Moravien´, Breth´, Galwathien´, Dunblan´, Catan´, Ergadien´, et . . . . . . . . . . . qui pro tempore fuerint, ut predicti episcopi omnes, vel eorum aliqui, vel aliquis possint et possit nos et heredes nostros, et quemlibet nostrum et heredum nostrorum per censuram ecclesiasticam cogere et cohercere ad observandum firmiter, tenendum et ad implendum omnia et singula supradicta. In cujus rei testimonium plures de nobis apponi fecerunt sigilla sua huic scripto. Datum apud Scon´, quinto die Februarii, anno Gratie millesimo ducentesimo octuagesimo tertio, et anno regni domini nostri Regis tricesimo quinto.
Edward I av England utsteder leidebrev paa et aar for Ricardus de Alemannia, borger i Lynn og kongens kjøbmand, samt for dennes folk paa hans reise til Norge og Estland for at kjøpe korn og andre levnetsmidler.
Pergamentrulle i Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 12 Edward I, membr. 15.
De proteccione et conductu.
Ricardus de Alemannia Burgensis de Lenn et mercator Regis et homines sui habent litteras Regis de proteccione et de conductu in eundo tam per mare quam per terram ad partes Norwagie et Estlandie ad blada et alia victualia et mercionem ibidem emenda et ea vsque in Angliam ducenda ad commodum ipsius Ricardi inde faciendum, ibidem morando etc. Dum tamen de victualibus et mercimoniis illis faciant consuetudi- [217 aar1284] nes debitas et vsitatas et quod blada vina uel alia victualia in regno Regis existencia ad partes predictas uel alibi extra regnum Regis non deferant, per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Cestriam .xij. die Marcij.
Kong Erik av Norge skriver til Edward I av England og siger, at han sender baronen Bjarne Erlingsson og ridderen Vidkun Erlingsson for at fornye forbundet mellem kong Magnus av Norge og Henrik III av England.
Registrum Munimentorum lib#. A, fol. 443. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 640.
Littera Regis Norwegie, in quo constituit procuratores ad exhibendam quandam litteram confederacionis Regi Anglie, que facta # fuit inter H. Regem Anglie et Magnum Regem Norwegie.
Magnifico principi, fratri suo in Christo karissimo, domino Edwardo, Regi Anglie illustri, Ericus, eadem gratia, Rex Norwegie, salutem, et sincere dilectionis affectum, cum continuis glorie et honoris incrementis. Noverit excellentia vestra quod nos dilectos ac fideles nostros, scilicet, dominum Bernardum Baronem, et dominum Vincun´ milites nostros, fecimus, constituimus et ordinavimus nostros veros ac legitimos procuratores, ac nuncios speciales, ad exhibendam vobis literam confederationis, factam inter magnificos principes dominum Henricum, clare memorie, patrem vestrum ex una parte, et patrem nostrum in Christo karissimum Regem Mangnum(!) ex altera: Et ad petendum a vestra celsitudine dictam confederationem renovari ac etiam confirmari, et ut omnia contenta in dicta confederatione inviolabiliter conserventur: Necnon et ad promittendum ex parte nostra, quod omnia promissa et conventa in eadem confederatione servabimus, et servari faciemus, ac etiam confirmabimus per modum et formam, secundum quem modum seu formam predictam confederationem duxeritis confirmandam. Concedimus etiam dictis nunciis nostris ac procuratoribus nostris plenam potestatem et speciale mandatum exponendi, coram vobis, seu illo, vel illis, quos ad hos duxeritis deputandos, dampna, gravamina et injurias, que vel quas, mercatoribus regni [218 aar1284] nostri a ballivis et aliis, in dominio vestro, et maxime in Lenna, contra justiciam cotidie inferantur: Et petendi et supplicandi ut excellentia vestra hujusmodi injurias et gravamina cessare faciat, et dampna resarciri: Ac omnia alia faciendi, que nobis et hominibus nostris viderint expedire, et nos facere possimus, si personaliter interessemus; ratum et gratum habituri quicquid predicti nuncii nostri fecerint in premissis, et circa quodlibet premissorum. In cujus rei testimonium presentes fecimus sigilli nostri munimine consignari. Datum Bergis. anno Domini M o ducentesimo octagesimo iiij o, sexto kal´ Maii, anno vero Regni nostri quinto.
Den romerske konge Rudolf I skriver til Edward I i England, melder en klage fra Lübeck og andre tyske stæder, om at kong Erik av Norge har frarøvet kjøbmænd fra disse stæder deres varer, og beder kong Edward om at forbyde udførsel av varer og levnetsmidler fra England til Norge.
Orig. p. perg., Ancient Correspondance, vol. XX nr. 32. Trykt i Lübeckisches Urkundenbuch 2, nr. CXXIX.
Magnifico et exellenti principi, domino . . Dei gracia Anglie regi inclito, amico suo karissimo, Rudolfus eadem gracia Romanorum rex semper augustus inmarcessibilis deleccionis et amicicie continuum incrementum. Excellencie vestre, de qua reuera confidenter presumimus, noticie declaramus, quod, prout dilectorum fidelium, ciuium Lubicensium, et aliarum ciuitatum clamor querelosus ad nostre detulit noticiam maiestatis. Inclitus . . Norwegie rex, nulla racione preuia, sed proprie voluntatis ductus instinctu, ipsos ciues Lubicenses et aliarum regni nostri ciuitatum mercatores sub spe pacis cum suis mercimoniis regni sui terminos applicantes omnibus suis rebus, que ad infinitam quasi se extendunt summan, culmini nostro non deferens nec paci parcens, dispendiosius spoliauit. Verum cum ipse rex regum, dominancium dominator celestis, reges terre in regnorum suorum solia ideo collocarit, ut alter alterius adiutus presidio iniurias et excessus quoslibet possent commodius corrigere et remocius propulsare, et ut, regum voluntatibus adunatis, fidelibus et deuotis pacis amenitas et quietis [219 aar1285] commoditas traderetur, excellenciam vestram affectuosa precum instancia requirimus et hortamur, quatinus contra predictum [regem] Norwegie tante iniurie illatorem vestri nobis presidii patrocinium inpendatis, ita quod durante huius di[scriminis?] scrupulo de regni vestri terminis nulla bona vel victualia, quorum, ut intelleximus, nisi adiacentibus et vicinis [apportantibus?] regnis et prouinciis, in ispo regno Norwegie non habetur copia, deduci et deuehi nostre dilectionis intuitu [non permitta]tis, vt victualium expertis defectibus, idem rex a nostris cohibere grauaminibus manus discat [et] . . . . dampna irrogata cum restitucione debita resarcire, et nichilominus ex huius impensione i . . . vocis in similibus vel maioribus indissolubiliter obligemur. Datum Nurenbergie, VIII Jdus Febr., reg(ni nostri) anno XII.
Magnifico et excellenti principi, domino Dei gracia Anglie regi inclito, amico nostro karissimo.
Hertug Johan I av Sachsen melder kong Edward I en klage fra Lübeck og andre tyske steder mot den norske konge og beder ham om at utfærdige et utførselsforbud mot Norge.
Orig. p. perg., Ancient Corr. XX nr. 138. Trykt i Lübeckisches Urkb. 2, nr. 1011. Jfr. nr.nr. 312[sic] ovenfor.
Excellenti domino . ., serenissimo regi Anglie, Dei gracia Johannes Saxonie, Angrie, Westfalie dux, burcgravius Magdeburgensis, obsequiosam in omnibus voluntatem. Exposuerunt nobis sua cum querimonia dilecti nobis ciues Lubycenses et alie ciuitates maritime in nostris finibus, quod illustris princeps, noster dilectus consanguineus, rex Norwegie, ipsis grauiter iniurietur. Cum autem dominorum et dictarum ciuitatum maritimarum in nostris confinibus simus capitaneus et judex pacis iurate, ipsis in suis causis iustis deesse non possumus nec debemus. Vnde vestre dignitatis excellenciam rogamus plenissimo cum affectu, quatinus homines regis Norwegie venientes ad terram vestram nostre peticionis intuitu promouere non velitis guerra durante inter ipsum regem Norwegie et dictas ciuitates, nec admittere velitis, quod aliqua commestibilia sibi commpararent in terra vestra [220 aar1285] homines regis Norwegie prelibate, vt id apud vestram dignitatem debeamus deseruire.
Excellenti domino, regi Anglie.
Ridderen Vidkunn Erlingsson av Bjarkøy sender kong Edward I av England sin taksigelse for hans opmerksomhet, da han og hans bror Bjarne nylig som den norske konges sendebud opholdt sig hos ham i England.
Orig. p. preg., Ancient Corr., vol. XXI, nr. 24.
Serenissime Nobilitatis magnifico principi et domino, E[dwardo] Dei gracia Regi Anglie jllustri, Vinianus de Berkle miles Salutem, et cum omni Reuerencia paratum suis jmperiis famulatum, et si non quantas debeo quia non sufficio, tamen quantas valeo Dominacioni et dignacioni Regie exhibeo graciarum actiones, pro multiplici solacio et curialitatis indicione mihi nuper impenso, cum vobiscum B[ernerus] frater meus germanus et ego eramus pro negociis domini nostri, E[rici], Dei gracia illustris Regis Norvegie expediendis. Offero jtaque me et mea vestris beneplacitis, et si hoc sit modicum. tamen plus non habeo. Datum Bergis jn sollempnitate pascalj. Valeat et vigeat dominacionis vestre magnificencia per tempora diuturna.
Foged, raad og folk i Lübeck klager til kong Edward I over kong Erik av Norges forurettelser mot Fysterne, hvem han trods sine løfter ikke har skaffet fred og opreisning; de beder om at kongen vil forbyde tilførsel fra England til Norge.
Org. p. Perg. i Ancient Correspondance, XXXIV, 120. Trykt i Lübeckisches Urkundenbuch II nr. 1010. Jfr. Hansisches Urkundenbuch I nr. 974.
Glorioso ac illustri domino, regi Anglie, aduocatus, consules et vniuersitas ciuitatis Lubycensis sue possibilitatis seruicium semper promptum. Vestre magnificentie querulando compellimur intimare, quod Normanni per annum mercatoribus aduenis in eorum regno tunc temporis constitutis violenter et contra iusticiam bona sua crudeliter acceperunt, propter quod puerimonias ad [221 aar1285] domini regis Norwegie presenciam direximus supplicando, quatenus de premissis dampnis et iniuriis dignaretur emendam possibilem ordinare. Vnde statim ad uos et alias ciuitates vndique sollempnes nuncios et litteras ipse dominus rex Norwegie dirigebat, multum fauorabiliter et studiose pronuncians, quod modis omnibus ordinare vellet, vt enormitates predicte deberent in omni bono reconciliari, et passis iniuriam deberet emenda possibilis exhiberi. Ad quam plenam habentes confidenciam ceteri mercatores velificauerunt more solito, vestri culminis regnum et alia loca diuersa accedere cupientis, sicut mercaturis suis nouerant exped[ire]. Medio quidem tempore, nulla pacis renunciacione prehabita, insidiatum est mercatoribus n[ostris naui]gantibus in libero mari per dictos Normannos, qui spoliauerunt, captiuarunt, [et occide]runt, quoscumque comprehendere potuerunt. Quod petimus magnificencie vestre esse molestum et ingratum, et quare de laqueis et insidiis dictorum Normannorum regnum excellencie vestre vna cum communibus mercatoribus visitare non possumus, sicut #antea feceramus, magnificencie vestre deuocius supplicamus, quatenus mercatoribus regni uestri mandare dignemini, quod nobis astare dignentur in premissis, nec medio tempore consentire velitis, quod de regno vestro in Norwagiam aliqua commestibilia uel alia, de quibus confortari et confoueri potuerint, deducantur, donec in hiis possit finis congruus optineri, vt illud tota possibilitate nostra apud vos deseruire fideliter teneamur.
Glorioso ac illustri domino, regi Anglie.
Kong Erik av Norge anmoder Edward I av England om ikke at motta tyskere i England og sender samtidig utkast til en traktat mellem Norge og England.
Orig. p. perg. Ancient Corr. XIX nr. 166. Trykt hos Rymer I 2, 654; jfr. Hansisches Urkundenbuch I, nr. 979.
Magnifico principi, amico suo in Christo karissimo, domino Eduardo, Dei gratia Regi Anglie illustri, domino Hybernie, et duci Aquitanie, Ericus, eadem gratia, Rex Norwegie, salutem et felices ad vota successus. [222 aar1285] Cum sanitatem vestram, tanquam nostram propriam, semper fore prosperam summis desideriis affectamus; magnificentiam vestram, de qua plene confidimus, attentius rogamus, quatinus de statu vestro predilecto, utinam semper felici et optimo, quando facultas se optulerit, nos velitis reddere certiores; scientes quod nos et nostri, in recessu presentium, benedictus Altissimus, eramus in bono statu. Ceterum noverit excellentia vestra, quod litteram compositionis cirografatam, nostro sigillo signatam, vobis cum latore presentium transmittimus: Postulantes ut ipsam compositionem a vestratibus firmiter faciatis observari, prout utriusque regni commodo melius noveritis convenire; et maxime ne Theotonici, inimici regni nostri, mercatoribus utriusque regni, hinc inde transeuntibus, injuriam, dampna, vel molestiam aliquam in vestra dictione, sive in mari, sive in terra, inferre presumant. Et, si qui tales inventi fuerint, ipsos, prout in dicta compositione, inter nos facta, expresse continetur, nullum refugium in partibus vestris aut latibulum habere permittatis, in nostrum vel nostrorum prejudicium, vel jacturam. Teste meipso, apud Bergis, vi. idus Maii, anno regni nostri sext#o.
Kong Erik av Norge skriver til Kong Edward I av England om bevarelsen av deres gamle venskap og om tyskerne, som truer med at gjøre indfald i ha#us rike.
Orig. p. perg. Ancient Corr. XIX nr. 170. Trykt i Rymer I 2, 662 f.
Excellenti principi, fratri suo in Christo karissimo, domino Edwardo, Det gratia, Regi Anglie illustri duci Aquitanie, et domino Hibernie, Ericus, eadem gratia, Rex Norwegie, salutem et dilectionis sincere affectum, cum glorie et honoris incrementis. Cum nuncios nostros, ad vos in estate proxima preterita destinatos, multum honorifice, non solum in curia vestra set etiam [223 aar1286] alibi per regnum vestrum recepistis, et pertractari fecistis; nec non et pro litteris, mutue societatis et amicitie inter vos et nos, transmissis, vestre fraternitatis excellentie grates referimus speciales; attentius deprecantes ut confederationes et amicitias antiquas, inter progenitores vestros et nostros initas, et fideliter observatas, jamque inter nos innovatas, observare velitis cum effectu, scituri nos easdem vice mutua firmiter servaturos. Hinc est quod vestre significamus magnificentie, quod minime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . qoud Theotonici, quos nos et nostri progenitores semper fovimus, et pluribus privilegiis ac emunitatibus munivimus, regnum nostrum conjurati in hac estate futura, prout intelleximus, invadere disponunt; De quorum invasionibus in regno nostro nichil penitus curamus, dummodo insidie eorum furtive, quas per piratas in lateribus maris, contra mercatores transfretantes ad regnum vestrum, et ad alia regna facere proponunt, valeant coherceri. Quare excellentiam vestram requirimus et rogamus, quatinus omnes tales insidiantes et regni commodum impedientes, quos sub ditione vestra repperiri contigerit, brachio potentie vestre, amoris nostri intuitu, cohibere velitis; et nos in simili casu vel majori, si emerserit, absque tergiversatione, vobis et vestris assistemus. Voluntatem igitur vestram in hiis et aliis, una cum statu vestro, et regni per dominum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . exhibitorem presentium, dilectum ac fidelem nostrum, vel per primos intervenientes nobis significare curetis, Scientes quod nos, in recessu presentium, benedicto Altissimo, eramus in bono statu quod de vobis, et vestris scire volumus et optamus. Valeat vestra magnificentia per tempora diuturna. Teste meipso, scriptum Bergis, nonas Martii, anno regni nostri sexto.
Kong Eirik Magnussons fuldmakt for sin sendemand Alv Erlingsson til Tornberg, jarl ( comes) av Sarpsborg, til paa kongens vegne at opta et laan paa to tusen mark sterling. Fuldmagten er i form av et aapent brev.
Registrum Munimentorum lib. A. fol. clxxxvij d. Jfr. Rymer I 2, 673. [224 aar1286] 
Littera per quam Eiricus rex Norwagie constituit Oliuerum de Monte Spine Comitem de Saresburg´ procuratorem suum.
Uniuersis christifidelibus ad quorum noticiam littere presentes perueniunt, Eiricus dei gracia Rex Norwegie salutem in domino sempiternam. Nouerit vniuersitas vestra quod nos domino Oliuero de Monte Spine Comitem de Saresburg´ karissimo consanguineo nostro, quem ad Angliam pro nostris et regni nostri negociis procurandis et expediendis nostrum procuratorem et nuncium destinamus, speciale damus mandatum et liberam concedimus potestatem nomine nostro mutuum contrahendi a quocunque sine quibuscunque creditoribus vsque ad summam duorum milium marcarum sterlingorum, Tresdecim solidis et quatuor denariis pro qualibet marca computatis, et obligandi nos et heredes nostros ac eciam regnum nostrum illi siue illis a quo siue a quibus Jdem procurator noster et nuncius specialis vsque ad dictam summam pecunie mutuum duxerit contrahendum, bona fide promittentes quod illam pecuniam siue partem ipsius quam ipse procurator noster nomine nostro recipiet soluemus loco et terminis ab eodem procuratore nostro statuendis. Ratum insuper et gratum habituri quicquid super predictis vel eorum aliquo procurator noster et nuncius duxerit faciendum. Jn cuius rei testimonium presentes litteras fecimus fieri patentes. Datum apud Castrum Tunesberg´ anno domini .m.CC o .1xxx.vj o. quarto kalendas Aprilis. anno regni nostri Septimo.
Kong Edward I av Engla#ud utsteder leidebrev for Johannes le Jouene, borger av London, som skal reise til Norge for at drive handel.
Patent Rolls, a o 14 Edward I, membr. 12.
De conductu.
Johannes le Jouene Ciuis et mercator Londoniensis, qui necesse habet se diuertere ad partes Norwegie cum bonis et mercandisis suis habet litteras. R[egis]. de conductu duraturas vsque ad Festum Natalis domini proximo futurum. Teste vt supra. (dvs Rege apud Westmonasterium .xxx. die Aprilis).
[225 aar1286] 
Edward I av England utsteder leidebrev for Arnoldus Barache og Petrus de Columbariis, som med varer for Willielmus Bararche skal reise til Norge.
Patent Rolls, a o 14, Edward I, membr. 8.
De conductu.
Consimiles litteras de conductu habent Arnoldus Barache et Petrus de Columbarijs qui profecturi sunt ad partes Norwagie cum rebus et mercandisis Willielmi Bararche ad negociandum ibidem de eisdem. duraturas vsque ad festum Pasche proximo futurum. Teste vt supra. [dvs Edmundo Comite Cornubie Cons(iliario) Regis apud Westmonasterium .iiij. die Junij].
Kong Edward I, som av den norske konges sendebud Alv av Thornberg, jarl av Sarpsborg har hørt om mordet paa den danske konge, skriver til sin bror Edmund, greve av Cornwall, at han skal gi alle riddere, som vil følge jarl Alv, tilladelse dertil.
Orig. p. perg., Ancient Correspondence XII, nr. 131. Trykt hos Rymer I 2, s. 667.
Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie, dominus Hibernie, et dux Aquitannie, dilecto consanguineo et fideli suo Edmundo, comiti Cornubie, regni Anglie custodi salutem. Alias nostris temporibus inauditi, in Regem quondam Dacie, egregii principis, affinis et amici nostri karissimi, E. Regis Norwegie avum, per germanos ipsius Regis Dacie, sceleris perpetrati flagitium, nobis per ipsius Regis Norwegie literas et nuncium intimatum, cordi nostro horrorem incussit; Nam juxta illud, Felix, quem faciunt aliena pericula cautum. Et illud, Nam tua res agitur, paries dum proximus ardet. Detestabilitas hujusmodi facinoris est omnibus principibus et nobilibus in exemplum, et omnes debent assurgere ad vindictam. Et ideo vobis mandamus, quod omnibus illis de regno nostro militibus, et aliis, qui cum nobili viro, Oliuero de Monte Spine, comite Saresburgh´, ipsius Regis Norwegie nuncio, in ejusdem Regis subsidium ire voluerint, prebeatis, vice nostra, licenciam et liberum commeatum. [226 aar1286] Teste meipso, apud Paris´, xxi. die junii, anno regni nostri quartodecimo.
Expeditum est. Licenciam habuerunt juxta istud mandatum, ad eorum periculum.
Kong Edward I gir handelshuset Ricardus Guidichonis & Co. fra Lucca fuldmakt til at utlevere 2 000 mark til kong Erik av Norges sendemand Alv Erlingsson, som laan til kongen.
Registrum Munimentorum lib. A. fol. 178 b. Trykt i Rymer (4 utg.) I 2, s. 667.
Littera Regis Anglie per quam mandauit mercatoribus de Lucca quod liberarent procuratori Regis Norwagie duo millia marcarum.
Edwardus, Dei gracia Rex Anglie, dominus Hibernie et dux Aquitanie, dilectis sibi, Ricardo Guidiconis, et sociis suis mercatoribus de Luk´, salutem. Cum nobilis vir Oliuerus de Spinet´, comes de Saresburg´, nuncius egregii principis, domini Erici, Regis Norwagie illustris, ex parte ipsius Regis nos rogaverit, ut de mutuo pecunie eidem domino Regi curialitatem aliquam faceremus: Nos, precibus ejusdem comitis (habentis, per litteras patentes dicti Regis, potestatem hujusmodi mutuum recipiendi) annuentes, duo milia marcarum eidem comiti, ad opus domini sui predicti, concessimus mutuare; Et ideo vobis mandamus, quod in quindena festi Sancti Michaelis, proximo futuri, predicta duo milia marcarum eidem comiti liberetis; receptis tamen prius litteris patentibus predicti Regis Norwagie, quas idem comes habet, de potestate sibi tradita super pecunia mutuanda; et litteris patentibus ipsius comitis de dicta pecunia sibi liberata; et litteris similiter patentibus obligatoriis ejusdem comitis de pecunia predicta, juxta formam, quam dilectus et familiaris clericus noster, magister Willielmus de Luda, custos garderobe nostre, vobis mittet sub sigillo suo; et nos pecuniam illam vobis faciemus allocari. In cujus rei testimonium has litteras nostras fieri fecimus patentes. [227 aar1286] Teste meipso apud Paris´, xxvi. die junii, anno regni nostri quarto decimo.
Alv Erlingsson av Tornberg, jarl av Sarpsborg, erkjender at ha mottat 2 000 mark av kong Edward I av England som laan paa kong Erik Magnussons vegne.
Reg. Munim. lib. A. f. 78 a. Trykt i Rymer I 2, s. 668.
Littera obligatoria Oliveri de Monte Spine, comitis de Saresburg´ nuncii et procuratoris Regis Norwagie, per quam obligauit dominum suum Regi Anglie in duobus millibus marcarum, quas ab eo mutuo recepit.
Uniuersis Christi fidelibus, presentes litteras visuris vel audituris, Oliuerus de Monte Spine comes de Saresburg´, illustris Regis Norwagie nuncius, et procurator in Anglia, salutem in Domino. Nouerit universitas vestra, nos, nomine domini nostri Erici, Dei gracia, Regis Norwagie illustris, Anno Domini M. occ. olxxxvi o. in festo sancti Michaelis, tercio kal´ Octobris, apud ciuitatem Londoniensem; Mutuo recepisse, et habuisse a magnifico principe, domino Edwardo, Dei gracia, Rege Anglie illustri per manus Ricardi Gydechun de Luca, et sociorum suorum mercatorum, numerancium, duo milia marcarum nouorum et legalium sterlingorum, in pecunia numerata, tresdecim solidis et quatuor denariis pro qualibet marca computatis. Quam quidem.pecunie summam bona fide soluere promittimus eidem domino Regi Anglie, vel suo certo attornato, has litteras deferenti, apud civitatem London´ hoc modo; Medietatem, scilicet mille marcas in festo sancti Michaelis Archangeli, tertio kal´ Octobris anno Domino millesimo ducentesimo octuagesimo septimo; Et aliam medietatem, scilicet, residuas mille marcas, in eodem festo sancti Michaelis, anno revoluto, videlicet, anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo octavo. Ad quam solucionem, loco et terminis supradictis, faciendam, obligamus dominum nostrum Regem Norwagie supradictum, regnum suum, homines et mercatores regni sui, ac omnia eorum mercimonia et bona, in quocumque loco inuenta: Subicientes ea omnia voluntati ejusdem domini Regis Anglie [228 aar1286] et heredum suorum, si in solucione dicte pecunie defecer#imus, donec de dicta summa pecunie sibi, vel suo certo attornato, ut predictum est, fuerit plenarie satisfactum. Obligantes insuper predictum dominum nostrum Regem Norwagie, ac heredes suos, et nostros, cohercioni domini Pape, et quorumcumque prelatorum, quos idem dominus Rex Anglie, vel heredes sui, ad hoc duxerint nominandos, ac omni censure ecclesiastice sub pena excommunicacionis et interdicti, si in solucione pecunie supradicte, terminis supradictis, nos contingat deficere. Et insuper nos comes, nomine predicti domini nostri Regis Norwagie, et nostro, et heredum nostrorum, corporale prestitimus sacramentum de restituendo predictam pecuniam, et de observando terminos predictos, et obligationes predictas. Et insuper liberauimus litteras dicti domini nostri Regis patentes, per quas dedit nobis potestatem recipiendi mutuum predictum, et obligandi ipsum, et regnum suum in forma predicta, et etiam litteras patentes ejusdem per quas ratificat et gratificat recepcionem mutui predicti, et obligaciones predictas in forma supradicta. In quorum omnium testimonium presentibus sigillum nostrum duximus apponendum. Datum London´, decimo tertio kal´ Augusti in festo sancte Margarete virginis, anno Domini M o.CC o.lxxxvi o.
Kong Eirik av Norge godkjender det laan, som Alv av Thornberg, jarl av Sarpsborg, paa hans vegne har optat av den engelske konge.
Registrum Munimentorum lib. A. fol. 178. Trykt i Rymer (4 utg.) I 2, 673.
Littera per quam Ericus Rex Norwagie ratificauit obligacionem nomine suo factam domino Regi Anglie de duobus millibus marcarum, quas Oliuerus de Monte Spine procurator ipsius Regis Norwagie mutuo recepit de Rege Anglie.
Universis Christi fidelibus, presentes litteras inspecturis, Ericus, Dei gracia, Rex Norwagie, salutem in Domino sempiternam. Nouerit universitas vestra quod, quia intelleximus quod dilectus consanguineus noster dominus Oliverus de Monte Spine, comes de Saresburg´, nomine nostro a magnifico principe domino Edwardo, Dei gracia, illustri Rege Anglie, duo millia marcarum [229 aar1286] sterlingorum, (xiii. solidis et quatuor denariis pro qualibet marca computatis) mutuo recepit, ac nos et regnum nostrum pro ejusdem debiti solucione obligauit. Ipsum debitum, nostro nomine per dictum comitem sic contractum, et omnes conuenciones et obligaciones, pro solucione dictarum duarum milium marcarum factas, prout in litteris inde confectis plenius continetur, tenore presencium ratificamus. In cujus rei testimonium has litteras fecimus fieri patentes. Datum apud ciuitatem Bergesem(!), in festo sancti Michaelis, anno Domini mcclxxxvi. anno uero regni nostri septimo.
Jarlen Alv Erlingsson, den norske konges sendemand, erkjender, at han paa dennes vegne har mottat tillaans 2000 mark sterling av kong Edward I av England. Pengene er utbetalt av Ricardus Guidechun, borger i Lucca, gjennem Willielmus Servat, borger i London, og Bernardus de Ponte, kjøbmænd fra Cahors.
Avskrift i Reg. Munim. lib. A. fol. clxxvij d.
Littera per quam Oliuerus de Monte Spine procurator regis Norwagie per quam recognouitse mutuo recepisse de domino .E. Rege Anglie duo millia marcarum ad opus Regis Norwagie.
Uniuersis christifidelibus presentes litteras inspecturis Oliuerus de Monte Spine, Comes de Saresburg´, salutem in domino sempiternam. Noueritis nos die confeccionis istius instrumenti recepisse et integraliter habuisse duo milia marcarum bonorum nouorum ac legalium sterlingorum (marca qualibet continente .xiij. solidos et .iiij. denarios) de Ricardo Guidechun burgensis de Luca, per manus Willielmi Seruat burgensis London, et Bernardi de Ponte mercatorum de Caiare(!), quas dominus Rex Anglie domino nostro Regi Norwegie mutuauit de quadam summa pecunie protestamur nos bene esse pacatos. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus duximus apponendum. Datum apud Gernemut´. Anno domini .M o.CC o.lxxx o. sexto in festo sancti Mathei apostoli et Evangeliste.
[230 aar1286] 
Regnskap over den engelske konges utgifter i 1286; deriblandt løn til hans tjener Rikard fra Norge.
Chancery Miscellenea 3/4, f. 14 (jfr. nr. 306).
Liber contrarotulatoris, anno XIV Edw. I.
Norwegh´.
Ricardo de Norweghia scutario Regis existenti extra Curiam in negociis Regis pro vadiis et expensis per xxiiij dies xxiiij s.
Fortegnelse over kong Edward I av Englands utbetalinger, deriblandt et laan til kong Erik av Norge.
Pipe Roll, 21 Edw. I. Trykt i Documents III. of the History of Scotland, ed. Stevenson I, 63 f.
Compotus magistri Willelmi de Luda de Garderoba Regis a festo sancti Edmundi Regis et martiris anno xvi finiente, vsque ad idem festum anno xviii finiente, per duos annos integros. - - - Et# domino Erico, regi Norwagie, de prestito ei facto per preceptum regis et per litteram eiusdem regis residentem in thesauraria, m.cccxxxiij l. vj s. viij d.
Kong Erik av Norge melder kong Edward I av England, at han har git sine sendemænd, baronen Tryrik av Leikvang og ridderne Peter Algotsson, forhen den svenske konges kansler , Torvald Toresson fra Hjaltland og Guthorm fra Oslo, fuldmagt til at forhandle angaaende hans datter Margareta, Skotlands dronning.
Rot. litt. pat. 17 Edw. I, m. 3 og Reg. Munim. lib. A. fol. 149. Trykt hos Rymer (4. utg.) I 2, s. 706. Jfr. Munch IV 2, s. 185, anm. 1.
Hic scribit Rex Norwagie domino Regi per nuncios suos de conductu Regni Scocie faciendo Margaretam filiam eius tan- gente et plenam dans eis potestatem
Excellenti et magnifico principi, affini et amico suo karissimo, domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie, domino Hibernie et duci Aquitannie, Eirycus, eadem gracia, [231 aar1289] >Rex Norwagie, salutem, et sincere dileccionis constanciam, cum honoris et glorie perpetuis incrementis. Nouerit vestra majestas regia quod nos dilectos ac fideles nostros, Tirricum de Campis Ludi baronem, Petrum Algothi quondam regni Suecie cancellarium, Thorwaldum de Shetland, et Guthormum de Osleya, milites, latores presencium, facimus, constituimus et ordinamus nostros veros et legitimos procuratores, et nuncios speciales: Ad tractandum et conferendum cum serenitate vestra, super quibusdam negociis, nos et filiam nostram karissimam Margaretam, consanguineam vestram, dominam as Reginam Scotie, ac ipsum regnum suum Scotie tangentibus: Dantes et concedentes eisdem nunciis et procuratoribus nostris, auctoritatem plenariam et mandatum speciale ad stabilienda predicta negocia et ad omnia alia facienda, sine quibus predicta negocia expedire non possint; prout nobis, et filie nostre supra dicte melius cedere viderint ad commodum et honorem. Ita, tamen quod, si omnes hiis expediendis interesse nequiuerint, tres, vel duo ex ipsis nichilominus in negociis procedant supradictis; Ratum habituri et gratum, quicquid per dictos nuncios et procuratores nostros, seu ipsorum tres vel duos, factum fuerit et ordinatum in premissis seu quolibet premissorum. In cujus rei testimonium presens procuratorium sigilli nostri appensione, duximus roborandum. Datum apud ciuitatem Bergensem, kal´ Aprilis, anno regni nostri decimo,
Kong Edward I av England utsteder leidebrev for Ricardus de Norwagia og Rogerus de Norton, der som den engelske konges sendebud skal drage til Norge, samt befaler Ricardus Guidichonis fra Lucca at utlevere disse 40/1-pund/ i anledning av deres reise.
Rot. litt. pat. a o 17, Edw. I, membr. 20.
De conductu.
Rex omnibus amicis suis ad quos etc. salutem. Cum mittamus dilectos et fideles nostros Ricardum de Norwagia [232 aar1289] et Rogerum de Norton ad partes Norwagie pro quibusdam negociis nostris specialibus expediendis ibidem, vos rogamus, quatinus eisdem Ricardo et Rogero vel hiis quos secum ducent rebus aut hernesio suo in eundo ad partes predictas ibidem morando et inde ad propria redeundo, non inferatis vel quantum in uobis est inferri permittatis iniuriam molestiam dampnum impedimentum seu grauamen. Sed ipsos pocius amore nostri recommendatos habentes, eosdem cum per partes vestras transitum fecerint saluum et securum conductum habere fac(iatis), cum super hoc ab eis fueritis requisiti. In cuius etc. duraturas vsque ad festum sancti Michaelis proximo futurum. Teste Edmundo etc. apud Westmonasterium viij. die Aprilis. Rex suscepit in saluum et securum conductum predictos Ricardum et Rogerum, quos ad partes Norwagie Rex mittit pro quibusdam negociis suis specialibus expediendis ibidem morando et exinde at propria redeundo. Et mandatum est omnibus balliuis et fidelibus etc., quod eisdem Ricardo et Rogero vel hiis quos secum ducent rebus aut hernesio suo in eundo ad partes predictas ibidem morando et inde ad propria redeundo, sicut predictum est, non infernant vel quantum in eis est inferri permittant iniuriam molestiam etc. Et si quid eis forisfactum fuerit etc. In cuius etc. duraturas vt supra. Teste vt supra.
De proteccione.
Predictus Ricardus de Norwagia habet litteras Regis de proteccione generales, sine clausulis: volumus etc. et exceptis. etc. et Presentes etc. Duraturas vt supra. Teste etc. vt supra. Rex dilectis sibi Ricardo Guidichonis et sociis suis mercatoribus suis de Luka salutem. Mandamus vobis, quod de denariis nostris in custodia vestra existentibus sine dilacione liberari faciatis dilecto et fideli nostro Ricardo de Norwagia, quem ad partes Norwagie destinamus pro quibusdam negociis nostris specialibus expediendis ibidem, Quadraginta libras ad expensas suas et illorum qui secum iter arripiunt ad partes illas, Et hoc nullo modo omittatis. Et cum pecuniam illam ei liberaueritis, vobis inde debitam allocacionem seu quietanciam habere faciemus. Teste Edmundo vt supra.
[233 aar1289] 
Kong Edward I utsteder leidebrev for den norske konges sendemænd, Tryrik av Leikvang o. a.
Vascon. Roll 17 Edw. I, pars II, m. 13. Trykt hos Stevenson I, 89 (Lxii).
Pro Terrico de Campo Ludo.
Rex omnibus amicis ac balliuis et fidelibus suis ad quos presentes littere perueniunt salutem. Cum Terricus de Campo Ludo miles domini Erici Regis Norwage(!) illustris et quidam alii familiares eiusdem Regis et nuncii ad nos sint destinati pro quibusdam negociis nobis viue vocis oraculo plenius exponendis, vos amicos nostros requirimus et rogamus vobisque balliuis et fidelibus nostris iniungimus et mandamus, quatinus prefatis nunciis, cum ipsos per partes vestras transitum facere contigerit, non inferatis in personis aut rebus vel inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. Set ipsos pocius cum familia et rebus suis libere transire permittentes, eisdem si necesse fuerit saluum et securum conductum habere faciatis contemplacione nostri, cum per ipsos super hoc fueritis requisiti. Jn cuius etc. Datum apud Condom. primo die Maij. Anno supradicto.
Kong Edward I utsteder leidebrev for kong Eirik av Norges sendemænd baron Tryrek av Leikvang og ridderne Peter Algotsson og Torvald fra Hjaltland.
Rot. litt. pat. 17 Edw. I m. 8. Trykt i Doc.s. Ill. of the Hist. of Scotland, ed. Stevenson I, 104 f.
Pro Nunciis regis Norwagie, de conductu.
Rex omnibus ballivis, etc., ad quos, etc. satutem. Cum princeps magnificus, affinis et amicus noster karissimus, dominus Ericus rex Norwegie illustris, nobiles et discretos viros, Terricum de Campis Lude, baronem, Petrum Algothi et Thorwaldum militem, nuncios suos sollempnes, presentium delatores, super quibusdam negociis ad nos duxerit destinandos, et iidem nuncii pro dictis expediendis negociis necesse habeant aliquamdiu moram trahere in partibus regni nostri, nos ipsos in proteccionem et defensionem nostram suscipimus, eundo pe terram nostram, ibidem morando et inde redeundo; vobis [234 aar1289] mandantes quod dictos nuncios, cum per vos transitum fecerint, protegatis et defendatis ab injuriis et violenciis quorumcumque; non inferentes eis, vel inferri permittentes, in personis aut rebus eorum, injuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod vel grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit, id eisdem faciatis celeriter emendari. In cujus etc. [Teste rege, apud Releghe, iij die Septembris.]
Skotlands regenter melder kong Edward I, at der gives biskoperne av St. Andrews og Glasgow fuldmakt til at forhandle med kong Edward I av England og med kong Erik av Norges sendemænd.
Reg. Munim. lib. B, fol. 127. Trykt i Rymer I 2, s. 713 f.
Excellentissimo principi, domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie illustri, domino Hibernie, et duci Aquitannie, custodes regni Scotie, per communitatem ejusdem regni electi, salutem, et continuum semper glorie et honoris incrementum. Notum vobis facimus, per presentes, quod cum, ad preces et instanciam vestram ad presenciam vestram venerabiles in Christo patres W[illielmum] et R[obertum] permissione diuina, Sancti Andree et Glasguensem episcopos, nobiles viros Robertum de Brus patrem, dominum Vallis Anandi, et Johannem Cumyn, destinemus pro quibusdam rebus seu negociis, vobis per quosdam solempnes nuncios domini Regis Norwagie illustris suggestis, sicut per litteras vestras, nuper nobis missas, didicimus. Damus et concedimus predictis destinatis potestatem et mandatum tractandi cum dictis nunciis Norwagie, coram vobis, super rebus seu negotiis, vobis expositis per eosdem. Et ea, que erunt in vestra presencia ab utraque parte concorditer ordinata, affirmandi; saluis tamen, in omnibus et singulis, et per omnia libertate et honore regni Scocie: Ratum et gratum habituri quicquid per predictos, in vestra presencia, tractatum fuerit et affirmatum; dummodo ex hoc regno Scotie et ejus incolis nullum imposterum prejudicium generetur. In cujus rei testimonium has litteras patentes sigillo, regimini regni Scocie deputato, fecimus sigillari. Datum apud monasterium de Melros, tercio die Octobris, anno Gratie mcclxxxix.
[235 aar1289] 
Overenskomst slutt#tet mellem de norske, skotske og engelske sendemænd om dronning Margareta av Skotlands sendelse til Skotland og hyldning av Skotlands mænd.
Rot. litt. pat. 17 Edw. I, m. 3. Trykt hos Rymer (2. utg.) I 2, s. 719 f. og i Doc.s Ill. og the Hist. of Scotland I, 105 ff. Jfr. Munch, Det norske Folks Historie IV 2, 187 ff.
Cum egregius princeps, Erykus Rex Norweye, et domina Margareta nata Regis ejusdem, domina Regina et heres regni Scocie, requisiuissent per suos solempnes nuncios, dominum, videlicet, Terricum de Campis Ludi, Petrum Algothi, et Guthormum de Aseleya, magnificum principem, dominum Edwardum, Dei gracia, illustrem Regem Anglie, quod ipse opem apponeret et consilium, qualiter predicta Regina, neptis sua, obediretur, ut domina Regina et heres regni Scocie supradicti; et quod ipsa inde ordinare possit pariter et gaudere, prout alii in suis faciunt Reges regnis; Prefatus dominus, Anglie Rex illustris, pro bono pacis dicti regni Scocie, et reformacione status sue neptis jam dicte, custodibus regni Scotie litteras suas misit, quod custodes ipsi sibi mitterent personas nominatas et certas, qui potestatem haberent tractandi formam aliquam pro se et aliis, ad emendacionem dicti regni Scocie, et reformacionem status Regine jam dicte. Iidem quoque custodes, ad requisicionem hujusmodi domini Regis Anglie prelibati, miserunt, juxta effectum requisicionis ejusdem, venerabiles in Christo patres Sancti Andree et de Glascuensem episcopos, et nobiles viros dominos Robertum de Brus dominum Vallis de Anaunt´, et Johannem Comyn, ad tractandum, prout superius est jam dictum; qui apud Salesbury venientes ad mensem [dvs festum] Sancti Michaelis proximo nunc elapsum: Ad quem locum prefatus dominus Rex Anglie honorabiles in Christo patres, dominos Godefridum Wygorniensem et Antonium Dunelmensem episcopos, ac egregios viros, dominos Guillielmum de Valenc´ Pembrok´, et Johannem de Garen´ comites pro tractatu predicto transmisit; qui similiter venientes ibidem ad tractandum ex parte ipsius Regis Anglie cum nunciis Norweye, et nominatis Scotorum supradictis, post disceptacio#nes inter eos varias et tractatus, in formam tandem talem pariter concordarunt, videlicet; [236 aar1289] Quod prefata domina Regina et heres in regnum veniat Anglie aut Scocie, citra festum Omnium Sanctorum, proximo jam futurum, ab omni contractu maritagii et sponsalium libera et quieta; et hoc prefati nuncii Norweye, quantum in ipsis est, bona fide promiserunt, se procuratores, facturos et curaturos citra terminum jam predictum, nisi Regina racionabile et allocabile essonium habeat in hac parte. Promisit insuper, bona fide, jam dictus Rex Anglie, quod si prefata domina ab omni contractu maritagii et sponsalium in manum suam aut custodiam libera veniat et quieta, et quando regnum Scocie assecuratum bene fuerit et in pace, ita quod domina ipsa secure venire valeat, et in eo morari, ipsumque Regem Anglie per gentem regni Scocie requiri continget; idem Rex Anglie eandem dominam in regnum Scocie mittet, ita liberam et quietam a contractibus, de quibus superius est locutum, sicut recepit eandem. Ita tamen quod bona gens Scocie, antequam ipsam dominam recipiant, sufficientem faciant securitatem et bonam Regi Anglie prenotato, quod predictam dominam, nisi per ordinacionem ipsius, voluntatem et consilium, ac per assensum domini Regis Norweye, patris ipsius domine, nullatenus maritabunt. Prenominati vero missi Scocie promiserunt similiter, bona fide, pro se et aliis regni Scocie, quod ipsi assecurabunt terram Scocia antequam dicta domina veniat in eandem; et quod securitatem sibi facient, quod inibi ut in regnum suum secure venire poterit, et pro sue voluntatis libito commorari, prout ipsius terre vera domina, Regina, et heres; quodque de premissis omnes securitates prestabunt, que rationabiles fuerint, et quas dicti nuncii Norweye ipsos facere posse dicent. Quod, si forsan, de custodibus aut ministris aliquis vel aliqui dicti regni Scocie, ipsis de Norweye, vel Regine predicte inutilis, vel inutiles, suspiciosus aut suspiciosi extiterit vel extiterint, totiens ministri et custodes amovebuntur hujusmodi, quotiens opus erit, et meliores alii de regno Scocie loco ponentur eorum, secundum considerationem et providentiam proborum hominum terrarum Scocie et Norweye, et illorum insuper quos ad hoc prelibatus Rex Anglie duxerit destinandos. Si autem illi de Scocia et de Norweya in hac parte concordare non possint, mediantibus ope et consilio gentium Regis Anglie supradicti, tunc res ex illa parte [237 aar1289] se teneat cui gentes ipsius Regis Anglie concilium concordaverint. Et hoc nedum sit attendendum in expressis superius; set et in omnibus disceptationibus, que inter eos, in dicto regno Scocie, resultabunt, ejusdem regni statum et reformationem contingentibus quoquomodo. Placet enim partibus quod dicti regni Scocie status hujusmodi Anglie et Norweye Regibus reportetur. Item, concordarunt partes predicte, quod ad mediam Quadragesimam, proximo jam venturam, erit gens Scocie apud Rokesburgh´ et in circuitu loci ejusdem; gens vero, quam transmittet Rex Anglie ad requisitionem illorum de Scocia et Norweya, in partibus de Wark´ et de Karham´ eodem die erit; ad quem diem promiserunt illi de Scocia, bona fide, de affirmandis premissis omnibus et complendis, tam de securitatibus, quam cunctis aliis suprascriptis, que contingunt emendationem regni Scocie memorati. Et hoc in illorum presentia, quos prefatus Rex Anglie ad dictos diem transmittet et loca, ut videre possint predicta firmiter adimpleri. Et in testimonium prescriptorum prefati procuratores Regis Norweye, et missi de Scocia huic scripto, cirographato in tres pecias (quarum due in Gallico, penes Regem Anglie, et illos de Scocia; et tercia in latinum translata, penes procuratores Norweye resident) sua apposuerunt sigilla. Et, ad requisicionem procuratorum Norweye, nominatorum Scocie predictorum, prefati domini Wygorniensis et Dunelmensis episcopi, ac de Pembrok´ et de Garen´ comites suprascripti, sua similiter presentibus apposuerunt sigilla, in testimonium premissorum. Datum apud Salesbury Dominica, in festo Sancti Leonardi, anno Domini M.CC. Octogesimo Nono. # Come le noble prince, Erik, Roy de Norweye, e Margarete sa fille, dame, Memorandum quod ista duo scripta precedencia cirographata. vnum videlicet in idiomate gallico et aliud in Latino cum tercio similiter cirographo in idiomate gallico remanent penes Regem Anglie et illos de Scocia et procuratores predicti Regis Norwagie vnum videlicet in idiomate gallico in garderoba Regis Anglie. et aliud in eodem idiomate. penes illos de Scocia et tercium in latinum translatum. penes procuratores dicti Regis Norwagie prout in scriptis illis plenius continetur.
Kong Edward I av England meddeler indholdet av kong Erik av Norges brev av 1 april 1289.
Patent Rolls 17 Edw. I, m. 3.
Omnibus has litteras visuris vel audituris Edwardus etc. salutem. Noueritis nos litteras serenissimi principis Ericy eadem gracia Regis Norwagie illustris suo sigillo signatas non cancellatas non abolitas nec in aliqua sui(!) parte viciatis in forma que sequitur inspexisse. Excellentissimo. [Derpaa følger brev nr. 328 ovenfor]. In cujos rei testimonium. has litteras nostras fieri fecimus patentes. Teste me ipso apud Clarendon. vj die Nouembris, anno regni nostri. decimo septimo.
Kong Edward I lover de skotske og norske sendebud at utlevere kong Erik av Norges datter Margareta til de skotske mænd, om hun kommer til England, dog saaledes at hun ikke skal bortgiftes uten samtykke fra kongen av Norge og kongen av England.
Rot. litt. pat. 17 Edw#; I, m. 3 og Reg. Munim. lib. A. fol. 1276. Trykt hos Rymer I 2, s. 721.
Littera E. Regis Anglie facta Nunciis Custodum Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis nos concessisse venerabilibus patribus [241 aar1289]  Regni Scocie et eciam Nunciis Regis Norwegie, quod si Margareta nata Regis Norwegie veniat in Angliam ad mandatum Regis Anglie, eam liberabit quietam eisdem Nunciis ab contractum matrimonii.
Willielmo, Dei gratia, Sancti Andree, et Roberto Glascuensi episcopis, ac nobilibus viris Roberto de Bruys domino Vallis de Anant, et Johanni Comyn, qui ad nos, ex parte custodum regni Scocie, nuper venerunt in nuncios: et Terrico de Campis Ludi, Petro Algoti, et Gunthormo de Asseleya, nunciis et procuratoribus egregii principis, domini Erici Regis Norwagie illustris. Quod, si domina Margareta, nata Regis ejusdem, nostraque neptis, domina Regina et heres regni Scocie, in partibus Anglie veniat ab omni contractu maritagii et sponsalium libera et quieta. nos ipsam domicellam, ita liberam et quietam ab omni contractu matrimonii et sponsalium, probis hominibus regni Scocie, ad eorum requisicionem, liberabimus, quamcito terra Scocie assecurata fuerit et in pace, ita quod ipsa domina secure venire valeat in eandem, et inibi commode commorari. Sub tali tamen modo, quod predicti probi homines regni Scocie, antequam prefatam recipiant dominam, sufficientem prestent securitatem et bonam nobis et Regi Norwagie supradicto, quod ipsam dominam nullatenus maritabunt, nisi de consensu nostro et Regis Norwagie supradicti, et heredum succedentium nobis Regi Anglie, si de nobis interim contingat humanitus, vel in remotas partes a nostro regno predicto contingeret nos transferre. In quibus casibus, heredes nostros, ac heredum nostrorum, et regni custodes, in nostri absencia, obligamus ad premissa seruanda, que promisimus bona fide. In cujus rei testimonium, etc. Teste Rege, apud Clarendon´, sexto die Nouembris, anno regni nostri decimo septimo. Et sunt duplicate et similiter liberate, per manum venerabilis patris R[oberti] Bathon´et Wellen´ episcopi et cancellarii Regis, apud Sarum octauo die Novembris, Willielmo de Bliburg: per manum suam liberande, una, videlicet, nunciis Regis Norwagie, et alia nunciis custodum Scocie.
[242 aar1289] 
Pave Nicolaus IV melder Edward I´s søn Edward at han gir sit samtykke til egteskap mellem denne og Margareta, kong Erik av Norges datter.
Orig. m. blybulle med gul og rød silkesnor. Desuten findes avskrift i Patent Roll, 17 Edw. I, m. 4 og i Lib. Munim. A., fol. 151 b. Trykt hos Rymer I 2, s. 721 og i Doc.s Ill. the Hist. of Scotland, I, 111 ff.
Nicolaus episcopus, seruus seruorum Dei, dilecto filio nobili viro Eduardo, nato carissimi in Christo filii nostri Eduardi, Regis Anglie illustris, salutem et apostolicam benediccionem. Peticio tua, nobis exhibita, continebat, quod, propter contiguitatem Anglie Scocieque regnorum, diuersa scandala, rancores, et odia inter ipsa regna, et eorum Reges hactenus sunt exhorta; ex quibus nonnulla rerum et corporum contigisse pericula dinoscuntur. Sicque cum, clare memorie [Alexander] Rex Scocie sit viam uniaerse carnis ingressus, proprio masculino genere non extante, et dilecta in Christo filia Margareta, nata carissimi in Christo filii nostri Erici Norwegie Regis illustris, neptis predicti Regis Scotie, in prefato Scotie regno, ipsi Scocie Regi succedat; Verisimiliter dubitatur quod, si forsan regnum ipsum ad manus alterius ex ipsius Margarete contrahendo conjugio proveniret, de facili possent hujusmodi scandala, rancores, et odia pullulare, ac prouenire ex ipsis pericula graviora. Unde, ad hujusmodi periculis obuiandum, ac ad sedandum et obliuiscendum scandala, rancores et odia supradicta, et ad procurandum, ac nutriendum vere pacis et dileccionis commoda, inter predicta regna, et incolas eorundem, desideras cum predicta Margareta, matrimonialiter copulari: Sed, quia tercio consanguinitatis gradu, quo tu et eadem Margareta, nata ex quondam Margareta consobrina tua, prefati Norwagie Regis uxore, vobis attinetis adinuicem prohibente, id non potest perduci legitime ad effectum, apostolice sedis licenciam super hoc humiliter implorasti. Nos itaque, in predictis regnis, et ubique locorum, Dei, et Romane ecclesie deuotorum, pacem et concordiam affectantes, et intendantes ad id studia, que possumus, adhibere; sperantes quoque quod ex hujusmodi matrimonio, si fiet, memoratis regnis, odiorum tenebris inde propulsis, prosperitatem quamplurium, dante Domino, incrementa prouenient; [243 aar1289] Considerantes etiam quod, si predictum Regem patrem tuum, juxta sui voti presagia, contingat in Terre Sancte subsidium proficisci, posset ipsi Regi, suoque regno, et tibi, et per consequens prefate Terre Sancte negocio, si alii predicta Margareta nuberet, deperire: Pensantes insuper quod nulla ex hujusmodi tuo et ejusdem Margarete contrahendo matrimonio prouenire debere scandala verisimiliter formidantur; Hiis et aliis dignis consideracionibus subsistentibus excitati, tuis supplicacionibus annuentes, tecum et cum Margareta prefata, ut impedimento consanguinitatis hujusmodi non obstante, matrimonium inuicem legitime contrahere, ac in contracto licite remanere possitis, auctoritate apostolica, de speciali gracia, dispensamus. Prolem suscipiendam ex te, ac dicta Margareta, ex hujusmodi matrimonio, nunciantes ex nunc legitimam de apostolice plenitudine potestatis. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre dispensacionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se nouerit incursurum. Datum Rome, apud Sanctam Mariam majorem, xvi. kalendas Decembris, pontificatus nostri anno secundo.
Baronen hr. Tore (Biskopssøn) av Tunsberg anmoder om at bli den engelske konges ridder; likeledes anmoder han om at den engelske konge vil ta sig hans "bror" (d. e. svoger) Alv (Erlingsson), som paa grund av et manddrap er forvist fra Norge, og hjælpe til at skaffe ham fred med den norske konge, om han skulde komme til at henvende sig til kongen. Overbringeren av brevet, Rikard, vil gi nærmere oplysninger.
Original paa perg., Ancient Correspondence XVI, nr. 95. Bakpaa merke efter et i rødt voks paatrykt rundt segl (ca. 3-3, cm. over et av de 4 remhuller, gjennem hvilke en lukkende rem har været trukket omkring det sammenfoldede brev).
Excellentissimo ac Illustrissimo domino suo E(dwardo) dei gracia regi Anglie, domino Ibernie, duci Acquittanie, Thedericus [244 aar1289] de Tunsbergh, Jllustris regis Norw(a)gie baro, licet indignus, se ad seruicium et honorem promtum et paratum. Excellencie vestre fama lucidiore, que per omnes partes laude dignissima fulcitur incremento, meam paruitatem multipliciter prouocat et inducit, vt dominacioni vestre seruicium meum fiducialiter offeram per presentes, rogans vestre nobilitatis excellenciam humiliter et deuote, quatinus michi tanquam vestro militi, si placet, super aliquibus que vobis placita fuerint et in partibus meis inueniri poterunt, precipere dignemini, que juxta posse, saluo domini mei regis Norwagie illustris honore, cum magne desiderio et affectu fideliter adimplebo. Ceterum humiliter et instancias supplico, de vestra largiflua clemencia confisus, quod plus de se pareat gracie quam mei paruitatis indignitas mereatur impetrare, Quod si quendam militem Oliuarium nomine fratrem meum, qui propter quoddam homicidium sit de domino meo rege Norwagie exilio deputatus, ad vestram dominacionem recursum habere contingat, auxilium sibi regia maiestas dignetur impendere, vt a domino meo rege, ordinacione vestra et augxilio mediante, graciam et pacis reformacionem consequi mereatur. Cetera lator presencium Ricardus fidelis vester, si placet ex parte mei paruitatis lucidius enarrabit.
Utgifter ved de skotske sendemænd, biskop Marcus av Man, Johannes de Keth og andres tilbakekomst fra Norge, utbetalt av sheriffen i Perth.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum: Minutes extracted from the Sheriff´s Rolls. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 49.
Computum Nicolai de Haya, vicecomitis de Perth, anno m.cc.lxxxix. Recepte, etc. Item episcopo Mannie et Joanni de Keth, clerico, et aliis nunciis redeuntibus de Norwegia, et transeuntibus per dictum vicecomitatum, c. s´., ad expensas suas, per litteram patentem custodum regni Scocie, sigillatam sigillis comitis de Fyfe, comitis de Buchan, et Joannis Cumyn, nomine suo et sociorum suorum, et ostensam super computum.
[245 aar1290] 
Regnskap over løn utbetalt av kong Edward I til hans tjener, væbneren Ricardus de Norwegia fra 26 juni til 20 febr. 1290.
Chancery Miscsllanea, Bundle 4, nr. 4. Account Book of the Wardrobe. Orig. p. perg., bokform, a o 17 Edw. I.
Marcius.
Norwegia.
Eodem die [dvs Quarto die Marcij] apud Quenynton. Ricardo de Norwegia scutario Regis percipienti per diem .vij. d. ob. pro vadiis suis a xxvj die Junij anno xiiij o. vsque ad xx diem februarij anno .xxviij. quo die vacat ex toto per ordinacionem factam de hospicio Regis apud Westmonasterium anno xx o predicto. illo xx die Februarij non computato per M.ccc.xxxxv. dies, exceptis M. C. xxiiij, viij. diebus per quos vacauit, et sic in Curia per C. xlvij. dies
iiij li. xj s. x d. ob.
Det skotske parlament stadfæster overenskomsten i Salisbury.
Reg. Munim. Lib. A. fol. 153. Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland I, s. 129 f.
A tuz ceus qui ceste lettre verront ou orrunt, Guillaume de Seint Andreu et Robert de Glasgu evesques, Johan Comyn et James Seneschal de Escoce, gardeins du reaume de Escoce, Maheu evesque de Dunkeldin, Archibaud evesque de Moref, Henry evesque Aberdene, Guillaume evesque de Gauway, Guillaume evesque de Brechin, Aleyne evesque de Cateneys, Roberd evesque de Ros, et Laureceuz evesque de Ergathil; Malys de Stratherun, Patrik de Dunbar, Johan Comyn de Boghan, Dovenalde de Mar, Gileberd de Anegos, Johan de Aschele, Gauter de Menetehe, Robert de Carrike, Guillaume de Sotherlande, Johan de Catenes, contes; de Kilquou, de Melros, de Dunfermelyne, de Abirbrothoke, de la Seinte Croyz, de Kambuskinel, de Kuper, de Driburghe, de Neubotel, de Passelay, de Jeddeworthe, de Lundors, de Balmurinauche, de Glenluche, de Kilwenin, de Incheafraue, de Culros, de Dundraynane, de Darnounguille, de Kynles, de Der, de Yle Comkele, de Tungland, abbez; de Seint Andreu, de Goldingham, de Lesmahageu, de Plascardyne, de Beaulou, de Hurwarde, [246 aar1290] de Wytherne, de Rustinot, de May, de Canenby, de Blantire, prioris; Robert de Brus, sire de Val de Anant, Guillaume de Moreve, Guillaume de Soules, Alisaundre de Ergathil, Alisaundre de Bailloil de Cavres, Geffray de Moubray, Nichole de Graham, Nichole de Biggere, Ingeram de Baylloil, Richard Siward, Herbert de Macswelle, Davy le Marescal, Ingeram de Gynes, Thomas Randolfe, Guillaume Comyn de Kirkintolauche, Simon Frasel, Renaud le Chen le pere, Renaud le Chen le fiz, Andreu de Moref, Johan de Soules, Nichole de la Haye, Guillaume de Haye de Lochorwrthe, Robert Cambroun de Balgligiruauthe, Guillaume de Sencler, Patrike de Graham, Johan de Strivelyn de le Cars, Johan de Calentir, Johan de Maleville, Johan de Seneschal, Johan de Gleneske, Alisaundre de Bonkil, Bertram de Cardveres, Dovenald le fiz Con, Maugnus de Fothrife, Robert le Flameng, Guillaume de Morefe de Drumsergard, David de Betune, Guillaume de Duglas, Alisaundre de Lyndeseye, Alisaundre Monetehe, Alisaundre de Meyners, Guillaume de Muhaut, Thomas de Somervile, Johan Inchmartin, Johan de Vaus, Johan de Morefe, Maucolom de Ferendrauthe, et Johan de Garnihauthe, barons, saluz en nostre Seignor pardurable. Sachez nous aver fermes et estables les choses treteos et acordees nageres a Salebire sur la drescment del estat nostre chere dame madame Margarete reygne et heritere de Escoce, et de soen reaume, en la presence du noble prince mon sire Edward, par la grace de Deu roy de Engleterre, en la forme desuz escrite, que est tele:- Come le noble prince Erike, roy de Norwaye, et Margarite sa fille, dame [ Her følger brev nr. 333 ovenfor ].
Et a plus grant seurte et fermete des choses desus escrites, nos avons mys nos seaus a ces lettres. Done a Briggeham, le Mardy prochein apres la feste Seint Gregorie, le an de Seignor m.cc. utante nevim.
[247 aar1290] 
Skotlands forstandere og baroner beder kong Edward I av England om at faa istand et egteskap mellem sin ældste søn Edward og kong Eirik av Norges datter Margareta.
Reg. Munim. lib. A. fol. 149 a. Trykt hos Rymer (2 utg.) I 2, s. 730 og i Acts of the Parliaments of Scotland vol. I, p. 85 f.
Littera Communitatis Scocie per quam consulunt Regi Anglie, quod Matrimonium fiat inter primogenitum suum et natam Regis Norwagie Heredem Scocie, et eciam per quam petunt, Quod Rex Anglie concedat eis peticionem quam petituri sunt per Nuncios suos in parliamento Regis.
A tres noble prince Edward, par la grace de Deu, Roy de Engletere, seygnur de Yrlaund et duk de Aquitain, Guillame, e Robert, par meme cele grace, de Seint Andreu et de Glasgu euesques. Johan Comyn, et James Seneschal de Escoce, gardeyns du Reaume de Escoce. Maheu, euesque de Dunkeldin. Archebaud, euesk de Moref. Henry, eueske de Abirdene. Guillame, euesque de Dunblain. Marc, euesque de Man. Henry, euesque de Gauway. Guillam, euesque de Brechin. Alayn, euesque de Catenes. Robert, euesque de Ros, et Laurence, euesque de Ergaythil. Maliz de Stratherne, Patrik de Dunbar, Johan Comyn, de Buchan. Douenald de Mar. Gilbert de Humfrauvill´ de Anegos. Johan de Aseles. Gauter de Meneteth. Roberd de Brus de Carrik. Guillam de Ros. Maucolom de Louenaus. Guillam de Sotherland´ et Johan de Catenes, Contes. [248 aar1290]  De Kelquou. De Menros. De Dunfermlin. De Aberbrothok. De la Seinte Croys. De Cambuskinel. De Kupre. De Driburgh. De Neubotil. De Passelay. De Jddeworth. De Londors. De Seint Andreu. De Coldingham, et De Leasmahagu. De Pluscardin. De Beaulou. De Hurward. De Balmorinauh. De Glenluce. De Kilwynin. De Incheafrau De Culros. De Dundraynan. De Darwonguill. De Kinlos. De Deer. De Ylecolunkile, et De Tungeland, Abbes. De Wytherne. De Rustinoth´ De May. De Canonby. De Blantir, Priors. Roberd de Brus, seynur de Val de Anaunt. Guillam de Moref. Guillame de Soulys. Alisaundre de Ergayl. Alisaundre de Bayliol de Kauers. Geffray de Moubray. Nichol´ de Graham. Nichol´ de Lugir. Ingeram de Bailiol´. Richard´ Siward. Herbert de Macswell. David´ le Mariscal. Ingeram de Gynes. Thomas Randolf´. Guillame Comyn seygnur de Kirketolauch. Simon Fraser. Renaud le Chen le pere. Renaud le Chen le fiz. Andreu de Moref´. [249 aar1290] Johannes de Soules. Nichol´ de la Haye. Guillam de la Haye. Roberd de Cambron. Guillame de Seincler. Patrik de Grame. Johannes de Estriuelin. Johannes de Kalentir. Johan de Malevile. Johan le Seneschal. Johan de Glenesk. Alisaundre de Bonkyll. Bertram de Cardenes. Douenald´ le fit Can. Magnus de Fetherith. Roberd de Flemyng. Guillam de Moref´ de Drumsergard. David de Betune. Guillame de Duglas. Alisaundre de Lyndeseye. Alisaundre de Meneteth. Alisaundre de Meners. Guillam de Muhaut. Thomas de Someruill´ Johan de Inchemartin. Johan de Vaus. Johan de Moref´. Maucolom de Fferendrauth´, et Johan de Carinauch, barons. du realme de Escoce salus et totes honors. Por la vostre bone fame, et pur la droyture ke vous fetes si communement a tut, et pur le bon veysinage et le grant profit, que le reaume de Escoce a resceu de vus, et voustre pere, et de vous auncestres du tens cea en arere: Sumes nus mut leez et joyus de accones noveles, que mult de gent parlent, ke le apostoyll deust aver otree et fet dispensation, ke mariage se puist fere entre mun sire Edward, vostre fit, et dame Margarete Reyne de Escoce, nostres treschere dame, [250 aar1290] non ostant procheynette de saunk; et prium vostre heutesee ke vus plese certifier nous de ceste chose. Kar, si la dispensacion graunte, vus seit graunte, nus des hore, ke le mariage de eus face, otreom e nostre accord, et nostre assent ydonom; et ke vous faces a nus les choses, que nos messages, que nous enuerrom a voustre parlement, vus mustrunt de par nus, que resonables serrunt. Et, si ele seit a purchaser, nus, pur les grant biens e profit, que purrunt de coe avenir al´un e le autre reaume, mettrom volenters conseyl, ensemblement ovesque vous, coment ele seit purchase. E, pur cheste chose, e autres, ke tuchent l´estat du reaume de Escoce, sur queux nos aurom mester de aver seurte de vous; nous avauntdit gardeyns, evesques, countes, abbes, priurs, e barons, enueroms a vus, a Londres, a voustre parlement de Pasch´ prochein avenir, de bone gent du reaume de Escoce, pur nus, et pur eus, et pur tote la commune de Escoce. Et, en tesmoinage de avauntdites choses, nus, gardeyns du reaum, prelats, countes, e barons avauntdit, en nom de nus, et de tote la commune, la seel comun, que nus usom en Escoce, en nom de nostre dame avauntdyte, auuom fet mettre a ceste lettre. Done a Briggeham, le Vendredy procheyn apres la feste Seint Gregorie, le an de nostre Seygnur M 11´.CC. vtaunt´ nouim.
De skotske riksforstandere og hele Skotlands almue beder kong Eirik av Norge om at gifte sin datter med den engelske konges søn.
Reg. Munim. lib. A. fol. 15. Trykt hos Rymer (2 utg.) I 2, s. 731 og i Acts of the Parliaments of Scotland, I, p. 86.
Littera per quam communitas regni Scocie supplicat et consulit R[egem] Norwegie, quod fiat matrimonium inter filium R[egis] Anglie et filiam R[egis] A tres noble prince, Sire Eyrik, par la grace de Deu, Roy de Norway, Guillam e Robert, par meme cele grace, de Seint Andreu e de Glasgu eveskes, Johan Comyn, et James seneschal de Escoce, gar [251 aar1290]  Norwegie, heredem Scocie, et quod ipsa Domicella mittatur in Angliam ad Regem Anglie.
dains du reaume de Escoce, e tote la commune de meyme cel´ reaume, salut et totes honurs. Come nus feumus certayns ke vous seets desirous del´ honur, et del´ profist de nostre dame, vostre fille, et de tut le reaume de Escoce, par encheson de ly: e le apostoylle ad grante, et fete dispensacion, solom coe ke communement est parle en diverses partys de mound, ke le fiz et le heyr le Roy de Engleterre pusse nostre dame, vostre fille, en femme prendre, nin ostaunt procheynette de saunk; Nus, par commun assent de tut le reaume de Escoce, e pur le grant profist del´ un et del´ autre reaume, ke le mariage se face, si issint seit, avums uniement acorde, e communement assentu. Pur la queu chose nus priums et requerums vostre hautesse, ke il vus pleyse issint ordiner, e ceste bosoyne adrescer endroit de vous, ke meme cele vostre fille dame puysse en Engletere venir a plus toust ke estre purra; Issint ke, a plus tart, seit en meyme la terre avaunt la Tut Seynt procheyn avenir, si com, de sa venue, est acorde, devaunt l´avaunt dyt Roys de Engletere, entre nous et voz messages, ke iloekes vyndrunt de par vus. Et taunt en facet, sire, si vus plest, ke nous vous saums le plus tenu a tout iurs; ke, si il avenoyt ke vous ceste chose ne feisset, il nus convendroit, en ceste chose, prendre le meillour conseyl ke Deus nus dorra pur le estat du reaume, et la bone gent de la terre. En temonage de les avauntdite choses nus, gardeyns du reaume, et la commune avantdyt, en nom de nous le seal commun, que nous usom en Escoce, en nom de nostre dame avaundyt, auum fet mettre a ceste lettre. Done a Brigham, le Vendredy procheyn apres la feste Seynt Gregorie, le an de nostre Seygmur M 11´.CC. vtant´ nouim.
Kong Edward I giver biskop Anton av Durham fuldmagt til at forhandle med kong Eirik om giftermaalet mellem kongssønnen Edward av England og kongsdatteren Margareta av Norge, Skotlands dronning.
Patent R. 18 Edw. I, m. 33. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 731. [252 aar1290] 
Magnifico principi, et amico suo karissimo, domino E. Dei gracia, Regi Norwagie illustri, Edwardus, eadem gracia, Rex Anglie, dominus Hibernie, et dux Aquitannie, salutem, et prosperis semper successibus habundare. Ad frequentem et votiuam instanciam venerabilis patris domini Antonii, Dei gracia, Dunelmensis episcopi, vestram de regno Scocie utilitatem affectantis, et vehementer prosequentis, quam utique nos in hoc et in aliis appetimus feliciter prosperari; Damus, concedimus, et committatimus eidem episcopo plenam et specialem potestatem, et auctoritatem plenariam, vobiscum, per se, vel per suos procuratores, aut nuncios speciales, tractandi, conferendi, ordinandi, juramento, scriptis, vel obligacionibus, suo et nostro nomine, si necesse fuerit, affirmandi negocia, vos et nos, filium nostrum et filiam #vestram, contingencia, secundum quod magis viderit expedire. Ratum habentes et firmum quicquid per predictum patrem Dunelmensem episcopum, vel nuncios, aut procuratores suos, vel eorum aliquos, ad hoc specialiter deputatos, factum, ordinatum, et affirmatum fuer#it, suo et nostro nomine, im premissis. In cujus, etc. sigillum nostrum fecimus presentibus hiis appendi. Datum apud Wodestok´, decimo die Aprilis.
Leidebrev for abbeden av Wellbeck i anledning av hans reise til Norge.
Pergamentrulle i Publice Record Officc; Patent Rolls a o 18 Edward I, m. 33.
Abbas de Wellebek´ qui in obsequio Regis profecturus est ad partes Norwagie habet consimiles litteras de attornato sub nominibus Hugonis de Greneley et Johannis de Wirkesop duraturas vsque ad festum Omnium Sanctorum proximo futurum. Presentibus etc. Teste Rege apud Wodestok .x. die Aprilis.
[253 aar1290] 
Leidebrev for abbeden av Wellbeck, munkene Galfridus de Ferrariis og Johannes de Bekingham, magister Henricus de Craneburn, Henricus de Rye og Simon de Sauvage, som i den engelske konges ærende skal drage til Norge.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 33.
De proteccione.
Abbas de Wellebek qui in obsequio Regis profecturus est ad partes Norwagie habet litteras Regis de proteccione duraturas vsque ad festum omnium sanctorum proximo futurum cum hac clausula. Volumus etc. et exceptis etc. Presentibus etc. Teste vt supra [dvs apud Wodestok´, decimo die Aprilis].
De conductu.
Abbas de Wellebek et fratres Galfridus de Ferrariis et Johannes de Bekingham et magister Henricus de Craneburn qui in obsequio Regis profecturi sunt ad partes Norwagie habent litteras Regis de conductu duraturas vsque ad festum omnium sanctorum proximo futurum. Teste vt supra.
De proteccione.
Henricus de Rye qui in obsequio Regis per preceptum Regis profecturus est ad partes Norwagie habet litteras Regis de proteccione duraturas vsque ad festum Natalis domini proximo futurum. cum clausula volumus etc. et exceptis etc. et exceptis etc. Presentibus etc. Teste Rege apud Ambresbury xvj. die Aprilis. Consimiles litteras de proteccione habet Simon le Sauuage qui in obsequio Regis per preceptum Regis profecturis est ad partes predictas per idem tempus duraturas cum clausulis predictis. Teste vt supra.
Kong Edward I av England melder kong Erik av Norge, at han har faat pavens samtykke til egteskap mellem sin søn og kong Eiriks datter, og beder ham paaskynde dennes avreise.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 3. Trykt i Rymer I 2, s. 731. Jfr. nr. 336 ovenfor.
Magnifico principi, et amico suo karissimo, domino Erico, Dei gracia, Regi Norwegie illustri, Edwardus, eadem gracia, Rex [254 aar1290] Anglie, dominus Hibernie, et dux Aquitanie, salutem, et prosperis semper successibus habundare. Cum, ex liberali benignitate sedis apostolice, sufficiens et plena nobis dispensacio, de filio nostro Edwardo, et Margareta filia vestra, Regina Scocie, matrimonialiter adinuicem copulandis, non obstante consanguinitatis gradu, quo sibi adinuicem attinere noscuntur, per sanctissimum patrem nostrum dominum Nicholaum, ejusdem sedis ac universalis ecclesie summum Pontificem, rite inspirante gracia Salvatoris, sit concessa, et realiter jam optenta; Ad quod utique custodes, magnates, prelati, ac tota communitas predicti regni Scocie, unanimi et expressa voluntate sua, suum prebuerant jam consensum; id quod vobis, ut confidimus, propter utriusque regni Anglie et Scocie, fecundam prosperitatem, et mutuam utilitatem placidum et acceptum esse verisimiliter attendamus; Vestram serenitatem regiam requirimus et rogamus attente, quatinus ad tam felicem dicte dispensacionis et copule conjugalis effectum prosequendum, et finaliter complendum, predicte domine Margarete, filie vestre, ad partes nostras Anglicanas adventum curetis adeo tempestiue maturare, ut vobis inde obnixius astringamur. Graue siquidem gereremus, si nostra hinc inde vota in hoc aliqualiter discreparent; aut saltem protelare faceretis, quod in hac parte regiam celsitudinem non deceret. Valeat et vigeat feliciter regia maiestas vestra, et prosperis semper floreat incrementis. Datum apud Aumbresbury, xv. kalendas Maii, anno regni nostri xviii.
Kong Edward I av England utsteder leidebrev for Willielmus Serwat, kjøbmand fra Cahors (i Syd-Frankrige), som skal drage til Norge. Willielmus Davarson og Willielmus Fresenede faar hans procura.
Patent Rolls a o 18 Edw. I, membr. 31 og 32.
De Willielmo Seruat.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum dilectus nobis Willielmus Seruat mercator de Cadurco pro quibusdam negociis ipsum tangentibus ad [255 aar1290] partes Norwagie se transferat hiis diebus, vos rogamus, quatinus prefato Willielmo seu hominibus suis in eundo versus partes predictas morando et inde redeundo non inferatis uel quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam molestiam dampnum impedimentum seu grauamen. In cuius etc. per biennium duraturas. Teste Rege apud Wintoniam .xx. Aprilis. Consimiles litteras de attornato habet Willielmus Seruat mercator de Caturco qui de licencia Regis profecturus est a[d] partes Norwagie sub nominibus Willielmi Dauarson et Willielmi de Fresenede per biennium duraturas. Presentibus etc. Teste vt supra. Et dupplicatur.
Thomas biskop av St. David og Anton biskop av Durham bevidner, at de har set fem breve angaaende en sum av 2 000 mark sterling, som kong Eirik av Norge gjennem Alv av Tornberg, greve av Sarpsborg, hadde laant av den engelske konge, og som denne lot utbetale gjennem Richard Guidichouis fra Lucca, William Serwat, borger i London, og Bernard de Ponte, kjøbmand fra Cahors; pengene skulde betales tilbake, den ene halvdel i 1297, 29 sept., og den anden halvdel samme dag næste aar. For pengenes rigtige tilbakebetaling forpligter kong Erik sig og sit rike og Alv sig og sine arvinger.
Samtidig avskrift paa pergament i Liber Munimentorum A. (Chapterhouse Liber A.) fol. CXXVIII a.
Universis tenore presencium innotescat, quod nos Thomas permissione diuina Meneuensis, Et Antonius eiusdem permissione diuina Dunelmensis Episcopus litteras quasdam patentes magnifici Principis domini Erici dei gracia Regis Norwegie illustris regio sigillo suo munitas, non abolitas nec cancellatas, non corruptas nec aliqua sui parte viciatas inspeximus .xxiijj die Aprilis in fforesta de Wolmere, vim et substanciam que sequitur in earum serie continentes. Primam videlicet litteram predicti domini Regis Norwegie patentem, per quam dedit potestatem domino Oliuero de Monte Spine, Comiti Saresburch, contrahendi mutuum a quocumque siue quibuscumque creditoribus usque ad summam duorum milium marcarum sterlingorum (Tresdecim solidis et quatuor denariis pro qualibet marca computatis), Et obligandi super hoc ipsum [256 aar1290] Regem et heredes suos et regnum suum. Item secundam litteram patentem eiusdem Regis Norwagie continentem, quod, cum intellexisset dictum dominum Oliuerum predicta duo milia marcarum a domino rege Anglie mutuo recepisse et ipsum ac heredes et regsuum ad solucionem tante pecunie obligasse, ratificauit factum eiusdem domini Oliueri. Item terciam litteram patentem eiusdem Regis Norwegie de recepcione dicte pecunie mutuate sibi a domino Rege Anglie, recipiente domino Oliuero predicto per manus Ricardi Guydychoun Burgensis de Luka et Willelmi Seruat Burgensis Londoniensis et Bernardi de Ponte mercatoris de Caurs. Item quartam litteram patentem eiusdem Oliueri Comitis de Saresburgh, continentem ipsum Oliuerum nomine domini sui Regis Norwegie recepisse in Ciuitate Londoniensi in festo Sancti Michaelis .iij. kalendas Octobris anno domini .mcclxxx. vj o. a domino Rege Anglie per manus Ricardi Guydechoun et sociorum suorum mercatorum duo milia marcarum nouarum et legalium sterlingorum in pecunia numerata (Tresdecim solidis et quatuor denariis pro marca qulibet computatis), quam pecuniam promittit soluere apud Ciuitatem Londoniensem eidem Regi Anglie vel suo certo attornato litteras acquietancie, deferenti medietatem videlicet mille marcas in festo Sancti Michaelis Anno domini m.cclxxx vij; Et aliam medietatem scilicet residuas mille marcas in eodem festo Sancti Michaelis anno reuoluto, videlicet anno domini mcclxxxviij o. Ad quam solucionem eo modo faciendam obligat Regem Norwegie, Regnum suum et mercatores Regni sui ac omnia bona sua et mercimonia quocumque loco inuenta. Subiciendo eciam ea omnia voluntati dicti Regis Anglie et successorum suorum si in solucione defecerit premissorum. Obligando insuper Regem ipsum Norwegie et heredes suos cohercioni domini pape et quorumcumque prelatorum quos idem Rex Anglie et heredes sui duxerint nominandos ac omni censure ecclesiastice, videlicet suspensionis, excommunicacionis et interdicti, si solucione defecerit predictorum. Idem eciam Comes prestitit sacramentum nomine domini sui et heredum suorum de restituendo dictam pecuniam et de terminis obseruandis. Item quintam litteram patentem domini Regis Anglie per quam mandatur mercatoribus Lukanensibus de liberando per eundem dominum Regem Anglie ex mutuo dicto domino Oliuero Comiti ad opus domini sui predicta duo milia marcarum et de recipiendo litteras eiusdem Comitis de potestate sibi [257 aar1290] tradita a domino suo de pecunia mutuo recipienda. Et de litteris eiusdem Comitis patentibus de pecunia sibi liberata et aliis patentibus eiusdem Comitis obligatoriis sub forma ordinata per magistrum W. de Luda et transmissa mercatoribus antedictis. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus duximus apponenda. Datum die et loco supradictis. Anno domini .mcc. Nonogesimo.
Utgifter, som den engelske konges sendebud har havt ved at drage, dels til Norge og til Orknøerne og dels til den pavelige kurie i anledning av kong Edward I´s søn Edwards egteskap med kong Eirik av Norges datter Margareta, dronning av Skotland, og dennes komme til Skotland.
Perg. Chancery, Miscellanea, Bundle 4, nr. 5 (Wardrobe Accounts). Trykt i Documents Ill. of the History of Scotland I, s. 133-146.
Aprilis.
H. de Rye.-xvij die Aprilis, domino Henrico de Rye, clerico, eunti in Scociam et postea in Norweyam in nuntium regis, pro expensis suis eundo Londoniam de Ambresbury et abinde usque Hertepol itinerando, per manus proprias, xl. s. Eidem, pro cariagio x pannorum de colore, quos rex misit per ipsum in Norvegiam, viz., de Santo Ivone usque Hertepol, per vj dies, v. s.
Maius.
Feltone.- Quarto die Maij, Willelmo de Feltone et Petro de Cornille, scutiferis regis, existentibus in nuncium regis ad nuncios regis solempnes in Scocia existentes, ad differendum eisdem quasdam bullas matrimoniales filium regis tangentes cum festinacione, pro expensis [e]orum et seruorum suorum eundo et redeundo per xj dies, quolibet percipiente per diem iiij d. ix s. Eisdem, pro diuersis equis conductis per viam eundo et redeundo pro festinacione, per preceptum regis, quia equi sui proprii fuerunt recruti per viam, vj s. ix d.
Expense domini Otonis de Grandisono.
Domino Otoni de Grandisono, eunti ad curiam Romanam in solempnis nunciis domini regis ad impetrandum dispensaciones [258 aar1290] super diuersis articulis dominum regem tangentibus, et super contractu inter dominum Edwardum, filium regis primogenitum, et Margaretam, heredem Scocie, et pro aliis pluribus negociis expediendis ibidem; habenti in comitiua sua fratrem Willelmum de Hothum, fratrem Willelmum socium suum, de ordine predicatorum, et plures alios similiter milites et valletos sibi per regem specialiter deputatos, ipso aliquando existente cum xlvij equis, et quandoque cum l, et quandoque cum lx; pro expensis ejusdem domini Otonis et familie predicte a x die Maii anno xvij o, quo die recessit de curia regis versus curiam predictam, usque diem Mercurii proximum ante medium Quadragesime anno xviij; ut in pane, vino, carnibus, piscibus, feno, auena, et litera pro equis predictis, hostelagio, ferrr#atura equorum, capistris, plastronis, cingulis, supracingulis, huciis pro equis predictis, /-v/icto et medicamine pro eisdem equis, conduccione equorum per Alpes pro equitatura familie sue et portagio per Alpes victualium, conduccione equorum, et procuracione diuersorum vallettorum suorum ibi infirmatorum; et etiam pro diuersis medicinis emptis et prouisis pro corpore suo dum erat infirmus in itinere predicto, ac etiam salario fisicorum diuersorum ipsum et suos vallettos in parte saluancium, ac pro humacione corporis domini Edmundi de Bouilare et trium vallettorum suorum ibidem mortuorum, ut in cedula, cera, celebratione missarum et salteriorum, prout moris est, et pro aliis necessariis emptis pro dicto domino Otone et ejus familia, ut inypothecariis diuersis, cera, lumine, amigdalis, ryse, pyper, el diuersis aliis generibus speciarum, tam in Chipotensibus, Turonensibus nigris, Parmensibus, Bononiensibus, Parisiensibus, Florenis, Maurocensibus, Lausensibus imperialibus, Lauanensibus, Taurinensibus, Turonensibus Apulie pauperibus, Curtynensibus sterlingorum quibusdam et ix l. xliij s. iij d. Tur., Turonensium grossorum, precium Tur. grossi puros ultimo subscriqtos receptis de mercatoribus, conuersis in florenis aureis puris; computatis eciam in summa florenorum ccxxj. florenis et dimidio pro restauro viij equorum dicti domini Otonis et familie sue quos amiserat in dicto itinere, exceptis expensis fratris W. de Hothum, socii sui et cuidam [dvs cuiusdam] partis familie domini O. morantis apud Ryetam in perhendinacione, dum idem dominus O. fuit in Apulia, ut patet inferius in alia summa sequenti et in uno rotulo per se de particulis expensarum; - exceptis etiam expensis domini Radulphi le Alemaunt, quas [259 aar1290] fecit extrauagans pro seipso et pro bullis scribendis et aliis, ut patet inferius et in uno rotulo per se de particulis;-et exceptis expensis W. de Hothum et socii sui redeuncium de curia Romana usque in Angliam extra comitiuam dicti domini Otonis, unde similiter est unus rotulus per se de particulis;-exceptis eciam feodis cardinalium et clericorum per ipsum dominum O. in curia Romana solutis, prout patet per particulas inde liberatas in garderoba per manus E. de Sancto Protesio, capellani sui, compotum istum pro dicto domino Otone reddentis in eadem, mmmm.xlvij floreni et dim., et xij xxxij l. iij l. iij s. j d. ob. Tur. grossorum, qui valent in florenis (ix d. ob. Tur. gross., computato pro floreno), mm.ccc.xxix florenis; et sic est summa florenorum in toto, mmmmmm.ccc.lxxvj. floreni et dim., qui valent in sterlingis. (quinque florenis et di. computatis pro marca sterlingi), vij clxxij l. xviij s. iiij d. Eidem domino Otoni pro expensis fratris W. de Hothum et socii sui predictorum, et aliorum plurium de hospicio suo morancium in perhendinacione apud Ryetam dum idem dominus O. fuit in Apulia circa alia quedam negocia a die Mercurii proxima post festum Sancti Petri ad Vincula anno xvij, viz. secundo die Augusti, usque secundum diem Nouembris proximo sequenti eodem anno, per iij xxxij dies; ut in pane, vino, coquina et aliis consimilis particulas unde compotus in garderoba, ix clxxiij floreni aurei, qui valent in sterlingis, (floreno et dim. computatis pro una marcha,) cxvij l. xviij s. ix d. Item, predictis fratribus Willelmo de Hothum et socio suo recedentibus de curia Romana et de comitiua dicti domini Otonis die Lune proxima post festum Omnium Sanctorum, viz. vij die Novembris, anno xvij, pro expensis suis, familie et equorum suorum, a dicto die Lune, in veniendo versus Angliam, usque ultimum diem Decembris anno xviij, quo die venerunt Londonias, utroque computato, per lx dies; ut in pane, vino et aliis victualibus, marescalcia et aliis necessariis suis, payagio, conductu locato per dictum passagium maris, cum custumis apud Devorre et apud Whytsaunt, robis et calciamentis [ga]rcionum suorum tocius anni xviij; viz. in monetis Puyng´, Pauperyn´, Curtyn´, Seran´. . . hel´, Bonon´ imperialibus, Losen´, Vyanen´, Turonensibus nigris conuersis in Turonenses grossos; quorum [summa] est cviij s. iiij d. ob. Turonensium nigrorum. Et in vij l. vij s. [260 aar1291] ob. expenditis in sterlingis puris, prout patet [per] particulas, etc. Sic est summa totalis expensarum in sterlingis, (quolibet Turonensi grosso computato ad xiij d.) . . . nigrorum, et de illis Turonensibus nigris (qualibet marca computata ad lvj s. iiij d. Turonesium nigrorum,) qui valent . . . vij l. vij s. ob. sterlingis predictis, xxiiij l. xix s. iiij d. Eisdem fratribus pro expensis suis extrauagantibus, non contentis infra particulas expensarum predictarum, allocatis eisdem per [mandatum] specialis regis, quia de eisdem fuernnt in arreragio in compoto suo predicto, nec habuerunt unde responderent, iiij xxiij floreni aurei, qui valent in sterlingis, (quinque florenis et dimidio computatis pro marca,) x l. xiiij d. ob. Eidem domino Radulfo le Alemaunt, clerico, moranti ad curiam Romanam tempore quo dictus dominus [O] fuit ibidem, et etiam post recessum suum abinde, pro expensis quas fecit pro bullis regis predictis, ac etiam dupplicandis, tripplicandis, et quadrupplicandis, et pro peticionibus diuersis in curia Romana scribendis et ordinandis, et pro expensis dicti domini R. necessariis morando in curia prodicta preter victualia, videlicet, medicinalibus emptis et medicis conductis pro ipso in fluxu inferino, et pro brachio quem habuit quassatum (quia cecidit) curando, ac etiam pro capa estivali, capistura hymenali, roba de camelyn pro mantello, supertunica, furrura, et aliis necessariis emptis quibus indigebatur in curia; et pro restauro unius runcini sui mortui in curia predicta, preter ccc.x Tur. gross. Computantur expense dicti domini R. per lxxix dies morando in curia pro negociis predictis post recessum dicti Otonis ab eadem, percipiente per diem xx s. Tur. nigr. pro superueniente in curia predicta, preter conduccionem hospicii sui. Et computantur expense ejusdem R. per lj dies in veniendo de curia Romana usque ad curiam regis in Anglia, percipiente per diem xx s. Tur. nigr., prout patet per particulas inde liberatas in garderoba, tam in ciiij xxxix florenis aureis et vj l. xij s. Tur. grossorum conuersorum in Tur. nigris, quibus florenis computatis ad x s. vj d. Tur. nigrorum, et quolibet Tur. grosso computato ad xiij Tur. nigros, quam in clxx l. Tur. paruorum purorum ccc.lx l. xv s. vj d. Tur nigrorum, qui valent in sterlingis, (marca computata ad xiij s. iiij d.) cum xvij s. j d. sterlingorum purorum datorum pro passagio suo ad mare apud Doveram, iiij xxx l. xvj s. [261 aar1290] Domino Latyno cardinali, auxilianti domino Otoni de negogociis predictis expediendis ad curiam Romanam, et diligentem curam adhibenti in eisdem, de dono speciali ex parte domini regis, per manus domini Willelmi de Sancto Prothasio, m. floreni aurei, (quinque florenciis et dimidio computatis pro marca,) cxxi l. iiij s. ij d.
Junius.
Expense fratrum minorum missorum in Norweygiam. - Thome de Londone, servienti regis ad arma, eunti per preceptum regis cum fratre Johanne de Bekingham et fratre Galfrido de Fugeriis, de ordine minorum, missorum in nuncium regis in Norveygiam, deputato etiam eisdem ad ministrandas expensas ex parte regis, pro duabis sellis, equitatura, una sella ad somerum, duobus frenis, uno sacco ad pannos cum iij bratiis, vj cingulis, una bahuda, unum warroke, emptis ad Oxoniam ad opus fratrum predictorum, et pro iij equis emptis pro eisdem, unds precii lxxvj s. viij d ., secundus precii xliij s iiij d., et tercius precii lxj s., cum mercede carretarum, prout patet per particulas inde liberatas in garderobam per manus dicti Thome, x l. xiiij s. v d. Eidem pro expensis dictorum fratrum per xi dies eundo de Londone usque Hertepol, ut in pane, vino, fena (sic) et auena, et aliis victualibus emptis pro eisdem et equis suis; et pro expensis trium equorum suorum quos idem Thomas reduxit de Hertepol usque Londone per xiij dies, per quos fuerunt in custodia sua antequam liberauit eosdem domino Waltero de Langetone apud Westmonasterium, cum quibusdam cursoribus conductis ad mittendum in nuncium dictorum fratrum pro negociis regis; prout patet per particulas easdem, lviij s. viij d. ob. Adhuc pro fratribus minoribus destinatus in Norweygiam. - In expensis fratrum Johannis de Bekingham et Galfridi de Fugeris, de ordine minorum, missorum in nuncio regis i Norveygiam, ut prius predicitur in presenti pagina, morancium apud Hertepol per aliquod tempus post recessum Thome de Londone, servientis ad arma, ab eis, qui sicut prius ibidem ministravit expensas suas, xl s. Et memorandum, quod si dicti fratres plus exegerint pro expensis suis sic morando ibidem, de eis sibi satisfaciet ad votum. [262 aar1290] Garnisona nauis misse in Norwegiam pro domicella Scocie. - Matheo de Columbariis, butillario regis, eunti per preceptum regis apud Gernemutham ad capiendam ibidem unam nauem magnam, et instaurandam eandem cum diuersis rebus et victualibus necessariis ad mittendam illam sic instauratam usque Norweygiam ad querendam abinde dominam Margaretam, filiam regis Norweyeie, in Angliam; - primo, viz. pro xxxj doleis vini et una pipa, precium cujuslibet xliij s. iiij d. et precii (sic) pipe xx s., lxix l. iij s. quia j. dolium fuit de raspeys, ad colorandum alia, precii lx s. et pro l. quarteriis frumenti, precium quarterii iiij s. x d. - xij l. xx d. Et pro x doleis ceruisie empte apud Norwyc´. - vij l. xviij s. vij d. ob. Et pro quindecim carcosiis boum, cx s. viij d. Et pro lxxij pernis baconis, vj l. xd. Et pro iiij c piscium de Abberdene, cxvj s. Et pro cc stokfhis, xviij s. Et pro uno barillo sturgoun, xx s. Et pro quinque duodenis lampredorum, cum cariagio de Londonia, vij l. xvij. s. iiij d. Et pro l lib. balen´., xj s. viij d. Et pro dimidia lasta allecis, xxx s. Et pro cclvj li. amigdolorum, xxxv s. ix d. Et pro ccij li. ryse, x s. iij d. Et pro dimidio quarterii gruelle auene, iij s. iiij d. Et pro dimidio quarterii de fabis dealbatis, v s. vij d. Et pro tribus quarteriis pisarum albarum, xiij s. vj d. Et pro uno quarterio, dimidio, et duobus bussellis fabarum, vj s. vj. d. Et pro uno barillo continente xxij galouns senapis, xv s. Et pro uno barillo# . vini acri, continente xv lagonas, iiij s. j d. Et pro vij mille ceparum, v s. ij d. Et pro xix racenis alleorum, iij s. ij d. Et pro iij ponderibus casei, xxviij s. Et pro v mille grandium nucium, v s. Et pro ij ponderibus salis, xvj s.; quarum particularum summa est, cxxv l. xix s. v d. ob. Et eidem pro ij panibus zukaris, ponderis xxiiij li - x s. j d. Et pro xx libris j quarterio zingiberis, xxij s x d. Et pro ij li. j quartron citonall´., iiij s. vj d. Et pro xx li. piperis, xviij s. j d. Et pro x libris cimini, vij d. Et pro ij libris macem´., cub´., gar´., vj s. iiij d. Et pro xvj li. albi puling´., xj s. Et pro ij fraellis ficuum, et pro ij fraellis racemorum, xiiij s. Et ij libris croci, x s. Et pro uno gurdo gingebrade, ponderis xxviij li., xlij s. Et pro x li. canelle et galingale, et xij grane, xj s. j d. Et pro ij libris cere et opere torcharum, torturarum et candelarum, iiij l. xvij s. iij d. Et pro c libris candelarum cepi, x s. Et pro uno pondere de cepo grosso pro cressettis et candelis, xv s. Et pro [263 aar1290] uno magno cressetto cum xij tuellis et ij laternis, v s. ij d. Et pro vj mappis, ix manutergtiis et xx ulnis canobis, xlij s. ix d. Et pro dimidio lasto turbarum, v s. x d. Et pro iij mille busce, xxx s. Et pro souwellis, platellis, salariis et chiphis, ij morteriis, iij magnis gatis, et iij parvis, vj paneriis, vij saccis, xviij clatibus circa bisquyt in navi, iiij tankardis lingneis, j cakabo, ij ollis eneis, xxx curtinis de stramine, xxv doleis vacuis pro stauro imponendo, v cofris et j cista pro speceria et candelis, et pro organis, baneriis de armis regis et pencellis cum cindone, serico et card. emptis, et pro naue depingenda, sicut per particulas, xj l. iiij s. v d. quorum omnium summa est xxix l. ij s. xj d. Summa tocius garnisture et expensarum nauis ex utraque parte, cclxv l. v s. ix d. Item, predicto Matheo de Columbariis pro circulis, duellis, rumagiis, clauis, caunteriis et aliis minutis expensis factis pro xxj doleis vini et j pipa, missis de Londino per la naselle usque Gernemutham. Et pro fretto dicte nasselle, et pro bermannagio, portagio, stallagio, et aliis diuersis expensis factis pro vino, frumento et alio toto stauro predicto ponendo in naui apud Gernemutam. Et pro boletura farine et furnitura iiij quarteriorum bisquyt, sicut patet per particulas in rotulo garnisone navis. Et eidem pro marinariis conductis existentibus in dicta naui, et pro fretto nauis ejusdem, et pro expensis xl marinariorum per lxxj dies, per quos moram traxerunt in servicio regis antequam recesserunt versus Norweygiam, quolibet percipiente per diem iij d. et magistro, vj d. Et pro vadiis garcionum existencium in naui predicta pro stauro custodiendo per idem tempus, quolibet percipiente per diem ij. Et pro vadiis Rogerii nuncii regis, morantis in eadem per idem tempus, percipientis per diem iij d. cj l. xv s. j d. Et eidem Matheo pro vadiis et expensis suis per xl dies per quos stetit apud Gernemutham circa predicta prouidenda et ordinanda, et in redeundo Londonias de ibidem, xl s. # Non patet. Iste particule non computantur cum Matheo, nec perpacantur. Godefrido Peleryn, burgensi Jernemuthe, pro x doleis vini ab eo emptis pro municione nauis sue in secundo itinere versus [264 aar1290] Norwegiam, per preceptum regis, precium cujuslibet dolei xliij s. iiij d. - xxj l. xxij s. iiij d. per manus Mathei de Columbarils. Eidem pro stipendiis xj nautarum de novo positorum in eadem naue pro eodem itinere, loco aliorum tam infirmorum quam mortuorum, de quibus quator receperunt cvj s. viij d. pro labore suo, et septem receperunt vij l. pro eodem - xij l. vj s. viij d. Eidem pro vadiis xlj nautarum per xv dies per quos fuerunt in naue predicta, ultra certa stipendia sua, quolibet percipiente per diem iij d. et magistro vj d. - vij l. xiij s. ix d. Eidem pro j doleo farrine frumenti pro stauro ejusdem nauis xx s. Eidem pro lodm´., turagio et religacione dolei et dimidi . vini, per xviij septimanas, xlv s. Summa omnium particularum istius panelli, xliij l. xviij s. ix d Non perpacatum.
Julius.
Fratres venientes de Norwegia. - Secundo die Julii, Willelmo Servat, mercatori Vasconie, pro tribus hakeneis conductis apud London ad portandum minores, qui venerunt de Norwygia, de London usque Haveringe atte Boure, qui venerunt de mandato regis, et pro expensiis dictorum hakeneiorum in erba empta, per iiij dies morantium in curia, per manus Rogeri de Stowe, garcionis dicti Willelmi, v s. vj d.
Septembris.
Expense Nunciorum regis euncium in Norweghiam. - Magistro Henrico de Ry, clerico domini Dunelmensis episcopi, eunti ex parte regis in nuncium sollempnem ad regem Norweghie, pro expensis ejusdem et domini abbatis de Welbeke, magistri Henrici de Craneburne, et fratrum Galfridi de Fugiers et Johannis de Belyngham de ordine fratrum minorum, euncium ibidem in nuncium predictum pro facto maritagii inter dominum Edwardum, filium regis, et domicellam Scocie consummando, et pro domicella illa abinde usque in Scociam ducenda; habencium inter se in universo xviij equos et xxx homines et garciones, a die Sanctorum Philippi et Jacobi, viz. a primo die Maii, usque vigiliam Sancti Johannis Baptiste, viz, xxiij diem Junii, per liiij dies, utroque computato; una cum expensis xliij hominum marinorum, qui fuerunt [265 aar1290] in navi in qua transfretarunt in Norwaghiam, per xxxiiij dies, eundo, morando in Norweghia, et redeundo, quia omnes fuerunt ad sumptus regis per idem tempus; ut in pane, vino, cervisia, coquina, feno, avena et litera, speceria, cariagio, et aliis diversis expensis necessariis computatis inferius, duabus robis nouis pro predictis magistris, Henrico de Craneburne et Henrico de Ry, et iij nouis robis pro iij scutiferis suis; et quas quidam expensas fecerunt preter staurum quod receperunt de naui in stauro per Matheum de Columbariis. quod infra notatur, prout patet per particulas inde liberatas in garderobam per dominum Henricum de Ry, iii xxxiiij s. ix d. Memorandum. - Et memorandum, quod preter expensas predictas, ceperunt de stauro regis de naui infra scripta; viz, xl dolia vini, v dolia ceruisie, j dolium floris frumenti, j dolium de farina et alterum de farina, de quo pars capitur et residuum signatur in eodem, vij carcasia boum saliata, xiiij porcos, lxix pisces duros, lix morutos, xxv lamprades, ij fraellos ficuum et racenorum, j panem zukeris. Item, pars amigdalorum, et residuum signatur. Item, pars de caseo, et remanent in naui c casei in recessu ab inde, et iiij quarteria frumenti, preter xvj de stauro dicti H. Et memorandum, quod de toto residuo stauri predicti non fuerat inuentum in dicta naui per magistrum Henricum de Raggele, clericum cancellarii, qui mittebatur apud Novum [Castrum] super Tynam ad eandem nauem iterum instaurandum (sicut patet in necessariis anni xix), nisi x dolia vini et iij dolia farine frumenti, quia totum residuum fuerat putridum, ut dixit. Expense nunciorum euntium in Orkadyam. - Item, in expensis dicti domini Henrici de Ry et domini Thome de Braytoft, et hominum et equorum suorum, euncium pro negociis regis de Novo Castro super Tynam usque Orkadiam, et redeuntium abinde usque Donecastre ad episcopum Dunelmensem, et tercio redeuncium post episcopum usque Norham; a xv die Septembris usque xiiij diem Novembris, per lxj dies, una cum c s. quos dominus Henricus liberauit abbati de Welbeke per preceptum domini Dunelmensis episcopi, pro expensis quas fecit in veniendo usque Eboracum, ubi conuenerunt omnes nuncii predicti ad eundum versum Norwagiam; ut in pane, vino, coquina, etc., prout patet [266 aar1290] per particulas etc. que sunt cum particulis expensarum nunciorum Norwagie, xiiij l. xv s. iij d. q. Expense domini Elye de Hanville. - Domino Elye de Hanuille, eunti cum domino Dunelmensi episcopo versus partes Scotie ad obuiandum regi Norweygie, ducenti filiam ejusdem, et ad reportandum domino regi rumores de adventu dicte domicelle et de gestis earumdem parcium; pro expensis suis per l.dies, viz. a ij die Septembris usque ultimum diem Octobris, eundo et redeundo, de quibus fuit in partibus Scotie per xviij dies, percipienti per diem ij s., in Anglia per xxxij dies, percipienti per diem ij s., cxviij s. Eidem, pro vadiis unius hominis et expensis unius equi ducencium jocalia, que venerunt de garderoba, de Novo Castro super Tynam usque in Scociam, et de Scocia reuertendo cum eisdem usque Clypstone, a xxj die Septembris usque ultimum diem Octobris, xxxj dies, percipienti per diem ij d., pro homine predicto, et pro equo iij l., xij s. xj d. Nuncii Norwegie solempnes ibidem per regem Westmonasterii. - [xxvj die Maii] nunciis regis solempnibus euntibus in Norwegiam de prestito super expensis suis, per manus Restauri Bonaventure et sociorum suorum, ciuium et mercatorum de societate Mortorum de Florentia, liberantis pecuniam domino A. Dunelmensi episcopo, per litteras magistri W. de Luda, thesaurarii garderobe, patentes, quas inde habuerunt mercatores de obligatione, quas restituerunt in garderoba apud Westmonasterium xx die Maii, quo die pecunia reddita fuit eisdem, cc l. Et memorandum, quod dictus dominus episcopus recepit de denariis dictorum mercatorum, preter predictos denarios, duo milia librarum ad expensas et alia quedam facienda, unde idem episcopus et nuncii respondebunt. Item, recepit de eisdem mercatoribus de denariis domini Johannis de Vescy, cccc l. unde similiter ipse et nuncii respondebunt; et dicte ccc l. subtrahentur de prestitis dicti domini J. que debet in garderoba quando responsum fuerit de dictis denariis in garderoba per dictos nuncios vel episcopum.
Junius.
Otto de Grandissono. - Domino Otoni de Grandisono, de prestitis per manus domini Willelmi de Prothesio, de arreragiis [267 aar1290] compoti sui, que idem W. soluit pro eo in garderoba de expensis suis quas fecit in curia Romana anno xvij et xviij, mmix l. xxiiij floreni di. auri.
Fratres Minores missi apud Norwegiam. - Fratri Johanni de Bekingham et fratri Galfrido de Fugeriis, de ordine minorum, euntibus in nuncium regis apud Norwygiam, de prestito super expensis suis, per manus Thomæ de Londonia, seruientis ad arma, in recessu suo ab eis apud Hertepol, quando ministravit eorumdem expensas ibidem eundo versus Norwyam, xl s., unde respondent.
Septembris.
Abbati de Wellebeke. - Primo die Septembris, abbati de Wellebeke, eunti in nuncium regis in insulam de Orkeney cum episcopo Dunelmensi contra domicellam Scotie, de prestito super expensis suis eundo et redeundo, per manus Roberti de Kirkeby, scutiferi dicti episcopi, ix l.. Unde respondebit. Hamville. - Eodem die, domino Eli de Hamville, eunti per preceptum regis cum domino episcopo Dunelmensi versus Scotiam ad obuiandum nunciis regis Norwegie et domicelle, eo quod reuerti debuit cum rumoribus ad regem; de prestito super expensis suis eundo et redeundo, c s. sterlings. Nuncio episcopi Sancti Andree. - viij die Septembris, Johanni de Tyndale, nuncio episcopi Sancti Andree Scotie, deferenti literas domino regi ex parte domini sui de rumoribus aduentus domicelle Scocie in Orkadas, de dono regis in recessu suo de Curia, xx s. Nuncio Comyn. - Willelmo Playefayre, nuncio comitis Orkadie, deferenti literas domino regi ex parte domini Johannis Comyn, de dicto aduentu domicelle Scotie in Orcadas, de dono regis in recessu, eodem die, xiij s. iiij d.
Nouembris.
Cuidam clerico domini Benedicti, cardinalis curie Romane, scribenti quedam scripta tangencia dispensationem negocii, seu [268 aar1290] facti Scocie, de dono regis, per dominum Ottonem de Grandisono, existentem Paris´ ex parte regis, x l. Turonensium nigrarum, que valent in sterlingis, l s.
Hertug (senere kong) Haakon Magnusson beder for William Avarson og William Servant, medlemmer av kjøbmandsselskapet fra Cahors (i Syd-Frankrige), kong Edward I skrive til Skotlands regenter og paaminde dem om at betale disse kjøbmænd en gjæld paa 2 800 mark sterling, for hvilken den avdøde kong Alexander av Skotlands datter Margareta (Erik Magnussons avdøde dronning) stod som kautionist.
Orig. paa Perg. (spor av et sekret i rødt voks). Ancient Correspondence, vol. XIX nr. 173. Jfr. A. Bugge, Handelen mellem Norge og England, Norsk hist. Tidsskr., 3 r. b. IV, s. 53 f.
Glorioso principi ac magnifico domino Edwardo, Regi Anglie, illustri Domino Hibernie et Principi Wallie, Haquinus, dei gracia Dux Norwegie, salutem et prosperos ad vota successus, cum incremento glorie et honoris. Pro Willelmo Awarson et Willelmo Cerwat mercatoribus Societatis de Cawors vestre maiestatis excellenciam attente requirimus et rogamus, quatinus super debito duarum milium et octingentarum marcharum sterlingorum dominis Regni Scocie custodibus ad precum nostrarum instanciam et amorem litteras monitorias vestras et intercessorias velitis destinare, in quo quidem debito, domina Margareta Regina laudabilis memorie vestra consanguinea, Alexandri Regis quondam Scotorum filia, ipsis mercatoribus tenebatur, de quo per ipsam seu domicellam Margaretam filiam suam hactenus illis non fuerat satisfactum, vt eisdem super debito memorato pro loco et tempore satisfaciant competenter. Scituri pro constanti quod ad faciendum ea que vestre excellencie votiua fuerint et accepta nos semper inuenietis beniuolos et puratos; valeat semper in domino vestra Magnificencia gloriosa. Et quia sigillum nostrum penes nos non habuimus, Secretum nostrum presentibus duximus apponendum.
[269 aar1290] 
Kong Eirik av Norge skriver til kong Edward I av England angaaende de penger, som skyldes ham fra Skotland paa grund av hans egteskap, og at han derav har anvist 2 800 mark, som kjøbmændene William Avarson og William Servat har laant ham.
Ancient Correspondence, vol. XIX, nr. 169. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 732.
Excellentissimo principi, affini suo et amico, domino Edwardo, Dei gracia, illustri Regi Anglie, domino Hybernie, et duci Aquitanie, Ericus, eadem gracia, Rex Norwegie, sincere dilectionis constantiam, cum salute presenti pariter et eterna. Cum regnum Scocie nobis, racione margitagii nostri, teneatur in septingentas marcas sterlingorum annuatim, et ad Pentecosten´ proximo venturam, anno Gracie mccxc. erunt quatuor anni elapsi, quod de dicto redditu nichil percepimus, nec habuimus: Et dilecti mercatores nostri, Willielmus Daverson, et Willielmus Servat ac ceteri eorum socii, nobis, pro nostris et domicelle Margarete, karissime filie nostre, negociis viriliter expediendis, mutuo tradiderunt duo milia marcarum, et octingentas marcas sterlingorum: et cum assignauerimus predictum redditum eisdem mercatoribus, percipiendum in solucionem pecunie prenominate; Vestram dileccionem, quam semper inuenimus fructuosam, rogamus attente et requirimus, quatinus custodibus et camerariis regni Scocie dare, si placet, velitis in mandatis, ut predictas duo milia marcarum, et octingentas, pro predictis quatuor annis, eisdem mercatoribus indilate reddant nomine nostro pro nobis, et deliberent secundum tenorem litterarum nostrarum, quas eisdem custodibus mittimus per premissos. Tantum, si placet, super hoc facientes, quod predicti mercatores preces nostras, penes vos effusas, sibi sentiant fructuosas.
Utgifter i anledning av abbeden av Welbeck, mag. Henricus de Craneborne, og mag. Henricus de Rye´s sendefærd til Norge.
Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland, ed Stevenson I 149-153. [270 aar1290] 
Expense infradictorum euncium in nuncium domini regis in Norwegiam, anno xviij.
Expense abbatis de Welbec, magistri Henrici de Craneburne, et Henrici de Rue, postquam conuenerunt ad inuicem apud Eboracum die sanctorum Philippi et Jacobi. [Maius] 1. Eidem die Lune apud Eboracum in expensis eorumdem cum xxvij hominibus et xviij equis, et cum aliis superuenientibus in prandio et cena, . xxij s. ix d. ob. q. 2. Item, die Martis sequenti apud Alvertone cum eisdem, xxij s. iiij d. ob. 3. Item, die Mercurii sequenti, cum predictis hominibus et equis apud Hertelpol, . . . . . . . xx s. v d. q. 4. Item die Jovis sequenti ibidem cum eisdem, xxiij s. v d. ob. q. 5. Item, die Veneris ibidem cum eisdem, xij s. viij d. ob. 6. Item, die Sabbati ibidem cum eisdem, . . viij s. vij d. Item, ibidem eodem die, in pittancia fratribus minoribus, vj s. viij d. ob. 7. Item, ibidem die Dominica in expensis eorumdem, xiij s. 8. Item ibidem die Lune sequenti cum eisdem, exceptis xiiij equis et xj. garcionibus, . . . . . v s. iiij d. 9. Item, die Martis ibidem et mari, in expensis xxx hominum, et in portagiis diuersis, . . . . . . xxv s. x d. ob. 10. Item, die Marcurii sequenti in mare, totum de stauro. 11. Item, die Jouis sequenti in mase, totum de stauro. 12. Item, die Veneris sequenti in mare, in xviij morucis recentibus, . . . . . . . . . . . . . . xij d. 13. Item, die Sabbati sequenti in mare, totum de stauro. 14. Item, die Dominica sequenti in mare, in creuiciis et crabbis, iiij d. 15. Item, die Lune sequenti in mare, in venacione empto, ix d. 16. Item, in die Martis proxima sequenti, in pisce empto, viij d. 17. Item, die Marcurii sequenti in mare, in ij turbotis et aliis minutis piscibus, . . . . . . . . . . . x d. 18. Item, die Jovis se/TH/uenti in mare, totum de stauro. 19. Item, die Veneris sequenti, totum de stauro. 20. Item, die Sabbati sequenti ix hominibus venientibus ad [271 aar1290]  tenendum hospicium apud Northberge, et per vij dies ibidem expectancium (sic) magnam nauim, in expensis eorumdem . . . . . . . . . . . xiij s. vij d. 21. Item, die Dominica sequenti in mare, totum de stauro. 22. Item, die Lune sequenti in mare, totum de stauro. 23. Item, die Martis, sequenti in mare, totum de stauro. 24. Item, die Mercurii sequenti in mare, totum de stauro. 25. Item, die Jouis sequenti in mare, totum de stauro. 26. Item, die Veneris sequenti apud Nor[t]hbe[r]g, in expensis nunciorum, excepto stauro . . . . . xiiij s. vj d. 27. Item, die Sabbati sequenti ibidem, in expensis eorumdem, excepto stauro, . . . . . . . . . xiiij s. ij d. 28. Item, die Dominica sequenti in expensis eorumdem, preter staurum, . . . . . . . . . . . . xiiij s. vij d. 29. Item, die Lune sequenti ibidem, in expensis eorumdem, preter staurum, . . . . . . . . . xiij s. vj d. 30. Item, die Martis ibidem in eorumdem expensis preter staurum, . . . . . . . . . . . . xiiij s. j d. 31. Item, die Mercurii ibidem in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . . . . xiij s. [Junius] 1. Item, die Jouis ibidem in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . . xiij s. iiij d. 2. Item, die Veneris ibidem, in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . xiij s. j d. ob. 3. Item, die Sabbati ibidem, in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . xiiij s. iiij d. ob. 4. Item, die Dominica ibidem, in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . . . xiij s. ob. 5. Item, die Lune sequenti ibidem in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . xiij s. x d. ob. 6. Item, die Martis sequenti in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . xiij s. j d. ob. 7. Item, die Mercurii sequenti in mare in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . iij s. iiij d. 8.Item die Jouis sequenti in mare in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . iij s. ix d. 9. Item, die Veneris sequenti in mare, in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . v s. iiij d. [272 aar1290] 10. Item, die Sabbati sequenti in mare, in expensis eorumdem preter staurum, . . . . . . . . . . . iiij s. 11. Item, die Dominica sequenti in mare, preter staurum, vj s. j d. 12. Item, die Lune sequenti in mare, preter staurum, iij s. ob. 13. Item, die Martis in mare, preter staurum, . . xvij d. 14. Item, die Mercurii in mare, preter staurum, . . xviij d. 15. Item, die Jouis in Mare, preter staurum, . . xij d. ob. 16. Item, die Veneris, qua die applicuerunt terram de Raueneshore, in expensis, . . . . . . . . . xx s. 17. Item, die Sabbati apud Raueneshore, omnibus nautis cum nunciis commedentibus, . . . . . . xxvij s. 18. Item, die Dominica, apud Raueneshore, in prandio, et Grymesby in cena, . . . . . . . . xxv s. iij d. 19. Item, die Lune, apud Rasen, in expensis nunciorum, xvij s. viij d. 20. Item, die Martis, die Sancti Antonii, nunciis commedentibus cum fratribus minoribus apud Lincolniam, xiij s. ix d. Item, eodem die, omnibus procedentibus apud Sumertone in cena (?) . . . . . . . . . . . vj s. ob. q. 21. Item, die Mercurii, adud Grantham, in expensis eorumdem, xxij s. vj d. ob. 22. Item, die Jouis, apud Stanforde, in expensis eorumdem, xxv s. viij d. ob. 23. Item, die Veneris, apud Huntingdone, in expensis eorumdem, xxiiij s. j d. ob. q. 24. Item, die Sabbati, apud Croyroys in prandio et Ware in c/oe/na, . . . . . . . . . . . . xxiiij s. viij d. 25. Item, die Dominica apud Chestond, in expensis eorumdem, xxiiij s. xj d. ob. Item, Lundoniis per iiij dies, in expensis domini abbatis de Welbeke et magistri Henrici de Craneborne, cum familia sua et garcionibus fratrum minorum, xxvj s. viij d. 25. Item, eisdem repatriantibus ad domos proprias per v dietas, xl s. viij d. Item, Henrico Ryther, commoranti apud Londonias, et apud Haueringbure, cum vj hominibus et iiij equis, expectanti reditum domini redeuntis ibidem per x dies, xxxiij s. [273 aar1290] Iidem, eidem Henrico cum . . . de Londoniis. Item, cuidam armigero . . .
Staurum.
Ad restaurandam nauim apud Hertilpol, in ceruisia empta die Sancti Johannis ante portam Latinam, . . . . lxx s. ix d. Item, in ij carcosiis boum et ij porcis, et in uno vitulo et uno multone, . . . . . . . . . . . . . . . xvj s. iij d. Item, in caponibus, gallinis, pullis emptis per magistrum Simonem Sauuage, . . . . . . . . . . . . . xij s. iiij d. ob. Item, in melle, cepis, ouis, et in patria viij quarteriis, atque portacione, . . . . . . . . . . . . xxvij s. v d. ob. q. Item, in x quarteriis frumenti empti apud Hertelpol ad restaurandam nauim . . . . . . . . . . . . . . . xl s. Item, in una vacca et ij porcis, v purcellis, iiij angnitas´ empt´ apud Northbern ad restaurandam nauim . . . . xx s. iij d. Item, in butiro, et grece, et cepo emptis apud Hertelpol, v s. vj d. Item, in v cc ovis, farina pro legumime et onionibus ad perimplenda dolia, . . . . . . . . . . . . . . . . . xxx s.
Edward I godkjender en avtale fra sine fuldmægtige om, at de skal gi tilbake til de skotske riksforstandere 3 000 mark, hvis ikke piken fra Norge kommer til England før 1 nov.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 30. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 734.
Rex, omnibus, etc. salutem. Sciatis quod, cum venerabilis pater, A. Dunelmensis episcopus, et dilecti, et fideles nostri, Edmundus Cornubie et Johannes de Warenna, comites, promiserint et manuceperint ad impetrandum et habendum a nobis quamdam literam obligatoriam patentem, sub sigillo nostro, nunciis regni Scocie, ad colloquium nostrum, post festum Pasche proximo preteritum, sine aliqua difficultate, credendam et liberandam. Expresse continentem, quod, nisi filia domini Regis Norwagie, domina et heres regni Scocie, venerit in regnum Anglie vel Scocie, infra festum Omnium Sanctorum proximo futurum; Vel nisi, dictus Rex bonam et sufficientem fecerit securitatem per sacramentum suum, et literas suas patentes, et eciam sacramentum [274 aar1290] et literas patentes prelatorum et baronum subscriptorum; Videlicet, venerabilium patrum G. Nidrosiensis archiepiscopi; et Bergensis, Stauagrensis, et Ostlowensis episcoporum; et Hakuni ducis Ascloen´, Terrici de Campo Ludi, Odwyni de Hagernes, et Bernardi de Berkelay; quorum si non posset habere sigilla omnium, haberet saltem sigilla quinque eorumdem; De predicta filia sua mittenda, infra predictum terminum, in regnum Anglie vel Scocie, nisi legitimum haberet impedimentum, prout in presencia nostra apud Sarum nuper extitit ordinatum; Extunc nos refundi et restitui faceremus custodibus regni Scocie tria milia marcarum, apud Berewyk in Scocia, ad terminum, statuendum per nos et nuncios Scocie, ad nos venientes; prout in literis dicti episcopi Dunelmensis, et comitum predictorum patentibus plenius continetur; Volumus, et tenore presencium concedimus, quod, nisi predicta omnia compleantur in forma predicta, nos dicta tria milia marcarum predictis nunciis Scocie, in festo sancti Martini, post predictum festum Omnium Sanctorum proximo sequenti, apud Berewyk (quem quidem terminum de assensu nunciorum predictorum duximus statuendum) soluere teneamur in forma superius annotata.
In cujus, etc. Teste Rege, apud Westm´, xv o. die Maii.
Overenskomst mellem de skotske og engelske befuldmægtigede, hvorefter kong Edward I av England lover at sikre Skotlands uavhængighet, hvis piken fra Norge blir gift med hans søn.
Reg. Munim. Lib. A. fol. 154 b. og Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 8. Trykt i Doc.s Ill. uf the Hist. of Scotland, ed. Stevenson, I 162 ff.
Littera per quam E. rex Anglie concessit eommunitati regni Scocie omnes leges et consuetudines in regno illo usitatas, si matrimonium fiat inter fllium suum et domicellam Norwegie, heredem Scocie.
A tous ceaus qui ceste lettre verront e orrunt, Edward par la grace de Deu roy de Engleterre, seygnor d´Irlaunde, et duke de Guyene, saluz en Deu. Come nous eussouns ne a gieres envoiez en Escoce les honorables peres en Dieu, Antoyne de Dureme et Rauf de Cardoyl [275 aar1290] par la grace de Dieu eveskes, et les nobles homs Johan de Garrenne et Henry de Newerke, dean del eglise de Everwyke, nos solempnes messages e procurours, les queus eussent en noustre noun aukunes choses otriez et grantes a les gardeyns, eveskes, abbes, contes e barouns, e tote la commune de mesme le reaume, si les choses issint grantes plusent a nous et a noustre consayl. E les avant diz haus hommes e la communaute de Escoce por ceo, e por autres besoignes, eussent envoye a nous le honorable pere Robert par la grace de Deu evesque de Glascu, e le noble bier sire Johan Cumyn, gardeyns de reaume de Escoce, et le honorable pere Aleyn par meimes la grace de Deu evesque de Catenes, lor solempnes messages e procurours, nous sur les avant dites choses par nos messages grantees, avisez, et conseilez, e regardans e charchaunz lamour et laffecioun qe la gent del avaunt dyt reaume unt a nous e a nostre fiz e heyr, Edwarde, le fait e la grant de nos messages avaunt diz avoums ferme e estable, sicome de parole en parole est desouz escrit soz teuz tenour: A touz ke ceste lettre verront ou orront, Antoyne de Dureme e Rauf de Cardoil par la grace de Deu evesques, e Johan de Garenne, Henry de Nichole, contes, Guillame de Vescy, chivaler, e mestre Henry de Newerke, den del eglise de Everwyke, especiaus procurours e solempnes messages au noble prince sire Edward, par la gtace de Deu roy de Engleterre, saluz. Cum entre autres choses ke touchent la bosoyne e le tretiz eu entre le tres excellent prince nostre seygneur le roy avant dyt, dune part, e les honorables peres, gardeyns, e autres evesques, abbes, e tote la communaute du reaume de Escoce de autre, sur le matrimonie a fair entre sire Edward, fiz e heir lavant dyt nostre seignor le roy, e dame Margarete, fille de noble prince sire Eryche, roy de Norweye, heritere e royne de meyme le reaume de Escoce, fu demaunde de nous de la partye de ceaus mesmes gardeyns, prelaz, nobles, e la communaute de celuy reaume de Escoce, qe por nostre seignor avant dyt, e por ses heyrs, grantisons e fermisons a eus les dreitures, les franchises e les custumes del dyt reaume de Escoce, autant de seint eglise cum seculeres, usees cea en arere et tenues; Nous, euwe diligente consideracion a la pees e tranquillite del uu e lautre reaume, e commun amiste des habitantz es reaumes [276 aar1290] avant dys tout tens a remeyndre, otriums en noun e en leu de nostre seignor avauntdyt e de ses heirs, qe les dritures, les franchises e custumes de meime le reaume de Escoce en totes choses e par totes choses, par tot celui reaume e ses marches, entierement e saunc enblemure a touz tens soient gardez; sauf le droit nostre seignor avant dyt, e de chekun autre, qe a lui ou a nul autre sur las choses ke sunt en la marche ou ayllors avant le tens de ceste presente concession appendoit, ou appendere en droite maniere porroit en teus avenir. Voyllaunz e grantaunz expressement en noun du dit nostre seignor, ses heirs e nostre qe les avant dytz Edward e Margarete, ou lautre de eus, defayllauns sauns enfaunt vivaunt, en teuz cas e avenemenz en quels a plurs procheins hers lavantdyt reaume deyve revertir de droit, entierement, fraunchement, quitement e saunz nule subjeccion retorne e soit rendu a mesme ceaus, si par aventure a la mayn levantdyt nostre seignor le roy, ou a ses heyrs, icel reaume de Escoce en akun cas porreit devenir; en teu maniere que, par la reson de ceo presente fait, a nostre seignor le roy e a ses heyrs, ou a nul autre, rien ne acresse ne descresse en nule manere. Et semblable restitucion soit fait par le avantdyt nostre seignur le roy, ou ses heirs, del cors lavauntdyte dame Margarete, si ele fust en son poer, ou de ses heirs, quant teu mauiere de reversion avendreit, solom la forme del ordinaunee e del covenaunt fez sur ceo a Salisbire. En sourque tout nous otrioums e promettoms en bone foi el noun nostre seiguour avaunt dyt, e des ses heyrs, qe quaunt la avaunt dyte Margarete, dame e reyne de Escoce, serra mariee a Edward, trescher fiz e heir de celui meimes nostre seignor, ele serra douwee, ou aura en doun pour noces, de serteynes terres el realme de Engleterre solom coe ke il afert convenablement a son estat, dont meimes cele reyne e ses amys porrount e deverount estre bien paez par reson. Promettoums ja le meins en leu e en noun nostre seignor le roy, e de ses heirs, ke le reaume de Escoce demoerge severez e devis, e fraunk en soi, saunz subjeccionz de reaume d´Engleterre, par ses dreytes devises e marches, si com il ad este garde ca en arere; sauf le droit dol dit uostre seygnor, e de chekun autre, qe a luy ou a nul autre sur les choses qe sunt en marches [277 aar1290] ou ayllours avant le tens de ceste presente concession appendoit, ou en droite maniere appendre porroit en tens avenir. Mes ke chasteus e forcelesces de novel en marche ne seyent fermez, nous ne sumes par sur ceo conselez ke au dyt nostre seignor le roy, ou a soens, meissoums teu servage, ou ses auncestres e ses hommes sunt usez cea on arere fermer chasteus e forcelesces e mesons en lor terres; si com firent lor auncestres; kar autrement il serroyent sugez a plus grant servage ke ceus du reaume de Escoce, ou nul de lor auncestres. A ces choses expressement otrioums por cely mesme nostre seignor e ses heirs, qe le chapitles des eglises cathedrales, collegieles e conventueles, qe unt propres eleccions, ne soient destreinz issir hors de masme le reaume de Escoce por demaunder congie de esliere, ou de presenter lor esliz, ou feaute faire ou serement, au roy de Escoce. E qe nul tenaunt en chief del devauut [dit] roy de Escoce soit destreint issir hors du reaume pur homage, feaute, ou fin fere pur relief. E le mesme chose a vefves e a mesesez persones grauntaunz por lor dowairies demaunder e avoir, e droiture quere; mes en iceo reaume aukun homme de la part du dit nostre - seignor le roy sept assigne en noun dame Margarete, reyne de mesme le reaume, e sire Edward avaunt dyt, fiz e heir nostre seignor le roy, a les avaunt dytes choses receyvre e en lor noun a fere, sauf homage qi en personele presence du roy covendra estre fait, mes la feaute faite, eit seysine de sa terre sauncz delay par bref de la chapelle. E ke nul du reaume de Escoce por contract ou trespas fait en meime le reaume, ne en nul cas, seit tenu respoundre hors du reaume, meismes encountre les leys e les eustumes de meyme le reame, si com cea en arere ad este renablement garde. E qe le seal du reaume, qe ore court spres la mort le roy, seit tenu e courge taunt ke lavaundite reyne seyt veuue en son reaume, e eyt fet a Deu, e a la eglise, e a la comunaute du reaume, en leu a ceo especialment ordine, qe serra a fere soloun les leys e custumes du dyt reaume. E ke adunk soit fait un novel seal des acustumez armes e circumscripcion du noun le roy de Escoce tant seulemeut, a remeindre vers le chaunceler de meysme le reaume qi en celui tens serra. E voloms qil eyent chaunceler du reaume, e en reame de Escoce resioent, a fere le office de la chauncelerie, [278 aar1290] e ceo meimes octrioms de chamberleyn, clerk des roulles de la chapele le roy, justices, e autres ministres de mesme le reaume; e que nule lettre contenaunte droit comun ou grace especial de la dyte chauncelerie ne passe, si noun solom le cours acostume e duwe de la chapele le roy e du reaume de Escoce devaunt diz. Les reliques, les chartres, privileges e autres munimenz ke touchent la reale dignite e le reaume de Escoce, soient mys en leu seur desuz ferme garde dedenz le reaume de Escoce, e desuz les seaus de pluz graunz du reaume, e par la veuwe de eus, taunt ke lavauntdyte dame seit venue en son reaume, e eyt eu enfant vivaunt; e les devant dys munimenz e privileges soient gardez enterement en lor forces. E ausi ke nule subjeccion, alienacion, ou obligacion soit fete des choses pertenaunz a la reale dignite du reaume de Escoce taunt qe la avaunt dyte dame e reyne seit venue en son reaume, e eyt eu enfaunt vivaunt, si com il est dyt par desus. E promettoms fermement e otrioms ke les filz e les heirs des countes, barons, e de autres nobles hommes qi adunk serruns en garde e en mariage de roy de Escoce, apres la mort de lur auncestre, par lavaunt dyt roy en nule maniere soient desperegez; ne qe parlement ne soit tenuz hors du reaume e des marches de Escoce sur celes choses qe touchent icel reaume ou les marchez, ou lestat des habitauntz en celuy reaume, ne tayllages, aydes, hostz, ou maleteute soient demande du devaunt dyt reaume, ou soient southmys au gent de cely mesme reaume, si noun por communes bosoynes du reaume espleyter, e en cas e ques les roys de Escoce soleyent teu choses demaunder. A queus totes choses sus dytes garder entierement e loiaument, nostre seignor le roy avaunt dyt fra jurer en sa alme, e les prelaz e hauz hommes d´Engleterre desouz escriz, cest a savoir, de Cantebire e de Everwyk erceveskes, e de Wincestre, Nichole, Dureme e de Cardoyl eveskes, e le nobles hommes sire Esmon, frere nostre seygnor le roy, e de Cornwale, Pembrok, Gloucestre, Garenne, Nichole, Norffouke e Souffouk e de Oxenford countes, leaument procurrunt les choses avaunt dytes fermement estre gardees. E si le roy seyt hors de son reaume, qe son leu tenant, ou tenaunz, en sa abscence, ou le heir meimes cely nostre seignor le roy de leal age estaunt, ou le gardein ou gardeins mesmes [279 aar1290] cely heir tant com il seit de mendre age, chekun en soen cas fr#unt ou fra semblable serment. E promettoms ke lavant dyt nostre seignor le roy, por sey e pur ses heirs, se obligera a la restitucion fere du dyt reaume en cas desus diz soutz peyne de cent mil livres desterlings a paer al eglise de Rome en eyde de la Terre Seinte. E estre ces choses, ke li apostoylle le dyt nostre seignor le roy e ses heirs pusse par sentence de escuminge en lor persones e enderdyt en lor reaume e en lor terres destreindre a la restitucion du reaume avaunt dyt com a la soute de la peyne, si ele fust encorue; le principal obligacion ja le meyns en sa force a durer. Nous grantoms en sur qe tout e promettoms en noun nostre seygnor le roy avant dyt qe mesme celuy nostre seygnor ceste presente obligacion en ses articles a ses propres custages a son poer fra confermer par lapostoylle dedenz le an du tens des esposailles faites entre les avaunt diz Edward e Margarete, e dedens meime celui tens a la communaute du reaume de Escoce estre livre. E si dedens lan ne le peusse fayre, il purchacera qe coe seit fait a plus tost kil porra, issi ke la chose se parface. E sil nel face en son tens, qe ses heirs soient en bone foi tenuz a coe fere. E fesoms protestacion en ces escriz qe totes les choses avaunt dytes en teu manere soient entendues qe au droit del un reaume ne del autre par la reson de cest present fait rien ne descresse ne accresse en nule maniere, ne a nul des reys des reaumes avauntdiz qilz ne eyent franchement lor estat. En tesmoyne e plus pleyne evidence des choses totes chescunes avaunt dyter nos seaus a cest present escrit avoms mys. Donne a Breggeham, le Mardy procheyn avant la feste seinte Margarete, est a saveir, de xv kalendes de Auste, lan de nostre Seignor mil deuces cenz nonante. E pur qe le roy d´Engleterre ad ratefiez e confermez les choses sur dytes par un autre escrit de mesme la tenour, sealle de son seal e baillie a nous Robert de Glascu e Aleyn de Catenese par la grace de Deu eveskes, e Johan Comyn, messages e procururs de Escoce avauntdiz, e a plus graunt remembraunce de son fait, veut avoir la tenour de son escrit sealle de nous seaus, nous avoms mys nos seaus a ceste lettre, contenaunt en Franceys [280 aar1290] la force e la tenour delautre lettre qe nous avoms du roy en Latin. Fete e done a Northamptone, le vint e utyme jour du moys de Aust, lan del incarnacion nostre Seignor mil deus cenz nonaunte.
Latinsk gjengivelse av overenskomsten mellem de skotske og engelske utsendinger i foregaaende aktstykke.
Reg. Munim. Lib. A. fol. 150, og rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 9. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 735 f. og i Doc. Ill. of the Hist. of ScotlandI, 164 ff.
In ista littera continentur quedam conuenciones et condiciones, quas Rex Anglie per suos Nuncios concessit communitati Regni Scocie,si matrimonium fieret inter filium suum et filiam Regis Norwegie, Heredem Scocie.
Uniuersis, ad quos presentes litere peruenerint, Antonius Dunelmensis, et Radulphus Karliolensis, Dei gracia, episcopi:
[285 aar1290] 
Brev fra de skotske riksforstandere om overenskomsten i Brigham.
Reg. Munim. lib. A. fol. 127 a. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 736.
Universis Christi fidelibus, ad quos presens scriptum pervenerit, Willielmus Sancti Andree, et Robertus de Glasguensi, Dei graica, episcopi; Johannes Cumyn, et Jacobus senescallus, custodes regni Scocie; et ejusdem regni communitas, salutem in Domino. Nouerit universitas vestra quod, cum quedam obligaciones et instrumenta; Inter venerabiles patres dominum Antonium Dunolmensem, et R. Karlionensem, Dei gracia, episcopos; et nobiles viros, dominos Johannem de Warenna, et H. Lincolnie, comites; W. de Vescy militem; et Henricum de Newerk decanum ecclesie Eborum, speciales procuratores et nuncios solempnes magnifici principis domini Edwardi, Dei gracia, Regis Anglie illustris, ex parte una, et nos ex altera; Sint confecta, super sponsalibus et matrimonio, contrahendis inter dominum Edwardum filium et heredem dicti domini Regis Anglie, et dominam nostram Margaretam, filiam domini Eyrici Regis Norwagie, super diuersis articulis et petitionibus predictum negotium tangentibus; Volumus, concedimus, et per presentes litteras nos obligamus, quod; Si predicta instrumenta et obligaciones, ordinata et confecta apud Brigham, in colloquio ibidem habito, die Martis proxima ante festum beate Margarete Virginis, scilicet quinto decimo calendas Augusti, anno Gratie mccxc. placeant dicto domino Regi Anglie, et ea ratificauerit, infra festum Navitatis beate Marie Virginis proximo futuro, per litteras patentes sigillo suo signatas, et nobis exhibitas; Dicta instrumenta et obligaciones in suo robore perseuerent: Si vero displiceant eidem predicta instrumenta et obligaciones, hinc inde restituantur, et extunc omnino viribus careant, et nullius penitus sint momenti. In cujus rei testimonium presenti scripto sigillum commune regni, una cum sigillis nostris, est appensum. Datum apud Brigham, anno et die supradictis.
[286 aar1290] 
Skotlands riksforstandere giver biskoperne Robert av Glasgow og Alan av Caithness og hr. John Comyn fuldmagt til at forhandle med kong Edward om egteskap for Margareta, datter av kongen av Norge og dronning av Skotland.
Reg. Munim. lib. A. fol. 149 b. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 737.
Littera per quam communitas Scocie destinauit Nuncios et procuratores domino Regi Anglie ad tractandum de predicto maritagio.
Excellentissimo principi, domino Edwardo, Dei gratia, Regi Anglie illustri, domino Hibernie, et duci Aquitanie, custodes regni Scocie et ejusdem communitas, salutem et continuum semper glorie et honoris incrementum. Notum vobis facimus, per presentes, quod venerabiles in Christo patres, dominos Robertum Glasguen´, et Alanum Katenes´ Dei gratia, episcopos; et nobilem virum, dominum Johannem Comyn; Nostros veros et legitimos procuratores ac nuncios solempnes facimus, constituimus, et ordinamus, et ad vestram presenciam, pro negotiis, statum domine Margarete, filie domini Regis Norwagie, domine nostre et regni Scocie,. tangentibus, specialiter destinamus. Dantes et concedentes eisdem potestatem plenam, et speciale mandatum vobiscum, nomine nostro, super premissis negociis tractandi, faciendi, ordinandi, et ea affirmandi ad utilitatem et honorem dicte domine, et regni Scocie, et regni Scocie predicti. Ratum et firmum habentes, et habituri quicquid vobiscum per predictos procuratores et nuncios speciales tractatum, ordinatum, factum fuerit, et affirmatum; salvis in omnibus et per omnia libertatibus, legibus et consuetudinibus regni Scocie antedicti. In cujus rei testimonium presentes litteras communi sigillo, regimini Scocie deputato, fecimus consignari. Datum apud Kalthon´, ii. kalendas Augusti, anno Domini mccxc. [287 aar1290] 
Kong Edward I av Skotland anviser biskop Anton Bek av Durham indtægter av kroneiendomme og len i Skotland som erstatning for 40 /l-pund/ aarlig, som han har lovet visse personer i Norge.
Rot. litt. pat. 20 Edw. I m. 9. Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland, ed. Stevenson, I s. 178 f.
Rex omnibus ad quos, etc. Cum venerabilis pater A. Dunolmensis episcopus ad requisicionem nostram obligauerit se quibusdam personis de regno Norwagie in quadringentis libris eisdem singulis annis soluendis, quousque domina Margareta, filia egregii principis Erici regis Norwagie illustris, et domina et regina Scocie, quindecim annorum plene compleuerit etatem; nos in recompensacionem illarum quingentarum marcarum annuarum assignauimus prefato episcopo maneria subscripta, viz., manerium de Werke in Tyndale, manerium nostrum de Penrethe, manerium nostrum de Scotteby, manerium nostrum de Kerlatone, manerium nostrum de Langwathby, manerium nostrum de Salkilde, et manerium nostrum de Sourreby, cum pertinenciis, que extenduntur per annum ad trescentas sexaginta et octo libras, sexdecim solidos et octo denarios, manerium de Hotone in Cleuelande cum pertinenciis, quod fuit Hugonis de Hotone, defuncti, qui de nobis tenuit in capite, et quod extenditur per annum ad decem libras, et medietatem ville de Hertelawe cum pertinenciis, que fuit Gilberti de Middeltone, defuncti, qui de nobis tenuit in capite, et que extenditur per annum ad quindecim libras, sexdecim solidos et octo denarios; que quidem manerium de Hotone et medietas ville de Hertelawe sunt in manu nostra ratione minoris etatis heredum ipsorum Hugonis et Gilberti; - Habenda cum omnibus ad maneria predicta pertinentibus, quousque predicta Margareta etatem compleverit supradictam. Ita quod dilectus et fidelis noster Thomas de Normanville, escaetor noster ultra Trentam, id quod prefato episcopo de quadringentis libratis terre deficit ei de wardis et escaetis nostris in balliuia sua ad valorem summe pecunie supradicte perficiat competenter. Et si contingat nos maneria predicta in manus nostras recipere et aliis liberare, aut predictum manerium de Hotone, seu medietatem predicte ville de Hertelawe, heredibus eorumdem reddere [288 aar1290] antequam prefata Margareta etatem compleuerit antedictam, volumus et concedimus in aliis wardis et escaetis nostris prefato episcopo usque ad valorem summe pecunie suprascripte recompensationem facere competentem, et ipsum omnino indempnem conservare. In cujus, etc. Date apud Northamptone, xxvij die Augusti.
Kong Edward I av England utnævner fuldmægtiger, som skal forhandle med kong Eirik av Norge eller dennes sendemænd om egteskap mellem hans søn og kongen av Norges datter.
Reg. Munim. lib. A. fol. 150. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 737.
Littera per quam Rex Anglie dedit Episcopo Dunelmensi potestatem faciendi Domicelle Norwagie et hominibus suis venientibus in Angliam securum conductum.
Universis sancte matris ecclesie filiis, ad quos presentes litere pervenerint, Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie, etc. salutem. Nouerit universitas vestra quod nos, tenore presentium, ordinamus, facimus et constituimus dilectos nostros, venerabiles patres, Antonium Dunolmensem, et Robertum Glascuensem, Dei gracia, episcopos; ac nobiles viros Johannem comitem Warenne et Johannem Comin; ac magistrum Henricum de Newerk, decanum ecclesie Eborum, nostros nuncios solempnes, et procuratores legitimos; Ad tractandum cum egregio principe, domino Erico Rege Norwagie, aut ipsius nunciis, seu procuratoribus, ad hoc deputatis, super sponsalibus, seu matrimonio, contrahendis vel contrahendo inter Edwardum, natum nostrum karissimum, et heredem, ex parte una, et dominam Margaretam, filiam ejusdem principis Norwagie, dominam, et Regiam Scocie ex altera; Dantes eisdem omnibus, quatuor aut tribus eorum, potestatem plenariam et speciale mandatum, tractatus illos nomine nostro ineundi, prosequendi, firmandi, et perficiendi; Et nos ad omnia, que inter eos, et predictum principem, vel ejusdem nuncios, seu procuratores convenerint, specialiter obligandi; in animam nostram, si necesse fuerit, jurandi quodcumque genus liciti sacramenti; et omnia alia faciendi, que ad expeditionem et finalem completionem negotii memorati necessario [289 aar1290] aut utiliter requirentur, et que nos ipsi in premissis presencialiter faceremus; Ratum et gratum habentes, et habituri, sub ypoteca rerum nostrarum, quicquid predicti procuratores nostri, aut quatuor, vel tres eorumdem, quos presentes esse contigerit, in premissis, nostro nomine, duxerint expediendum. In cujus, etc. Datum North´, vicesimo octauo die Augusti.
Edward, kong Edward I´s søn og arving, utnævner fuldmægtige til at træffe avtale om egteskap med kong Eiriks datter Margareta, dronning av Skotland.
Rot. Tract. inter Reges Angl. et Norw., Miscell. Rolls, og Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 9. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 737.
Uniuersis sancte matris ecclesie filiis, ad quos presentes litere peruenerint, Edwardus, natus et heres serenissimi principis, domini Edwardi, Dei gratia, Regis Anglie, domini Hibernie, et ducis Acquitannie, salutem eternam in Domino. Ad contrahendum, nomine nostro, matrimonium cum nobili domicella, domina Margareta, filia egregii principis, domini Erici, Regis Norwagie, regni Scocie domina et Regina, et eciam omnia alia facienda, que ad predictum contractum pertinent, aut pertinere poterunt quoquo modo, illustri principe domino E. Dei gracia, Rege Anglie, patre nostro predicto, ad hoc consensum et auctoritatem prestante; Nobilem virum, dominum Johannem, comitem Garenne, procuratorem nostrum ordinamus, facimus, et constituimus per presentes. Ratum et gratum habituri quicquid idem Johannes, nomine nostro, fecerit in premissis. In cujus rei testimonium, et prestite auctoritatis euidenciam, inclitus genitor noster predictus presentes litteras, suo et nostro nomine, sigilli sui munimine roborauit. Datum apud Northampton, vicesimo octauo die Augusti. Consimilis littera facta est domino Antonio Dunolmensi episcopo. Datum ut supra. [290 aar1290] Item consimilis littera facta est magistro Henrico de Neuwirk decano Eborum. Datum ut supra.
De skotske riksforstandere og den engelske konges sendemænd lover, at hvis kong Eirik av Norges datter kommer til England før 1 november, skal de skotske borge overgives til hende og kongen av Englands søn Edward.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 8, og Reg. Munim. lib. A. fol. 152. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 737-38.
Littera per quam Rex Anglie de Scocie promisit quod, si domicella Norwegie venerit in Angliam, infra festum Omnium Sanctorum, quieta ab omni vinculo matrimonii, castra et fortalicia Scocie eidem et Edwardo nato Regis Anglie redderentur.
A Touz ceus, qi cestre lettre verront ou orront, Robert par la grace de Deu, evesqu de Glasgeu, e Johan Comyn, gardeyns du reaume de Escoce: e Aleyn, par meime la grace de Deu, evesqe de Chatenes; solempnes messages et procurors des autres gardeyns e des evesques, abbes, priors, countes et barons de tote la commune de Escoce, saluz en Deu. Comes les honorables peres en Deu, Antoyne de Dureme et Rauf de Kardoil, par la grace de Deu, evesques: e les nobles hommes Johan de Garenne, e Henry de Nichole countes: sire Guilliame de Vescy; et mestre Henry de Newerk, den de l´eglise de Everwyk, especiaus procurors et solempnes messages le noble prince sire Edward, par la grace de Deu, Roy de Engleterre, pur acuns perils e suspecons, que il avoint entendu. Nous eussent, depar meymes le Roy de Engleterre, demaunde la garde de chasteus, e des fortelesces du reaume de Escoce; e de cele demaunde departir ne voloyent, saunz conseillier lur seygnor le Roy avauntdyt: Nous, sur ceo, e autres choses venimes a la presence meyme le Roy de Engleterre avaundyt: qui, sur celes choses conseyl e deliberacion euwe, a nostre requeste, nous graunta cele chose delaer dekes a la venue nostre dame, qe serra a la Toutz Seyntz procheyn avenir, ou devant, si Deu plest. Pur la quel chose nous procurors e messages avauntdiz, ovek aucuns des gardeyns de chateus de Escoce (cest asaver sire Guilliame de Seint Cler´, Patrik de Graham, e Johan de Soules) qe [291 aar1290] iloqe vindrent, oue nous, en non de avauntdis gardeins, evesques, abbes, priors, countes et barons, e tote la commune du reaume de Escoce, grauntoms, volouns, e fermement prometoms ke, quel houre que la dame veigne en Engleterre, ou en Escose, quite et delivre de tot mariage, estre celui que nous avons otrie; Nous iceus chasteus et fortelesces rendrons, et ferons rendre a la avauntdite nostre dame, e a noble ber sire Edward fitz al avauntdyt Roy de Engleterre; e, de cel heure, en avaunt, les obeyroms ensemble, com a seigneur e dame, en ceste chose, e totes autres que al avantdyt reaume apendent; de cel heure, qe il serront venuz en Escoce, et averont fet, par eus, ou par autres dedenz le reaume, serement, de quel age qil seient, en lu du solom les leys, e les custumes de la terre de Escoce. Ne a nul autre mariage ne assentiroms, ne a autre seigneur ne obeyerons, tant q´il viveront, s´il ne seit par l´assent e la volente le Roy de Engleterre, e sire Edward son fiz. E, si la dame ne veigne en Engleterre, ou en Escoce, entre cy e la Tut Seynz procheyn avenir, nous voloms, e promettoms, pur nous et pur touz les autres du reaume de Escoce, qe touz les gardeyns des chasteus, e de fortelesces de meymes le reaume, seyent adonqe obligez par serement, e par escrit, de garder, e de sauver iceus chasteus, e fortelesces al oes, e en nom nostre dame avantdite, et sire Edward, fiz et heir le avauntdit Roy de Engleterre. E, si nuls des gardeyns de chasteus e de fortelsces seit ou seyent renablement supecenou a eus ou a nous, il serront remuetz, tant de foys come mester serra, par commun conceil du Roy de Engleterre, e de bone gent de Escoce; e as autres du reaume, nient suspeceinns, souz bone seurte baillez. Meyme la chose grantoms, otrioms, e promettoms des gardeyns, e des autres ministres de reaume. En tesmoygne de cestes choses avauntdytes nous, procurors, e messages, e gardeyns des chasteus avant nometz, pur nous, e pur tote la commune reame de Escoce, avons mys nos seaus a cest escrit. Fet e done a Norhampton, le Lundy procheyn apres la feste Seint Bartholomeu; c´est asavoyr le quint kalend´ de Septembr´ l´an de Grace mccxc.
[292 aar1290] 
Kong Edward I av England godkjender overenskomsterne i Brigham om egteskap mellem hans søn og Margareta, kong Eirik av Norges datter.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 9. Trykt hos Rymer (4 utg.) 1 2, s. 738.
Universis ad quorum noticiam presentes littere pervenerint, Edwardus, Dei gratia, Rex Anglie, etc. salutem in Domino. Cum nos nuper ad partes Scocie destinassemus venerabiles patres in Christo, Antonium Dunelmensem, et Radulfum Karliolensem, eadem gracia, episcopos; et nobiles viros Johannem de Warenna, et Henricum Lincolniensem, comites; Willielmum de Vescy, militem; Henricum de Neuwerk, decanum ecclesie Eboracensis nostros solempnes nuncios et procuratores; Qui, nostro nomine, aliqua annuissent et concessissent custodibus, episcopis, abbatibus, comitibus, baronibus, ac toti communitati ejusdem regni Scocie, si per eos sic concessa nobis et nostro consilio placuissent; Ac predicti nobiles, et tota communitas regni Scocie predicti, ob hoc et alia negotia, misissent ad nos venerabilem patrem Robertum, Dei gracia, Glascuensem episcopum; et nobilem virum dominum Johannem Comyn, custodes regni Scocie predicti; ac venerabilem patrem Alanum, eadem gracia, Cathanensem episcopum, suos solempnes nuncios et procuratores: Nos super predictis, per nostros nuncios concessis, informati et consulti, considerantes etiam et ponderantes amorem et affectionem, quam gens predicti regni Scocie habet ad nos, et filium nostrum et heredem Edwardum; Concessionem, et factum predictorum nunciorum nostrorum, ratum habemus et firmum; prout, de verbo ad verbum, est infra scriptum sub tali tenore. Universis ad quos presentes littere pervenerint Antonius Dunelmensis, et Radulfus Karliolensis, Dei gracia, episcopi, etc. [ her følger traktaten i Brigham, nr. 355 ovenfor .] Et, ad majorem hujusmodi ratificacionis et confirmacionis nostre ac omnium predictorum auctoritatem, et evidens testimonium, has litteras nostras fieri fecimus patentes, sigillo nostro regio consignatas. Datum Norht´, vicesimo octauo die Augusti.
[293 aar1290] 
Kong Edward I utnævner fuldmægtiger til at forhandle med utsendinger fra kong Eirik av Norge om egteskap mellem dennes datter, dronningen av Skotland og kong Edwards søn.
Extract Rolls nr. 15. Jfr. Rymer II 484.
Vniuersis sancte matris ecclesie filiis ad quos presentes littere peruenerint, Edwardus dei gracia Rex Anglie Dominus Hibernie et Dux Aquitanie salutem, Nouerit vnuersitas vestra. quod nos tenore presencium ordinamus facimus et constituimus dilectos nostros venerabilem patrem dominum Antonium, eadem gracia Dunelmensem Episcopum, et nobilem virum Johannem Comitem Warrenne ac Magistrum Henricum de Neuwerke, decanum Ecclesie Eboracensis, nostros nuncios solempnes et procuratores legitimos ad tractandum cum egregio Principe domino Erico, Rege Norwagie, aut ipsius nunciis seu procuratoribus ad nos deputatis super sponsalibus seu matrimonio contrahendis, uel contrahendo, inter Edwardum natum nostrum karisstmum et heredem ex parte vna et dominam Margaretam, filiam eiusdem Principis Norwagie Dominam et Reginam Scocie, et altera. Dantes eisdem omnibus aut duobus eorum potestatem plenariam et speciale mandatum, tractatus illos nostro nomine ineundi, prosequendi, firmandi et proficiendi. Et nos ad omnia que inter eos et predictum Principem uel eiusdem nuncios seu procuratores conuerint, specialiter obligandi, in animam nostram si necesse fuerit iurandi quodlibet genus liciti sacramenti et omnia alia faciendi, que ad expedicionem et finalem complecionem negocij memorati necessario aut valiter requirentur et que nos ipsi in premissis presencialiter faceremus#. Ratum et gratum habentes et habituri sub ypoteca rerum nosrarum, quicquid predicti procuratores nostri, aut eorum i duo quos presentes esse contigerit in premissis, nomine nostro duxerint faciendum. In cuius etc. Vniuersis sancte matris ecclesie filijs ad quos presentes littere peruenerint Edwardus dei gracia Rex Anglie etc. salutem. Nouerit vniuersitas vestra, quod nos tenore presencium ordinamus facimus et constituimus dilectos nostros venerabilem, patrem Antonium, dei gratia Dunelmensem Episcopum, Johannem de Warrenna Comitem et Magistrum Henricum de Newerk, Decanum Ecclesie Eboracensis, nuncios speciales et procuratores legitimos [294 aar1290] karissimi nati et heredis nostri Edwardi, cuius tutelam gerimus, ad contrahendum nomine suo sponsalia uel matrimonium cum nobili domicella domina Margareta, filia egregij Principis domini Erici, Regis Norwagie, regni Scocie domina et Regina. et eciam omnia alia faciendum, que ad predictum contractum pertinent aut pertinere poterunt quoquo modo. Ratum et gratum habentes et habituri sub ypoteca rerum nostrarum, quicquid predicti procuratores, et nuncii, aut eorum duo quos presentes esse contigerit, nostro et predicti nati nostri nomine duxerint faciendum. In cuius etc. Datum vt supra. Et dupplicatur.
Kong Edward I utsteder følgebrev, retten til den norske konges sendemænd for sine sendemænd, biskop Antonius av Durham, Johannes de Warenne, jarl av Surrey, og mag. Henricus de Newerk, som paa Orknøerne skal møte den norske konges sendemænd.
Rot. litt. pat. 18 Edw. I, m. 10, og Reg. Munim. lib. A. fol. 149. Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland, ed. Stevenson, I, s. 180 f.
Littera domini Regis nunciis et procuratoribus Regis Norwegie, vt fidem adhibeant nunciis suis cum, in partes illas venierint.
Edwardus etc. Nunciis et procuratoribus domini Regis Norwagie illustris ad Insulam Orcadie accedentibus salutem. Cum venerabilem patrem A. Dunolmensem Episcopum et nobilem virum Johannem de Varenna comitem Surrie, et magistrum Henricum de Newerk decanum ecclesie beati Petri Eboracensis mittamus ad prefatum dominum Regem uel ad illos, quos pro negociis nos et ipsum contingentibus duxerit destinandos, vos requirimus et rogamus quatinus eisdem uel duobus eorum, quos presentes esse contingitur super hiis, que vobis ex parte nostra plenius exposuerint, velitis fidem indubiam adhibere. Teste Rege apud Geytingtone primo die septembris anno regni nostri decimo octauo.
Kong Edward I av England giver biskopen av Durham fuldmagt til at meddele frit leide til kongen av Norges fuldmægtige og sendenænd, naar de kommer til England.
Reg. Munim. lib. A. fol. 150 a. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 739. [295 aar1290] 
Edwardus, etc. Omnibus balliuis et fidelibus suis, ad quos presentes littere peruenerint, salutem. Cum dominus Rex Norwagie illustris quosdam procuratores et nuncios suos, pro quibusdam negociis, nos et ipsum contingentibus, in Angliam sit missurus; Dedimus potestatem venerabili patri Antonio Dunelmensi episcopo, et illi, quem idem episcopus per litteras suas patentes ad hoc attornare voluerit, dictos nuncios et procuratores, tam per mare, quam per terram, ad nos saluo et secure, infra regnum nostrum, cum bonis et familia, que secum ducere contigerit, conducendi, et eos protegendi, et vice et nomine nostri defendendi; Vobis omnibus et singulis inhibentes, ne prefatis conductoribus, procuratoribus, nunciis, seu aliis, secum de partibus Norwagie ad nos accedentibus, inferatis, vel inferri permittatis injuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod vel grauamen. In cujus rei testimonium has litteras nostras fieri fecimus patentes, per unum annum duraturas. Teste meipso, apud Geytynton, primo die Septembris, anno regni nostri decimo octavo.
Utgifter, som kong Edward I´s sendemænd hr. Thomas de Braytoft og hr. Henricus de Rye har hat paa reisen til og fra Orknøerne.
Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland I, 183-186.
Expense dominorum Thome de Braytoft et Henrici de Ry versus Orchadiam, et retro.
Sept. 15. Die Veneris proxima post natiuitatem beate Marie, apud Castrum, cum sex hominibus et quinque equis, iij s. ij d. ob. 16. Die Sabbati, apud Morpathe in mane, et apud Alnewyke in sero . . . . . . . . . iiij s. iij d. 17. Die Dominica, apud Berwike, cum eisdem, iiij s. vj d. 18. Die Lune, ibidem, pluribus minutis expensis, vij s. viij d. ob. [296 aar1290] Sept. 19. Die Martis, apud Sanctum Andream, in omnibus, iiij s. viij d. ob. 20. Die Mercurii, ibidem, omnibus commorantibus propter tempestatem, . . . . . . . . iij s. vj d. ob. 21. Die Jouis, cum passagiis aquarum versus Montrose, iiij s. vj d. ob. 22. Die Veneris, apud Haberberui,. . . . iiij s. iij d. q. 23. Die Sabbati, apud Haberdene, . . iiij s. ij d. ob. q. 24. Die Dominica, apud Bischoprenes, . iiij s. vj d. ob. 25. Die lune, apud Dufhus . . . . . . . . . . . 26. Die Martis, ibidem, . . . . . . . . . . . . . 27. Die Mercurii, apud Hinernairn, . . . iiij s. j d, ob. Una bolla frumenti empta apud Hinernairn, iij s. iiij d. 28. Die Jouis, apud Crombasin, . . . . . . xxij d. 29. Die Veneris, apud Durnach, . . . . . . xij d. 30. [Die] Sabbati, apud Schelbotel,. . . . . . . . . Oct. 1. [Die Do]minica, cum nunciis Scocie loquendo, . . . . 2. [Die Lu]ne, apud Holmesdale, . . . . . xviij d. 3. [Die] Martis apud Hospitale, . . . . . . . . . 4. [Die Me]rcurii, apud le Wyke . . . . . viij d. 5. [Die Jouis], ibidem, . . . . . . . . . . . . 6. [Die Vene]ris, apud Hospitale, . . . . . . . . . 7. [Die Sabbati, ap]ud Helmesdale, . . . . iij s. x d. 8. [Die Dominica apud] Shelbotel in passagiis aquarum et conduccione equorum, . . . . . . . xiij d. 9. [Die Lu]ne, apud Nig´., . . . . . . . ij s. vj d. 10. [Die] Martis, apud Hinernarn, . . . . . iiij s. iij d. 11. [Die] Mercurii, ibidem, . . . . . . . iij s. ix d. 12. [Die] Jouis ibidem, in omnibus expensis, . iij s. ij d. 13. [Die] Veneris, apud Dufhus,. . . . . . . . . . 14. [Die] Sabbati, ibidem, . . . . . . . . . . . . Eisdem diebus, in correctionibus barillorum, et aliorum minutorum, . . . . . . . . xvj d. 15. [Die Do]minica, apud Colnae, . . . . . iij s. iij d. 16. [Die Lu]ne, apud Moueni, . . . . . . . . . . 17. [Die] Martis, apud Aberdene, . . . . . iiij s. vj d. 18. [Die] Mercurii, ibidem, . . . . . . . iiij s. ix d. [297 aar1290] Oct. 19. [Die] Jouis, apud Munrosse, . . . . . iiij s. vij d. 20. Die Veneris, apud Dunde, . . . . . iiij s. iiij d. 21. Die Sabbati, apud Halgirke, . . . . . viij d. 22. [Die] Dominica, apud Strabroche, . . . . iij s 23. [Die] Lune, apud Rubram Aulam, . . . . . . . 24. Die Martis, apud Hadington, . . . . . iiij s. vj d. Summa, cvij s. vj d. q. Summa, cviij s. vj d. q. Summa istius rotuli, ex utraque parte, xiiij l xv s. iij d. o. q. 25. Die Mercurii, apud Goldingham, . . . . . . . . 26. Die Jouis, apud Berwike, . . . . . . . . . . 27. Die Veneris, apud Belforthe, . . . . . . . . . 28. Die Sabbati, apud Alnewyke, . . . . . . . . . 29. Die Dominica, apud Nouum Castrum, . . . . . . 30. Die Lune, ibidem, . . . . . . . . . . . . . 31. Die Martis, apud Schirburne, . . . . . . . . . Nou. 1. Die Mercurii, apud Darlington, . . . . . . . . 2. Die Jouis, ibidem, . . . . . . . . . . . . . 3. Die Veneris, apud Alvertone, . . . . . . . . . 4. Die Sabbati, apud Wetherby, . . . . . . . . . 5. Die Dominica, Milforthe, . . . . . . . . . . . 6. Die Lune, apud Danecastre, . . . . . . . . . . 7. Die Martis, apud Pontem Fractum, . . . . . . . 8. Die Mercurii, apud Milforthe, . . . . . . . . . 9. Die Jouis, apud Eboracum, . . . . . . . . . . 10. Die Veneris, apud Threske, . . . . . . . . . . 11. Die Sabbati, apud Derlington, . . . . . . . . . 12. Die Dominica, apud Aukeland, . . . . . . . . . 13. Die Lune, apud Novum Chestre, . . . . . . . . 14. Die Martis, apud Novum Castrum, . . . . . . . 15. Die Mercurii, ibidem, . . . . . . . . . . . . 16. Die Jouis, ibidem, . . . . . . . . . . . . . 17. Die Veneris, ibidem, . . . . . . . . . . . . 18. Die Sabbati, ibidem, . . . . . . . . . . . . 19. Die Dominica, ibidem, . . . . . . . . . . . . 20. Die Lune, apud Alnewike, . . . . . . . . . . 21. Die Martis, Apud Norham, . . . . . . . . . . Summa, ix l. vij s. ix d. o. [298 aar1290] In quinque equis et duobus garcionibus perhendinantibus apud Hinernarn quidecim dies, . . . . . . . . . iiij s. x d. Item, liberatum cuidam garcioni eunti per mare, . . . . xij d Item, in ferrura quinque equorum per mensem, et in ferro empto pro curru (?), . . . . . . . . . . . . . . . xij d. Item, domino abbati de Wellebek per episcopum Dunelmensem, pro laboribus suis in negotio domini regis, . . . . . c s.
Regning for utgifter ved proviantering av det skib, som kong Edward I sendte til Norge for at hente dronningen av Skotland.
Orig. p. perg. Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland I 186-192.
Instaurum domini regis reductum de Norwagia in navi de Gernemuthe. Taxatum est per sacramentum proborum et legalium hominum de Gernemuthe. De vinis positis per Matheum de Columbariis in magna naui de Gernemuthe, que missa fuit usque Norwagiam pro domicella Scotie, receperunt marinarii ad expensas suas xvj dolia, et iij dolia dedit predictus Matheus pro Deo apud Gernemuthe, et j fractum fuit apud Hertenpole, et residua expendiderunt nuncii. j pipa posita fuit in olagio.
Marinarii ceperunt xvj dolia, precium xxxiiij l. xiij s. iiij d. Precium dolii, xliij s. iiij d.
De farina posita in eadem naui per eundem Matheum receperunt marinarii ad expensas suas xx et iiij quarteria, et xvj quarteria corrupta fuerunt et data pro Deo, et residua in expensis nunciorum.
Marinarii respondent de cxvj s. pro xxiiij quarteriis; precium quarterii, iiij s. x d.
De seruicia posita in eadem per eundem Matheum dedit idem Matheus v dolia pro Deo, et residua expendiderunt nuncii.
Nihil respondent.
Item, de carcosii boum receperunt idem marinarii ad expensas suas octo carcosia, et residua expendiderunt nuncii.
Marinarii respondent de lix s. pro viij carcosiis; precium carcosii, vij s. iiij d. o.
[299 aar1290] De pernis baconum expendiderunt marinarii xl, et xviij corrupte fuerunt et date pro Deo, et residuas expendiderunt nuncii.
Marinarii respondent de lxvj s. viij d. pro xl pernis; precium perne, xx d.
De piscibus de Aberdene expenditis [per] marinarios, cc, et cxxxj corrupti et dati pro Deo, et residuos expendiderunt nuncii.
Marinarii respondent de lviij s. iiij d. pro cc; precium Aberden, iiij d. o.
De stokfyse expendiderunt marinarii l, et ejecti fuerunt propter coruptionem xlj, et residuos expendiderunt nuncii.
Marinarii respondent de viij s. iiij d. pro l, precium cujuslibet j d.
De sturjun expendiderunt marinarii quandam partem, nesciunt quantum, sed bene sciunt quod medietas et plus expendebatur per nuncios, et data fuit pro Deo propter corrupcionem.
Marinarii respondent de x s. pro dimidio barillo storjone. Precium patet.
De lampridis expendiderunt marinarii xxxv, et residuum expendiderunt nuncii.
Respondent de iiij l. xj s. x d. ob. Precium lampridi, ij s. vij d. ob.
De balena expendiderunt marinarii xxxv. lj, et residuum nuncii.
Respondent de v s. ix d.
De allecibus expendiderunt marinarii D., et residuum ejectum fuit propter corrupcionem et datum pro Deo.
Respondent de iij s. pro D. allecibus.
De amigdolis nihil expendiderunt marinarii, sed nuncii expendiderunt quandam partem; et residuum data fuerunt (sic) pro Deo propter corrupcionem apud Gernemuthe fratribus predicatoribus, per Henricum de Raggeleye.
Nihil respondent.
De rys nihil expendiderunt marinarii, sed nuncii expendiderunt quandam partem, et lxiiij, lj, reduxerunt apud Gernemuthe.
Respondent de ij s. x d. ob., precium libre o.
De gruel oxpendiderunt nuncii quandam partem, et residuum dederunt marinarii pro Deo, quia corruptum.
Nihil respondent.
De fabis albis et nigris et pisis expendiderunt nuncii quandam [300 aar1290] partem, videlicet, quartam, ut credunt marinarii, et ipsi marinarii expendiderunt residuum.
Respondent de xix s.
De cenapio expendiderunt nuncii unam medietatem (scilicet, de xj lagensis), et aliam medietatem marinarii, ut credunt.
Respondent de vij s. vj d.
De vino acro expendiderunt nuncii quandam partem, et alia pars perdita fuit.
Nil respondent.
De cepis et allea expendiderunt nuncii quandam partem et marinarii quandam partem (et ut credunt, quartam partem), et residuum ejectum propter corrupcionem.
Respondent de xij d.
De caseis (sc. cviij ponderibus, iij peys), expendiderunt nuncii octo pondera, iiij partem j peys, et xl casei, ponderis sc. j peys, ejecti fuerunt propter corrupcionem, et lx caseos expendiderunt marinarii, ponderis, sc. j. peys, dimidium et j quarterium.
Respondent de xvj s. ix d.
De nucibus nichil expendiderunt marinarii, sed nuncii expendiderunt quandam partem, et residuum perditum propter corrupcionem.
Nil Respondent.
De sale partem expendiderunt nuncii et partem marinarii; ut credunt, medietatem.
Respondent de viij s.
De sucre partem expendiderunt nuncii et residuum euanuit in navi.
Nil respondent.
De zinzybre, cetewale, pipere, cumino, yacys, cub . . ., albo puluere, totum expendiderunt et asportaverunt nuncii, preter ix lj zinziberis, xj lj piperis, et quinque lj cimini, quas predicti marinarii reduxerunt apud Gernemuthe; precium ut extra.
Respondent de xviij s. vj d.
De figis et reysines expendiderunt nuncii ij fraellas, et marinarii residuum, sc. ij fraellas.
Respondent de vj s.
De croco, totum expendiderunt et asportaverunt nuncii. Nil respondent. [301 aar1290] 
De gyngebrede, galyngale, canele, candelis de cera, totum expendiderunt et asportauerunt nuncii.
Nil respondent.
Candelas de cepo expendiderunt marinarii; cepum et gracetum expendiderunt nuncii apud Gernemuthe.
Respondent de x s.
Cracetum cum tuellis, iij mappas, j manutergium . . . reduxerunt marinarii apud Gernemuthe et remanent, et residuum asportauerunt nuncii.
Respondent de iiij s.
De turbis, busca, totum in expensis nunciorum et marinorum, [dum] fuerunt in naui.
Respondent de v s.
De discis, platellis, et cyphis, totum asportatum per nuncios et perditum.
Nil respondent.
De mortariis, gatys, paneriis, saccis, clayis, tancaredis, clatibus, . . . ue, vacuis noleis, coffris, cista, organis, baneris, et penecellis reducta fuerunt . . . apud Gernemuthe ij mortaria, ij gate, j panerium, ij sacci, ij tangardis, et j cacabum, ij olle enee, organa, j cysta, baneria et penecell.´; et residuum asportatum per nuncios, et fractum et perditum in naui. Sed vacua dolia clamat Andreas valettus Mathei ut sua propria de feodo, et habet illa.
Respondent de ix s.
De doleis vini positis in naui per Henricum le Escot receperunt marinarii ad expensas suas xiij dolia, et xxvj reduxerunt apud Gernemuthe.
Respondent de xxvij l. ix s. vj d., pretium dolii xxxix s. iij d.
De farina ex prouidentia Henrici Lescot non fuerunt posita in naui nisi quinque dolia, de quibus marinarii receperunt iiij ad expensas, et reduxerunt apud Gernemuthe.
Respondent de vj l. xx d.
De cera nichil in expensis, sed reducta apud Gernemuthe.
Respondent ad iiij l. xij s.
De frumento nichil in expensis, sed totum reductum apud Gernemuthe preter j dolium plenum de frumento, quod Andreas valletus Mathei de Columbariis vendidit per preceptum ipsius Mathei ad emendum sibi unam robam et alia necessaria; et vj [302 aar1290] quarteria perdita fuerunt in naui, secundum mensuram de Gernemuthe. Videlicet, de xxvj doliis vini, que reducta fuerunt, quorum j positum fuit ibidem in oyllagio et precium datum pro Deo; taxantur vij dolia ad vij dolia ad vij mar., et xvij dolia ad ix mar., quia ad tantum deliberata fuerunt in naui.
Respondent de x l. xiij s. iiij d. [Ideo petunt allocacionem de xiiij s.]
Item de lx et vij quarteriis frumenti et dimidio reductis et positis in xx doleis, appreciato quarterio ad viij s.; et x quarteria perdita fuerunt in mensura in exitu faciendo.
Respondent de xxvvij l.
[Item j dolium farine, ad xv s. Quia Infra. Item, de j rundello cere, quod ponderat vj xx et xv lj, appretiato centrum ad xl s., et de alio rundello, appretiato centum ad xlij s. Quia infra.
Item, de ix lj zinziberis reductis, appreciata libra ad xij d., et de xj lj piperis, appreciata libra ad x d., et de v lj cimini, appreciata libra ad ob. et q., et de lxiij libris de rys, appreciata libra ad ob. q, Quia infra. j mappa de vij ulnis, appreciata ad xiiij d., et j mappa de x ulnis ad xxv d., et j mappam (sic) de v ulnis ad x d., et j manutergium ad vij d., et canabum de v ulnis appreciatum ad v d. Quia infra. Item, j cribrum ad ij. s. et ij olle enee ad xlvj d., et ij morteria, ij gate, j panerium, j saccas, ij tancredis, j cysta, appreciata ad ij s. Baneria et penecelle non appreciantur.] Summa totalis, cxxxvj l. xij s. v d. Probatum. Et de isto instauro habet Godefridus Pylegryn in custodia medietatem vinorum, bladi et cere, ad refundendum domino regi ad voluntatem suam; et etiam habet in custodia canabum(?), ij ollas eneas, baneria et penecella. Et Ricardus de Goseforde habet in custodia aliam medietatem predictorum vinorum, bladorum et cere; et etiam mortaria et alias res minutas prenominatas; de quibus respondebit domino regi ad voluntatem suam. Item, Ricardus de Goseford recepit de Henrico Le Escot xx l.
[303 aar1290] 
Biskopen av St. Andrews, William Fraser, melder kong Edward I av England et rygte om, at piken fra Norge er død, og beder kongen drage til grænsen for at undgaa blodsutgydelse.
Orig. paa Perg., Ancient Corr., vol. XX, nr. 68. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 741.
Excellentissimo principi et domino, Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie, domino Ybernie, et duci Aquitanie, illustrissimo, suus deuotus capellanus W. permissione diuina, ecclesie Sancti Andree in Scocia minister humilis, salutem et felices ad vota successus, cum incremento glorie et honoris. Sicut in presencia vestra nuper extitit ordinatum, convenerunt nuncii Scoci/´e/, qui fuerant vobis missi, necnon et aliqui proceres regni Scocie apud Perth´, Dominica proxima post festum beati Michaelis Archangeli, ad audiendum responsum vestrum super hiis, que petita et tractata fuerunt per nuncios Scocie coram vobis: Quo responso vestro audito et intellecto, fideles proceres, et quedam pars communitatis regni Scocie, celsitudini vestre immensas referebant graciarum actiones. Predicti vero nuncii vestri et nos deinde versus partes Orcadie, ad tractandum cum nunciis Norwagie, et ad recipiendum dominam nostram Reginam, gressus nostros arripere disposuimus, et ad hoc parauimus iter nostrum. Set insonuit in populo dolorosus rumor, quod dicta domina nostra debuit esse mortua; propter quod regnum Scocie est tnrbatum, et communitas disperata. Audito eciam et publicato rumore predicto, dominus Robertus de Brus, qui prius non intendebat venire ad congregacionem prenominatam, cum magna potencia, ad interpellationem quorumdem, ibidem venit; set quid intendit facere, vel qualiter operari adhuc ignoramus. Set comites tamen de Marr´ et Atholie jam eorum exercitum demandarunt: et quidem alii magnates terre trahunt se ad partem suam; et idcirco timetur de guerra communi, et magna strage hominum, nisi Altissimus, per industriam et ministerium vestrum, festiuum remedium apponat. Domini, episcopus Dunelmensis, comes Warennie, et nos audiuimus [304 aar1290] postmodum quod domina nostra predicta conualuit deinfirmitate sua, set adhuc est debilis: et idcirco inter nos ordinavimus prope partes de Perth´ moram trahere, quousque per milites, qui sunt in Orchadiam missi de statu ipsius domine nostre, utinam prospero et felici, certitudinem habeamus. Et, si de ipsa optatos habuerimus rumores, quos de die in diem expectamus, ad partes illas, prout ordinatum est, parati erimus proficisi, ad perficiendum, pro posse nostro, negotium memoratum. Si dominus Johannes de Balliolo venerit ad presenciam vestram, consulimus quod cum ipso tractare curetis, ita quod in omni eventu honor vester et commodum conserventur. Si vero contingat dominam nostram predictam ab hac luce migrasse (quod absit), dignetur, si placet, vestra excellentia versus Marchiam, ad consolacionem populi Scoticani, et ut effusioni sanguinis parcatur, appropinquare; ita quod fideles regni suum possunt sacramentum conseruare illesum, et illum preficere in Regem, qui de jure debeat hereditare; dum tamen ille vestro consilio voluerit adherere. Valeat excellencia vestra per tempora diuturna, prosperum et felicem. Datum apud Locris, die Sabati, in crastino Sancte Fidis virginis, anno Domini mccxc.
Domino Edwardo, Dei gratia, Regi Anglie, domino Ybernie, et duci Acquitanie illistri, per episcopum Sancti Andree in Scocia.
Kong Edward I av England befaler som Skotlands "øverste herre" biskoperne William av St. Andrews og Robert av Glasgow og Skotlands øvrige regenter at opfylde sit løfte til en vis Michael, der hadde været Skotlands utsending i Norge, og gi ham den forleningen, som de hadde lovet ham.
Scotch Rolls 752, m. 10. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, s. 758.
Scocia de anno vicesimo.
Pro Michaeli Scoto de Warda seu maritagio sibi prouidendo.
Rex et superior dominus Regni Scocie venerabilibus in Christo patribus. W. et R. eadem gracia sancti Andree et Glasguensi [305 aar1291] Episcopis et sociis suis custodibus eiusdem Regni Salutem. Quia per inspeccionem quarundam litterarum patencium sigillis vestris prefati Episcopi necnon et sigillis quorundam sociorum vestrorum predictorum signatarum nobis constat, quod vos in recompensacionem laboris, quem Michael Scotus pro comuni vtilitati dicti Regni eundo ad partes Norwagie pro filia Regis Norwagie domina Scocie inde in terram Scocie conducenda eidem Michaeli de Maritagio seu Warda competenti iuxta condecenciam status sui pro aliquo seu aliqua liberorum suorum cum Warda seu maritagium huiusmodi ad regiam maiestatem accideret prouidere promisistis, quam quidem promissionem occasione nostri differtis facere, sicut dicit, volentes promissionem illam effectu debito manutenere, vobis mandamus quod prefato Micheli de Warda seu maritagio huiusmodi prouidere facitis iuxta promissionem vestram predictam. Jn cuius etc. Teste Rege apud London iij die Decembris.
Kong Eirik Magnusson anbefaler til kong Edward I av England sin tjener og overbringeren av medfølgende brev, magister Rowandus.
Orig. paa Perg. i Ancient Correspondence, vol. XIX, nr. 167.
Excellenti ac magnifico Principi, Affini et amico suo karissimo, Domino Edwardo, dei gracia Illustri Rege Anglie, Domino Hybernie et Duci Acquitanie, Ericus eadem gracia Rex Norwegie salutem et sincere dileccionis affectum cum honoris et glorie continuis incrementis. Pro dilecto et fideli seruiente nostro, Magistro Rowando, latore presencium, vestram celsitudinem affectuosis precibus requirendam duximus, quatinus eidem in suis agendis, que coram vestra maiestate duxerit exprimenda, propicios et fauorabiles vos exhibere voletis, Jpsius negocia amore nostri expedire maturantes, si placet, quia suum seruicium nobis est vtile, nec ipso bono modo diu possemus carere. Valeat et vigeat vestri principatus excellencia per tempora diuturna. T(este) me ipso apud Ciuitatem Bergensem in festo beati Marci Ewangeliste. Anno Regni nostri .xj o.
[306 aar1291] 
Kong Edward I utsteder leidebrev for Jon, jarl av Orknøerne og Katanes og for hans tjener og sendebud Willelmus de Grumbaig.
Rott. litt. patt. 19 Edw. I m. 14. Trykt i Doc.s Ill. of the Hist. of Scotland I, 228 f. og i Caitness & Sutherland Records (ed. by the Viking Club) I n. 20.
Johannes, Comes Catenensis et Orcadensis, habet litteras de conductu in veniendo ad regem cum familia et rebus suis quas secum ducet, cum rege morando et ad partes suas redeundo, duraturas usque ad octabas Sancte Trinitatis proximo futuras. Teste Rege, apud Norham, xiij die Maij. Consimiles litteras de conductu habet Willelmus de Grumbaig. vallettus predicti Comitis, ad regem in nuncium nuper missus, in redeundo ad dominum suum Comitem predictum, cum equis et hernesio suo; duraturas usque ad festum Ascencionis Domini proximo futurum. Teste rege, ut supra.
Offentlig referat av den rettergang, som under forsæte av Skotlands overherre, kong Edward I av England blev holdt om arveretten til den skotske krone efter Margareta, datter av kong Eirik av Norge. Referatet er skrevet av mag. J. de Cadamo. De vigtigste tronkrævere var John Balliol og Robert Brus, av hvilke den første blev tilkjendt kronen. Ogsaa kong Eirik av Norge gjorde krav paa Skotland efter sin datter og sendte, da saken sommeren 1292 blev gjenoptat, en sendefærd med følgende mænd, mag. Huguitio, pleban av Castellione og pavelig kapellan, mag. Peter Algotsson, den tidligere kansler mag. Bjarne Lodinsson, hr. Viljam av Torgar, ridder, og Arne, korsbroder i Bergen. Den norske sendefærd fremsætter sine krav 2 juni 1292 ( s. 361).
Magnus Rotulus Scotie (Chapter House, Scotch Documents, Box 100). Trykt hos Rymer (2 utg.) I 2 s. 762-784. Jfr. Munch, Det norske Folks Historie IV, 198 ff.
Instrumentum publicum super processu Scocie, factum per magistrum J. de Cadamo. Magnus rotulus Scocie, in quo totus processus competitorum regni Scocie continetur, ab inicio peticionum usque ad sententiam Regis Edwardi I.
In nomine Domino, Amen. Quia labencium temporum cursus frequenter eorum, que gerentur, memoriam secum rapit; ne questiones, [307 aar1292] lites, seu jurgia inter nobiles infrascriptos, quorum quilibet, jus succedendi in regnum Scocie, nuper vacans post mortem egregie domine Margarete, filie excellentis principis, domini Erici, Regis Norwegie quondam ipsius regni Scocie Regine et domine, sibi, sicut infra patet, competere asserebat, super jure hujusmodi successionis exorta: et tandem coram excellentissimo principe, domino Edwardo, Dei gracia, Rege Anglie illustri, et superiore domino dicti regni Scocie, judicialiter terminata; in cujusuis contencionis seu ambiguitatis scrupulum futuris temporibus relabantur; set, quemadmodum processus et placita, super hiis habita, sunt clara modernis, sic posteris dilucida reddantur et certa, ordine quo fiebant et modo, ad perpetuam memoriam rei geste, conscribuntur inferius seriatim.
Convencio prima, x. Maii.
Sane, vacante dudum predicto regno Scocie, per mortem, bone memorie, Alexandri quondam Regis ipsius regni, et filiorum suorum, et subsequenter per obitum predicte Margarete, ejusdem regni Scocie, ut predicitur, Regine et domine, cum, per cronicas, de quibus infra mentio specialis habetur, que in diversis utriusque regni Anglie et Scocie monasteriis et locis aliis fuerunt invente, ac per informaciones alias, et certa documenta, atque evidentissimas raciones, liquido appareret superioritatem et directum dominium dicti regni Scocie ad predictum Regem Anglie pertinere: Convenientibus apud Norham, Dunelmensi diocesi, prefato domino Edwardo Rege Anglie, necnon episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, militibus, multisque etiam popularibus, tam clericis, quam laicis, regnorum Anglie et Scocie, anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo primo, indiccione quarta, pontificatus domini Nicolai Pape quarti anno quarto, et regni dicti domini Regis Edwardi decimo nono, decima die intrante mense Mayo. In presencia mea, et testium subscriptorum, nobilis vir, dominus Rogerus dictus le Brabvzon, predicti domini Regis justiciarius (in cujus ore idem dominus Rex, me notario infrascripto, ac venerabilibus patribus, dominis Johanne, Dei gracia, archiepiscopo Eboracensi, Anglie primate, Antonio Dunelmensi, Willielmo Eliensi, et Radulpho Carleolensi episcopis, et multis aliis presentibus, et audientibus, verba sua posuerat; sibi mandans [308 aar1291] specialiter et injungens, ut episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et communitati predicti regni Scocie, atque nobilibus viris hiis, qui ad regnum ipsum ex successione hereditaria asserunt jus sibi competere, illa exponeret) predictis episcopis, prelatis comitibus, baronibus, magnatibus, et communitati, et nobilibus tunc congregatis ibidem, ex parte prefati domini Regis hujusce modi verba voce tenus, Gallico sermone, dixit et exposuit, hunc habencia sentencialiter intellectum. Serenissimus dominus noster Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie illustris, statum regni Scocie, per mortem clare memorie domini Alexandri, quondam ejusdem regni Scocie Regis, et filiorum suorum multiplici commocione turbatum, et, ex principis seu Regis destitucione, varia perplexitate depressum, considerans (ipso regno diversarum procellarum turbine fluctuante) ob affeccionem et zelum, quem habebat, et habet ad universos et singulos, quorum tuicio et defensio spectat ad eum; ac ad faciendum justiciam omnibus, qui ad dictum regnum Scocie petere poterunt quicquam juris; necnon et pro tranquilitate et pace in eodem regno inter regnicolas conservanda; Vos, in hac quindena Pasche, proxime preterite, ad locum istum accedere per suas litteras requisiuit, propter aliqua, que vobis intendebat, et adhuc intendit exponere et monstrare; veniens, ea de causa, ad locum eundem personaliter de remotis, ut ipse, tamquam superior et directus dominus dicti regni, per superioritatem et directum dominium hujusmodi, quod est suum, justiciam faciat universis; ita quod, discordiarum et dissensionum sublatis materiis, firma pax et tranquilitas eidem regno reddatur. Nec est sue intencionis quicquam super aliquem indebite occupare: alicujus differre justiciam, seu alias protelare; libertates diminuere, seu eciam impedire; set, ut premittitur, tamquam superior et directus dominus predicti regni Scocie, omnibus exhibere justicie complementum. Et, ut hec deduci valeant commodius ad effectum, predictus dominus noster Rex, super predictis, vestrum benivolum, ex habundanti, requirit assensum, et recognicionem superioritatis, et directi dominii dicti regni; volens in hiis, que de jure facienda fuerint et complenda, consiliis vestris uti. Hiis autem per prefatum dominum Rogerum expositis et prolatis, et ab episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, [309 aar1291] nobilibus, et communitate prefati regni Scocie, qui aderant, plenius intellectis, iidem episcopi, prelati, comites, barones, absentes; et nobiles ac communitatem predicti regni Scocie: ac eciam ad deliberandum et respondendum super petitis, petierunt inducias sibi dari. Super quo tandem (licet per prefatum dominum Regem sufficienter, ut proponebatur, fuissent antea premuniti quid idem dominus Rex duceret faciendum) fuit eis terminus, per eundem, proximus dies, videlicet, dicti mensis dies undecimus, assignatus. Actum anno, indiccione, et die predictis, in parochiali ecclesia de Norham. In presencia Memorati domini Regis Anglie; et Venerabilium patrum Johannis, Dei gracia, archiepiscopi Eboracensis, Anglie primatis. Antonii Dunelmensis. Radulphi Carleolensis. Willielmi Eliensis, Willielmi Sancti Andree, et Roberti Glasguensis episcoporum; et Magistrorum, Henrici Eboracensis, Johannes Lychefeldensis, Thome Wellensis, et Andree Exoniensis, ecclesiarum decanorum; ac Egregiorum virorum, Henrici de Lascy, Lincolnie, Rogery Bygod, Norfolchie et marescalli Anglie, comitum. Ac aliorum episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, nobilium, ac popularium, utriusque regni, multitudinis copiose.
Secunda Convencio, xi. Maii.
Anno, indiccione, et loco predictis, subsequenter est actum, videlicet; Quod, cum episcopi prelati, comites, barones, et nobiles regni Scocie, supradicti, die precedenti, instancius supplicassent (decima, scilicet, die predicti mensis Maii) prefato domino Regi Anglie, de habendis induciis ad consulendum, deliberandum, ac eciam ad respondendum requisicioni, quam idem dominus Rex eis fecerat, super recognicione superioritatis et directi dominii regni Scocie, quod asserit esse suum, prout superius plenius continetur; Predictus dominus Rex, deliberacione prehabita diligenti, volens ex habundanti condescendere precibus eorumdem, de consilio sapientum, trium ebdomadarum inducias (a decimo die dicti mensis Maii) concessit eisdem, ad respondendum precise et peremptorie requisicioni sue predicte, et ad exhibendum et ostendendum ulterius, si que munimenta vel scripta, seu quevis haberent [310 aar1291] alia documenta, que ipsum dominum Regem a jure superioritatis, seu directi dominii dicti regni Scocie, et ab execucione seu exercicio dicti juris possent excludere; et raciones et documenta sua, et pro se faciencia, per validiora et efficaciora alias infirmare. Que quidem paratus foret, sicut justum esset, admittere, et facere quod deberet; mandans premissa per venerabilem patrem dominum A, Dunelmensem episcopum, predictis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et nobilibus, ac communitati regni Scocie antedicti, juxta formam que predicitur, nunciari. Qui vero episcopus, prefatis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, nobilibus, et communitati regni Scocie antedicti, me notario infrascripto presente et audiente, ea notificavit et denunciavit, secundum quod exprimitur, et eidem a prefatu domino Rege mandatum fuerat et injunctum. Actum ut supra, undecima die intrante predicto mense Mayo, presentibus testibus suprascriptis.
Convencio tercia, ii. Jun´.
Anno et indiccione predictis, in presencia mei, notarii et testium subscripsorum, venerabilis pater Robertus Bathoniensis et Wellensis episcopus (in cujus ore predictus dominus Edwardus, Rex Anglie illustris, me notario predicto, et venerabilibus patribus Johanne archiepiscopo Eboracensi, Antonio D#nnelmensi, et Willielmo Elyensi episcopis, et nonnullis aliis presentibus et audientibus, verba sua, posuerat predictis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, et nobilibus, jus ad dictum regnum Scocie vendicantibus, ac communitati ejusdem regni specialiter exponenda) eis sibi imposita et injuncta dixit et exposuit, ex parte ipsius domini Regis verbo tenus, sermone Gallico, hunc continentia sentencialiter intellectum. Excellentissimus princeps, dominus noster Edwardus, Dei gracia, illustris Rex Anglie (desolatum statum regni Scocie, et ex principis seu Regis destitucione turbatum, et non facile numeranda pericula, que eidem regno, per dissensionum turbines, turbatis magnatibus, qui ad ipsum regnum ex successione hereditaria se jus habere contendunt, poterunt provenire, considerans) ob affeccionem et desiderium, quod habebat, et habet ad universos et singulos, quorum tuicio et defensio spectat ad eum; ac ad faciendum [311 aar1291] justiciam unicuique, qui ad regnum predictum se jus habere proponit; ac ad discordantes animos in pacificas concordie semitas reducendum; et in statu tranquilitatis et pacis ejusdem regni populum conseruandum. Nuper nonnullos episcopos, prelatos, comites, barones, et nobiles dicti regni Scocie requisiuit, et per suas litteras mandauit eisdem, ut in quindena Pasche, proxime preterita, in confinio regnorum Anglie et Scocie, convenire curarent, ad loquendum et tractandum cum ipso, apud Norham Dunelmensi diocesi; ad quem locum idem dominus Rex, in ipso termino, se significabat venturum super aliquibus, que volebat eisdem dicere et monstrare. Sane dicto domino nostro Rege apud Norham, in dicto termino personaliter constituto, vos episcopi, prelati, comites, barones, magnates, et proceres, ac nobiles dicti regni Scocie (juxta requisicionem et assignacionem, vobis directas) ad locum accedentes eundem, requisicionem recognicionis superioritatis, et directi dominii (quod eidem domino nostro Regi in dicto regno Scocie competit, et suum est) vobis factam (et in cujus possessione, vel quasi, antecessores et progenitores sui, Anglie Reges illustres, a longissimis temporibus retroactis, fuerunt; quod per nonnullas manifestas et evidentissimas raciones, ac certa alia documenta sufficienter apparet) intellexistis plenius et audistis: Et quod idcirco ipsum, ut superiorem et directum dominum dicti regni Scocie, ex habundanti recognoscere curaretis, et sibi, ut superiori et directo ipsius regni domino, pareretis; adiciens idem dominus noster Rex quod, si aliqua haberitis, que ipsum a jure superioritatis seu directi dominii antedicti, et ab executione seu exercicio dicti juris possent excludere: et raciones, et documenta sua, et pro se faciencia, per validiora et efficaciora, alias infirmare; illa paratus foret, sicut justum esset, admittere et facere quod deberet. Cum itaque, premissis auditis, et plenius intellectis a vobis, tunc inducias peteretis, ad consulendum episcopos, prelatos, comites, barones, nobiles, et communitatem predicti regni Scocie: ac etiam ad deliberandum, et respondendum super petitis; concesseque vobis a prefato domino nostro Rege fuissent inducie, videlicet, trium ebdomadarum precise et peremptorie: et per vos demum admisse ad respondendum super petitis, et ad exhibendum et ostendendum, si qua munimenta, vel scripta, seu queuis haberetis [312 aar1291] alia documenta, que ipsum dominum nostrum Regem a jure superioritatis seu directi dominii regni Scocie supradicti possent repellere, et raciones, et jura, ac documenta sua, et pro se faciencia enervare. Et nichil omnino, contra premissa, per episcopos, prelatos, comites, barones, magnates, et nobiles prefati regni Scocie proposito, exhibito vel ostenso; Propter quod vobis, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, nobilibus, et communitati regni Scocie sepedicti, et singulis de communitate eadem, hic existentibus, prefatus dominos noster, Edwardus Rex Anglie illustris, per nos, Robertum, permissione diuina, Bathoniensem et Wellensem episcopum, insinuat atque denunciat quod, cum ex parte vestra dicto die nichil fuerit propositum, exhibitum, vel ostensum, quod jus, execucionem, seu exercicium juris superioritatis et et directi dominii sui predicti debeat aliquatenus impedire, aut etiam retardare: Intencionis sue est in negocio ipso procedere jure proprio, racione superioritatis et directi dominii, quod sibi dinoscitur in regno competere memorato, ad cognoscendum, discuciendum, et diffiniendum de jure singulariter singulorum, qui ad regnum predictum jus sibi vendicant quoquo modo. Unde, ex parte supra nominati domini nostri, Regis Edwardi, de suo speciali mandato, a vobis, Roberto de Brus domino Vallis Anandie, qui in successione predicti regni Scocie, inter alios, qui jus succedendi in idem regnum asserunt se habere, jus vobis competere dicitis, querimus et vos interrogamus, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et procerum, ac communitatis utriusque regni, hic existencium; an, super peticione vestra, ad succedendum in regnum predictum, coram memorato domino nostro Rege Anglie, tamquam coram superiore et directo domino regni Scocie, juri stare velitis? Et ab eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justitie complementum; Ad que predictus Robertus de Brus finaliter et expresse, coram episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et communitate predictis, et nullo contradicente vel reclamante, respondit; quod dictum dominum Edwardum, Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscit: [313 aar1291] et aperte concedit stare juri coram eo super jure successionis, quod sibi ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo; et etiam ad petendum, respondendum et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino dicti regni Scocie, ut premittitur, complementum justicie in hac parte. Item, a vobis, Florencio comite Hollandie, qui in successione prefati regni Scocie, inter alios, qui jus succedendi in idem regnum asserunt se habere, jus vobis competere dicitis, ex parte predicti domini nostro Regis, et de suo speciali mandato querimus, et vos interrogamus, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et procerum, ac communitatis utriusque regni, hic existencium; an, super peticione vestra, ad succedendum in regnum predictum, coram prefato domino nostro Rege, tamquam coram superiore et directo domino dicti regni Scocie, juri stare velitis? Et ab eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justicie complementum? Ad que predictus Johannes finaliter et expresse coram episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et communitate predictis, et nullo contradicente seu reclamante, respondit; quod predictum dominum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscit: et aperte concedit stare juri, coram eo, super jure successionis, quod sibi ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo; et eciam ad petendum, respondendum, et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino ipsius regni Scocie, ut premittitur, complementum justicie in hac parte. Item, a vobis, Johanne de Hastinges, que in successione memorati regni Scocie, inter alias, qui jus succedendi in idem regnum asserunt se habere, jus vobis competere dicitis, ex parte prelibati domini nostri Regis Anglie, et de suo speciali mandato, querimus et vos interrogamus in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum ac communitatis utriusque regni, hic existencium; an super peticione vestra, ad succendum in regnum predictum, coram antedicto domino nostro Rege Anglie, tamquam coram superiore et directo domino predicti regni Scocie, juri stare velit#is? Et ad eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justicie complementum? [314 aar1291] Ad que predictus Johannes finaliter et expresse coram episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et communitate predictis, et nullo contradicente seu reclamante, respondit; quod predictum dominum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscit: et aperte concedit stare juri, coram eo, super jure successionis, quod sibi ad memoratum regnum Scocie competit quoquo modo; et etiam ad petendum, respondendum, et recipiendum, ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino dicti regni Scocie, ut premittitur, complementum justicie in hac parte. Postmodum autem, nobiles viri, Patricius de Dombar comes de Marchia, Willielmus de Ros, Walterus de Huntercumbe, Procurator seu attornatus Willielmi de Vescy, pro ipso Willielmo, Robertus de Pynkeny, et Nicolaus de Soules, accedentes, se pecierunt admitti, quilibet per se, scilicet separatim, in peticione juris, quod quoad succedendum in prefatum regnum Scocie se dicebant habere; Et requisiti ac interrogati, quilibet per se, a predicto episcopo singillatim ex parte predicti domini Regis Anglie, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, ac communitatis utriusque regni ibidem presencium; an, super peticione sua, ad succedendum in regnum Scocie supradictum, coram supra nominato domino Rege Anglie, tamquam coram superiore et directo domino regni Scocie, vellent stare juri? Et ab eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justitie complementum? Iidem nobiles, per se quilibet separatim, coram episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, et communitate predictis, et nullo contradicente, seu reclamante, responderunt finaliter et expresse; quod prefatum dominum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscunt: et aperte concedunt stare juri coram eo, super jure successionis, quod eis ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo: et eitam ad petendum, respondendum et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino dicti regni Scocie, ut premittitur, complementum justicie in hac parte. Hiis igitur sic peractis, nobilis vir dominus Thomas Randulfus, miles egregii viri Johannis de Balliolo, se erigens, et absenciam ipsius domini sui excusans, et prefixionem seu assignacionem illius [315 aar1291] diei ipsum latere pretendens, dicebat eundem dominum suum, inter alios, qui in successione predicti regni Scocie jus sibi vendicant, pinguius jus habere; petens, ad crastinum, ipsum dominum suum admitti, super peticione hujusmodi sui juris, in persona sua propria et audiri. Actum, ut supra, ex opposito castri de Norham, prope flumen de Tweda, in parochia cujusdam ville, que vocatur Upsetelintone, Sancti Andree diocesi, in Scocic, in area viridi sub divo; secunda die, intrante mense Junio. Presentibus, Venerabilibus patribus, Antonio Dunelmensi, Willielmo Elyensi, Willielmo Sancti Andree. Roberto Glascuensi, et Marco Sodorensi, Dei gracia, episcopis, Et honorabilibus viris, magistris Henrico Eboracensis, Johanne Lichefeldensis, Thoma Wellensis, et Andrea Exoniensis ecclesiarum decanis, Willielmo de Hameltone Eboracensi, et Magistris Waltero Wellensi, Petro Exoniensi, Thoma Suffolchie in ecclesia Norwicensi, Durando Stowie in ecclesia Lincolniensi, Roberto Cestrie in ecclesia Lychefeldensi archidiachonis, et Johanne de Lascy cancellario Cycestrensi, Ac nobilibus viris, Willielmo de Valencia comite Penbrokye, Henrico de Lascy comite Lincolnie, Rogero Bygod comite Norfolchie, et marescallo Anglie, Douenaldo comite de Mar, Gilberto comite de Aneguz, Roberto comite de Carryk, Theobaldo de Verdun, Thoma de Berkele, Hugone le Despenser, Waltero de Bello Campo, Willielmo de Sancto Claro, Patricio de Graham, Willielmo de Moravia, Rycardo Syward, Galfrido de Montbray, Michaele de Wymes, Waltero Curcy, et Willielmo de Monte Revelli, Ac aliorum episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et nobilium, utriusquo regni, multitudine copiosa.
Convencio quarta, iii. Junii.
Anno, indiccione, et loco, proximo superius nominatis, in presencia mei, notarii, et testium subscriptorum, venerabilis pater in Christo prefatus R. Bathoniensis et Wellensis episcopus, cancellarius Anglie (in cujus ore prefatus dominus Rex Anglie, me predicto notario infrascripto presente et audiente, et venerabilibus patribus, Johanne archiepiscopo Eboracensi Anglie primate, Antonio Dunelmensi, et Willielmo Elyensi episcopis, et nonnullis aliis presentibus et audientibus, verba sua posuerat: que quidem, [316 aar1291] secundum quod idem dominus Rex sibi mandaverat, atque injunxerat specialiter, viva voce communitati predicti regni Scocie: necnon et nobilibus viris hiis, qui ad regnum ipsum ex successione hereditaria asserunt jus sibi competere, die exposuerat precedenti; scilicet secunda die intrante mense Junio, prout proximo superius plenius continetur) coram episcopis, prelatis, magnatibus, proceribus, et nobilibus, tunc ibidem existentibus, ac utriusque regni Anglie et Scocie multitudine copiosa, verba que sequuntur, ex parte predicti domini Regis Anglie, et de suo speciali mandato (in eujus quidem ore idem dominus Rex huiusmodi verba sua, me predicto notario, et predictis archiepiscopo et episcopis, ac aliis presentibus et audientibus, posuit) Gallico sermone, verbo tenus dixit et exposuit, hunc habencia sentencialiter intellectum; Cum serenissimus princeps, dominus noster Edwardus, Dei gracia, illustris Rex Anglie, nonnullos episcopos, prelatos, comites, barones, et nobiles regni Scocie nuper requisiuerit, et eisdem per literas suas mandauerit, ut in quindena Pasche proxime preterita, in confinio regnorum Anglie et Scocie, convenirent cum ipso apud Norham, Dunelmensi diocesi: ad quem locum idem dominus Rex in ipso termino se significabat venturum, locuturi et tractaturi super certis negociis, contingentibus statum regni Scocie antedicti, sicut hesterna die diximus et recitauimus coram vobis; et postmodum predicto domino nostro apud dictum locum de Norham in statuto termino personaliter constituto. Vos episcopi, prelati, comites, barones, magnates, proceres, et nobiles dicti regni Scocie (juxta requisicionem et assignacionem hujusmodi demandatam) ad locum accedentes eundem, peticionem recognicionis superioritatis et directi dominii (quod eidem domino nostro Regi in dicto regno Scocie competit) vobis factam (et in cujus possessione, vel quasi antecessores et progenitores sui Anglie Reges illustres, a longissimis temporibus retroactis, fuerunt; quod per nonnullas manifestas et euidentissimas raciones, et alia documenta sufficienter apparet) intellexistis plenius et audistis: Et quod idcirco ipsum, ut superiorem et directum dominum dicti regni Scocie, ex habundanti recognosere curaretis, et sibi, ut superiori et directo ipsius regni domino, pareretis: adiciens idem dominus noster Rex, quod si aliqua haberetis, que ipsum a jure superioritatis seu directi dominii antedicti, et ab execucione seu exercicio dicti juris possent excludere: et racionis jura, [317 aar1291] et documenta sua et pro se faciencia per validiora et efficaciora alias infirmare; illa paratus foret, sicut justum esset, admittere et facere quod deberet. Cum itaque, hiis auditis, et plenius intellectis, tunc inducias peteritis ad consulendum episcopos, prelatos, comites, barones, et alios nobiles, ac communitatem regni predicti: ac eciam ad deliberandum et respondendum super petitis; concesseque vobis a prefato domino nostro Rege fuissent inducie, trium scilicet ebdomadarum precise, et per vos demum admisse ad respondendum petitis: et ad exhibendum et ostendendum si qua munimenta, vel scripta, seu quevis haberetis alia documenta, que ipsum dominum nostrum Regem a jure superioritatis, seu directi dominii regni Scocie supradicti possent repellere: et raciones et jura, ac documenta sua, et pro se faciencia eneruare; Et nichil omnino contra premissa per episcopos, prelatos, comites, barones, magnates, et nobiles prefati regni Scocie proposito, exhibito vel ostenso; quod raciones, jura, et documenta memorati domini nostri Regis, quoad jus superioritatis et directi dominii, execucionis seu exercicii dicti juris, quod in regno Scocie sepedicto sibi competit, infirmet aliquatenus vel eneruet. Propter quod vobis, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, nobilibus, et communitati ejusdem regni Scocie, et singulis de communitate eadem, hic existentibus, prefatus dominus noster Edwardus Rex Anglie, per nos, die insinuavit atque denunciauit hesterna, quod, cum ex parte vestra nichil fuerit propositum, exhibitum, seu ostensum, quod jus, execucionem, seu exercicium juris, superioritatis, et directi dominii sui predicti debeat aliquatenus impedire, aut etiam retardare; Intencionis sue est in negocio ipso procedere jure proprio, racione superioriatis, et directi dominii sui, sibi in regno competentis eodem, ad cognoscendum, discuciendum, et diffiniendum de jure singulorum, qui ad regnum predictum jus sibi vendicant quoquo modo. Quare, ex parte supra nominati domini nostri Regis Anglie, et de suo speciali mandato, a nobilibus viris Roberto de Brus domino Vallis Anande, Florencio comite Hollandie, Johanne de Hastinges, Patricio de Dombar Comite de Marchia, Willielmo de Ros, Waltero de Huntercumbe procuratore seu attornato Willielmi de Vescy, Roberto de Pynkeney, et Nicolao de Soules, qui in [318 aar1291] successione prefati regni Scocie se asserunt jus habere, quesiuimus, et eos interrogauimus separatim, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et procerum, ac communitatis, utriusque regni, hic existencium, an super peticione sua ad succedendum in regnum Scocie supradictum, vellent coram memorato domino nostro Rege Anglie, tamquam coram superiore et directo domino regni Scocie, stare juri? Et ab eo, et coram eo petere, respondere et recipere super hoc justitie complementum? Idem Robertus pro se, ac alii nobiles antedicti similiter singillatim nullo contradicente seu reclamante, responderunt finaliter et expresse: quod predictum dominum Edwardum Regem Anglie in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscunt: et aperte concedunt stare juri coram eo, super jure successionis, quod eis ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo; et eciam ad petendum, respondendum, et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino regni Scocie. ut premittitur, complementum justicie in hac parte. A vobis Johanne de Balliolo (qui non eratis tunc presens, licet Thomas Randulf, miles vester absenciam vestram excusauerit, et prefixionem seu assignacionem illius diei vos latere dixerit, asserendo vos inter alios, qui in successione predicti regni Scocie jus sibi vendicant, pinguius jus habere, petens vos ad hanc diem admitti in persona propria, et audiri) ex parte sepefati domini nostri, Edwardi Regis Anglie, et de suo speciali mandato querimus, et vos interrogamus, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et procerum, ac communitatis, utriusque regni, hic existencium, an super peticione vestra, ad succedendum in regnum Scocie supradictum, coram memorato domino nostro Rege Anglie, tamquam coram superiore et directo domino regni Scocie, juri stare velitis? Et ab eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justicie complementum, sicut domini R. de Brus [et Floren#cius] comes Hollandie, et alii nobiles antedicti, qui jus succedendi in idem regnum asserunt se habere, fecerunt? Ad que dictus Johannes de Balliolo, congrua deliberacione prehabita, finaliter et expresse, coram episcopis, prelatis, comitibus, [319 aar1291] baronibus, magnatibus, proceribus, et tota communitate predictis, et nullo contradicente seu reclamante, respondit, quod dominum Regem Anglie in superiorem et directum dominum Scocie publice recognoscit: et aperte concedit stare juri, coram eo, super jure successionis, quod sibi ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo; et etiam ad petendum, respondendum, et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino regni Scocie, ut premittitur, justicie complementum in omnibus et per omnia, sicut prius fecerant domini R. de Brus [et Florencius] comes Hollandie, et alii nobiles prenotati. Actum, ut supra, tercia die intrante mense Junio antedicto, presentibus episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, proceribus, et aliis, precedenti die superius nominatis.
Convencio quinta, iii. Junii.
Anno et indiccione predictis, in presencia mei, notarii et testium subscriptorum, venerabilis pater in Christo, dominus R. Bathoniensis et Wellensis episcopus, cancellarius Anglie (in cujus ore prefatus dominus Rex Anglie, me notario infrascripto presente et audiente, et venerabilibus patribus dominis Johanne archiepiscopo Eboracensi Anglie primate, Antonio Dunelmensi, Willielmo Elyensi, episcopis; et nonnullis aliis presentibus et audientibus, posuit verba sua, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, et aliis nobilibus regnorum Anglie et Scocie, qui ad ipsum regnum, ex successione hereditaria, asserunt jus sibi competere; necnon ex illis de communitate dicti regni Scocie, qui aderant, exponenda) predictis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus magnatibus, proceribus, et aliis nobilibus predictorum regnorum, ac illis de communitate regni Scocie qui affuerunt coram predicto domino Rege Anglie illustri, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, proceribus, nobilibus, et alia utriusque regni multitudine copiosa, ea que sequuntur ex parte ejusdem domini Regis Gallico sermone, verbo tenus exposuit, sentencialiter hunc continencia intellectum: Serenissimus princeps dominus noster Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie illustris (desolatum statum regni Scocie, et ex principis seu Regis destitucione turbatum, et non facile numeranda pericula, que eidem regno, per dissensionum turbines turbatis [320 aar1291] magnatibus, qui ad ipsum regnum, ex successione hereditaria, se jus habere contendunt, poterunt provenire, considerans) ob affeccionem et desiderium, quod habeat, et habet ad universos et singulos, quoram tuicio et defensio spectat ad eum: et ad faciendum justiciam unicuique, qui ad regnum predictum se jus habere proponit; ac ad discordantes animos in pacificas concordie semitas reducendos; et in statu tranquilitatis et pacis predicti regni populum conservandum; Nuper quosdam episcopos, prelatos, comites, barones, et nobiles dicti regni Scocie requisiuit, et per suas literas mandauit eisdem, ut in quindena Pasche proxime preteriti, in confinio regnorum Anglie et Scocie convenire curarent, ad loquendum et tractandum cum ipso apud Norham, Dunelmensi diocesi, (ad quem locum idem dominus noster Rex, in predicto termino se significabat venturum) super aliquibus que volebat eis dicere et monstrare; Sane dicto domino nostro Rege apud Norham, juxta vestros confines, in dicto termino personaliter constituto, vos episcopi, prelati, comites, barones, magnates, proceres, et nobiles ipsius regni Scocie (juxta requisitionem et assignationem vobis inde directam) ad locum accedentes eundem, peticionem recognicionis superioritatis et directi dominii (quod eidem domino nostro Regi in dicto regno Scocie competit, et suum est) vobis factam (et in cujus possessione, vel quasi, antecessores et progenitores sui, Anglie Reges illustres, a longissimis temporibus retroactis, fuerunt; quod per nonnullas manifestas et evidentissimas raciones ac certa alia documenta suffcienter apparet) audistis et pleno intellectu latius concepistis. Et quod idcirco ipsum, ut superiorem et directum dominum dicti regni Scocie, ex habundanti, recognoscere curaretis, et sibi, ut superiori et directo domino ipsius regni, effectualiter pareretis; adiciens dictus dominus noster Rex, qoud si aliqua haberetis, que ipsum a jure superioritatis seu directi dominii antedicti, et ab execucione seu exercicio dicti juris possent excludere: et raciones et documenta sua, et pro se facientia per validiora et efficaciora alias infirmare, illa paratus foret, sicut justum esset, admittere et facere quod deberet. Cum itaque, premissis auditis et plenius intellectis, tunc inducias peteretis ad consulendum episcopos, prelatos, comites, barones, [321 aar1291] et nobiles regni predicti: ac etiam ad deliberandum et respondendum super petitis: concesseque vobis a prefato domino nostro Rege fuissent inducie, videlicet, trium ebdomadarum precise et peremptorie, et per vos demum admisse ad respondendum petitis: et ad exhibendum et ostendendum siqua munimenta, vel scripta, seu queuis haberetis alia documenta, que ipsum dominum nostrum Regem a jure superioritatis, seu directi dominii regni Scocie supradicti, possent excludere; et raciones, et jura, ac documenta sua, et pro se faciencia jam proposita eneruare; Et nichil omnino contra premissa per episcopos, prelatos, comites, barones, magnates, et nobiles prefati regni Scocie proposito, exhibito, vel ostenso, quod rationes, jura, et documenta memorati domini nostri Regis, quoad jus superioritatis et directi dominii, execucionis seu exercicii dicti juris, quod in predicto regno Scocie sibi competit, infirmet aliquatenus, vel eneruet: Propter quod vobis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, proceribus, et nobilibus, atque communitati regni Scocie sepedicti, et unicuique de communitate eadem, hic existenti, prefatus dominus noster Rex per nos alias insinuauit atque denunciauit, quod, cum ex parte vestra nichil fuerit propositum, exhibitum, vel ostensum, quod jus, execucionem seu exercicium juris superioritatis, seu directi dominii sui predicti, debeat aliquatenus impedire, ant etiam retardare: Intencionis sue est in negocio ipso procedere jure proprio, racione superioritatis et directi dominii sui in regno predicto, ad cognoscendum, discuciendum, et definiendum de jure singulorum, qui ad regnum predictum jus sibi vendicant quoquo modo. Unde cum nobiles viri, Florencius comes Hollandie, Robertus de Brus dominus Vallis Anandie, Johannes de Hastynges, Patricius de Dombar comes de Marchia, Willielmus de Ros, Willielmus de Vescy, per certum procuratorem seu attornatum suum, Robertus de Pynkeny, et Nicolaus de Soules, et nunc demum, Johannes de Balliolo. (Qui de nesterna cum aliis presens non fuerat, set de absencia sua per quemdam suum militem excusatus) per nos R. Bathoniensem et Wellensem episcopum, ex parte prelibati domini nostri Edwardi, Regis Anglie illustris, et de suo speciali mandato, separatim interrogati fuissent, et diligencius requisiti, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, procerum, [322 aar1291] et communitatis, utriusque regni hic existencium; an, super peticione sua, ac succedendum in regnum Scocie, stare juri? et ab eo, et coram eo petere, respondere, et recipere super hoc justicie complementum? Ac prefati [Florencius] comes Hollandie, R. de Brus, J. de Hastynges, Patricius comes de Marchia, W. de Ros, W. de Vescy, per procuratorem suum, Robertus de Pynkeny, et Nicolaus de Soules, ac nunc tandem Johannes de Balliolo. Coram prefatis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, et aliis nobilibus, ac tota communitate predicta, et nullo contradicente seu reclamante, responderint finaliter et expresse, per se quilibet separatim, quod prefatum dominum nostrum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscunt; et aperte concedunt stare juri coram eo, super jure successionis, quod eis ad prefatum regnum Scocie competit quoquo modo; et eciam ad petendum, respondendum, et recipiendum, ab eo et coram et eo, sicut a superiore et directo domino regni Scocie, ut predicitur, complementum justicie in hac parte. Hec omnia, sic peracta, vobis omnibus et singulis, de utroque regno hic existentibus, ex parte sepefati domini nostri, Regis Anglie, hic Presentis, nota facimus, et in vestra presencia publicamus, et dicimus quod intencionis ejusdem domini nostri Regis est, ut discordiarum submotis materiis, incole dicti regni stabilis pacis et perpetue concordie commodo (diuina fauente clementia) perfruantur; non intendens aliqua super aliquem indebite occupare; alicujus justiciam protelare, libertates diminuere, aut eciam impedire; set omnibus et singulis, de regno Scocie memorato, sicut superior et directus ipsius regni dominus, exhibere justicie complementum. Protestamur insuper ex parte ejusdem domini nostri Regis, quod licet jus superioritatis et directi dominii prefati regni Scocie, execucio seu exercicium dicti juris sit suum, et spectet ad cum, non intendit, propter hoc, se a jure hereditario, quod sibi ad idem regnum competit, quoad proprietatem regni ipsius excludere, quamuis utatur jure superioritatis et directi et dominii, in exhibendo justitiam ceteris, jus vendicantibus in regno predicto; set jus suum, tamquam unus inter alios jus ad idem regnum vendicantes, prosequi viis, modis, et temporibus, quibus de jure debet, et videre expedire. [323 aar1291] Hiis vero dictis, et, ut premittitur, per predictum dominum Bathoniensem et Wellensem episcopum peroratis, prefatus dominus Rex in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, nobilium, et popularium utriusque regni multitudinis copiose, ibidem existencium, ore proprio quedam verba dixit et protulit, sermone Gallico, hunc habencia sentencialiter intellectum. Nos, Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie (statum regni Scocie considerantes multiplici commotione turbatum, et, ex principis seu Regis destitucione, varia perplexitate depressum, ipso regno diversarum procellarum turbine fluctuante) ob affeccionem et zelum quem habemus ad universos et singulos, quorum tuicio et defensio ad nos spectat, ac pro pace et quiete communi regni Scocie, ad partes istas, nostris aliis negociis pretermissis, nullis parcentes laboribus, nos duximus transferendos: Cumque, ad requisicionem nostram, vos, episcopi, prelati, comites, barones, et nobiles dicti regni Scocie apud Norham, ad nos, prout dictum est, ad terminum veneritis assignatum, requisicionem recognicionis superioritatis, et directi dominii, quod nobis in dicto regni Scocie competit, et nostrum est, vobis factam: et in cujus possessione, vel quasi, clare memorie, antecessores et progenitores nostri Reges Anglie, a longissimis temporibus retroactis fuerunt (quod per manifestas et euidentissimas raciones, ac certa alia documenta sufficienter apparet) audistis et intellexistis ad plenum: Et quod idcirco nos, ut superiorem et directum dominum dicti regni Scocie, recognoscere curaretis: et nobis, ut superiori et directo ipsius regni domino, pareretis; adicientes quod, si aliqua haberetis, que nos a jure superioritatis seu directi dominii antedicti: et a jure, ac ab execucione, seu exercicio dicti juris possent excludere; et raciones et documenta, pro nobis et jure nostro faciencia, per validiora et efficaciora alias infirmare; illa parati foremus, sicut justum esset, admittere, et facere quod secundum Deum et justiciam deberemus. Cum itaque, hiis auditis, et plenius intellectis, peteretis in-ducias, ad consulendum episcopos, prelatos, comites, barones, et nobiles, ac communitatem predicti regni Scocie: ac eciam ad deliberandum et respondendum super petitis; et prout per prefatum episcopum jam est dictum, ad tres septimanas hujusmodi inducie vobis concesse fuissent precise, et per vos demum admisse, ad [324 aar1291] respondendum propositis, et ad exhibendum, videlicet, et ostendendum si qua munimenta, vel scripta, seu queuis haberetis alia documenta, que nos a jure superioritatis seu directi dominii memorati regni Scocie possunt repellere; Et nichil penitus contra premissa, per episcopos, prelatos, comites, barones et nobiles prefati regni Scocie proposito, exhibito, vel ostenso, quod usum et exercicium superioritatis et directi dominii nostri differre debeat vel auferre: Propter quod vobis, et communitati predicti regni Scocie, et unicuique, de communitate eadem, hic existenti, die hesterna notificari et denunciari fecimus, per episcopum memoratum, quod cum, ex parte vestra, aut communitatis ejusdem, dicto die nichil fuerit propositum, exhibitum, seu ostensum, quod jus et executionem seu exercicium juris superioritatis seu directi dominii nostri predicti, debeat aliquatenus impedire, aut eciam retardare: Intencionis nostre est in negocio ipso procedere jure proprio, ratione superioritatis et directi dominii nostri, nobis in prefato regno Scocie competentis, ad cognoscendum, discuciendum, et diffiniendum de jure singulorum, qui ad regnum predictum jus sibi vendicant quoquo modo. Unde, cum nobiles viri, Florencius comes Hollandie, Robertus de Brus, dominus Vallis Anandie, Johannes de Hastynges, Patricius de Dombar comes de Marchia, Willielmus de Ros, Willielmus de Vescy per Walterum ne Huntercumbe attornatum suum, Robertus de Pynkeny, et Nicolaus de Soules, et tandem Johannes de Balliolo. Ex parte nostra per prefatum episcopum singillatim interrogati fuissent et diligencius requisiti, in presencia episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, magnatum, et procerum, ac communitatis utriusque regni hic existencium; an super petitione sua, ad succedendum in regnum Scocie memoratum, vellent nos, Edwardum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie recognoscere? et concedere stare juri coram nobis? et a nobis, et coram nobis petere, respondere, et recipere, super hoc justitie complementum? Ac iidem comes R. de Brus, et ceteri nobiles antedicti, et nouissime Johannes de Balliolo finaliter et expresse, coram episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, et aliis nobilibus, ac tota communitate predicta, et nullo contradicente seu reclamante, [325 aar1291] responderint, per se quilibet separatim; quod nos, Edwardum Regem Anglie, in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscunt: et aperte concedunt stare juri coram nobis super jure successionis, quod eis ad regnum Scocie competit quoquo modo; et eciam ad petendum, respondendum, et recipiendum a nobis, et coram nobis, sicut a superiore et directo domino regni Scocie, complementum justicie in hac parte. Vobis uniuersis et singulis, de utroque regno hic existentibus, notificamus et dicimus, quod intencionis nostre est, ut, discordiarum et dissensionum sublatis materiis, tranquillitatem et pacem in dicto regno Scocie, et inter regnicolas conservare: nulla indebite in ipso regno super aliquem occupare: nullius differre justitiam, seu alias prorogare; nullius diminuere libertates, nec eciam impedire: ledere minus juste: unicuique, sicut superior et direcus dominus, jus suum tribuere: leges et consuetudines dicti regni bonas et approbatas facere inviolabiliter observari: ac operam adhibere sollicitam circa ea, que reformationem status ipsius regni respiciunt, et quietem perpetuam parcium earumdem: Speramus enim sic, in hac parte, cum Dei auxilio, providere, quod cedet ad diuini nominis laudem, et statum prosperum regionis ejusdem, ac etiam ad dicte terre et incolarum ipsius commodum rendudabit. Et quanquam predicti regni Scocie superior et directus dominus esse noscatur, et jus superioritatis et directi dominii ejusdem regni, execucio seu exercicium dicti juris sit nostrum; non intendimus, propter hoc, nos a jure hereditario, quod nobis ad predictum regnum Scocie, quoad proprietatem ipsius, competit, excludere, quamvis utamur jure superioritatis et directi dominii dicti regni, in exhibendo justiciam ceteris vendicantibus jus in regno eodem; set jus nostrum, tanquam unus inter alios jus ad regnum vendicantes predictum, velle prosequi, ac eciam declarare viis, modis, et temporibus, quibus de jure debeamus, et viderimus expedire. # Hiis autem, per prefatum dominum Regem dictis, et, ut exprimitur, peroratis, supradictus Johannes de Balliolo, ad eundem dominum Regem accedens, dixit eidem; quod ipsum in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscit: et aperte concedit stare juri coram eo, super jure successionis, quod sibi [326 aar1291] ad regnum Scocie competit qualitercumque; et eciam ad petendum, respondendum, et recipiendum ab eo, et coram eo, sicut a superiore et directo domino ipsius regni Scocie, quod juris et racionis fuerit in hac parte. Deinde Johannes, dictus Comyn, dominus de Badenough, ad predictum dominum Regem accessit; et ab eo (quem in superiorem et directum dominum regni Scocie recognouit) inter alios se supplicauit admitti in peticione juris, quod in successione dicti regni Scocie se asserebat habere; quo quidem per ipsum dominum Regem ad petendum admisso, cum in superiorem et directum dominum regni Scocie publice recognoscebat: et concedebat aperte# coram omnibus, et nullo contradicente seu reclamante, stare juri coram eo super jure successionis, quod ad dictum regnum Scocie vendicat, ac eciam ad petendum, respondendum. # et recipiendum ab eo et coram eo, sicut a superiore et directo dvmino regni Scocie, quod justicia suadebit. Qui quidem petentes super recognicione superioritatis et directi dominii, dicto domino Regi Anglie de predicto regno Scocie debiti, fecerunt fieri litteras suas patentes, confectas sermone Gallico, formam que sequitur continentes. A tous, qui ceste lettre verront ou orront. Florens conte de Hollande, Robert de Brus seigneur du Val de Anand, Johan de Vaillol seigneur de Gaweye, Johan de Hastyges seigneur de Bergeveny, Johan Comyn seigneur de Badenough, Patrik de Dombar conte de la Marche, Johan de Vescy por son Pere, Nicolaus de Soules, e Guilliame de Roys, Salus i Deeu. Come nous entendoms avoir dreit en reaume de Escoce, e cel dreit moustrer, chalenger, e averrer devant celui, qi plus de pover, jurisdiction e reson eust de trier nostre dreit; E le noble prince, sire Edward, par la grace de Deu, Rey d´Engleterre, nous eit enformes, par bones e suffisantes resons, qui a lui apent, e avoir de la soveraigne seignurie dudit reaume de Escoce, e la conoissance de oir, trier, e terminer nostre dreit: Noos de nostre propre volente sans nule manere de force ou destresse, voloms, otrioms e grantoms de recevoir dreit devant lui, come soverain seigneur de la tierre. E voloms ja le mems, e promettoms que nous averoms, e [327 aar1291] tendroms ferm e estable son fet; e qe celui emportera le reaume, a qi dreit le dorra devant lui. En tesmoingne de ceste chose nous avoms mis noz sealz a cest escrit. Fet e done a Norham, le Mardy procein apres la Ascension, le an de Grace mil e deus cent nonante premerein. Postmodum igitur prefatus dominus Rex, diligencius investigans vias et modos, per quas, circa premissa, ad reformacionem status regni Scocie antedicti, foret utilius procedendum: post modus varios, et diversos sermones, habitos inter ipsum dominum Regem Anglie, et episcopos, et prelatos ipsius regni Scocie, ac nobiles prenotatos, jus ad idem regnum, ut supradicitur, vendicantes;# Tandem concensum extitit unanimiter, concorditer et communiter, nullo contradicente, et de voluntate communi omnium ordinatum, quod domini Johannes de Balliolo, et Johanes Comyn, pro se et aliis petentibus, qui nominacioni faciende per eos consencient, eligant quadraginta viros discretos et fideles, quos ad hoc idoneos senserint: et dominus Robertus de Brus, pro se et ceteris petentibus, similiter qui nominacioni faciende per eum consencient, eligat alios quadraginta, quorum nomina ad terciam diem sequentem, scilicet, quintam mensis Junii, a dictis partibus dicto domino Regi tradentur in scriptis; dominus vero Rex statuet et assignabit viginti quatuor viros plures, aut pauciores, prout sibi videbitur: Qui omnes, assignati et nominati, congregati in unum, in loco et termino # per predictum dominum Regem statuendis, de jure cujuslibet predictorum nobilium, jus in successione predicti regni Scocie vendicancium, cognoscant et discuciant, prout racioni et juri visum fuerit magis conveniens: et, quod super hiis inventum fuerit, fideliter referant prefato domino Regi, ad quem pertinet negocium diffinire; et ipse illud, secundum Deum et justiciam, finaliter terminabit; reseruata semper eidem domino Regi, plures addendi de suis, et diminuendi de eis, pro suo libito, libera potestate. Si vero aliquem, vel aliquos, de dictis personis, sic nominatis, per infirmitatem, seu aliud impedimentum legitimum, detineri [328 aar1291] contingat: ordinatum est et consensum quod alius, vel alii, loco illiut, seu illorum, valeant, seu valeat subrogari. Et isti modus et forma, in predictis suis articulis, prefato domino Regi, petentibus omnibus et singulis, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, ceterisque nobilibus, necnon et custodibus dicti regni Scocie, placuerunt, et, consensum eisdem expressum prebentes, ipsos acceptauerunt, laudauerunt, et concorditer approbarunt. Actum, anno quo supra, in parochiali ecclesia de Norham, Dunelmensi diocesi, tertia die intrante predicto mense Junio, Pres#entibus, Prefato domino Rege; ac Venerabilibus patribus, dominis, Johanne, Dei gracia, Archiepiscopo Eboracensi, Anglie primate, Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, Willielmo Eliensi, Willielmo Sancti Andree, et Roberto Glasguensi, episcopis; et Viris egregiis, dominis Edmundo, fratre dicti domini Regis; Willielmo de Valencia, comite Pembrokie, Henrico de Lascy, comite Lincolnie, Rogero Bygod, comite Norfolchie, et marescallo Anglie, Douenaldo comite de Mar, Gilberto comite de Aneguz, Roberto de Brus, comite de Carryk; Theobaldo de Verdun, Thoma de Berkele, Hugone le Despenser, Willielmo de Sancto Claro, Patricio de Graham, Willielmo de Morauia#, Ricardo Syward, Galfrido de Montbray, Michaele de Wymes, Waltero de Bello Campo, senescallo dicti domini Regis, Willielmo de Monte Revelli; ac Venerabilibus viris, magistris Henrico decano Eboracensi, Johanne de Lascy, cancellario Cycestrensi, et Waltero de Langeton´, decano ecclesie de Bruges; ac aliis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, nobilibus, atque popularibus, utriusque regni, in multitudine copiosa.
Convencio sexta, v. Junii.
Anno et indiccione predictis: cum dies quinta, intrantis mensis Junii, data fuisset, per predictum dominum Regem Anglie, petentibus jus ad regnum Scocie, ad tradendum, in scriptis, nomina personarum, que ad audiendum, cognoscendum, et discutiendum, de jure singulorum, qui ad dictum regnum Scocie jus siqi vendiaant, nominari debeant, prout superius plenius continetur; Venerabiles patres in Christo, Willielmus Sancti Andree, et Robertus Glasguensis episcopi exhiberunt et tradiderunt, in scriptis, [329 aar1291] discreto viro, Johanno de Berewyk, decano de Wymburne, predicti domini Regis Anglie clerico (et per ipsum dominum Regem ad hoc specialiter deputato) nomina personarum infrascriptarum, nominatarum ex parte Roberti de Brus, et Johannis de Balliolo, et aliorum petentium: et dictus dominus Rex assignauit viginti quatuor (quorum nomina inferius annotantur) qui cum aliis audiant, ut predicitur, congnoscant, et discuciant de jure omnium et singulorum, jus ad regnum vendicanciam memoratum. Hec autem sunt nomina nominatorum et assignatorum per dictum dominum Regem Anglie, Robertus Bathoniensis et Wellensis, Antonius Dunelmensis, Willielmus Elyensis, Radulphus Carleolensis, Dei gracia, episcopi; Frater Willielmus de Hotham, provincialis fratrum predicatorum in Anglia, et Frater Willielmus de Heynesburg, minister ordinis fratrum minorum; Magister Henricus de Newerk decanus Eboracensis, Johannes de Derby decanus Lychefeldensis, Durandus archidiaconus Stowye, Robertus de Radewelle archidiachonus Cestrie, Willielmus de Grenefeud canonicus Eboracensis, Willielmus de Kylkenny juris ciuilis professor; Henricus de Lascy, comes Lincolnie, Rogerus Bygod, comes Norfolchie et marescallus Anglie; Johannes de Sancto Johanne, Hugo le Despenser, Robertus filius Rogeri, Thomas de Berkele, Brianus filius Alani, Rogerus de Brabanzon, Willielmus de Bereford, Johannes de Lethegreyns, Thomas de Fisseburne, et Walterus de Robery. Nomina electorum et nominatorum per dominum Robertum de Brus, dominum Vallis Anandie, sunt hec; Robertus Glasguensis et Matheus Dunkeldensis episcopi; [Patricius] abbas de Melros, [Johannes] abbas de Gedeworthe; Patricius comes de Marchia, Donenaldus comes de Mar, Walterus comes de Meneteth, Johannes comes de Asceles, Malcolmus comes de Levenax, Jacobus Senescallus Scocie, Willielmus de Soules, Johannes de Soules, Nicolaus de Graham, Johannes de Lyndeseya, Johannes le Seneschal, Alexander de Bonekyl, Willielmus de la Haye. David de Forechorald, Johannes de Kalantir, Willielmus de Fentone, Magister Adam de Crokedeak, Henricus decanus Aberdonensis, positus postea loco suo, Walterus de Lyndeseya, Reginaldus de Craveford, Colinus Cambel, Willielmus de Strivelyn, Johannes de Striuelyn de Morauia, Johannes de Inchemartin, Magister [330 aar1291] Robertus de Merleye, Magister Willielmus de Stryvelin, Magister Thomas de Bonekyl, Henricus de Lematherton, Magister Willielmus de Anandia, Magister Willielmus de Goseford, Magister Ricardus de Boulden, Frater Reginaldus de Rihulle monachus de Melros, Willielmus de Conysburg, Willielmus de Prestone, Gilbertus de Conysburg, et Galfridus de Caldecote. Nomina electorum et nominatorum per dominum Johannem de Balliolo sunt hec, Willielmus Sancti Andree, Henricus Aberdonensis, Willielmus Dumblanensis, Marcus Sodorensis, Henricus Candide case, et R. Rossensis, episcopi, [Radulphus] abbas de Donfermelyn, . . . . . . . . . . abbas de Sancta Cruce, [Patricius] abbas de Cambeskynel, [Ricardus] abbas de Kelthon, [Alexander] abbas de Tungelande, [Thomas] abbas de Scona, [Andreas] abbas de Cupro, [Johannes] Prior Sancti Andree; Walterus archidiconus Dumblanensis, Johannes comes de Boughan, Gilbertus comes de Aneguz, Malisius comes de Stratherne, Willielmus comes de Ros; Alexander de Ergadia, Andreas de Moravia, Galfridus de Moutbray, Herbertus de Maxvelle, Symon Fraser pater, Patricius de Graham, Willielmus de Sancto Claro, Reginaldus le Chen pater, Reginaldus le Chen filius, Nicolaus de Haya, Robertus de Cambron de Bylligyrnauk, Ricardus Fraser, Johannes de Stryvelyn del Cars, Andreas Fraser, Michael de Wymes, Michael Scotus, Ricardus de Strattone, Willielmus de Moravia de Tholibardin, Willielmus de Melgedrom, Radulphus de Lascelles, et David de Graham. Actum, anno quo supra, quinta die intrante mense Junio, in parochiali ecclesia de Norham, presentibus, Venerabilibus patribus, Roberto Bathoniensi et Wellensi, Willielmo Elyensi, Dei gracia, episcopis; et Magistris Henrico decano Eboracensi, Waltero de Langeton decano ecclesie de Bruges; et Nobilibus viris, H. de Lacy comite Lincolnie, R. Bygod comite Norfolchia, et marescallo Anglie; Et nonnullis aliis episcopis, prelatis, atque nobilibus, testibus ad hec vocatis specialiter, et rogatis.
Convencio septima, vi. Junii.
Anno et indiccione predictis, nobilibus viris dominis, Florencio comite Hollandie, Robert de Brus, Johanne de Balliolo, et ceteris, qui, ex successione hereditaria, ad regnum Scocie jus sibi [331 aar1291] vendicant, coram predicto domino Rege et suo consilio constitutis, cum jam per dictum dominum Regem, et ex parte petitorum predictorum, tradita fuissent in scriptis nomina personarum, que nominate et assignate fuerant ad audiendum, cognoscendum, et discuciendum de jure singulorum, qui ad dictum regnum Scocie jus sibi vendicant, et ad referendum quod inventum fuerit dicto domino Regi, cujus est negocium diffinire, prout superius plenius continetur. Predictus dominus Rex in presencia mei, notarii et testium suscriptorum, predictis mandauit petitoribus, ut inter se de loco apto et termino competenti tractarent, ad quem, et in quo convenirent, et remanent persone predicte ad audiendum et cognoscendum de predicto negocio, juxta formam super hoc alias ordinatam. Qui quidem, deliberato consilio, villam de Berewyk super Twedam pro loco, accomodo ad tractandum de ipso negocio, secundum quod est expressum superius, elegerunt; quem idem dominus Rex acceptans, cum de termino statuendo concordare non possent, secundam diem mensis Augusti, proximo futuri, pro termino statuit, et prefixit de communi predictorum petitorum voluntate, et consensu omnium, utriusque regni, qui aderant, ad procedendum secundum formam preexpressam in negocio prenotato. Actum, anno quo supra, sexta die intrante predicto mense Junio, in castro de Norham, in camera predicti domini Regis. Presentibus, Venerabilibus patribus, dominis Johanne, Dei gracia, archiepiscopo Eboracensi, Anglie primate; Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, et Willielmo Elyensi episcopis; et Nobilibus viris, Edmundo fratre prefati domini Regis, Gilberto de Clare comite Glovernie et Hertfordie, Willielmo de Valencia comite Penbrokye, Henrico de Lascy comite Lincolnie, Rogero Bygod comite Norfolchie et marescallo Anglie; et Magistris Henrico de Newerk Eboracensis, et Thoma Wellensis, ecclesiarum decanis, Johanne de Lascy cancellario Cycenstrensi, Willielmo de Grenefeud, canonico Eboracensi; Et nonnulis aliis episcopis, et nobilibus utriusque regni existentibus tunc ibidem.
[332 aar1291] 
Convencio octaua, xii. Juni.
Anno et indiccione predictis, ac loco ultimo superius nominato. Cum venerabilis patres in Christo, Willielmus Sancti Andree, et Robertus Glasguensis episcopi: et nobiles viri domini, Johannes Comyn, et Jacobus senescallus Scocie; ejusdem regni custodes, per communitatem regni specialiter deputati, in presencia predicti domini Regis Anglie constituti fuissent, et custodiam dicti regni, quam per communitatem eandem habebant: Nec non et tam illi, quam petentes predicti, jus ad ipsum regnum, ut dictum est, vendicantes; Ac etiam castellani, seu constabularii regni ejusdem, qui castra que fuerant quondam [Alexandri] Regis Scocie, et ad eum pertinebant, in custodiis suis, sive per communitatem predictam, seu alias, habuerant, castra ipsa, dicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino dicti regni Scocie, reddidissent, ac etiam liberassent; Receptaque, per ipsum dominum Regem, ab eis ipsius regni custodia et castrorum similiter predictorum; Et subsequenter prefatis, Willielmo et Roberto, Sancti Andree et Glasguensi episcopis, et Johanni Comyn, ac Jacobo senescallo Scocie predicti regni, custodia per dictum dominum Regem Bnglie, ut superiorem et directum dominum ejusdem regni Scocie, retradita et commissa; De precepto et mandato ipsius domini Regis Anglie, electus fuit, in cancellarium dicti regni Scocie, per episcopos, et nobiles antedictos, ejusdem regni custodes, Alanus episcopus Cathanensis; quem idem dominus Rex in cancellarium dicti regni constituit; et Walterum de Hamondesham, clericum suum, in soscium adjunxit eidem. Actum ut supra, undecima die intrante predicto mense Junio. Presentibus, Venerabilibus patribus, Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, Willielmo Elyensi, et Radulpho Carleolensi, Dei gracia, episcopis; Et nobilibus viris dominis, Eadmundo fratre predicti domini Regis, Willielmo de Valencia comite Pembrokye, Gilberto de Clare comite Glouernie, Henrico de Lascy comite Lincolnie; Ac magistris Henrico de Newerk decano [333 aar1291] Eboracensi, Johanne de Lascy cancellario Cycestrensi, Et nonnullis aliis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, atque nobilibus utriusque regni existentibus tunc ibidem.
Convencio nona, xii. Junii.
Anno et indiccione predictis. Venerabilibus patribus, dominis Willielmo Sancti Andree, et Roberto Glasguensi, episcopis: et nobilibus viris dominis Johanne Comyn, et Jacobo senescallo Scocie, custodibus regni Scocie; necnon et nobilibus viris dominis Roberto de Brus, Johanne de Balliolo, Johanne de Hastynges, et aliis jus ad regnum Scocie vendicantibus, ex opposito castri de Norham, in parochia ville de Upsetelyntone, in area viridi sub diuo, in presencia mei, notarii, et testium subscriptorum, personaliter constitutis: Venerabilis pater Alanus, episcopus Cathanensis, sigillum, regimini Scocie deputatum, ad locum portatum, et idem coram omnibus recipiens, ut cancellarius regni Scocie, presentibus evangeliis, corporale prestitit juramentum, officium cancellarie regni predicti, sibi per Regem Anglie, ut superiorem et directum dominum ejusdem regni Scocie, commissum, secnndum leges et consuetudines ipsius regni fideliter gerere: ac eidem domino Regi, ut superiori et directo domino dicti regni Scocie, ut est dictum, intendere et parere: et unicuique, de regno predicto, in omnibus, que ad idem spectant officium, exhibere justitie complementum; literis gratie ipsi domini Regi specialiter reservatis: Et Walterus de Hamondesham, dicti domini Regis clericus, predicto episcopo per ipsum dominum Regem in dicto associatus officio, tactis sanctis Dei Ewangeliis, jurauit in ipsius cancellarie officio fideliter se habere. Deinde prefati episcopi Sancti Andree et Glasguensis, Johanes Comin et Jacobus senescallus Scocie, custodes regni Scocie, Robertus de Brus, Johannes de Balliolo, Johannes de Hastynges, et alii petitores, ceterique magnates et nobiles prefati regni, ad predictum dominum Regem Anglie, ultra flumen predictum, apud Norham, personaliter accedentes, coram eis per Regem, fuit ordinatum [334 aar1291] eundem ut in loco, quo prius, ultra flumen predictum, infra limites regni Scocie, in crastino convenirent; Et quod tam prefati Willielmus et Robertus Sancti Andree et Glasguen´ episcopi, Johannes Comyn, et Jacobus senescallus Scocie, custodes regni Scocie: Robertus de Brus, Johannes de Balliolo, Johannes de Hastynges, ac aliis jus ad ipsum regnum Scocie vendicantes: nec non et quod uniuersi episcopi, prelati, comites, barones, magnates, et nobiles, ac communitates civitatum, castrorum, burgorum, villarum, ac omnes alii et singuli, qui ad fidelitatem prestandam qualitercumque tenentur, qui tunc forent presentes ipsi domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie, juramentum fidelitatis prestarent, secundum formam que ordinaretur et conueniens videretur; et tunc pax ex parte ipsius domini Regis Anglie, ut superioris et directi domini regni Scocie, proclamaretur publice, et juxta proclamationem hujusmodi firmiter seruaretur. Actum ut supra, duodecima die intrante predicto mense Junio, in locis predictis. Presentibus, Venerabilibus patribus, Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, et Willielmo Elyensi, episcopis; Ac viris illustribus dominis, Eadmundo fratre predicti domini Regis, Willielmo de Valentia comite Penbrokye, Gilberto de Clare comite Glovernie, Henrico de Lascy comite Lyncolnie; Et magistris Henrico decano Eboracensi, Johanne de Lascy cancellario Cycestrensi, Waltero de Langetone decano ecclesie de Bruges, Et nonnullis aliis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, atque nobilibus utriusque regni existentibus tunc ibidem.
Convencio decima, xiii. Junii.
Anno et indiccione predictis. Prefato domino Rege Anglie illustri, ultra flumen de Tweda, in parte Scocie, in parochia ville de Upsetelyntone ex opposito castri de Norham, juxta predictum flumen de Tweda, personaliter constituto, in presencia mei, notarii, et testium subscriptorum, ac episcoporum, comitum, baronum, et nobilium, ac popularium, utriusque regni, multitudinis copiose, predictus dominus Rex nobilem virum, Brianum, filium Alani, [335 aar1291] venerabilibus patribus, Willielmo Sancte Andree, et Roberto Glasguensi, episcopis, Johanni Comyn, et Jacobo senescallo Scocie, custodibus dicti regni Scocie, deputatis per eum ad custodiam ejusdem regni Scocie, ipsis associauit custodibus et adjunxit: Qui quidem episcopi, presentibus Ewangeliis: et dicti nobiles, custodes regni predicti, tactis sanctis Ewangeliis, jurauerunt, per se quilibet singillatim, quod in ipsius regni custodia, per dictum dominum Regem, ut superiorem et directum dominum ejusdem regni, eis comissa, fideliter se habebunt: ac ejusdem regni facta et negocia, secundum ipsius leges et consuetudines, gerent et regent fideliter: et unicuique de regno predicto plenam justiciam exhibebunt; ac prefato domino Regi Anglie, ut superiori et directo ipsius regni domino, obedient et intendent. Postea, vero ad mandatum prefati domini Regis Anglie, predicti domini Willielmus et Robertus, Sancti Andree et Glasguensis episcopi, Johannes Comyn et Jacobus senescallus Scocie, custodes ipsius regni Scocie, per eum, ut per superiorem et directum dominum ejusdem regni, ut premittitur, deputati; ipsi episcopi, presentibus Ewangeliis: et dicti nobiles, tactis sanctis Dei Ewangeliis, per se quilibet separatim, juramentum fidelitatis eidem domino Regi Anglie, sicut superiori et directo domino dicti regni Scocie, prestiterunt. Deinde, Marcus episcopus Sodorensis, Presentibus ewangeliis: et infrascripti nobiles, ibidem presentibus, videlicet, Domini Robertus de Brus dominus Vallis Anandie. Johannes de Balliolo. Robertus de Brus comes de Carryk. Patricius de Dombar comes de Marchia. Donenaldus comes de Mar. Johannes comes de Boughan. Johannes comes de Atheylles. Gilbertus comes de Aneguz. Macolmus comes de Leuenax. Walterus comes de Meneteth. Johannes Comyn dominus de Badenough. Jacobus senescallus Scocie. Willielmus de Soules. Johannes de Soules. Patricius de Graham. Thomas Randulph. Willielmus de Sancto Claro. Radulphus de Haudene. Alexander de Balliolo camerarius Scocie. Willielmus Comyn. Johannes le Senescal. Yngelramus de Umframville. Willielmus de Moravia Tholibardyn. Henricus de Pynkeny. Walterus Burdun. Radulphus de Croveford, et Henricus de Sancto Claro. [336 aar1291] Tactis sanctis Dei Ewangeliis, per se quilibet singillatim, juramentum fidelitatis prefato domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie, prestiterunt. Hiis igitur peractis taliter et completis, pax ex parte memorati domini Edwardi Regis Anglie, ut superioris et directi domini prefati regni Scocie, fuit ibidem publice proclamata; et per Regem eundem preceptum, ut ubique in regno predicto, videlicet, in comitatibus, et balliuiis, ciuitatibus, et castris, burgis, et villis, ac locis aliis, nomine suo, ut superioris et directi domini regni Scocie, publice proclamaretur; et proclamata firmiter seruaretur. Et secunda dies mensis Augusti, proxime futuri, memoratis episcopis, prelatis, petentibus jus ad regnum Scocie supradictum comitibus, baronibus, ac universis, et singulis auditoribus superius nominatis, ceterisque nobilibus, et aliis de regno predicto, apud Berewyk super Twedam, pro termino assignato, ad procedendum ulterius in ipso negocio; prout alias per prefatum dominum Regem, predictos episcopos, prelatos, et nobiles, fuerat ordinatum. Actum, anno quo supra, in loco predicto, tercia decima die intrante supradicto mense Junio; Presentibus, Venerabilibus patribus, dominis Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, et Radulpho Carleolensi, Dei gracia, episcopis; et Egregiis viris, dominis Eadmundo fratre prefati domini Regis; Willielmo de Valencia comite Penbrokie, Gilberto de Clare comite Glovernie, Henrico de Lascy comite Lyncolnie, Johanne de Sancto Johanne, Waltero de Bello Campo senescallo predicti domini Regis, Nicolao de Segrave, Petro de Chauvent, Willielmo de Monte Revelli, prefati domini Regis camerariis, Johanne Boutetorte, Guydone Ferrer, Johanne Go . . . . marescallo, Willielmo de Bereford justitiario dicti domini Regis, et Elya de Hanville militibus; ac Venerabilibus viris, Henrico de Newerk decano Eboracensi, Johanne de Lascy cancellario, Cycestrensi; Et nonnullis aliis episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, aliisque nobilibus, atque popularibus, tam clericis, quam laicis, utriusque regni, in multitudine copiosa - - - - - - - -
[337 aar1291] 
Infra scripta etiam fuerunt inuenta in quibusdam cartis Regum Scocie.
In carta Regis Edgari filii Malcolmi, Regis Scottorum, facta ecclesie Dunelmensi, continetur, quod idem Rex Edgarus recognoscit, se possidere totam terram de Lodeneyo, et regnum Scocie, de dono domini sui Willielmi Regis Anglie. # In carta Willelmi Regis Scottorum, facta Johanni Regi Anglie, continetur, quod ipse concessit carissimo domino suo, Johanni Regi Anglie, quod maritet Alexandrum filium suum, sicut hominem ligium suum, ubicumque voluerit, ad finem suam. Item quod non disparagetur. Item quod, quicquid de ipso contingat idem Willelmus, Rex Scocie, et Alexander filius suus, Henrico, filio Regis Anglie Johannis, tamquam ligio domino suo, contra omnes mortales fidem et fidelitatem tenebunt; et juuabunt eum, pro viribus suis, ad tenendum ipsum in regno suo: salua fide, qua predicto Regi Anglie Johanni tenentur.
Hic sunt, et que ad premissa faciunt, que in quibusdam litteris apostolicis inveniebantur contenta .
In rescripto Honorii Pape tercii, sic, inter cetera, continetur; #´ad hec Regi Scottorum, ipsum Regem Anglie, dominum suum, nequiter impungnanti: ac propter hoc excommunicationis vinculo innodato,´ etc. Item, in scripto Gregorii Pape noni directo Regi Scocie, inter cetera, continetur, #´quod jam dudum inter clare memorie, Henricum auum, et Johannem patrem Regis Anglie ultimi, ex parte una, et Willelmum Regem Scottorum ex altera, composicio amicabilis intercessit; per quam ipse Willielmus predictis, auo et patri, et eidem Regi Anglie, ac Alexander, Rex Scocie, filius Willelmi, Regibus Anglie, Johanni et Henrico, ligium homagium et fidelitatem fecerunt: que tenentur successores eorum, comites et barones esse cum regibus Anglie contra Reges Scocie, si composicionem eandem forsitan non servarent.´ [338 aar1291] Item idem Gregorius consimiliter scribit . . . . . archiepiscopo Eboracensi, et episcopo Carleoleusi, #´quod moneant, et inducant Regem Scocie, supradictam composicionem amicabilem observare.´ Item, in alio rescripto, ejusdem Gregorii noni, directo Regi Scocie, inter cetera, continetur, #´quod, cum idem Rex Scocie homo ligius sit ipsius Henrici Regis Anglie, et eidem fidelitatis prestititerit juramentum, quo se principaliter astrinxit, quod in ipsius Regis et regni Anglie detrimentum, nichil penitus debeat attemptare.´ # Item, Clemens Papa, scribens Henrico Regi Anglie, pro Johanne episcopo Sancti Andree, expulso ab episcopatu suo per Regem Scocie, inter cetera, ita mandat, #´quod Willielmum Regem Scocie moneat et inducat, et si necesse fuerit districcione regali, qua ei preeminet, et concessa sue regie celsitudini potestate compellat, ut dicto episcopo omnem rancorem remittat, et episcopatum suum eum habere in pace permittat.´
Hec que secuuntur, fuerunt inventa in quam libra de #´ Vita et miraculis beati Johannis de Beuerloca,´ que sunt per Romanam curiam approbata, et que faciunt ad premissa .
Regnante inclito Rege, Adelstano, viro catholico, qui monarchiam totius Anglie tenuit, Scottorum Rex, cum suis, transito fluuio qui dividit Anglie regnum Scocie, cepit depopulari villas, homines exterminare, agros depredari, et, ut verum fatear, totam regionem in exterminium conabatur deducere in septentrionali parte Anglie. Quod, fama volante, cum prefatus Rex comperisset, congregato exercitu statuit quamcitius, cum armata manu, ei occurrere; provisisque interim necessariis, propositum carbebat iter: Cumque in provinciam Lincolnie devenisset, quidam ouantes, tam pauperes, quam mediocres, obvii facti sunt: ille vero, interrogans eos, que esset causa tanti gaudii? Vel unde venirent? responderunt, quod de Beuerlaco venere, ubi sanctus confessor Johannes quosdam ex eis, variis oppressos infirmitatibus, gracia Dei, sanos effecerat; et hec erat causa tante letitie. Et, inde progrediens, iterum alios cateruatim venientes obuios habuit, quos similiter inquisiuit, unde venirent? Illi vero responderunt, [339 aar1291] quod de Beuerlaco, ubi quosdam ex eis, vel mutos, vel claudos, cecos vel surdos, mira Dei potencia, sanctus Dei confessor sanauerat. Cum Rex venerandum hunc confessorem, in tanta veneracione habitum, et per Deum tanta operari valuisse comperiret, habito consilio cum suis, dixit se debere talem patronum adire, ut sibi, in instanti negocio, subveniret: transmisitque suum exercitum, per occidentalem regionem, versus Eboracum, quatinus eum ibi prestolarentur. Ipse vero, transito flumine Humbro, venit Beuerlacum, procumbensque, in oracione, in ecclesia, coram altari, in presencia reliquiarum venerandi confessoris, deuoto animo, prolixius orabat; Exsurgensque deinde ab oracione, coram astantibus, tam clericis, quam laicis, et ascultantibus, talem oracionem exortus est, dicens: "O, gloriose confessor Johannes, qui tot virtutibus et signis refulges, ut fama refert, precor te quatinus michi subuenire digneris, per intercessionem tuam, apud Deum, in instanti negocio; ut inimicorum infestacionem pernoxiam, te patrocinante, exuperare queam." Et continuo, extrahens cultellum suum de vagina, posuit super altare, dicens; "Ecce! vadium meum coram te pono, quod, te auxiliante, vita comite, rediens recipiam; ita tamen quod ecclesiam tuam honorificabo, et redditibus augebo, si, Dei nutu, tuoque suffragio, hostes debellare quiuero." Custodes vero ecclesie, qui aderant, suggesserunt ei, ut signum aliquod inde secum, in monimentum, asportaret; et fecit quoddam vexillum sibi de eadem ecclesia preferri; consignans se, ad suum exercitum reversus est. Cumque Scotti audissent Anglorum exercitum aduentare, non sunt ausi eos in finibus eorum expectare, nec campestri bello eis resistere; set transfretauerunt flumen; quod dicitur Scottorum vadum, ut ibi, infra proprios terminos, securius se in bello ad resistendum parare possent. Rex vero, cum omni exercitu Anglie, cum ad flumen pervenisset, didicit Scottos transisse, et precepit suis supra ripam fluminis sua tentoria figere, ibique aliquantulum pausare. Subsequenti nocte, quiescentibus cunctis, cum suo Rege, talis [340 aar1291] visio eidem Regi apparuit; ceteris dormientibus et omnino ignorantibus; videbatur enim ei quod quidam, pontificali habitu indutus, coram se assisteret, sibique diceret, "Aldestane Rex, fac tuos in crastino preparari, ut transeant flumen istud ad debellandum contra Scottos;" cumque interrogaret Rex "quisnam esset, qui talia ediceret?" Respondit qui astabat, "quod ipse esset Johannes, cujus precibus expetierat se protegi, cum Beverlaci in ejusdem ecclesia, oraret:" subinde statim intulit, "noli timere cum exercitu transire armato, nam debellabis eos; hoc enim tibi nunciare veni." Mane itaque facto curauit Rex suis visionem patefacere, et de victoria certificare: qui letantes, animati sunt ad certamen, trantfretauere flumen: Scottos vero inuenerunt, cum suo Rege, paratos ad resistendum; commisoque gravi prelio multi ex Scottis ruerunt, verum etiam ipsorum Rex aufugit, ad totius regni confusionem et desolationem. Quo viso, Rex Anglie, letus effectus, gracias egit Deo, venerandoque confessori, videlicet, Johanni, suo intercessori: totumque regnum continue suo subjugavit imperio: circuiens et perlustrans cunctas illius terre provincias, principes et prepositos urbium: indicens eis tributa, que sibi, suisque successoribus, scilicet, Anglie Regibus, ex debito persolverent. Verum eciam insulas adjacentes atque vicinas, sibi servire compulit; et tamdiu in illis partibus demoratus est, quod jam tres anni finirentur. Jamque, revertens per loca marina, juxta Dombar, vidit scopulos prominere: astitit, taliaque, suspirans, eloquia protulit, dicens, "Si deus, interveniente beate Johanne, michi aliquod signum evidens facere permitteret, quatinus tam succedentes, quam presentes congnoscere possent Scotos Anglorum regno jure subjugari (utpote devictam ab Adelstano Rege, sibique, suisque successoribus, tributum omni tempore debere persolvere) non immerito illi devote gratias agerem:" et extrahens gladium de vagina, per cussit in cilicem, que adeo penetrabilis, Dei virtute agente, fuit gladio, quasi eadem hora lapis butirum esset, vel mollis glarea: qui lapis ad ictum gladii, ita cavetur, ut mensura ulne longitudini possit coaptari; et usque ad presentem diem, evidens signum patet, quod Scotti, ab Anglis devicti ac subjugati; monimento tali evidenter cunctis adeuntibus demonstrante.
[341 aar1291] 
Infra scripta inveniuntur de homagio domini Regi Anglie debito, de terra Galwedie.
Anno Domini millesimo centesimo octogesimo quinto, mense Augusti, apud Carleolum, Rolandus Galuatensis dominus illic, ut jussus fuerat, domino Regi Henrico occurrens, in dedicionem sponte venit; veritus, ut creditur, exercitus multitudinem, quam ad debellandum eum Rex ipse contraxerat, nisi maturius ceptam contumaciam reliquisset: recepto itaque homagio ipsius Rolandi de Galwedia, (simul et comitis David, fratris Willielmi, tunc Regis Scocie) de omnibus que tenebat, dimisit Rex exercitum suum, et in Angliam festinavit. Anno regni Regis Henrici vicesimo secundo, Gilbertus filius Ferges, princeps Galwennorum, venit in Angliam, in conductu Regis Scocie, et deuenit homo Henrici Regis patris, et fidelitatem ej jurauit contra omnes homines; et, pro amore ipsius habendo, dedit illi mille marcas argenti, et Duncanum filium suum, in obsidem, de pace servanda. In nomine Domini, Amen. In presencia mei, notarii, et testium subscriptorum, infrascripti episcopi, abbates, priores, priorisse, comites, barones, ac communitates villarum, et nonnulli ali/`i/ populares, tam clerici quam laici de regno Scocie, juramentum fidelitatis supradicto domino Edwardo, Regi Anglie illustri, ut superiori et directo domino regni Scocie, presencialiter prestiterunt, videlicet, diuersis diebus et locis, prout sequitur seriatim. Anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo primo, et regni dicti domini Regis Edwardi decimo nono, indiccione quarta, duodecima die intrante mense Junio, in quodam manerio juxta Norham; Nobiles viri Ricardus dictus Syward, Symon Fraser, Alexander de Meneteth filius comitis de Meneteth, juramentum fidelitatis predicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie prestiterunt. Anno et indiccione predictis, apud Berewyk super Twedam, in capella castri ejusdem ville, septima die exeunte predicto mense Junio, Henricus prior de Coldyngeham, et Johannes de [342 aar1291] Vaus, fecerunt fidelitatem predicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino predicti regni Scocie; Presentibus, Venerabilibus patribus dominis Roberto Bathoniensi et Wellensi, et Alano Cathanensi, episcopis, et Henrico elemosinario dicti domini Regis, Et pluribus aliis existentibus tunc ibidem. Anno, indiccione, et loco predictis, sexta die exeunte predicto mense Junio, Agnes de Bernham priorissa de Berewyk, Petrus de Mornigcon, Johannes de Badeby, et Eadmundus de Bundigton, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Nobilibus viris dominis Johanne de Sancto Johanne, Waltero de Bello Campo, et Waltero de Langeton´ dicti domini Regis thesaurario, et multis aliis. Anno, indiccione, et loco predictis, quarta die exeunte predicto mense Junio, Nobilis vir Alexander de Bonekyl, fecit fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Nobili viro Johanne de Sancto Johanne, Gilberto de Robyre, Et pluribus aliis existentibus tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, tercia die exeunte predicto mense Junio, burgenses et cives de Berewyk (qui, ad predictum juramentum fidelitatis faciendum, in parochiali ecclesia ejusdem ville convenerant) prefato domino Regi fidelitatem fecerunt, quorum aliqui subscribuntur, videlicet; Philippus de Rydale, tunc major dicte ville de Berewyk, Ranulphus de Wyteby, Adam Grotseteste, Willielmus de Hereford, Adam de Dombar, Johannes de Aberden, Ricardus Dod, Thomas Tod, Stephanus le Mercer, Adam de Striuelyn, Robertus de Wyteby, Ingelramus de Colon, Henricus Franceys, Thomas le Venour, Reginaldus le Venour, Ricardus le Barkere, Petrus de Coventre, Robertus de Everwyk, Thomas de Selekyrke, Henricus Aurifaber, Thomas Mousy, Johannes clericus de Berewyk, Johannes de Hove, Johannes de Roubery, Eustacius de Espycer, Willielmus May, Matheus le Couteler, Gregorius de Coldingham, Magister Rogerus Bartholomeu, Thomas de Beverle, Willielmus Chauzon, David de Kenylworte biallivus, Alanus de Langetone, Willielmus le Clerk, Robertus Russel, Nicolaus de Beverle, Rogerus de Espycer, Willielmus de Holthale, Warinus de Pebles, Adam de Bartone, Nicolaus de [343 aar1291] Wyleby, Laurentius le Clerk, Willielmus Groseteste, Johannes de Cornebr´, Henricus Spryng, Adam de Mar, Adam de Seleby, Johannes Marescal, Johannes de Strivelyn, Johannes Monacus, Johannes de Wyteby, Johannes de Eter, Alexander le Peleter, Robertus de Bartone, Adam Moigne, Robertus de Dombar, Martynus le Espycer, Radulphus Taket, Warinus le Vylour, Willielmus le clerk de Berewyk, et reliquus populus dicte ville, qui tunc presens fuerat, et ad dictum locum ut predicitur convenerat, dicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie, juramentum fidelitatis prestiterunt. Actum, ut supra. Presentibus, Nobilibus viris dominis Johanne de Sancto Johanne, Roberto Malet, Johanne Boutecourte, Waltero de Langetone, Gilberto de Robyre, et nonnullis aliis. Burgenses vero, et alii homines ejusdem ville de Berewyk, qui ad predictum juramentum fidelitatis faciendum, predicto die presentes non fuerant, tercia die sequenti, scilicet, ultima die predicti mensis Junii, in capella castri de Berewyk, predicte fidelitatis juramentum predicto domino Regi Anglie. ut superiori et directo domino dicti regni Scocie, prestiterunt, videlicet; Symon de Trydeltone, Radulphus Phelype, Robertus Oliver, Nicolaus Champyon, Alexander le Taillour, Nicholaus de Pampes Worrhe, Thomas de Beverlaco, Robertus de Lambertone, Ricardus de Merstone, Jacobus Aurifaber, Henricus Tonsor, Thomas le Barber, Rogerus Phelype, Ricardus Gille, Willielmus Brokour, Robertus de Brythlyng, Walterus Goselede, Thomas Bataille, Johannes de Knaptone, Willielmus de Mersintone, Johannes de Waniflet, Adam de Multreve, et Willielmus de Grendone, Actum anno, indiccione, die, et loco predictis. Presentibus, Nobilibus viris dominis Johanne de Sancto Johanne, Roberto Malet, Elya de Hauville, Giberto de Robyre, Et nonnullis aliis, qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, Nibilis vir Willielmus de Douglaz, fecit fidelitatem dicto domino Regi, apud Thorestone, in capella manerii domini Walteri de Lyndeseye, in quo tunc dictus dominus Rex hospitabatur, quinta die intrante mense Julio; Presentibus, Venerabilibus patribus dominis Antonio Dunelmensi, et Alano Cathanensi, Dei gracia, episcopis, Et multis aliis existentibus tunc ibidem. [344 aar1291] Anno et indiccione predictis, Adam, abbas Sancte Crucis de Edenburg, et Ricardus Fresel, fecerunt fidelitatem predicto domino Regi, in capella Castri Puellarum, octaua die intrante predicto mense Julio; Presentibus, Nobilibus viris dominis Willelmo le Latymer, Radulpho Basset, constabulario dicti castri, Thoma. le Huisser, Et multis aliis, qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, duodecima die intrante predicto mense Julio, Willielmus episcopus Dumblanensis, Malisius comes de Stratherne, Galfridus de Montbray, et Willielmus de Rotheuan, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, in castro de Strivelyn, coram consilio ipsius domini Regis; Presentibus, Venerabilibus patribus Antonio Dunelmensi, Roberto Glasguensi, et Alano Cathanensi, Dei gratia, episcopis; et Nobilibus viris, dominis Eadmundo fratre predicti domini Regis, Johanne de Sancto Johanne, Johanne Comyn domino de Badenough, Patricio de Graham, Et multis aliis, qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, decima septima die dicti mensis Julii, Radulphus abbas de Dunfermelyn, Andreas Fraser, Willielmus de la Haye, Andreas de Morauia, et Constantinus de Louhor, tunc vicecomes de Fyf, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Venerabilibus patribus Antonio Dunelmensi, et Alano Cathanensi episcopi, et Nobilibus viris, Johanne de Sancto Johanne, Patricio de Graham, Galfrido de Montbray, Et multis aliis existentibus tunc ibidem, videlicet, apud Donfermelyn, in monasterio ejusdem loci; aliqui super magnum altare, et alii in capitulo dicti loci. Anno et indiccione predictis, decima tercia die exeunte mense Julio supradicto, apud Kyngor, in capella ejusdem loci, Johannes de Morauia, Michael le Escot, Ezo de Kynros, Robertus de Horot, Willielmus de Legtone, Thomas Keyr, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Nobili viro domino Willielmo de Leyburne, Radulpho de Stanford capellano dicti domini Regis, Waltero de Hamondesham, Willielmo de Dunfrez, Et multis aliis existentibus tunc ibidem. [345 aar1291] Anno et indiccione predictis, decima die exeunte dicto mense Julio, apud Sanctum Andream in Scoice, in capitulo ejusdem loci, Johannes prior ipsius monasterii Sancti Andree, et Nobiles viri Adam de Retref, Willelmus de Maul, Alexander de Abernithy, Hugo de la Haye, Henricus de Ainstrother, Alexander de Auderne, Johannes de la Haye, et Robertus de Betune, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Venerabilibus patribus Willielmo Sancti Andree, et Alano Cathanensi, episcopis: Magistro Alano de Dunfrez, Et pluribus aliis qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, nona die exeunte predicto mense Julio, in monasterio de Lundors, Johannes abbas ejusdem monasterii, et Nobiles viri Willielm´ de Fenton, et Sumon de Fersele, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra, super magnum altare ipsius monasterii; Presentibus, Nobili viro Waltero de Bello Campo, et Waltero de Hamondesham clerico, Et pluribus aliis qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, burgenses, ac tota communitas ville de Pert, in Scocia (cujus quidem ville aliquorum burgensium et aliorum hominum nomina subscribuntur) juramentum fidelitatis prefato domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie prestiterunt, videlicet, Johannes de Pert, Johannes Ailbot, Johannes filius Richardi, Robertus le Peschour balliuus ejusdem ville, Duncanus du Celer similiter tunc balliuus, Gilbertus Cokin, Alexander de Mautcor, Petrus filius Wyremark, Robertus de Scardeburg, Radulphus Tendeman, Christinus Flemeng, Walterus Deken, Adam Tampour, Duncanus Cocy, Johannes Douze, Adam le Taillour, Symon de Strathy, Johannes Rakestra, Ricardus de Neville, Malcolmus de Janua, Willielmus Dolikyzt, Douenaldus Bryd, Robertus Carpentarius, Johannes de Lenna, Petrus Blakemantel, Hugo Thorel, Adam de Letham, Willielmus Donstan, Johannes Southeran, Wady de Southgate, Rogerus de Balgally, Michael Pelliparius, Robertus Dalvertone, Michael Treisdeners, Simon Glovere, Willielmus Tobbemor, Fergoz Michael de Insula Missarum, Uthredus Marescallus, Thomas de Donewych, Willielmus de Polle, Henricus Cerocetarius, Philippus Taket, Magister Willielmus de Sancto Nicolao, Magister Robertus de Bouchan, [346 aar1291] Thomas Wyhz, Johannes Douvan, Philippus de Kerkylle, Symon Tobbemor, David de Donde, Willielmus filius prepositi, Ricardus Rubeus Pistor, Adam de Atholia, Thomas parvus de Donewythz, Willelmus Aurifaber, Willelmus Crophul, Malcolmus Dol; Rogerus Pistor, Reginaldus Speldere, Thomas de Carz, Robertus de Lynth, Kessy de Suthgate, Symon le Seeler, Willelmus Lutcher, Symon de Kelly, Petrus filius Roberti Knizht, Willelmus Wink, Johannes Stag, Andy Bryngham, Andreas Scorth, Patricius Galythly, Et reliquus populus dicte ville, qui tunc temporis erat presens, juramentum fidelitatis predicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino predicti regni Scocie, prestiterunt; scilicet, octaua die exeunte predicto mense Julio, in domo fratrum predicatorum dicte ville de Perth, in cimiterio extra ecclesiam: Presentibus, venerabili patre Alano episcopo Cathanensi, Scocie cancellario, et Nobilibus viris, dominis Johanne de Sancto Johanne, et Roberto Malet, ac Waltero de Hamondesham clerico, Et nonnullis aliis existentibus tunc ibidem. Eodem die, Frater Andreas, abbas de Cupro, et Nobilis mulier Maria, Regina de Man et comitissa de Stratherne, Johannes le Boutiler, Johannes de Cambron, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi in ecclesia fratrum predicatorum de Pert; Et frater Thomas abbas de Scona, in camera dicti domini Regis; Presentibus, Venerabilibus patribus Antonio Dunelmensi, Willielmo Sancti Andree, et Alano Cathanensi episcopis, Douenaldo de Mar, et Malisio de Stratherne comitibus, Waltero de Bello Compo, et Henrico elemosinario dicti domini Regis, Et pluribus aliis qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, septima die exeunte predicto mense Julio, Johannes de Ergadia, filius nobilis viri domini Alcxandri de Ergadia, fecit fidelitatem predicto domino Regi, ut supra, in camera ipsius domini Regis, in domo dictorum fratrum predicatorum de Pert; Presentibus Predictis Antonio et Alano Dunelmensi et Cathanensi episcopis, et Nobili viro Johanne Comyn domino de Badenough, Et multis aliis existentibus tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, apud Castrum Puellarum, in capella ejusdem castri, tercia die exeunte predicto mense Julio, Johannes abbas de Neubotel, Radulphus magister hospitalis de [347 aar1291] Soltre, Willielmus magister domus de Balantryf, Alicia priorissa de Hadyngroue, fecerunt fidelitatem dicto domino Regi, ut supra; Et frater Alexander prior hospitalis Sancti Johannis Jerusolimitani in Scocia, et Frater Brianus preceptor Militie Templi in eodem regno, in camera predicti domini Regis, in castro predicto; Presentibus, Dicto domino A. episcopo Dunelmensi, Hunfrido de Bohun comite Herefordie, Johanne de Britannia, nepote dicti domini Regis, Waltero de Huntercumbe, Radulpho Basset, Guydone Ferrer, Thoma le Huisser, Magistro Eadmundo de London´, Et multis aliis existentibus tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, apud Lynlython, quarta die exeunte predicto mense Julio, Crystina priorissa de Manuel, fecit fidelitatem predicto domino Regi, ut supra; Presentibus, Discretis viris, dominis Henrico de Blundistone elemosinario dicti domini Regis capellano, et Johanne de Exodia clerico, Et multis aliis, qui aderant tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, apud Berewyk super Twedam, in castro ejusdem ville, in capella quadam, vicina camere dicti domini Regis, tertia die intrante mense Augusto, Henricus Aberdonensis, et Robertus Rossensis, episcopi, Willielmus comes de Ros, Willelmus de Moravia, Dives et David de Graham, fecerunt fidelitatem supranominato domino Regi Anglie, sicut supra; Presentibus, Venerabilibus patribus Roberto Bathoniensi, et Wellensi, et Alano Cathanensi, Dei gratia, episcopis, et Nobilibus viris Hunfrido de Bohun comite Herefordie, Henrico de Lascy comite Lyncolnie, Johanne de Sancto Johanne, Roberto filio Walteri, Et nonnullis aliis existentibus tunc ibidem. Anno et indiccione predictis, quarta die intrante predicto mense Augusto, apud Berewyk super Twedam, in ecclesia fratrum predicatorum deserta, Henricus abbas de Aberbrothok, et David de Torthoraud, fecerunt fidelitatem predicto domino Regi Anglie, ut alii supra; Presentibus, Venerabilibus patribus dominis Antonio Dunelmensi, Roberto Bathoniensi et Wellensi, Randulpho Carleolensi, Willelmo Sancti Andree, Roberto Glasguensi, et Alano Cathanensi, Dei gratia, episcopis; et Nobilibus viris, Henrico de Lascy comite [348 aar1291] Lincolnie, Rogero comite Norfolchie et marescallo Anglie, Briano filio Alani, Magistro Willielmo de Grenefeud canonico Eboracensi, Et nonnullis aliis existentibus tunc ibidem. Anno indiccione, et loco predictis, sexta die intrante predicto mense Augusto, . . . . . . . . abbas de Kynloz, et Johannes de Cantelou, die sequenti, in loco predicto, fuerunt fidelitatem prefato domino Edwardo Regi Anglie illustri, ut alii supra; videlicet, ut superiori et directo domino regni Scocie; Presentibus, Venerabili patre Alano episcopo Cathanensi, et Nobili Viro domino Johanne de Sancto Johanne. Et nonnullis allis existentibus tunc ibidem.
Quedam ordinacio, super fidelitatibus aliorum de regni Scocie recipiendis, in presencia mei, notarii, facta apud Stryvelyn, per prefatum dominum Edwardum, Regem Anglie illustrem, et superiorem dominum regni Scocie, de voluntate et assensu expresso quam plurium episcoporum, comitum, et baronum dicti regni, tunc ibidem presencium, sequitur sub hac forma .
Custodes dicti regni Scocie, scilicet Willelmus Sancti Andree et Robertus Glasguensis episcopi, Jacobus senescallus Scocie,Johannes Comyn dominus de Badenough, et Brianus filius Alani, ac omnes alii, qui per dictum dominum Regem assignabuntur, debent capere juramenta fidelitatum ab episcopis, comitibus, baronibus, magnatibus, et aliis nobilibus; de libere tenentibus, et aliis universis, qui fidelitatem facere predicto domino Regi debent; de insulanis et loca alia inhabitantibus, ubicunque venerint, in hunc modum. Illi, qui veniunt, admittantur, et faciant, atque jurent fidelitatem dicto domino Regi Anglie, ut superiori et directo domino regni Scocie antedicti. Alii, qui veniunt et facere noluerint, attachientur per corpora sua, donec ipsam fidelitatem fecerint, ut tenentur. Illi, qui non veniunt, set se excusant, si habeant causam racionabilem, audiantur, et postea ad parleamentum proximum adjornentur. Alii, qui neque venire volunt, nec se eciam excusare, donec dictam fidelitatem fecerint, arcius distringantur. [349 aar1291] In villa Sancti Johannis, debent hujusmodi fidelitates recipere . . . . . . . . episcopus Sancti Andree, Johannes Comyn, et Brianus filius Alani. Apud Novum Castrum super Tynam, Alan episcopus Glasguensis, Jacobus senescallus Scocie, et Nicolaus de Segrave. Apud Inthernez . . . . . . comes de Sutherlonde et vicecomes patrie cum balliuis suis una cum castellano illius loci; et debet primo castellanus recipere fidelitatem a predicto comite, et ipse cum comite de balliuis, vicecomite, et aliis de eodem comitatu. Et debent recipi hujusmodi juramenta a tercio decimo die mensis Julii, in quindecim dies; anni Domini et regni ipsius Regis Anglie supradicti. Willielmus de Sancto Claro, et Willielmus de Royuille debent capere fidelitatem ab . . . . . . episcopo Galwydie; et postea idem episcopus, cum aliis duobus, capiet fidelitates omnium illorum de Galwydia: et, si eorum tercius impediatur, ita quod vacare non possit, duo illorum trium faciant et procedant. Et ita de aliis qui sunt in balliua predicti Willielmi de Sancto Claro. Et fiat quod unusquisque predictorum custodum habeat potestatem capiendi easdem fidelitates, in omnib#ns locis, per que transibunt, ab illis qui eas antea non fecerunt:
Tenor autem cujusdem protestacionis, facte per dictum dominum Regem Anglie, et superiorem dominum regni Scocie, sequitur sub hac forma .
In nomine Domino, Amen. In presencia mei, notarii et testium subscriptorum, serenissimus princeps, dominus Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie illustris, et superior dominus regni Scocie, quandam protestationem verbotenus fecit, sermone Gallico, hunc habentem litteraliter intellectum. Licet nos, Edwardus Rex Anglie, nuper per literas nostras concesserimus, de gracia speciali; Nobilibus viris, Florencio comiti Hollandie, Roberto de Brus domino Vallis Anandie, Johanni de Balliolo domino Galwydie, Johanni de Hastyngs domino de Bergeveny, Johanni Comyn domino de Badenough, Patricio de Dombar comiti de Marchia, Johanni de Vescy procuratori, seu attornato, [350 aar1291] Willielmi de Vescy, patris sui, Willielmo de Ros, et Nicolao de Soules, petentibus seu vendicantibus, ex successione hereditaria, ut jus suum, regnum Scocie coram nobis: Que quidem partes predicte, una cum assensu venerabilium patrum, Willielmi Sancti Andree, et Roberti Glasguensis episcoporum, Johannis Comyn et Jacobi senescalli Scocie, custodum regni Scocie: Nec non comitum, baronum, procerum, et magnatum, ac aliorum de communitate ejusdem regni, tunc presencium; Nobis superius et directum dominium ipsius regni Scocie recongnoverunt: consencientes etiam stare juri coram nobis, et super peticionibus suis hujusmodi. a nobis recipere justicie conplementum; Quod fieret eis justicia in peticionibus suis predictis, infra predictum regnum Scocie, et non alibi, donec Rex in eodem regno Scocie habeatur: Protestamur tamen et dicimus, quod intencionis nostre non extitit, nec adhuc existit, quod, per graciam hujusmodi, quam predictis petentibus et aliis de communitate memorati regni Scocie fecimus, ut supra dicitur, nobis vel heredibus nostris inposterum aliquod prejudicium generetur, quin in casu consimili, et aliis que emergent, alias valeamus, infra regnum nostrum Anglie, libere exercere et facere quod debebimus et incumbet, et ad nos, tamquam ad superiorem dominum sepefati regni Scocie, aliqualiter pertinebit, et heredes nostri post nos similiter in futurum. Facta fuit supra scripta protestacio per supra nominatum dominum Regem Anglie, anno a Nativititate Domini millesimo ducentesimo nonagesimo primo, indiccione quinta, tercia die intrante mense Julio, in capella castri de Berewyk super Tuedam. Presentibus, Venerabilibus patribus Roberto Bathoniensi et Wellensi, Antonio Dunelmensi, Willielmo Elyensi, Willielmo Sancti Andree, Roberto Glasguensi, Henrico Aberdonensi, et Willielmo Dumblanensi, Dei gracia, episcopis; Et nobilibus viris, Amedeo Sabaudie, Henrico Lincolnie, Johanne de Boughan, Dovenaldo de Mar, et Willielmo De Ros, comitibus; Et venerabilibus viris magistris Henrico de Newark decano Eboracensi, Roberto archidiacono Cestrye, Willelmo de Grenefeud canonico Eboracensi, Willielmo de Kylkenny juris civilis professore; Ac [351 aar1291] nobilibus viris Johanne Comin domino de Badenough, Jacobo senescallo Scocie, Johanne de Sancto Johanne, Nicolao de Segrave, Johanne de Soules, Willelmo de Sancto Claro, et Galfrido de Montbray, Et Nonnullis aliis testibus, ad hec vocatis specialiter et rogatis.
Convencio undecima, iii. Aug´.
In nomine Domino, Amen. Convenientibus in castro de Berewyk super Tuedam egregio principe, domino Edwardo, Dei gratia, Rege Anglie illustri, et superiore et directo domino regni Scocie: nec non episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, militibus, multisque etiam popularibus, tam clericis, quam laicis, regnorum Anglie et Scocie, die Veneris proxima post festum beati Petri ad vincula, scilicet, tercia die intrante mense Augusto, continuata in diem illum, die precedenti assignata partibus et prefixa, anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo primo, et regni dicti domini Regis Edwardi decimo nono; Viginti quatuor persone, de regno Anglie, per ipsum dominum Regem, superiorem et directum dominum dicti regni Scocie, deputate: Nec non quadraginta persone, per nobilem virum Robertum de Brus, dominum Vallis Anandia, nominate seu electe, de regno Scocie, pro se et aliis, in forma superius annotata: Alieque insuper quadraginta persone, per Johannem de Balliolo, similiter nominate, de eodem regno Scocie, in forma prescripta; Ad audiendum peticiones et jura quorumcumque, dicencium jus in successione regni Scocie se habere, ac ad cognoscendum et discuciendum de eisdem; et referendum dicto domino Regi quod superius est expressum; Ex precepto et mandato ejusdem domini Regis expresso, in ecclesia fratrum predicatorum deserta, juxta castrum, petitiones et jura vendicantium regnum Scocie, antedictum audire ceperunt, et ea admiserunt in scriptis, secundum quod inferius plenius continetur.
Peticio comitis Hollandie talis est.
Florencius, comes Hollandie, petit a domino Rege Anglie, superiore domino Scocie, hereditatem suam regni Scocie sibi [352 aar1291] liberari, tanquam heredi propinquiori; eo quod Margareta, filia Regis Norwegie, consanguinea ipsius comitis, cujus heres ipse est, fuit seisita, in dominico suo ut de feode, de predicto regno Scocie, tempore pacis tempore domini Edwardi. Regis Anglie, superioris domini Scocie, et inde nuper obiit seisita. Et de ipsa Margareta, quia obiit sine herede de se, resortiebatur feodum et dominicum, et debuit resortire cuidam Ade, ut consanguinee et heredi sorori Willielmi, quondam Regis Scocie, tritavi predicte Margarete: Et de ipsa Ada descendit feodum et dominicum, et debuit descendere cuidam Florencio, ut filio et heredi: Et de ipso Florencio descendit feodum et dominicum, et descendere debuit cuidam Willielmo, ut filio et heredi: Et de ipso Willielmo descendit feodum et dominicum, et descendere debuit isti Florencio, ut filio et heredi, qui nunc petit. Et quod ipse est heres ipsius Margarete propinquior, paratus est ostendere, prout debet, salvo sibi beneficio addendi, mutandi, et minuendi, prout melius sibi viderit expedire.
Peticio Patricii de Dombar, comitis de Marchia, talis est.
Patricius, comes de Marchia, supplicat quod, super regno Scocie sibi fiat justicia, quod debet de jure sibi obuenire, propter defectum successionis, descendentis a Rege Scocie, Alexandro ultimo, per reuersionem et resortum ad Ildam, filiam Willelmi qoundam Regis Scocie: De qua descendit jus succedendi in dictum regnum ad Patricium, comitem de Marchia, tamquam od filium et heredem: A quo descendit jus ad Patricium, secundum similiter comitem de Marchia, tamquam ad filium et heredem: Et ab eo descendit jus ad Patricium, tertium similiter comitem de Marchia, tamquam ad filium et heredem, qui nunc petit, ut heres propinquior, per successionem, regnum Scocie memoratum.
Peticio Willielmi de Vescy talis est.
Willielmus, Rex Scocie, genuit Alexandrum Regem, qui regnauit post ipsum: [353 aar1291] Et idem Alexander genuit Alexandrum secundum, qui postea regnauit, et duxit in uxorem Margaretam, filiam Henrici Regis Anglie illustris; de quibus exiuit una Margareta, qui fuit nupta Regi Norwegie; Et de illis exiuit quedam alia Margareta, que fuit heres Scocie; que quidem obiit sine herede de corpore suo, sicut illa que fuit minoris etatis. Item, idem Willielmus Rex Scocie genuit Margeriam, sororem predicti Alexandri Regis; Et fuit nupta ille Margeria Eustacio de Vescy, de qua genuit Willielmum de Vescy, qui obiit in Vasconia; et idem Willielmus genuit Johannem de Vescy, qui obiit sine herede de corpore suo, et Willielmum de Vescy fratrem ipsius Johannis, qui modo petit regnum Scocie, sicut propinquior heres de sanguine predicte Margarete, qui obiit sine herede de se, per cujus obitum jus debet resortiri isti Willelmo, qui modo petit.
Peticio Willielmi de Ros talis est.
Willielmus de Ros supplicat quod justicia sibi fiat de clamio suo, quod ponit in regnum Scocie, quod sibi debet obuenire de jure: Rex Willielmus genuit Regem Alexandrum, qui regnavit post ipsum: Et idem Alexander genuit Alexandrum secundum, qui postea regnavit, et habuit unam filiam, Margaretam nomine, qui fuit nupta Regi Norwegie, de quibus exiuit quedam alia Margareta, que postea fuit heres Scocie, et obiit sine herede de corpore suo; Et, per defectum exitus de sanguine ejusdem Margarete, et per reuersionem, debet reverti ad Ysabellam, primogenitam, et ad Adam et Margeriam (filias dicti Regis Willielmi patris dicti Alexandri, fratris predictarum Ysabelle, Ade, et Margerie, et patris Alexandri, qui ultimo obiit) sicut ad propinquiores de sanguine predicte Margarete. Qui idem Ysabella desponsata fuit Roberto de Ros; Et de ipsis Roberto et Ysabella exiuit quidam Willelmus: Et de Willelmo quidam Robertus; de quo Willelmus, qui nunc petit, sicut proprinquior heres, per defectum sanguinis predicte Margarete, per reuersionem predictam ad Ysabellam antecessorem [354 aar1291] suum, tanquam ad primogenitam cui, racione primogeniture, debet dictum regnum integre remanere; et quod regnum non debeat dividi, paratus est verificare.
Peticio Roberti de Pynkeny talis est.
David Rex Scocie genuit Henricum; Henricus Willelmum; Willielmus Alexandrum primum; Alexander primus Alexandrum secundum; Et ille Alexandrum tertium; qui obiit sine prole: Et David similiter; qui obiit sine prole: Et Margaretam Reginam Norwegie; ex qua genita est quedam alia Margareta, que jam obiit sin prole: Ex predicto Henrico, patre Regis Willelmi, similiter genita fuit quedam Margeria; ex qua Alicia: Et ex ea Henricus de Pynkeny: A quo Robertus de Pynkeny; qui nunc petit regnum Scocie, per reuersionem et resortum ad dictam Margeriam, proavam suam, propter defectum prolis, exeuntis de predicta Margareta, filia Regis Norwegie.
Peticio Nicolai de Soules talis est.
Sicut Domino placuit, Alexandro, qui ultimo obiit Rex seisitus de regno Scocie, et omnibus illis, qui de illo per rectam lineam exierunt, viam universe carnis ingressis, jus ejusdem regni resortiebatur, et debuit resortiri Margerie, quondam uxori Alani le Huisser, sicut sorori et heredi ejusdem Regis Alexandri: Ut de ipsa Margeria descendit jus, et descendere debuit Ermegerdi, filie et heredi predicti Regis Alexandri: Et de ipsa Ermegerde descendit jus et descendere debuit Nicholao de Soules, qui nunc petit sicut filius et heres.
Peticio Patricii Galythly talis est.
Coram vobis, dominis auditoribus, a domino Rege Anglie, superiore domino regni Scocie, deputatis, ac communitate tota, [355 aar1291] dicit et proponit Patricius Galythly, quod cum, bone memorie#´ Rex Willielmus genuerit Alexandrum Regem, patrem Regis Alexandri ultimo defuncti, et Henricum Galythly: et idem Patricius sit ex eodem Henrico in legitimo matrimonio procreatus; ac per hoc ex regali progenie sit propinquior domino Alexandro Regi, ut filio patrui sui, Alexandro ultimo, videlicet, nunc defuncto: de cujus successione nunc agitur ad presens; Quod ipsum Patricium, domino Alexandro Regi defuncto propinquiorem gradu, et jure potiorem, ad successionem regni, de jure sibi debiti, preferatis: potissime cum ab omnibus sit juratum, post mortem ejusdem, quod deficiente domicella, propinquiorem de sanguine regali in Regem assumerent, et ab eo nullatenus dissentirent: Et hec dicit et proponit, salvo sibi jure addendi es diminuendi,
Peticio Rogeri de Mandeville talis est.
Rogerus de Mandeville supplicat, quod de jure, quod habet ad regnum Scocie, inquiratur per gentes de Anglia, Hybernia, et de Scocia, ex eo quod quidam Rex Willielmus habuit unum filium et duas filias: Et ante mortem suam, tradidit illos cuidam Malcolmo, Regi Scocie, fratri suo, qui filium illum fedit occidi; Una vero dictarum filiarum obiit. Et alia, que vocabatur Aufrike, nupta fuit, in Ulvesterre, Willielmo de Say; de quibus exiuit unus filius, vocatus Willielmus: Et idem Willielmus habuit unam filiam, vocatam Aufrike; que nupta fuit Roberto de Wardone; De quibus exiuit una filia, nomine Agatha. Cujus filius et heres est iste Rogerus, qui modo petit.
Peticio Johannis Comyn domini de Badenough talis est.
Domino Regi Anglie illustri, et superiori domino regni Scocie, coram auditoribus assignatis, monstrat Johannes Comyn, quod ipse habet melius jus ad regnum Scocie obtinendum, et in eo ut Rex regnare, quam aliquis alius, ex eo quod quidam antecessor suus Douenaldus, filius Doncani, filii Crini, fuit seisitus de [356 aar1291] regno Scocie in dominico suo, ut de feodo, tempore pacis, et in eo, ut Rex, et de jure regnavit; De ipso Douenaldo descendit jus dicti regni Scocie, et debuit descendere cuidam Bethok, ut filie et heredi: De Bethok descendit jus, et debuit descendere Exildi, ut filie et heredi: De Hexilde descendit jus, et debuit descendere cuidam Willielmo, ut filio et heredi: De Willielmo descendit jus, et debuit descendere cuidam Ricardi, ut filio et heredi: De Richardo descendit jus, et debuit descendere cuidam Johanni, ut filio et heredi: De Johanne descendit jus et debuit descendere cuidam Willielmo, ut filio et heredi: De Willielmo, quia obiit sine herede de corpore suo, descendit jus, et debuit descendere isti Johanni, qui modo petit, ut fratri et heredi. Et quod sit tale jus suum paratus est verificare, prout dominus Rex, et consilium suum, ac curia sua considerauerint, se cundum leges et consuetudines regni Scocie, et per cronicas, et alio modo. Et supplicat quod salvum sit sibi jus corrigendi, addendi, minuendi, et omne aliud, quod sibi bonum videbitur, dicere secundum leges et consuetudines regni Scocie; et non vult quod istud cedat in prejudicium Johanni de Balliolo ullo modo.
Peticio Johannis de Hastynges talis est.
Cum regnum Scocie nuper vacauerit per mortem Regis Alexandri, qui ultimo obiit sine herede, qui modo remaneat de se, qui possit hereditatem in Scocie clamare; Per quod terra Scocie, et omnes alie terre, que fuerunt dicti Regis Alexandri, hereditarie spectant ad exitum trium filiarum comitis Dauid, fratris Regis Willielmi, avi predicti Regis Alexandri, ut ad consanguineas et unum heredem propinquiores de suo sanguine; Supplicat domino suo, domino . . . . . . Regi Anglie, Johannes de Hastynges, quod admittatur ad jus suum dicte hereditatis, [357 aar1291] secundum qoud per legem et racionem esse debet; salua sibi potestate addendi, mutandi, et corrigendi peticionem suam, quacumque hora indigebit.
Peticio Johannis de Balliolo talis est.
Coram domino Rege Anglie, capitali domino Scocie, et coram electis, petit Johannes de Balliolo jus suum de regno Scocie, de seisina antecessoris sui, Dauid nomine, qui fuit Rex et regnauit: Unde de eodem Dauid descendit jus, et descendere debuit cuidam Henrico, ut filio et heredi: De Henrico descendit jus Malcolmo, ut filio et heredi, et regnauit, et obiit sine herede de corpore suo: Unde de Malcolmo descendit jus, et debuit descendere Willielmo, ut fratri et heredi: De Willielmo, qui regnauit, descendit jus, et debuit descendere Alexandro, ut filio et heredi: Alexander regnavit; et descendit jus et debuit descendere Alexandro, ut filio et heredi; qui ultimo obiit Rex: De Alexandro descendit jus, et debuit descendere Alexandro, ut filio et heredi: Alexander obiit sine herede de corpore suo, et descendit jus, et debuit descendere Dauid, ut frarti et heredi: Dauid obiit sine herede de corpore suo, et descendit jus, et debuit descendere Margarete, ut sorori et heredi: De Margareta descendit jus, et debuit descendere Margarete, ut filie et heredi, filie Regis Norwegie: De illa Margareta, quia obiit sine herede de se, resortiebatur jus, et debuit resortiri Margarete, Margerie, et Ysabelle, ut consanguineis, et uni heredi, si regnum esset partibile sororibus Alexandri, proavi Margarete filie Regis Norwegia: Et, quia regnum non est partibile, remansit jus, et debuit remanere illi Margarete integre, ut consanguinee et heredi, sorori antenate Alexandri, proavi predicte Margarete: Unde de Margareta sorore antenata dicti Alexandri, descendit jus et debuit descendere cuidam Magote, ut filie et heredi: Magota obiit sine herede de corpore suo, unde de ipsa resortiebatur jus, et debuit resortiri Margerie et Ysabelle, ut amitis, [358 aar1291] et uni heredi, si regnum esset partibile, sororibus Margarete, matris ipsius Magote: Et, quia regnum non est partibile, remansit jus, et debuit remanere de integro Margerie, ut sorori antenate predicte Margarete, et heredi: De illa Margeria descendit jus, et descendere debuit, quia obiit sine herede de corpore suo, cuidam Ysabelle, ut sorori et heredi. De Ysabella resortiebatur jus, et debuit resortiri cuidam Danid, ut avunculo, et heredi fratri Regis Willielmi, patris ejusdem Ysabelle: De David descendit jus, et debuit descendere Henrico, ut filio et heredi: Henricus obiit sine herede de corpore suo: Unde de eodem Henrico descendit jus, et debuit descendere cuidam David, ut fratri et heredi: David obiit sine herede de corpore suo: Unde de ipso David descendit jus, et debuit descendere cuidam Johanni, ut fratri et heredi: Johannes obiit sine herede de corpore suo: Unde de eodem Johanne descendit jus, et debuit descendere Margarete, Ysabelle, Matildi et Ade, ut sororibus, et uni heredi, si regnum esset partibile: Set, quia regnum est impartibile, descendit jus de integro Margarete, sorori antenate dicti Johannis, ut sorori et heredi: De Margareta descendit jus, et debuit descendere cuidam, Thome, ut filio et heredi: Thomas obiit sine herede de corpore suo: Unde de ipso Thoma descendit jus, et debuit descendere Crystiane et Derueguldi, ut sororibus, et uni heredi, si regnum esset partibile: Et, quia regnum est impartibilc, descendit jus de integro predicte Crystiane, ut sorori antenate predicti Thome, et heredi: Eadem Crystiana obiit sine herede de corpore suo: Unde de ipsa Crystiana descendit jus, et debuit descendere Derueguldi, ut sorori et heredi: De Deruegulde descendit jus, et debuit descendere Hugoni, ut filio et heredi: Hugo obiit sine herede de corpore suo: [359 aar1291] Et descendit jus, et debuit descendere Alano, ut fratri et heredi: Alanus obiit sine herede de corpore suo: De quo descendit jus, et descendere debuit Alexandro, ut fratri et heredi: Alexander obiit sine herede de corpore suo: Unde de ipso descendit jus, et descendere debuit Johanni de Balliolo, ut fratri et heredi, qui modo petit jus suum, ut illi qui exiit de sorore primogenita de regno impartibili. Et supplicat domino Regi, et suo consilio, et aliis electis, quod velint jus suum decidere secundum leges et consuetudines Scocie, et sibi justiciam exhibere; salvo sibi jure addendi, et diminuendi, secundum leges et consuetudines Scocie.
Peticio Roberti de Brus domini Vallis Anandie talis est.
Coram vobis, domino Edwardo, Dei gracia, Rege Anglie, et superiore domino regni Scocie, monstrat Robertus de Brus, dominus Vallis Anandie, quod ipse et rectior et propinquior heres regni Scocie, cum pertinenciis: Quia Rex Willielmus, Rex Scocie, Antecessor suus, frater comitis David de Huntyndone, fuit seisitus de ipso regno, in dominico suo, ut de feodo et jure, cum pertinenciis tempore pacis, tempore Regis Henrici, Regis Anglie, qui vocabatur filius Imperatricis, et temporibus Regum Ricardi et Johannis, filiorum suorum: Et idem Willielmus regnauit Rex in Scocia, tempore suo, et pacifice obiit Rex seisitus. De eodem Willielmo descendit regnum Scocie Alexandro filio suo, ut filio et heredi, qui regnavit et obiit Rex seisitus. De eodem Alexandro descendit regnum Alexandro filio suo, ut filio et heredi, qui regnavit et obiit Rex seisitus. Ille idem Alexander habuit duos filios, Alexandrum primogenitum, et David secundo genitum, et unam filiam, que vocabatur Margareta, Reginam Norwegie; qui obierunt viuente patre, et nullum statum expectauerunt regnandum regnum Scocie. Illa eadem Margareta habuit unam filiam de Rege Norwegie, vocatam Margareta; cui predictus Rex Alexander, Rex Scocie, auus suus, in vita sua, post mortem dictorum liberorum suorum, [360 aar1291] fecit probos homines terre sue jurare, et affirmare per seriptum, ad tenendum eam pro domina regni Scocie, si decederet sine herede de corpore suo: Que quidem obiit sine possessione corporali regni Scocie expectanda, et sine herede de corpore suo: Post quam Margaretam nichil remansit de exitu predicti Regis Willielmi in linea descendente: Per quod regnum Scocie, cum pertinenciis, debuisset per legem et justiciam, resortitum fuisse comiti Dauid de Huntyndone, post nato fratri predicti Regis Willielmi, si statum regnandi in regno Scocie expectasset: Qui quidem Dauid habuit tres filios, Henricum, Dauid et Johannem, qui fuit comes Cestrie: qui omnes obierunt sine heredibus de corporibus suis, et sine statu regnandi in regno Scocie expectando: Ille idem Dauid habuit etiam quatuor filias, Matildem, que obiit sine herede de corpore suo, Margaretam, Ysabellam, et Adam: De Ysabella exiuit Robertus de Brus, qui modo est, qui petit regnum Scocie: Propter quod idem Robertus dicit quod regnum Scocie debet resortiri ad eum, sine medio, per legem et justitiam, ut propinquiori in gradu de sanguine Regis Alexandri, qui ultimo obiit, et Margarete filie Regis Norwegie supradicte, in linea collaterali, ut de sanguine regali Scocie legitimo: Quod quidem regnum Scocie, cum pertinenciis dictus Robertus de Brus clamat tenere libere, in libertate regni, de vobis, domino Edwardo, Dei gracia, Rege Anglie, et de corona Anglie hereditarie inperpetuum. Et monstrat vobis quod Rex Alexander, filius Regis Willielmi predicti, desperans de herede de corpore suo, tenuit dictum Robertum rectum heredem suum, si ipse decederet sine alio herede de corpore suo habendo, et pro tali diffiniuit de assensu proborum hominum de regno suo, et pro tali ipsum pronunciauit coram eis: de quibus plures adhuc sunt superstites, qui de hoc testimonium poterunt perhibere: Et Rex eciam Alexander, qui ultimo obiit, tenuit ipsum pro tali, et id pluribus specialibus suis dedit intelligi, si exitus de ipso deficeret: Et preterea omnes probi homines de Scocie sunt jurati propinquiori [361 aar1291] de sanguine Regis Alexandri, qui ultimo obiit, qui de jure hereditare debebit, si dicta Margareta, filia Regis Norwegie, sine herede de corpore suo obiret. Unde supplicat dominacioni vestre quod, secundum formam peticionis sue sibi velitis plenam justiciam exhibere, sicut ad vestram pertinet dignitatem; saluo sibi jure in omnibus addendi, mutandi, diminuendi, secundum quod attendit suo profectui convenire. Quibus auditis, cum racionibus earumdem, et dicto domino Regi, in presencia omnium, jus ad dictum regnum Scocie vendicancium, per auditores predictos relatis, idem dominus Rex, de consensu petencium, dedit et prefixit eis diem et terminum in proximo parleamento suo, scilicet, in crastino Sancte Trinitatis, videlicet, tunc secunda die Mensis Junii, loco quo prius ad procedendum in predictis petitionibus, et toto negocio, prout justum fuerit et consonum racioni.
Convencio duodecima, ii. Junii
Ad quem terminum, scilicet, anno Domino millesimo ducentesimo nonagesimo secundo, et regni predicti domini Regis Edwardi vicesimo, venerunt omnes petentes ad prosequendum peticiones suas suprascriptas. Et, preter eos, venerunt nuncii et procuratores Erici Regis Norwegie, videlicet, magister Hugucio, plebanus plebis de Castellione, Aretine diocesis, domini Pape capellanus, magister Petrus Algoti, magister Bernardus Ludovici, Willielmus de Tornghn´ miles, Arno canonicus Berghensis, per ipsius Regis Norwegie patentes literas specialiter constituti, et petiuerunt, nomine domini sui, dictum regnum Scocie, cum omnibus juribus et pertinenciis suis, domino suo Regi Norwegie adjudicari: et ipsum in Regem dicti regni, per dictum dominum Regem Anglie, superiorem dominum dicti regni Scocie, constitui et ordinari: ac in corporalem possessionem ejusdem regni Scocie mitti et manuteneri: et quod dictus Rex Anglie nemini adjudicet dictum regnum Scocie, in prejudicium ipsius Regis Norwegie et grauamen; pro eo quod ipsum regnum Scocie, per mortem domine Margarete, clare memorie, [362 aar1291] quondam domine et Regine ipsius regni Scocie, filie dicti Regis Norwegie, ad ipsum jure hereditario est legitime devolutum. Audita quoque peticione predicta, dictus dominus Rex precepit auditoribus supradictis, ut locum priorem adirent, et tam ad peticionem predicti Erici Regis Norwegie, quam ad peticiones, raciones et responsiones omnium aliorum petencium audiendas procederent, sicut primitus et referrent; injungens petentibus ut se, loco predicto, coram ipsis auditoribus representent, petitiones suas predictas prosecuturi, prout sibi viderit expedire. Recitatis autem et lectis peticionibus omnium et singulorum petencium, ad requisicionem ipsorum, et racionibus, ac responsionibus, et allegacionibus eorumdem, cum summa diligencia et sollempni auditis, examinatis, et plenius intellectis: quia difficultates varie reperte fuerant in eisdem, ipsi auditores omnia et singula reportabant ad Regem, et ea, que acta erant coram eis, sibi plene et fideliter referebant. Qui cum consilio suo, episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, proceribus et magnatibus utriusque regni, et auditoribus etiam antedictis, peticiones, raciones, responsiones, et allegaciones omnium predictorum petencium examinauit per ordinem. Quo facto idem dominus Rex, considerans et attendens quod ex isto modo procedendi, racione difficultatum, in processu hujusmodi inventarum, magna dilacio proveniret, non sine incommodo et gravi periculo regni Scocie supradicti: et cupiens, ob hoc, eundem abbreuiare processum, ad maturacionem totius negotii memorati; de voluntate et assensu expresso omnium petencium, magnatum, et procerum, et auditorum predictorum, ordinauit quod primo procederetur ad discuciendum et diffiniendum de jure, quod predicti Robertus de Brus et Johannes de Balliolo ad prefatum regnum Scocie asserunt se habere, quousque discussum et determinatum fuerit quis ipsorum, Roberti et Johannis, potior sit in jure; et interim omnes alii petentes suspersedeant, et suam differant prosecutionem, saluo tamen eis et eorum cuilibet jure suo: et discusso ac determinato de jure predictorum Roberti et Johannis, alii petentes, et eorum quilibet, ex tunc jus suum prosequantur, meliori modo quo viderint faciendum. Qua ordinacione facta; et ab omnibus approbata, licet idem dominus Rex, proprio jure suo, ad congnicionem et decisionem ipsius negotii posset procedere; ut tamen consultius et securius [363 aar1291] fierent universa, injuxit auditoribus de Scocie supradictis, corporali ad hoc prestito jurameuto, quod sibi fideliter consulerent, per quas leges et consuetudines sit ad judicium procedendum? Qui, inter se super hoc diligentem habentes tractatum, concorditer responderunt, quod propter aliquas discordias, adhuc inter eos existentes, super legibus et consuetudinibus regni Scocie, quoad casum tam arduum, et retroactis temporibus inauditum, eidem domino Regi consulere non audebant in facto predicto, absque majori cons#ilioet deliberatione pleniori. Supplicarunt tamen predicto domino Regi, quod viginti quatuor, de Anglia nominati, adjungerentur eisdem ad tractandum communiter super articulo memorato; Qui cum dictis quater viginti de mandato et precepto dicti domini Regis adjuncti, post deliberacionem et tractatum aliqualem habitum cum eisdem, similiter responderunt; Quod ex quo videbant illos quater viginti de Scocie, de quorum consilio, si concordes essent, dictus dominus Rex deberet procedere, in hoc facto esse in tanta discordia, super legibus et consuetudinibus suis: et ipsi viginti quatuor de Anglia sint pauci, nec sint de majoribus et discrecioribus quos dictus dominus Rex habeat in regno suo, non auderent super se assumere tantum onus, ut eidem domino Regi, domino suo, consulerent, in tam arduo negotio, absque majori et exactori consilio prelatorum, procerum, magnatum, et aliorum sapientum de regno suo. Et ideo, de consilio omnium predictorum, sibi assidencium, et de communi voluntate et assensu omnium petencium, idem dominus Rex diem statuit et prefixit in proximo parleamento suo, scilicet, in crastino Translacionis sancti Edwardi, Regis et Confessoris, videlicet, xvi. die post festum sancti Michaelis, loco quo prius, ad procedendum prout justum fuerit in negotio prenotato: Et dictus dominus Rex plures, et majores, et discreciores de regno suo, ad diem illum et terminum, ad habendum majus et sanius consilium, faciet interim convocari: Et dictum est presentibus utriusque regni, ut medio tempore intra se deliberent, et profundius cogitent quid melius fieri expediat iu premissis. Et idem dies datus est omnibus petentibus supradictis. Et, ex habundanti, idem dominus Rex interim, per solempnes [364 aar1291] nuncios de consilio suo, super facto illo, diversarum regionum consulet sapientes, ut tunc eorum consilium deferatur eidem.
Convencio tercia decima, xiv. Oct´.
Ad que terminum et parleamentum anno, scilicet, Domini et dicti Regis E. supradicto, omnes auditores predicti, tam de Anglia, quam de Scocia, et etiam multi alii episcopi, prelati, comites, barones, proceres, magnates et nobiles de regno Anglie, per ipsum dominum Regem specialiter conuocati, pro negocio supradicto, venerunt apud Berewyk super Twedam, coram eodem domino Rege, et similiter pmnes petentes predicti. Qui quidem episcopi, prelati, comites, barones, proceres, magnates et nobiles, ac auditores de utroque regno, ab ipso domino Rege diligencius requisiti, per quas leges et consuetudines sit ad judicium procedendum? et eciam, an in casu, in quo non inueniuntur certe leges et consuetudines, aut diverse in regnis Anglie et Scocie, qualiter sit judicandum? et an de dicto regno Scocie, sit aliter judicandum, quam de comitatibus, baroniis, et aliis tenuris? Ad hec omnes et singuli concorditer responderunt; quod per leges et consuetudines regnorum, quibus preest, si certe reperiantur in hoc casu, judicare potest et debet: Et, si certe leges et consuetudines non inueniantur, in casu hujusmodi, quod dictus dominus Rex, de consilio procerum et magnatum suorum, potest et debet condere novam legem: Et dicunt quod de predicto regno est judicandum, quoad jus succedendi, sicut de comitatibus, baroniis, et aliis tenuris impartibilibus. Postea prefatus dominus Rex, auditis et intellectis responsionibus tocius consilii sui predicti, quesiuit a predictis Roberto et Johanne, si vellent aliud dicere? Qui dixerunt quod sic: Et ideo idem dominus Rex precepit et injunxit auditoribus memoratis, quod locum priorem adirent: et, conuocatis coram eis, predictis Roberto et Johanne, eos, si dicere plus vellent, audirent; et jura, et raciones, ac responsiones eorum examinarent cum summa diligentia, et referrent. Coram quibus predicti Robertus et Johannes, presentibus aliis petentibus, constituti: idem Robertus de Brus ad ea, que in sua [365 aar1291] peticione prescripta continebantur, adjecit, quod questio, super jure regnandi, habet terminari et judicari per jus naturale (per quod Reges regnant) et non per legem et consuetudinem, inter subditos usitatam: per quod quidem jus proximior in sanguine collaterali melius jus habet regnandi. Dicit eciam quod lex et constitucio, que sunt inter tenentes et subjectos, superiorem ligare non possunt, et precipue Regem suum: unde dicit quod, licet in hereditatibus partibilibus, secundum leges et consuetudines, inter subditos observatas, primogentia habeat aliquam prerogatiuam; in regno tamen inpartibili ubi proximior sanguini regali legitimus, tempore vacacionis inventus, (secundum jus naturale est preferendus) primogenita nullam habet prerogatiuam. Dicit eciam quod consuetudo succedendi in regno Scocie plene facit pro eo: quia dicit, quod usitatum est in Scocia, quod frater Regis precedentis prefertur illius filio in successione regni#.racione proximitatis in gradu. Et ad hoc quedam antiqua produxit exempla, videlicet, quod quidam Douenaldus, frater Kyneth Mac-Alpyn, regnauit inmediate post fratrem suum, excluso Constantino primogenito predicti Keyneth, et hoc racione propinquitatis sanguinis ipsi Alpino: Et post predictum Douenaldum, regnauit dictus Constantinus, primogenitus predicti Kyneth Mac-Alpyn: Et, post eum, Edh frater suus junior, excluso Douenaldo filio predicti Constantini; De quibus Constantino et Edh, fratribus et filiis predicti Kyneth Mac-Alpyn, descenderunt omnes Reges, qui postea regnauerunt in Scocia usquemodo. Et semper, sicut erant proximiores in gradu inuenti, regnabant quilibet post alium, usque ad tempus Regis Malcolmi, viri sancte Margarete; et adhuc, post predictum Malcolmum, quidam frater ejus regnauit, excluso filio ejusdem Malcolmi. Et idem Robertus similiter dixit quedam alia exempla de consimilibus successionibus, de quibusdam aliis terris et regionibus, ut de Yspania et comitatu Sabaudie. Dicit insuper idem Robertus, quod mulier regnare non debet, quia officium regiminis exercere non potest: et tempore, quo predictum regnum Scocie, per mortem Regis Alexandri, vacauit, fuit [366 aar1291] Deruegulda, mater predicti Johannis, superstes: que racione predicta regnare non potuit, nec debuit. Et sic jus ipsius regni predicto Roberto, tamquam masculo, et in equali gradu cum predicta Deruegulda, sine medio debuit resortiri, propter insufficienciam ejusdem Deruegulde, quia mulier. Unde petit idem Robertus quod, habito respectu ad leges regales, per quas Reges regnant, et regnare debent, et eciam ad exempla per ipsum producta, jus suum velit declarare et sibi justiciam exhibere. Et super hoc venit Johannes de Balliolo, qui similiter petit regnum Scocie, prout pater in peticione sua prescripta, et dicit quod predicto Roberto de Brus non potest, nec debet de jure predictum regnum Scocie adjudicari: quia, dicit, quod ubi predictus Robertus de Brus in peticione sua petit regnum Scocie, cum pertinenciis suis, ut rectior et proximior heres ipsius regni, pro eo quod Willielmus, quondam Rex Scocie, antecessor suus, frater David comitis Huntyndonie, fuit seisitus in dominico suo ut de feodo et jure, de predicto regno Scocie, tempore pacis, et tempore Regis H. proavi domini Regis, qui nunc est: Et de ipso Willielmo descendit jus dicti regni cuidam Alexandro, ut filio et heredi, qui regnavit et obiit inde seisitus: Et de ipso Alexandro descendit jus ejusdem regni cuidam Alexandro, ut filio heredi, qui similiter regnauit et obiit inde seisitus: Qui quidem Alexander habuit duos filios, qui obierunt sine herede de se, patre eorum viuente, et unam filiam, Margaretam nomine, postea Reginam Norwegie, que similiter obiit, vivente patre: De qua quidem Margareta exiuit quedam Margareta: cui dictus Rex Alexander, auus ipsius Margarete, fecit homines de regno suo jurare, ut ipsam tenerent pro domina dicti regni, et hoc fecit per scriptum affirmari: Que quidem Margareta obiit sine herede de se; Per quod jus predicti regni debuisset resortiri cuidam David, fratri predicti Willielmi, si statumregnandi expectasset: Et idem Dauid habuit tres filios, qui obierunt sine herede de se Margaretam, Ysabellam et Adam: De qua Ysabella exiuit Robertus de Brus, qui nunc petit, et dicit quod ad ipsum debet resortiri predictum regnum Scocie, [367 aar1291] sine medio, ut ad proximiorem in gradu de sanguine Regis Alexandri, qui ultimo obiit, et similiter dicte Margarete in linea collaterali: Et quod preterea quidam Alexander, pater predicti Regis Alexandri, qui ultimo obiit, recognovit coram baronibus suis ipsum pro proximiore herede, si ipsum decedere contingeret sine herede de corpore suo: Et illud idem Alexander, Rex Scocie, qui ultimo obiit, recognouit, si absque herede de corpore suo obiret, sciente Derue gulda, matre predicti Johannis de Balliolo, et non contradicente. Idem Robertus in peticione sua fecit omissionem, in eo quod dicit, quod jus regni predicti debuisset resortiri Dauid, fratri Regis Willielmi, per mortem predicte Margarete de Norwegia, et nullam fecit mencionem de Margareta, Margeria et Ysabella, filiabus predicti Willielmi, fratris predicti Dauid; desicut nullum jus potuit, nec debuit resortiri ad predictum Dauid, fratrem predicti Willielmi, nisi per medium predictarum filiarum ipsius Willielmi. Et quoad hoc, quod idem Robertus dicit, quod jus predicti regni debet ad ipsum resortiri, sine medio; Idem Johannes dicit, ut prius, quod nullum jus potest descendere vel resortiri alicui, nisi per medium recte linee, descendentis vel ascendentis, secundum leges et consuetudines utriusque regni; per quod dicit quod, omissis aliquo, seu aliquibus de recta linea, ascendente vel descendente, aliquod jus ad eum non potuit resortiri. Et quoad hoc, quod idem Robertus dicit, quod est proximior in gradu, in eo quod dicit quod predictus David habuit tres filias, Margaretam, Ysabellam, et Adam: de qua Margareta exiuit Deruegulda, et de ipsa Johannes qui nunc est: de predicta vero Ysabella Robertus, qui nunc petit, et sic proximior in gradu, per quod dicit se habere melius jus ad regnum predictum secundum consuetudines quorumdam regnorum: Dicit idem Johannes quod, quicquid dicat de aliis regnis et regionibus, vel de ipsorum consuetudinibus, in regnis tamen Anglie et Scocie, in quibus Reges regnant per successionem in recta linea, et comites et barones eodem modo succedunt in hereditatibus suis, exitus postnate, licet in gradu, in ipsa recta linea, successione durante. [368 aar1291] Dicit eciam quod, ex quo predictus Robertus cencedit quod Margareta, antecessor predicti Johannis, fuit primogenita predicti David: et predicta Ysabella, mater predicti Roberti, post nata et quod predictum regnum Scocie non est partibile; per quod dicit quod jus ipsius regni, et ipsum regnum unice persone debeat remanere, videtur ei quod, in hujusmodi succesione. secundum leges et consuetudinis utriusque regni, antenata est preferenda postnate, et, eadem racione, exitus antenate est preferendus postnate, tam racione primogeniture, quam impartibilitatis regni predicti; Unde, per raciones predictas, durante exitu primogenite, nichil juris exitui postnate accrescere potest. Et quoad hoc, quod predictus Robertus dicit, quod Alexander Rex Scocie, filius Regis Willielmi, tenuit eum pro proximiore herede suo, si sine herede de se contingeret eum mori, et pro tali eum coram baronibus suis recongnovit: Idem Johannes dicit quod, quoad petendum regnum predictum, hujusmodi recongnitio sibi valere non debet, etiamsi facta fuisset, eo quod idem Robertus, in petitione sua, recongnoscit quod predictus Alexander obiit seisitus de regno predicto, in dominico su. ut de feodo et jure; et quod de predieto Alexandro descendit jus predicti regni cuidam Alexandro, ut filio et heredi, qui similiter obiit inde seisitus; unde, per recognicionem suam predictam, satis ostendit quod ille Alexander sine herede de se non decessit, et quod jus regni predicti ad filium suum, ut ad heredem, per mortem ipsius fuit transmissum; et sic per recongnitionem predicti Alexandri, siqua facta fuit, nichil juris sibi fuit acquisitum. Item quod hoc, quod predictus Robertus dicit, quod questio super jure regnandi habet terminari et judicari per jus naturale (per quod Reges regnant) et non per leges et consuetudines, inter subditos usitatas: Idem Johannes dicit quod, per easdem leges et consuetudines, debet dominus Rex Anglie, superior dominus regni Scocie, congnoscere et judicare de dicto regno Scocie inter petentes, per quas idem Rex Anglie de terris et tenementis, ad coronam suam spectantibus, super antecessores suos infra regnum suum occupatis, congnoscit et judicat, et antecessores sui congnoscere et judicare solebant; et hoc est per communem legem et consuetudinem regni sai, et non per aliquas leges alias, et consuetudines qualescumque. [369 aar1291] Et quoad hoc, quod idem Robertus dicit, quod lex et constitucio, que sunt inter tenentes et subjectos, superiorem ligare non possunt, et precipue Regem suum: Predictus Johannes dicit, quod predictus Robertus non est in eo casu, in quo judicari debet per subjectum, set per superiorem, scilicet, per dominum suum Regem Anglie, superiorum dominum dicti regni Scocie: de cujus progenitoribus, a tempore cujus non extat memoria, dictum regnum Scocie per homagium tenebatur, et de ipso teneri debet, et ipsi petentes sint in curia ipsius Regis et domini sui, ad recipiendum jus ab eo, sicut subditi de tenementis; que ab ipsa tenentur: Unde dicit quod, ex quo sunt subjecti dicto domino suo Regi, et corone regni Anglie, quolibet jure requiritur ut ipsi, tamquam subditi, et petentes jus ad regnum, quod de eo tenetur, per leges et consuetudines regni sui debeat judicari: Et dicit quod, per easdem leges et consuetudines, primogenita habet prerogatiuam in succedendo, tam in hereditatibus impartibilibus, quam partibilibus. Item quoad hoc, quod predictus Robertus dicit, quod consuetudo succedendi in dicto regni Scocie plene facit pro eo, in hoc, quod dicit, quod frater Regis precedentis prefertur illius filio in successione regni, racione proximitatis in gradu, et ad hoc quedam produxit exempla: Idem Johannes dicit quod per hoc, quod predictus Robertus intendit ostendere per exempla predicta predicta, quod frater postnatus regnavit post fratrem antenatum, ipsius filium repellendo, et hoc racione proximitatis in gradu succedendi: In hoc probat quod remotior in gradu succedendi prefertur proximiori; quia filius proximior est patri in gradu hujusmodi succedendi, quam frater patris, secundum legem et consuetudines utriusque regni. Et quod exemplum, quod idem Robertus dicit, quod frater Malcolmi, quondam Regis Scocie, regnauit immediate post ipsum Malcolmum, ejusdem filium repellendo; Idem Johannes recognoscit quod frater predicti Malcolmi, per aliquod tempus, modo predicto regnauit; set dicit quod filius predicti Malcolmi, sic repulsus, adiuit dominum suum Willielmum, Regem Anglie, et superiorem dominum predicti regni Scocie, conquerendo de injuria, per fratrem patris sui sibi facta: ad cujus [370 aar1291] querelam, idem dominus Rex Anglie fratrem predicti Malcolmi a predicto regno ejecit, et filium ejusdem Malcolmi Regem ejusdem regni Scocie constituit, qui postmodum toto tempore suo regnauit. Dicit eciam idem Johannes quod, post mortem ejusdem Regis filii Malcolmi, idem frater ipsius Malcelmi iterato se in predictum regnum intrusit, et regnare cepit: per quod, ad querimoniam cujusdam Edgari, secundi filii predicti Malcolmi, predictus Rex Willielmus, superior dominus predicti regni Scocie, predictum fratrem ejusdem Malcolmi, sic regnantem injuste, de eodem regno Scocie iterato ejecit, et predictum Edgarum ipsius regni Regem constituit: Post quem omnes alii Reges Scocie, usque nunc, per rectam lineam successionis, secundum leges et consuetudines, in utroque regno usitatas, regnauerunt. Et quoad exempla de Yspania et comitatu Sabaudie, dicit quod illa exempla predicto Roberto non debent valere, pro eo quod alie sunt, et diuerse leges, et consuetudines in Yspania et Sabudia, quam in regnis Anglie et Scocie; nec Rex debet, inter subditos suos, per alias leges et consuetudines judicare, quam per leges et consuetudines regnorum, quibus preest. Et quoad hoc, quod predictus Robertus dicit, quod mulier regnare non debet, quia officium regiminis exercere non potest: Idem Johannes dicit quod, si mulier regnare non debet, nec ius regnandi ad ipsam descendere seu resortiri, idem Robertus nichil juris vendicare potest in regno predicto; eo quod, si aliquod jus de ipso regno ad eum resortiri deberet, hoc esse non potest nisi per medium Ysabelle matris sue: Unde dicit quod, si nullum jus regnandi ad dictam Ysabellum matrem suam resortiri potuit, nec ad ipsum Robertum, nisi per eandem Ysabellam, tanquam ad filium, descendere quoquo modo. Dicit eciam quod idem Robertus errat in hujusmodi dicto suo; quia satis notorium est quod tam ipse Robertus, quam omnes alii comites, barones, proceres, et magnates regni Scocie jurauerunt fidelitatem Margarete, filie Regis Norwegie, que ultimo obiit domina et Regina dicti regni Scocie, et ipsam pro Regina et domina tenuerunt: et sic errat idem Robertus modo verbo negando, quod concesserat prius facto, quod quidem factum dedicere non potest. [371 aar1291] Unde, cum sit plene recognitum quod Willielmus, Rex Scocie, fuit seisitus de predicto regno Scocie: Et de predicto Willielmo descendit jus Alexandro, ut filio et heredi: Et de predicto Alexandro cuidam Alexandro, ut filio et heredi, qui ultimo obiit Rex Scocie: Et predictus Robertus non dedicit, nec dedicere potest, quin de predicto Alexandro descendit jus cuidam Alexandro, ut filio et heredi, qui obiit sine herede de se: Et de ipso Alexandro cuidam David, ut fratri et heredi: Et de ipso David, quia obiit sine herede de se, cuidam Margarete, ut sorori et heredi: Et de ipsa Margareta cuidam Margarete, ut filie et heredi: Et de ipsa Margareta, quia obiit sine herede de se, resortiebatur jus, et debuit resortiri quibusdam Margarete, Margerie, et Ysabelle, ut consanguineis, et uni heredi, si dictum regnum esset partibile; Et quia non est partibile, remansit jus, et remanere debuit predicte Margarete, ut antenate: Et de ipsa descendit cuidam Magote, ut filie et heredi: Et de ipsa Magota, quia obiit sine herede de se, resortiebatur jus, et debuit resortiri predictis Margerie et Ysabelle, ut amitis, et uni heredi, si regnum esset partibile: Et, quia non est partibile, remansit jus, et remanere debuit predicte Margerie, ut antenate et heredi: Et de ipsa Margeria, quia obiit sine herede de se, descendit jus, et descendere debuit predicte Ysabelle, ut sorori et heredi: Et de ipsa Ysabella, quia obiit sine herede de se, resortiebatur jus, et debuit resortiri cuidam David ut avunculo et heredi, fratri predicti Willielmi Regis Scocie, patris predicte Ysabelle: Et de ipso David descendit jus, et descendere debuit cuidam Henrico, ut filio et heredi: Et de ipso Henrico, quia obiit sine heredi de se, descendit jus, et descendere debuit cuidam David, ut fratri et heredi: Et de ipso David, quia obiit sine herede de se, cuidam Johanni, ut fatri et heredi: Et de ipso Johanne, quia obiit sine herede de se, quibusdam Margarete, Ysabelle, Matildi, et Ade, ut sororibus, et uni heredi, si regnum esset partibile: [372 aar1291] Et, quia non est partibile, remansit jus et remanere debuit predicte Margarete, ut antenate sorori ipsius Johannis et heredi: Et de ipsa Margareta descendit jus, et descendere debuit cuidam Thome, ut filio et herdi: Et de ipso Thoma, qui obiit sine herede se, descendit jus, et descendere debuit quibusdam Christiane et Dervegulda, ut sororibus, et uni heredi, si regnum esset partibile: Et, quia regnum non est partibile, remansit jus, et remanere debuit predicte Christiane, antenate sorori ipsius Thome, ut sorori et heredi: Et, de ipsa Chrystiana, quia obiit sine herede et se, descendit jus, et descendere debuit predicte Deruegulde, ut sorori et heredi: Et de ipsa Deruegulda descendit jus; de descendere debuit cuidam Hugoni, ut filio et heredi: Et de ipso Hugone, quia obiit sine herede de se, cuidam Alano, ut fratri et heredi: Et de ipso Alano, quia obiit sine herede de se, cuidam Alexandro ut fratri et heredi: Et de ipso Alexandro, quia obiit sine herede de se, descendit jus, et descendere debuit isti Johanni, ut fratri et heredi, qui nunc petit regnum Scocie, ut jus suum. Cumque per descensus predictos linqueat evidenter, quod predictus Johannes sit heres predicte Margarete, primogenite predicti David, per rectam lineam succedendi, descendens; et concessum sit, per eundem Robertum, quod predictum regnum est impartibile; per quod necessario requiritur, quod hujusmodi hereditas impartibilis tantummodo uni sorori, ut heredi et exitui ipsius; debeat remanere, secundum leges et consuetudines utriusque regni; et si uni tantum, semper preferenda est primogenita, et exitus ipsius in omni hujusmodi hereditate impartibili; tam ratione primogeniture, quam inpartibilitatis hereditatis regni petiti; per quas etiam leges et consuetudines, nullus gradus proximitatis sanguinis, in secunda linea, excludit remotiorem, exeuntem de primogenita, in prima linea recte descendentem: Petit ipse Johannes peticionem prefati Roberti, quoad jus succedendi in predictum regnum Scocie, repelli penitus et cassari, et secundum peticionem suam justiciam sibi fferi, ac jus suum, prout in peticione eontinetur eadem, judicialiter declarari, ac idem regnum Scocie sibi adjudicari. [373 aar1291] Quibus omnibus et singulis auditis, et coram predictis auditoribus plenius discussis, factaque de hiis predicto domino Regi relacione fideli; Idem dominus Rex quesiuit a predictis Roberto et Johanne, si plus vellent dicere? Qui responderunt quod non; nisi forsan ad informacionem suam Rex quereret aliquid ab eisdem. Predictus dominus Rex iterum quesiuit ab . . . . . . episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, et a toto consilio suo, ac ab auditoribus antedictis, quod ei consulerent; quis istorum duorum sit preferendus, ad dictum regnum Scocie obtinendum, secundum ea que sunt coram eis proposita, et eciam allegata? Et an remotior in uno gradu in successione, exiens de primogenita, debeat, secundum leges et consuetudines utriusque regni, excludere proximiorem in gradu, exeuentem de secundogenita? Vel proximior in gradu, exiens de secundogenita, debeat, secundum leges et consuetudines ipsorum regnorum, excludere remotiorem in uno gradu, exeuntem de primogenita? Ad quod omnes et singuli unanimiter, concorditer, et finaliter responderunt, quod remotior in uno gradu, linealiter descendens de primogenita, secundum leges et consuetudines utriusque regni, preferendus est proximiori in gradu, exeunti de secundogenita, in qualibet hereditaria successione. Quo audito, prefatus dominus Rex totum negotium antedictum fecit iterato examinari exactissime coram illis; et dedit diem predictis Roberto et Johanni, ad audiendium judicium suum, videlicet, diem Jouis, proximam post festum Omnium Sanctorum.
Conventio decima quarta, vi. Nov.
Ad quem diem venerunt prefati, Robertus et Johannes; et similiter omnes alii petentes; et, habita per ipsum dominum Regem consideratione ad leges et consuetudines utriusque regni predictas; nec non et ad formam et modum peticionis predicti Roberti; ac etiam ad recogniciones factas ab eo; ac insuper ad raciones et responsiones, hinc inde propositas, euidenter apparebat guod predictus Robertus non habet jus in peticione sua secundum formam et modum peticionis ejusdem. [374 aar1291] Et ideo,de consilio eorundem episcoporum, prelatorum, comitum, baronum, procerum, et magnatum, ac auditorum predictorum, et tocius consilii sui, utriusque regni, consideratum est, quod predictus Robertus nichil capiat per peticionem suam predictam. Et, quia super peticione predicti Johannis de Balliolo, dictus dominus Rex non potest ad judicium procedere, quosque alii petentes in susi peticionibus audiantur; dictum est, tam predicto Johanni, quam omnibus aliis petentibus, ut, de die in diem, coram auditoribus supradictis, peticiones suas prosequantur, si sibi viderint exedire. Et dictus dominus Rex precepit eisdem auditoribus, ut locum priorem adirent et eos audirent. Coram quibus venerunt alii petentes predicti; et, ad affirmandas peticiones suas predictas, plures raciones proposuerunt. Inter quos petentes venit predictus Robertus de Brus, in propria persona, et protestabatur quod intendit habere jus et actionem ad petendum totum regnum Scocie, vel partem ejusdem, per aliam formam et modum quam prius petebat. Et petit quod ad hoc admittatur; et ad predicta petenda et prosequenda posuit, loco suo, Galfridum de Caldecote, Egidium de Gamesches, et Johannem de Bry: Qui loco ipsius admittuntur; ideo, cum voluerunt, prosequantur. Postea venit Johannes de Hastynges ad prosequendam peticionem suam, et petit propartem suam de predicto regno Scocie, tamquam de hereditate partibili: quia dicit quod jus predicte hereditatis regni Scocie, quod descendebat Margarete, Ysabelle, et Ade, filiabus David, comitis Huntyndonie, ut uni heredi, descendit et descendere debuit Johanni de Balliolo, Roberto de Brus, et eidem Johanni de Hastynges, heredibus predictarum, Margarete, Ysabelle, et Ade: et sic, pro integro jure, quod inde habent, in quo omnes sunt pares, predicta hereditas est partibilis inter ipsos, per quod propartem suam inde petit. Et, quod predicta hereditas sit partibilis, nititur ostendere per raciones subscriptas: Tum quia omnes terre, et tenementa, feoda, libertates, dominia, et honores, que de corona regni Anglie tenentur in capite, sunt partibilia: Tum quia homagium et servicium, que inde debentur Regi [375 aar1291] et corone regni Anglie, ostendunt predictum regnum esse sub lege communi, et sic partibile: Et preterea Johannes de Balliolo, qui est de exitu unius sororum, petit in peticione, quam facit de regno predicto habendo, justiciam sibi fieri secundum leges et consuetines utriusque regni; per quod supponit idem regnum subjacere legi communi, et sic secundum leges easdem esse partibile: Aliasque quamplures raciones proponens, per quas predictum regnum Scocie esse partibile ostendere nitebatur. Et super hoc venit prefatus Robertus de Brus, qui similiter petit propartem suam, scilicet, tertiam partem de omnibus terris Scocie, libertatibus, cum omnibus pertinenciis (exceptis nomine et dignitate Regis, de quibus Alexander ultimus Rex Scocie obiit seisitus) pro eo quod totus exitus ejusdem Alexandri est extinctus, per mortem Margarete filie Regis Norwegie, de qua resortiebatur jus predictarum terrarum, et resortiri debuit cuidam David comiti Huntyndonie, fratri Regis Willielmi, aui predicti Alexandri, et proaui predicte Margarete: Et de ipso David descendit jus, et descendere debuit quibusdam, Margarete, Ysabelle, et Ade, filiabus ipsius David, ut filiabus, et uni heredi: Et de predicta Ysabella descendit jus, et descendere debuit, nt de proparte sua, isti Roberto, qui nunc petit, ut filio et heredi. Quam quidam propartem idem Robertus clamat tenere, in capite, de domino suo Rege Anglie, superiore domino regni Scocie, per homagium. Et petit idem Robertus de domino suo Rege, quod secundum legem communem regni Anglie justitia sibi fiat; similiter quasdam rationes inducens, per quas predictum regnum Scocie esse parti-bile conabatur probare; Et, licet tam ad raciones predicti Johannis de Hastynges, quam dicti Roberti de Brus, per predictum Johannem de Balliolo fuisset, ut videbatur, sufficienter responsum; Prefatus tamen dominus Rex, super racionibus memoratis (que in presencia sua, ac auditorum predictorum, et totius consilii sui, lecte et recitate fuerunt, et cum magna diligencia examinate) volens plenius deliberare, et consultius et sanius procedere in premissis, quesiuit ab episcopis, prelatis, comitibus, baronibus, proceribus [376 aar1291] et magnatibus, ac auditoribus antedictis, et a toto concilio suo, de utroque regno. An regnum Scocie sit partibile? Et, si idem regnum non sit partibile, an escaete et acquisita sint partibilia? Qui quidem, dictis questionibus intellectis, deliberacione super hoc habita diligenti, unanimiter, et concorditer responderunt, quod regnum Scocie, non est partibile; nec escaete seu acquisita, infra regnum Scocie, sunt partibilia, ex quo ad manus Regis ejusdem regni devenerunt: Quibus auditis, predictus dominus Rex assignauit omnibus petentibus antedictis diem coram eo, scilicet, diem Lune, proximam post festum sancti Martini, in parleamento predicto, ad audienda judicia sua, super suis peticionibus suprascriptis; ut interim omnes processus, cum suis racionibus, allegacionibus, et circumstanciis universis, cum suo consilio examinare valeat diligenter.
Convencio ultima, xvii. Novemb´.
Ad quem diem Lune, scilicet, xvii. mensis Novembris, anno predicti domini Regis Edwardi vicesimo, apud Berewyk super Twedam, in aula castri ejusdem ville, in pleno parleamento, coram eodem domino Rege Anglie illustri, superiore domino regni Scocie; in presentia Venerabilium patrum Johannis archiepiscopi Dublinensis, Johannis Wintoniensis, Antonii Dunelmensis, Willielmi Elyensis, Johannis Carleolensis, Willielmi Sancti Andree, Roberti Glasguensis, Mathei Dunkeldensis, R. Rossensis, et Marci Sodorensis, Dei gracia, episcoporum: Ac nobilium virorum, Henrici de Lascy comitis Herefordie, Johannis comitis de Boughan, Gilberti comitis de Aneguz, Malisii comitis de Stratherne; et nonnullorum aliorum prelatorum, comitum, baronum, procerum, et magnatum, utriusque regni, Anglie et Scocie: Presentibus similiter viginti quatuor nominatis de Anglia: et etiam quater viginti de Scocie electis et nominatis; ac nobilium et popularium dictorum regnorum multitudine copiosa: Vocatis predictis petentibus, qui jus ad predictum regnum Scocie vendicabant: et, publice ac solempniter proclamatis; Venerunt, Ericus Rex Norwegie, Florencius comes Hollandie, et Willielmus de Vescy, per attornatos suos: Patricius comes de [377 aar1291] Marchia, Willielmus de Ros, Robertus de Pynkeny, Nicolaus de Soules, et patricius Galythly, personaliter: Qui omnes retraxerunt se. Ideo dictum est, pro judicio, cuilibet eorum, per dictum dominum Regem, quod nichil capiant per peticionem suam. Et quia, Johannes Comyn, et Rogerus de Mandeville, non sunt prosecuti peticiones suas, ideo dictum est, per predictum dominum Regem, quod nichil capiant per easdem. Et quod peticionem Roberti de Brus, qui petit terciam partem totius regni Scocie, ut propartem suam, tamquam de hereditate partibili; quia alias idem Robertus, coram ipso domino Rege, in peticione sua, qua petebat totum regnum Scocie, plene recognouit et concessit predictum regnum esse impartibile, per quod uni heredi tantummodo debuit remanere; quam quidem recognicionem et concessionem modo coram eodem domino Rege dedicere non potest: Et eciam qui per prelatos, comites, barones, proceres, et magnates, ac totum consilium utriusque regni compertum est concorditer et inuentum, quod predictum regnum uni heredi debeat remanere; pro eo quod de natura sui est inpartibile, sicut et alia regna: Consideratum est quod predictus Robertus nichil capiat, per peticionem suam predictam, ut de proparte regni predicti. Et quoad petitionem, Johannis de Hastynges, qui petit terciam partem tocius regni Scocie, ut propartem suam, tamquam de hereditate partibili; quia plene compertum est per predictos prelatos, comites, barones, proceres, et magnates, et totum consilium utriusque regni, quod predictum regnum Scocie de sui natura est inpartibile, sicut et alia regna, ut predictum est: Et etiam quod escaete et acquisita, que acciderint infra predictum regnum, et ad manus Regis deuenerint, sunt inpartibilia, sicut et ipsum regnum; propter hoc, juuantibus eciam quampluribus aliis et diuersis racionibus, que contra ipsum proposite fuerunt in processu, super hoc habito: Consideratum est, quod predictus Johannes de Hastynges nichil capiat per peticionem suam predictam. Et quoad peticionem, Johannis de Balliolo, qui petit totum regnum predictum, ut jus suum, predictus dominus Rex, audita peticione sua, cum juribus et racionibus, que pro se proposuit, ac [378 aar1291] allegacionibus, racionibus, et responsionibus, per alios petentes factis et propositis contra eum; ipsum totum negocium, per suum utriusque regni consilium, per plures dies examinari fecit, cum summa diligencia ac studioso labore: Et, quia manifestum est quod predictum regnum Scocie est impartibile, propter quod uni tantum debet remanere; et hoc idem satis est recognitum per petentes, et per totum predictum utriusque regni consilium compertum unanimiter et inventum: Et eciam quia idem Rex, secundum leges et consuetudines regnorum, quibus preest, de jure subditorum habet judicare, quod quidem ab omnibus predictorum regnorum est incolis approbatum atque receptum: Et, per easdem leges et consuetudines utriusque regni, in casum presentem concordantes, remotior in gradu, in prima linea descendente, preferendus est proximiori in gradu, in secunda linea, in successione heredita#riainpartibili: Et etiam quia ordo successionis, contentus in peticione predicti Johannis de Balliolo, non est ab aliquo petentium dedictus in aliquo; per quod pre omnibus aliis petentibus constat eum esse rectiorem heredem: Ideo, ob predictas rationes, et quamplures alias in processibus, inde habitis, propositas; Consideratum est quod predictus Johannes de Balliolo, recuperet, et habeat seisinam predicti regni Scocie, cum omnibus pertinenciis, infra idem regnum existentibus; et que ad manus prefati domini Regis Anglie, superioris domini predicti regni Scocie, racione superioratis seu dominii, deuenerunt; salvo jure ejusdem domini Regis Anglie, et heredum suorum, cum voluerint, inde loqui. Et dictum est eidem Johanni quod dictum regnum Scocie, et populum ejusdem, sic juste gubernet et regat, quod nullus, pro defectu juris, de ipso occasionem habeat conquerendi; per quod dictus Rex Anglie, ut superior dominus dicti regni Scocie, manum direccionis apponere debeat, in futurum. Postmodum autem prefatus dominus Rex assignauit diem predicto Johanni de Balliolo, videlicet, diem Jouis proximam sequentem, scilicet in festo beati Eadmundi Regis et Martiris , [379 aar1291] ubicumque tunc fuerit, ad faciendum sibi fidelitatem pro regno Scocie supradicto. Assignauit eciam diem eidem, ad faciendum sibi homagium suum, de predicto regno Scocie, videlicet, diem Nativitatis Domini, ubicumque tunc fuerit in regno suo. Et dictum fuit ei quod prosequatur brevia de seisina sua habenda de regno Scocie memorato.
De cujus quidem regni et castrorum ipsius seisina, prefato Johanni de Balliolo liberanda, emanarunt littere sub hac forma:
Pro seisina regni Scocie.
Edwardus, Dei gracia, Rex Anglie, dominus Hybernie, dux Aquitannie, et superior dominus regni Scocie, dilectis et fidelibus suis, Willielmo Sancti Andree, et Roberto Glasguensi episcopis, Johanni Comyn, Jacobo senescallo Scocie, et Briano filio Alani, custodibus suis dicti regni Scocie, salutem. Cum Johannes de Balliolo, nuper in parleamento nostro apud Berewyk super Twedam, venisset coram nobis, et petiuisset predictum regnum Scocie tibi per nos adjudicari, et seisinam ipsius regni sibi, ut proximiori heredi Margarete filie Regis Norwegie, domine Scocie, et neptis quondam Alexandri, ultimi Regis Scocie, jure successionis liberari: Ac nos, auditis et intellectis petitionibus et rationibus, tam predicti Johannis de Balliolo, quam aliorum petentium predictum regnum; et eisdem peticionibus et racionibus diligenter examinatis, inuenerimus prefatum Johannem de Balliolo esse propinquiorem heredem predicte Margarete, quoad predictum regnum Scocie obtinendum: Propter quod idem regnum Scocie et seisinam ejusdem, eidem Johanni (salvo jure nostro et heredum nostrorum) reddidimus; Vobis mandamus quod seisinam predicti regni Scocie, cum omnibus pertinentiis suis, infra idem regnum existentibus, et que ad manus nostras, tamquam ad superiorem dominum ipsius regni Scocie, post mortem prefate Margarete deuenerunt, sine dilacione, predicto Johanni de Balliolo deliberare faciatis: Salvo jure nostro et heredum nostrorum, cum voluerimus inde loqui: [380 aar1291] Saluis eciam nobis releuiis et debitis quibuscumque, que de exitibus supradicti regni Scocie, usque ad diem confeccionis presencium debebantur, seu deberi poterunt quoquo modo. Teste meipso, apud Berewyk super Twedam, decimo nono die Novembris, anno regni nostri vicesimo.
Pro seisina castrorum.
Edvardus, Dei gracia, Rex Anglie, dominus Hibernie, dux Aquitannie, et superior dominus regni Scocie, dilecto et fideli suo, Petro Burdet, constabulario castri de Berewyk, salutem. Cum Johannes de Balliolo, nuper in parleamento nostro apud Berewyk super Twedam, venisset coram nobis, et petiuisset predictum regnum Scocie, sibi per nos adjudicari, et seisinam ipsius regni sibi, ut proximiori heredi Margarete, filie Regis Norwegie, domine Scocie, jure successionis liberari: Ac nos, auditis et intellectis peticionibus et racionibus, tam predicti Johannis de Balliolo, quam aliorum petencium predictum regnum; et, eisdem peticionibus et racionibus diligenter examinatis, inuenerimus prefatum Johannem de Balliolo esse propinquiorem heredem predicte Margarete, quoad predictum regnum Scocie obtinendum: Propter quod idem regnum Scocie et seisinam ejusdem (saluo jure nostro et heredum nostrorum, cum voluerimus inde loqui) predicto Johanni reddidimus: Vobis mandamus quod seisinam predicti castri de Berewyk, cum omnibus pertinenciis suis, una cum omnibus aliis rebus, vobis per cyrographum traditis, et secundum quod in predicti castri vobis commissa custodia res hujusmodi recepistis, sine dilatione, prefato Johanni de Balliolo, vel attornatis suis, has litteras deferentibus, deliberari faciatis. Teste meipso, apud Berewyk super Twedam, decimo nono die Novombris, anno regni nostri vicesimo. In eodem modo directe fuerunt littere uniuersis custodibus castrorum dominicorum Regis Scocie; quorum seisinam dictus dominus Rex Anglie, ut superior dominus regni Scocie, habebat et tenuit, et custodes posuerat in eisdem. [381 aar1291] 
Sigillum deputatum regimini Scocie, confractum.
Die Mercurii, in vigilia beati Eadmundi Regis et martiris, scilicet decimo nono die Novembris, in aula predicti castri de Berewyk super Twedam. Presentibus, Predicto domino Johanne de Balliolo, Rege Scottorum illustri: et Venerabilibus patribus, Johanne archiepiscopo Dublinensi, Johanne Wintoniensi, Antonio Dunelmensi, Willelmo Elyensi, Johanne Carleolensi, Willielmo Sancto Andree, et Roberto Glasguensi episcopis; et multis aliis episcopis et prelatis regnorum Anglie et Scocie; necnon et eorumdem regnorum comitibus, baronibus, magnatibus, proceribus, ac aliorum nobilium, et popularium multitudine copiosa; Confractum fuit sigillum, regimini Scocie deputatum, quo usi fuerant custodes ejusdem regni a tempore obitus Alexandri, Regis ultimi ipsius regni, usque ad diem illum, in quatuor partes; Et frustra ipsius sigilli, in quadam bursa de corio, reposita in thesauraria dicti domini Regis Anglie, conservanda in signum et evidenciam pleniorem superioritatis, et directi dominii, quod Rex Anglie habet in predicto regno Scocie, ac eciam ad idem dominum posteris evidencius declarandum.
De fidelitate prestita per Johannnem Regem Scocie domino Regi Anglie.
Die Jovis sequenti, scilicet, vicesimo die Novembris, in festo beati Eadmundi Regis et martiris, anno predicti domini E. Regis Anglie vicesimo finiente, apud Norham, in castro ejusdem ville, venit predictus Johannes de Balliolo, Rex Scocie, et Presentibus, Venerabilibus patribus, Johanne archiepiscopo Dublinensi, Antonio Dunelmensi, Willielmo Sancti Andree, Roberto Glasguensi, Willielmo Elyensi, et Johanne Carleolensi, Dei gracia, episcopis; Necnon Henrico de Lascy comite Lyncolnie, Johanne comite de Boughan, Willielmo comite de Ros, Patricio comite de Marchia, Waltero comite de Meneteth, Jacobo senescallo Scocie, Alexandro de Ergadia, Alexandro de Balliolo domino de Caverez, Patricio de Graham, Willielmo de Sancto Claro, et multis aliis magnatibus et proceribus utriusque regni Anglie et Scocie; [382 aar1291] Fecit et jurauit fidelitatem prefato domino Regi Anglie presentialiter, verba dicens, sermone Gallico, hunc habentia litteraliter intellectum: Ego Johannes de Balliolo, Rex Scottorum, fidus et fidelis ero vobis domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie, et superiori domino regni Scocie: et vobis fidelitatem facio de eodem regno Scocie, quod de vobis teneo, et clamo tenere: et fidem et fidelitatem vobis portabo de vita, et membro, et terreno honore, contra omnes homines: et fideliter recongnoscam, et vobis faciam servicia, vobis debita de regno Scocie antedicto; sic me Deus adjuuet, et hec Sancta Ewangelia.
Postmodum, eodem die, confecte fuerunt quedam littere, super fidelitate predicta, predicto domino Regi Anglie, per dictum Regem Scocie prestita, sub hac forma .
Omnibus Christi fidelibus, presens scriptum visuris vel audituris, Johannes, Dei gracia, Rex Scottorum, salutem. Nouerit universitas vestra me fecisse et jurasse domino meo ligio, domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie illustri, et superiori domino regni Scocie, apud Norham´ die Jovis, in festo sancti Eadmundi Regis et martiris, anno Incarnacionis Dominice millesimo ducentesimo nonagesimo secundo, et regni ipsius domini nostri Edwardi vicesimo finiente, et vicesimo primo incipiente, in presentia Venerabilium patrum, Willielmi Sancti Andree, et Roberti Glasguensis episcoporum; Johannis comitis de Boughan, Willielmi comitis de Ros, Patricii comitis de Marchia, Walteri aomitis de Meneteth, Jacobi senescalli Scocie, Alexandri de Ergadia, Alexandri de Balliolo domini de Caverez, Patricii de Graham, et Wilielmi de Seint Cler, In hunc modum: Istud auditis, domine mi, Edwarde, Dei gracia, Rex Anglie, superior dominus regni Scocie, quod ego Johannes de Balliolo, Rex Scottorum, vobis facio fidelitatem de regno Scocie, quod teneo, et clamo tenere de vobis: quod ero vobis fidus et fidelis, et fidem et fidelitatem vobis portabo de vita, et membro, et terreno honore, contra omnes homines: et fideliter recognoscam, ac fideliter faciam servitia, vobis debita de regno Scocie antedicto#; sic Deus me adjuuet et hec Sancta Ewangelia. [383 aar1291] In cujus rei testimonium sigillum, quo usus sum hactenus, quia adhuc aliud factum, sub titulo et nomine regio, non habebam, presentibus est appensum: Et similiter, in testimonium fidelitatis predicte, episcopi, comites, barones, et alii supranominati nobiles, presens scriptum sigillorum suorum munimine roborarunt. Dat´ apud Norham, die et anno predictis.
Sequitur Gallicum sub eisdem verbis per que predicta fidelitas facta fuit, per predictum Regum Scocie, in hunc modum.
Ceo oez, vous mon seigneur Edward, Rey d´Engleterre soverein seigneur du reaume de Escoce, qe ie Johan de Baillol, Rey de Escoce, vous fas feaute du reaume de Escoce, le quel ie tiens, e cleim tenir de vous: qe ie vous serrai feaus e leaus, e fey e laute vous porterai de vie, e de membre, e de terrien honeur contre totens gens, que porront vivere e morir: e leaument conostrai, e leaument vous frai les services, a vous deus du reaume de Escoce avantdit; Ensi me eide Dieus, e ces Seintes Ewangiles.
Item tenor littere confecte de fidelitate predicta, sermone Gallico, sequitur sub hac forma.
A tous ceaus, qe cest escryt verront ou orront, Johan, par la grace de Deu, Rey de Escoce, saluz en Deu. Sache vostre universite moi avoir fait e jure feaute a mon seigneur lige, mon sire Edward, par meisme la grace, Rey d´Engleterre, sovereign seigneur du reaume de Escoce, a Norham, le Joedy, en la feste Seint Emon le Rey e martyr, le an del Incarnation nostre Seigneur, myl ducent e nonante secund, e du regne le dit mon seigneur le Rey Edward vyntime finant, e le vyntime un comenceant: En la presence des honourable peres, Willame e Robert de Seint Andreu e de Glasgu, evesques. De Johan conte de Boughan. Williame conte de Ros. Patryk conte de la March. Wautier conte de Meneteth, James seneschal de Escoce. Alexandre de Ergeyl. Alexandre de Baillol seigneur de Caverez. Patryk de Graham, e De Willame de Seint Cler. [384 aar1291] En les paroles souz escrytes. Ceo oez voue, mon seineur Edward, Rey d´Engleterre, soverein seigneur du reaume de Escoce, qe ie Johan de Baillol, Rey de Escoce, vous fas feaute, du reaume de Escoce, lequel ie tiens e cleim tenir de vous, qe ie vous serrai feal e leal, e fey e laute vous porterai de vie, e de membre, e de terrein, honeur, contre totes gens qe porunt vivere e morir: E leaument connoistrai, e leaument vous frai les services, a vous deus, du reaume de Escoce avantdit; ensi me eide Deus e ces Seintes Ewangiles. En tesmoigne de ceste chose, ie ai mis a cest escryt mon seal, du quel ie ai use jusqes en ca, por ce qe ie n´avoi encore autre seal fait, desouz title e noun de Rey. Ensemblemen, en tesmoignance de la feaute avantdite, les evesqes, contes, e barons, e autres nobles, desuz nomes, ont mys lor sealz a cest present escryt. Don´ a Norham, le jour e le an avantditz.
De homagio facto per Johannem Regem Scocie, domino Regi Anglie.
Anno a Natiuitate Domini millesimo ducentesimo nonagesimo secundo (secundum quod observat ecclesia Anglicana) indiccione sexta, et regni predicti domini Edwardi, Regis Anglie illustris, vicesimo primo, apud Novum Castellum super Tynam, in aula palacii ipsius domini Regis, infra castrum, in crastino Nativitatis Domini, scilicet, in festo beati Stephani prothomartiris; in presencia mei, notarii infrascripti, et Venerabilium patrum, Johannis episcopi Carleolensis; et Nobilium virorum, Henrici de Lascy comitis Lyncolnie, Johannis de Warenna comitis Surreye, Johannis de Sancto Johanne, Roberti de Typetot, Briani filii Alani, Nicolai de Segrave, Gilberti de Thorntone, Rogeri le Brebanzon, Roberti Malet, Roberti de Hertfordia, Johannis de Langetone Anglie cancellarii, Hugonis de Cressyngeham, Johannis Woughan; Magistrorum, Johannis Lovel, Walteri de Langetone, Johannis de Drokeneford, Gilberti de Robery, et nonnullorum aliorum prelatorum, comitum, baronum, procerum, magnatum, et nobilium utriusque regni Anglie et Scocie, existentium tunc ibidem: Prefatus dominus Johannes, Dei gracia, Rex Scottorum, fecit homagium memorato domino Edwardo, Regi Anglie illustri, ut [385 aar1291] superiori et directo domino regni Scocie presentialiter, verba proferens ore proprio, sermone Gallico, hunc habentia litteraliter intellectum; Domine mi, domine Edwarde, Rex Anglie, superior dominus regni Scocie, ego Johannes de Balliolo, Rex Scocie, devenio vester homo ligius de toto regno Scocie, cum pertinenciis, et omni eo quod appendet: Quod quidem regnum teneo, et debeo de jure, ac clamo, pro me, et heredibus meis, Regibus Scocie, tenere hereditarie de vobis, et heredibus vestris, Regibus Anglie. Et fidem et fidelitatem portabo vobis, et heredibus vestris, Regibus Anglie, de vita et membro, et terreno honore, contra omnes homines, qui possunt vivere atque mori,
Deinde confecte fuerunt quedam littere in Gallico, de predicto homagio prefato domino Regi Anglie, per dictum Regem Scocie facto, ut predicitur, sub hoc sentencia litterali .
Omnibus, presens scriptum visuris vel audituris, Johannes, Dei gracia, Rex Scottorum, salutem in Domino. Nouerit universitatis vestra me fecisse homagium serenissimo principi, domino meo ligio, domino Edwardo, eadem gracia, Regi Anglie, superiori domino regni Scocie, apud Novum Castellum super Tynam in Anglia, die festiuitatis Sancti Stephani, in crastino Natiuitatis Domini, anno Incarnacionis ejusdem millesimo ducentesimo nonagesimo secundo, et regni dicti domini mei, Regis Edwardi vicesimo, primo. In presencia, Venerabilium patrum, Johannis archiepiscopi Dublinensis, Antonii Dunelmensis, et Johannis Carleolensis, episcoporum; Henrici de Lascy, comitis Lyncolnie, Johannis de Warenna, comitis Surreye; Johannis de Sancto Johanne, Roberti de Typetot, Nicolai de Segrave, Willielmi de Layburne, Briani filii Alani, Gilberti de Thornstone, Rogeri Brebanzon, Roberti Malet et Roberti de Hertford, militum; Johannis de Langetone cancellarii Anglie; Hugonis de Cressyngeham, Johannis Woughan, Magistri Johannis Lovel, et Walteri de Langetone, de regno Anglie; [386 aar1291] Necnon et in presencia, Venerabilium patrum, Willielmi et Roberti Sancti Andree, et Glasguensis, episcoporum; Johannis abbatis de Gedeworthe, Johannis comitis de Boghan, Patricii comitis de Marchia, Gilberti de Umframville comitis de Aneguz, J. comitis de Atheylles, Johannis Comyn, Alexandri de Balliolo, Thome Randulf, Galfridi de Montbray, Patricii de Graham, Willielmi de Seint Cler, Ricardi Syward, Yngelrami de Umfranville, Andree de Morauia, Thome Randulf, filii David de Torthorald, Mychaelis de Wymes, Ricardi Fraser, Andree Fraser, Alexandri de Bonekyl, et Johannis de Strivelyn, de regno nostro Scocie, in verbis subscriptis; Domine mi, domine Edwarde, Rex Anglie, superior dominus regni Scocie, ego Johannis de Balliolo, Rex Scocie, devenio vester homo ligius de toto regno Scocie, cum pertinentiis, et omni eo quod appendet: quod quidem regnum teneo, et debeo de jure, ac calmo, pro me, et heredibus meis, Regibus Scocie, tenere hereditarie de vobis et heredibus vestris, Regibus Anglie: et fidem et fidelitatem portabo vobis, et heredibus vestris, Regibus Anglie, de vita et membro, et terreno honore, contra omnes homines qui possunt vivere atque mori: In cujus rei testimonium sigillum meum feci apponi huic scripto. Similiter, in testimonium homagii antedicti . . . . . . archiepiscopus, episcopi, comites, barones, clerici, et alii nobiles de Anglia, ad rogatum meum, una cum episcopis, abbatibus, comitibus, baronibus, et aliis nobilibus de Scocie, supranominatis, eidem scripto sigilla sua fecerunt apponi. Datum apud Novum Castellum super Tynam, in Anglia, die et anno predictis.
Sequitur Gallicum, sub eisdem verbis, per que predictum homagium factum fuit prefato Regi Anglie, per predictum Regem Scocie presentialiter, in hunc modum .
Mon seigneur, mon sire Edward, Rey d´Engleterre, sovereign seigneur du reaume de Escoce, ie Johan de Baillol, Rey de Es-coce, devien vostre homme lige de tot le reaume de Escoce ove les aportenances, e a qant qe il y apent: le quel je tieng, e dei [387 aar1291] de dreit, e cleim, por moi, e mes heyrs, Reys de Escoce, tenir heritablement de vous, e de voz heyrs, Reys d´Engleterre: e fey e leaute porterai a vous, e a voz heyrs, Reys d´Engleterre, de vie e de membre, e de terrien honeur, contre tote gent qe porunt vivere e morir.
Tenor autem littere confecte de homagio supradicto, Serome Galico, sequitur sub hoc forma .
A tous ceaus, qui cest escryt verront ou orront, Johan de Baillol, par la grace de Deu, Rey de Escoce, saluz en Deu. Sache vostre universite moi avoir fet homage au tresnoble prince, mon seigneur lige, mon sire Edward, par meisme la grace, Rey d´Engleterre, soverein seigneur du reaume de Escoce, au Noveau Chastel sor Tyne en Engleterre, le jour de la feste Seint Estefne, lendemain de Noel, le an del Incarnacion nostre Signeur, millysme deucentysme nonantysme secund, e du regne le dit mon seigneur le Rey Edward vyntysme premer. En la presence Des honeurables peres Johan de Dyvelyn; Antoyne de Dureme, e Johan de Carduil, evesqes; Henry de Lascy conte de Nicole, Johan de Garenne conte de Surreye; Iohan de Seint Iohan, Robert de Typetot, Nicolas de Segrave, Willame de Leyburne, Bryan le fiz Aleyn, Gilbert de Thorntone, Roger le Brabanzon, Robert Malet, Robert de Hertford, chevaliers; Johan de Langeton, chanceller d´Engleterre; Hue de Cressyngeham, Johan Woughan; Mestre Johan Lovel, e Wautier de Langetone, du reaume d´Engleterre; E en la presence Des honeurables peres Willame e Robert de S. Andreu, e de Glasgu, evesqes, Johan abbe de Geworthe, Johan conte de Boughan, Patryk conte de la Marche, Gilbert de Umframville conte de Aneguz, Johan conte de Atheyllis; Johan Comin, Alixandre de Baillol, Thomas Randulf, Geffrey de Montbray, Patryk de Graham, Willame de Seint Cler, Rychard Syward, Yngelram de Umfranville, Andreu de Moreve, Thomas Randul le fyz David de Torthorald, Michel de Wymes, Richard Fraser, Andreu Fraser, Alixandre de Bonikyl, e Johan de Strivelyn, de nostre reaume de Escoce, en les paroles souz escrites. Mon seignur, mon sire Edward, Rey d´Engleterre, soverein [388 aar1291] seigneur du reaume de Escoce, ie Johan de Baillol, Rey de Escoce, devien vostre homme lige, de tot le reaume de Escoce, ove les aportenances, e a qant qe il y apent, le quel ie tient, e dei de dreit, e cleim por moi, e mes heyrs, Reys de Escoce, tenir heritablement de vous, e de voz heyrs, Reys d´Engleterre: e fey, e leaute portera a vous, e a voz heyrs, Reys d´Engleterre, de vie, e de membre, e de terrien honour, contre totes gens qe porunt vivere e morir. En tesmoigne de ceste chose, je ai fet mettre mon seal a cest escryt. En semblement, en tesmoignance del homage avantdit, le arcevesque, evesqes, contes barons, clers, e autres nobles d´Engleterre, a ma priere; Ove les evesqes, abbe, contes, barons, e autres nobles de Escoce, desuz nomes, a meisme le escryt ont fet mettre lor seaus. Done a Noveau Chastel sor Tyne, en Engletierre, le jour, e le an avantditz.
Sequitur quedam petitio, facta coram consilia prefati domini Regis Anglie, ex parte predicti Regis Scocie, per quosdam ipsius consiliarios, et ad hoc suos nuncios speciales; et responsio subsecuta ad eam, una cum quadam protestatione, interposita in hunc modum .
In nomine Domini, Amen. Redeunte serenissimo principe, domino Edwardo, De gracia, Rege Anglie illustri, superiore domino regni Scocie, de regno eodem; et apud Novum Castellum super Tynam, in regno suo Anglie constituto, quamdam querelam de quibusdam auditoribus, nuper per ipsum in dicto regno Scocie deputatis, per quendam magistrum Rogerum Bartholomei, burgensem de Berewyk, super Twedam, in Scocia, ad eum delatam, mandauit per justiciarios suos audiri et sibi inde justiciam exhiberi. Sane cum per Venerabilem patrem, dominum W. episcopum Sancti Andree, et Nobiles viros dominos Johan´ comitem de Boughan, Patricium de Graham, Thomam dictum Randulf, et quosdam alios magnates et proceres predicti regni Scocie, de consilio magnifici principis domini J. Regis Scocie illustris, coram Venerabilibus patribus dominis Johanne archiepiscopus Dublinensi: [389 aar1291] Antonio Dunelmensi: Johan´ Carleolensi, Dei gracia, episcopis. Ac viris egregiis, dominis Henrico de Lascy comite Lyncolnie, Johanne de Sancto Johanne, Roberto de Typetot, et pluribus aliis de consilio domini Regis Anglie. Ex parte dicti Regis Scocie petitum fuisset, ut idem dominus Rex Anglie seruaret promissionem, quam fecerat de legibus et consuetudinibus predicti regni Scocie observandis, et quod querele seu placita, que super rebus quibuscumque, infra dictum regnum Scocie consistentibus, mota fuerunt, extra idem regnum minime traherentur, nec in dicto regno Anglie executio fieret de eisdem. Ex parte domini Regis Anglie, presente consilio suo predicto, per dominum Rogerum le Brabanzon, justiciarium suum fuit eis responsum et dictum; quod satis illis constabat, et constare potuit, quod prefatus dominus Rex Anglie promissa seruauit, nec in aliquo venerat contra ea; quamquam ad peticionem unanimem communitatis prefati regni Scocie, de assensu episcoporum, prelatorum, comitum et magnatum ejusdem regni, quedam dilacionum dispendiosa prolixitas, rcstricta fuisset ad tempus, pro celeriori justitia facienda. De querelis autem, que ad prefatum dominum Regem Anglie sunt delate, de auditoribus et ministris per ipsum, ut superiorem dominum supradicti regni Scocie, in regno deputatis eodem (qui quidem suam representabant personam) cujusmodi querelarum ad ipsum spectat congnitio, sue congnicioni specialiter reseruauit: nullus alius, preter eum, racione superioritatis dominii sui, potest, seu debet congnoscere, vel facta eorum, si in aliquo erraverint, corrigere, nec in illis habet aliquatenus intromittere; eo quod de judiciis ipsius superioris domini et eorum, qui suam representant sermonem, non pertinent ad subditos interponere partes suas. Protestabatur etiam predictus dominus Rogerus le Brabanzon, vice et nomine prefati domini Regis Anglie, superioris domini predicti regni Scocie, et pro heredibus suis, et dixit: Quod, licet idem dominus Rex Anglie, nuper vacante dicto regno Scocie, super certis articulis quasdam promissiones fecisset ad tempus, et eas, ut premittitur, obseruarit; non intendit, aut vult, Rege jam in eodem regno creato, per eas deinceps artari amodove ligari, quin querelas et alia queuis negocia, que qualitercumque regnum Scocie prenotatum contingant, seu de eodem [390 aar1291] regno fuerint, que legitime deferentur ad eum, possit admittere, et saniori ac justiori modo, quo poterit, inde facere justitie complementum: et superioritatem ac dominium suum, que habet in ipso regno Scocie, infra regnum Anglie, ubi sibi placuerit, prout justum fuerit, exercere. Postea, apud Novum Castellum predictum, in camera prefati domini Regis Anglie, ultima, scilicet, die mensis Decembris, innouata fuit memorata protestacio per supradictum Rogerum le Brabanzon; Presentibus, Anglie et Scocie Regibus antedictis; ac Venerabilibus patribus, Johanne archiepiscopo Dnblinensi, Antonio Dunelmensi, Willielmo Sancto Andree, et Roberto Glasguensi, Dei gratia, episcopis. Et nobilibus viris, Henrico Lyncolnie, Johanne Surrye, Johanne de Boughan, Patricio de Marchia, Gilberto de Aneguz, comitibus, Johanne de Sancto Johanne, Roberto de Typetot, Nicolao de Segrave, Patricio de Graham, Willielmo de Seint Cler, Alexandro de Balliolo, Galfrido de Montbray, Thoma Randulf, Gilberto de Thorntone, Roberto Malet, Hugone de Gressyngeham, Johanne Woughan, et nonnullis aliis prelatis, comitibus, baronibus, magnatibus, proceribus, existentibus tunc ibidem. Et statim, postmodum, presentibus eisdem omnibus, prefatus dominus Rex Anglie protestabatur, sermone Gallico, viua voce, scilicet, quod non obstantibus promissionibus, concessionibus, confirmationibus seu ratificacionibus (si que prius per eundem facte fuerint) quibuscumque, litteris seu instrumentis vallatis (per que quidem se artatum minime reputat aut ligatum) querelas et alia queuis negocia, predictum regnum Scocie qualitercumque tangencia, et que de eodem regno fuerint, que legitime deferentur ad eum, intendit admittere et audire, ac inde conquerentibus exhibere justitie complementum, et superioritatem ac directum dominium suum, que habet in ipso regno Scocie, infra regnum Anglie, ubi et quando sibi placuerit, prout justum fuerit, exercere: et eciam ipsum Regem Scocie propterea, si necesse fuerit, ad presenciam suam, infra predictum regnum s#numAnglie, facere evocari. [391 aar1291] 
Tenor autem cujusdam littere prefati Regis Scocie, diuersos articulos continentis, prout patet inferius, Gallico sermone confecte, que quidam subsequenter in personam supradicti domini Regis Anglie emanauit, sequitur sub hac sententia literali .
[ I dette brev og i det følgende meddeler John Balliol, konge av Skotland, bl. a., at de breve, overenskomster, løfter o. s. v., som er git i anl. av det paatænkte egteskap mellem kong Edward av Englands søn og kong Eirik av Norges datter, ikke længer har nogen gyldighet. 2 jan. 1293. Newcastle on Tyne ] Omnibus, presentes litteras visuris vel audituris, Johannes de Balliolo. Dei gracia, Rex Scotorum, salutem in Domino. Cum dominus noster, dominus Edwardus, Rex Anglie, superioritatis dominii sui, tenuerit predictum regnum Scocie in manu sua, quousque fecisset illis justiciam qui jus petierunt in regnum predictum: ac aliquas convenciones, promissiones, et obligaciones fecisset petentibus, et custodibus, ac probis hominibus ejusdem regni, tam de ipsius regni et castrorum restitucione facienda, quam de rebus aliis, de quibus fecerat scripta sua, certis penis appositis, sicut in scriptis continebatur eisdem: Et postmodum, in presencia sua, per judicium curie sue, nobis adjudicauerit dictum regnum, et seisinam ejusdem regni, et castrorum, cum omnibus allis rebus, liberauerit ita plene et integre, sicut per convenciones, obligaciones, et promissiones, quas inde fecerat, tenebatur. Nos, pro nobis, et pro omnibus heredibus nostris, ac pro omnibus illis, ad quorum manus predictum regnum deveniat futuris temporibus, quicumque fuerint, quietamus predictum dominum nostrum Regem Anglie, et heredes suos, inperpetuum, de omnibus conuencionibus, promissionibus, et obligacionibus, atque penis, racione ipsarum conventionum, promissionum, et obligacionum, nobis, seu probis hominibus dicti regni factis, que idem regnum in rebus ipsius regni contingat. Et, si aliquod scriptorum, qualecumque sit illud, quod tangat premissa, aliquo tempore amodo sit inventum, volumus et concedimus, pro nobis, et heredibus nostris, quod nullius sit roboris aut valoris: ita quod nec domino nostro Regi predicto, neque heredibus suis, Regibus Anglie, obesse valeat; nec nobis, neque heredibus nostris, Regibus Scocie, nec etiam illis, qui dictum [392 aar1291] regnum Scoeie tenebunt, quicumque sint illi, prodesse, nec locum aliquo tempore obtinere. Insuper promittimus, pro nobis, et omnibus nostris heredibus, Regibus Scocie, et pro omnibus illis, qui regnum Scocie tenebunt, quicumque fuerint, universa et singula ratificare, que prefatus dominus noster Rex Anglie fecit de regno predicto, aut de rebus ipsius regni, racione superioritatis dominii sui, dum idem regnum in manibus suis fuit: et ea ratificamus, et firmamus, ac habemus, et habebimus firma et stabilia inperpetuum, pro nobis, et omnibus nostris heredibus, et pro omnibus illis qui predictum regnum tenebunt. Preterea volumus et concedimus, pro nobis et heredibus nostris, necnon et pro omnibus illis qui post nos predictum regnum Scocie tenebunt, quod scriptum seu scripta, factum vel facta, per prefatum dominum nostrum Regem Anglie, apud Norhampton´, vicesima octaua die Augusti, anno regni sui decimo octavo, custodibus . . . . episcopis, abbatibus, et toti clero: comitibus, baronibus, et toti communitati regni Scocie, super quodam tractatu matrimonii, faciendi inter filium ejusdem domini nostri Regis Anglie, et filiam Regis Norwegie, dominam et reginam Scocie (cujus heres nos sumus) continentia diversos articulos, concessiones, promissiones, affirmaciones, et ratificaciones, tangentes statum, leges, jura, libertates, consuetudines, separaciones, divisiones, et quietancias subjecciones prefati regni Scocie, et inhabitancium idem regnum, quibuscumque loco et tempore, de cetero, in nostra custodia, vel aliena repperiantur, cassa sint et irrita, et nullius firmitatis, nec aliquo tempore robur obtineant; set deinceps sint penitus annullata, et pro nullis etiam teneantur. Et de omnibus illis concessionibus, promissionibus, affirmacionibus, ratificacionibus, et de omnibus aliis rebus, quocumque nomine censeantur, aut specificentur, in scripto vel scriptis, superius nominatis; predictum dominum nostrum Regem, et heredes suos, pro nobis, et heredibus nostris, et pro omnibus illis, qui post nos predictum regnum Scocie tenebunt, per presentes litteras penitus quietamus. In cujus rei testimonium presenti scripto sigillum nostrum, una cum sigillis venerabilium patrum, Willielmi episcpopi Sancti Andree, et Roberti episcopi Glasguensis, Johannis comitis de Boughan, Patricii comitis de Marchia, Gilberti comitis de Anegus, [393 aar1291] Johannis Comyn, Alexandri de Balliolo, Galfridi de Montbray, Patricii de Graham, Willielmi de Seint Cler, et Thome Randulf´ fecimus apponi. Datum apud Novum Castellum super Tynam, in Anglia, secunda die mensis, Januarii: anno Incarnationis Dominice, millesimo ducentesimo nonagesimo secundo: et regni predicti domini nostri Regis Edwardi vicesimo primo: ac regni nostri primo.
Sequitur Gallicum suprascripte littere, sub eodem tenore, sub quo facta fuerat et signata.
A tous ceaus qe cestes presentes lettres verront ou orront, Jahan de Baillol, par la grace de Dieu, Rey de Escoce, saluz en Deu. Come nostre seigneur, sire Edward, Rey de Engleterre, soverein seigneur du reaume de Escoce, par la reson de sa sovereine seigneurie, eit tenu le avantdit reaume de Escoce en sa main, tant que il eust fait dreit a ceaus qe dreit demandeient en la reaume avantdit: e aucuns covenances, promesses, e obligations feist as demandans, e as gardeins, e as proudes hommes du reaume, aussi bien de la restitucion fere du reaume e des chasteaus, come des autres choses, dont il aviet fet ses escrite, e certeines peynes mises, sicome fu contenu en meismes les escrytz: E puis, en sa presence, par jugement de sa court, nous eit le reaume ajuge, e la seisine du reaume e des chateaus, oue totes autres choses, livere, ausi pleinement e entierement, come il esteit tenus par ses covenances, obligations, e promesses. Nous, per nous, e por tous noz heyrs, e por tous ceaus, en qi mains le reaume deveigne en tens avenir, qi qe ll onqes seient, quitoms le avantdit nostre seigneur le Roy d´Engleterre, e ses heyrs, a tous jors pardurablement, de totes maneres de covenances, e des promesses, e des obligacions, e peynes, par la reson des covenances, promesses, e obligacions, a nous, ou a la bone gent du reaume avantdit, faites, qe touchent le reaume avantdit en les choses du reaume. E, si nul escryt, quelque il seit, qe touche cestes choses avantdites, seit en aucuns tens, desore en avant, trove, voloms e grantons, por nous, e por noz heyrs, ue il seit de nule value ne force: issi que il ne puisse a lui, ne a ses heyrs, Reys d´Engleterre [394 aar1291] nuire: ne a nous, ne a noz heyrs, Reys de Escoce, ne a ceaus, qe le reaume de Escoce tendront, qi qe il onqes seint, valer, ne lieu tenir en nul tens. Encore promettoms, por nous, e por tous noz heyrs, Roys de Escoce, e por tous ceans, qe le reaume de Escoce, tendront, qi qe il onqes seint, que nous totes les choses, que il feseit du dit reaume, ou des choses do dit reaume, par la reson de la sovereine seigneurie, tant come ce reaume fu en sa mien, ratefioms, e afermoms, e avoms ferm e estable a tous jours, per nous, e por tous noz heyrs, e por tous ceaus, qe le reaume tendront. Estre ceo, voloms e grantoms, por nous, e por noz heyrs, e por tous ceaus qe le dit reaume de Escoce apres nous tendront, qe escryt ou escrytz, fait ou faitz, par le devantdit nostre seigneur le Rey d´Engleterre a Norhamptone le xxviii. jour de Aust, le an de son regne xviii. as gardeins, evesqes, abbes, et tote la clergie: contes, barons, e a toute la communaute du reaume de Escoce, de une porpalance de un mariage, faire entre le fiz le devantdit nostre seigneur le Roy d´Engleterre, e la fille la Reyne de Norwege, dame e Reyne de Escoce (qi heyr nous sumes) contenants autres divers articles concessions, promesses, affermemens e ratifiemens, touchans le estat, leys, dreytz, franchises, coustumes, servances, divisions, e quitances de subjections, de l´avantdit reaume de Escoce, e des enhabitans meisme le reaume, en quel lieu e en quel tens qe il seint, de ci en avant, en nostre garde, ou en autri troves, seint casses, veins, e nule fermete ne force ne eient en nul tens; mes de tot en tot, seient, desore en avant, anientys, e por nulz tenus. E de toutes celes concessionis, promesses, affermemens, ratefiemens, e de toutes autres choses, par queuque nom elles seint nomees ou especefieez, en le escryt, ou escrytz avant nomes, le devantdit nostre seigneur le Rey, e ses heyrs por nous, e por noz heyrs, e por tous ceaus, qe apres nous le reaume de Escoce tendront, de tot en tot, quitoms par ceste presente lettre. En tesmoigne de ceste chose, a cest present escryt nostre seal, ensemblement ou les sealz des honeurables peres, Willame evesqe de Seint Andru, Robert evesqe de Glasgu, Johan conte de Boughan, Patryk contre de la Marche, Gilbert conte de Aneguz, Johan conte de Atheilles, Johan Comyn, Alexandre de Baillol, [395 aar1291] Geffrey de Montbray, Patryk de Graham, Willame de Seint Cler, e Thomas Randulf, avoms fet mettre. Done a Noveau Chastel sor Tyne, En Engleterre, le secund jour de moys de Jenuer: le an del Incarnacion nostre Seignour, myllysme ducentysme nonantysme secund: e du regne nostre seigneur le Rey Edward avantdit, vyntysme premer, e du nostre premer. Ego Johannes Erturi de Cadamo, apostolice sedis auctoritate notarius publicus, premissis, que acta fuerunt prout superius continetur, omnibus presens interfui; et ut adhibeatur eisdem, de cetero, plena fides, rogatus propria manu scripsi, et mei singni annotatione in hanc publicam formam redegi. Hic finis est Magni Rotuli Scocie.
Registratur over brev og kostbarheter i skatkammeret i Edinburg 1291, optat efter den engelske konge Edwards I´s befaling. Heri nævnes flere dokumenter angaaende Norge. Brevene deponeredes foreløbig i Berwick, men førtes siden til England og er vistnok nu forsvundne.
Orig. p. perg. in duplo (Scot.s Documents) Box 3, Nos. 53, 54. Trykt i The Acts of the Parliaments of Scotland vol. I, Appendix to the Preface s. 5-6 (jfr. Pref. s. 48). Jfr. Calendar of Documents rel. to Scotland, II nr. 526.
Indentura de munimentis captis in thesauraria de Edinburgh et depositis per preceptum Regis Anglie apud Berewyk anno domini millesimo cc.lxxxxi.
Ista monumenta subscripta capta fuerunt in Thesauro de Edenburg´ in presencia Abbatum de Dumferlyn et de Sancta Cruce de Edenburg´ et Johannjs de Lythgraynes. Willelmi de Lyncoln Thome de ffisseburn´ et Willelmi de Dunfres custodum Rotulorum Regni Scocie et deponenda apud Berwyk per preceptum. E[dwardi]. Regis Anglie et superioris domini Scocie videlicet. In primis. Carta Ricardi Regis Anglie facta Willelmo Regi Scocie de feodo recipiendo eundo et redeundo ad Curiam Anglie. Item alia Carta quod Alexander rex Scocie non iniet fedus cum inimicis Henrici regis Anglie nec Guerram procurabit. [396 aar1291] Item vna carta quod adventus Regis Scocie non trahatur ad consequenciam de veniendo ad Coronacionem Regis Anglie. Item obligacio domini Roberti de Brus Junioris quod erit fidelis Regi Scocie. Item littera Ricardi Regis Anglie de reddicione Castrorum de Rokesburg et Berwyk. Item Carta Lodouici filii Regis ffrancie. facta Regi Scocie. Item Carta Regis Norwagie de homagio faciendo Regi Scocie per insulanos. Item obligacio hominum de Carryck quod erunt cum Rege Scocie contra omnes. Item littera maiorum Mannie missa Alexandro Regi Scocie. Item Carta Baronum de Ergad´ facta Regi Scocie. Item obligacio magnatum Scocie facta Regi Alexandro quod tenebunt domicellam Norwagie pro domina et Regina Scocie. Item carta Baronum Anglie missa Regi Scocie contra Johannem regem Anglie. Item carta Baronum Anglie et Ciuium Londonie missa Regi scocie contra Johannem Regem Anglie. Item carta Baronum Anglie missa probis hominibus Carleoln´ contra Johannem Regem Anglie de Ciuitate Carlleolensi reddenda Regi Scocie. Item carta Baronum Anglie missa tenentibus Northumbriam Westmerland Cumbriam contra Johannem Regem Anglie. Item Carta Regis Anglie quod Rex Scocie et sui incole possint se maritare non obstante confederacione prius inter eos facta. Item littera H[enrici]. regis Anglie de veniendo apud Norham missa Regi Scocie die statuto. Item Carta. H[enrici]. Regis Anglie de aduocacionibus ecclesiarum Cumberlandie facta Regi Scocie. Item Carta domini Regis Anglie facta Alexandro Regi Scocie de terris de Penreth et aliis terris in Cumberlandia. Item littera maioris et Ciuium Londonie missa Regi ScocicScocie[sic] contra Johannem Regem Anglie. Item littera Regis Mannie quod tenebit terram Mannie de Rege Scocie. Item Scriptum cirographatum inter. H[enricum]. regem Angle et A[lexandrum]. regem Scocie de comitatibus Northumbrie Cumbrie et Westmerland factam Coram Octonie legato. [397 aar1291] Item littera Regis Anglie missa Regi Scocie et Davido fratri suo. Item littera Edwardi Regis Anglie quod adventus Regis Scocie ad coronacionem suam nec petita seruicia ibidem ipsi Regi Scocie sint preiudicalia. Item Scriptum obligatorium Angus filii Donaldi quod exheredetur si forisfecerit contra Regem Scocie. Item finalis concordia inter Reges Norwagie et Scocie facta super Mannia et aliis insulis. Item littera Pandolphi legati de prorogacione dierum. Item littera. H[enrici]. Regis Anglie facta Alexandro Regi Scocie de Warda et maritagio H[ugonis]. Bygot Comitis Northfolch´. Item Carta Johannis Regis Anglie missa Willelmo Regi Scocie de tractatu maritagij inter Regem Francie et filiam Willelmi Regis Scocie. Item littera missa Regi Scocie per magnates Anglie post mortem Regis Johannis de veniendo usque Norhamton ad Regem eligendum: simul cum principe Northwallie. Item quedam inquisicio facta apud Rokesburgh per probos homines de Regno Scocie super bund´ marchie et eciam super discordias fluctus maris inter Berwyk et Twedmoth. Item Scriptum Cirographatum inter magnates Scocie sub pena quatuor millium marcarum Regi Scocie soluendarum. Item Bulla Honorij tercij de immediata subieccione Ecclesie Scotticane ad Ecclesiam Romanam. Item alia Bulla Clementis quarti quod Rex Anglie possit recipere decimam de clero Scocie. Item littera de conuencione inter E[dwardum]. Regem Anglie et custodes Scocie. de maritagio Domicelle Norwagie. Item scriptum Regis Scocie A[lexandri]. per quod concessit Episcopo Sodorensi quod non iret super Manniam usque ad tempus. Item proteccio domini H[enrici]. Regis Anglie facta domino Mangno regi Mannie in partibus Wallie. Item quieta clamancia J. Comyn patris facta Regi Scocie de communa colpandi et consicandi in boscis et dunis ad manerium de Werck pertinentibus. Item preter ista scripta capta fuerunt ibidem transcripta irrotulata in Capella domini regis. [398 aar1291] Item vna cedula que loquitur de Warda Castri de Rokesburgh. Item rotulus de Burgis et molendinis. Item vnus rotulus de recognicionibus magnus. Item vnus rotulus in cuius fine continetur carta de minera de Aldeston´. Item alius rotulus de recognicionibus in quo multa negocia vtrumque Regnum tangencia continentur et eciam negocium tangens Comitem de Marr´ et Thomam le Usser. Item alius minor Rotulus de cartis et libertatibus de Berwyk et ibi inuenitur quod Burgenses tenentur includere Villelmum de Berwyk. Item vnus Rotulus de Titulis olim cartarum quem W[illesmus]. de Dunfres facere fecit. Item vna cedula de cronicis de aduentu regis Willelmi ad regem Anglie. Item vna cedula tangens Garderobam Regine Scocie. Item vna cedula de armis Regis Scocie traditis Ingramo de Vmframvill´. Item vnus Rotulus de antiquis statutis Regni Scocie. preterea .iij. Ciphi de Cristallo. tres ciphi de nuce et vnus ciphus argenteus. Vnum Turribulum argenteum deauratum. Duo godecta vytrea. virga Aaron. tria cornua eburnea. vnus baculus vnde Eustachius de Vescy seysiuit Regem A[lexandrum]. in comitatu Northumbrie cum esset apud Norham ad Castella obsidenda. viginti due lingue serpentine posite in argento. vna clauis Sancti Mahuscy. vnus ciphus argenteus. duo costrelli de cristallo. quatuor Cophini cum reliquis diuersis. vnus cophinus cum cruce argentea in qua est pars crucis dominice. duo tamerelli ligati argento. duo antiqui Rotuli de Gardropa Regine. Omnia ista inuenta fuerunt in quadam Cista in dormitorio sancte crucis et ibidem reposita per predictos Abbates et alios sub eorum sigillis. Et in Tesauro castri de Edenburg´ inuente fuerunt ornamenta subscripta. scilicet. due cappe brudate nobiles. vna casula brudata nobilis. alia non brudata. Tunicula et dalmatica de Rubeo samito. due stole. due favones brudate cum vno amito et vna alba brudata. vnum manutergium cum frontali brudato. duo filatoria burellata in parte deaurata. vnum par spalariorum et maniculorum cum [ca]sula corporalium brudatorum. vna Cappa de viridi [399 aar1291] samito. due cappe de samito purpureo et due de samito rubeo. vna tunicula et vna dalmatica de Beaudekyn. vnum amitum brudatum. tres Beaudekyns. Item plura minuta volutata in panniculo lyneo. vnum vestimentum integre vetus s[iu]e casula. vnum scrineum argenteum deauratum in quo reposat crux, que vocatur la blak Rode. vnum pecten eburneum. vnum auriculare de Beaudekin. tria manutergia. et vna nauis ad incensum. In cuius rei testimonium quilibet predictorum abbatum et aliorum sigilla sua scriptis aliorum apposuerunt. Datum apud Edenburg die Jouis in vigilia Sancti Bartholomei Anno domini m occ o Nonagesimo primo.
Guy de Dampierree, greve av Flandern (1278-1305), anbefaler sin tjener Willelmus C. til kongerne Magnus av Sverige, Eirik av Danmark og Eirik av Norge og beder dem give ham frit leide og hjælp til at faa betaling av sine skyldnere.
Utkast p. perg. i arkivet i Lille. Premier Cartulaire de Flandres. B. 1561, fol. 135, nr. 508.
Excellentissimis principibus Dei gratia M. regi Suevie, E. regi Dacie et E. regi Norwegie, Guido etc. salutem et paratam ad eorum beneplacita voluntatem. Pro Willelmo dicto C., famulo nostro, latore presentium, qui pro nostris et suis negociis in regnis vestris habet facere, attente rogamus et requirimus quatenus eundo, redeundo et morando, in salvo conductu habendo, in persona et rebus, eidem vestra regalis clemencia subvenire dignetur et ut ipsi a suis debitoribus satisfiat, tantum inde pro nobis facientes ut vobis et vestris, si casus occurreret, grata teneamur vocissitudine complacere. Presentibus ultra biennium minime valituris. Dat. anno Domini m o etc.
[400 aar1292] 
Kong Edward I av England utsteder leidebrev for de sendebud, som kong Erik av Norge hadde sendt til ham.
Patent Rolls, a o 19 Edw. I, m. 4.
De conductu.
Nuncii Errici (!) Regis Norwagie, quos idem Rex pro quibusdam negociis suis prosequendis duxerit (!) ad presenciam R(egis) destinandos, habent litteras. Regis. de conductu duraturas a festo omnium Sanctorum proximo futurum (!) vsque in vnum annum proximo sequentem completum. Teste Rege apud Berkele .xj. die Octobris.
Kong Edward I befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse angaaende nogen misdædere, som utenfor kysten av Norfolk overfaldt og plyndret nogen Wykenger og Berges og andre kjøbmænd fra Norge.
Pergamentrulle i Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 20 Edw. 1, membr. 13.
De transgressione audienda et terminanda.
Rex dilecto et fideli suo Hugoni de Cressingham salutem. Sciatis, quod assignauimus vos ad inquirendum per sacramentum proborum et legalium hominum de Comitatu Norfolkie per quos etc., qui malefactores etc. nuper per costera maris inter Thornham et Burnham quosdam Wykenger et Berges et alios mercatores de Regno Norwagie in quadam naui existentes vi et armis insultauerunt et homines in eadem Naui existentes eiecerunt, verberauerunt et maletractauerunt et bona et catalla sua ad valenciam quingentarum marcarum in eadem Naui existencia ceperunt et asportauerunt et alia enormia etc., et ad querelam illam audiendam et terminandam et vlterius inde faciendum quod ad iusticiam pertinet etc. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Norfolkie, quod ad certos etc. venire faciat coram vobis .xij. probos et legales homines per quos etc. In cujus etc. Teste Rege apud Wisebecham .xx. die Maij.
[401 aar1292] 
Domsavsigelse avsagt i parlamentet i Berwick-on-Tweed av Edward I av England som Skotlands øverste herre og hans raad i anledning av en fordring fra kong Erik av Norge. Den skotske konge Alexander hadde git sin datter Margareta i anledning av hendes giftermaal med kong Erik i medgift 14 000 mark sterling; derav hadde han i levende live betalt 7 000 mark og anvist resten paa indtægterne av Rostimay, i bispedømmet Moray, i Banef syssel, i Aberdeen sherifdømme og Balhelvie, Bathgate og Rathin i Edinburgh, og hvis det ikke strak til, ogsaa paa indtægterne av Minnemorth. Disse penge skulde oppebæres av Erik og Margareta og deres livsarvinger; men efter kong Alexanders død var de holdt tilbake. Edward I tildømmer nu kong Erik indtægterne av de før nævnte godser med undtagelse av Minnemorth, for hvilket gods saken nærmere skal undersøkes, dog saaledes at disse len skal overdrages til paalidelige skotlændere, som derav skal svare de skyldige indtægter til kong Erik.
Pergamentrulle i Public Record Office, London, Patent Rolls, a o .20 Edw. 1, m. 7. Trykt i Doc. Ill. of the Hist. of Scotland I 313-317. Jfr. følg. nr. og Munch IV 2, 198 f.
Norwagia. Processus peticionis Regis Norwagie habitus coram Rege Anglie.
Processus super quadam peticione dei parte magnifici Principis domini Erici, dex gracia Regis Norwegie illustris, coram nobis, Edwardo, dei gracia Rege Anglie, Domino Hibernie, Duce Aquitannie et superiore Domino Regni Scocie et consilio nostro per attornatos ipsius Regis Norwegie proposita, habitus, et iudicium inde secutum, scripture fidei inde facientes committi, processum eundem cum dicto iudicio ad certitudinem pleniorem fecimus sigilli nostri impressione muniri in forma subscripta. Dominus Ericus Rex Norwagie per Huguicionem Plebanum de Castellione, Magistrum Petrum Algoti, Magistrum Bernhardum Lodowici, Willelmum de Thornham Militem, et Arnonem Canonicum Bergensem, attornatos suos per litteras suas patentes constitutos supplicauit domino Edwardo dei gracia Regi Anglie, Domino Hibernie et Duci Aquitanie et superiori Domino Regni Scocie coram ipso domino Rege Anglie et consilio suo vtriusque Regni Anglie, videlicet et Scocie, apud Berewik super Twedam ad parliamentum prefati domini Regis Anglie in crastino Sancte Trinitatis. Anno gracie. M oc oc. Nonagesimo secundo et anno regni prefati domini Regis Edwardi vicesimo, quod cum bone memorie dominus Alexander vltimus Rex Scocie teneretur dicto Regi Norwegie in quatuordecim mille marcis sterlingorum pro maritagio [402 aar1292] Margarete filie dicti domini Alexandri dudum disponsate ipsi Regi Norwagie, et de quibus quatuordecim mille marcis prefatus Alexander in vita sua ei satisfecit de septem mille marcis, et pro residuis septem mille marcis, idem Alexander concessisset et assignasset eidem Regi Norwagie et prefate Margareta vxori sue et heredibus de corporibus eorundem procreatis redditus terrarum et tenementorum subscriptorum, videlicet Rostimay, Morauiensis diocesis, in balliuia de Banef, et de Balhiluy in vicecomitatu de Aberden, et de Badked et Radthen in vicecomitatu de Edinburgh, percipiendos annuatim, videlicet quolibet anno septingentas marcas. Et si redditus predictorum terrarum et tenementorum non sufficerent ad predictas septingentas marcas per annum, quod id, quod dificeret, leuretur de terris de Minnemorth et eisdem Errico(!) et Margarete et heredibus suis predictis solueretur. Habendum et tenendum eisdem Erico et Margarete et heredibus suis predictis. Et de quo redditu proueniente de predictis tenementis ijdem Ericus et Margareta in vita ipsius Margarete et eciam tempore predicti domini Alexandri per concessionem et assignacionem predictas fuerunt in seisina, et eciam post mortem predicti Alexandri quousque iam tribus annis elapsis, quod Episcopus Sancti Andree et Episcopus Glasguensis et alii custodes regni Scocie predictum redditum eidem Regi Norwegie detinuerunt et adhuc detinent. Et peciit, quod dominus Rex Anglie vt superior dominus regni Scocie restitutionem predicti redditus de terris et tenementis predictis prouenientes in forma predicta sibi facere preciperet, simul cum arreragiis suis de tribus annis predictis etc. Et super hoc per regem Anglie et consilium suum quesitum de predictis attornatis, si quid habeant, seu ostendere sciant pro ipso domino Rege Norwegie domino suo de concessione et assignacione predictis factis eidem domino suo et prefate Margarete vxori sue per predictum Alexandrum Regem Scocie in forma predicta. Et iidem attornati dicunt, quod nichil habent in scriptis ad presens. - Immo dicunt quod concessio et assignacio predicte in forma predicta facte fuerunt, per quas quidem concessionem et assignacionem dominus Rex Norwagie dominus suus et Margareta vxor sua predicta fuerunt in seisina de predicto redditu proueniente de terris et tenimentis predictis et in seisinam positi, et quod certe persone assignate fuerunt ad recipiendum predictum redditum nomine ipsius Regis Norwegie et ipsi Regi liberandum [403 aar1292] et per quorum manus fuit inde seisitum. Et supplicant domino Regi Anglie vt superiori domino regni Scocie, quod super premissis per episcopos, Comites, Barones, proceres, et magnates et ceteros de consilio prefati domini Alexandri Regis Scocie tunc temporis existentes se velit cerciorare et secundum quod per eorum testimonium inuenerit, domino Regi Norwagie domino suo iusticiam velit exhibere, propter quod idem dominus Rex Anglie prefatis Episcopis, Comitibus, baronibus, proceribus, magnatibus, et ceteris de concilio prefati Alexandri Regis Scocie tunc existentibus in fide qua et tenentur et sacramento fidelitatis sibi prestito iniunxit, quod super hoc diligentem haberent inter eos tractatum et ei veritatem inde scire facerent; qui omnes in presencia, ipsius domini Regis Anglie constituti dixerunt super sacramentum suum quod omnia predicta tenementa exceptis, terris et tenementis de Minnemorth, assignata fuerunt prefato Regi Norwagie et Margarete vxori sue Ita quod inde perciperent redditus annuatim prouenientes pro predictis septingentis marcis per annum in forma predicta. Set bene dicunt, quod predictus Rex Norwegie fuit in seisina per concessionem et assignacionem predictas percipiendi predictum redditum de dictis terris et tenementis preter terras et tenimenta de Minnemorth pro dictis septingentis marcis annuis, quousque predicti Custodes iam tribus annis elapsis predictum redditum ei detinuerunt et ad huc detinent Et quia per testimonium et veredictum predictorum Episcoporum, Comitum, Baronum, et aliorum coram ipso domino Rege et superiore domino regni Scocie compertum est, quod omnia predicta terre et tenementa preter terras et tenimenta de Minnemorth assignata fuerunt predicto Regi Norwagie et Margarete vxori sue et heredibus de corporibus eorundem exeuntibus, Ita quod inde perciperent redditus prouenientes annuatim pro predictis septingentis marcis per annum. Et quod idem Rex Norwagie fuit inde in seisina, quousque iam tribus annis elapsis, quod predicti Custodes predictum redditum eidem Regi Norwegie detinuerunt. Et eciam quia predictus Rex Norwegie nichil in predictis septingentis marcis clamare potest nisi ad terminum vite sua tantum, per dominum Regem Anglie et superiorem dominum regni Scocie et consilium suum vtriusque regni consideratum est, quod idem Rex Norwegi recuperet seisinam suam de predicto redditu proueniente de predictis terris et tenimentis ad valorem eorundem terrarum [404 aar1292] et tenementorum preter terras et tenementa de Minnemorth pro dictis septingentis marcis per annum percipiendis tota vita sua in forma predicta et eciam arreragia predicti redditus de tribus annis preteritis, videlicet valorem redditus annuatim prouenientis de terris et tenementis predictis preter terras et tenementa de Minnemorth, Ita tamen quod terra et tenementa predicta preter terras de Minnemorth per ipsum regem Norwagie et suos tradantur aliquibus probis hominibus regni Scocie quos ad hoc eligerit et non aliis tenenda. Et ad respondendum annuatim de valore earundem terrarum et tenementorum ipsi Regi Norwagie ad totam vitam suam in forma predicta. Et quo ad terras et tenementa de Minnemorth, eo quod per predictum veredictum non sit compertum quod terre et tenimenta illa assignata fuerunt ad perficiendum id quod deficeret de predictis septingentis marcis annuis percipiendis de terris et tenementis, supra nominatis si redditus earundem terrarum et tenementorum supradictorum ad id non sufficeret nec idem dominus Rex Norwegie aliquid inde ostendit per scriptum aut alio modo sufficienti nec eciam idem Rex Norwagie inde fuit in seisina in forma qua peciit, Ideo quo ad supplicacionem istam de terris et tenementis de Minnemorth nichil capiat adpresens. Salua eidem Regi Norwegie accione sua si quam habeat uel alias ostendere ad superplusagium habendum in terris et tenementis de Minnemorth si redditus proueniens de aliis terris et tenimentis prenominatis ad plenariam solucionem septingentarum marcarum annuarum non sufficiant, cum inde loqui voluerit.
Proces ang. Erik Magnussons arv efter sin datter Margareta, dronning av Skotland, ført for kong Edward I i parlamentet Berwick. Kong Eriks fuldmægtige er Hugocio, pleban av Castellione, mag. Peter Algotsson, mag. Bjarne Lodinsson, hr. Viljam av Torgar og Arne, kannik i Bergen.
Rotuli Parliamenti 1293. 20 Edw. I (i hovedsaken likelydende med foreg. nr.). Trykt i Rotuli Parliamenti I, s. 105 f.
Petitio Regis Norwagie sequitur apud Berwyck super Twedam.
Ut processui qui sequitur adhibeatur in posterum plena fides, Nos Edwardus Dei gratia, Rex Anglie, Dominus Hibernie, Dux [405 aar1292] Aquitanie, et superior Dominus Regni Scocie, ad firmitatem majorem ipsum duximus sigilli nostri munimine roborandum. Dominus Ericus Rex Norwagie, per Huguicionem Plebanum de Castellione, Magistrum Petrum Algoti, Magistrum Bernardum Lodowyci, Willielmus de Thornham Militem, et Arnonem Canonicum Bergensem, Attornatos suos per litteras suas patentes constitutos, supplicavit Domino Edwardo Dei gratia, Regi Anglie, Domino Hibernie, Duci Aquitanie, et superiori Domino regni Scocie, coram ipso Domino Rege Anglie et Consilio suo utriusque regni, Anglie videlicet et Scocie, apud Berewyk super Twedam, ad Parliamentum prefati Domini Regis Anglie ibidem, in crastino Sancte Trinitatis, anno gratie M occ o nonogesimo secundo, et anno regni prefati Domini Regis Edwardi vicesimo. Quod cum bone memorie Dominus Alexander ultimus Rex Scocie teneretur dicto Regi Norwagie in quatuordecim mille marcis sterlingorum, pro maritagio Margarete filie dicti Domini Alexandri, dudum desponsate ipsi Regi Norwagie, et de quibus quatuordecim mille marcis prefatus Alexander in vita sua ei satisfecit de septem mille marcis; Et pro residuis septem mille marcis idem concessisset et assignasset eidem Regi Norwagie, et prefate Margarete Uxori sue, et heredibus de corporibus eorumdem procreatis, redditus terrarum et tenementorum subscriptorum, videlicet, de Rostymay Morauiensis diocesis in Balliva de Banef´, et de Balheluy in Vicecomitatu de Aberden´, et de Badked´ et de Radthou in Vicecomitatu de Edenburgh´ percipiend´ annuatim, videlicet quolibet anno, septingentas marcas: Et si redditus predictorum terrarum et tementorum non sufficerent ad predictas septingentas marcas per annum, quod id quod deficeret levaretur de terris de Muinemorth, et eisdem Erico, et Margarete, et heredibus suis predictis solveretur; Habend´ et tenend´ ipsis Erico, et Margarete, et heredibus suis predictis: Et de quo redditu proveniente de predictis tenementis iidem Ericus, et Margareta, in vita ipsius Margarete, et etiam tempore predicti Domini Alexandri, per concessionem et assignationem predictas, fuerunt in seysina, et etiam post mortem predicti Alexandri, quousque jam tribus annis elapsis quod Episcopus Sancti Andree, et Episcopus Glasguensis, et alii Custodes regnie Scocie, predictum redditum eidem Regi Norwegie detinuerunt, et adhuc detinent. Et petiit, quod Dominus Rex Anglie, ut superior Dominus Regni Scocie, restitutionem predictis provenient´ [406 aar1292] in forma predicta sibi facere preciperet, simul cum arreragiis suis de tribus annis predictis etc. Et super hoc, per ipsum Dominum Regem Anglie, et Consilium suum, quesitum est de predictis Attornatis, si quid habeant, seu ostendere sciant, pro ipso Domino Rege Norwagie, Domino suo, de concessione et assignatione predictis, factis eidem Domino suo, et prefate Margarete Uxori suo, per predictum Alexandrum Regem Scocie, in forma predicta. Et iidem Attornati dicunt, quod nichil habent in scriptis ad presens; immo dicunt, quod concessio et assignationem, Dominus Rex Norwagie, Dominus suus, et Margareta Uxori sua predicta, fuerunt in seysina de predicto redditu, proveniente de Terris et Tenementis predictis, et in seysinam positi: Et quod certe persone assignate fuerunt ad recipiend´ predictum redditum nomine ipsius Regis Norwagie, et ipsi Regi liberand´; et per quorum manus fuit inde seysitus. Et supplicavit Domino Regi Anglie, ut superiori Domino regni Scocie, quod super premissis per Episcopos, Comites, Barones, Proceres, et Magnates, et ceteros de Consilio prefati Domini Alexandri Regis Scocie tunc temporis existentes, se velit certiorare: Et secundum quod per eorum testimonium invenerit, Domino Regi Norwagie Domino suo justiciam velit exhibere. Propter quod, idem Dominus Rex Anglie prefatis Episcopis, Comitibus, Baronibus, Proceribus, Magnatibus, et ceteris de Consilio prefati Alexandri Regis Scocie tunc existentibus, in fide qua ei tenentur, et sacramento fidelitatis sibi prestito, injuxit, quod super hoc diligentem haberent inter eos tractatum, et ei viritatem inde scire facerent. Qui omnes in presentia ipsius Domini Regis Anglie constituti, dixerunt super sacramentum suum, quod omnia predicta tenementa, exceptis terris et tenementis de Muinemorth´, assignata fuerunt prefato Regi Norwagie, et Margarete Uxori sue, Ita quod inde perciperent redditus annuatim provenientes, pro predictis septingentis marcis per annum, in forma predicta. Set bene dicunt, quod predictus Rex Norwagie fuit in seysina per consessionem et assignationem predictas, percipiend´ predictum redditum de dictis terris et tenementis, preter terras et tenementa de Muinemorth´, pro dictis septingentis marcis annuis, quousque predicti Custodes, jam tribus annis elapsis, predictum redditum ei detinuerunt et adhunc detinent. Et quia, per testimonium et veredictum predictorum Episcoporum, comitum, Baronum, [407 aar1292] et aliorum, coram ipso Domino Rege, et superiore Domino regni Scocie, compertum est, quod omnia predicta terre, et tenementa, preter terras et tenementa de Muinemorth´, assignata fuerunt predicto Regi Norwagie, et Margarete Uxori sue, et heredibus de corporibus eorumdem exeuntibus; ita quod inde perciperent redditus provenientes annuatim pro predictis septingentis marcis per annum. Et quod idem Rex Norwagie fuit inde in seysina, quosque jam tribus annis elapsis, quod predicti Custodes predictum redditum eidem Regi Norwagie detinuerunt: Et etiam, quia predictus Rex Norwagie nichil in predictis septingentis marcis annuis clamare potest, nisi ad terminum vite sue tantum; per Dominum Regem Anglie, et superiorem Dominum regni Scocie, et Consilium suum utriusque regni, Consideratum est, quod idem Rex Norwagie recuperet seysinam suam de predicto redditu, proveniente de predictis terris et tenementis ad valorem eorumdem terrarum et tenementorem preter terras et tenementa de Muinemorch´, pro predictis septingentis marcis per annum, percipiend´, tota vita sua, in forma predicta, et etiam arreragia predicti redditus de tribus annis preteribus, videlicet valorem redditus annuatim provenientis de terris et tenementis predictis, preter terras et tenementa de Muinemorth´: ita tamen quod terre et tenementa predicta, preter terras et tenementa de Muinemorth´, per ipsum Regem Norwagie et suos tradantur aliquibus probis hominibus regni Scocie, quos ad hoc eligeret, et non aliis, tenend´; et ad respondend´ annuatim de valore earumdem terrarum et tenementorum ipsi Regi Norwagie ad totam vitam suam, in forma predicta. Et quoad terras et tenementa de Muinemorth´, eo quod per predictum veredictum non sit compertum, quod terre et tenementa illa assignata fuerunt ad perficiend´ id quod deficeret de predictis septingentis marcis annuis, percipiend´ de aliis terris et tenementis supra nominatis, si redditus earumdem terrarum et tenementorum supradictorum ad id plene non sufficeret, nec idem Dominus Rex Norwagie aliquid inde ostendit per scriptum aut alio modo sufficienti, nec etiam idem Rex Norwagie inde fuit in seysina in forma qua petiit; Ideo, quoad supplicationem istam, de terris et tenementis de Muinemorth´, nichil capiat ad presens: Salva eidem Regi Norwagie actione sua, si quam habeat, vel alias ostendere poterit, ad superplusagium habend´ in terris et tenementis de Muinemorth´, si redditus proveniens de aliis terris [408 aar1292] et tenementis prenominatis ad plenariam solutionem septingentarum marcarum predictarum non sufficiant, cum inde loqui voluerit.
Leidebrev for Robert Bruce, greve av Carrick, og hans datter Isabella i anledning av deres reise til Norge (og Isabellas giftermaal med kong Eirik).
Pergamentrulle i Public Record Office, London; Patent Rolls, a o20 Edward I, membr. 4.
De conductu.
Robertus Brus Comes de Carrik et Isabella filia eius habent litteras R(egis) de conductu in eundo uersus partes Norwagie ibidem morando eundo et inde redeundo duraturas vsque ad festum Natalis domini proximo futurum. Teste Rege apud Skipton in Cauen#(!). XXVIII die Semtembris.
Registratur over brev i arkivet paa Edinburgh slot, hvilke den engelske konge Edward I hadde bemægtiget sig, men nu leverede tilbake til den skotske konge Johannes de Balliol. Heri nævnes flere dokumenter vedrørende Norge.
Orig. i The General Register House i Edinburgh, trykt i The Acts of the Parliament of Scotland, vol. I, Appendix to the preface s. 7-11 (cf. pref. p. 48.)
Indentura facta inter dominum. E[dwardum]. Regem Anglie superiorem dominum regni Scocie et dominum J[ohannem] quondam Regem Scocie de bullis scriptis literis rotulis compotorum vicecomitum et aliorum ministrorum dicti regni Scocie et aliis memorandis inventis in castro de Edenburgh regno Scocie in manu domini Regis Anglie existente et liberatis per preceptum dicti Regis Anglie predicto Regi Scocie anno domini millesimo CC. mo lxxxxij do et regni predicti Regis Anglie xxj o.
Memorandum quod in isto Cirographo continentur omnia et singula que Dominus. Radulphus. Basset. Custos Castri Puellarum. constitutus per Serenissimum. Principem. dominum. [409 aar1292] Edwardum. die gracia. Regem. Anglie. Dominum. Hibernie. Ducem. Aquitannie et superiorem. Dominum Regni Scocie. ipso Regno in manu dicti domini Regis Anglie et superioris domini regni Scocie, existente. per mortem. A[lexandri] regis Scocie defuncti. venire fecit de dicto Castro. vsque ad Castrum. de Rokesburgh per mandatum. dominorum R[oberti]. Bathoniensis et Wellensis. A[ntonii]. Dunolmensis. et. W[illelmi]. Elyensis Episcoporum. W. de Langetone Custodis Garderobe. dicti domini Regis Anglie. et W. de Karletone. Baronis de Scaccario dicti domini Regis. Westmonasterio. compota tocius Regni Scocie ex parte predicti. domini Regis Anglie videlicet. Camerariorum. Justiciarii. vicecomitum. firmariorum dominicorum Regni. Thanorum. Burgorum. et omnium. ministorum Regni. predicti. apud dictum. castrum. de Rokesburgh et castrum. de Berewyk audiencium. Anno gracie Millesmo Ducentesimo. Nonogesimo. secundo. Et que omnia et singula adeo plene et integre sicut recepta fuerunt per auditores. predictos. sub sigillis suis. liberata. fuerunt. domino Alexandro de Balliolo Camerario dicti Regni per preceptum. dicti. domini Regis Anglie superioris domini Regni. Scocie. per manus dominorum. W. de Langeton. W. de Karleton predictorum. et. J. de Drokenesford. clerirorum domini regis Anglie Anglie. ad opus domini. J[ohannis] de Balliolo dei gracia Regis Scocie. postquam. idem. J[ohannes]. dictum regnum. coram. dicto domino. Rege Anglie. plene fuit adeptus. et per gentes ipsius Regis Anglie. ac magnates Scocie in sede sua Regia. de Scona assessus et pro Rege tentus. ac publice proclamatus. Videlicet. duo. coffri . . . . . in quorumque vna: fuerunt Rotuli continentes compotos tocius Regni Scocie. Et in altero Coffrorum eorundem. plura alia negocia tam de compotis. quam aliis memorandis. et eciam. plura scripta signata. et non signata cum aliis diuersis prout inferius continetur Videlicet in vno sacculo. continebantur. xxiij Rotuli magni et mediocres de compotis vicecomitum. Balliuorum. firmarum. Thanorum. Burgorum et aliorum de predictis compotis reddentibus. in Regno Scocie. diuersis temporibus Regum. Item in alio sacculo. c. iiij xx v. Rotuli et memoranda. de compotis omnimodis, receptas vel expensas aliquo modo tangentibus, tam vicecomitum. Balliuorum et aliorum ministrorum regni [410 aar1292] predicti: quam aliorum compota aliqua de rebus quibuscumque reddencium. videlicet. de Redditibus et firmis quibusdam. et firmis quibusdam et exitibus eorundem. de Inventorijs Castrorum et aliorum locorum. De expensis diversorum Nunciorum. Regis. et aliorum. De compotis monetarum et de instaurando Wayting´ Regis et Regine. et quibusdam expensis eorundem et lib[erorum] suorum et aliis compotis diuersis tangentibus. de temporibus diuersorum Regum. et in vno Rotulo eorundem continebantur quedam tangencia. testamentum. Willelmi quondam. Regis Socie. Item in Tercio sacculo. Lij Rotuli. Cedule. et memoranda. videlicet quidam Rotuli, de finibus factis. per gentes Scocie. Regibus eiusdem Regni. tam[de] vaccis quam denariis. et quidam. de lucris. Justiciario et aliis perquisitis. De auxiliis positis super Barones Regni. et collectis eorundem. De Catallis Burgensium diuersorum. appreciatis. et de aliis predicta tangentibus temporibus diuersorum Regum. Item in quarto sacculo, iiij xx. xiij. Rotuli parui et cedule et memoranda. de diuersis inquisicionibus. perambulacionibus et extentis terrarum. custodiis et aliis heiusmodi. predicta tangentibus. Item in quinto sacculo. xxv. Rotuli. et memoranda. de diuersis ordinacionibus de Hospicio. Regis et Regine diuersis temporibus et aliis. predicta contingentibus. Item in sexto sacculo. xlj. Rotuli et cedule. et scripta de obs[idi]bus traditis in manibus dieuersorum Re[gum] Scocie. et de hiis. qui fidelitatem. fecerunt Regibus predictis temporibus preteritis, et de pluribus negocijs tangentibus terram Mannie. Item in vij o. Sacculo. xxxiij. rotuli et cedule et quedam. scripta. sigillata tangencia matrimonium. Norwagie. et Flandrie. et negocia alia terrarum [harum] hinc inde facta et alia tangencia. maritagium. filie Comitis de Brus. ultime Regine Scocie. necnon et alia tangencia. prolocutionem. matrimonii inter filium. regis. Anglie de domicellam. Norwagie. heredem. Scocie. Item in. viij o. sacculo. CCCvij. Rotuli. cedule scripta. sigillata. et memoranda de querelis et peticionibus. diuersis. factis regibus Scocie. et transcripta diuersarum. litterarum Regibus predictis missarum. et alia huiusmodi negocia. tangencia. et quedam [411 aar1292] peticiones. facte regibus. Anglie. per Reges Scocie et responsiones ad quasdam. Item in. Nono. sacculo. xl. Rotuli. cedule et memoranda in quibus continentur transcripa. quarumdam. litterarum. Bullarum et cartarum vna cum. legibus Marchie et quadam inquisicione tangente Marchiam. et transcriptum littere Episcopi. Dunolmensis. misse ad Regem. Scocie. Item in decimo sacculo. xxj. Rotuli tangentes compotum monete et Cambii. et alia monetam tangencia. Item Rot[ulus de] Consuetudine Lane. et Coreorum apud Berewyk. Item in vno sacculo. CC. iiij xx. xv. scripta et munimenta. sigillata. de diuersis obligacionibus et Receptis et liberacionibus. factis. necnon et aliis. diuersis mandatis temporibus diuersorum Regum scocie vna cum quodam scripto per quod Comes de Bougham tenetur ad warantyam. et equiualenciam faciendam Sen[escallis]. Scocie. de quibusdam terris. Item pedes finium. leuatorum in Itinere. Justiciarii in Tyndale, Item in eodem saculo. xiiij. bulle Romane. et. xxx. littere Cardinalium. Item. I rotulus magnus qui continet. lxij. pecias. ex vtraque parte scrip[tas] in quo continentur diuerse carte, et confirmaciones diuersorum, Regum. Scocie. ac eciam carte et recogniciones et scripta alia de Regno illo. tam de terris et tenementis Regibus illis redditis, quam de aliis, nec non placita. in quibus omnia iudicia. fere respectuantur vel amicabiliter terminantur. et eciam concordie et conuenciones diuerse super controuersiis inter magnates et alios homines. eiusdem. regni habitis, et eciam inquisiciones, purpresture et perambulaciones tam de hominibus. insularum, quam aliis ad pacem. Regum admissis et alia quedam dona. et concessiones. per. Reges Scocie. facta. et alia diuersa memoranda intes reges predictos et magnates eiusdem Regni habita et tractata. Item vnus Rotulus minor. qui continet. xj. membra. cum. xvj. cidulis, cidem Rotulo appensis en quo continentur Carte et confirmaciones quedam facte per Regem Alexandrum de diuersis annis vna cum diuersis cartis et scriptis quorundam magnatum Scocie. et eciam vna cum recognicionibus et processibus querelarum [412 aar1292] videlicet querele tangentes Johannem de Balliolo. super deliberacione Thome de Galwidia. et de aliis memorandis diuersis. Item vnus rotulus de. ix. peciis ex vtraque parte scriptus. in quo continentur. Carte et confirmaciones facte per A[lexandrum]. Regem. Scocie. vltimum. de diuersis annis regni sui. vna. cum. quibusdam. Cartis et scriptis factis per quosdam mangnates Scocie. et aliis consimilibus negocijs vt predicitur. Item vnus Rotulus. de xij. membris de recognicionibus et antiquis Cartis tempore Regis Willelmi et Alexandri Regis filii sui. e[t de] illis quibus dicti Reges dederunt olim pacem suam. et de illis qui steterunt cum Mac Willam. Item. in. vno sacculo. continentur. xlvj. Rotuli magni et parui. quorum quidam sunt de debitis. que debebantur domino Regi. et duo: de legibus et assisis regni Scocie. et de quibusdam. statutis. editis per Reges Scocie. et duo Rotuli de memorandis. videlicet. vnus magnus. et alius paruus quos fieri fecit magister Thomas de Carnotto. Cancellarius, de scriptis et aliis in deposito remanentibus infra Castrum. Puellarum post mortem Regis Scocie. et quidam paruus Rotulus. de purpresturis factis super Regem Scocie. et unus Rotulus de protestacione domini R[oberti]. de Brus. et obligacio Comitis. de Meneheth, de Naui. domini Regis et aliis memorandis, et alii Rotuli dicti Regis. super Comitatu. de Menetheth. et de arreragiis debitis de firmis etc. et de quibusdam. prouisionibus factis per custodes Regni. et quoddam testamentum. Regis. Alexandri vltimi consignatum. et duo Rotuli tangentes garderobam. Regis. liberatam magisto Welando : per. W. de Caremount apud Sconam Anno domini. M. o C oC o. octogesimo secundo. et quidam Rotulus de inquisicionibus faciendis super diuersis articulis. et quidam Rotuli parui et cedule de diuersis recognicionibus et processibus habitis, et duobus placitis contentis in duabus cedulis. de quibus iudicia redduntur in presencia. Regis, et quidam rotuli de negociis tangentibus. Johannem. de Balliolo. et Thomam. de Galwidia. Item in. vno. hanepario. ligneo. Nouem scripta patencia consignata de Centum. marcis. quolibet anno solutis Regi. Norwagie in Orcadibus. in quibus Rex Scocie tenetur Regi. Norwagie. per conuencione Insularum, et sunt dicta scripta. videlicet de annis [413 aar1292] gracie. M. CC o. octogesimo secundo. octogesimo tercio. octogesimo quarto. octogesimo quinto. octogesimo sexto. octogesimo septimo. octogesimo octauo. octogesimo Nono. et Nonogesimo primo set de anno etc. Nonogesimo: nulla. Item vna littera. Comites de ffif´. per quam acttornauit Rogerum. de Bathket ad reddendum compotum. pro ipso. Item in. vna pixide. vna littera. ad modam Cirographi confecta de inuentoriis rerum et garnesture existencium in castro de Dumbretan. quando. W. Comes de. Mar. recepit Custodiam. Item littera Audoeni. Baronis. Regis. Norwagie. et fratris. Juari de ordine minorum. attornatorum. Domicelle Scocie, de recognicione Recepte. CCC. L. marcarum sterlingorum, ad opus domine sue, de firmis terrarum de Bathket et de Rathen. Item littera Malcolmi, Comitis.de. Leuenax. per quam resignauit. et quietum clamauit. A[lexandro]. Regi Scocie totum Jus quod habuit, vel habere potuit, in terris, que quondam fuerunt Gilla Patric Mac Mol Bride. Item littera, Johannis, de Balliolo. de reddendo Regi Scocie. Thomam, de Galwidia et. vxorem. et. fil´. Item. due littere. H[enrici]. Regis. Anglie. patentes. de vista quadam inter ipsum et Regem. Scocie. habenda. Item. littera. R. Silward obligacionis, de reddendo Regi. A[lexandro]. terram de Kelles quam citius idem Rex sibi contulerit aliquod maritagium cum centum marcatis terre. Item. littera. margarite. de fferrarijs Comitisse Derbeye, per quam resignauit in manum. A[lexandri]. Regis, officium Constabularii Scocie, vnacum Jure quod habuit in diuersis terris nominatis in eadem littera ad feofandum inde. A[lexandrum]. Comyn. Comitem de Boughan. Item. littera. Dunkeldi et Dumblani. Episcoporum et Beaumundi. de. vicia. Canonici. Astensis. collectorum. decime. de execucione mandati apostolici, facta super negocio, decimarum sex annorum. Regis. Scocie concessarum. Item. littera. M[alcolmi]. de ffif´. W[illelmi]. de Mar et. M[alcolmi]. de Asteles comitum et . . . . . aliorum nominatorum per quam obligant seipsos, esse plegios. pro. domino Eugenio de [414 aar1292] Argadia . . ad soluendum. A[lexandro] regi. quolibet anno CCC.xx. marcas pro quadam. firma terrarum. Item littera. A. Prioris de Rostinoth´ per quam supplicauit Regi quod stagnum atque ductus ad molendinum. suum prope Rostinoth´, figere possit super partem foreste. de la Morletere sine preiudicio Regis. Item littera Johannis et Alexandri, filiorum. P. Comitis de Dumbar de submissione sua alte et basse ad voluntatem. Regis. pro quibusdam delictis preactis. Item. littera. H. Abbatis de Scona, per quam obligat se ad braciandum ad opus Regis. Scocie et Curie sue bonam. fortem et claram ceruisiam apud Sconam quocienscumque ipsum ibidem venire contigerit. Item. Carta Willelmi de veteri ponte per quam dedit. W[illelmo]. de Homedene cognato suo et heredibus suis Shollesclyue. Item due littere cancellate, nullius valoris. Item. in. vno hanepario paruo de virgis littera Johannis de Acon´ filii. J[ohannis]. Regis Jerusaleme, de recognicione Recepte septingentarum marcarum de margareta Regina Scocie sponsa sua. Item. littera. Abbatis. de Meuros de recognicione Recepte. CC. l. marcarum. pr#o. domina Regina matre Regis, per W. firmarium de Lanark et de Cadyok. Item. littera. A[lexandri]. Regis Scocie facta dicto J[ohanni]. de Acon´ de terris dicte matris eius que cancellatur et nullius est valoris. Item. iiij. memoranda et inquisiciones non signate. Item in vna pixide. ij. carte, Willelmi de Hornedene de terris de Schollesclyue quas dedit Regi Scocie. Item littera. H. de Rath´, de. C. lxxiiij. libris receptis de Rege ad soluendum ad uoluntatem. eiusdem. Item. littera. Ingerami de Balliolo de. C. marcis debitis Regi. Item littera Radulphi. Abbatis de Aberbrothok et eiusdem. loci Conuentus de. C. marcis debitis Regi. Item inter, duos discos xix. littere. patentes videlicit littera Prepositi et Burgensium de Dyngeuall´. littera Burgensium de Dumbretan. Littera. Burgensium de Inuernis. littera. Burgensium. de fforfar. [415 aar1292] Littera. Burgensium. de Dunfres. Littera. Burgensium de Rotherglen. Littera Burgensium. de Elgin. Littera. Burgensium. de Wyggeton´. Littera Burgensium. de fforais. Littera. Burgensium. de Aberden´. Littera. Burgensium de Crumbathi. #littera. Burgensium. de ffyuyn. Littera Burgensium de Are. Littera Burgensium. de Striuelyn. Littera Burgensinm. de In[uernar´]. Littera. Burgensium. de Lynlithcu. Littera Burgensium. de Dunde. Littera communitatis de kyntor. per quas litteras omnes predicti quietos clamarunt Regi Scocie. et Regine et omnibus antecessoribus suis omnia debita que eis debuerunt vsque ad certum tempus in litteris contentum. Item in vna pixide, littera. Willelmi le Graunt pro. Alexandro de mayners directa. Regi Scocie. pro medietate manerij Rubec aule conferenda dicto Alexandro. Item in vna pixide, littera J. de Boun. militis, de recognicione Recepte CCiiij xx, et trium librarum. vj. solidorum. viij denariorum pro debito quod. Rex. A[lexander]. debuit ei pro vendicione terrarum de Ratheu et Bathket. Item littera Hunfridi de Boun. comitis. Hereford´ et Essex per quam dedit Margarete Comitisse Britannie. sorori sue Centum libratas terre et xx. milites feoffatos. Item littera. A[lexandri]. Regis Scocie. de confirmacione terrarum quas Hunfridus de Boun. Comes Hereford´ dedit J[ohanni]. filio suo. Item in vna. pixide. littera Roberti de veteri. ponte. per quam renunciat. A[lexandro]. Regi. Scottorum. homagium. quod ei fecit pro. de Aldeneston´. Ita quod Rex ipse non teneretur ad warantiam eiusdem terre. Item littera. executorum. Willelmi capellani Margarete Regine Scocie, per quam. fecerunt vnum attornatum ad recipiendum. xviij. libras. in quibus dicta domina sua sibi tenebatur. Item. iiij. littere domini Johannis de Boun. per quarum. vnam recognouit se recepisse quadraginta libras. per secundam. [416 aar1292] quadringentas marcas. per terciam. Centum libras. per quartam: CC. iiij xx. xix. libras. in quibus Rex Scocie. sibe tenebatur. pro terris de Bathket et de Ratheu. Item in Hanaperio de virgis. xiij. littere patentes consignate. attornatorum Regis Scocie in Curia Romana commorancium. que misse fuerunt domino Regi. de Curia Romana. per dictos attornatos ad nunciandum. eidem. qualiter contradixerunt quibusdam priuilegiis contra ipsum impetratis per quasdam gentes Scocie. Item in vna pixide littera Adolphi. filij Conani Carpentarii de. L. marcis per ipsum receptis de Clerico Constabularii. de Kynkardyn. Item. iiij. littere Willelmi de Swyneburne. per quarum primam. recepit. C. libras. quas Rex Scocie sibi assignauit. per secundam xl. libras. per terciam. C. libras. per quartam: C x. libras. Item in vna pixide. viij. littere patentes. Regis Alexandri et margarete Regine Scocie de quibusdam debitis. que debuerunt diuersis mercatoribus. que debita ijdem mercatores recognouerunt se per dictas. litteras recepisse. Item in vna pixide vna grandis extracta. sub sigillo Alexandri Regis Scocie pendente continens americamenta et fines terre de Tyndale. de Itinere. Justiciarii. Regis Anglie. Item littera Regis Alexandri per quam concessit. Willelmo Episcopo sancti Andree: vt libere possit condere testamentum. suum. de bonis suis ecclesiasticis et mundanis. Item in vna pixide vnum scriptum continens testamentum dicti Willelmi Episcopi sancti Andree sub sigillis. plurium executorum. Item littera viuiani de Carkelay. per quam recognouit. se debere. xx. libras. domino. Patricio de Lemmaghton´ Rictori ecclesie de. Dumbar. Item. littera. dicti. viuiani de aliis. xx. libris dicto. Patricio debitis. Item in. vna. pixide littera Haroldi Comitis Orkaensis per quam [capit] Conuentum. Benkorensen in pacem et proteccionem suam. Item littera maioris et Commune de Berewik pro Philippo de Rydale vt possit construere domos suas in. vna. placea communie de Berewyk. [417 aar1292] Item. littera. fratris Bernardi Lodouici de ordine. fratrum minorum. de septingentis marcis quas recepit de deb[itis] Margarete filie Regis Norwagie. Item. littera. Abbatis de Cupro et eiusdem loci Conuentus. per quam obligarunt se[ipsos] ad fabricandam quamdam. Capellam. sumptibus suis in Insula de Karnelay in Arkadia et ad inuniendum. iii. monachos ibidem divina celebraturos pro anima domini Alexandri quondam Regis Scocie [pro qua]dam summa pecunie quam a dicto Rege ceperunt pre manibus. Item littera. Willelmi. de ffentone. Andree. de Bosc. et Dauid de Graham per quas recognouerunt se recepisse de magistro Willelmo Wyscard. Archidiacono sancti Andree Can cellario Regis illas Cartas quas quondam Johannes Biset filius J. h.... militis Junioris. deposuit in Abbacia de Geddeworth´. Item in vna. maletta. veteri. quam dominus Radulphus.... predictus, secum portare fecit cum duobus coffris predictis duo magni Papiri. Item in vno sacculo existente in cadem maletta vna pixis sigillata. in qua est composicio inter comitem de Mar et Thomam Ostiarium olim facta. Item in. vno. paruo hanepario ligneo sigillato protestacio domini Roberti de Brus. Item vn[us Rotulus domini] R[oberti. de] B[rus] de kalendario Cartarum Regum Scocie. quem dominus Thomas monachus de Dunfermelyn. habuit at transcribendum. Item alius Rotulus de memorandis Cartarum similiter. Item. iiij. Rotuli. de transcriptis. Cartarum. litterarum, et Bullarum. Item vnus Rotulus de statutis Regis Malcolmi [et Regis Dauid]. Item. vij. Rotuli de memorandis et transcriptis conuencionum, tractatuum, expensarum, et aliarum. diuersarum rerum. Item. vij. Haneparii. quos magister Thomas. de Karnoto olim Cancellarius Scocie misit apud Roukesburgh´ per mandatum dictorum Episcoporum ibidem compotos audiencium in quorum v[no hanepario] ix xx. et xvij. littere custod[um Regni Scocie. de diuersis mandatis tangentibus. liberacionem pecunie. et allocacionem de liberatis et expensis. Et in secundo. hanepario. iiij xx. xij. littere. patentes custodum [418 aar1292] Regni Scocie super diuersis negociis et mandatis per Cancellarium scribendis sub magno sigillo deputato regimini regni. [Et in tercio hanep[ario lxiij. paria. litterarum [patencium] dictorum eustodum de liberando diuersis fratribus, videlicet. hominibus nomine garisone qui seruierunt Regi. bladum et denarios. Item. xxvij. littere huiusmode de liberandis denariis et aliis, fratribus, de ordine predicatorum et minorum. Et in quarto hanepario. lxvij. littere de m[andato custodum] de diuersis terris et war[dis liber]andis heredibus terrarum illarum et aliis, et de inquirendo de eisdem. Item. xxj. littere eorundem de mandato pro meremio lignis et venacione datis, per eosdem custodes. Et in quinto hanepario. lxj. littere patentes custo[dum] sub magno sigillo. Item. viij. littere de diuersis Wardis. per ipsos custodes datis, diuersis hominibus. Item. xij. littere de mandato custodum pro Justiciario vicecomitibus et aliis ministris regni, racione officij sui recipiendi. Et in. vj to hanepario. xxvij. paria litterarum, de diuersis pecunie solucionibus. Item. xvij. littere de pencionibus et prebendis. Item. vij. littere de firmis et maritagiis. Item. xiij. littere de communibus mandatis. Item. ij. littere de ponendo in respectum debitum regie dignitatis. Et in. vij. hanepario. vij xx. vij. littere directe Cancellario. per custodes predictos, vt sub earum tenore, scriberet diuersis sub sigillo regimini regni deputato pro feodis diuersis liberandis. In quorum omnium testimonium tam predictus. dominus. Edwardus Rex Anglie et superior dominus Scocie, quam predictus, dominus. Johannes de Balliolo Rex Scocie. huic scripto in modum Cirographi confecto, sigilla sua alternatim fecerunt apponi. Datum. apud Novum Castrum super Tynam in Anglia. Tricesimo die mensis Decembris, Anno gracie millesimo Ducentesimo Nonagesimo secundo: et regni predicti domini. Edwardi Regis Anglie et superioris domini Scocie: vicesimo primo.
[419 aar1292] 
Edward I af England skriver som øverste Skotlands herre til fogderne i Liuliscu, sheriffen af Edinburgh, borgerne af Are, greven af Arseles og provsterne af Edinburgh og befaler dem at betale de penge, som de i avgift skylder kong Edward, til kong Erik af Norge.
Scotch Rolls 752, membr. 5 (anno 21 Edward I.) Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 785.
Rex et superior Dominus regni Scocie delictis sibi prepositis de Linliscu salutem. Sciatis quod illas quinquaginta et nouem libras, duos solidos et vnum denarium in quibus nobis tenemini de arreragiis compoti vestri de eadem balliua vestra de Linliscu, assignauimus dilecto nobis. E. Regi Norwagie illustri, in partem solucionis octingentarum et duarum librarum, sexdecim solidorum, decem denariorum et oboli, que ei debentur pro firmis terrarum de Rathen, Basket, Balhelewy et Rothimay, quas recuperauit coram nobis in Curia nostra. Et ideo vobis mandamus quod eidem Regi de predictis quinquaginta et nouem libris, duobus solidis et vno denario satisfaciatis, Ita quod non oporteat eum ob defectum satisfaccionis ad nos habere recursum. Et nos eandem pecuniam, cum ei inde satisfeceritis vobis in vestris arreragiis volumus allocari. Teste Rege apud Nouum Castrum super Tynam. xxviij die Decembris Et sunt patentes. Consimiles littere diriguntur Willelmo de Sancto Claro Vicecomiti de Edinburgh, quod illas trescentas quadraginta et quinque libras, quinque solidos et vnum denarium in quibus Regi tenetur de arreragiis compoti sui de Comitatu predicto soluat eidem Regi Norwagie, in partem solucionis octingentarum et duarum librarum, sexdecim solidorum et decem denariorum, que ei debentur pro firmis terrarum de Rathen, Basket, Balhelewy et Rothymay quas etc. Teste vt supra. Consimiles littere diriguntur burgensibus de Are quod illas quadraginta libras in quibus Regi tenentur de arreragiis compoti sui de firma predicta soluant eidem Regi Norwagie in partem solucionis octingentarum et duarum librarum, sexdecim solidorum et decem denariorum et oboli, que ei debentur pro firmis terrarum etc. Teste vt supra. Consimiles littere diriguntur Johanni Comiti de Asseles ffirmario de Rothymay quod illas trescentas et octo libras in quibus [420 aar1293] Regi tenetur de arreragiis compoti sui de firma predicta soluat eidem Regi Norwagie in partem solucionis octingentarum et duarum librarum, sexdecim solidorum et decem denariorum et oboli, que ei debentur pro firmis terrarum etc. quas etc. Teste vt supra. Consimiles littere dirigentur Prepositis de Edinburgh, quod illas quadraginta et octo libras, sexdicim solidos, quatuor denarios et obolum in quibus Regi tenentur de arreragiis compoti sui de firma predicta soluant eidem Regi Norwagie in partem solucionis octingentarum et duarum librarum, sexdecim solidorum et decem denariorum et oboli que ei debentur pro firmis terrarum etc. quas etc. Teste vt supra.
Edward I av England skriver som Skotlands "øverste herre" til sheriffen av Berwick og befaler ham av den avgift, han skylder kongen, at give 100 pund til magister Peter Algot [dvs Algotsson], den norske konges klerk, hvem kong Edward har tiltænkt denne gave.
Scotch Rolls, 752, membr. 5 (anno 21).
Rex et superior Dominus Regni Scocie dilecto sibi Johanni de Soules vicecomiti de Berewick salutem. Sciatis quod de illis centum quater viginti et duabus libris, quindecim solidis et decem denariis, in quibus nobis tenemini de arreragiis compoti vestri de Comitatu predicto assignauimus Magistro Petro Algot domini Regis#Norwagie clerico centum libras de dono nostro percipiendas per manus vestras apud Berewick super Twedam ad diem quem inter vos et ipsum poteriti conuenir. Et ideo vobis mandamus, quod eidem Petro predictas Centum libras solui faciatis in forma predicta. Et de residuo nobis satisfacietis secundum quod mandabimus. Et nos predictam solucionem vobis in predictis arreragiis vestris volumus allocari. Teste vt supra. Et sunt patentes.
Pro Magistro Peter Algot clerico Regis Norwegie de C. libris sibi datis etc.
[421 aar1293] 
Kong Edward I av England skriver til kong Eirik av Norge om betalingen av de penger, han har tilgode fra Skotland. Kong Eirik har skrevet til kong Edward, da han har anvist mag. Peter Algotsson betaling i disse penge, men nogen av Peter Algotssons motstandere har søkt at hindre utbetalingen.
Orig. p. perg. i Ancient Corr. XIII n. 161, Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 786.
Magnifico principi, et amico suo carissimo, domino Erico, Dei gracia, Regi Norwagie illustri, Edwardus Rex etc. salutem cum dileccione sincera. De eo, quod nobis per vestras litteras nunciatis, quod vos magistro Petro Algot, clerico vestro, in quadam pecunie summa tenemini: pro qua sibi denarios vestros Scocie assignastis, quorum solucio eidem magistro, ad suggestionem quorumdam, sibi aduersancium, existit hactenus retardata; et nos rogaueritis ut super hoc remedium aliquod feceremus apponi, magnificencie vestre volumus esse notum, quod domino Regi Scocie demandauimus id, quod super negocio illo, quantum ad presens extitit, demandandum. Et si contingat eundem Regem negocium illud, juxta mandatum nostrum predictum, nullatenus expedire; vos, pro eo quod predictus Rex adjornatus est coram nobis, alia de causa, circiter festum Sancte Trinitatis proximo futurum, aliquem de vestris ad terminum illum, ad ostendendum nobis dictum negocium, tunc mittatis; in quo tale remedium fieri faciemus, quale poterimus previa ratione. Nam in hiis et in aliis, vos tangentibus, faciemus libenter quod pro vobis, utpote pro caro amico nostro, facere poterimus bono modo. Datum apud Hundeslawe, octavo die Februarii.
Kong Edward I tilskriver kong John Balliot av Skotland ang. mag. Peter Algotsson.
Orig. paa perg. Ancient Corr. XIII nr. 161. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 786.
Rex et superior dominus regni Scocie, dilecto et fideli suo, Johanni, eadem gracia, Regi Scottorum illustri, salutem, et felices ad vota successus. [422 aar1293] Quia dominus Rex Norwagie illustris, amicus noster carissimus, per suas litteras, nuper missas, nobis significauit, quod magistro Petro Algot, clerico suo, in quadam summa pecunie tenetur; pro qua id, quod habet in regno vestro Scocie, assignauit eidem per quasdam litteras de attornato, quas idem Petrus optinet de domino Rege supradicto. Et dictus dominus Rex Norwagie nobis dedit intelligi, quod quidam contra dictum magistrum in hoc obstaculum et impedimentum apponere conati sunt. Et insuper idem dominus Rex nobis scripsit quod dictus Petrus est certus attornatus ejusdem. Vos amicabiliter rogamus, quatinus de negocio illo velitis taliter ordinare, quod prefatus Petrus modo debito sue approximare valeat racioni (non obstante suggestione ab aliis inde facta) si demanda sua vobis racionabilis videatur, et suus certus fuerit attornatus. Teste Rege, apud Hundeslawe, octavo die Februarii.
Kong Edward I takker mag. Peter Algotsson for to høker, to falker og andre gaver og meddeler hvad han har gjort ang. kongen av Norges Gjæld til denne.
Orig. paa perg. i Ancient Correspondence XIII nr. 161. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 786.
Rex, etc. dilecto sibi magistro Petro Algot, etc. salutem. Regraciamur vobis multum care de duobus pulcris austurcis, et duobus pulcris falconibus, quos nuper misistis per vestrarum bajulum litterarum; et de pluribus aliis pulcris exenniis vestris, que nobis multociens transmisistis. De debito vero, in quo carus amicus noster, dominus vester, Rex Norwagie vobis tenetur, et quod vobis assignauit in Scocia recipiendum, sciatis quod pro vestro negocio specialiter rogauimus dominum Regem Scocie supradictum. Et, si precamina nostra nullatenus duxerit adimplenda, quia idem Rex Scocie, alia de causa, adjornatus est quod sit coram nobis in proximo parliamento nostro, circa festum Sancte Trinitatis, vos ipsi, vel aliquis ex parte vestra, adtunc sitis ibidem, [423 aar1293] cum literis domini vestri sufficientibus, ad negotium vestrum coram nobis et consilio nostro ostendendum; Et nos pro vobis adtunc faciemus quod facere poterimus bono modo. Teste ut supra.
Hertug Haakon av Norge skriver til kong Edward I av England og anbefaler Galfrid, prest i York som længe og tro har tjent hertugen og hans bror og som har taget korset og nu ønsker at drage til det hellige Land i kong Edwards følge.
Orig. paa perg. i Ancient Correspondence XIX nr. 172. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 787.
Excellentissimo principi, ac magnifico domino, Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie illustri, domino Hibernie, et duci Aquitannie, Haquinus, eadem gracia, dux Norwegie, salutem, et sincere dileccionis constanciam, cum parata ad beneplacita voluntate. Quia exhibitor presentium, Galfridus clericus Eboracensis dyocesis, crucesignatus, in subsidium Terre Sancte transire cupiens, affectat quamplurimum vestre celsitudinis ascribi comitiue; Vestram magnificenciam pro eodem, speciali cordis affeccione, attente requirimus et rogamus, quatinus eundem Galfridum in vestra familia recolligere velitis, ad precum nostrarum instanciam et amorem; Pro ipso utique qui in seruicio domini Regis Norwegie, illustris fratris nostri karissimi, et nostro per annos aliquos fideliter et honeste conuersatus fuerat, laudabile testimonium perhibemus; Offerentes nos beniuolos et paratos, pro viribus ad faciendum ea, que vestre majestati serenissime grata nouerimus et accepta. Valeat vestra excellencia gloriosa per tempora longa, et prosperis semper floreat incrementis. Datum apud civitatem Hamar´, in Dominica Palmarum. Domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie illustri, pro Galfrido clerico suo.
[424 aar1293] 
Kong Eirik av Norge anbefaler til kong Edward I av England sin klerk Galfrid Jonsson, som har tat korset.
Orig. p. perg. i Ancient Correspondence XIX nr. 168. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 788. Jfr. foreg. nr.
Excellenti principi, et magnifico amico suo karissimo, domino Edwardo, Dei gracia Regi Anglie illustri, domino Hibernie, et duci Aquitannie, Ericus, eadem gracia, Rex Norwegie, salutem et felices ad vota successus, cum incremento glorie et honoris. Quia exhibitor presentium, Galfridus filius Johannis, dilectus clericus noster, crucesignatus, in subsidium Terre Sancte transire cupiens, affectat quamplurimum vestre celsitudinis ascribi comitiue; Vestram magnificenciam pro eodem, speciali cordis affeccione, attente requirimus et rogamus, quatinus eundem G. in vestra familia recolligere velitis, ad precum nostrarum instanciam et amorem; Pro ipso utique, qui in seruicio nostro, et fratris nostri karissimi, domini ducis, per aliquos annos fideliter et honeste conversatus fuerat, laudabile testimonium perhibmus; Offerentes nos benivolos et paratos, pro viribus, ad faciendum ea, que vestre majestati serenissime grata noverimus et accepta. Valeat vestra excellencia gloriosa per tempora longa, et prosperis semper floreat incrementis. Datum in civitate Bergen´, feria tertia in ebdomada Pentecostes, anno regni nostri quarto decimo.
Leidebrev indtil førstkommende jul for Carolus de Gosford, borger av Yarmouth, som skal reise til Norge for at drive handel.
Pergamentrulle i Public Record Officie, London: Patent Rolls, a 21 Edward I, membr. 15.
De conductu.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum Karolus de Goseford, Burgensis et mercator noster de Jernemutha, ad partes Norwagie cum diuersis mercandisis suis causa negociacionis se diuertat, vobis mandamus rogantes, quatinus eidem Karolo aut nominibus suis in rebus aut persomis suis in [425 aar1293] eundo versus partes predictas, ibidem morando, et exinde redeundo non inferatis vel inferri permittatis, inuiriam, molestiam, dampnum, impedimentum, seu grauamen. Dum tamen legales mercandisas exerceat, et inde faciat consuetudines debitas et vsitatas. Jn cuius etc. fieri fecimus Patentes, duraturas vsque ad festum Natalis domini proximo futurum. Teste Rege apud Westmonasterium xxvj die Maij.
Edward I av England udsteder leidebrev paa et aar fra førstkommende Mikalsmesse (29 sept.) for Robert Bruce, jarl av Carrick, som skal reise til Norge.
Patent Rolls a o 21 Edward I, membr. 7.
De attornato.
Consimiles litteras de attornato habet Robertus le Brus, Comes de Karrik, qui de licencia Regis profecturus est ad partes Norwagie, sub nominibus Johannis de Bledelawe et Thome de Chalk, duraturas vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum. Et ab eodem festo vsque in vnum annum proximo sequentem completum. Presentibus etc. Teste Rege apud Cantuariam xxvij. die Julij.
Fortegnelse over dronning Isabella Bruce´s (Erik Magnussøns anden dronnings) brudeutstyr, som av utsendingerne fra hendes far Robert Bruce, greve av Carrik blev overleveret til hr. Audun Hugleiksson og magister Wayland (Velent) de Stiklawe.
Orig paa perg. i Ancient Deeds, L. 83. (Oversat i Calender of Documents relating to Scotland, II n. 675). Cirograph, to seglremmer; paa den ene er endnu en smule grønt voks tilbage, hvorpaa læses:....Audo....Secre....
Memoranda quod. Anno domini M o CC o. Nonogesimo tercio. Res subscripte deliberate fuerunt domino Odoeno Vglacii et Magistro Weylando de Stiklawe. ad opus Serenissime domine domine Isabelle de Brus Regine Norwagie. die veneris proximo ante festum beati Michaelis Archangeli, per dominum Radulphum de Ardena, Magistrum Nigellum Cambel, Lucam de Tany et [426 aar1293] H[enricum Stik]lawe, nuncios nobilis viri Domini Roberti de Brus Comitis de Carrik, Videlicet vna roba de scarleto Bruneto tunica. supertunicale sine [manic]is [mante]llum capucium et capa. Item alia Roba de blueto. tunica. duo supertunicalia scilicet vnum clausum, aliud apertum. mantellum clausum et capucium . . . . Item alia Roba de scarleto murreto. tunica. duo supertunicalia, vnum clausum aliud apertum, capucium et capa furrata. Item alia Roba de albo camelino. tunica. supertunicale sine manicis, campucium et capa furrata et mantellum, et est ista Roba furrata sindone forti. Et omnes alie Robe de minuto vario, excepto mantello de blueto quod est furratum de grosso vario. Item vnus lectulus. Scilicet caneuacis de carda et vna culcepuncta rubea. Duo linteamina et vnum coopertorium de scarleto sanguineo furratum de minuto vario et vnum couerlete de panno aureo de (!) armis Francie. Item alius lectus, Scilicet caneuacis de carde et vna culce puncta crocei coloris et vnus cussinus duo linteamina [et vnum] coopertorium viride furratum de minuto vario et vnum couerlettum de panno aureo rubeo impressum talentis aureis. Item alius lectus Scilicet vnum caneaucis de carda et vnum culcepuncta viridis duo linteamino coopertorium de persico furratum de Griseo. Vnum curtinum de carda circa lectum quatuor tapeta crocei coloris, tria bankeria palces. Item pro Regalibus Regine duo Samites rubei. Duo panni aurei quatuor pecie de pannis di[u]erse pro regina. et vnus pannus de serico ad faciendum cussinum. Item viginti quatuor scutelle argenti ponderis triginta marcarum et quinque solidorum argenti quatuor salsaria ponderis nouem Marcarum et decem solidorum, duodecim ciphi ponderis duodecim marcarum quatuor pitalchi ponderis decem et sex marcarum et quinque solidorum, quatuor pelues ponderis vndicim marcarum et turribilis ponderis quadraginta solidorum. Item tria paria de cophinis pro Gar[deroba et] vuum par pro candelis. Item tres sacci de corio pro Garderoba cum tribus falereticis et duo panerii cooperti de coreo pro vtensilibus ar[genteis]. Item due parue corone quarum vna maior et alia minor. In cuius rei testimonium presentibus scriptis ad modum cirografi confectis predicti dominus Odoenus et Magister Weylandus recipientes et predicti dominus Radulphus, Magister Nigellus, Lucas et Henricus tradentes sigilla sua alternatum apposuerunt. Datum apud Ciuitatem Bergensem, Die et anno supradictis. - - - [427 aar1293] 
Indentura de rebus liberatis Isabella de Bruys, Regine Norwegie.
Kong Edward I av England skriver som Skotlands øverste herre til John (Balliol) konge av Skotland og minder ham om at betale de penge, som endnu skyldes kong Erik av Norge paa grund av hans giftermaal med Margareta, datter av kong Alexander av Skotland, hvilke penge nylig paany i Berwick upon Tweed av en domstol under kong Edwards eget forsæte var tilkjendt kong Erik.
Scotch Rolls, 752, membr. 3. (Early Chancery Rolls).
Pro rege Norwagie.
Rex et superior dominus Regni Scocie dilecto et fideli suo J[ohanni]. eadem gracia Regi Scocie illustri salutem. Cum dominus Ericus Rex Norwagie nuper in Curia nostra coram nobis apud Berewyk super Twedam per consideracionem euisdem Curie recuperasset seissinam suam versus venerabiles patres W. sancti Andree et [R.] Glasguensem Episcopos ac socios suos tunc custodes Regine Scocie de quibusdam redditibus, quos bone memorie Alexander, nuper Rex Scocie, predecessor vester, concessit et assignauit prefato Regi Norwagie in maritagium cum Margareta eiusdem Alexandri Regis filia in Roscemay (!) Morauiensis diocesis in balliua de Baneffe et de Balehelwy in vicecomitatu de Aberden et de Badkedde et de Rothau in vicecomitatu de Edenburgh habendis eisdem Regi Norwagie et Margarete et heredibus suis de ipsorum corporibus procreatis pro septem milibus marcarum, que eidem Regi Norwagie aretro esse dicebantur, de quatuordicum milibus marcarum sibi per eundem Regem Alexandrum pro eodem maritagio concessarum ac eidem Regi de redditibus illis, postquam dicti#Regni Scocie gubernacula suscipistis, non sit in aliquo vt asserit satisfactum, vobis mandamus rogantes, quatinus prefato Regi Norwagie de redditibus predictis iuxta consideracionem predictam quam idem Rex penes se habet sub sigillo nostro, de tempore quo dicti Regni Regimen [428 aar1293] habuistis, taliter satisfieri faciatis, quod nos manum ad hoc apponere non cogamur. Teste Rege apud Westmonastrium. xvj. die Nouembris.
Kong Eirik Magnusson anbefaler til Edward I af England brevoverbringeren, Conrad von dem Stege, borger av byen Elbing i Preussen, som med sit skib har forlist utenfor byen Ravensworth (Ravensere) og der er blit røvet for sine varer og sin formue.
Orig. p. perg. (uten segl). Ancient Correspondence, vol. XIX n. 171.
Excellenti et magnifico principi, Domino Edwardo, dei gracia illustri Regi Anglie, Domino Hybernie et Duci Aquitanie, Amico, suo in Christo karissimo. Ericus eiusdem gracia Rex Norwegie salutem et sincere deleccionis semper augmentum cum honoris et et glorie continuis incrementis. Veniens ad nostram presenciam discretus vir Conradus dictus von dem Stege, Ciuis de Elwing in Prusia, lator presencium, sua nobis, sub testimonio connautarum suorum assercione demonstrauit humiliter supplicando, ut pro ipso uestre excellencie scribere dignaremus, quod quodam coggone suo proprio apud Rannishær (!) circa festum Natiuitatis dominice anno elapso per tempestatem maris confracto, hominibusque, exceptis et eciam ibidem submersis, Res omnes ad terram depulse, eedem per incolas et inhabitatores predicti loci sunt ut asseruit recollecte, de quibus rebus dicit ad se pertinere et in quadam Cysta fuisse. CC.L. marcas puri argenti et duas marcas auri et preter hoc xv. saccos de lana lanatos. Quare cum predictum credamus preces pro huiusmodi naufragantibus exhibere, et precipue intuitu Magistri . . hospitalis sancte Marie Theutonicorum Jeresolyme generalis cuius Ciuis esse dinoscitur et nuncius specialiter ad vos missus, Magnificentiam vestram pro eodem attente rogamus, quatinus intuitu dei et nostrarum precum instancia vestra Regia Celsitudo eisdem inhabitatoribus imperare dignetur, ut res suas et nauem rehabere ualeat sine impedimento aliquo. vestra gracia mediante. valete simper in Christo.
[429 aar1294] 
Kong Edward I av England melder hertug Haakon av Norge at han gjennem dennes væbner Haakon Ormsson har mottat to breve og uttrykker sin glæde over hertugens hensigt at egte en englænderinde.
Orig. paa perg. i Ancient Correspondence. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 802. Jfr. P. A. Munch, Det norske Folks Historie IV 2, 250 f.
Edwardus, Dei gracia Rex Anglie, dominus Hibernie et dux Aquitannie, nobili viro, et amico suo carissimo, domino Haquino, duci Norwagie, salutem, cum dilectione sincera. Duo paria litterarum vestrarum, quas Haquinus Ormeri filius, armiger vester, nobis ex parte vestra presentauit, benigne recepimus. Et tam ea, que in eisdem litteris continebantur, quam ea que idem armiger vester nobis per suam credenciam retulit viua voce, pleno collegimus intellectu; grates referentes super eo, quod offertis vos nostris beneplacitis tam gratanter. Sane de eo, quod habetis in proposito, vos alicui de nostro regno, de consilio nostro, matrimonialiter copulari, bene nobis placet: et partes nostras ad hoc interponemus libenter, ad vestrum commodum et honorem. Vobisque, si ad regnum nostrum volueritis personaliter declinare, vel nuncios vestros mittere, et hac causa, litteras nostras de conductu pro vobis, et ipsis, sic mittendis, cincessimus, per unum annum integrum duraturas; quas vobis mittimus per dictum armigerum vestrum, presencium portitorem. Datum apud Westm´, xv. die Junii, anno regni nostri vicesimo sesundo.
Edwurd I av England udsteder leidebrev for kong Eirik af Norges sendebud. Audun Hugleiksson, Bjarne (Erlingsson) av Bjarkøy og Bjarne Lodinsson paa deres reise til England og ligeledes for hertug Haakon av Norge eller hans sendebud.
Orig. p. perg. i Chancery Miscellanea, Bundle 27, File, nr. 5 og 6, og i utdrag i Patent Rolls a o 22 Edward I, membr. 18.
De conductu.
Audoenus Huglaci Bernerus de Berkereye et Bernardus Londouici nuncij egregij principis Erici Regis Norwagie in veniendo pro negociis eiusdem principis ad Regem in Angliam [430 aar1294] ibidem morando et inde ad partes proprias redeundo habent litteras Regis de conductu per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Westmonasterium xv die Juny. Haquinus, Dux Norwagie in veniendo infra Regnum Regis, ibidem morando et inde ad proprias redundo vel nuncios quos idem Dux, si ipsum venire non contigerit, pro se in Angliam mittere voluerit in veniendo et morando pro negociis eiusdem Ducis et inde redeundo habent litteras Regis de conductu per vnum annum duraturas. Teste vt supra.
[15 juni 1294. Westminster.]
Rex omnibus balliuis et fidelibus suis, ad quos etc., salutem. Sciatis quod suscepimus in saluum et securum conductum nostrum Audoenum Huglaci, Bernerum de Berkerey et Bernardum Ludouici, Nuncios egregii Principis Erici, Regis Norwagie illustris, in veniendo pro negociis eiusdem principis ad nos in Anglia, ibidem morando, et inde ad partes proprias redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod predictis Audoeno, Bernero et Bernardo cum familia et rebus suis ad nos veniendo in Anglia, ibidem morando et inde redeundo, sicut predictum est, non inferatis seu inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum,impedimentum seu grauamen. In cuius etc., per vnum annum duraturas. T[este].
[15 juni 1294. Westminster.]
Rex omnibus ballinis etc. salutem. Sciatis, quod suscepimus in saluum et securum conductum nostrum Nobilem virum Haquinum, Ducem Norwagie, in veniendo [ ad infra Regnum nostrum ibidem morando, et inde ad partes proprias redeundo, vel nuncios, quos idem Dux, si ipsum venire non contigerit, pro se in Angliam mittere voluerit., morando [ pro negociis eiusdem Ducis et inde redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod predicto Duci in veniendo cum familia et rebus suis, morando et redeundo, vel prefatis Nunciis in forma predicta in Angliam destinandis, in veniendo, morando, et redeundo, sicut predictum est, non inferatis, seu inferri permittatis, iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum, seu grauamen. In cuius etc. per vnum annum duraturas.
[431 aar1294] 
Utfaldet av en undersøkelse, som ridderen Johannes de Melsa paa kongens bud har gjort i Ravensere (Rawensworth) over skibe, som var landet der. Mellem dem er et tilhørende Evitot fra Frisland, som bl. a. har furuplanker og brynesten for "hertugen, kongen av Norges bror".
Miscellanea of the Exchequer 2/1. Trykt (men noget anderledes) i Hanseakten aus England, hg. v. Kunze, nr. 16 (i Hansische Geschichtsquellen).
Inquisicio facta apud Ravenser coram domino Johanne de Melsa die sancti Thome martiris anno regni regis Edwardi vicesimo tercio per preceptum domini regis de navibus Almannie Frisie et comitis Holandie applicatis in portu ejusdem ville de Ravenser per Petrum ad Mare, Walterum de Cachon, Guilbertum Enne, Walterum de Selby. Willielmum Wyt, Richardum le Tauerner, Willielmum Bally, Will. Oriman, Hugonem Kelynger, Henr. Helward, Gilbertum Treuve, et Ricardum le Manner, juratos. Qui dicunt per sacramentum suum, quod applicuerint ibidem triginta et due naues, que omnes naues et naute, bona et mercimonia sunt de potestate et dominio regis Almannie, Frisie et comitis Holandie, que omnia fuerunt versus Flandriam et alibi versus regnum Francie ad dicta bona et mercimonia vendenda; et quod permaris imtemperiem ibidem applicuerunt. Dicunt eciam, quod Nauis Ranulphi Baylly de Stauer habuit intus allec´ et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Yarici Rubbe de Stauer habuit intus bordas, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Hildonis filii Allard de Stauer habuit intus bordas, cineres et payce, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Cybrandi filii Reyneri de eadem habuit intus bordas, cineres et linum, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Hyd de Spaldyng de eadem habuit intus bordas, linum, pelles agnellorum et augeas, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Cybrand Colyn de eadem habuit intus bordas, cineres, lanceas, et exonerata est, preter cineres quos habuit intus pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Sithryk´ Loy de Stauer habuit intus bordas, payce, et augeas, linum et coria, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Folkeri de Heymes de Frysia habuit intus allec´, et exonerata est. [432 aar1294] Dicunt eciam, quod Nauis Brungici de Heymes de Frysia hauit intus allec´, et pelles agnorum, et exonerata est. Dicunt eciam quod Nauis Tiderici de Heymes de eadem habuit intus bordas, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis fratris Boydyn de Saintemarigaretha (!) de Frysia habuit intus cineres, et exonerata est. Dicunt eciam quod Nauis Fretheri de Wartene de Frysia habuit intus bordas, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Euitot de eadem habuit intus ferenraft, et j. lastam lapidis acuti, que bona sunt hertof´ (!) fratris Regis Norwegie, et in parte exonerata est, et in parte non. Dicunt eciam quod Nauis Johannis le Longh habuit intus bordas, cineres et payce, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Johannis de Roustock de eadem habuit intus allec´ et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Bernardi de Alden de Stralsund habuit intus bordas et cineres, et exonerata est preter cineres pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Hayr[ici] de Houe de Stralsund habuit intus cineres, et exonerata est, preter cineres pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Johannis Wakersna uel de eadem habuit intus bordas, cineres et payce, et exonerata est preter cineres pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Pilegrini filii Tiderici de Gryppeswald habuit intus bordas, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Tydmanni de Gryppeswalde habuit intus allec´, et exonerata est preter allec´ pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Johannis de Docynge de Campe habuit intus allec´, et exonerata est, preter allec´ pro lastagio. Dicunt eciam, quod Henr. de Horke de Campe habuit intus allec´, et exonerata est yreter allec´ pro lastagio. Dicunt eciam quod Nauis Gerardi Sacky de Campe habuit intus allec´, buckefel, et pelles agnorum, et exonerata est, preter allec´ pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Henr. de Dalnes habuit intus bordas, boghstaff et linum, et exonerata est. Dicunt eciam, quod Nauis Johannis Vbbe de Herderwyk habuit intus allec´ pelles agnorum, et linum, et exonerata est, preter allec´ pro lastagio. [433 aar1294] Dicunt eciam, quod Nauis Johannis Flanderfær de Lubyk habuit intus allec´, et exonerata est, preter allec´ pro lastagio. Dicunt eciam, quod Nauis Nicholai Raywaldi habuit intus bordas, et exonerata est. Dicunt eciam quod Nauis Henrici de Lubyk et Johannis Bocholt de Rotstock habuit intus cineres, buckefel, routhskyn, selesmer, butirum, et linum, et exonerata fuit et postea onerata et vendita cum bonis et mercimoniis mercatoribus de Len. Dicunt eciam, quod Nauis Gerardi Knyf de Stralsund, Nauis Alt Debeler de eadem, et Nauis Boyd Reuel de Stauer habuerunt intus bordas, et ibidem bordas et mercimonia vendiderunt, et exonerate [sunt]. Et postea per preceptum domini regis per bonam securitatem apud Kyngston supra Hulle liberata fuerunt. Dicunt eciam, quod non est aliquid infra predictas naues nisi predicta bona et mercimonia, nec fuit post aduentum predicti domini Johannis, et quod omnia bona et mercimonia predicta vendita sunt mercatoribus Anglie. In cujus rei testimonium predicti jurati huic inquisitioni sigilla sua apposuerunt.
Kong Eirik Magnusson kundgjør, at han paa grund av den troskap og hengivenhet, de har vist, optar borgere og kjøbmænd fra Bremen mellem sine nærmeste venner "fremfor alle kjøbmænd fra England og Tyskland" ( pre cunctis mercatoribus Anglie et Theutonie); han byder sine undersaatter at hjælpe og værne om dem og under dem for sin livstid øket nedsættelse i tolden fremfor de andre nævnte kjøbmænd paa sild ( concedimus ex gracia speciali, vt omnes et singuli mercatores premisse ciuitatis Bremensis, tempore quo nobiscum alecia capiunter, pro nauibus suis ibidem sarcinandis, pro qualibet lesta alecium, soluant nomine theolonii tres denarios nouorum et legalium sterlingorum, tantum ad dies nostros ). Datum Tunsbergis xij. kal. Augusti anno domini 1294, anno vero regni nostri XV o.
Efter orig. p. perg. i Bremens arkiv, Trese Z, med kongens store segl vedhængende itubrukket. Trykt i Bremisches Urkundenbuch I, nr. 503 og i K. Thorkelin, Dipl. Arnamagnæanum, jfr. Hans. Ukb. I, nr. 1153. [434 aar1295] 
Kong Eirik Magnussons retterbot om forholdene i Bergen; i denne forbyder han bl. a. baade indenlandske og utenlandske at slutte sig sammen "og digte sig nogen lov eller sætning". Likeledes forbydes "samdrikkelag eller gilder av lodser, guldsmeder, jernsmeder, Englandsfarere, haandverkssvende, bryggearbeidere, ølbryggere og tjenestekvinder". Alle gilder skal ophøre, uten Maria gilde, Nikulas gilde og Jatmunds (d. e. St. Edmunds) gilde.
Efter pergamentcodex nr. 71 4 to i den Arnamagnæanske samling i Kjøbenhavn sammenholdt med andre haandskr. trykt i "Norges gamle Love" 3, s. 23 ff.
Eirikr Magnus med guds miskun etc. sender allum monnum i Biorghwin quedio (guds) ok sina. /Th/at er gudi kunnigt ok /th/eim godum monnum sem huersdaglega hafua hea oss veret. at ver hafuum meira goduilia haft till ydar. helldr en nokora annara kaupstada i landeno. En /th/o at /th/er hauir snuit /th/ar i mot meire vlydne en oss verdi i morghum lutum. vilium ver /th/at /th/o eigi kenna allum monnum. vtan /th/eim einom sem /th/ar ero framazster i. Ok /th/ui vilium ver at /th/er vitir at /th/er skalor hafua /th/ersar rettarb/oe/ttr framleidiz sem her fylgia. Er /th/at fyrst at ver vilium oc biodum at lerder menn oc handgeinner menn aller gere leidangr af gordum sinum timalega. /th/egar er kraft verdr ok hallde vpp allum slikum stadar rette sem aller adrer huusb/oe/ndr. ellegar se fimtat monnum or gardum /th/eira. En huer sem ifuer sittr fimtena /th/a se sakadr fim markum ok vere /th/o f/oe/r med motmonnum. /Th/at firir biodum ver ok fulkomlega. bedi indlendzskum ok vtlendskum at /th/eir take ser nokor samheldi. ædr gere nokor samlaup ædr dickti ser nokor lagh ædr settningar. /th/ui at /th/etta synezst oss enghin mega gera. nema konungr med godra manna raade. En huer sem /th/at gerer se landrada madr ok hafue firirgort allu /th/ui er han aa ok fare vtslegr. Swa hafuum ver ok fulkomlega firirbodet samdrykkiur ædr gilldi leidsagumanna. gullsmida. iærnsmida. Englandz faara. suæina. vinnumanna. hæito manna. hæimakuenna ok allar adrar [435 aar1295] samdrykkiur. vtan skytningar villium ver at halldezst æftir fornnum sidvanda. Gilldi vilium ver ok at nidrfalle vtan Mariu gilldi Niculas gilldi ok Jætmundar gilldi. Sua vilium ver ok med engo mote. at nokkor madr bære vapn i kaupstadum vtan giælkyri ok hans vmbodsmenn ok /th/eira sueinar. /th/eir /th/o sem b/oe/arens g/oe/yma. En huer annara sem b/oe/rr se sakadr /th/rem morkum ok late vapnen. /Th/at firir biodum ver ok at nokor madr huuse a strond ifuer ædr adrum stad i almenningi varum. vtan ver sealfuer lofuer med varo brefue. ok hallde slikum skilum sem beark/oe/yar rettr vattar. Sua ok /th/eir menn allir sem æi hafua bref vaar firir huusum a strond ifuer /th/a ranzsake huerso /th/eir hafua at komezst ok take /th/eir allir bref af oss sem rættliga hafua at komizst. En hiner missæ hwær sem gefwer ædha sæler ædha gefuet hæfwer almenningha wara aa strondh yfwær ædha i audhrom stadh oc swa vilia dragha vndan os fodhur læifdh vara /th/a kollum wer han sannan landradha man widher oss. Swa biodhom wer oc radzmonnum ath /th/æir læggæ mæiræ r/oe/kth aa mall manna oc stadaræns rætth en /th/ær hafwa fyr giorth. Skulu /th/æir swæria eidh med /th/æim hætthæ /th/a er /th/æir werda kosnir ath /th/æir skulu styrkiaa logh oc stadarens rætth med aullu magni oc engom manni /th/rænghia i motte loghom fyr nockora luttha sakir. Ok ath /th/æghar skulu /th/æir koma till stemfno sem gialkyre ædha logmadr læther kalla /th/aa naudsynialausth ok ath /th/æir skullu styrkia oc fylgia till allra rættinda warom wmbozmonnum oc at /th/æir faræ eingan stadh or b/oe//oe/ warom wttan gialkyræ lofi /th/æim medhan /th/æir ero radzmen. Gæfwom wer /th/æim sem radhzmen ero /th/æssar rættarb/oe/ttr. fyrst ath /th/æir skulu i eingom nefninghom wera ok ath /th/æir skulu engan læidanghir gæra ath /th/æir læggi /th/y mæiran hwgh aa oc ahyggio æn adher /th/a lutti sem b/oe/nom wardar. skal gialkyræ oc logmadr wmskiptta radzmonnum med godra manna radhæ. ef ein hwar ædha flæiræ wilia eigi r/oe/kt aa legghia. oc annan i staden kiosa ef ein huer fæler i fra /th/o ath wer sæm æigi fialfwer i hia. Nw færeth ydher swa i nyttsæmdh /th/ænnan warn godvilia ath wer gerom oss /th/ui hælldher liduga ath gera ydher flæire rættarb/oe/ttr /th/an thima er wer komom siælfuer thill. En ef /th/ær [436 aar1295] gærith nv sem fyrr /th/a witith thill sanz ath /th/ær skuloth sæa myslytæ aa. Var /th/ætta bref gort i Bergwin miduiku dagh fyrær midfostu a .xv. aræ rikis wars. herra Barder Særksson kannzælær war inzigladæ. Jon klærckr ritadæ.
Den norske konge Eirik Magnusson gir sin frænde og sekretær hr. Audun Hugleiksson av Hegranes fuldmagt til at avslutte en venskaps- og forbundstraktat med kong Filip (IV) den smukke av Frankrike (1285-1314) og til i denne at love understøttelse fra norsk side, særlig mot kongen av England.
Trykt efter originalavskrift i det danske riksarkiv i D. N. XI nr, 4. Orig. p. perg. i riksarkivet i Paris, Tr/´e/sor des chartes S. H. L. J. 457 nr. 1, med kong Eiriks segl, som vedhænger, hvorefter her. Jfr. P. A. Munch, Det norske Folks Historie IV 2, s. 253.
Ericus, Dei gratia Rex Norwegie, universis presentes litteras visuris vel audituris, salutem in domino. Noverit universitas vestra quod nos Audoenum Huglaci, dominum de Hegranes, carum consanguineum et secretarium nostrum, exhibitorem presencium, nostrum facimus, constituimus et ordinamus verum et legittimum procuratorem et nuncium specialem ad tractandum et conveniendum pro nobis et nostro nomine cum serenissimo prinprincipe domino Philippo rege Francorum illustri, In cujus rei testimonium presentibus litteris nostrum fecimus apponi sigillum. Datum viii Kalendas Julii, anno domini millesimo ducentesimo et nonagesimo quinto.
[438 aar1295] 
Kong Eirik av Norges sendemand, baronen hr. Audun Hugleiksson, slutter paa kong Eiriks vegne en venskaps- og subsidietraktat med kong Filip (IV) av Frankrike.
Orig. p. perg. med 5 bevarede segl, i riksarkivet i Paris, Tr/´e/sor des chartes, S. H. S. J. 457, nr. 2# Jfr. P. A. Munch, Det norske Folks Historie IV 2, s. 254 ff. og D. N. XI nr. 5.
Kong Filip IV av Frankrike slutter med kong Eirik Magnusson av Norge en venskaps- og forbundstraktat, som fastsætter rikernes indbyrdes forhold i krigstilfælde med hensyn til gjensidig understøttelse og fredsslutning. Desuten træffes der særskilt avtale med hensyn til Skotland, som paa den ene side tildels staar i vasalforhold til Frankrike og paa den anden side har git anledning til klagemaal fra norsk side.
Efter orig. p. perg. i det danske riksarkiv med kong Filips segl, som hænger ved, trykt i D. N. XI nr. 5. Jfr. P. A. Munch, Det norske Folks Historie V 2, s. 256 f.
Den skotske konge John Balliol lover gjennem sine sendemænd den franske konge Filip IV ikke at føre krig mot Norge, mens han hjælper Frankrig mot England.
Archive National, Tr/´e/sor des Chartes, S. H. S. J. 457, no. 3. Paris. Trykt i Historical Docouments Ill. of the Hist. of Scotland II, s. 12 ff.
Universis presentes litteras inspecturis, miseracione divina Willelmus Sancti Andree et Matheus Dunkeldensis episcopi, Johannes de Soule ( sic) et Ingerrannus de Umfranville milites, nuncii et procuratores serenissimi principis domini Johannis regis Scotorum illustris, salutem in Domino. Noverit universitas vestra quod cum inclitus princeps dominus E. Norwegie rex promiserit excellenti principi domino Philippo regi Francie illustri quod ipse Norwegie rex eidem domino regi Francie in guerra quam contra regem Anglie, fautores, confederatos, tam Allemanie regem quam alios quoscumque valitores ejus, habere dinoscitur, assistet ope consilii et auxilii, oportunum ac certum conventum inter eos subsidium faciet annuatim, ne ipsum Norwegie regem ab hujusmodi prestando prefato domino regi Francie subsidio distrahi contingat, vel quomodolibet impediri. Nos eidem domino regi Francie bona fide promittimus nos curaturos et effecturos quod dominus noster Scocie rex memorato Norwegie regi, ejusdem domini regis Francie guerra predicta durante, guerram non faciet per se vel per alium, nec alias molestaciones inferet, racione vel occasione aliquarum questionum vel dissencionum ortarum preteritis temporibus inter eos, nec novas causas finget, occasionemve prestabit, nec fraudem, dolum vel machinacionem aliquam adhibebit, propter quas, predicti domini Francie regis guerra pretactata durante, guerram fieri oporteat inter eos, immo, bona fide pro viribus id vitabit; quodque terram et bona que idem Norwegie rex in regno Scocie habere dinoscitur, (si ea idem dominus noster ad manum suam causa vel occasione quacumque forsitan ceperit), sibi restituet, et eis libere gaudere permittet, suasque prefato [444 aar1295] domino regi Francie super hoc idem dominus noster Scocie rex patentes litteras suo sigillo munitas quantocius destinabit. In cujus rei testimonium presentibus litteris nostra fecimus apponi sigilla. Date Parisiis, die Sabbati post festum beati Luce evangeliste, anno Domini millesimo ducentesimo nonogesimo quinto. [ Paa ryggen] Littere procuratorum seu nunciorum regis Scocie, per quas promittunt se facturos et curaturos erga dominum suum regem Scocie quod ipse rex regem Norouwagie aliqualiter non inquietabit, aut sibi guerram faciet, durantibus confederacionibus habitis vel habendis inter dominum regem Franciæ et ipsum regem Norowegie, /M/. /C//C/. nonogesimo v. Lestres des treutours d´Escoce, que il feront que le roi d´Escoce aidera au roi de Norouay, allie au roi de France, contre le roi d´Engleterre; ij c. iiij xxxv.
Hr. Audun Hugleiksson erkjender at han av kong Filip IV av Frankrike har mottat 6 000 mark sterling for at samle og utruste den flaate, som næste vaar skulde sendes fra Norge til hjælp for den franske konge.
Orig. p. perg. med tre hængende segl i riksarkivet i Paris, Tr/´e/sor des chartes S. H. S. J. 457, nr. 7. Trykt i Documents Ill. of the Hist. of Scotland II, s. 12 anm.
Universis presentes litteras inspecturis, Audoenus Huglaci, dominus de Hegrenes, baro, consiliarius et secretarius ac nuncius et procurator excellentis principis domini Erici regis Norwegie illustris, salutem in domino. Noverit universitas vestra nos procuratorio nomine dicti domini nostri regis et ad opus ejusdem habuisse et recepisse ex serenissimo principe domino Philippo, rege Francorum illustri, sex milia marcarum bonorum et legalium sterlingorum monete legalis Anglie et Scocie, de pondere et compoto tresdecim solidorum et quatuor denariorum sterlingorum pro qualibet marcha, in pecunia numerata pro preparacione et municione navigii domini nostri regis in subsidium ipsius regis Francorum, vernali tempore proprio transmitttendi. Que si quidem sex milia marcharum nos procurator predictus procuratorio nomine supradicto [445 aar1295] deduci concessimus de summa pecunie, quam dictus rex Francorum ipsi domino nostro regi Norwegie dare et ministrare tenetur pro dicto subsidio in primo solucionis termino pecunie supradicte, si eum habere contigerit subsidium supradictum; alioquin eadem sex milia marcharum in valore, legalitate, bonitate ac pondere supradictis reddere et restituere Parisiis dicto regi Francorum vel alii seu aliis de mandato suo infra festum Resurrectionis Dominice 1 quod erit anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo septimo, ac refundere et restituere sibi omnia dampna, expensas, misias et interesse que ipsum dominum regem, ob defectum solucionis hujusmodi in termino supradicto non facte, incurreret, aut sustinere contingeret, aut etiam sustineret, credendo super hec simplici verbo domini Francorum regis predicti absque probacionis alterius onere requirendo. Pro quibus omnibus et singulis tenendis, inviolabiliter observandis et firmiter adimplendis, nos Audoenus predictus specialiter obligamus nos et heredes nostros, terram nostram, nec non procuratorio nomine domini nostri Norwegie regis ipsum dominum regem, heredes ac successores suos et incolas regni sui, ut iidem incole et eorum bona propter hoc in regno Francorum capi, arrestari, et detineri valeant; nec non tam prefati domini nostri regis quam heredum, successorum, et incolarum predictorum, et nostra bona omnia mobilia et immobilia, ubicumque et in quibuscumque consistencia, presentia et futura expresse ac specialiter obligamus, renunciantes nomine quo supra in hac parte exceptioni non numerate pecunie, non habite, non recepte aut spei ( sic) eciam numerande ac omnibus aliis exceptionibus doli et actioni in factum, rationibus et deffensionibus juris et facti, que contra presentes litteras possent obici vel opponi. Actum est siquidem et expresse conventum inter nos procuratorio nomine domini nostri regis et pro ipso ac dominum regem Francie predictum, quod si dominus noster rex in solucione pretaxate pecunie quantitatis termino prenotato, quod absit, defecerit, generales confederaciones et federa inter ipsum dominum Francorum regem et nos procuratorio nomine dicti domini nostri regis Norwegie inita et firmata, quantum ipsius domini nostri regis Norwegie utilitatem respiciunt, irrita et juribus vacua et nullius prorsus momenti existent dictusque Francorum rex non tenentur ad observanciam eorumdem, et nichilominus confederacionibus [446 aar1295] ipsis quantum commodum ipsius Francorum regis respiciunt in suo robore manentibus, Jdem dominus noster Norwegie rex ad solucionem dicte totalis summe pecunie ac restauracionem dampnorum et expensarum predictorum integre teneatur. De quibus omnibus tenendis et firmiter adimplendis nos in animam dicti domini nostri et nostram corporale prestamus juramentum. In quorum omnium testimonium presentes litteras per infrascriptum notarium publicum scribi et publicari mandavimus et nostri sigilli fecimus munimine roborari, rogantes venerabiles patres S. Parisiensem, in cujus diocesi premissa facta fuerunt, nec non. Th. Dolensem episcopos, qui premissis omnibus interfuere presentes, ut sigilla sua litteris hiis apponant ad majorem cautelam et evidenciam omnium premissorum. Nos autem S. Parisiensis et Th. Dolensis miseratione divina episcopi in quorum presencia premissa omnia, ut superius sunt conscripta, fuerunt per procuratorem predictum facta ad requisitionem instantem ipsius procuratoris presentibus litteris nostra fecimus apponi sigilla. Hujusmodi autem obligacionis littere sub eorumdem verborum forma et de voluntate et assensu domini Audoeni procuratoris predicti per manum mei notarii infrascripti dupplicati fuerunt. Acta fuerunt hec Parisiis in regali palacio, presentibus venerabilibus presentibus dominis S. Parisiensi et. Th. Dolensi episcopis predictis ac venerabilibus et discretis viris magistris Egidio decano sancti Martini Turonensis, Johanne cantore Baiocensis et Guillelmo custode sancti Quintini in Viromandia, Noviomensis diocesis, ecclesiarum, Reginaldo de Albigniaco et Gaufrido de Flex clericis, nobilibus viris Petro de Chambliaco et Hugone Milliaci dominis, Chambellanis prefati domini regis Francie, et pluribus aliis testibus ad hec vocatis specialiter et rogatis. Anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo quinto, indiccione nona, mense Octobris xxii die, pontificatus domini Bonifacii Pape viii anno primo. Et ego Evenus Phily de Sancto Nicasio, clericus Corisopitensis diocesis, apostolica publicus auctoritate notarius, premissis omnibus et singulis una cum suprascriptis testibus interfui presens et ea ad requisicionem procuratoris predicti manu propria scripsi et publicavi meoque signo signavi.
Littere recognitionis facte a procuratore regis Norwcgie, quod recepit pro ipso rege, a rege Francie, VI M. marcharum sterlingorum.
[447 aar1295] 
Notarialinstrument, utstedt av biskop Simon i Paris, om at hr. Audun Hugleiksson har mottat de i foreg. nr. nævnte 6 000 mark sterling.
Orig. p. perg. i det franske riksarkiv, Tr/´e/sor des chartes, S. H. S. J. 457, nr. 6.
Universis presentes litteras inspecturis, Symon miseracione divina Parisiensis ecclesie minister humilis, licet indignus, salutem in domino. Notum facimus quod, in nostra presencia, personaliter constituti G. Fresmade de Sancto Medardo et Bertrandus de Cressaco domini domicelli, asseruerunt expresse quod Audoenus Huglaci dominus de Hegrenis(!), baro, consiliarius ac nuncius et procurator magnifici principis Erici, regis Norwegie illustris, habuerat et receperat procuratorio nomine dicti domini regis Norwegie et ad opus ejusdem ab excellentissimo principe domino Philippo rege Francorum illustri, sex milia marcharum sterlingorum monete legalis Anglie et Scocie, et pondere et compoto tresd#ecim solidorum et quatuor denariorum sterlingorum pro qualibet marcha pro municione navigii dicti domini regis Norwegie in subsidium dicti regis Francorum proximo vernali tempore transmittendi; quodque dictus procurator nomine quo supra consenserat quod dicta sex milia marcharum deducerentur de summa pecunie quam dictus dominus noster rex Francorum ipsi regi Norwegie pro dicto subsidio dare et ministrare tenetur in primo solucionis termino pecunie supradicte, si subsidium ipsum haberet, alioquin eam dicto domino nostro Francorum regi vel ejus mandato dictus procurator nomine procuratorio predicto promiserat dominum regem Norwegie predictum soluturum et redditurum Parisiis dictam pecunie quantitatem infra festum Resurrectionis Dominice quod erit anno domino millesimo ducentesimo nonagesimo septimo, ac refundere reddere et restaurare ipsi domino nostro regi Francorum omnia dampna expensa et interesse que et quos ipsum ob defectum solutionis predicte in termino prefixo non facte incurrere aut sustinere contingeret, credendo super hiis ipsius domini nostri regis Francorum simplici verbo absque alterius onere probacionis ab eodem requirendo; de cujus medietate pecunie ipsi domino regi Francorum solvenda ac dampnis, misiis, expensis et interesse predictis sicut predicitur restaurandis eidem, G. et Bertrandus predicti et eorum quilibet in solidum spontanea voluntate erga prefatum dominum regem Francorum se constituerunt fidem [448 aar1295] jussores et principales debitores et eciam solutores, obligantes quo ad hec ipsi et quilibet eorum in solidum se et heredes ac successores suos omnia bona sua mobilia et immobilia presencia et futura ubicumque et in quibuscumque existencia dicto regi Francorum penitus et expresse, ac etiam juridictioni curie nostre Parisiensis supponentes ubicumque se duxerint transferenda, renunciantes excepcioni non numerate pecunie, non habite, non recepte, exceptioni doli mali, actioni in factum et condictioni indebiti et sine causa et ex injusta causa omnibus feriis sollempnibus et repentinis omni appellationis remedio, beneficio divisionis et juri dicenti quod principalis debitor conveniri debeat qua fidejussor et ejus bona primo excuti privilegio crucis sumpte et assumende juri revocandi donum, et omnibus inhibicionibus principis cujuscumque, omnibus constitutionibus et statutis editis in concilio generali et omnibus aliis actionibus deffensis, allegacionibus, dilacionibus et omni juri canonico et civili scripto et non scripto, generali et speciali que contra presentes litteras possent obici vel opponi et specialiter juri dicenti generalem renunciationem non valere. In quorum omnium testimonium presentes litteras per infrascriptum notarium publicum scribi et publicari mandavimus ac sigillum nostrum apponi hiis fecimus una cum sigillo ipsius procuratoris in testimonium premissorum, prefatique G. et Bertrandus fidejussores predicti sigilla sua hiis apposuerunt litteris ad majorem cautelam et evidenciam plemorem. Acta fuerunt hec Parisiis in regali palacio, presentibus venerabilibus et discretis viris magistris Egidio decano Sancti Martini Turonensis, Johanne cantore Baiocensis ecclesiarum, Reginaldo de Albigniaco et Gaufrido de Flex, prefati domini regis Francorum clericis, et pluribus aliis testibus ad hoc vocatis specialiter et rogatis. Sub anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quinto, indictione nona, mensis Octobris, die vicesima secunda, pontificii Domini Bønifacii pape octavi anno primo. Et ego Evenus Phily de Sancto Nicasio clericus Corisopitensis diocesis apostolica publicus auctoritate notarius premissus interfui, una cum testibus suprascriptis et ea scripsi et publicavi, meoque solito signo roboravi rogatus.
[449 aar1295] 
Kong Filip (IV) av Frankrike skriver til kong Eirik av Norge at han sender klerken Johannes de Forestis og ridderne Petrus de Canaberiis og Johannes Foinon til kongen, for at denne skal godkjende den av hr. Audun Hugleiksson sluttede forbundstraktat.
Orig. p. perg. i riksarkivet i Paris, Tr/´e/sor des Chartes, S. H. S. J. 457 nr. 8, med vedhængende segl.
Magnifico et exellenti principi Erico, Dei gratia regi Norwegie illustri, amico carissimo, Philippus, eadem gratia Francorum rex, votivis gloriari successibus et salutem. Cum inter nos ac nobilem virum Audoenum Huglaci, consanguineum, nuncium et procuratorem vestrum, nomine vestro contracta sint amicicie federa certeque convenciones habite et firmate prout in confectis super hoc auttenticis munimentis plenius continetur. Nos pro approbacione et confirmacione omnium premissorum, que juxta convenciones easdem per vos personaliter debent fieri et nobis sub litteris vestro munitis sigillo transmitti, dilectos et fideles magistrum Johannem de Forestis clericum ac Petrum de Canaberiis et Johannem Foinon milites nostros ad vos cum procuratore predicto presencialiter destinamus. Quibus vel eidem clerico una cum altero dictorum militum vel duobus ex eis in hiis que cura premissa vobis ex parte nostra retulerint fidem plenam adhibere velitis. Datum Parisiis die xvii. mensis Novembris anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quinto.
Utrag av "Keeper of the Royal Wardrobc´s" regnskaper, bl. a. fra William de la Haye for 40 /l-pund/, som kongen av Skotland skulde ha betalt kongen av Norge, av en sum av 100 mark, som skyldtes denne for visse øer i Skotland.
Pipe Roll 27, Edw. I. Trykt i Documents Ill. of the Hist. of Scotland II, s. 16 f.
Compotus Johannis de Drokenesforde, custodis garderobe regis, Radulphi de Mantone, clerici et attornati ejusdem, per breve regis, pro eo de eadem garderoba, a festo sancti Edmundi, regis et martiris, anno xxiiij incipiente, quo tempore custodia ejusdem garderobe commissa fuit per regem eidem Johanni, usque idem festum anno xxvj finiente; viz. de annis xxiiij, xxv, xxvj ; per testimonium Johannis de Benstede, contrarotulatoris [450 aar1296] garderobe predicte, per Petrum de Colyngbourne, clericum et attornatum ejusdem, ad testificacionem eandem pro eodem contrarotulatore per idem breve.
Anno xxiiij.
- - - Et de xl l. de eodem Willelmo del Hayghe, pro xl l. quas rex Scocie solvisse debuit regi Norwegie, de quadam summa centum marcarum ei debitarum pro quibusdam insulis Scocie.
Kong Eirik av Norge godkjender gjennem hr. Audun Hugleiksson den forbundstraktat, som er sluttet med Frankrike.
Orig. p. perg. med kongens segl i det franske riksarkiv, Tr/´e/sor des chartes, S. H. S. J. 457 nr. 10.
Universis presentes litteras inspecturis, Ericus, Dei gratia Norwegie Rex, salutem. Noverint universi nos vidisse, legisse et audivisse confederaciones, promissiones, stipulaciones, convenciones et pactiones nomine nostro factas et initas per Audoenum Huglaci dominum de Hegranes, militem, consanguineum, procuratoremque nostrum inter serenissimum principem Philippum regem Francorum illustrem ex una parte et nos Norwegie regem ex altera contentas in quodam instrumento publico sigillis reverendorum patrum Parisiensis et Dolensis episcoporum, una cum sigillo nostri predicti procuratoris sigillato cujus tenor et series sequitur in hec verba: [ Herefter følger nr. 399 ovenfor ]. Quas supradictas confederaciones, pacciones, stipulaciones, convenciones, promissiones, obligaciones omnes et singulas per dictum procuratorem nostrum factas et initas, in presentia venerabilium virorum Petri de Canaberiis, Johannis Foynon militum dicti domini regis Francie et magistri Johannis de Foresta ejusdem clerici procuratorum et nunciorum suorum ad hoc sufficienter instructorum et ad hoc ad nos missorum ratificamus, approbamus et nostro nomine laudamus et ex certa scientia confirmanus. In quorum testimonium premissas presentes litteras, in presentia nostra sigilli nostri munimine fecimus roborari. Datum Bergis anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo sexto; Die Mercurii post annunciacionem dominicam proximo.
[451 aar1297] 
Kong Edward I av England utsteder leidebrev indtil førstkommende Mikalsmesse (29 sept.) for Godfred Pylerin, borger av Yarmouth, som sender sit skib Dieu la sauve til Norge for at kjøpe master.
Patent Rolls a o 25 Edward I, part I, membr. 22.
Pro Godefrido Pilerin Burgensi de Magna Jernemutha de conductu.
Rex Capitaneo marinariorum et eisdem marinariis et omnibus balliuis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Quia dedimus licenciam Godefrido Pylerin Burgensi nostro de Magna Jernemutha quod ipse nauem suam que vocatur "dieu la sauue" ad partes Norwagie pro malis ibidem emendis et ad partes Anglie ducendis mittere possit, vobis mandamus quod eidem Godefrido vel hominibus suis nauem illam ducentibus in eundo ad partes Norwagie predictas, ibidem morando et inde redeundo non inferatis vel quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. In cuius etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum duraturas. Teste Regi apud Herewycham. xj. die January.
Leidebrev for Robert Wych, borger i Yarmouth, indtil 29 sept. for at sende sit skib " la Benediste" til Norge for at kjøpe master o. a.
Patent Rolls 25 Edward I part I, m. 9. Jfr. nr. 411414[sic] nedenfor.
De conductu.
Rex omnibus amicis suis ad quos etc. salutem. Cum Robertus Wych, Burgensis et Mercator noster de Jernemuta, profecturus sit cum quadam naui sua, que vocatur la Benediste, de licencia nostra ad partes Norwagie, ad mala et alia mercimonia ibidem emenda et in Angliam reducenda, vos rogamus, quatinus eidem Roberto, in eundo cum naui predicta, versus partes predictas, cum ipsum per partes vestras transitum fieri contigerit, ibidem morando, seu inde ad partes Anglie, cum malis et mercimoniis predictis redeundo, non inferatis, vel quantum in vobis est inferri permittatis, iniuriam, molestiam, dampaum, impedimentum aliquod seu grauamen, dum tamen inde faciat consuetudines debitas et vsitata#. In cujus etc., vsque ad festum [452 aar1297] Sancti Michaelis proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Shaftoniam xxiii die Marcij. per ipsum Regem, nunciante J. de Benestede. dupplic´.
Kong Edward I av England utsteder leide for et aar for en sendefærd, bestaaende av ridderne Bjarne Erlingsson av Bjarkøy, Thore Haakonsson av Leikvangar (Lekum i Eidsberg) , Jon Ragnvaldsson(?) og Gilbert av Orknøerne samt av kansleren Baard Serksson, Bjarne Lodinsson, magister Wayland de Stikelowe og franciskanermunken Ivar, som kong Erik Magnusson agter at sende til England.
Patent Rolls 25 Edw. I#.. p. 1 m. 2.
De conductu.
Rex Capitaneis marinariis et eisdem marinariis, ac omnibus ballivis et fidelibus suis ad quos presentes littere pernuenerint, salutem. Cum magnificus princeps, dominus Ericus Rex Norwegie illustris, Bernardum de Bercre, Thoriam de Campis Ludi, Johannem filium Rolandi et Gilbertum de Orkeneya milites, Bord le chaunceler, Bernardum filium Lodowici, magistrum Waylandum de Stykelowe, et fratrem Ivarum de ordine minorum ad nostram presenciam proponat pro quibusdam negociis, sicut ex parte Regis acceqimus, destinare: suscepimus in saluum et securum conductum nostrum eosdem nuncios in veniendo ad nos in Ang#ham in nuncium dicti Regis ibidem morando et ex inde ad propria redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod predictis Bernardo, Thorie, Johanni, Gilberto, Bord, Bernardo, Waylando, et Ivero in personis aut rebus eorum in veniendo, morando et redeundo, sicut predictum est: non inferatis seu quantum (?) in vobis est inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. In cuius rei testimonium etc. [dvs has litteras nostras fieri fecimus patentes]. per unum annum duraturas. Teste Regi apud Westmonasterium [anno regni nostri xxiiij o] xiij. die Junii.
Kong Edward I utsteder leidebrev for kong Eiriks utsendinger Henrik Stikelowe og Thore av Leikvang.
Rot litt. pat. 25 Edw. I p. 1 m. 2. Jfr. nr. 389390[sic] ovenfor. [453 aar1299] 
De conductu.
Rex capitaneis marinariorum et eisdem marinariis etc. salutem. Cum Henricus Stikelowe et Thorias per dominum Ericum Regem Norwegie illustrem in nuncium ad nos missi iam s[unt] ad partes illas de nostra licencia redituri vobis mandamus quod eisdem Henrico et Thorie in personis aut rebus eorum in redeundo ad partes predictas non inferatis etc. In cuiuc etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum duraturas. Teste vt supra.
Kong Haakon Magnusson melder øvrighet og borgere i Lynn og andre byer i England, at han næste sommer vil sørge for at hans undersaatter betaler sin gjæld i England og kræver gjengjæld.
Trykt i Swindon, The History of Great Yarmouth (Norwich 1772), s. 16 f.
Memorandum.
Quod dominus Rex Norwegie misit breue suum patens in hec verba. H[aquinus], dei gracia rex Norwegie, viris prouidis et honestis, maiori, consulibus et burgensibus Lenne et aliarum ciuitatum ac opidorum Anglie, salutem in domino sempiternam. Pati nolentes aliquo modo, quod debita per indigenas regni nostri suis credentibus non soluantur, significamus vniuersitati vestre, quod e[s]tate futura, domino annuente, vnicuique volumus facere fieri de hominibus nostris iusticie complementum, et idem indigenis nostris de vestris fieri postulamus. Dat´ Bergis in vigil´ beati Bartholomei apostoli , regni nostri anno primo.
[454 aar1297] 
Instruks for Haakon V´s sendebud til Edward I, ridderen Snare Aslaksson, angaaende penger, som den skotske konge var skyldig for avstaaelsen av Suderøerne (denne avgift er mindre end halvdelen av den norske konges tidligere indtægter av øerne), og om at norske kjøbmænd ikke skal sættes fast i England uten for sin egen gjæld.
Orig. p. perg. i Chancery Miscell. no 41, Scotland. Trykt i Historical Documents Ill. of the Hist. of Scotland II, 358.
In credencia Snaronis nuncii domini Haquini Regis Norwegye illustris ista continentur. Primo, quod idem dominus suus rex Norwegye regratiatur vobis, domino Edwardo regi Anglie illustri, pro conciliis et amiciciis, nec non ceteris curialitatibus, karissimo fratri Erico, quondam regi Norwegie, et specialiter sibi ipsi et suis, prius sepius factis et impensis. Secundo, quod paratus est omnia pro vobis facere que cedere poterunt in vestrum commodum et honorem, et sicut frater pro fratre solet facere. Item, tertius articulus continet ista: Primo, quod Insule Sodorenses ultra Scociam ad regem et regnum Noruegye pertinebant jure dominii pleno et perfecto. Tandem rex Noruegye, nomine Magnus, regi Scocie, nomine Alexandro, predictas insulas secundum convencionem habitam inter ipsos ad firmam sibi concessit, annuatim certa pecunie summa reddenda regi Noruegye, vel ipsius legitimis successoribus, pro eisdem, minus tamen medietate justorum redituum earumdem; sub tali condicione, quod quandocumque in solucione defecerit annuaria, insule predicte essent in manu et dominio regis Noruegye, prout antea. Mortuo vero Alexandro rege Scocie et prefecto in regem Johanne de Baylolfe(!) quid (!) occupaverant predictas insulas, qui in solucione annue pecunie regi Noruegye reddende pro eisdem deficiebant. Propter quod idem rex Noruegye dicit earumdem insularum dominium et ordinacionem ad se fore deuolutam. Preterea, omnia ista vobis fuerunt semel ostensa apud Aberconeueu per nuncium Erici regis Noruegye, vestrum super hiis petiit concilium; cui per litteram vestram consuluistis quod jus suum in eisdem quam cicius et commodius posset recuperaret, de quo concilio confiditur adhuc dominus Haquinus rex [455 aar1299] Noruegye. Nam sine vestro concilio, voluntate vel assensu, petere vel nomovere [dvs innovare?] aliqua contra earumdem detentores non intendit. Scientes tamen quod inimici vestri et sui quam sepius latitant in eisdem, in vestri et sui dampnum et illusionem evidentem. Unde si vobis placet, ut ipse ex illa parte pro recuperando jure suo et Scotos expungnando, vestros inimicos et suos, veniat, et vos ex ista parte pro recuperando jure vestro veniatis. Petit litteram a vobis ad omnes senescallos, prepositos, balliuos et ministros vestros in Scocia, ut adjuuent homines suos; et consimiliter litteram paratus est dare vobis, ut homines sui adjuuent homines vestros. Item, petit idem Haquinus rex Noruegye litteram a vobis ad senescallos vestros, prepositos, balliuos, et ministros in Scocia, ut justiciam sibi, vel suo legitimo procuratori, faciant fieri de dote, et de ejus arreragiis, domine Margarete, filie Alexandri regis Scocie, uxoris Erici regis Noruegye. Item, eodem modo petit litteram super exitibus regni Scocie secundum sentenciam vestram latam apud Berewyke pro filia regis Ericy pro eo tempore quo ipsa vixit. Item, petit idem rex Noruagye litteram a vobis cuper(!) hoc quod mercatores regni Noruagye, vel bona siue naues eorum, venientes ad Angliam, seu alibi infra costerios vestros, non attachientur nec arrestentur nisi pro debitis propriis, et non pro . . . alienis nec fidejussoriis, non obstante jurisdictione . . . ordinaria villarum vestrarum maritimarum.
Ufuldstændig brev vedrørende Norge.
Ancient Correspondence vol. XI nr. 122. Pergamentstrimmel (ufuldstændig).
Salutem quam sibi fecit sine dilatione delibacione negocii domini Regis Norwegie iuxta formam quam vobis per Willielmum de Beuerle ore - - - - - - -. tenus duximus exponen[dum] (valete).
[456 aar1300] 
Leidebrev for Robert Wyche, borger av Yarmouth og hans skib la Cristofre paa hans reise til Norge for at kjøpe master.
Patent Rolls, a o 28 Edward I, membr. 24. Jfr. nr. 405408[sic] ovenfor.
De conductu.
Rex omnibus amicis suis ad quos etc. salutem. Cum dilectus nobis Robertus Wyche, mercator et burgensis noster de Magna Yernemuth, quandam nauem suam que vocatur la Cristofre ad partes Norwegie pro malis et aliis bonis et mercimoniis ibidem querendis de licencia nostra mittat, vos rogamus quatinus eidem Roberto aut hominibus suis, cum ipsos cum naui predicta per districtus vestri loca transitum facere contigerit in personis aut rebus eorum quibuscumque, eundo, morando et redeundo, non inferatis seu quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam etc. In cujus etc. Teste Rege apud Westmonasterium xxvj die Marcij.
per ipsum Regem.
Kong Edward I av England befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse i anledning av an klage fra presten Olav Ivarsson fra Snekkestad i Norge, som har klaget over at han paa sin reise fra Norge til England paa havet mellem Ravensere og Holcham blev overfaldt og frarøvet varer til en værdi av 20 /-pund/ og videre i selve Holchams havn paany blev overfaldt og frarøvet varer for 104 /l-pund/.
Patent Rolls a o 29 Edward I, m. 35 d.
Pro Olauo Yuardi (sic) de Norwagia.
Rex dilectis et fidelibus suis Willielmo de Carleton et Willielmo de Sutton salutem. Ex querela Olaui Iuari de Snekkestadum de Norwagia clerici accepimus, quod cum ipse nuper in quadam naui diuersis bonis suis carcata venisset per mare de Norwagia versus Angliam ad commodum suum inde faciendum, Ga#!fridus de Whymbergh de Lenn et quidam alii malefactores et pacis nostre perturbatores nauem predictam supra mare inter Rauenensere et Holcham ingressi quandam partem bonorum predictorum ad valenciam viginti librarum contra voluntatem predicti Olaui versus portum de Holcham cum naui predicta venientis et quidam alii malefactores, et pacis nostre perturbatores quandam aliam partem bonorum predictorum ad valenciam centum et quatuor librarum in portu predicto, postquam [457 aar1300] idem Olauus cum naui predicta applicauerat, ibidem vi et armis ceperunt et asportauerunt et alia enormia ei intulerunt at graue dampnum ipsius Olauui et contra pacem nostram. Et quia eidem Olauo plenam et celerem iusticiam fieri volumus in hac parte, assignauimus vos Justiciarios nostros ad inquirendum per sacramentum etc. de Comitatu Norffolkie per quos etc. de nominibus malefactorum predictorum et transgressione predictis plenius veritatem et ad transgressiones illas audiendas et terminandas secundum legem et consuetudines regni nostri. Et ideo vobis mandamus quod ad certos etc. premissa expleatis in forma predicta; facturi inde etc. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos etc. venire faciat coram vobis tot et tales etc. Teste Rege apud Aberford. xxvij. die Nouembris.
per finem factum ad scacarium.
De norske kjøbmænd Helge og Ølver fra Rugsolke klager for kong Edward I og hans Raad over at deres skib, som av vinden blev drevet ind til Ravenser, blev tat av en del navngivne mænd med varer for 326 /l-pund/ 2 s. 9 d.
Orig. p. perg., Ancient Petitions, nr. 13078. Jfr. nr. 418 nedenfor.
Le nostre seignour le Roy en son consail monstrent Helghet de Norweye Oluier de Rugsolke marchauntz de Norweye qe par la ou lezditz marchauntz furrent en lur Neef en passaunt vers Norweye hors dengleterre la vient vn tempeste lur ench . . a a terre pres de Rauenesere en le Counte de Euerwyke le procheim Samadi deuant la feste Seynt Nicholas lan du r . . ne nostre Seignour le Roy Edward .xxix. la viendrent Richard de Donecastre, Willame de Whyteby. Johan de Cakhowe, Peres le Orfeure. Peres le Whyte. Johan Knocke. Piers Broun. Richard le Tauerner Will´ Payllon. James le Westerie. Hughe de Cakhowe Richard le fitz Andreu. Henr´ le Hellenard. Geffrey le Wynterton e autres misconus de Rauensere a forte e asarmes pristrent les biens des auant ditz marchantz a la amontante de ccc.xxvj.li. ij s. ix den. ostre la Neefe le atil dount il prient a nostre seygnour le Roy qil de sa grace lur voylle comander qe remedie lur seyt fet [458 aar1300] e restitucion de lur biens dunt il en ount riens par quey il puissent viuere.
Assignentur Willielmus le Dare et Lambertus de Thubingh ad inquirendum, audiendum et terminandum.
11 kjøbmænd fra Yarmouth og omliggende steder klager for den engelske konge over en del nordmænd (delvis kongelige embedsmænd) som i Bergen med urette har lagt beslag paa deres varer, og beder om at faa regres paa de norske kjøbmænd, som kommer til Lynn og Yarmouth.
Orig. p. perg.; Ancient Petitions, nr. 7432.
Norffolkia.
Adam bludet de Magna Gernemuta Willielmus filius Willielmi de eadem Oluerus de la More de eadem Stephanus de Beston Walterus Bromy Nicholaus Cok Thomas ffille Godefridus Papa Milo de Hegham Thomas de Karlille Thomas Blakenam petunt breue versus Johannem filium Regenild Heredinum histecorn de Bekeny Hase loker Hane Herbern. Abbatem Sancti Michaelis in Norwegia. Loren Leppe Willielmum de Thorger Guthurn Godessone. quod iniuste ceperunt catalla sua vi et armis et iniuste detinent in villa de Northbergh in Norweie, et petunt graciam domini Regis quod omnes mercatores de partibus illis distringantur apud Lenn et apud Gernemutam quousque racionabiliter monstrauerint quod satisfecerint secundum legem mercatoriam, vel quod aliud remedium eis fiat.
Mandetur Regi quod faciat emendari alio modo (?) etc, et quod rescribat etc.
[459 aar1301] 
Kong Edward I av England befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse angaaende Helge og Ølver de Rughsolke, kjøbmænd fra Norge, som har klaget over at de paa veien hjem fra England i nærheten av Ravener (Ravenspurne, Ravenness, co. York) blev overfaldt og frarøvet varer til en værdi av 326 /l-pund/.
Patent Rolls a o 29 Edward I, membr. 32 d. Jfr. næstforeg. nr.
Pro mercatoribus de Norwegia.
Rex dilectis et fidelibus suis Willielmo Haward et Lamberto de Trikyngham salutem. Quia ex querela Helghot de Norwagia et Oliueri de Rughsolke mercatorum de Norwagia accepimus quod cum ipsi cum quadam naui sua diuersis bonis et mercimonis carcata ab Anglia versus Norwagiam se diuertissent et nauis illa per maris intemperiem et venti contrarietatem ad terram iuxta Raueniser in Comitatu Eboracensi proiecta fuisset, Ricardus de Donecastre, Willielmus de Whyteby, Johannes de Cakhowe, Petrus Lorfeure, Petrus le Whyte, Johannes Knotte, Petrus Brun, Ricardus le Tauerner, Willielmus Palwen, Jacobus de Westren, Hugo de Cakhowe, Ricardus filius Andree, Henricus Ellenard, Et Galfridus de Wynterton, ac quidam alii malefactores et pacis nostre perturbatores ad nauem illam accedentes bona et mercimonia in ea inuenta ad valenciam trescentarum et viginti et sex librarum vi et armis ceperunt et asportauerunt et nauem illam cum atilio eiusdem abduxerunt et alia enormia eis intulerunt ad graue dampnum ipsorum Helghot et Oliueri et contra pacem nostram. Nolentes huiusmodi transgressionem, si taliter perpetrata fuerit, relinquere impunitam, assignauimus vos Justiciarios nostros ad inquirendum per sacramentum proborum etc. de comitatu predicto, per quos etc., de nominibus malefactorum qui transgressionem illam, vna cum prefatis Ricardo Willielmo Johanne Petro Petro Johanne Petro Ricardo Willielmo Jacobo Hugone Ricardo Hugone et Galfrido perpetrarunt, et de transgressione predicta plenius veritatem et ad transgressionem illam audiendam et terminandam secundum legem etc. Et ideo vobis mandamus quod ad certos etc. inquisicionem illam faciatis et transgressionem predictam audiates et terminetis in forma predicta. Facturi etc. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos etc. venire faciat coram vobis [460 aar1302] tot et tales etc. de balliua sua. per quos etc. Jn cujus etc. Teste Rege apud Netleham.
Kong Haakon V Magnusson anbefaler til kong Edward I av England brevoverbringeren Olav Ivarsson, hvem en viss Adam Silche i Holcham og andre har besveget. Av Brevets høire kant er 3-4 cm. bortrevet, seglremmen frarevet i venstre hjørne.
Ancient Correspondence, vol. XIX, nr. 174. Jfr. nr. 419420[sic] nedenfor.
Exellenti et magnifico principi Domino E. Regi Anglie illustri, Duci Aquitanie et Domino Ibernie, amico carissimo, Haquinus . . . . . . . vobis lator presencium Olauus Jvari quod Adam Silche ciuis de Holcham et quidam alii, sibi pecuniam et res alia(s) . . . . vestre celsitudinis litteras impetrauit, nondum tamen consequi potuit iusticie complementum. Quo circa vestram ex(cellenciam) . . . . . quod idem lator iusticiam valeat optinere Scriptum Bergis anno Domini m.ccc. secundo in octauis Epiphanie Domini, Anno [Regni nostri tercio].
Kong Edward I befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse i anledning av at den norske kjøbmand Olav Ivarsson har klaget over, at han av Adam Silke i Holcham ikke har faat betaling for 107 /l-pund/, som denne skyldte ham for en skipsladning tømmer, som han hadde solgt til Adam i Holcham.
Patent Rolls, a o 31 Edward I, membr. 46 d. Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers handel og selvstyre (Norsk Hist. Tidsskr., tillægshefte til 1898), s. 197 f.
Pro Olauo Iuari mercatore Norwagie.
Rex dilectis et fidelibus suis Willelmo Haward´ et Johanni le Bretun salutem. Monstrauit nobis Olauus Juari mercator de Norwagia, quod cum inter ipsum et Adam Silke de villa de Holcham nuper apud Holcham in Comitatu Norffolkie conuenisset, quod idem Olauus quandam Nauem suam diuersis lignis certe longitudinis et latitudinis in [461 aar1302] partibus Norwagie carcandam a partibus illis vsque ad predictam villam de Holcham duci faceret, et cum inde rediret et apud Holcham applicaret, idem Adam solueret prefato Olauo pro lignis illis certam pecunie summam, ac idem Olauus dictam Nauem lignis sic carcatis vsque ad predictam villam de Holcham duxisset iuxta conuencionem predictam, prefatus Adam, licet ligna huiusmodi, ad valenciam centum et quadraginta et septem librarum et octo solidorum ibidem a prefato Olauo recepisset et inde quadraginta libras soluisset, residuas tames centum et septem libras et octo solidos eidem Olauo detinet minus iuste et ei solueri contradicit in ipsius Olaui dispendium non modicum et iacturam et contra conuencionem predictam. Volentes igitur eidem Olauo ad requisicionem domini H. Regis Norwagie illustris in hac parte celerem iusticiam exhiberi assignauimus vos ad audiendum raciones predietarum parcium et ad celerem iusticiam eis inde secundum legem mercatoriam faciendam. Et ideo vobis mandamus quod ad certos dies et loca quos ad hoc prouideritis, vocatis partibus predictis coram vobis auditisque hinc inde racionibus erundem et inquisitis, si necesse fuerit, per sacramentum tam mercatorum de villa de Lenne Blakeney et Holcham quam aliorum proborum et lagalium hominum de Comitatu Norffolchie per quos etc., partibus predictis inde faciatis debitum et festinum iusticie complementum prout de iure et secundum legem mercatoriam ac conuencionem, predictam fuerit faciendum. Maluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos etc. venire faciat coram vobis tot et tales tam mercatores de dictis villi de Blakeney, Lenne et Holcham quam alios probos et legales homines de eodem Comitatu per quos etc. In cuius etc. Teste Rege apud Reding. xxvi die Nouembris.
per ipsum Regem, nunciante J. de Benestede.
Kong Edward I av England utsteder leidebrev for Sibilla Flathe fra Yarmouth, som skal sende sit skib la Cristofre til Norge for at hente master.
Patent Rolls, a o 31 Edward I, member. 45.
De conductu.
Rex omnibus amicis suis ad quos etc. salutem. Cum dilecta nobis Sibilla fflathe de Magna Jernemuth quandam [462 aar1303] nauem suam que vocatur la Cristofre ad partes Norwegie pro malis et aliis bonis er mercimoniis ibidem querendis de licencia nostra mittat. Vos rogamus, quatinus eidem Sibille aut hominibus suis, cum ipsos cum naui predicta per districtus vestri loca transitum facere contigerit, in personis aut rebus eorum quibuscumque eundo, morando et redeundo non inferatis seu quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. Jn cuius etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum duraturas. Datum apud Marleberge. vij. die Decembris.
per breue de priuato sigillo.
Fortegnelse over skibe fra Norge, som i tidsrummet 5 februar 1303-26 mai 1304 er ankommet til og har forladt byen Lynns havn, og over den told, som disse har betalt.
Customs Accounts, Bundle 93/2; (utdrag). Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers selvstyre og handel, s. 200 ff.
Receptus Petri de Sancto Paoulo ciuis Baioniensis Roberti de London et Johannis de Merlou custodum Noue custume domino Regi Anglie a Mercatoribus alienigenis concesse a portu Lenn vsque Jernemutam constitutorum quinto die Februarij anno regni regis Edwardi filii Regis Henrici Tricesimo primo. [28 febr. 1 skib fra Antwerpen (og Malines). 7 mars. 1 skib fra Lübeck og 3 andre tyske.] vij die Martij. De Laur[encio] Tonekyn exeundo in naue sua que vocatur Caterine pro cereuicia valoris Lxx s. . . x d. ob. De Nicholao Ocker de Berwen exeundo in eadem naue pro Ceruisia valoris .xxxj. libr. x s. . . . . iij s. vii d. ob. [ 8 mars. 1 skib fra Malines. 10 mars. 1 skib fra Lünen (i Westfalen). 11 mars. 1 skib fra Berke (?), 1 tysk. 13 mars. 2 uvisse skibe (Langbord og Blithe). 14 mars. 1 fra Stralsund (Skenkevyn) , 2 uvisse skibe (Falkefether, Blower). 16 mars. 1 fra Antwerpen, 1 tysk (Grenewold). 17 mars. 1 fra Flandern (Pilegrim), 1 tysk (Scrithelawe). 18 mars. 1 fra Cortekyn, 1 tysk (Rosedrawer). 21 mars. 1 fra Lübeck, 1 Malines, 1 tysk. [463 aar1303] 22 mars. 2 uvisse. 24 mars. 2 tyske, 1 Malines. 29 mars. 1 tysk, 1 fra Flandern. 30 mars. 1 fra Cramer(?), 1 fra Stavoren, 1 tysk.] ij die Aprilis. De Heynce de Stath exeundo in quadam Buscha Norwagie pro pellibus caprinis et aliis mercimoniis valoris .xij. libr. . . . . . . . . . . . . . . . iij s. De eodem pro duobus pannis sine grano et pro Cirotetis(!) et aliis mercimoniis valoris L s . . . . ij s. vij d. ob. De Reytholuer de Norwagia intrando pro alece valoris .xv. libr. xiij s. iiij d.. . . . . . . . . iiij s. xj d. [4 april. 1 skib fra Lübeck, 1 tysk?]. [6 april. 1 fra Ypern.] vj die Aprilis. De Stenekel de Norwagia intrando in naue que vocatur Langside pro alece valoris Lxvj. libr. xiij. s iiij d. . . . . . . xvj s. viij d. De eodem et sociis suis pro vno scarletto et pro .vij. pannis sine grano . . , . . . . . . . . . . . ix s. De Nicholao de Berwen et sociis suis intrando in naue que vocatur Rokenberwen pro alece valoris .xj. libr. v s. . . . ij s. ix d. ob. q [15 april. 1 skib fra Lynn? 20 april. 3 skibe fra Flandern. 23 april. 1 skib fra Holland. 2 mai. 1 uvisst skib (Dubbler) , fra Harderwijk, 1 fra Deventer. 7 mai. Pontus Vynantz (med skindvarer og 12 graa falker og 1 hvit "stranling", graaverk osv.), og 1 fra Wismar (Godhrer) med sild.] x die Maij. De Selefe de Gutland pro alece valoris .xx/IIII. libr. in naue propria que vocatur Neuberie . . . . xx. s. De eodem pro .iiij. pannis et di. Angl. et pro aliis marcandisis valoris. xxv. libr. in eadem naue . . . . xiij s. ix d. De Tidemanno de Caam pro .iiij. pannis et di. vj. vlnis et di. Angl. et aliis marcandisis valoris .xxj. libr. . . . . . x s. De Arnaldo le Quyte pro saiis valoris .xxvj. libr. in eadem naue . . . . . . . . . . . . . . vj s. vj d. [15 mai. 2 tyske skibe. 16 mai. 1 fra Ghent. 17 mai. 1 fra Flandern. 26 mai. 1 flamsk eller nordfransk. 27 mai. 1 flamsk eller nordfransk. 1 juni. 1 fra Hamburg, 1 andet tysk.] [464 aar1303] Primo die Junij. De Thorgout de Berwen et sociis eius pro bord et. tignis valoris .xxx. libr. in Naue que vocatur Owoldesbusche . . . . . . . . . . vij s. vi. d. De eisdem pro pann. Angl. et braseo valoris xxv. libr. in eadem Naue . . . . . . . . . . . . vj s. iij d. [3 juni. 1 skib fra Frisland, 1 fra Bækerton. 4 juni. 1 skib fra Bremen, 1 fra Østesjø#egnene (kaldt "Samelond"). 6 juni. 1 skib fra Flandern (eller Nordfrankrike). 7 juni. 1 tysk (med tørfisk og tømmer). 8 juni. 1 uvisst.] viij die Junij. De Petro de Ripe pro Heydukes et Wadmol valoris .Lij. libr. in naue que vocatur Criland . xiij s. De Osgen de Ripe pro Cineribus et Wadmol valoris .xxiiij. libr. in eadem naue . . . . . . . . . . . . vj s. De Pape de Ripe pro pice et Wadmol valoris .xl. s. in eadem naue . . . . . . . . . . . . . . vj d. De predicto Petro pro blado et aliis mercibus valoris .xxxviij. libr. in eadem naue . . . . . . . . . ix s. vj d. De predicto Osgen pro plumbo blado et aliis mercibus valoris xxviij. libr. in eadem naue . . . vj s. j d. ob. [11 juni. 1 skib fra Bremen.] xxvj die Junij. De Thoro Magistro Busche Sancti Laurencij de Norwagia pro bordo et oleo valoris .xxxiiij libr. x s. . . . . . viij s. vij d. ob. De eodem Thoro exeundo pro blado et braseo valoris .xxviij. libr. . . . . . . . . . . . . . . vij s. De Roberto de Bauseye exeundo in eadem naue pro braseo valoris C .x. s. . . . . . . . . . . . xvj d. ob. De Thoma de Burgh pro blado et braseo valoris .x. libr. x s. in eadem Naue . . . . . . . ij s. vij d. ob. De Waltero Lambessone exeundo in naue que vocatur Godhrer pro fabis valoris vj libr. . . . . . xviij d. De Ricardo Godrich Magistro dicte Nauis pro farina frumenti valoris xlviij s. . . . . . . . . . vij d. q. 28 juni. 1 skib fra Flandern, 2 engelske. 5 juli. 2 skibe fra Flandern, 1 engelsk. 10 juli. 1 fra Flandern, 1 fra Berwick. 12 juli. 1 fra Malines, 1 engelsk. 15 juli. 1 tysk. 17 juli. 1 fra Flandern.] [465 aar1303] xvij die Julij. De Odero Gaut exeundo in naue propria que vocatur Roke pro braseo et Melle valoris .xxxv. libr. . . . . . viij s. ix d. xxij die Julij. De Botulpho de Gutland intrando pro .vj. quintallis Cere in Naue Henrici de Wissemer . . . . vj s. De eodem Botolpho pro grisio opere valoris .xx. libr. in eadem Naue exeundo . . . . . . . . . . . vj s De Hermanno Godebusche, qui applicauit apud Blakene pro bord. et tignis valoris xix libr. . . . . . . iiij s. ix d. [27 juli. 1 engelsk skib.] xxix die Julij. De Bartholomeo de Alamannia applicante apud Blakene. pro Molis valoris xliij libr. in naue sua propria . . . . . x s. ix d. De Botolpho de Gutland intrando pro sturgon. valoris .xx. libr. et pro bord. valoris .xxiiij. s. . . . . v s. iij d. ob. q. vj die Augusti. De Henrico de Hadrescliue Magistro Nauis que vocatur Cayserinne intrando pro bord. valoris .xxviij. libr. xvj s. . . . . . . . . . . . vij s. ij d. ob. De eodem Henrico exeundo pro sale valoris .xxviii. libr. in eadem Naue . . . . . . . . . . . . . vii s. De Salamanno de Gutland exeundo in eadem Naue pro .ij. pannis et dimidio. sine grano . . . . . ij s. vj d. [7 aug. 2 skibe fra Stralsund. 14 aug. 1 skib fra Frisland. 21 aug. 1 skib fra Stavoren, 1 fra Stralsund.] xxj die Aug. De Grim de Norwagia Magistro Nauis que vocatur Selifar intrando pro bord. et oleo valoris .xxxvij. libr. . . . . . ix s. iij d. De eodem exeundo pro Melle valoris .xij. libr. et pro pann. Angl. et pro aliis mercibus valoris .vij. libr. . . . . . iiij s. ix d. xxiiij die Aug. De Wythero de Norwagia Magistro Nauis que vocatur Rauke intrando pro bord. et tignis valoris .xiiij. libr. . . . . . . . . . . . . . . . iij s. vj d. De eodem Wythero pro oleo valoris .Lxx. s. et pro duro pisce valoris .xl. s. . . . . . . . . . xvj d. ob. De eodem Wythero exeundo pro braseo et Melle valoris .xij. libr. x s. . . . . . . . . . . iij s. j d. ob. [466 aar1303] De Steyno socio suo exeundo in eadem naue pro Canabe valoris .xx. s. . . . . . . . . . . . . . iij d. x die Septembris. De Johanne de Gutland intrando et transeundo versus Londoniam pro griseo opere valoris .Lx. libr. . . . . . . . . . . . . . . . . xv s. [10 sept. 1 tysk skib.] xj die Septembris. De Syworth Skalderother Magistro Nauis que vocatur Help pro bordo duro pisce et oleo valoris .Lxx. libr. . . . . . . . . . . . . . . xvij s. vj d. De eodem Siworth exeundo pro Melle valoris .vij libr. x s. et pro dimidio panno sine grano . . . ij s. iiij d. ob. De eodem Siworthe exeundo pro Melle braseo et speciebus valoris xij. libr. . . . . . . . . . . . . iij s. xvj die Septembris. De Ada de Northberwen magistro nauis que vocatur Isakesbusche intrando pro bord. valoris .xxix. libr. . . . . . . . . . . . . . . . vij s. v d. De Johanne de Northberwen intrando in eadem Naue pro oleo valoris Lx. s. . . . . . . . . . . . . ix d. De Reginaldo Penyng intrando in eadem naue pro olleo (sic) pisce Coriis et Wadmol valoris .x. libr. xv s. . . . . . . . . ij s. viij d. q. De Johanne de Berges exeundo in eadem naue pro braseo valoris .iiij. libr. . . . . . . . . . . . xij d. De Reginaldo Wytman exeundo in eadem naue pro braseo valoris .iiij. libr. . . . . . . . . . . . xij d. De eodem Reginaldo pro Melle valoris .vj. libr. in eadem naue . . . . . . . . . . . . . . . . xviij d. xviij die Septembris. De Johanne de Rokeruges exeundo in Naue que vocatur Isakesbusche pro Cindato Gingibere et croco valoris .xviij. libr. . . . . . . . . . . iiij s. vj d. [18 sept. 1 tysk skib (de Allardo Estrens, told p. rothskyn).] xxiij die Septembris. De Ketel de Tunesberghe Magistro Nauis que vocatur Crucebergh intrando pro tignis et bord. valoris .L. libr. . . . . . . . . . . xij. s. vj d. De eodem Ketel pro .xxviij. weis salis exeundo valoris .xiij. libr. . . . . . . . . . . . . . . iij s. vj d. De eodem Ketel exeundo pro plumbo valoris .x. libr. et pro vno panno et dimidio sine grano . . . . . . iiij s. xxiv die Septembris. De Askello de Norwagia Magistro Nauis [467 aar1303] que vocatur Rothen pro tignis valoris .xviij. libr. v s. intrando . . . . . . . . . . iiij s. vj d. ob. q. De Simone de Gutland exeundo in eadem Naue pro sale valoris .xviij. libr. . . . . . . . . . iiij s. vj d. De eodem Simone pro duobus pannis sine grano et pro panno Anglicano valoris .iiij. libr. . . . . . . iij s. [24 sept. 1 skib fra Tyskland. 25 sept. 1 skib fra Tyskland.] xxviij die Septembris. De Onengre de Norwagia intrando soluente custumam apud Raueneshere pro Melle valoris .xl. s. . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. De Carliolo Estiens exeundo in eadem naue pro panno Anglicano valoris .C.s . . . . . . . . . . xv d. [5 okt. 1 skib fra Frankrike, 2 tyske.] xiij die Octobris. De Vlf de Norwagia Magistro Nauis que vocatur Oldebusche intrando pro tignis et pisce valoris .xxx . libr. . . . . . . . . . . . . . . . vij s. vj. d. De eodem pro braseo et pann. Anglican. et fabis valoris .xxv. libr. x s. exeundo . . . . . . vj s. iiij d. ob. De Haquino et Horen (!) de Norwagia pro braseo et Melle valoris .C. et .xv. sol. exeundo in eadem maue . xvij d. xvij die Octobris. De Thoro Gaut Magistro Nauis que vocatur Vtsteynesbusche intrando pro bordo et duro pisce valoris .xxvj. libr. . . . . . . . . . . . . vj s. vj d. De eodem Thoro exeundo pro braseo et Melle valoris .xviij. libr. . . . . . . . . . . . . . . iiij s. vj d. De Haquino de Norwagia intrando Magistro Nauis que vocatur Gauter pro bordo valoris .C. et .xv. s. . xvij d. q. [18 okt. 1 uvisst? (Rosenborgh). 2 nov. 3 tyske. 4 nov. 1 fra Mons. 5 nov. 2 tyske. 7 nov. 2 tyske. 10 nov. 2 fra Ghent, 1 fra Haarlem. 12 nov. 1 nederlandsk (Swalewe). 14 nov. 1 fra Stralsund (Skenkenyn) og 3 uvisse (Welifar [navn paa flere engl. skibe], Godale, Ridder). 16 nov. 3 uvisse, 1 fra Haarlem. 18 nov. 1 uvisst (Welifar). 23 nov. 1 fransk. 24 nov. 1 flamsk. [468 aar1303] 26 nov. 1 nederlandsk? (Sparwer). 28 nov. 1 fra Stralsund? (Skenkewyn ). 29 nov. 1 uvisst (Rosenbergh ). 3 dec. 1 flamsk. 5 dec. 1 fra Amiens. 7 dec. 2 nederlandske, 2 fra Brügge. 8 dec. 1 tysk. 15 dec. 2 flamske. 24 dec. 1 nederlandsk eller tysk (Spigheler) 31 dec. 2 nederlandske. (1304) 1 jan. 1 nederlandsk, 1 tysk. 5 jan. 1 nederlandsk, 1 uvisst. 11 jan. 1 tysk, 1 fra Biervliet i Zeeland (Brekeanker), 1 uvisst (Sparwer). 20 jan. 3 nederlandske eller flamske. 23 jan. 1 fra "Renesse". 26 jan. 1 fra Malines, 2 uvisse, (Skenkeuyn og Bayard). 28 jan. 2 tyske, 1 fra Nieuwpoort i Vestflandern. 31 jan. 1 fra Brabant, 1 nederlandsk (Kykeouerdike). 3 febr. 2 flamske. 7 febr. 2 uvisse. 9 febr. 2 fra Zeeland (det ene fra Middelburg. 12 febr. 2 nederlandske.] (1304) xij die Februarij. De Lambe Rust magistro nauis que vocatur Smalside pro allece valoris xviij libr. . . . . iiij s. vj d. De eodem Lambe exeundo pro cereuisia valoris xviij libr. . . . . . iiij s. vj d. [13 febr. 3 uvisse, 3 andre nederlandske. 18 febr. 2 likesaa. 20 febr. 3 likesaa.] xxiiij die Februarij. De Ellyng Breyde de Norwagia Magistro Nauis que vocatur Nicholas intrando pro bordo pisce oleo et aliis mercibus valoris .xx/v. vj. libr. xv s. . . . . . . xxvj s. viij d. q. De eodem exeundo in eadem naue pro melle et braseo valoris .xxxvj. libr. xiiij s. ix d. . . . . . ix s. ij d. q. [24 febr. 1 fra Ghent. 1 mars. 6 uvisse, 3 andre nederlandske. 6 mars. 4 uvisse. 8 mars. 1 tysk. 12 mars. 2 tyske. 13 mars. 1 tysk, 1 fra Nieuwpoort, 1 fra Harderwijk. 16 mars. 2 uvisse.] [469 aar1303] xvj die Marcij. De Gunne Bret de Norwagia Magistro nauis que vocatur Neuebusche intrando pro Allece et pellibus caprinis valoris .C.xxiiij. libr. . . . . . . . xxxj s. De Osberto de Norwagia magistro nauis que vocatur Monkereth intrando pro alece, coriis, pellibus caprinis, valoris .C.xxj. libr. iij s. iiij d. . . . . xxx s. iij d. ob. De Martino de Gutland intrando in eadem naue pro .iiij. quintallis cere . . . . . . . . . . . . iiij s. [21 mars. 1 hollandsk skib. 24 mars. 1 fra Brabant, 1 fra Berwick, 1 fra Stralsund. 25 mars. 2 uvisse. 28 mars. 1 fra Flandern, 1 fra Nieuwpoort. 2 april. 1 fra Skotland, 1 fra Amiens.] ij die Aprilis. De Eynero Blonese magistro nauis que vocatur Bischoppesbusche#intrando#pro#allece#valoris#CC.xvij.libr.x#s. . . . . . Lxj s. x d. ob. De Eodem Eynero exeundo in eadem naue pro iiij pannis sine grano et pro pann. Angl. et plumbo valoris xx/v. xij. libr. . . . . . . . . . . . . . . . xxxij s. De Gunne Bret de Norwagia exeundo pro vno panno sine grano et pro saiis et pann. Angl. valoris. xxxvij libr. vj s. viij d. . . . . . . . . . . . . x s. iiij d. De Osberto de Norwagia magistro nauis que vocatur Monkerouth exeundo pro panno Angl. qui vocatur Blaunket et pro frumento valoris .xxx. libr. . . . . . vij s. vj d. De predicto Eynero Blonese exeundo pro .v. pannis de Beuerle in predicta naue que vocatur Bischoppesbusche . . . v s. [15 april. 1 ubestemt skib. 22 april. 1 fra Flandern. 24 april. 1 fra Blankenbergh (i Vest-Flandern), 1 fra Montpelier (med graa falker).] xxiiii die Aprilis. De Selef de Gutland intrando in naue propria que vocatur Leonebergh pro allece valoris .Lx. libr. . . . . . xv s. De eodem Selef exeundo in eadem naue pro saiis et sale valoris .Lxxiiii. libr. . . . . . . . . xviii s. vi d. vj die Maij. De Colbyno de Norwagia exeundo in naue Ketel de Norwagia que vocatur Huggro pro pannis Angl. et saiis valoris. x. libr. . . . . . . . . . ij s. vj d. [470 aar1303] De Godsalm de Norwagia exeundo in eadem naue pro predicto et saiis valoris .iiij. libr. . . . . . . . xij d. [6 mai. 1 fra Zeeland. 8 mai. 1 fra Harderwijk.] viii die Maij. De Hisberko de Hardwyke intrando in naue que vocatur Raukenbergh pro Wadmol valoris .vii. libr. xij s. . . . . . xxiii d. De eodem Hisberko exeundo in eadem naue pro sale valoris .vii. libr. xii s. . . . . . . . . . . . . xxiii d. De Matheo de Denemark intrando in predicta naue pro Syneribus (sic) et Wadmol valoris .xx/llll. x. libr. . . . . . xxii s. vj d. [15 mai. 2 uvisse skibe. 19 mai. 1 fra Brügge.] xix die Maij. De Omundo de Thurendeyn exeundo in naui que vocatur Welifar pro braseo valoris lx s. . . . . . . . ix d. [27 mai. 1 uvisst (fra Spre). 6 juni. 1 fra Provence. 26 juni. 2 fra Hamburg.] Summa Recepte custume predicte a festo Sancti Michaelis xxxij incipiente vsque ad xxvj diem Junij proximo sequentem xx/llll iiij xix li. xiij s. vij den. Summa bonorum eductorum a Portu predicto a festo Sancti Michaelis anno xxxj. vsque .xxvj. diem Junij proximo sequentem MM. CC. Lxiiij li. xj s. j d. Inde custuma .xxviij li. vj s. j d. ob. q. Summa bonorum adductorum ad portum prodictum tempus MM. xxxvj li. iiij s. ix d. Inde custuma xxv li. x s. ob. q.
Fortegnelse over told paa varer, tørfisk, tran, graaverk, voks osv., som er kommet til Boston mellem 12 febr. og Mikkelsmesse (29 sept.) i kong Edward I´s 31te regjeringsaar.
Customs Accounts 5/9. Boston, 31 Edw. I.
Rotulus noue Custume domini Regis apud Sanctum Botulphum de Rebus et mercandisis venientibus in Angliam Incipiens .xij. die Februarij anno Regni Regis Edwardi Tricesimo primo usque festum Sancti Michaelis proximo sequens receptis per manus Johannis Idensone Stephani de Stanham Galfridi de Sutton et Michaelis de Molicer collectorum eiusdem custume per idem tempus. Nauis Henrici de la Porte de Lubik xvij. die Maij. De Johanne Godeyne pro Stocfihs et oleo valor´ .xxxiiij li. . . . viij s. vj d. De Godekino de Cousefeld pro Stocfihis valor .xxviij. li. . . vij s. De Arnaldo de Lubik pro pisce et oleo valor´ .xlj. li. . . . . . . . x s. iij. d. De Naui Johannis de Dertemund xvij die Maij. De Henr´ Hame pro pisce et oleo valor´ .xx. li. . . . . v. s. De Hermano Pape pro pisce et oleo valor´ .xx. li. . . . v. s. De Adulpho de Gutland pro pisce et oleo valor´ .xxiiij. li. . . . . vj. s. [472 aar1303] De Hingberto de Dertemund pro viij. quintallis cere . . . viij. s. De eodem pro pisce oleo pellibus caprinis et butiro valor´ .lx. li. . . . . xv. s. Nauis Ludulphi Breem xvij. die Maij. De eodem Ludulpho pro pisce valor´ .xlvj s. viij d. : . . vij d. De Henr´ de Riclous pro pisce et oleo valor´ .xxv. li. . . . . . . vj s. iij d. De Godescalco de Honesbergh pro pisce valor´ .xx. li. . . . v s. De Lamberto de Dertemund pro pisce valor´ .xxv. li. . . . . . vj s. iij d. De Johanne Tousenpond pro pisce et oleo valor´ xlj. li. . . . . x s. iij d. De Johanne Lune pro ij pannis sine grano . . . . . . ij s. Nauis Frederici de Lubik´ xiiij die Julij. De eodem pro pisce val. xxj li. . . . . . . . . v s. iij d. De Ludekino Lung pro pisce val. xx. li. xv s. . . v s. ij d. q. De Henrico Hoppe pro pisce et oleo val. xx. li. . . . . v s. De Leofardo de Estlond pro pisce val. xviij li. . . . iiij s. vj d. De Johanne de Rasceburg pro pisce val. xxj li. . . v s. iij d. De Gerkino de Lippe pro pisce et oleo val. xx li. x s. . . . . v s. i d. q. De Johanne Lung pro pisce et oleo val. xxxj. li. x s. . . . . vij s. x d. ob. De Johanne Make pro pisce et eolo xx li. . . . . . . v s. De Bertoldo de Rodestok pro pisce val. xv li. . . . iij s. ix d. Nauis Johannis de Lippe xiiij die Juli. De Gerardo de Whitenburgh pro pisce et oleo val. xxx li. . . . . vij s. vj d. De eodem pro .j. quintallo et xij libris cere . . . . xiij d. De Olberto Childefader pro pisce et oleo val. xxvij li. et .j. quint. cere . . . . . . . . . . . . . . . . vij s. ix d. De Tidemanno de Lubik pro pisce et oleo val. xviij li. . . . . iiij s. vj d. De Hermanno de Lynne pro pisce et oleo val. xxiiij li. . . . vj s. Nauis Gerardi Rostok xiiij die Julij. De eodem Gerardo pro pisce et oleo val. xxvj li. . . . . vj s. vj d. De Wynando de Wederburgh pro pisce val. lj. li. . . . xij s. ix d. De eodem pro .iij. quint. xxxv lib. cere . . iij s. iij d. ob. q. De Tidardo Stureman pro pisce val. xx. li. . . . . . . v s. [473 aar1303] De Eylardo de Lubik pro pisce val. xx li. . . . . . v s. De eodem pro .vj. quint cere . . . . . . . . . . vj s. De Edbright de Lubik pro pisce et Roskin val. xxxvj li. . . . . ix s. De eodem pro .iiij. quint et di. cere . . . . . . iiij s. ij d. De Wynando de Lubik pro pisce val. xxxiij li. . . viij s. iij d. De eodem pro .iiij. quint .xxij. lib. cere . . . . iiij s. ij d. De Hillebrond de Linne pro griseo opere et sopel (!) valor .xx li. . . . . v s. De eodem pro ix. quint di. .j. quart. cere . . . . ix s. ix d. De Hugone de Malins pro buge val. xiiij. li. . . . iij s. vj d. Nauis Johannis Spikman xxiiij die Jul. De Godefrido Milard pro pisce et oleo val. xxxiiij. li. . . . . viij s. vi d. De Gerardo Thousendpond pro pisce et oleo val. xxvij li. . . . . ix s. iij d. De Euerardo Dertemund pro pisce et oleo val. xxx li. . . . . . vij s. vj d. De Godekino de Colonia pro pisce et oleo val. xl li. . . . x s. Nauis Willielmi Breem xxiiij die Julij De eodem Willielmo pro quint. et di. cere . . . . ij s. vj d. De Arnaldo le Wyse pro pisce val. l. li. et pro iiij. quint. cere . . . . . xv s. vj d. De Henr´ Staue pro pisce oleo et pellibus caprinis val. xxxiij li, et ij quint. cere . . . . . . . . . . . . x s. iij d. De Arnaldo de Sehouse pro pisce val. xvj li. . . . . . iiij s. De Johanne Thousenpond pro .ij. quint et j. quart. cere ij s. iij d. De eodem pro pisce et oleo val. xix. li. . . . . iiij s. ix d. De Huge de Berflet pro xiiij pannis sine grano . . . xiiij s. De Petro de la Gutere pro ij pann sine grano . . . . ij s. Nauis Henr´ de Sten xxij Augusti. De eodem Henr´ pro ix quint. et di. cere . . . . ix s. vj d. De eodem pro griseo opere pisce et oleo val. lxx li. . . . . xvij s. vj d De Henr´ le Juuene pro iiij quint .j. quart. cere . . iiij s. iij d. De eodem pro griseo opere pisce et oleo val. xliij li. . . . . x s. ix d. De Ludbright de Osenbrig pro v quint. j quart. cere v s. iij d. De eodem pro pisce et oleo .xl. li. valoris . . . . . . x s. [474 aar1303] De Johanne Baker pro griseo opere pisce et oleo val. xix. li. . . . . . iiij s. ix d. De Guntero pro pisce val. xiij li. et ij quint. j. quart. cere . . . . . . v s. vj d. De Conrado de Lune pro iiij quint. xxxix lib. cere iiij s. iiij d. Pro eodem pro pisce et oleo val. xxviij li. . . . . . vij s. Nauis Arnaldi Crouse xxij die Augusti. De eodem pro Roskin pisce et oleo val. viij. li. viij s. et pro ij. quint. et di. cere . . . . . . . . . . . iiij s. vij d. De Radulpho de Sten pro pisce val. xv li. . . . . iij s. ix d. De Maynardo de Sten pro pisce val. xviij li. . . iiij s. vi d. De Tidemanno Rokout pro pisce val. xvij li. . . . iiij s. iij d. De Johanne le Wyte pro pisce val. xxiiij li. et pro ij. quint. i quart. cere . . . . . . . . . . . . . . vij s. iij d. De Helming de Came pro pisce et Redwerk val. xxviij li. et pro xxviij li. v. quint. cere . . . . . . . . . . . xij s. De Rigbot de Scothorp pro pisce val. viij li. . . . . ij s. Nauis Johannis Hech xxij die Augusti. De eodem pro Redwerk val. x s. et pro ij quint. j quart cere ij s. iiij d. ob. De Wernekino Cale pro pisce val. lx li. et pro iij quint. cere . . . . . . xviij s. De Henr. de Maideburgh pro Redwerk et pisce val xx li. . . . . v s. De Albright Calmer pro pisce val. xv li. . . . . . iij s. ix d. De Hermanno de Thistelham pro pisce et oleo val. xx li. . . . . v s. De Hillebrando de Linne pro iij. hostours val. xv s. . . ij d. q. De Gervino le Wyse Hillbrond Stoneweder et Folcardo de Lithesket pro acere Stithnes. Quernestones et lapidibus Molar. val. ccccix li. . . . . . , . . . . . . . . . cij s. iij d. Nauis Tidemanni de Minstre xxiiij die Augusti. De eodem pro j quint. j quart. cere . . . . . . . . xv d. De Reginaldo de Minne pro ij quint j quart cere . ij s. iij d. De eodem pro pisce oleo et pell. caprin. val. xxxij li. . . viij s. De Henr´ de Lippe pro pisce et oleo val. xxix li. . vij s. iij d. De Maneholt de Gripeswold pro di quint. j. quart cere . . . . ix d. De eodem pro pisce et oleo val. xx. li. x s. . . . . . v s. j d. ob. De Johanne de Lubik pro pisce Roskin et pell. caprin. val. xxx li. x s. . . . . . . vij s. vij d. ob. De Herderwico de Lippe pro ij quint, et di. cere . . . . . ij s. vj d. [475 aar1303] De eodem pro pisce val. xvij li. . . . . . . . iiij s. iij d. De Johanni Telet pro j quint. xiiij lib. cere . . . xiij d. ob. De eodem pro pisce et Roskin valor. xxi li. . . . v s. iij d. Nauis Johannis Wale de Rodestok xxix die Augusti. De eodem Johanne pro pisce val. lx s. . . . . . . . ix d. De Gerkino Dut pro pisce et oleo val. xxvij li. . . vj s. ix d. De Ludikino de Cousefeld pro pisce val. xxviij li. . . . vii s. De Johanne de Paris pro pisce val. xiij li. . . . . iij s. iij d. De Johanne de Betham pro pisce val. xv li. . . . iij s. ix d. De Ricardo Trese pro pisce val. xi li. . . . . . . ii s. ix d. De Ditelef del Sten pro fiisce val. xvj li. . . . . . . iiij s. De Henr´ del Sten pro pisce xiij s. . . . . . . . . iij s. De Roberto But pro xl pannis sine grano . . . . . . xl s. Nauis Wernekin Godeyer v die Sept. De eodem Wernekino pro pisce val. xx li. . . . . . . v s. De Henr´ de Minstre pro pisce et oleo val. xxvj li. . . . . vj s. vj d. De Arnaldo Guystel pro pisce val. xxj li. . . . . v s. iij d. De Bertramo le White pro pisce val. vij li. . . . . . xxj d. De Gerkino de Wernemund pro pisce val. xij li. . . . iij s. De Hamelino Lung pro pisce val. xj li. . . . . . ij s. ix d De Wernekino Smyth pro pisce val. cx s. . . . . xvj d. ob. Nauis Ludbright de Suythen vij die Sept. De eodem Ludbright pro pisce valor. xiiij li. . . . iij s. vj d. De Johanne Thousenpond pro pisce et oleo valor. xxxvj li. ix s. De Helming de Gripeswold pro pisce oleo et pell. caprin. val. xxx li. . . . . vij s. vj d. De Johanne de Melne pro pisce oleo et pell caprin val. x li. . . . . ij s. vj d. De Dedardo Rauen pro pisce val. vj li. . . . . . . xviij d. De Hermanno Scult pro pisce val. xij li et pro xiij. quint. cere xvj s. Nauis Johannis de Wytenburgh ix die Sept. De Johanne de Melne pro viij quint. et di. cere . . viij s. ix d. De eodem pro pisce et Cupro val. xlij li. . . . . x s. vi d. De Wernekino le Juuene pro pisce val. xxx li. . . vij s. vj d. De Adulpho Cule pro pisce val. xxv li. . . . . . vj s. iij d. De Johanne Dorlems pro pisce val. xv li. . . . . iij s ix d. De Johanne le White pro pisce val. viij li. . . . . . . ij s. De Euerardo de Dertemund pro pisce val. xvj li. . . . . iiij s. [476 aar1303] Nauis Conradi Houener ix die Sept. De eodem Conrado pro pisce bord. et petr. acut. val. x li. ij s. . . . . . . vj d. De Henr´ le Whise pro xiij quint cere . . . . . . xiiij s. De Johanne de Wodestowe pro pisce val. C s. . . . xv d. De Petro Sonderland pro pisce val. iiij li. . . . . . xij d. De Gerkino Make pro pisce val. xx li. et pro j quint. cere . . . . . . vj s. Nauis Johannis le Lung xiij die Sept. De eodem Johanne pro pisce val. vjli. . . . . . . xviij d. De Hermanno Make pro pisce val. xxviij li. . . . . vij s. De Johanne del Sten pro pisce et Stralling (!) val. xxix li. . . . . . . vij s. iij d. De Hermanno Heppe pro pisce val. xiiij li. . . . . iij s. vi d. De Hermanno de Wittenburgh pro pisce val. xx ii. pro j. quint. et di. cere . . . . . . . . . . . . . . . vj s. vi d. De Arnaldo Stilt pro pisce val. vj li. . . . . . . xviij d. De Hermanno de Horsere pro pisce val. x li. . . . ij s. vj d. Nauis Anton de Lubik xiiij die Sept. De eodem Anton pro iiij falconibus val. lx s. . . . . ix d. De Tidemanno le Wyse pro xviij quint cere . . . . xviij s. De e#odem pro pisce et oleo val. xxx li. . . . . vij s. vj d. De Bernardo le Wise pro pisce et oleo val. viij li. . . ij s. De Henr. de Sosat pro pisce val. xviij li. . . . iiij s. vj d. De Godescalco de Lubik pro pisce et Roskin val. xij li. . . . . iij s. De Conrado de Helt pro pisce oleo et Roskin val. xx li. . . . . v s. De Edrico de Lubik pro pisce val. x li. . . . . . ij s. vj d. De Henr. le Wyse pro xij quint. j. quartenio cere . . . . xij s. iij d. De Henr. de Cousefend pro ix quint. cere . . . . . ix s. Nauis Johannis de Parkham xvj die Sept. De eodem Johanne pro pisce val. x li. . . . . . . ij s. vj d. De Hermanno Keseling pro pisce val. xxvj li. . . . vj s. vj d. De Bertoldo Hamer pro pisce Roskin et popel val. xx li. . . . . v s. De Johanne Pelegrin pro pisce val. xvij li. . . . iiij s. iij d. De Nicholao de Mellestret pro pisce val. x li. . . . ii s. vj d. De Engelbright le Lung pro pisce et oleo val. xxvj li. . . . . vj s. vj d. De Hermanno Scult pro pisce val. iiij li. et pro xv. quint. cere . . . . . . xvj s. [477 aar1303] De Henr de Oure pro pisce val. iiij li. . . . . . . xij d. De Johanne de Lubik pro pisce et Bord. val. xxj li. . . . . v s. iij d. Nauis Gerkini Vring xvj die Sept. De eodem Gerkino pro pisce et oleo val. xxiij li. . . v s. ix d. De Nicholao de Mellestret pro pisce et oleo val. xij li. . . . . iij s. De Henr de Dulmene pro pisce et oleo val viij li. . . . ij s. De Johanne Caperi pro pisce val. x li. . . . . . ij s. vj d.
Kong Edward I skriver til Kong Haakon V for Ralph Gedge og John Picheford fra Scarborough. En dem tilhørende fiskerskute var av vinden drevet til Norge, men var blit beslaglagt av gjaldkeren i Bergen Helenger Hildeson paa grund av et røveri som skipperen, John Mus, tidligere skulde ha gjort mot en viss Svein "Tungesheued". Kongen beder om retfærdighet og skibets og varernes frigivelse.
Close Rolls 31 Edward I, m. 6.
Pro Radulpho Gegge et Johanne de Pycheford.
Magnifico principi domino H. dei gracia Regi Norwegie amico suo karissimo. Edwardus eiusdem gracia etc. salutem et sincere dileccionis continuum incrementum. Ex querela Radulphi Gegge et Johannis de Pycheford burgensium et mercatorum nostrorum [478 aar1303] de Scardeburgh accepimus, quod cum ipsi, quendam Johannem Mus de Finelee Magistrum Marinarium, ad regimen et custodiam cuiusdam nauis eorumdem Radulphi et Johannis de Picheford nuper deputassent, et ipsum vna cum quibusdam aliis Marinariis et piscatoribus in naui illa supra mare ad piscandum misissent, ac nauis illa cum dictis marinariis et piscatoribus et quibusdam bonis et catallis ipsorum Radulphi et Johannis de Picheford, tunc in naui illa existentibus, ad valenciam Centum librarum sterlingorum, vsque in portum de Northberne infra potestatem vestram per venti contrarietatem agitata fuisset, dictusque Johannes Mus ad sectam Svayni Tungesheued pro quadam roberia, quam ipsum Johannem Mus, diu ante quam ad obsequium dictorum Radulphi et Johannis de Picheford deuenerat, prefato Swayno supra mare fecisse dicebatur, postmodum in partibus suspensus fuisset, Helenger Hildesone balliuus vester dicte ville de Northberne, pretendens nauem illam et bona et catalla in ea inuenta esse predicti Johannis Mus, et ea esse vobis secundum consuetudinem parcium illarum, occasione suspensionis predicte forisfacta, nauem illam cum bonis et catallis predictis, ac si essent predicti Johannis Mus, cum non fuerint, arestari fecit, et ea dictis Radulpho et Johanni de Picheford ea occasione detinet minus iuste, in ipsorum Radulpho et Johannis de Picheford dampnum non modicum et depauperacionem manifestam. Et quia prefatis Mercatoribus nostris deesse non possumus nec debemus, quin eis faciamus super hoc remedio quo poterimus subuenire, vestram rogamus dileccionem, quatinus eisdem Radulpho et Johanni de Picheford, de naui, bonis et catallis predictis sic per prefatum balliuum vestrum arestatis, quatenus ipsi esse sua et non predicti Johannis Mus racionabiliter secundum legem Mercatoriam ostendere poterunt, plenam et debitam restitucionem fieri faciatis, sicut velletis quod nos Mercatoribus terre vestre infra potestatem nostram in casu huiusmodo faceremus. Datum apud Villam Sancti Johannis de Perth. xx. die Julij.
[479 aar1303] 
Kong Edward I skriver til Haakon V for Ralph Gedge; gjaldkeren i Bergen har mot ret beslaglagt dennes fiskerskute "Carite" paa grund av skipperens død.
Close Rolls, 31 Edw. I, m. 6.
Pro Radulpho Gegge.
Magnifico principi domino H. dei gracia Regi Norwagie, amico suo karissimo. Edwardus eiusdem gracia etc. salutem et sincere dileccionis continuum incrementum. Ex querela Radulphi Gegge burgensis et mercatoris nostri de Scardeburgh accepimus, quod cum ipse quendam Stephanum de Hornese Magistrum Marinarium, ad regimen et custodiam cuiusdam nauis eiusdem Radulphi, que appellatur Carite, nuper deputasset, et ipsum vna cum quibusdam aliis Marinariis et piscatoribus, in naui illa supra mare ad piscandum misisset, ac nauis illa cum dictis marinariis et piscatoribus, et quibusdam bonis et catallis ipsius Radulphi, tunc in naui illo existentibus, ad valenciam Centum librarum sterlingorum vsque in portum de Northberne infra potestatem vestram per venti contrarietatem agitata fuisset, Hallenger (!) Hildesone balliuus vester dicte ville de Northberne nauem illam et bona et catalla predicta in ea inuenta, per mortem predicti, qui in partibus illis obiit, voluntarie et absque causa racionabili arestari fecit, et ea prefato Radulpho ea occacione detinet minus iuste, in ipsius Radulphi dampnum non modicum et depauperacionem manifestam. Et quia prefato Radulpho deesse non possumus nec debemus, quin ei faciamus super hoc remedio quo poterimus subuenire, vestram rogamus dileccionem, quatinus eidem Radulpho, de naui, bonis et catallis predictis, sic per balliuum vestrum arestatis, quatenus idem Radulphus ea esse sua et non predicti Stephani racionabiliter secundum legem mercatoriam ostendere poterit, plenam et debitam restitucionem fieri faciatis, sicut velletis, quod nos Mercatoribus terre vestre infra potestatem nostram in casu huiusmodi [faceremus]. Datum vt supra [dvs apud villam Sancti Johannis de Perth .xx. die Julij].
[480 aar1303] 
Olderman og brødre av den tyske Hansa i England skriver til øvrighet og indbyggere i Rostock og fortæller om at skippere fra Stralsund, Wismar og Lübeck har krænket forbudet mot at seile paa Lynn og beder i Westfalingernes navn om at forbudet maa bli indskjærpet. Tillike gjentar de sin klage over den skade, som deres handel paa Lynn lider. Mellem klagerne nævnes, at hvis de kommer med fisk, faar de ikke lov til som før at bytte varer, f. eks. tøier og honning, med andre utlændinger, og hvis en kogge kommer fra Norge med sild faar ikke en utlænding lov til at kjøpe.
Orig. p. perg. i raadhusarkivet i Rostock med 13 seglstrimler, hvorpaa 12 seglrester. Trykt i Lappenberg, Urkundliche Geschichte des Ursprung der deutschen Hanse II, 228, Meklenburgisches Urkundenbuch V nr. 2886 og i Hansisches Ukb. II n. 40, hvorfra her.
Viris discretis et honestis advocato, consulibus ceterisque opidanis de Rostoke aldermannus ceterique fratres de hansa Alemannie in Anglia existentes suum servicium in omnibus benivolum et paratum. Vobis tenore precencium quam intime duximus supplicandum, quatinus recordamini littere illius, que vobis et omnibus civitatibus de Westfalia transmittabatur, unde oportet nos regraciari omnibus civitatibus de Westfalia, quod hoc promissum firmiter servaverunt. Unde vobis conquerimur, quod post hoc promissum due coggin de Stralsundis venerunt ad Lenniam, que pertinebant domino Johanni de Meppen et juveni Husenbourge de Stralsundis et vocabatur una navis Skinkevin et alia navis vocabatur Stultenberg et unus magister navis vocabatur Nicholaus filius Rad[ulph]i de Campen et alius vocabatur Balbussiens Reinboldus civis de Stralsundis et in alia nave magister navis vocabatur Hildebrandus et socius suus Seyne vocabatur; unde vobis significamus, quod iste prenominatus Hildebrandus coram nobis in communi colloquio dixit, quod navis et bona, que fuerunt in ea, domino Johanni de Meppen et juveni Husenborge pertinerent, et quod jusserunt ipsum nusquam velare quam ad Lenniam. Et cum istis navibus venit una bussa de Wismaria et fuit in ea magister navis quidam Hartmodus frater Benedicti nomine et ille qui conduxit navem seu qui navigaverat eam vocabatur Henske de Hadersleve , et ipsi non possunt dicere, quod de [481 aar1303] hoc promisso nichil sciverunt, quia ipsi ante, quam ad Cnosen vener[u]nt, fuerunt premuniti, et isti penominati ronevare consilium nostrum prodiderunt. Post ista omnia dominus Willelmus Haward ac magister civitatis de Lennia rogabant, quod nos transmitteremus eis quatuor viros de nostris discretioribus, qui eis significarent seu discernerent, quare ejus civitatem scilicet Lennia[m] vitaremus, et cum nostri seniores discretioresque ad ipsos perven[i]rent, dixerunt nobis, quod ostenderemus eis illos, qui contra nos deliquissent, illi nobis emendare deberent, quod ipsi haberent dampnum et nos honestatem; et tunc nostri quatuor non fuerunt taliter consiliati, quod ipsis de hoc possent respondere, set posuerunt diem ad Botenstene usque post quatuordecim dies a termino primo, et sperabamus, quod omnia cause nostre bona fieri deberent. Unde vobis conquerimur voce querulosa, quod interea venerunt due naves sive coggin de Lubike ad Lenniam et in una nave fuit magister Nicholaus dictus Heringwyk et Johannes dictus de Aldervere ipsam conduxerat seu navigavit et alia navis pertinebat Gerardo Niding et fratri suo, et cum burgencii de Lennia viderent, quod naves de Lubike ad ejus portum pervenirent, videbatur eis, quod nostrum promissum nichil esset, et propter hoc nostrum consilium seu nostra res totaliter adnichilatur. Et post ista venit una navis de Stralsundis ad Lenniam et magister navis Marquardus Scoke vocabatur. Unde scire debetis, quod istos prenominatos ac alios contra commune promissum Teutonicorum facientes extra judicium nostrum ac libertatem posuimus ac egicimus [dvs ejecimus] absque Nicholao Heringwyk et Johanne dicto de Aldervere, quia ipsi venerunt ad Botenstene coram aldermanno et ad omnes fratres de hansa predicta; et tunc ab ipsis inquerebatur, utrum eis libencius esset, quod ipsi extra judicium ac libertatem Teutonicorum ponerentur aut libencius excessum eorum emendarent, et tunc ipsi eligerunt, quod excessum eorum libencius emendarent, et ipsum coram [ei]s cognoverunt et de hoc excessu fidejussores nobis invenerunt, scilicet Jacobus de Crispin et Henricus de Lapide pro Johanne de Aldervere et Willelmus de Bremis et Conradus de Colke pro Nicholao de Heringwyk sunt fidejussores; et iste excessus est ad vos positus, rogantes, quatinus istos taliter moneatis ac habeatis, quod alius in hoc sumat exemplum et justiciam [482 aar1303] pixcide Teutonicorum observetis. Unde conventus mercatorum de Westfalia rogat vos, ut hunc excessum ab eis accipiatis scientes, quod, si aliquis burgensium ipsorum contra promissum Teutonicorum deliquisset, quod ipsi nullo modo dimitterent, quin ab eo excessum acciperent seu habere vellent. Unde rogamus vos intuitu et respectu nostri perpetui servicii, quatinus nos ad hoc confortetis, quod dictum promissum optineamus, quia multum nobis est necesse, ut ulterius audietis. Primo quod, quando ad Lenniam cum piscibus veniemus, cum extraneis nullam mutacionem facere audeamus, videlicet cum pannis, cum melle neque cum aliis mercimoniis, sicut facere solebamus. Item quod nullus mercator vendet alieno minus quam decem frustra (!) cere nec minus quam millenam operis nec minus quam decem tunnas rumbonis et decem vasa cineris neque ulla alia mercimonia, sicut facere consuevimus; propterea, si unus pauper non haberet nisi unam frustram cere vel duo et ipsi uni extraneo vendiderit, ballivi extra scalam ceperunt ceram, sicut rem forefactam apportaverunt. Item si unus cogg[o] venerit de Norweya cum alece et aliquis extraneus emere voluerit, burgenses dicte ville pati noluerunt, nisi metipsi ement. Item .si una navis cum molaribus ibidem venerit, extraneo vendere nec extra willam ducere potuerunt, set quatuor viris, qui ad hoc fuerunt assignati, vendere debe[b]ant. Item si empti habuimus frumentum, pati noluerunt, quod in ullo domo hospitare potuimus, quousque da navem portare fecimus. Item quando pisces nostros vel alia mercimonia emerunt et ad hospicia sua propria duxurunt et argentum nostrum ad hospicia eorundem petere deberemus, tunc de nostro argento tantum retinebant, ita quod nobis plenarie non solvebant. Et quando ibi veniemus cum mercimoniis nostris, ipsi ement et tradent denarium Dei et si videant, quod possunt lucrari, optineant, etsi non revertant, et de hoc magnum dampnum hab[emus]. Item quando ement res mercatorum, ultra terminum argentum dilaciunt, ita quod magna dampna de eo incurrent [dvs incurrerent]. Item anno transacto ad festum sancti Michaelis ve[n]erunt ad Lennniam 22 coggones cum piscibus et rex mandavit ad Lenniam burgensibus, quod sibi invenire deberunt 40 millenas piscium, et ipsi burgenses posuerunt [483 aar1303] super mercatores, et cum predicti mercatores audierunt, claudiderunt domos suas; tunc ipsi fregerunt vi hostia predictorum mercatorum et ceperunt pisces, quantum voluerunt, et nullum warantum inde monst[r]are voluerunt; postea inquiraverunt, si pisces eorum, que valebant septem solidos, dare[nt] pro sex et ipsi juvarent eis, quod pisces eorum retinerent; sic quidam de predicta villa quatuor libras sterlingorum de duabus navibus ad liberandum eas acceperunt. Item muragium super extraneos providebant et non contenti de recta custuma accipere set dupplicem acceperunt. Item clamare fecerunt, quod nullus extraneus arma portare deberet, et ipsimet arma tulerunt et gentes nostras de die claro verberaverunt. Unde scire debetis, quod talia que faciunt nulli nobis illuc vellificare videretur expedire. Et rogamus vos, quatinus nos commune promissum Teutonicorum optinere confortetis, quia nobis in eo magna vis est, sicut scire potestis. Littera facta in nundinis Botenstene in communi colloquio mercatorum hiis testibus: Jacobo de Crispin tunc aldermanno, Gobelino de Colonia, Requyno de Colonia, Gerwyno Wysen, Hildebrando Skonewether de Tremonia , Goscalko de Honsele, Lodulpho de Heringen de Sosato, Wesselo de Tynnen de Monasterio, Tidimanno de Cranen de Attenderne , Jacobo Pisce, Henrico de Lubike, Tidimanno filo Jacobi de Deventre, Tidimanno Rocout de Stralsundis et Johanne de Bethem de Rustocke. Datum Botenstene, die assumpcionis beate Marie virginis, anno Domini 1303.
Byen Scarborough klager til kong Edward I over, at den norske konge ikke vil gi erstatning for to i Bergen arresterte skibe fra deres by, tilhørende Ralph Gegge og John de Pycheford, og beder, at de maa faa erstatning ved beslaglæggelse af de norske skibe i England.
Orig. p. perg. Ancient Correspondence, vol. XX, nr. 139 . Jfr. nedenfor nr. 428, 429, 431, 432, 434, 435, 437.
Mangrifico (sic) principi et domino suo reuerendo domino. E[dwardo]. Dei gracia regi Anglie illustri domino Hibernie et duci Aquitanie sui deuoti et fide[les] tota communitas ville sue de Schardeburgh´ salutem cum omni reuerencia seruicio et honore. [484 aar1304] Regie celsitudine vestre significa[mus] quod cum Radulfus Gegge et Johannes de Pycheford´ comburgenses nostri nuper habuissent litteras vestras deprecatorias domino regi [Norwagie] pro restitucione habenda de duabus nauibus et bonis et catallis dictorum Radulfi et Johannis ad valenciam ducentarum librarum in eis[dem] existentibus apud Northbern´ infra potestatem domini regis Norwagie per quendam Helenger Hildesone baliuum dicti [regis Nor]wagie de dicta villa de Northbern´ arestatis que cuidam Swayno Tongesheued pro quadam roboria quam Johannes [Mus] magister marinarius vnius dictarum nauium eidem Swayno vt dicebatur fecerat super mare de precepto regis Nor[wagie] . . . vt liberatur ac ijdem Radulfus et Johannes dictas litteras vestras per Almaricum filium eiusdem Radulfi in quadam naui magn[is sumptibu]s et expensis vsque in Norwagium transmissent et idem Almaricus litteras illas dicto regi Norwagie liberasset. dominus [rex Nor]wagie receptis litteris vestris predictis habita indeque deliberacione cum consilio suo fieri fecit predicto Almarico talem resp[onsum] videlicet quod quilibet dominus teneretur pro facto seruientis sui respondere per quod naues bona et catalla dictorum Radulfi et Johannis [pro roboria?] que per predictum Johannem Mus sit facta omnino perdi deberentur. Et licet in litteris vestris predictis et litteris nostris sigillo nostr[e communitatis] sigillatis prefato regi Norwagie inde similiter directis contentum fuisset. quod dictus Johannes Mus tempore dicte roborie facta nec per tres annos sequentes in seruicio predictorum Radulfi et Johannis de Pycheford´ non extiterat quoque . . . . . . . . tamen arrestacionem fieri fecit prefatis comburgensibus nostris de nauibus et bonis et catallis suis predictis set eis . . . . . . . . in iusticia exhibenda sicut per quosdam conburgenses nostros de Schard[eburgh´] et alios mercatores de Lenne et alijs . . . . . qui tunc ibidem presentes fuerunt coram nobis sufficienter es testificatum vestram igitur magnifice[ntiam] humiliter requirimus et rogamus quatinus prefatis hominibus vestris nostris comburgensibus vt eis pro nauibus bonis et catallis [eorum] eis insuper iniuste ablatis nec non sumptibus et expensis ad valorem triginta librarum quos ijdem comburgenses nostri pro eisdem . . . . . aliud fecerunt. de bonis et mercimoniis mercatorum de potestate et dominio dicti regis Norwagie infra regnum . . . . . vestris venientibus satisfieri digmemini (sic) si placet de vestra benignitate prouideri solita. [485 aar1304] valeat et vigeat . . . . . . feliciter . . . . . . . ad regimen populi vestri per tempora prospera et longiora. Datum apud Schardeburgh´ die Lune post festum conuersionis sancti Pauli apostoli anno domini millesimo tricentesimo tercio [anno regni] vestri tricesimo secundo.
Edward II av England til fogderne i Boston. To skibe, tilhørende to borgere i Scarborough, er blit arrestert i Bergen; men den norske konge har intet foretat for at erstatte skaden. Derfor befaler Edward fogderne i Boston at beslaglægge norske kjøbmænds skibe til en værdi af 100 mark, saaledes som han ogsaa har befalet fogderne i Lynn.
Indtat i følgende brev nr. 429.
W illiam de Nesham. hertugen av Bretagne og jarlen av Richmonds ( Johans) foged i Boston, underretter kong Edward II´s kansler William de Grenfeld om, at han ifølge kongens befaling har beslaglagt norske kjøbmænds gods til en værdi av 100 /l-pund/ i anledning av den uret, som var tilføiet to borgere av Scarborough i Bergen.
Orig. p. perg. i Ancient Correspondence vol. XXVIII, nr. 90.
Venerande discreciones viro et domino reuerendo magistro W[illelmo] de Grenfeld illustris regis Anglie cancellario suus deuotus Willelmus de Nesham balliuus d[omini Johannis] ducis Britannie et comitis Richemund´ de sancto Botholpho obsequium, reuerenciam cum honore. Mandatum predicti domini regis in hec verba recepi. [ Her følger brev nr. 428 av 26 mars 1304 ]. Pretextu huius mandati arestaui in villa predicta de bonis et mercimoniis Olof´ Lang´ de Berghe, Seworth de Bergh´ et Henrike Brethe mercatorum de Norwagia , videlicet in manu Andree de la Gutere de sancto Botholpho decem et nouem libras sterlingorum Et in manu Willelmi de Bray de London´ mel ad valenciam viginti et vnius librarum. Et in manu Nicholai de Ffakenham de Lenne quatuordecim libras sterlingorum [et] mel ad valenciam sex librarum, que quidem bona et mercimonia sic sub aresto detineo et detinebo in forma superius anotata et hoc uobis significo per presentes. Valeat et vigeat vestra reuerenda dominacio per tempora longiora.
[487 aar1304] 
Fortegnelse over skibe, som er kommet til Kingston upon Hull og Rawensworth i tiden 4 juli-Mikalsmesse 29 sept. 1304, og over den told, som disse har betalt (den saakaldte "lille nye told", hvortil ikke ved og tøier blev regnet).
Orig. paa perg. i Public Record Office, London; Customs 55/16 (utdrag).
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum collectorum parue noue custume de mercimoniis Jntrantibus apud Kyngeston super Hull a iiij to die Julij Anno. regni. domini E(dwardi). Regis Anglie illustris xxxij o. vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Johannis Dulleman intrauit in Portum de Hull xx o. die Julij. Simon Moper habuit - MMMM. boustaues preciij - iiij lj. x s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . xiij d. o. Idem habuit - L. tymbre de Rouskyn preciij - x lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. vj d. Idem habuit - x. pecia de Wademale precij - L. s. - Et soluit vij d. o. Conradus Carpentarius - vij. pecia de Wademale precij xxxv s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . v d. q. Nicholaus de Gutteland - iij centenas cere - Et soluit iiij s. viij d. Idem habuit - xvj tymbre albi operis precij - iiij lj. xvj s. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . xiiij d. o. Idem habuit - xlvij tymbre de pople, Rouskyn et Ryband precij - ix lj. viij s. - Et soluit . . . . . . . ij s. iiij d. o. Botulphus de Gutteland - v dacre pellium caprarum precij xx s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . iiij d. Magister nauis - MM. lx bord. precij - ix lj. - Et soluit ij s. iij d. Idem habuit - ij last. et di. picis precij - xl. s. - Et soluit vj d. Nauis Vlf de Norberwe intrauit in portum de Hull xxvj o die Septembris. Idem habuit M/IIII piscis duri precij - viij lj. xiij s. iiij d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. ij d. Idem habuit - M/IIII bordas de sape precij - viij lj. - Et soluit ij s. Idem habuit - xl bollas olei precij - Lxv js. viij d. - Et soluit x d. [488 aar1304] Garcones nauis habuerunt - MD pisces de portagio precij xl s. - Et soluerunt . . . . . . . . . . . . vj d. Iidem habuerunt - x bollas olei precij - xvj s. viij d. - Et soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. Sabynus de Norwey - ij pelles damarum et caprarum precij xviij d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . q. Summa v s. viij d. o. q. Nauis Thurstani de Berwe intrauit in portum de Hull xxvij. die Septembris. Henricus de Rokesberwe habuit - M/iij tigna de sape precij lx s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - iiij barillas bituminis precij - iiij s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. q. Idem habuit - iij barillas corke precij - iij s. - Et soluit o. Idem habuit vij tymbre de Rouskyn precij - xxv s. - Et soluit iij d. o. q. Idem habuit - iij. dacre pellium caprarum et damorum precij - x s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . i d. o. Idem habuit - x pelles multonum precij x d. - Et soluit . q. Idem habuit - j. equum precij - xxx s. - Et soluit iiij d. o. Idem habuit - j. vrsum precij - x s. Et soluit . . . i d. o. Nauis Gunnor de Northberwe intrauit in portum de Hull xxviij. die Septembris. Idem habuit - M/vij bord. de Sape precij - x lj. - Et soluit ij s. vj d. Godefridus le Marchant - vij barillas bituminis precij - x s. vj d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . i d. o. Idem habuit - j. libram cucium precij - xij d. Idem habuit - DCC duros pisces precij - xj s. #Et soluit i d. o. q. Idem habuit - frena estrus et alia minuta precij - xl s. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Elyas clericus habuit - C pisces precij - iij s. - Et soluit o. Idem habuit - iiij pellas vrcynas precij - viij s. - Et soluit i d. Nauis Cleys Plache intrauit in Portum de Hull. eodem die Septembris. Idem habuit - MDCCCC bord. precij - x lj. xvj s. - Et soluit ij s. viij d. o. Idem habuit - xix barillas cineris precij - Lxxvj s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. [489 aar1304] Idem habuit - C algeas precij - x s. - Et soluit . . i d. o. Idem habuit - ij saccos lane de Norwey precij# - vij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. ffolcardus de Lunge - vij dolia cineris precij - x lj. xiiij s. Et soluit . . . . . . . . . . . . . ij s. viii d. q. Willielmus de Stauer - xviij dolia picis precij - xlv s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . v d. o. q. Idem habuit - v pecia de Wadmale precij - xxv s. - Et soluit iij d. o. q. Idem habuit - farinam frumenti precij - v s. vj d. - Et soluit j d. Robertus le Herlyng - vij dolia cineris precij - xxj s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. q. Moricius de Reuel - viij o falcones precij - viij s. - Et soluit i d. q. Nauis Petri de Rokesberwe intrauit in Portum i Hull. xiij die Septembris. Idem habuit - xxv pecia de Wademale precij - vj lj. v s. - - Et soluit . . . . . . . . . . . . xviij d. o. q. Idem habuit - xx tymbre de pople et Ryband precij viij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. Idem habuit - ij barill. de Rosyn precij - ij s. - Et soluit q. Idem habuit - L. boustaues precij - ij s. - Et soluit . . q. Godescalk del Dam - DC. Waynescot precij - xlvj s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - M. boustaues precij - xxxv s. - Et soluit v d. q. Idem habuit - CL. algeas et gates precij - xx s. - Et soluit iij d. Idem habuit - MD. bord. ad barill. precij - viij s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. (Samme rulle). Compotus eorundem Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de Exitibus Noue Custume apud Rauenesere a. iiij to die Julij. Anno Regni domini E(dwardi) Regis Anglie illustris .xxxij vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Thorstani de Ordeburgh intrauit in portum de Rauenesere .xxvj. die Julij. Idem habuit - xlij mastes precij - iiij lj. iiij s. - vnde soluit xij d. o. Idem habuit - iiij dacr. pell. caprinarum precij - xij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - j. eq(u)um precij - xv. solid. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - j. falconem precij - xx s. - vnde soluit iij d. [490 aar1304] Idem habuit - iiij barill. de Lytmose precij - xiij s. iiij d. vnde soluit. . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - x pelles ouium precij - v s. - vnde soluit ob. q. Summa denariorum istius nauis - xxiij d. q.
Paa grund av en klage fra Ralph Gedge og John de Pychefort fra Scarborugh over at deres skibe er blit beslaglagt i Bergen har kong Edward I befalet biskopen av Norwich´s fogder i Lynn at lægge beslag paa norske kjøbmænds varer til værdi av 100 /l-pund/. Da et brev fra øvrigheten i Scarborough har oplyst om at kongen av Norge ikke har vist de nævnte kjøbmænd retfærdighed, saa befaler kong Edward at de beslagte norske varer (i eiernes nærvær) skal værdsættes og at 100 /l-pund/´s værdi skal utleveres til klagerne.
Close Rolls 32 Edw. I, m. 7. Jfr. nr. 428 og 429.
Pro Radulpho Gedge et Johanne de Pycheford.
Rex Balliuis Episcopi Nonvicensis, Roberto de Monte Alto, et Willielmo de Carleton, de Lenne salutem. Cum nuper ad prosecucionem Radulphi Gedge et Johannis de Pycheford burgensium et mercatorum nostrorum de Scardeburgh nobis suggerencium duas naues suas, vna cum bonis et catallis in eisdem nauibus existentibus, ad valenciam ducentarum librarum, per venti contrarietatem vsque ad portum de Northberne infra terram et po testatem Regis Norwagie agitatas, et per Helenger Hildesone balliuum dicti Regis apud Northberne iniuste arestates, et eisdem mercatoribus nostris detentas fuisse, rogassemus dictum Regem per litteras nostras, quod prefatis mercatoribus nostris, naues suas, vna cum bonis et catallis suis predictis restitui, et eis iusticiam super hoc faceret exhiberi, et postmodum pro eo quod idem Rex nichil inde ad rogatum nostrum facere curauit, set eis in exhibicione iusticie omnino defuit, sicut ex querela dictorum mercatorum, et per litteras patentes proborum hominum nostrorum de Scardeburgh communi sigillo suo signatas hoc testificantes accepimus, mandauerimus balliuis de Sancto Botulpho, quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate dicti Regis Norwagie, que [491 aar1304] infra villam de Sancto Botulpho contingeret inueniri, vsque ad valorem Centum librarum facerent arestari et vobis preciperimus quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate dicti Regis Norwagie, que infra dictam villam de Lenne contingeret inueniri, vsque ad valorem aliarum centum librarum arestari et saluo custodiri faceretis, donec aliud a nobis super hoc haberetis in mandatis, et quod nos de facto vestro in hac parte, et cuius modi bona sic arestaretis, et eciam de valore eorumdem, nos destincte et aperte sub sigillis vestris redderetis certiores ac vos nobis significaueritis, quod virtute mandati nostri predictis arestastis in villa predicta de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra et potestate dicti Regis Norwagie ad valenciam Centum librarum, videlicet bord, piscem et cheuerones, in diuersis nauibus, que quidem bona et mercimonia in vestra custodia habetis. Nos volentes prefatis mercatoribus nostris quo ad dicta debita sua recuperanda quantum cum iusticia poterimus subuenire, vobis precipimus quod dicta bona et mercimonia que sic in custodia vestra habetis per sacramentum tam mercatorum quam aliorum proborum et legalium hominum de villa predicta, in presencia dictorum mercatorum predicti Regis per vos inde premuniendorum si necesse fuerit appreciari, et ea sic appreciata vsque ad valorem dictarum centum librarum prefatis Radulpho et Johanni liberari faciatis, in parte solucionis dictarum ducentarum librarum. Et de eo quod feceritis in hac parte nos sub sigillis vestris circa festum beati [Petri] ad vincula proximo futurum distincte et aperte reddatis certiores. Teste Rege apud Stryuelyn .xij. die Julij.
Ralph Gedge og John de Pycheford, borgere i Scarborough, har klaget til kong Edward I over at den norske konges sysselmand i Bergen, Erling Hildesson, uretfærdig har lagt beslag paa to dem tilhørende skibe med varer til værdi av 200 /l-pund/., og kongen har befalet sine fogder i Boston at beslaglægge norske kjøbmænds varer til værdi av 100 /l-pund/ (det samme bud er utgaat til fogderne i Lynn). Han byder nu, at de beslaglagte varer, som tilhører de norske kjøbmænd Olof lange og Sivard fra Bergen og Eirik Breide og som fandtes hos tre navngivne kjøbmænd fra Boston, London og Lynn, skal værdsættes og utleveres til klagerne.
Close Rolls 32 Edward I, m. 6. [492 aar1304] 
Pro Radulpho Gedge et Johanne de Picheford.
Rex Balliuis de Sancto Bothulpho salutem. Cum nuper ad prosecucionem Radulphi Gedge et Johannis de Fycheford (!) burgencium (!) et mercatorum nostrorum de Scardeburgh nobis suggerencium duas naues suas cum bonis et catallis suis in eisdem nauibus existentibus ad valenciam ducentarum librarum per venti contrarietatem vsque ad portum de Northbern, infra terram et potestatem Regis Norwagie agitatas, et per Helenger Hildesone Balliuum dicti Regis apud Northbern iniuste arestatas et eisdem mercatoribus nostris detentas fuisse, Rogauerimus per litteras nostras - - - dictum Regem, quod prefatis mercatoribus nostris naues suas vna cum bonis et catallis suis predictis restitui et eis iusticiam fieri faceret in hac parte, ac pro eo quod idem Rex nichil inde ad rogatum nostrum facere curauit, Set eis in iusticia defuit exhibenda, sicut per litteras testimoniales burgensium nostrorum de Skardeburgh sigillo suo communi signatas nobis inde directas plenius nobis constat, Mandauerimus balliuis de Lenna quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate dicti Regis Norwagie que infra balliuam suam inueniri contingeret, vsque ad valenciam centum librarum facerent arestari, et vobis similiter preceperimus, quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate eiusdem Regis Norwagie que infra dictam villam de Sancto Botulfo contingeret inueniri, vsque ad valenciam Centum librarum arrestari et saluo custodiri faceretis, donec a nobis super hoc aliud haberetis in mandatis, et nos de facto vestro in hac parte, videlicet cuiusmodi bona sic arestaretis et eciam de valore eorumdem, redderetis destincte et aperte per vestras litteras certiores, et vos nobis retornaueritis quod de bonis et mercimoniis Olof Longi de Berghen, Seword de Berghen et Herike Brethe mercatorum Norwagie in balliua vestra inuentis, videlicet in manu Andree de la Gotere de Sancto Botulfo decem et nouem librarum sterlingorum, et in manu Willelmi de Bray de London mel ad valenciam viginti et vnius libr., et in manu Nicholai de Fakenham de Lenne quatuordecim libr. sterlingorum et mel ad valenciam sex libr. pretextu mandati nostri predicti arestastis et detinetis taliter sub aresto. Volentes prefatis mercatoribus nostris quo ad bona sua predicta recuperanda celeri iuris remedio [493 aar1304] subuenire, vobis precipimus, quod mel predictum per sacramentum tam mercatorum quam aliorum proborum et legalium hominum de balliuia vestra per quos rei veritas melius sciri poterit appreciari et mel illud vna cum predicta pecunia per vos arestata prefatis mercatoribus nostris in partem solucionis Centum librarum liberari et insuper bona et mercimonia mercatorum predictarum parcium Norwagie que infra balliuiam vestram inuenire contigerit vsque ad valorem summe quam (!) de predictis Centum libris defuerit vltra id quod prefatis mercatoribus nostris virtute huius mandati nostri liberare vos contigerit arestari et saluo custodiri, nobis de toto facto vestro in hac parte distincte et aperte per vestras litteras constare sine dilacione aliqua faciatis. Teste Rege apud Selkyrk .xx. die Augusti.
Mayor og borgerskap i Hartlepool utsteder aapent brev om at grev Jakob av Norge har holdt tilbake et skib, som tilhører William Yole, og at kongen av Norge og hans raad negtet at utlevere det.
Orig. p. perg. (uten segl). Chancery, Miscellanea, Bundle 27, File 5, No. 9.
Vniuersis Christi fidelibus, ad quorum noticiam presentes littere peruenerint, Maior et Communitas ville de Hertlepoll salutem in domino. Quia pium et meritorium est tempore oportuno cunctis fidelibus veritatem manifestare, vestra nouerit discrecio, quod nos zelo iusticie et equitatis ad instanciam Willielmi dicti Yole Ricardum de Mora, Johannem de Colestria, Thomam de Fontibus, Ricardum Spickonet, Willielmum de Wlueston, Patricium Belle, Thomam de Stottesals, Johannem de Buston, et Walterum de Donewich, vicinos et conburgenses nostros, diligenter examinauimus super quodam negocio predictum Willielmum Yole tangente, vtrum scilicet, vt idem Willielmus asserit, presentes erant apud Norwagiam tempore quo nauis predicti Willielmi Yole arrestata fuit vel non, et quale Responsum a domino Rege Norwagie inde habuerat; qui dicunt vnanimiter se esse presentes apud Norwagiam tempore quo nauis predicti Wilhelmi cum bonis et catallis in eadem naui existentibus per quendam nomine dominum Jacobum Comitem de Norwagia arrestata et iniuste detenta fuit, et eciam dicunt se esse presentes apud Norwagiam tempore [494 aar1304] quo predictus Willielmus Yole predictam nauem suam cum bonis et catallis in eadem naui existentibus a domino Rege Norwagie coram suo consilio sibi cum effectu deliberari et nullam inde potuit habere deliberacionem, sed ei predictus Rex Norwagie et suum consilium finaliter respondebat se nauem predicti Willielmi cum bonis et catallis in eadem existentibus in terra sua retinere, eo quod dominus Rex Anglie naues terre Norwagie in Anglia permittit arrestari et jniuste detineri. In cuius rei testimonium has litteras eidem Willielmo fieri fecimus patentes Sigillo communitatis predicte ville de Hertepoll´ signatas a data presencium per vnum annum duraturas. Datum apud Hertepoll die Dominica proxima ante festum omnium sanctorum, Anno domini. M. CCC. Quarto.
Kong Edward I av England skriver til biskopen av Norwich´s fogder i Lynn og befaler dem at opretholde den arrest, som paa grund av de Ralph Gedge og John de Pycheford tilhørende skibes beslaglæggelse i Bergen blev lagt paa de norske kjøbmænds skibe og varer i Boston og Lynn; han befaler dem endvidere at overlevere dem de beslaglagte varer til en værdi av 100 /l-pund/. Det har nemlig vist sig at de norske kjøbmænds udsagn, om at de to nævnte kjøbmænds tap ikke var saa stort som angit og at den norske konge hadde ydet dem retfærdighet, ikke er sandt.
Close Rolls, a o 32 Edward I, membr. 1.
Pro Radulfo Gedege et Johanne de Picheford.
Rex balliuis Episcopi Norwicensis, Roberto de Monte Alto et Willielmo de Carleton de Lenne, salutem. Cum nuper ad prosecucionem Radulfi Gedge et Johannis de Pycheford burgensium et mercatorum nostrorum de Scardeburgh nobis suggerencium duas naues suas cum bonis et catallis suis in eisdem nauibus existentibus ad valenciam ducentarum librarum per venti contrarietatem vsque ad portum de Northberne infra terram et potestatem Regis Norwagie agitatas et per Helenger Hildeson balliuum dicti Regis apud Northberne iniuste arestatas et prefatis mercatoribus nostris detentas fuisse [495 aar1304] rogassemus dictum Regem per litteras nostras quod prefatis mercatoribus nostris naues suas una cum bonis et catallis suis predictis restitui, et eis iusticiam super hoc faceret exhiberi; et postmodum pro eo quod idem Rex nichil inde ad rogatum nostrum facere curauit, set eis in exhibicione iusticie omnino defuit, sicut ex querela dictorum mercatorum et per literas patentes proborum hominum nostrorum de Scardeburgh, communi sigillo suo signatas hoc testificantes accepimus, mandauerimus balliuis de Sancto Botulpho quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra dicti Regis Norwagie que infra villam de Sancto Botulpho contingeret inueniri vsque ad valenciam centum librarum facerent arestari, et vobis preceperimus quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate dicti Regis Norwagie que infra dictam villam de Lenne contingeret inueniri vsque ad valorem aliarum centum librarum arestari et saluo custodiri faceretis donec aliud a nobis super hoc haberetis in mandatis, et quod nos de facto vestro in hac parte et cuiusmodi bona sic arestaretis ac eciam de valore eorundem redderetis sub sigillis vestris certiores. Nos licet nobis significaueritis, quod pretextu mandati nostri predicti haberetis in custodia vestra de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra et potestate dicti Regis Norwagie ad valenciam centum librarum, videlicet bordas, piscem et sparres in diuersis nauibus, execucioni tamen pro predictis mercatoribus nostris inde ulterius faciende supersedimus pro eo quod per quosdam mercatores Norwagie nobis suggestum fuit, quod dicti mercatores nostri bona nec mercimonia ad valorem supradictum nec medietatem eiusdem amiserunt, nec quod dictus Rex Norwagie eis in aliqua iusticia ab eis petita defuit vt dixerunt, et ad requisicionem predictorum mercatorum nostrorum asserencium quosdam homines et mercatores de villis de Nouo Castro super Tynam et Hertepole scire que bona et mercimonia ipsi iu forma predicta perdiderunt et vtrum dictus Rex Norwagie eis in iusticia exhibenda defuit vt est dictum, necne; ipsos homines et mercatores de dictis villis de Nouo Castro et Hertepole super hoc examinari fecimus diligenter. Cumque iam per examinacionem eorundem nobis retornatam acceperimus, quod de bonis et mercimoniis dictorum mercatorum nostrorum arestata et eis detenta fuerunt ad valenciam ducentarum librarum et quod dictus Rex Norwagie eis in iusticia exhibenda defuit sicut predictum est. [496 aar1304] Nos volentes prefatis mercatoribus nostris quo ad dicta bona sua recuperanda quantum cum iusticia poterimus subuenire, vobis precipimus quod predicta bona et mercimonia sic in custodia vestra existencia in presencia dictorum mercatorum de Norwagia per vos inde permuniendorum si interesse voluerint appreciari et ea prefatis mercatoribus nostris in valorem centum librarum liberari faciatis in parte satisfaccionis dictarum ducentarum librarum. Et nos de facto vestro in hac parte sub sigillis vestris distincte et aperte constare sine dilacione aliqua faciatis. Teste Rege apud Brustwyke. vii die Nouembris.
William de Nesham, foged i Boston for Johan, hertug av Bretagne og jarl av Richmond, melder kongens kansler at han i anledning av kong Edwards medfølgende brev av 21 aug. 1304 (Selkirk, jfr. nr. 432 ovenfor ) om erstatning for Ralph Gedge og John de Pycheford fra Scarborough i Boston har beslaglagt varer til en værdi av 60 /pund/ sterling for de norske kjøbmænd Olav Lange og Sivard fra Bergen og Eirik Breide.
Orig. p. perg. Chancery Miscellanca. Bundle 107, File 1.
Venerande discreciones viro et Domino W. de Hamelton illustris Regis Cancellario suus deuotus Willelmus de Nesham, Balliuus Domini Johannes Ducis Britannie et Comitis Rich. de Sancto Bothulpho, obsequium et reuerenciam cum honore. Mandatum Domini Regis in hec verba recepi. Edwardus Dei gracia Rex Anglie, Dominus Hibernie et Dux Aquitanie, Balliuis de Sancto Bothulpho salutem. Cum nuper ad procecucionem Radulphi Gedge et Johannis de Picheford Burgensium et Mercatorum nostrorum de Scardebourgh nobis suggerencium duas naues suas cum bonis et catallis suis in eisdem nauibus existentibus ad valenciam ducentarum librarum per venti contrarietatem vsque ad portum de Northberuen infra terram et potestatem Regis Norwagie agitatas, et per Helynger Hildesone balliuum dicti Regis apud Northberuen iniuste arrestatas, et eisdem Mercatoribus nostris detentas fuisse. Rogauerimus per litteras nostras dictum Regem quod prefatis Mercatoribus naues suas vua cum bonis et catallis suis predictis restitui et eis iusticiam fieri faceret in hac parte, ac pro eo quod idem Rex nichil inde ad rogatum nostrum facere [497 aar1304] curauit, set eis in iusticia defuit exhibenda, sicut per litteras testimoniales Burgensium notrorum de Scardeburgh sigillo suo comuni signatas nobis inde directas plenius nobis constat, Mandauerimus Balliuis de Lenna quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu protestate dicti Regis Norwagie que infra balliuam suam inueniri contigeret vsque ad valenciam centum librarum facerent arestari, et vobis similiter preceperimus quod de bonis et mercimoniis hominum et mercatorum de terra seu potestate eiusdem Regis Norwagie que infra dictam villam de Sancto Bothulpho contingeret inueniri vsque ad valenciam aliarum centum librarum arestari et salus custodiri faceretis, donec a nobis super hoc haberetis aliud in mandatis, et nos de facto vestro in hac parte videlicet cuiusmodi bona sic arestaretis, et eciam de valore eorundem redderetis distincte et aperte per vestras litteras cerciores, et vos nobis retornaueritis quod de bonis et mercimoniis Oloff Lange de Berghen, Seward de Berghen et Heryke Brethe Mercatorum Norwagie in balliuia vestra inuentis, videlicet in manu Andree de la Gotere de Sancto Botholpho decem et nouem libras sterlingorum et in manu Willelmi de Bray de London Mel ad valenciam viginti et vnius librarum et in manu Nicholai de Fakenham de Lenne quatuor libras sterlingorum, et mel ad valenciam sex librarum, pretextu mandati nostri predicti arestastis et detinetis taliter sub aresto. Volentes prefatis Mercatoribus nostris quo ad bona sua predicta recuperanda celeri iuris remedio subuenire. Vobis preceperimus quod mel predictum per sacramentum tam Mercatorum quam aliorum proborum et legalium hominum de balliuia vestra per quos rei veritas melius sciri poterit, apreciari, et mel illud vna cum predicta pecunia per vos arestata Mercatoribus nostris prefatis in partem satisfaccionis centum librarum predictarum liberari, et insuper bona et mercimonia mercatorum predictarum partium Norwagie que infra balliuiam vestram inueniri contigerit vsque ad valorem summe que de predictis centum libris defuerit vltra id quod prefatis [me]rcatoribus nostris virtute huius mandati nostri liberare vos contigerit arestari et saluo custodiri nobisque de toto facto vestro in hac parte distincte et aperte per vestras litteras constare sine dilacione aliqua facietis. Teste me ipso apud Selkyrk XXI die Augusti anno regni nostri tricessimo secundo. Pretextu mandati presentis dicta bona sic arestata ad valenciam sexaginta librarum [498 aar1304-1307] prefatis Mercatoribus de Scardebourgh liberari feci et non amplius et hoc vobis significo per presentes, valeat et vigeat reuerenda dominacio vestra per tempora longiora.
Fortegnelse over de skibe, som i aarene 1304-1307# er ankomne til og har forladt byen Lynns havn, og over den told som disse har betalt.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs, Bundle 93/3; (utdrag).
Compotus collectorum noue custume a merc(atoribus) alienigenis concesse a portu Lenn usque Jernemutham. xij die Julij. De Adam Norberge in Norwagia pro braseo valoris vij li. vj s. exeundo in naue que vocatur Isacesbusce . . . . . . . xxj d. o. q. De Johanne Bret de eadem pro braseo valoris cxvij s. sterlingorum exeundo in eadem naui . . . . xvj d. o. q. De Eirico de Monasterio Sancti Michaelis de Norvagia pro braseo valoris .xx. li. xj s. exeundo in Isacesbusce . . . . . . . v s. i d. ob. De Sweyn Clipping de eadem pro braseo valoris vij li. xv s. exeundo eadem naui . . . . . . . . . xviij d. q. De fratre Ottone de eadem pro braseo valoris xilj s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . vj d. o. [12 juli. 1 fransk skib, 1 fra Perth.] xxij die Julij. De Thoro Gaut de Norwagia pro pisce et bord. valoris .xl. li. intrando in naui que vocatur Minor Roca x s. De Eodem Thoro pro. braseo valoris .x. li. sterlingorum exeundo in eadem naui . . . . . . . ij s. vj d. [2 franske(?) skibe.] xx? die Julij. De Odero Gaut de Norwagia pro bord. et tingnis valoris .xxxvj. li. intrando in naui que vocatur Maior Roca . . . . . . . . . . . . . . . . [ix s.] De eodem Odero Gaut pro braseo et aliis marcandisis valoris .x. li. sterlingorum exeundo in eadem naui ij s. vj d, [499 aar1304-1307] De Sywrth Scalroth de eadem pro pisce bordo et oleo valoris .Lij li. intrando in naue que vocatur Olauesbusce . . . . . xiij s. De Eodem Sywrth pro Melle et braseo valoris .xxij. li. x s. exeundo in eadem naui . . . . . . vj s. vij d. ob. De Ernaldo de Thornden pro pisce oleo et . . . (valoris) . . libr. intrando in eadem naui . . . . . . v s. in d. De Eodem Ernaldo pro Melle et braseo valoris . . . . exeundo in eadem naui . . . . . . . . iiij s. vj d. De [Henrico] de Eadem pro oleo . . . . . . valoris xxix li. iij d. intrando in eadem naui . . . . . . vj s. iij d. De Eodem Henrico pro braseo et Melle valoris . . . . exeundo in eadem naui . . . . . . . . . iv s. vj d. Summa bonorum CC. viij. x s. . . d. . . . . . Summa custume xlij s. jd. ob. xxvij die Juli. De . . . . . . [de] Thornden et sociis suis pro oleo bord. et pisce valoris M/iiij li. x s. intrando in Wadesbusce . . . . . . . . . . . . . . xx s. j d. o. De Eodem . . . . [et] sociis suis pro M[elle] et braseo valoris xxxiiij li. xj s. exeundo in eadem naui viiij s. vij d. o. q. De . . . . . . de Thornden et sociis suis pro bord. oleo et pisce valoris xxxvj li. xij s. intrand. in naue que vocatur Fanie . . . . . . . . . . . . ix s. ij d. o. q. De [Eodem] . . mudr et sociis suis pro Melle et braseo valoris xx li. v s. exeundo in eadem naui . . v s. o. q. xxix die Julij. De . . . . . et sociis suis de Thornden pro oleo pisce et pellibus caprinis. valoris Lx li. xj s. intrando in naue sua . . . . . . . . . . . xv s. ij d. o. q. De [Eodem] et sociis [suis] pro Melle et braseo valoris xxv li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . De . . . . . . [de] Tunsburg(!) pro tingnis. bordo. cinere. valoris xxx li. intrando in naue que vocatur Orilond . . . . . De [Eodem] pro plumbo panno Angl. et carbon. valoris xiiij li. exeundo in eadem naue . . . . . . . . . . iij die Augusti. De Sywrth Sc[alrothe] de Thornden et sociis suis pro Melle et braseo exeundo in naui que vocatur Scalrothbusce . . . . . . . . . . . . . iij s. ix d. [500 aar1304-1307] De Johanne Da . . . de eadem pro oleo bord. et pisce valoris xxxiiij li. iiij s. ij d. intrando in Grandesbusce . . . . . . , . . viij s. vj d. o. q. De Eodem Johanne pro Melle et braseo valoris xij li. vij s. exeundo in eadem naui . . . . . . iij s. ij d. o. q. De Omundr de Tonnesberge pro pisce et oleo valoris. xix li. intrando in naui que vocatur Imbos . . . iiij s. ix d. De Eodem Omundr pro sale valoris vij li. x s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . xxij d. ob. [? aug. 1 skib fra Hardervijk, 1 fra Campen.] (?) die Augusti. De Osberto del Vike pro pisce et pellibus caprinis. valoris xj li. xv s. intrando in busse que vocatur Seint Olaf . . . . . . . . . . . iij s. ij d. q. De Eodem Osberto pro panno Angl. valoris ix li. xv s. exeundo in naui que vocatur la Rese . . . . ij s. v d. De Jerm[un]do de Northberge pro sale et panno Anglicano valoris xxvj li. xv s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . vj s. xi d. q. ix die Augusti. De Selef de Gutland pro . . . . . . et pellibus caprinis valoris C.xj li. intrando in naui que vocatur Nicholaus . . . . . . . . . . . . xxviij s. ix d. De Eodem Selef pro . . . . . . valoris xlvj li. et pro v scarletis exeundo in naue que vocatur Luceberge . . . . . . . . . xxj s. vj d. De Johanne de Stein pro . . . . . valoris xxij li. ix s. et pro iij quintallis cere. intrando in Luceberg predicto . . . . . . . . . ix s. j d. o. De Eodem Johanne pro sale valoris xxxv li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . viij s. ix d. [ 7 sept. 2 tyske, 1 flamsk ell. fransk skib.] xiiij die Augusti. De Johanne de Ministre de Curlond pro Cinere Bord. et Tingnis valoris x li. intrando in naui que vocatur Flanderfar . . . . . . . . . . ij s. vj d. De Eodem Johanne pro sale panno lineo et Canabe valoris xxiiij li. exeundo in eadem naui . . . . . v s. ix d. De Johanne Fare de Gutlond. pro. Griseo opere valoris .xx. li. intrando in eadem naui . . . . . . . . . . v s. De Johanne de Swarte de eadem. pro. Griseo opere valoris [501 aar1304-1307] .Lxvij. li. et pro .ix. quintallis Cere intrando in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . xxv s. ix d. De Nicholao Harne de eadem pro Griseo opere valoris .Lxviij. li. x s. intrando in eadem naui . . . . s. vj d. De Olauo de Gutland pro Griseo opere valoris .xxvj. li. et pro quatuor quintallis cere intrando in eadem naui . . . . . . x s. vj d. De Johanne Moppe et Botulpho de eadem pro Griseo opere valoris M/iiij xvj li. et pro quinque quintallis et di. cere intrandis in eadem naui . . . . . . . xxix s. vj d. De Herberto Wurofe de Alm[annia] pro timbr. valoris ix li. intrando in eadem naui . . . . . . . . ij s. iij d. vij die Septembris. De Johanne le Clerke de Thornden pro oleo. bord. pisce et pellibus caprinis. valoris .xliij. li. xv. s. intrando in naui sua . . . . . . . . x s. xj d. q. De Eodem Johanne .pro. Melle. Braseo. Fabis. et panno Anglicano valoris xxxij li. xij s. vj d. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . viij s. ij d. [9 aug. 2 tyske, 1 flamsk ell. fransk skib.] (?) die Septembris (slutn.) De Omundr Slumbe de Thornden. pro. Bord. et pisce. valoris. iiij. li. xi s. intrando in naui que vocatur Oxe . . . . . . . . . xxij s. iiij d. o. De eodem Omundr pro Melle et braseo et panno Anglicano valoris xxix li. x s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . iij s. iiij d. o. Summa valoris omnium bonorum intrancium a xij die Julij anno XXXII vsque ad festum Sancti Michaelis proximo sequens - MCCCxx/IIII.ix li. xvij d. - Inde custuma xvij li. vij s. iij d. q. Summa valoris bonorum exeuncium per idem tempus DCIX li. xiij s. vj d. - Inde Custuma - vij li. xiiij s. xi d. [1 okt. 4 tyske, deribl. ett fra Hamburg tilh. Simon og Johannes med tømmer og falker. 3 okt. 1 fra Lynn med tørfisk.] (?) die Octobris (mellem 3 og 18). De Laurencio de Swethen pro Griseo opere. et Wadmol. valoris. xvj li. intrando in naui Salomonis de Gutlond . . . . . . . . . . iiij s. De Eodem Laurencio pro panno Anglicano valoris .vj. li. [502 aar1304-1307] et pro .ij. pannis sine grano in eadem naui exeundo . . . . . . . . . iij s. vj d. De Godekyno Cule de Gutlond. pro. pisce. valoris .xxiiij li. intrando in eadem naui . . . . . . . . . . vj s. De Eodem Godekyno. pro. panno Anglicano valoris .x. li. et pro .ij. scarletis in eadem naui exeundo . . vj s. vj d. [ ? okt. 1 fra Friesland, 1 fra Zeeland, 1 nederlandsk. 18 okt. 1 fra Monnikerede. 21 okt. 2 tyske, deribl. et fra Aachen. 28 okt. 1 fra Hok (dvs Hoek van Holland?)] xxviij die Octobris. De Nicholao Blok de Axele et sociis suis pro Bord. Cepe et Allece valoris vj li. et pro ij pannis intrando . . . . . . . . . . . . . iij s. vj d. De eodem Nicholao et sociis suis pro seruisia valoris iiij li. exeundo in eadem naui que vocatur Langebord´ . . . . . . . . . .xij d. [4 nov. 1 fra Brügge, 1 fra Nieuwport. ? nov. 1 tysk, 1 fra Amiens. ? nov. 1 fra "Hok". ? 1 flandersk, 1 fra Aardenburg.] (?) die Nouembris (mellem 4 og 20). De Selef de Gutlond et Petro Prouost pro sale et amigdale. valoris .xij. li. exeundo in naui Fratris Osberti de Norwagia . . . iij s. xx die Nouembris. De Thurstano le Swarte de Axele. pro pellibus caprinis. valoris .viij. li. intrando in naui sua . . ij s. De Eodem Thurstano pro panno Anglicano valoris .xl. s. et pro ij pannis sine grano . . . . . . . ij s. vj d. [25 nov. 1 skib fra Mons, 1 fra Monnikerede. 28 nov. 1 fra Brügge. ? dec. 1 fra Monnikerede (og Brügge). ? dec. 1 fra Amiens, 1 fra Haarlem. 17 dec. 1 fra Blankenberghe, 1 fra Hamburg, 1 fra Brügge. 24 dec. 1 fra Ypern, 1 fra Monnikerede. 30 dec. 1 fra Ypern, 1 fra Middelburg. (1304) ? jan. 1 fra Amiens (utfører: Aske, bord og bly). ? jan. 1 flamsk, 1 fransk, 1 engelsk. 14 jan. 1 flamsk (kjøbmænd fra Monnikerede, Dendermonde og Ghent). 24 jan. 1 fra Friesland, 1 fra Monnikerede, 1 fra Flandern(!) ? febr. 2 fra Flandern ? febr. 2 fra Flandern 19 febr. 1 fra Flandern 22 febr. 1 fra Flandern 9 mars. 1 fra Flandern #Monnikerede, Brügge og Dixmuyden. [503 aar1304-1307] 15 mars. 3 fra Flandern, 1 fra Amiens. ? mars, 1 fra Antwerpen. ? mars. 1 fra Blankenberghe, 1 fra Ypern. 19 mars. 2 fra Nederlandene. 21 mars. 2 fra Nederlandene. 22 mars. 1 fra Nieuwpoort, 1 fra Brügge. 23 mars. 1 fra Nieuwport. ? mars. 1 fra Flandern, 1 fra Tyskland. ? mars. 1 fra Ypern. 4 april. 1 fra Dunkerque. 8 april. 1 fra Lübeck, 1 fra Brügge. 12 april. 1 fra Amiens, 1 uvisst. ? april. 1 fra Ypern, 2 uvisse. 15 april. 1 fra Flandern.] (1305) xiv die Aprilis. De Johanne le Minstre de Gutlond et sociis suis pro Allece valoris lvj li. intrando in naui sua que vocatur Flanderfar . . . . . . . . ij s. vj d. De eodem Johanne pro braseo pann. Angl. et panno lineo valoris xl li. exeundo in eadem naui . . . . . x s. De Olauo Etelyni et Petro Purs. pro braseo panno Angl. et panno lineo valoris lxij li. exeundo in eadem naui xv s. vj d. De Botulpho de Gutlond pro panno Angl. et panno lineo valoris xviij li. exeundo in eadem naui . . iiij s. vj d. xv die Aprilis. De Simone Rout de Gutlond pro braseo Melle et farina valoris xxiij li. exeundo in naui que vocatur le Gaut . . . . . . . . . . . . . . . viij s. De Johanne Moep de eadem pro braseo. pann. Angl. et sagmine valoris xx li. exeundo in eadem naui . . v s. De Omundr de Berwen pro Allece et pellibus caprinis valoris xix li. intrando in naui que vocatur Imbos iiij s. ix d. De Eodem Omundr pro braseo panno Angl. valoris xj li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . ij s. ix d. [17 april. 1 fra Dunkerque, 1 fra Ostende, 1 fransk, 1 tysk. 26 april. 1 fra Brügge, 1 fra Ypern. ? april. 1 fra Tyskland, 1 fra Ypern. xxix die Aprilis. De Anfino de Tonnesberg pro se et sociis suis pro Allece et butiro valoris Lvj li. intrando in naui que vocatur Draxemorch . . . . . . . . . . xiiij s. De Eodem Anfino de Tonnesberg pro braseo panno Angl. [504 aar1304-1307] panno lineo et cap[ris] valoris xxxvj li. iij s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . ix s. xxx die Aprilis. De Ketel de Auxele. pro Allece. pisce duro et pellibus caprinis. valoris xxv li. intrando in naui que vocatur Crakebusce . . . . . . . . . . vj s. iij d. De Eodem Ketel. pro braseo. panno Angl. valoris xv li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . iij s. ix d. ? die Maij. De Selefe de Gutlond pro ij scarletis, inecundo in naui que vocatur Granillond . . . . . . . . iiij s. [?mai. 2 skibe fra Flandern. 4 mai. 1 fra Flandern.] vj die Maij. De Gunnero Prat de Tonnesberg pro Allece. pisce duro. pellibus caprinis et aliis marcandisis valoris Lxviij li. x s. intrando in Roseblome . . . . . xvij s. j d. o. De Eodem Gunnero. pro braseo. pann. Angl. spec. et aliis. marcandisis valoris xLvij li. xij s. exeundo in eadem naui xj s. x d. o. q. [8 mai. 1 skib fra Ypern. 9 mai. 2 fra Ypern, 1 uvisst.] ix di Maij. De Colbeyno Tousdan et Olauo Bond de Norhberge pro Melle et braseo valoris xj li. exeundo in naui scilicet Keyle . . . . . . . . . . . . . . ij s. ix d. [10 mai. 2 fra Ypern, 1 uvisst. 11 mai. 2 engelske (franske kjøbmænd).] xj die Maij. De Nicholao de Tonnesberg de Norwagia pro Allece et duro pisce valoris Lv li. intrando in naui que vocatur Pristes Busce . . . . . . . . . xiij s. ix d. De eodem Nicholao pro braseo et panno Angl. valoris xlix li. exeundo in eadem naui. . . . . . . . xij s iij d. [12 mai. 2 franske skibe. 13 mai. 2 fra Amiens.] xvj die Maij. De ffratre Osberto de Auxele pro Allece. valoris. xl. li. intrando in naui que vocatur Munkered . . x s. De Eodem Osberto pro braseo blado Melle et pann. Angl. valoris LVIII li. et pro j scarletto exeundo in eadem naui . . . . . . xiiij s. vj d. xix die Maij. De Ingelberto de Lubico pro pisce duro et croplyng valoris C s. intrando in naui que vocatur Langebusce . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. [505 aar1304-1307] [19 mai. 1 uvisst. ? mai. 1 nederlandsk, 1 uvisst. 30 mai. 1 fra Ghent, 2 nederlandske. 2 juni. 1 fra Hamburg, 2 uvisse. 4. juni. 1 fra Ypern.] viij die Junij. De Øynero de Auxele et sociis suis de Norwagia pro Griseo opere pellibus caprinis. duro pisce et aliis marcandisis. valoris Cxliix li. intrando in naui scilicet Roserance . . . . . . . . . . . . . . xxxvij s. j d. De Eodem Øynero et sociis suis pro pann. Angl., spec., tapet., Melle et aliis marcandisis. valoris. Lx.xiij li. et pro pannis sine grano exeundo in eadem naui . . xxix s. iij d. xj dio Junij. De Swyno de Northberg et sociis suis de Norwagia pro duro pisce pellibus caprinis bord. et oleo. valoris Lxij li. iij s. intrando in naui sua . xv s. vj d. o. De Eodem Swyno et sociis suis pro braseo et plumbo. valoris xLix li. x s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . , xij s. iiij d. o. [? juni. 1 fra Ypern. ? juni. 1 fra Poperinghen. 15 juni. 1 fra Weyne (?), 1 #Ira Blankeberghe.] xvj die Junij. De Vlwo de Northberge et sociis suis de Norwagia pro bord. pisce et pellibus caprinis. valoris. xxxiij li. intrando in Isacesbusce . . . . . . . viij s. iij d. De Eodem Vlwo et sociis suis pro braseo panno Angl. et Melle. valoris xxxiij li. x s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . vij s. iiij d. o. [17 juni. 1 fra Ypern, 1 fra Blankeberghe, 1 nederlandsk. 18 juni. 1 nederlandsk, 1 fra Brügge.] [xix die Junij]. De Johanne Bucskyn et sociis suis de Norwagia pro bord. pellibus caprinis oleo et aliis marcandisis. valoris xl li. intrando in Haualsnesbusse . . . . x s. De Eodem Johanne et sociis suis pro braseo pann. Angl. Melle et aliis marcandisis. valoris. xlvij li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . xi s. ix d. [? juni. 1 uvisst. 21 juni. 1 flamsk, 2 fra Bierfliet (i Seeland),.1 fra "Iser". 23 juni. 1 fra Harderwyk. ? 1 fra Monnikerede.] [506 aar1304-1307] (?) die Junij (efter 23). De Odero Gaut de Northberg et sociis suis pro bord duro pisce et pellibus caprinis valoris xxxvij li. x s. intrando in Rokesbusce . . ix s. iiij d. o. De Eodem Odero Gaut et sociis suis pro braseo frumento panno Angl. et Melle valoris xl li. exeundo in eodem naui . . . . . . . . . . . . . . . . . x s. xij die Julij. De Henrico Brondeburg pro duro pisce valoris vj li. iiij s. intrando in naui Swyn de Norwagia . . . . . . . . . xviij d. o. q. De Olauo le Lunge de Norwagia et socio suo pro bord. pisce et oleo. valoris. xxxix li. intrando in Selefsbusce . . . . . . ix s. ix d. De Eodem Olauo pro frumento braseo et Melle valoris. xliij li, x s. exeundo in eadem naui . . . x s. x d. o. De Johanne le Lunge de eadem pro frumento braseo Melle et hastinero valoris Lxvj li. exeundo in Hustenshusce xvj s. vj d. [3 aug. 1 flandersk. 4 aug. 1 hollandsk, 1 fra Nieuwpoort.] iiij die Augusti. De Stangrimo de Northberge et sociis suis pro bord. duro pisce oleo et pellibus caprinis valoris Lxx li. intrando in naui sua . . . . . . . . xvij s. vj d. De Eodem Stangrimo pro braseo Melle Panno Angl. et frumento. valoris Lx li. exeundo in eadem naui . . . xv s De Odero Gaut de eadem pro bord. duro pisce. oleo et pellibus caprinis valoris Lx li. intrando in naui sua xv s. De eodem Odero pro braseo. panno Angl. farina, melle et frumento. valoris. xx/iiij li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . xx s. [6 aug. 1 fra Zutfen, 1 fra Amiens. ? aug. 2 fra Amiens. 25 aug. 1 fra Amiens, 1 fra Damme.] xxv die Augusti. De Omundr Slumbe de Thornden pro bord. duro pisce et pellibus caprinis valoris xi li. intrando in naui que vocatur Oxe . . . . . . . . ij s. ix d. De Eodem Omundr et Alberto de Campen pro frumento valoris xij li. exeundo in eadem naui . . . iij s. iij d. [507 aar1304-1307] xxix die aug. De Falcone de Ripe pro veteribus pannis valor. L s. intrando apud Blakene in naui que vocabur Wilfair . . . . . . . . . vii d. o. [27 aug. 3 tyske, deribl. 1 #ra Hamburg. 23 aug. 1 fra Wartene (Friesland). ? sept. 1 fra Blankeberghe, 1 fra Nieuwpoort, 1 fra Bierfliet. 6 sept. 1 fra Dunkerque, 1 uvisst. 12 sept. 2 nederlandske. 17 sept. 1 nederlandsk? (de Swale), 2 fra Amiens.] xxiiij die Septembris. De Elia Rous de Axele. Osberno de eadem et eorum sociis pro bord. duro pisce. pellibus caprinis et aliis marcandisis. valoris. Lxiiij li. intrandis in eorum naui . . . . . . . . . . . . . . . . xvj s. De eisdem Elia et Osberno et eorum sociis pro panno Angl. et aliis marcandisis valoris xl li. exeundis in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . . . . x s. [26 sept. 1 fra Amiens, 1 fra Brügge.] Lenne annus xxxiij summa valoris bonorum adductorum per totum annum xxxiij. MMM. DC. xx/iiij viij. li. xij s. x d. - Inde custuma - xlvj li. ij s. ij d. summa valoris bonorum eductorum per idem tempus MMM. CCCC xx/iiij xvj li. iiij. s. iiij d. Inde custuma - xliij#li. xiiij s. o. qu. [6 okt. 2 skibe fra Sluys, 1 fra Nederlandene.] [? okt.] De Johanne le Clerk de Thornden et sociis suis pro bord. oleo. et dur. pisc. val. Cxiiij li. intrand. in naui sua . . . . . . xxviij s vj d De eodem Johanne et sociis suis pro frumento. et pann. Angl et melle valor, xx/IIII li. xvj s. exeundis in eadem nani. . . . . . . . . xxiiij s. xv die Octobris. De Ingelberto de Thornden et sociis suis pro bord. duro pisce. oleo et pellibus caprinis. valoris. lx li. intrando in Grannebusce . . . . . . . . . xv s. De Eodem Ingelberto et sociis suis pro frumento. braseo. pann. Angl. Melle et Idromelle valoris L li. exeund. in eadem naui . . . . . . . . . . . . xij s. vj d. De Haquino de Thornden et sociis suis pro frumento panno [508 aar1304-1307] Angl. et Melle. valoris Cxx li. exeund. in Kyngesbusce . . . . . . xxx s. xviij die Octobris. De ffrater (sic) Goswano de Thornden et sociis suis pro frumento pann. Angl. Melle et aliis marcandisis. valoris Lv li. exeundo in naui sua . . . xiij s. ix d. De Johanne le Qvite de Northberg et sociis suis pro pann. Angl. braseo frumento et Melle valoris Lxj li. exeundo in naui sua . . . . . . . . . . . . xv s. iij d. De Sweno de Northberg et sosciis suis pro bord. duro pisce. oleo et pellibus caprinis. valoris Lxiij li. intrando in Langebusce . . . . . . . . . . . . xv s. ix d. De Eodem Sweno et sociis suis pro frumento et braseo valoris Lx. xij li. exeundo in eadem naui . . . xviij s. De Jerardo Bernaud de Mumpelers pro specie et mercimoniis valoriis xiiij li. exeundo in eadem naui iij s. vj d. De Johanna Buckeskyn de Northberge et sociis suis pro duro pisce. bord. oleo et pellibus caprinis valoris l li. x s. exeundis in naui scilicet Ouwald . . . . xij s. vj d. De Eodem Johanne et sociis suis pro frumento braseo panno lineo et Melle valoris lx li. x s. exeund. in eadem naui . . . . . . . . . . . . . xvj s. l d. ob. xx die Octobris. De Hamone Gaut de Norwagia pro duro pisce oleo et pellibus caprinis. valoris xxv li. ij s, intrando in naui scilicet Gaut . . . . . . . . . vj s. vj d. o. De Eodem Hamone pro sale. pann. Angl. et Melle. valoris xxxvj li. exeundo in eadem naui . . . . . . ix s. De Heyrico de Norhtberge pro bord. duro pisce et oleo valoris xj li. xj s. intrando in eadem naui ij s. x d. o. q. De Eodem Heyrico pro pann. Angl. valoris xx li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . v s. De Paulo de eadem pro duro pisce valoris ix li. intrando et pro Melle. valoris Lxij s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . iij s. o. De Anfino Morcel de Berges. pro frumento braseo. et Melle. valoris xxxv li. exeundo in naui scilicet Keule viij s. ix d. xxij die Octobris. De Thoro Gaut de Norwagia et sociis suis [509 aar1304-1307] pro bord. duro pisce. oleo et pellibus caprinis. valoris xx/iiij li. intrand. in naui scilicet Isakesbusce . . . xx s. De Eodem Thoro et sociis suis pro frumento braseo et Melle. valoris Lx li. exeundo iu eadem naui . . . . . xv s. [22 okt. 3 flanderske skibe (deribl. 1 fra Brügge). 24 okt. 4 nederlandske skibe. 26 okt. 2 fra Amiens, 1 nederlandsk. ? okt. 1 tysk, 1 uvisst.] (?) die Octobris (efter 26de). De Petro Posce de Gutlond et sociis suis pro duro pisce bord. et pellibus caprinis ac oleo valoris. lv li. intrand. in naui que vocatur Bischopesbusce . . . . . . . . . . . . . xiij s. ix d. De Eodem Petro Posce et sociis suis pro frumento braseo et panno Angl. valoris xx/iiijvj li. xv s. exeund. in eadem naui . . . . . . . . . . . . . xxj s. viij d. q. secundo die Nouembris. De Johanne Lunge de Norwagia et sociis suis pro bord. duro pisce oleo et aliis marcandisis. valoris. xxxiiij li. x s. intrando in Selefesbusce viij s. vij d. o. De Eodem Johanne et sociis suis pro frumento braseo et panno Angl. valoris xxxiiij li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . viij s. vj d. De Hugone de la Bachalarie pro specie et aliis marcandisis valoris xxix li. exeund. in eadem naui . . iiij s. ix d. De Reymundo de Burdeus pro oleo et duro pisce. valoris. xxix li. intrando in eadem naui . . . . iiij s. vj d. De Dominico de Aula pro duro pisce. valoris viij li. intrando in eadem naui . . . . . . . . . . ij s. x die Nouembris. Simone Ruske. Simone Moep et Johanne Moep de Gutlond pro duro pisce. oleo et pellibus caprinis. valoris xlv li. ix s. iutrandis in nau isua . . . . . xj s. iiij d. o. De Eynero et Aslaco de Gutlond pro duro pisce et oleo valoris. xix li. xviij s. intrandis in eadem naui . . . . . . . . . . iiij s. xi d. o. q. De eisdem Eynero et Aslaco pro frumento braseo et panno Angl. valoris xx li. exeundis in eadem naui . . . v s [10 nov. 1 fra Amiens. 14 nov. 1 uvisst, 2 nederlandske.] xiiij die Nouembris. De Johanne de Mynstre pro sale valoris. lx li. exeundo in naui sua que vocatur Flanderfare . . . . . . . . . . xv s. [510 aar1304-1307] De Ricardo de Ripe pro unc. et Allece. valoris. xviij li. intrando in naui sua scilicet Wilfare Apud Brunham . . . . . . . . . . iiij s. vj d. [? die] Nouembris. De Olauo Swote de Tonnesberge. pro sale et panno Angl. valoris Lxiij li. exeundo in naui sua . . . . . . . . . . xv s. ix d. De Alberto de Campe[n] et socio suo. pro duro pisce. valoris xij li. intrand. et pro panno Angl. valoris xv li. exeundo . . . . . . vj s. ij d. De Simone Moop et socio suo pro sale et panno Angl. lineo. valoris xxx li. exeund. in naui scilicet Goldscobusce vij s. vj d. xxiiij die Nouembris. De Ernaldo la Gaut de Northberge pro frumento et braseo. valoris xliij li. x s. exeundo in naui que vocatur le Gaut . . . . . . . . . x s. x d. De Calinger et Selefe de Gutlond pro frumento et braseo valoris. xlv li. exeundis in eadem naui . . xj s. iij d. De Jacobo Eyste de Gutlond pro sale et canabe. valoris xij li. v s. exeundo in naui que vocatur Quytteburge . . . . . . . . . . iij s. o. q. xxviij die Nouembris. De Ketel et Elendro de Northberge pro duro pisco et oleo valoris. xxiiij li. intrandis in naui que vocatur Roca . . . . . . . . . . . . . . vj s. De eisdem Ketel Elendro Petro Persile et Ywaro de eadem. pro braseo. panno Angl. et Melle valoris L li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . xij s. vj d. [28 nov. 1 uvisst skib (Godale). 1 dec. 1 fra Amiens, 1 fra Hamburg. 20 dec. 1 fra Ypern. ? jan. 1 fra Blankebergh. ? jan. 2 fra Flandern (1 fra Brügge). 14 febr. 1 fra Blankeberghe, 1 fra Steenbergen (i Holland, ved Bergen op Zoom). 28 febr. 1 fra Nieuwpoort. 2 mars. 1 fra Aardenburg, 1 uvisst. ? mars. 2 fra Iser. 5 april. 1 fra Flandern. 8 april. 1 fra Steenbergen? 12 april. 1 fra Harderwijk, 1 fra Frankrige. ? april. 1 fra Hamburg, 1 fra Brügge, 2 uvisse.] [511 aar1304-1307] (1306) v die Aprilis. De Willelmo But de Berges. pro salmon. valoris. xl s. intrando in naui sua Godyer . . . vj d. xij die Aprilis. De Johanne Moop de Gutlond. pro panno Angl. valoris. x li. exeundo in naui Roberti Leefen . . . . ij s. vj d. xxj die Aprilis. De Salomone de Gutlond. pro braseo et frumento valoris. xiij li. exeundo in naui Johannis de Honyng . . . . . . iij s. iij d. [27 april. 1 fra Steenbergen, 1 fra Hamburg, 1 uvisst. ? april. 1 fra Sutfen. 4 mai. 1 fra Sutfen, 1 fra Hamburg. ? mai. 2 fra Sutfen, 1 fra Hamburg, 1 fra Nordfrankrike.] vij die Maij, De Christiano de Suffen. pro Alece. valoris xx li. intrando in naui que vocatur Fretheberge . . . v s. De Eodem Christiano. pro sale. valoris. viij li. exeundo in eadem naui # . . . . . . . . . . . . . . ij s. De Selefe de Gutlond. pro sale. valoris xvj li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . iiij s. De Eodem Selefe et Coppino socio suo pro duro pisce et oleo valoris. L li. x s. intrando in naui que vocatur Quitburge . . . . . . . . . . . . xij s. vij d. o. De Petro Moep et Bothulpo socio suo pro frumento. braseo et pann. Angl. valoris lvj#i. et pro. j. scarleto exeund. in eadem naui . . . . . . . . . . . . xvj s. [13 mai. 1 skib fra Hamburg, 1 fra Deventer, 1 uvisst. ? mai. 1 fra Ypern, 1 fra Blankenberghe, 1 flamsk.] xxiij die Maij. De Nicholao de Ripe. pro siligine. valoris xiiij li. intrando apud Blak[eneye]. et pro sagmine. valoris. xxxvij s. in eadem naui . . . . . . . . . . iij s. ij d. o. q. [? die] Junij]. De Gunnor Prat de Tonnesberge. pro xlv lastis Allecis. valoris xxij li. x s. pro DC. duris piscibis. valoris xxx s. et pro iiij dacr. pellium caprinorum. valoris xx s. intrando in naui que vocatur Welfare . . vj s. iij d. De Eodum Gunnor pro. C. ulnis panni Angl. valoris x li. pro xiiij quarteriis farine. valoris. xlvj s. viij d. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . iij s.j d. x die Junij. De Johanne de Minstre pro ij lastis Allecis. valoris xl. s. intrando in naui que vocatur Flanderfare . . . . ij d De Ernaldo de Braem pro pellibus caprinis. valoris xv li. intrando in naui predicta . . . . . . . iij s. ix d. [512 aar1304-1307] De Eodem Ernaldo pro panno Angl. valoris. xiiij li. vj s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . iij s. vij d. De Goscalco de Dermond. pro. j. last Allecis. valoris xx s. et pro braseo valoris. lx s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . xij d. De Coppino de Gutlond. pro panno Angl. valoris xx li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . v s. [? juni. 3 fra Flandern og Nordfrankrike. 10 juli. 1 fra Stralsund.] x die Julij. De Omunder Slumbe de Thorndene. pro. M/XV de Balfix et splatfix. valoris xxx. li, pro MMM.D. bordis ab[ietis]. valoris Cviij s. pro MMMM. cropling. valoris. xl s. et pro quinque dacre pellium multonum de Norwagia. valoris. v s. intrando in naui scilicet Hoxse . ix s. v d. De Eodem Omundro. pro. lx. quar[teriis]. brasei. valoris xij li. et pro xv bollis Mellis. valoris xlv s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . iij s. vj d. o. q. De Cutberto le Cu de Norwagia. pro MM.CC. de Balfix. valoris xlviij s. pro DCC de fflatfix. valoris. xxviij s. et pro MMM. de croplynge. valoris. xxx s. intrando in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . . . xvj d. De Eodem Cutberto, pro serico et cindalo. valoris. C. vj s. viij d. exeundo in eadem naui . . . . . . . xvj d. [1 fra Nieuwport, 1 fra Sutfen.] xiiij die Julij. De Alberto de Campen pro M/viij duro pisce scilicet croplinge. valoris xiij li. x s. pro iij dacre pellium caprinorum. valoris xv s. intrando in naui scilicet Barard, iij s. vj d. o. q. De Eodem Alberto pro. C. vlnis et dimidia pannni Angl. valoris xv li. exeundo in eadem naui . . . iij s. jx d. De Ernaldo le Quyte de Northberge. pro. MMM. bordis et tingnis quercus valoris vij li. x s. pro xv duro pisce valoris. xxx li. et lx bollis olei valoris Liij li. x s. intrando in naui que vocatur le Gaut . . . . . . . xj s. ilj d. De Eodem Ernaldo. pro CC. vlnis panni Anglici valoris xvj li. pro vlnis panni linei. valoris viij li. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . . . vij s. De Meynardo de Hamburge et Petro de Thornden. pro viij. intrando in naui predicta . . . . . . . iij s. Ix d. [513 aar1304-1307] De Eisdem Meynardo et Petro. pro. CC. vlnis. panni Angl. valoris. xvj li. et pro spec. valoris. Lx s. exeundo in eadem naui . . . . . . . . . . . . . . iiij s. ix d. xvij die Julij. De Johanne le Quite de Berges et sociis suis. pro. C. x. quar(teriis) brasei valoris xxij li. pro D. vlnis panni Angl. et Dimidia valoris. Lv. li. sterlingorum et pro. xij. bollis. Mellis. valoris xxx s. exeundo in naui que dicitur Scharwet . . . . . . . xix s. vij d. o. xix die Julij. De Halwer Colle et Halteyno le Clerk de Northberge et eorum sociis pro xxx. de balfix. valoris lx li. et pro ij doliis. olei. valoris iiij li. pro MMMM. de Splatfix. valoris x li. pro MMMM. de bordis abietis. valoris vj li intrando in naui que vocatur Isacesbusce. - De eisdem Halwer et Halteyno et eorum sociis pro C. Lx. quar(teriis) brasei valoris. xxxij li. pro ij doliis. Mellis. valoris iiij li. et pro CCCC. vlnis panni Andl. valoris. xLij li. exeund. in eadem naui . . . . . . . . . . xxxix s. vj d. j die Augusti. De Christiano Pape de Lyduse pro MM timber de Stranling valoris xxxiiij li. et pro MM tingnis. valoris. vj li. intrando. . . . . . . . . . . . vij s. vj d. [1 skib fra Stralsund, 1 fra "Grening" (d. e. Groningen).] xvj die Augusti. De Augustino Sparue de Noruagia et eorum sociis pro M/V bordis. valoris viij li. et pro vij M C/V dur. pisc. valoris. xv li. intrando . . . . . . . v s. ix d. De Augustino Sparuo (sic) de Norwagia predicto et eorum sociis. pro. vj cent. vln. panni Angl. valoris Lx li. et pro Centum et xx bollis. Mellis. valoris xx li. exeundo in naui sua que vocatur Scankyn . . . . . . . xx s. iij d. De Ermundo Skeype de eadem et eorum sociis. pro M/xx dur. pisc. valoris. L li. pro MMM. bord. valoris ix li. pro Cent et Lx boll. olei. valoris. xviij li. et pro. ix. CCC. croplinge. valoris iiij li. xiij s. intrando in ffarroynke xx s. v d. De Eodem Ermundo et eorum sociis. pro xx/iiij .xviij. bollis. olei. valoris xiiij li. xiiij s. pro DCCC.Lxxv. vlnis panni Angl. valoris xx/iiij .xiiij. li. ij s. ix d. pro octo vlnis panni Rubei. valoris. xxxij s. pro tribus vlnis et dimidia scarleti [514 aar1304-1307] Angl. valoris xxiiij s. vj d. et pro sagmine canabe et corde. valoris. C s. exeund. in eadem naui . xxix s. ij d. [19 sept. 1 skib fra Gotland, 1 fra Malines, 1 fra Monnikerede.] Lenn Annus. xxxiiij us Summa valoris bonorum adductorum per totum annum. xxxiiij. MM. DCC. xx/iiij. xviij li. xiiij s. ij d. - Inde custuma xxxiiij li. xix s. viij d. Summa valoris bonorum eductorum per idem tempus. MM. D.Lxv.li. v s. iiij d. - Inde Custuma xxxij li. xv d. ob. q. [4 okt. 1 skib fra Hamburg, 1 fra Harderwyk. ? okt. 1 skib fra Nordfrankrige, 1 fra Zwijn (Brügges navn).] ix die Octobris. De Willelmo Stot de Northberge pro xv de de balfissh. valoris viij li. intrando in naui que vocatur Goldsmyth. - De eodem exeundo pro di. C. vlnis panni Anglicani valoris vj li x s. Item pro ij Gros de Coiffes. valoris xiiij s. . . . . . . . . . iij s. ix d. o. q. ij die Decembris. De Reynero de Rype. exeundo in Naui que vocatur Blyelefe pro xx/VII. iiij. quarteriis frumenti valoris xxviij s. ij petris de say. valoris xvj s. - Inde custuma vij s. iij d. [1307] iiij die Maij. De Salomon de Gutlond intrando in naui que vocatur Welifare. in qua pro MMMM. de Ludskreyt valoris vij li. x s. - Inde soluit . . . . . xxij d. o. Item idem. pro xv/C bollis olei. valoris iiij li. x s. et C/x de Croplyng valoris x s. et C. Lenges valoris. xv s. - Inde soluit . . . . . . . . . . . . . . xvij d. q. De Eodem exeundo pro. xxx Treyis brasei, valoris ix li. x s. - Inde soluit . . . . . . . . . . . xxviij d. o. vj die Maij. De Nicholao Thore intrando in naui que vocatur Gaut pro. C/xxx. speris valoris iiij li. x s. pro iiij dacre de bukskyn et dimidio. valoris xviij s. viij daker de Getskyn valoris. xvij s. xvj dacre de shipping valoris. xvj s. iiij tymber de rothskyn valoris x s. - Inde soluit xxij d. o. De Eodem exeundo pro CC. iiij. vlnis. panni Angl. valoris xxviij li. - Inde soluit . . . . . . . . . . vij s. xix die Maij. De Gerardo Cancellario intrando in naui que vocatur Rykebergh pro viij Last piscis. bord. et bollis. valoris. xx li. v s. - Inde soluit . . . . . . v s. o. q. [515 aar1304-1307] [?] die Junij. De Olof Smerelichir intrando in naui que vocatur Gaut. pro C/xxx bord. valoris. iiij li. x s. et oleo valoris iij li. et xl/C piscium. valoris. vij li. - Inde soluit iij s. vij d. o. De Johanne Leng. pro xL. de balfissh. valoris iij li. et pro C/x de platfisske valoris. xL s. et xx/C de Cropling valoris xx s. et CC de Lenges valoris. xvj s. et xx bollis olei valoris. xL s. - Inde soluit . . . . . ij s. v d. q, De predicto Olof exeundo in eadem naui pro. xL viij quarteriis brasei. valoris viij li. viij s. Item pro panno Angl. valoris. Lxviij s. - Inde soluit . . . . . ij s. xj d. q. xxix die Junij. De Collebeynisson intrando in naui que vocatur Welop. pro. MM. lenges. valoris. viij li. et pro Mille. de balfissh valoris xL s. et pro Mille de platfissh valoris xL s. et vj M de cropling valoris iiij li. - Inde soluit. iiij s. De Eodem exeundo pro CC vlnis. panni Angl. valoris xx li. - Inde soluit . . . . . . . . . . . . . v s. iij die Julij. De Sywrth intrando in naui que vocatur Houedenbusse pro C/xxx speris valoris vij li. x s. Item pro vj dacre de buckeskyn, valoris xxx s. et iiij doliis butiri valoris. xx s. - Inde soluit . . . . . . . . . ij s. vj d. Item Gune Bret pro Lxx dacre de buckyskyn valoris xij li. et xx daker de pellibus caprinis valoris xL s. Item xx dacre de Clipping valoris. xx s. Item x. Tymbyr(!) de rothskyn valoris xx s. - Inde soluit . . . . . . iiij s. x die Julij. De Johanne Whyte intrando in naui que vocatur Sarwet pro bordis et cheueron. valoris vj li. Item pro oleo valoris. xL s. - Inde soluit . . . . iiij s. iij d. De Juory (sic) pro bordis et speris. valoris vj li. et Lutskreyt valoris xx ij s. et Lenges valoris viij s. - Inde soluit ij s. De Twe pro bordis et sperdis (sic) valoris vj li. Item pro oleo. valoris .xxx s. et Lutskreit valoris xl s. et piscibus de Islonde valoris ix s. - Inde soluit . . . ij s. vjd. De Thurginus (sic) pro Lutskreit valoris. xxx s. - Inde soluit iiij d. o. Item Calibr pro Lutskreit valoris v li. et Lenges valoris xxx s. et cropling valoris x s. et oleo valoris xL s. - Inde soluit ij s. ijj d. [516 aar1304-1307] Item Olauus de Gutlond pro Ludskreit valoris v li. et Lenges valoris L s. et platskreit. valoris xxiiij s. et cropling valoris xiij s. et oleo. valoris. xvj s. iiij d. - Inde soluit ij s. vj d. o. De predicto Johanne Whyte exeundo in eadem naui pro xx quarteriis brasei. valoris iiij li. et pro xx vlnis panni Angl. valoris xL s. et pro melle valoris xx s. - Inde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. De Iuor pro braseo valoris iiij li. et panno valoris xL s. et Melle valoris xx s. - Iude soluit . . . . . xviij d. De Twe pro braseo valoris iiij li. et panno Ang. valoris iij li. et melle valoris xL s. - Inde soluit . . ij s. iij d. De Thurginus pro braseo valoris iij li. et panno valoris xL s. - Inde soluit . . . . . . . . . . . xv d. De Calibr pro braseo valoris iiij li. et panno valoris vj li. et melle valoris xx s. - Inde soluit . . . ij s. ix d. xviij die Juli. De Tidmanno filio Henrici de Strallesound intrando in naui que vocatur Alday pro C/xxiiij de Splatfissh CCC de Lenges valoris in toto vij li. - Inde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. De Johanne Mop pro xx/C de Balfissh xx daker de bukyskyn CCC Lenges xx bollis olei. xx Cropling v dacre de pellibus caprinis valoris in toto xx li. - Inde soluit v s. De Botolpho de Gutlond pro M/V de Ludskreit. C/xxx de Cropling xx bollis olei, C/xvj de Lenges iiij de dacre buckyskyn. xij dacre de Clipping valoris in toto xij li. iiij s. Inde soluit . . . . . . . . . . . . xxxviij d. q. De eodem exeundo pro albo sale valoris xxij li, et pro sale de Peyto valoris xxxij s. - Inde soluit . v s. x d. o. q. De eodem Olauo de Gutlond pro C vlnis et dimidia panni Angl. valoris xv li. xv s. - Inde soluit . iij s. xj d. q. j die Augusti. De Omundr. de Thorndeyn intrando in naui que vocatur Imbos. pro L millibus de ballfissh. valoris C li. et pro iiij Daker de bukkiskyn valoris xx s. et oleo valoris xx s. - Inde soluit . . . . . . . xxv s. vj d. De eodem exeundo pro xx/ix vlnis panni Angl. valoris xviij li. x s. Item in eadem Botolf pro C et xxx vlnis panni Angl. valoris xv li. et pro Melle valoris. iiij li. v s. Item [517 aar1304] Omunder. pro C vlnis. panni Angl. valoris xij li. Item Goutre. pro C vlnis pann. Angl. valoris xij li. et xv doliis mellis. valoris. xLv s. - Inde soluit . . xvij s. xviij die Augusti. De Arne intrando in naue que vocatur Byruollisbuzze pro C/xxiiij sperdorum et aliis minutis mercimoniis valoris. viij li. - Inde soluit . . . . . . . . ij s. De eodem exeundo pro iiij carettis plumbi. valoris, xij li. et pro CC et dimidia. vlnis panni Angl. valoris. xxx li. Inde soluit . . . . . . . . . . . . x s vj d, xx die Augusti. De Johanne Brabant intrando in naue que vocatur Hakenere pro Rothskyn valoris viij li. pro vij quintallis cere - Inde soluit . . . . . . . . ix s. De Selef de Gutlond in eadem pro Tunnehold et bordis et aliis mercimoniis valoris. xv lj. - Inde soluit iij s. ix d. Lenne annus. xxxv. Summa valoris bonorum adductorum per totum annum xxxv. MMM. CCCC. xiij l. xvj s. j d. - Inde custuma xxx li. iij s. v d. ob Summa bonorum eductorum per idem tempus. M.DCC. xxiiij li. viij s. vj d. - Inde custuma . . . xx li. xj s. j d. q.
Kong Edward II byder sine fogder i Lynn at beslaglægge norske kjøbmænds varer for 200 /l-pund/ til fordel for Ralph Gedge og John de Pycheford fra Scarborough.
Close Rolls 32 Edw. I m. 13.
Pro Radulpho Gegge et Johanne de Pycheford.
Rex Balliuis suis de Lenne salutem. Cum nuper ad prosecucionem Radulphi Gedge et Johannis de Pycheford burgensium et mercatorum nostrorum de Scardeburgh nobis suggerencium, duas naues suas, cum bonis et catallis suis in eisdem nauibus existentibus, ad valenciam ducentarum librarum, per venti contrarietatem vsque ad portum de Northberne, infra terram et potestatem Regis Norwagie agitatas, et per Helenger Hildesone balliuum dicti Regis apud Northberuen, iniuste fuisse arestatas, et eisdem mercatoribus nostris detentas, rogassemus dictum Regem per nostras litteras, quod prefatis mercatoribus [518 aar1305] nostris, naues suas vna cum bonis et catallis suis predictis restitui, vt eis iusticiam super hoc faceret exhiberi; qui nichil inde ad rogatum nostrum facere curauit, set eis in exhibicione iusticie omnino defuit, sicut ex querela dictorum mercatorum et per litteras patentes proborum hominum de Scardeburgh cum sigillo suo signatas hoc testificantes accipimus, vobis mandamus, quod naues et bona hominum et mercatorum de terra et potestate Regis Norwagie ad portum vestrum seu villam vestram veniencia, ad valenciam nauium et bonorum predictorum, arestari et saluo custodiri faciatis, donec aliud a nobis habueritis in mandatis. Et de facto vestro in hac parte et cuiusmodi bona sic arestaueritis, ac eciam de valore eorumdem, nos destincte et aperte sub sigillis vestris reddatis certiores, Remittentes nobis hoc breue. Teste Rege apud Dunfermelyn .xxiij to. die Februarij. per canc[ellarium].
Kong Haakon V Magnusson skriver til kong Edward I av England, at han for tiden ikke er istand til at hjælpe brevoverbringeren Michael til hans ret. Den forbrydelse, som denne klager over, er begaaet for 18 aar siden, og klageren formaar ikke at opgi de skyldiges navne; heller ikke har kongens dommere, efter at ha anstillet en særlig undersøkelse, kunnet faa rede paa disse; men han er, naarsomhelst den forurettede kan skaffe rede paa de skyldiges navne, villig til at skaffe denne hans ret.
Orig. p. perg. (seglremmen frarevet i venstre hjørne) i Public Record Office, London. Ancient Correspondance, vol. XIX nr. 175.
Serenissimo principi domino Edwardo, dei gracia Regi Anglie, Domino Hibernie, duci Aquitanie, Amico suo carissimo Haquinus eadem gracia Rex Norwegie prosperis semper habundare successibus cum salute perpetua In filio dei patris. Serenitatis uestre litteras continentes sensum cedule presentibus incluse nobis per latorem presencium Michaelem exhibitas circa festum natiuitatis dominice proximo preteritum accepimus apud Bergas. verum quia lator idem asseruit delictum huiusmodi fuisse commissum ante decem et octo annos nec iudicibus nostris quos eidem deputauimus nomina delinquencium uel heredum ipsorum sciuit aliquatenus [519 aar1305] demonstrare, prefati iudices de speciali mandato nostro fecerunt super hoc inquisicionem tam in ciuitate quam in circumiacente prouincia diligentem, nec a quoquam intelligre potuerunt quod a tempore cuius extat memoria fuit contra aliquos excessus huiusmodi perpetratus, nos eidem super hoc maiorem iusticiam facere nequiuimus, ista uice quod quandocunque nobis explicare poterit nomina delinquencium uel heredum ipsorum ei uel suo certo procuratori perfectam iusticiam facere uolumus secundum leges patrie super illo. Datum Apud Ciuitatem Bergensem in festo beati Gregorii pape Anno domini mccc quinto.
Kong Edward I utsteder leidebrev for Sibilla Flathe fra Yarmouth og hendes skib la Cristofre, som skal seile til Norge.
Pergamentrulle i Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 33 Edward I, part I, m. 14.
De conductu.
Rex omnibus amicissis suis ad quos etc. salutem. Cum dilecta nobis Sibilla fflathe de Magna Jernemuthe quandam nauem suam que vocatur la Cristofre, ad partes Norwegie pro malis et aliis bonis et mercimoniis ibidem querendis, de licencia nostra mittat, vos rogamus, quatinus eidem Sibille aut hominibus suis, cum ipsos cum naui predicta per districtus vestri loca facere contigerit, in personis aut rebus quibuscunque, eundo, morando et redeundo, non inferatis, seu quantum in vobis est inferri permittatis, iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod, seu grauamen. In cuius rei testimonium etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum duraturas. Datum apud Westmouasterium xviij. die Marcij.
per ipsum regem J. de Butehert.
Kong Edward II skriver til øvrighet og fogder i Lynn og beder dem undersøke en klage fra Ingelramus de Sancto Omero. Denne har klaget over at man i Newcastle har lagt beslag paa hans skib og varer, som om han paa grund av sit navn var fra St. Omer i Nord-Frankrike, mens han i virkeligheten er norsk kjøbmand og har betalt told paa sine varer. Hvis det er, som han siger, byder kongen, at skib og varer skal gis fri.
Indtat i øvrigheten i Lynn´s svar av 9 april 1305 nedenfor [ nr. 441]. [520 aar1305] 
Mayor og fogder svarer kansleren William de Hamilton, Dean i York, paa kong Edwards brev av 27 mars 1305 (jfr. nr. 440 ovenfor). og meddeler, at det efter nærmere undersøkelse har vist sig, at Ingelramus de Sancto Omero er norsk kjøbmand og at hans varer er beslaglagt som tilhørende Johannes Page fra Saint Omer, men at han har del i dennes varer.
Orig. p. perg. Inquisitions. Miscellaneous, Chancery, File 64. No. 33.
Insignis prouidencie viro. ac domino suo reuerendo. domino [Willielmo] illustris Regis Anglie Cancellario, sui Maior, et balliui Lenne salutem. Et quicquid obsequij poterunt et honoris. [521 aar1304-1305] Preceptum domini Regis recepimus in hec verba [Her følger nr. 440 ovenfor.] Pretextu cuius mandati fecimus inquisicionem, per xij probos et legales homines de villa Lenne juratos. Qui dicunt per sacramentum suum, quod predictus Ingelramus est mercator Norwagie, et non de villa de Sancto Omero, et quod catalla de quibus predictus Ingelramus petit deliberacionem, arrestata fuerunt per breue domini Regis directum Domino Johanni de Berwyk, per quendam Rad[ulphum] clericum eiusdem domini Johannis, tamquam catalla cuiusdam Johannis Page de Sancto Omero, et quod predictus Ingelramus habet partem in predictis catallis. Set quantum, nesciunt, et quod predicta catalla tradita fuerunt Thome de Wynflet et Galfrido Dreu custodienda. Quod autem custumam predictam bene et fideliter persoluit collectoribus eins dem, apud Nouum Castrum super Tynam, et quod cokettum domini Regis inde habet, nobis constat ad plenum. In cuius rei testimonium has litteras, sigillis nostris sigillatas, vobis transmittimus. Scriptum apud Lenn´, die Veneris proxima ante dominicam Palmarum, anno supradicto.
Førtegnelse over skibe, som i tiden sept. 1305-sept. 1306 er ankommet til og har seilet fra Kingston upon Hull og Ravensworth, og over den told, som disse har betalt.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London (en sammenhængende rulle); Customs 55/17 (utdrag).
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume de mercimoniis adductis apud Kyngeston super Hull. a festo sancti Michaelis Anno regni domini. E(dwardi). Regis Anglie illustris xxxiij o Incipiente vsque festum Sancti Michaelis proximum sequens. Nauis Gunor Baret intrauit .x. die Octobris. Idem habuit - MM tigna de sape precij - xl s. - Et soluit vj d. Idem habuit - xxv tymbre de Rouskyn precij - vj lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xviij d. Idem babuit - ij lastas pellium caprarum precij - iiij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . xij d. [522 aar1304-1305] Willielmus de Tyndale - vj falcones precij - xl s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Mathias de Gutteland - vij lastas pellium caprarum precij xxij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . v s. vj d. Idem habuit - iiij dolia butiri precij - xl s. - Et soluit vj d. Idem habuit - vj pecia de Wadmale precij - xxviij s, -- Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. Idem habuit - x tymbre de Rouskyn precij - xl s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - x cucia precij - xx s. - Et soluit . . iij d. Nauis fratris Osberti de Norwegia intrauit xviij die Octobris. Idem Osbertus habuit MMM tygna de sape precy - iiij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xij d. Serlo de Guttelond - D cere - Et soluit . . . . v s. x d. Idem habuit - CCC duri piscis precij - iiij s. - Et soluit . . . . . . . o. q. Idem habuit - iij bollas olei precij - vj s. - Et soluit . j d. Nauis Ludekyni de Haren intrauit eodem (dvs xx) die Junij. Idem habuit - iij lastas et ij barillas picis et bituminis precij - Lxiiij s. - Et soluit . . . . . . . . . . ix d. o. Johannes de Sayteleue - xxx last. picis et bituminis precij - xxij li. - Et soluit . . . . . . . . . . v s. vj. d. Idem habuit xxxix barillas cineris precij - vij li. xvj li. xvj s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . ij s. ij d. Idem habuit MMDCCC ferri precij - C s. - Et soluit . xv d. Idem habuit - DCCCC algeas et gates precij - xxxv s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. q. Idem habuit - MDCCC boustaues precij - xx s. - Et soluit iij d. Idem habuit - iiij pecias de Wademale precij - xvj li. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iiij s. Idem habuit - C. Lanceas precij - ij s. - Et soluit . . q. Idem habuit - DCCC . . . . . precij - L s. - Et soluit . . . . . . . . vij d. o. Idem habuit - xviij tymbre de Rouskyn precij - xxxvj s. Et soluit. . . . . . . . . . . . . . . . v d. o. Arnaldus le Jouene - C pecia de Wademale precij xx lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . v s. Idem habuit - iij tymbre de Rouskyn precij - xix s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. [523 aar1304-1305] Oliuerus de Gutteland - M/iiij DCCC ferri precij - ix lj. xij s. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij s. v d. Idem habuit - MM Cupri precij - xiiij li. - Et soluit vij s. vj d. Idem habuit - v barill. picis et bituminis precij - x s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. o. Idem habuit - iij tymbre de Rouskyn precij - iiij s. j d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. q. Idem habuit - iiij falcones precij - iiij lj. - Et soluit xij d. Summa - xxvij s. x d. q. Compotus eorundem Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de exitibus noue custume apud Rauensere a festo Sancti Michaelis anno. regni, domini. E(dwardi). Regis Anglie illustris. xxxiij o incipiente. vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Couardi de Beregh intrauit. x die Nouembris. Idem habuit - MMN cheueruns. xij mastes precii - xiij li. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . iij s. iij d. Nauis Cowardi de Beregh intrauit xxiiij die Nouembris. Idem habuit xxxviij waghes salis precii - xix lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iiij s. ix d. Nauis Colbani de Northbergh intrauit in Portum de Rauenser. vj die Aprilis. Idem habuit - x last. allecis precij - L solid. - vnde soluit vij d. ob. Idem habuit - MCC de Bolkeborde precij - xL solid - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - xx bollas olei precij - xxxvj solid. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . v d. ob. Nauis Salomonis de Wisbe intrauit eodem die Aprilis. Idem habuit - M/xj de Luscrayth precij - xviij lj. vj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij s. Idem habuit - iij dacre pellium caprarum precij - x solid. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - vj dacre de peltes precij - iij solid. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Gonoricis Walder habuit - x last allecis precij - L solid. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . vij d. ob. [524 aar1304-1305] Jacobus Eyst habuit - MM de Luscrayth precij - Lvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . x d. Nicholaus Effyn habuit - MM de Luscrayth precij - Lvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . x d. Idem habuit - iij dacre pellium caprarum precij x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - vj dacre de peltes precij - x s. - vnde soluit ob. Botulp[h]us Wit habuit - M de Luscrayth precij - C s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. Idem habuit - vij dacre pellium caprarum precij - xxiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - vj dacre de peltes precij - iij s. - vnde soluit ob. Nauis Johannis le Long Intrauit ibidem xx die Junij. Idem habuit - M/vj de Bulkebord. precij - x lj. x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij s. vij d. Idem habuit - M tygnorum precij - xxxv s. - vnde solnit v d. q. Idem habuit - Lxxx bollas olei precij - vij li. vj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . xxij d. Idem habuit - M/vj de croppelynge precij - xLj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. q. Idem habuit - M/v de Lenges precij - xvj lj. v s. - vnde soluit iiij s. o. q. Albrightus persyl habuit - j dacre coriorum bouinorum precij - v s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . o. q. Idem habuit - x bollas olei precij - xviij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. q. Idem habuit - viij dacre pellium caprarum precij xL s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Hayricus de Northbergh habuit ij dacre pellium caprarum - x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . j d. o. Nauis Henrici de Norwegia intrauit ibidem iiij o die Augusti. Willielmus de Rodes habuit - MD de Meluingborde precij iiij lj. x s. - vnde soluit . . . . . . . . xiij d. ob. Idem habuit - CCC de Bowholt precij - vj s. - vnde soluit j d. Idem habuit - CC de Tunneholt precij - xviij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. q. Idem habuit - vij barillas de sturioun precij - iiij lj. iiij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xij d. o. [525 aar1304-1305] Nauis abbatis et Conuentus Monasterii de Holme de Norwegia intrauit ibidem eodem die Augusti. Ffrater Goswynus habuit - DC de Bulkebord. precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - DC de Luscrayt. DCCC de Croppelyng precij - xxvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . iiij d. Idem habuit - iiij dacre pellium caprarum precij - xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . ij d. Petrus de Thrundene - CCCC de Bulkebord precij - xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - xx bollas olei precij - xxxv s. - vnde soluit v d. q. Idem habuit - MM de Croppelynge. DC de Luscrayth precij xxxiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . v d. Henricus de Thrundene - D de Bulkebord. precij - xvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit - xL bollas olei precij - Lxx s. - vnde soluit x d. ob. Idem habuit - MCCCC Luscrayth precij - xLvj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - C de kelyng. CCC de croppelyng precij - xxxj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . iiij d. o. q. Martinus de Thrundene - DCCC de Bulkebord. precij - xxvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . iiij d. Idem habuit - xxx bollas olei precij - Lij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vij d. o. q. Idem habuit - MM de Luscrayth precij - Lxvj s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . x d. Idem habuit - M/vj de croppelyng. MMM de Lenges precij - Lxx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . x d. ob. Hamundns de Trundene - CCCC de Bulkebord. precij - xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - D de Luscrayt. CC de croppelyng. precij xviij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . ij d. o. q. Idem habuit - xx bollas olei precij - xxxv s. - vnde soluit v d. q. Idem habuit - C de Lenges precij - vj s. viij d. - vnde soluit j d. Hayricus de Thrundene - MMM de croppelyng precij - C s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xv d. [526 aar1304-1305] Idem habuit - xxx bollas olei precij - Lij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vij d. o. q. Idem habuit - MMMM de croppelyng precij - xxxiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . v d. Idem habuit - j dacre pellium caprarum precij - iij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ob. Nauis Regis de Norwagia intrauit ibidem viij die Augusti. Haquinus de eadem - D de Bulkeberd. precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - xxvj bollas olei precij - xLv s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vj d. o. q. Idem habuit - MC de Croppelyng. D de Balgfiske precij xxvij s. - vnde soluit . . . . . . . . . vj d. o. q. Idem habuit - Lx Lenges precij - iiij s. - vnde soluit ob. tdem habuit - j Tymbre de Routhskyn precij - iij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Haystaynus Pare habuit - D de Bulkebord. precij - xx s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - xxvj bollas olei precij - xLv s. iij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vj d. o. q. Idem habuit MD de Croppelyng. L Lenges precij - xiiij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - D de Balgfyske precij - xvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. q. Iuo de Thrundene. Seworth Dermagh - M. de Bulkebord. precij - xL s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuerunt - Lij bollas olei precij - iiij lj. xj s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. ob. Idem habuerunt - MMM Croppelyng precij - xx s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuerunt - M Balfysse precij - xxxiij s. iiij d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . v d. Idem habuerunt - xx/x Lenges precij - xiij d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuerunt iij dacre pellium caprarum precij - xij s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . , ij d. Gonor de Thrundene. Johannes le Rode. Sewardus le Longe. MDC de Bulkebord. precij - Lvj s. - vnde soluerunt viij d. ob. [527 aar1304-1305] Idem habuerunt - Lxxviij bollas olei precij - vj lj. xvj d. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . xx d. q. Idem habuerunt - MD de Balgfisse precij - L s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . vij d, ob. Idem habuerunt - CLX Lenges precij - xij s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuerunt - ij tymbre de Rowthskyn precij - iiij s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . ob. Bernerus Blakman - j dacre corium bouinorum precij - viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - iij dacre pellium caprarum precij - xij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Nauis Johannis le Wyte de Norwegia intrauit x die Augusti. Idem Johannes. Jadderus Land. Hendricus Blaye et Iuar Brother habuerunt Bulkeford precij - ix lj. - vnde soluerunt ij s. iiij d. o. Idem habuerunt - DC Lenges precij - Liiij s. vnde soluerunt vij d. ob. Idem habuerunt - MM croppelyng precij - xiij s. iiij d. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuerunt - xxx bollas olei precij - xLv s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . vj d. o. q. Idem habuerunt - vj dacre pellium caprarum precij - xxx s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . iiij d. ob. Idem habuerunt - vj dacre Balgfisse precij - ix lj. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . ij s. iij d. [13 aug. Nauis Haynni Mossel med Bulkebord, Luscrayth, Croppelyng, Oleum og Colefysse.] Nauis Hamundi de Firnesse intrauit xx o die Septembris. Iuarus de Norberghen - M/vj de croppelynge precij - Lx s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . # . . . ix d. Idem habuit - M/vj de Balghfisse, MMM de Luscrayt precij xx lj. xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . v s. ij d. Idem habuit - D de Bulkebord precij - xv s. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - xvj bollas olei precij - xxij s. - vnde soluit iiiij d. o. q. Dondenus de la sale - M/xiij Luscrayth precij - xxij li. xv s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . v s. viij d. q. [528 aar1304-1305] Persillus de Thrundene - MMMM de Croppelynge precij xL s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - CCC Lenges, MM de Luscrayth precij - iiij lj. xiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . xiiij d. Idem habuit - j. Tymbre de Reynder precij - iiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Summa - xiij s. x d. o. q. Summa valoris diuersarum rerum adductarum apud Ravensere toto anno xxxiij o - 1241 lj. 2 d. -#- Inde custuma - 15 lj. 10 s. 3 d.
Fortegnelse over skibe, som er avseilede fra Kingston upon Hull i tiden 29 sept. 1304-29 sept. 1305, og over den told, som de har betalt af de utførte varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 55/20.
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume de mercimoniis eductis in Portu de Kyngeston super Hull a festo Sancti Michaelis Anno regni E(dwardi). Regis. Anglie Illustris xxiij o Incipiente vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Johannis Dolman de Strallesand transfretauit a Portu de Hull. ij die Octobris. Idem habuit - CCCC. iiij. quarteria salis precij - xxxvj lj. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ix s. Simon Moper de Gutteland - jij pannos sine grano - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij s.
Summa - xij s.
Nauis Hulf de Norbergh transfretauit a portu de Hull. xvij die Octobris. Idem habuit - xlviij quarteria ferri precij - ix lj. xij s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . ij s. iiij d. o. q. Idem habuit C quarteria brasii precij - xv lj. - Et soluit iij s. ix d. [529 aar1304-1305] Idem habuit - xxx bollas mellis precij - L s. - Et soluit vij d. o. Idem habuit - j pannum sine grano - Et soluit . . . xij d. Idem habuit - v pecia panni sine grano precij iiij lj. x s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. o.
Summa - viii s. x d. o. q.
Nauis Guner de Norbergh transfretauit a Portu de Hull viij die Nouembris. Serlo de Gutteland - v pannos et di. sine grano - Et soluit v s. vj d. Elias clericus de Norwey - iiij pannos sine grano - Et soluit iiij s. Nauis Gunne Bret de Tonesberwe transfretauit a Portu de Hull. x die Nouembris. Idem habuit - ij pannos sine grano - Et soluit . . . ij s. Willelmus de Tyndale - iij pannos sine grano - Et soluit iij s.
Meddelefse om et nu tapt brev fra kong [Haakon] av Norges kansler Bartholom/oe/us [d. e. Baard Serksson] til mayoren (borgermesteren) i Lynn om Torkel og andre i Lynn boende [norske] kjøbmænd.
Nævnt i William Richards "The History of Lynn" (Lynn 1812) I, s. 485.
"And there is to be seen in Mr. Day´s MS. volume , p. 55, the copy of a latin letter, of the date of 1305, from Bartholemew, the King of Norway´s chancellor, to the mayor of Lynn, in behalf of Thurkill and other merchants resident there".
Kong Edward melder øvrigheden i Lynn, at han mottat brev fra erkebiskop Jørund i Nidaros med klage over at øvrigheten i Lynn (ifølge kongens bud om at beslaglægge varer for 100 /1-pund/ til fordel for Ralph Gedge og John Picheford) har lagt beslag paa ham tilhørende varer for 32 mark 6 sh. 8 d. i et erkebiskopen tilhørende skib "St. Olavs Hjælp". Kongen byder at saken skal undersøkes.
Orig. p. perg. i Chancery Miscellanea, Bundle 122, File 1, No. 21. [530 aar1306] 
Edwardus, dei gracia Rex Anglie, Dominus Hibernie, et Dux Aquitanie, Maiori et Communitati ville de Lenn´, salutem. Ex parte venerabilis patris Jerundi, Nidrosiensis archiepiscopi de Norwagia, accepimus, quod, cum vobis nuper ad prosecucionem Radulphi Gegge et Johannis de Picheford, burgensium ville de Scardeburgh, nobis suggerencium, duas naues suas cum bonis et catallis suis ad valenciam ducentarum librarum in eisdem nauibus existentibus in partibus Norwagia arestatas et eis iniuste fuisse detentas, Mandauerimus, quod naues et bona hominum et mercatorum de terra et potestate Regis Norwagie ad portum vestrum seu ad villam vestram venientia vsque ad valenciam centum librarum de bonis mercaturum predictorum Norwagie ad opus predictorum Radulphi et Johannis leuandorum in partem satisfaccionis bonorum suorum predictorum, sic eis in partibus Norwagie detentorum, arestari et saluo custoderi faceretis, donec aliud a nobis habueritis super hoc in mandatis; vos licet bona et mercimonia diuersorum parcium Norwagie ad villam vestram veniencia vsque ad valenciam predictarum centum libarum hactenus arestasse potuissetis, ad procuracionem tamen predictorum Radulphi et Johannis triginta duas marcas, sex solidos et octo denarios de bonis predicti Archiepiscopi in quadam naui sua, que vocatur le Help Sancti Olaui, pro prouidenciis suis ecclesie sue necessariis apud villam vestram predictam carcatis leuari, et predictis Radulpho et Johanni habere fecistis minus iuste in ipsius Archiepisci dispendium non modicum et grauamen; volentes igitur per vos certiorari, si predictas triginta duas marcas, sex solidos et octo denarios pretextu mandati nostri predicti de bonis predicti Archiepiscopi sic pro prouidenciis suis in naui sua carcatis, sicut predictum est, lenaueritis [ et prefatis mercatoribus de de Scardeburg habere fecerites , nec non, vobis mandamus quod nos inde sub communi sigillo ville vestre predicte distincte et aperte sine dilacione reddatis certiores, remittentes nobis hoc breue. Teste me ipso apud Sutton´ Episcopi, vj o die Marcij, anno regni nostri tricesimo quarto.
Balliuis Episcopi Norwicensis.
[531 aar1306] 
Øvrigheten i Lynn svarer paa kong Edwards I´s brev med bud om at undersøke en klage fra erkebiskop Jørund i Nidaros, at ikke de, men fogderne for biskopen av Norwich og to andre herrer har mottat kongens bud og derefter beslaglagt varer for 32 mark hos Siward Scalderoth, fører for skibet "St. Olavs Hjælp."
Orig. p. perg. i Chancery Miscellanea, Bundle 422, File 1, No. 21. Skrevet paa baksiden av brev nr.445 ovenfor.
Nos maior et communitas ville de Lenn´ nunquam recepimus aliquod breue domini Regis ad arestandum siue leuandum centum libras de nauibus et bonis hominum et mercatorum Norwagie ad opus Radulphi Gedge et Johannis de Pycheford, burgensium ville de Scardeburgh, nec vnquam leuari fecimus triginta et duas marcas, sex solidos et octo denarios de bonis venerabilis patris Gerundi(!), Nidrosiensis Archiepiscopi, in quadam naue sua, que vocatur le Elp (!) sancti Olaui. Sed balliui dominorum Norwicensis Episcopi, Roberti de Tatersal et Roberti de Monte Alto de Tolbotha de Lenn´, quibus competit iurisdiccio districcionum et attachiamentorum in aqua et portu de Lenn faciendorum; quedam breuia negocium illud tangencia receperunt, quorum pretextu leuari fecerunt de Siward Scalderoth, magistri nauis predicti Archiepiscopi, que vocatur le Help Sancti Olaui, triginta et duas marcas, et non plus, ad opus predictorum Radulphi et Johannis.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1305-29 sept. 1306 er ankommet til og har seilet fra Kingston upon Hull og Ravensworth, og over den told ("parva custuma"), som disse har betalt for sine ind- og utførte varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Exchequer K. R. Customs 55/19.
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume de mercimoniis Jntrantibus apud Kyngeston super Hull a festo Sancti Michaelis. Anno. domini E(dwardi) Regis Anglie illustris. xxxiiij. incip(iente) vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Henrici de Weyland intrauit .xij. o die Marcij, Idem habuit - xviij. copul. ficuum et raceniorum precij - Cviij s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . xvj d. q, [532 aar1305-1306] Idem habuit - j. last picis precij - xxx s. - Et soluit iiij d. o. Idem habuit - viij dolia vacua precij - v s. Et soluit . o. q. Idem habuit xxx garb. olei precij - x s. - Et soluit. .j d. o. Idem habuit - vj barillos paruos precij - xij d. - Et soluit q. Oliuerus de Gutteland - x pecias cere - Et soluit xj s. viij d. Idem habuit - MCC cuprj precij -- x lj. - Et soluit ij iij d. Idem habuit - L tymbre de Routhskyn et Ryband precij - viij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . ij s. Idem habuit - vj barillos olei precij - L s. - Et soluit vij d. o. Nauis Vlf de Northbergen intrauit .xij o die Junij. Idem habuit - ix Millia D bord. et cheuerons (!) precij - xv lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . iij s. ix d. Idem habuit - MMIx piscium precij - iiij lj ij s. - Et soluit xiiij d. Idem habuit - Lxxx bollas olei precij - vj lj. - Et soluit xviij d. Idem habuit - x dacre pellium caprinarum precij xiij s. iiij d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Thurgot de Norberg - MM piscium precij - Liij s. - Et soluit vij d. o. q. Idet habuit - xviij bord. precij - ij s. - Et soluit . . . q. Magister nauis - CC piscium precij - iiij s. ij d. - Et soluit o. q. Nauis Haucon de Tonesberg intrauit .xvij die Julij. Idem habuit - MMMM cheuerons precij - xl s. - Et soluit vj d. Idem habuit - Lx bord. precij - iij s. - Et soluit . . ob. Idem habuit - viij dacre pellium damorum (sic) precij - xvj s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit Lxij dacre pellettorum precij - Lxj s. iiij d. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. q. Idem habuit - spires et cucia precij - xij d. - Et soluit q.
[Paasyet hovedrullen]:Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume de mercimoniis transfretatis a partu de Kyngeston super Hull a festo Sancti Michaelis anno regni. domini. E(dwardi). Regis Anglie illustris. xxxiiij. to Incipiente vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. [4 mai. Nauis Rogeri de Scrulby de Jernemuta transfretauit: bly for Johannes Pounche fra Florents; huder for Oliuerus de Guttelond.] [533 aar1305-1306] Nauis Haucon de Tonesbergh transfretauit .xxvj die Augusti. Idem habuit - iiij pannos aureos precij - iiij lj. - vnde soluit xij d. Idem habuit - iiij pecia de coerthefs precij - xiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - iij pecia de cyndale precij - vj lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xviij d. Idem habuit - j pannum sine grano - vnde soluit . . xij d. Nauis Vlfardi de Norbergh transfretauit eodem die Augusti. Idem habuit - xl trays sigilinis precij - xij lj. - vnde soluit iij s. Idem habuit - x trays brasei precij - xl s. - vnde soluit vj d. Idem habuit - vj trays frumenti precij - xxiiij s. - vnde soluit iij d. o. Idem habbuit - j pannum sine grano - vnde soluit - xij d. dem habuit - xv bollas mellis precij - xlv s. - vnde soluit vj d. o. q.
[Forts. av hovedrullen].
Rotulus Petri de Mare et Gilberti Eime de parua noua Custuma recepta apud Rauensere a festo Sancti Michaelis Anno. regni. domini E(dwardi). Regis. Anglie. Illustris. xxxiiij o incipiente. vsque festum Sancte Michaelis proximo sequens. Nauis Johannis Dertman intrauit ibidem .ij die Aprilis. Idem habuit - MM de Luscrayth precij - xl s. - vnde soluit vj d. Idem habuit - MMMM de Croppelyng precij - xl s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - xl Lenges precij - xl d. - vnde soluit . . ob. Christianus de Fleysing et Johannes de Straumberg h(abuerunt) - M/ix de Luscrayth precij - xviij lj. - vnde soluerunt iiij s. vj d. Idem (sic) habuerunt - M.CCCC de Lubbes precij - vj lj. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . xviij d. Idem habuerunt - MM de Croppelyng precij - xx s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuerunt - MCC de Lenges precij - iiij lj# xvj s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . xiiij d. q. Idem habuerunt - x dacre pellium caprarum precij - xl s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . vj d. [534 aar1305-1306] Idem habuerunt - xv dacre de peltes precij - xv s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . ij d. q. Idem habuerunt - j. dacre pellium ceruorum precij - vj s. viij d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . jd. Johannes de Solo et Tydemannus le Wyse - M/vj de Luscrayth precij - xij lj. - vnde soluerunt . . . . . . . iij s. Idem habuerunt - M de Lenges precij - iiij lj. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . . xij d. Idem habuerunt - M de Croplyng precij - xx s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuerunt - xix bollas olei precij - xxxviij s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . v d. o. q. Idem habuerunt - DC de Flatfysk precij - xxxiij s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . iij d. o. Idem habuerunt - CCCC de Lubbes precij - xl s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuerunt - ij Tymbre de Reynder precij - viij s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . i d q. Nauis Johannis le Wythe intrauit ibidem. xiiij die Maij. Idem habuit - MM Balfysse precij - iiij lj. - vnde soluit xij d. Idem habuit MDC de Croppelyng precij - xvj s. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - D de Lenges precij - xl s. - vnde soluit vj d. Idem habuit - x bollas olei precij - xx s. - vnde soluit iij d. Idem habuit - vj dacre pellium caprarum precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - iij dacre de peltes precij - iij s. - vnde soluit ob. Idem habuit - DCCCLXXXX de Bulkebord. precij - xxx s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. Henricus de Norberghen et Paulus de eadem - MM de Balgfysse precij - iiij lj. - vnde soluerunt . . . . . xij d. Idem habuerunt - MMM de Luscrayth precij - vj lj. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . xviij d. Idem habuerunt - MMMMD de Croppelyng precij - xxxv s. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . vj d. q. Idem habuerunt - C/ix de Lenges precij - Lxxij s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . x d. q. [535 aar1305-1306] Idem habuerunt - MDCC de Bulkebord precij - Lxj s. iij d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . ix d. q. Idem habuerunt - vij bollas olei precij - xiiij s. - vnde soluerunt. . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Gonor´ de Norberghen - MDCCC de Luscrayth precij - Cxij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . xvj d. o. q. Idem habuit - MM de Croppelyng precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit D de Lenges precij - xl s. - vnde soluit . vj d. Idem habuit - x bollas olei precij - xx s. - vnde soluit iij d. Idem habuit - j dacre pellium caprarum precij - ij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Idem habuit - DCCCLxxxx de Bulkebord. precij - xxx s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. Idem habuit - iij dacre de peltes precij - iij s. - vnde soluit ob. Haquinus de Norbergh - MMM de Bulkebord precij - vj lj. ij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . xviij d. o. Nauis Cristini Parwe intrauit .iiij. die Julij. Idem habuit - M.xl Bulkebord precij - lj s. vj d. - vnde soluit vij d. o. Idem habuit - CC bollas olei precij - xj lj. - vnde soluit ij s. ix d. Idem habuit - xxvi bord. ad mensul. precij - viij s. - vnde soluit . . , . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habuit - CCCC de Cheuerones precij - xviij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. q. Idem habuit - M de Croppelyng precij - C s. - vnde soluit xv d. Idem habuit - M/viij de Luscrayth precij - xiij lj. vj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . iij s. iiij d. Idem habuit - x dacre pellium caprarum precij - xl s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - ij dacre de Reynder precij - viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Nauis Hemyngi de Thrundene intrauit ibidem .xxiiij die Julij. Idem habuit - M de Bulkebord precij xl s. - vnde soluit vj d. [536 aar1305-1306] Idem habuit - M de croppelyng precij x s. - vnde soluit j d. o. Idem habuit - M de Lenges precij iiij lj. - vnde soluit xij d. Idem habuit - xxiiij bord. ad mensul. precij viij s. - vnde soluit , . . . . , . . . . . . . . . . . i d. q. Idem habuit - viij dacre pellium caprarum precij xxxij s. vj d. - vnde soluit . . . , . . . . . . . . iiij d. o. q. Idem habuit - x barillos sulphuris precij vij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . #. . . j d. Idem habuit - MMM de Luscrayth precij C s. - vnde soluit xv d. Idem habuit - CCLx bollas olei precij xxv lj. v s. - vnde soluit vj s. iij d. o. q. Nauis Hermanni Scep intrauit ibidem eodem die (24 juli). Idem habuit - M de Luscrayth precij - xxxij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. Idem habuit - iiij dacre pellium ceruorum precij - xxxij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. q. Idem habuit - v bolllas olei precij - viij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Gerardus de Bury - M de Luscrayth precij - xxxiij s. vnde soluit . , . - . . . . . . . . . . . iiij d. o. q. Idem habuit - MD de Croppelyng precij - xiij s. vnde soluit ij d. Idem habuit - v dacre pellium caprarum precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Aru Ro et Bartholomeus Riker - MM de Bulkebord. precij - Lxvj s. viij d. - vnde soluerunt . . . . . . . x d. Idem (!) habuerunt - MD de Luscrayth precij - xxxviij s. vj d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . v d. o. q. Idem habuerunt - MMDCC de croppelyng precij - xxij s. vj d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . iij d. q. Idem habuerunt - DCCC de Lenges precij - xj s. iiij d. vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . j d. o. q. Idem habuernnt - vj dacre pellium caprarum precij - xxiiij s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . iij d. o. Idem habuerunt - iv dacre pellium de Reynder precij - xvj s. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . ij d. q. Idem habuerunt - viij bollas olei precij - xiij s. iiij d. - vnde soluerunt . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Thurstanus Botulfstan - M de Luscrayth precij - xxxv s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . v d. q. [537 aar1305-1306] Idem habuit - MCCClx de Balgfiske precij - xlvij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - D de Croplyng precij - v s. - vnde soluit o. q. Idem habuit Cxx de Lenges precij - x s. - vnde soluit i d. o. Idem habuit - iij dacre pellium caprarum precij - xij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . i d. o. q. Idem habuit - viij bollas olei precij - xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Nauis Johannis Bloc intrauit ibidem .x. die Augusti. Walterus de Monstra - MD Lenges precij iiij lj. viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. q. Landinus Cruse - M de Lenges precij - xl lj. - vnde soluit x s. Idem habuit - M/xiij de Luscrayth precij - xx lj. xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . vj s. ij d. Idem habuit - M de Kelyng precij - iiij lj. - vnde soluit xij d. Idem habuit - M/vii DCC de Croplyng precij - iiij lj. xiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . xiiij d. Idem habuit - MD de Balgfysk precij - Lx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - M/viij de Croplyng precij - C s. - vnde soluit xv d. Idem habuit - j dacr. et di. pellium caprarum precij - vj s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - CCCC de Midelscrayth precij - vij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Godefridus Yzender - M/V de Lenges precij - xx lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . v s. Idem habuit - M/X de Luscrayth precij - xviij lj. vj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . iii s. vij d. Idem habuit M/X DCCC de Croplyng precij - Cvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xvj d. Idem habuit - CCCC de Mydelscrayth precij - vij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - M/xvj de Croplyng precij - viij lj. - vnde soluit ij s. Idem habuit - vj dacre pellium caprarum precij - xxiiij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij d. o. Johannes de Bogholt - MMMM de Lenges precij - xvj lj. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iiij s. Idem habuit - M/viij de Luscrayth precij - xiiij lj. xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . iij s. viij d. [538 aar1305-1306] Idem habuit - DCCC de Mydelscrayth precij - xiiij s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - xxxx bollas olei precij - xlij s. - vnde soluit vj d. q. Idem habuit - M/xij DCCC de Cropling precij - vj lj. viij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xxix d. q. Idem habuit - ij dacre de peltes precij - ij s. - vnde soluit q. Godefridus de Monstra - MM de Lenges precij - viij lj. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. Idem habuit - MMMM de Luscrayth precij - vij lj. vj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . xxij d. Idem habuit - M. D. de Balgfisse precij - Lvij s. vj d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . viij d. o. Idem habuit - M/vj Mydelscrayth precij - x s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. o. Idem habuit - vj dacre de peltes precij - vj s. - vnde soluit j d. Henricus Swart - M. Lenges precij - iiij lj. - vnde soluit ix jd. Idem habuit - M. de Luscrayth precij - xxxvj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. o. Idem habuit - MM.CCC.Lx Croplyng precij - xxiij s. vj d. soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. Johannes de Westfale - M/V Lenges precij - xxlj. - vnde soluit x v. Idem habuit - M/xv de Luscrayth precij - xxvij lj. x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . vj s. x d. o. Idem habuit - MMMM de Croplyng precij - xlvj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - j dacre pellium Caprarum precij - iii s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob.
Summa - lxiij s. ix d.
Nauis Sewarth de Norberghen intrauit ibidem eodem die [dvs xx die Augusti]. Gonorius de Norberghen - V/MCC de Bulkebord precij - viij lj. xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . ij s. ij d. Idem habuit - MDCCC de cheuerones precij - Lx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - xv bollas olei precij - xxx s. - vnde soluit iiij d. o. [539 aar1305-1306] Johannes de Norbergh - ij dacre de Bukeskyn precij - viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . i d. q.
Summa - iij s. iiij d. o. q.
Nauis Johannis de Lubico intrauit ibidem .xxj. o die Augusti. Johannes de Gytsco - D. Lenges precij - xl s. - vnde soluit vj d. Idem habuit - MD. de Luscrayth precij - L s. - vnde soluit vij d. o. q. Idem habuit - M/V de Mydelfysk precij - lxxv s. - vnde soluit xj d. q. Idem habuit - M/xxxij de Croplyng precij - xij li. x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij s. j d. o. Idem habuit - xx bollas olei precij - xl s. - vnde soluit vj d. Albrygtus de Thistelhorne - xxiiij bollas olei precij - xlviij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - MM de Lenges precij - viij li. - vnde soluit ij s. Idem habuit - M/vj. de Luscrayth. M/vj de Balgfysk precij - xx li. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . v s. Idem habuit - M/x de Mydelscrayth precij - vij li. x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . xxij d. o. Idem soluit - M/xvj de Croplyng precij - vj li. xiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . xx d. Rotekynus de Soterland - M. de Lenges precij - iiij li. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xij d. Idem habuit - MMMM de Luscraith precij - vj li. xiij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xx d. Idem habuit - M de Croppelyng precij - iiij li. iiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . xij d. o. q. Idem habut - M.CCC de Mydelfysk precij - xxj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. q. Conradus Hylt - M. de Lenges precij - iiij li. - vnde soluit xij d. Idem habuit - MMMM de Mydelscraith precij - lx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - M/x de Luscrayth precij - xvi li. xiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . iiij s. ij d. Idem habuit - M/xv de Croplyng precij - vj li. v s. - vnde soluit xviij d. o. q. Elmyngus de Crispinge - MMM de Lenges precij - xij li. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij s. [540 aar1305-1306] Idem habuit - ij dacre de Bucskyn precij - viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Henr. Cloppe - MMM.DCC.lx. Lenges precij - xv li. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iij s. ix d. Idem habuit - j. dacre pellium de Reynder precij - viij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Johannes Pyke - iij dacre de Bucskyn precij - x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . i d. o.
Summa - xxxix s. v d. o. q.
Nauis Hermanni Sale intrauit ibidem .xxiiij. die Augusti. Idem habuit - M/iiij de Luscrayth precij - viij li. - vnde soluit ij s. Johannes de Domese - CC. Lenges precij - xvj s. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - M/xiij de Lusrayth precij - xxvj li. - vnde soluit vj s. vj d. Johannes de Westfale - L. bollas olei precij - C s. - vnde soiuit . . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. Idem habuit - MMMMM de Croplyng precij - xl s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - MD de Luscrayth precij - lx s. - vnde soluit ix d. Henr. Brybour - CC Lenges precij - xvj s. - vnde soluit lj d. q. Idem habuit - C bollas olei precij - xx s. - vnde soluit iij d. Idem soluit - M/x de Croplynge precij - iiij li. iij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xij d. o. Idem habuit - MMM de Luscrayth precij - vj li. - vnde soluit xviij d. Idem habuit - iiij pelles ceruorum precij - v s. - vnde soluit o. q. Idem habuit - j. dacre et di. de Bucskyn precij vj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Hermannus de Hanne - CCC Lenges precij - xxiiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. o. Idem habuit - D et di. de Croplyng precij - iiij s. vij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. Idem habuit - MMMM. de Luscrayth precij - viij li. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. Idem habuit - iij bollas et di. olei precij - vij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. [541 aar1305-1306] Petrus de Lenna - C/ix. de Lenges precij - Lxxij s. - vnde soluit . . . . . . . . .. . . . . . . xj d. Idem habuit - M/x de Luscrayth precij - xx li. - vnde soluit v s. Idem habuit - M/vij de Croplyng precij - Lxx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . x d. o. Godescalcus de Puntyna - MM de Luscrayth precij - Ciiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . xv d. ob. Idem habuit - x l. Capell. de Fultro precij - xiij s. iiij li. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Radekynus de Strallesond. - DCCC de Lenges precij -#- Lxiiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . ix d. ob. Idem habuit - M/v de Luscrayth precij - x li. - vnde soluit ij s. vj d. Idem habuit - MMM. D. de Croplyng precij - xxxv s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. q. Boraght de Strallesond - DCC Lenges precij - Lv s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . viij d. q. Idem habuit - MMMMD de Luscrayth precij precij - ix li. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . ij s. iij d. Idom habuit - M/vj de Croppelyng precij - lx s. - vnde soluit ix d. Johannes Thornwol. - M/vj de Croppelyng precij - lx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - MMM de Luscrayth precij - vij li. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d.
Summa - xxxv s. viij d. ob .
Nauis Haldini de Norbergh intrauit ibidem xxviij. o die Augusti. Oloff de Norbergh - M/vij D de Bulkebord. precij - xij li. v s. -#vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . iij s. o. q. Idem habuit - D de cheuerones precij - xvij s. vj d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. Idem habuit - C bollas olei precij - x lj. vnde soluit - ij s. vj d. Idem habuit - DCCC de Luscrayth precij - xxxij s. - vnde soluit , . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. q. Idem habuit - di. dacre de Buckskyn precij - ij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Idem habuit - D de Flatfysk precij - xx s. - vnde soluit iij d. Idem habuit - j dacre pellium caprarum precij - ij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. [542 aar1305-1306] Idem habuit - iiij dacre de peltes - precij - iiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . o. Idem Oloff et Osemund de Norbergh - DCCC de Cuntefysk precij - xxxij r. - vnde soluerunt . . . . iiij d. o. q. Arnaldus Colle - CCCC de Balgfisk precij - xvj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . #. . . . ij d. q. Idem habuit - C de Platefysk precij - iiij s. - vnde soluit o. Thorguttus Bond - D de Balgfisk precij - xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - Lx de Lenges precij - iij s. iiij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . o. Idem habuit - M de Croppelyng precij - x s. - vnde soluit id o. Idem habuit - J. dacre et di. pellium caprarum precij - iiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . o. Aluinus Grote - CCC de Balgfisk precij - xii s. - vnde soluit i d. o. q. Idem habuit - i dacre pellium caprarum precij - iiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - iij dacre de peltes precij - iij s. - vnde soluit o. Summa - vij s. x d. o. q.
Henricus Gare, kjøbmand i Norwich, klager over at han i Norge er fratat varer til værdi av 80 Pund og beder parlamentet om at det vil byde fogderne i Yarmouth og Lynn at lægge beslag paa norske kjøbmænds varer til værdi av 80 Pund. Parlamentet indvilger under forutsætning av at intet fjernes uten samtykke av kongens raad.
Petitiones in Parliamento. A. D. 1306. 35 Edw. I nr. 56. Trykt i Rotuli Parliamentorum I s. 200.
Henricus Gare.
Ad peticionem Henr(ici) Gare, Mercatoris et Civis Norwicensis habentis literas supplicatorias Domino Regi Norwegie ut justiciam sibi faceret, super restitucione bonorum et mercimoniorum suorum ad valenciam quater viginti librarum ab ipso mercatore per homines de dominio et potestate dicti Regis per [543 aar1305-1306] mare depredatorum, qui quidem Rex pro eisdem litteris nichil facere curavit, set in exhibendo ei justiciam omnino defuit, sicut per literas testimoniales communi sigillo Civitatis predicte signatas liquere potest, propter quod idem Mercator supplicavit Domino Regi et ejus Consilio, ut sibi concedere velit breve Ballivis ipsius Regis de Jernemuth vel de Lenn ut si bona et mercimonia mercatorum parcium Norwegie infra Balliuiam suam inveniri contigerint, usque ad valorem quater-viginti librarum arestare et salvo custodiri faciant quousque eidem Mercatori de predictis quaterviginti libris plenarie fuerit satisfactum. Responsio. Ita responsum est, Quia testatum est per Cancellariam et Clericos Cancellarie quod quando Communitas alicujus ville testatur per commune sigillum eorum, quod ipsi per bonam probationem et testimonium fidedignorum intellexerunt quod illi cui Rex scripsit noluerunt parere mandato suo, quod extunc Rex faciat arestare infra Regnum suum bona hominum parcium illarum, ad valenciam etc. Ideo querens habeat breve de Cancellaria ad arestandum et salvo custodiendum etc., hoc tamen adjecto, quod nichil de bonis arestatis amoveatur absque Consilio Domini. Regis.
Kong Edward I av England utsteder leidebrev for sin klerk Richard de Nassington, som i kongens ærinde skal reise til Norge.
Pergamentrulle i Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 35 Edward I, m. 29.
De conductu.
Rex Omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum mittamus dilectum clericum nostrum Ricardum de Nassington ad partes Norwagie pro quibusdam negociis nostris ibidem expediendis vos amicos rogamus vobis fidelibus mandantes quatinus eidom Ricardo in eundo per districtuum vestrorum loca ad partes predictas ibidem morando et exinde ad nos in Angliam redeundo non inferatis seu quantum in vobis est inferri permittentes in persona aut rebus suis iniuriam molestiam impedimentum aliquod seu grauamen set ei pocius saluum et securum conductum habere faciatis amore nostri quociens per ipsum super hoc ex parte nostra fueritis requisiti [ vsque ad festum Sancti Michaelis [544 aar1307] proximo futurum duraturas. In cuius etc. Teste Rege apud Lynstok .vj. die Marcij.
per ipsum Regem.
Kong Edward I av England beder kong Haakon av Norge om at fængsle biskop (Archibald) av Moray, som har git sin tilslutning til det nylig (12 febr. 1306) i Dumfries skete mord paa John Comyn og opholder sig paa Orknøerne.
Rot. litt. claus. 35 Edw. I, m. 12. Trykt hos Rymer (4 utg.) I 2, 1010.
Magnifico principi, Domino H. Dei gracia, Regi Norwagie illustri, amico suo karissimo, Edwardus, eadem gracia, Rex Anglie, etc. salutem cum dileccione sincera. Inter vestros progenitores et nostros, Norwagie et Anglie quondam Reges, ac vos et nos subsequenter, mutua dileccio et bona concordia, totis retroactis temporibus, extiterunt; quas semper continuari cupimus, quantum ad nos attinet, et foueri. Cum igitur episcopus de Morauia, inimicus et rebellis noster; Qui neci nobilis viri Johannis Comyn, nuper in ecclesia fratrum minorum de Dunfres, in Scocia, prodicionaliter interfecti, nequiter assensum prebuit, quamobrem excommunicacionis vinculo, una cum fautoribus et receptatoribus suis, ac communicantibus cum eodem, sicut alii quicunque qui dicto facinori et sacrilegio consenserunt, per dominum nostrum, dominum summum Pontificem, innodatur; Per aliquos de subditis vestris in insula Orkadie receptetur; Vestram amiciciam (de qua gerimus fiduciam pleniorem) affectuose requirimus et rogamus, quatinus prefatum episcopum (qui, dicta nequicia non contentus, set pejora prioribus accumulans, Roberto de Brus, proditori et capitali inimico nostro, adhesit, populum nostrum terre nostre Scocie ad insurgendum contra nos, una cum proditore predicto, pro viribus procurando) precipientes, si placet, per corpus suum celeriter arrestari, ipsum ad nos velitis sub salva custodia, quamcito bono modo poteritis, destinare: Et, si forte aliqui alii de inimicis et rebellibus nostri, ad [545 aar1307] dictam insulam, vel ad partes regni vestri voluerint declinare, ipsos ibidem receptari, sicut nos diligitis, minime permittatis. Et vos in hoc facto taliter habere curetis, quod super hoc possimus vestre dileccionis constanciam per facti evidenciam experiri, quodque vobis teneamur, ex hac causa ad consimilia, vel majora. Ceterum, ut sentencia excommunicacionis predicta vobis plenius innotescat; et ut vos, et gentes vestre communionem predicti episcopi, et suorum complicum, ac aliorum inimicorum et rebellium nostrorum, eo cicius et libencius euitetis, tenorem bulle apostolice, super prolacione sentencie memorate facte, vobis mittimus publica manu scriptum: Quicquid autem, ad hanc nostram instanciam, tam de prefato episcopo, quam etiam de aliis inimicis et rebellibus nostris, si quos ad partes vestras declinare contigerit, facere proponitis, nobis rescribere velitis per presencium portitorem. Datum opud Lynstock, sexto die Martii.
Aake, den norske konges kansler og sendemand, har søkt Edward I om tillatelse til at drage fra England til oversjøiske havne . Kongen byder Henricus de Cobham, slotshøvedsmand i Dover og "Warden of the Cinque Ports", at gaa frem med forsigtighet, saa kansleren Aake og hans følge ikke fører med sig ut av landet breve eller andet, som kan være til skade for kongen og hans rike.
Close Rolls 35 Edw. I m. 3.
Pro Rege.
Rex delicto et fideli suo Henrico de Cobham, Constabulario Castri sui Douorrie et custodi quinque portuum suorum salutem. Quia suspicamur, quod Aq[u]o, Regis Norwagie Cancellarius et nuncius, qui de regno nostro ad partes transmarinas pro se et quibusdam aliis in Comitiua sua existentibus a nobis petiit licenciam transfetandi, aliqua instrumento, que nobis et regno nostro possent esse nociua, ad dictas partes secum deferre proponat, vobis mandamus firmiter iniungentes, quod, cum ipsum [546 aar1307] Aquonem et ceteros de comitiua sua in aliquo portuum predictorum ad transfretandum versus dictas partes contigerit declinare, in scrutinio de rebus et hernesiis suis faciendo vos ita circumspecte et prouide habeatis, quod alique littere, instrumenta, seu alia quecumque, que nobis seu regno nostro nociua esse poterint quouismodo, per Aquonem aut suos nullatenus deferantur ad partes supradictas. Teste Rege vt supra [dvs apud Caldecotes, xxviii. die Junij] per consilium.
Kong Edward byder biskopen av Norwich´s fogder i Lynn at overlate til Sigleiv Susse fra Gotland 7 000 pund kobber, tilhørende de hanseatiske kjøbmænd i London Hildebrand de Nova Curia (Neuenhof) og Hildebrand Sundermann. Røvere fra Norge hadde tat kobberet i tyskernes gildehal i London; det var siden fundet hos Sigleiv Susse og beslaglagt, men frigis nu med samtykke av de tyske kjøbmænd.
Close Rolls 35 Edward I m. 3. Jfr. Hans. Ukb. II n. 110.
Pro Selloue Susse de Gutland.
Rex Balliuis Episcopi Noruicensis Roberti de Monte Alto, Johanne que fuit vxor Roberti de Tateshale, Thome de Cailly, Johanne que fuit vxor Roberti de Dryby, et Johannis de Orresby et Isabelle vxoris eius de Lenn salutem. Quia per testificacionem vestram ad mandatum nostrum per vos nuper factam et in Cancellaria nostra retornatam, accepimus, quod de cupro et aliis bonis et mercimoniis que ab Hildebrando de Noua Curia et Hildebrando Sunderman Mercatoribus nostris Alemannie quih abent domum in Ciutate nostra Londoniensi, que Gilhalle (!) Teutonicorum vulgariter nuncupatur, per quosdam depretatores de Norwagia ibidem captis et abductis, septem milia librarum cupri et nongentas et decem libras cupri ad quater viginti libras appreciatas, et que in possessione Seloue Susse de Gutland Mercatoris, eas sibi vendicantis fuerunt inuente arestastis et eas arestatas iuxta dictum mandatum nostrum adhuc detinetis. et idem Seloue nobis supplicauerit vt dictum cuprum sic arestatum faciamus de assensu predicti Hildebrandi de noua Curia qui pro se et predicto Hildebrando Sunderman sequitur in hac parte per [547 aar1306-1307] sufficientem securitatem captam a dicto Seloue de respondendo inde nobis et prefatis Hildebrando et Hildebrando cum ad mandatum nostrum fuerit super hoc premunitus de arestari et eidem Seloue liberari nos de assensu prefati Seloue condescendere volentes in hac parte, vobis precipimus quod accepta sufficienti securitate a prefato Seloue pro qua respondere volueritis, de respondendo nobis et predictis Hildebrando et Hildebrando de predicto cupro sic arestato vel eius precio predicto ad mandatum nostrum cuprum illud sic arestatum dearestari, et dicto Seloue liberari faciatis per securitatem predictam. Teste Rege apud Burgum super Sabulones .x. die die Julij.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1306-7 juli 1307 er ankommet til Kingston upon Hull og Ravensworth, og over den told, de har betaltf or sine indførte varir.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 55/23 (utdrag).
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume de mercimoniis Jntrantibus apud Kingeston super Hull a festo Sancti Michaelis anno regni. domini. E(dwardi). Regis Anglie Jllustris. xxxv o Incipiente vsque vij diem Julij proximo sequens. Nauis Fretherici de Norbergh intrauit .xxix. die Octobris. Idem habuit - MMM bord. precij - Cv s. Et soluit xv d. o. q. Idem habuit - MMM Cuntefyssh precij - vj lj. - Et soluit xviij d. Idem habuit - MMM aliorum piscium precij - iiij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xiiij d. o. Idem habuit - M de scrafyssh precij - xl s. - Et soluit vj d. Idem habuit - xx/viij bollas olei precij - viiij lj. - Et soluit ij s. Nauis Lamberti Bosoun intrauit v die Aprilis. Walterus Porter - vj barillos bituminis precij - xviij s.- Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. o. q. Magister nauis - DCCC de boustaues precij - xxiiij s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. s. [548 aar1306-1307] Nauis Simon de Carnesond intrauit xxv o die Maij. Idem habnit - MMMM bord. et tigna de sape precij - vj lj. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . xviij d. Idem habuit - ix boll. olei precij - ix s. - Et soluit j d. o. Idem habuit - C scherlynges precij - v s. - Et soluit o. q. Idem habuit - ij dacre de buckskynnes precij - iij s. - Et soluit o. Idem habuit - j tymbre et di. de Routeskyn precij - iij s. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. Idem habuit - C/iij. de Croppelyng precij - iij s. - Et soluit o. Nauis Henrici de Rostoke intrauit x o die Junij. Johannes de Grippeswold - MMDCC piscium precij - iiij lj. iiij s. - Et soluit . . . . . . . . . . xiij d. o. d. Idem habuit - xxviij bollas olei precij - Lvj s. - Et soluit viij d. o. Albertus de Lawe - MMDCCC bord. precij - vij lj. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. Idem habuit - viij bollas olei precij - xvj s. - Et soluit ij d. o. Idem habuit - v pelles damorum (sic) precij - ij s. vj d. Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. Idem habuit - xxxv pelles grisi (sic) operis precij - v s. - Et soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . o. q. Idem habuit - DC de Croppelyng precij - v s. - Et soluit o. q. Idem habuit - J. tymbre de Rouskyn precij - v s. - Et soluit o. q. Idem habuit - MC/iiij piscium precij - xx s. - Et soluit iij d. Rotulus Petri de Mare et Gilberti Eime de parua noua cu . stuma recepta apud Rauensere a festo Sancti Michaelis anno regni. domini. E(dwardi). Regis Anglie Illustris. xxxv o Incipiente - vsque vij diem Julij proximo sequens. Nauis Olaui filij Iuarij de Tonesbergh intrauit in portum de Rauensere. xxiij de Octobris. Idem habuit - MM de cheuerones precij - lx s. vnde soluit ix d. Idem habuit - xxiiij parua spira precij - xxiiij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. o. Idem habuit - pro eadem naue ibidem vendita - lxxv s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xi d. o. Idem habuit - pro mastis eiusdem nauis ibidem venditis - xl s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . vj d. o. Idem habuit - pro velo eiusdem nauis ibidem vendito - lxx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . x d. o. [549 aar1306-1307] Idem habuit - pro traba et lof et le bogspret ibidem venditis xx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - vnam cubalam precij - xviij s. - vnde soluit ij d. o. q. Idem habuit - aliam cabulam precij - xxx s. - vnde soluit iiij d. o. Idem habuit - xx spira precij - x s. - vnde soluit j d. o. Nauis Johannis de Wyte intrauit ibidem x die Marcij. Idem habuit - xxxv last. allecis de Norwegia precij - xxxv lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . viij s. ix d. Nauis Johannis Dertemund de Radestoke intrauit ibidem x die Aprilis. Idem habuit - DLx. Lenges precij - Lv s. - vnde soluitv iij d. q. Idem habuit - M de Luscrayth precij - xL s. - vnde soluit vj d. Ludekynus Louel - DCCC Lx Lenges precij - iiij lj. v s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . xij d. o. q. Idem habuit - MMM de Luscrayth precij - vj lj. - vnde soluit . . . . , . . . . . . . . . . . xviij d. Idem habuit - x bollas olei precij - xx s. - vnde soluit iij d. Idem habuit - D de Cuntefysk precij - xv s. - vnde soluit ij d. q. Hermannus Mak - M de Croppelyng precij - x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. o. Idem habuit - CCC de Flatfysk precij - xij s. - vnde soluit j d. o. q. Ingelbertus Rode - CC. Lenges precij - xvj s. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - M de Lubbes precij - C s. - vnde soluit xv d. Idem habuit - M/vj de Lathescreyt (!) precij - xij lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . iij s. Idem habuit - M/vj de Croppelyng precij - Lx s. - vnde soluit ix d. Idem habuit - M de Cuntefysk precij - xl s. - vnde soluit vj d. Johanes Bellerbek - D Lenges precij - xl s. - vnde soluit vj d. Idem habuit - MM de Lothescreyth precij - iiij lj. - vnde soluit . . . . . . . . . , . . . . . . . xij d. Idem habuit - CCCC de Flatfysk precij - xvj lj. - vnde soluit ij d. o. Idem habuit - C/vij de Balgfisk precij - xxviij s. - vnde soluit iiij d. Idem habuit - M/v de Croplyng precij - L s. - vnde soluit vij d. o. [550 aar1306-1307] Botulphus de Gutteland - M/viij. C/ix. de Loscreyth precij - xvij lj. xvj s. - vnde soluit . . . . . . . . . iiij s. v d. q. Idem habuit - M. D. de Lenges precij - vj lj. - vnde soluit xviij d. Idem habuit - M. de Lubbes precij - vj lj. - vnde soluit xviij d. Idem habuit - MMMMD. de Croplyng precij - xlv s. - vnde soiuit . . . . . . . . . . . . . . . vj d. o. q. Idem habuit - ij dacre de Bucskyn precij - viij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . J d. Idem habuit - vj dacre de Peltes precij vj s. - vnde solut j d. Idem habuit - v bollas olei precij - x s. - vnde soluit j d. o. Nauis Reginaldi de Lubico intrauit ibidem xj die Maij. Idem habuit - MD de Cheuerones precij - Lx s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - M. CCCC de Lattebord precij - xxviij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. Elerus Ruske - MM de Croplynges precij - xxj s. viij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . , . . . . iij d. Bodinus de Lubico - M. CC Croplyng precij - x s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. o.
Fortegnelse over skibe, som i tiden sept. 1307-sept. 1308 er ankommet til Kingston upon Hull, Rawensworth og Scarborough og over den told, disse har betalt for sine indførte varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 57/1 (utdrag).
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford custodum et collectorum parue noue custume apud Kyngeston super Hull de bonis et marcandisis ibidem adductis a festo sancti Michaelis Anno regni domini E(dwardi). regis Anglie illustris filii Edwardi. regis primo. vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Siwardi de Tonesberghe intrauit .xiiij o die Marcij. Idem habuit - xxx Lastas allecis precij - xx lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . v s. Idem habuit - MDC piscium precij - iiij lj. - Inde custuma xij d. [551 aar1307-1308] Idem habuit - v dacre de Scherlingis precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . o. q. Nauis Hermanni Calnesowe intrauit. viij die Aprilis. Idem habuit - MMD Waynescot precij - viij lj. vij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij s. j d. Idem habuit - MM boustaues precij - Lx s. - Inde custuma ix d. Idem habuit - C et di. remos precij - x s. - Inde custuma J d. o. q. Idem habuit - C Lanceas precij - iiij s. - Inde custuma ob. Idem habuit - C gates precij - vj s. - Inde custuma . j d. Idem habuit - vj last. bituminis precij - C s. - Inde custuma xv d. Willelmus de Strallesond - xl pecia de Wademale precij - x lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . ij s. vj d. Idem habuit - CC gates precij - viij s. - Inde custuma J d. q. Idem habuit - xx mayzes allecis de Norwey precij - xxx s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. Johannes Pape habuit - ij quintallas ix libras cere precij Inde custuma . . . . . . . . . . . . . ij s. j d. Idem habuit - iij mayzes cupri precij - vj lj. - Inde custuma xviij d. Idem habuit - J dolium de Sturioun precij - xx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idom habuit - x tymbre de Routhskyn precij - xxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. Nauis ffretherici de Norberghe intrauit xiij o die Maij. Idem habuit - C et di. tigna de sape precij - vij s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habnit - M/vCCCC bord. precij - iiij lj. x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. o. Idem habuit - xij bord. ad menses precij - iij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - MMMM piscium precij - viij lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. Ellericus de Norbergh - M/xvij piscium precij - xliiij lj. - Inde stuma . . . . . . . . . . . . . . . . . xj s. Nauis Sewardi de Bergh intrauit .xviij die Maij. Idem habuit - vij M tigna de sape precij - vij lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. [552 aar1307-1308] Idem habuit - M. bord. de sape precij - xxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. Idem habuit - DCCC merkes bord. precij - xxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. q. Idem habuit - J dacre de bucskyn precij - iiij s. - Inde custuma o.q.
Rauenser.
Compotus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de bo# - nis et mercandisis mercatorum extraneorum apud Rauenser adductis a festo Sancti Michaelis. Anno. regni domini. E(dwardi). regis. Anglie illustris. filij. E(dwardi). Regis. primo vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Henrici ffin intrauit in portum de Rauenser .x o die Octobris. Idem habuit - x mastes precij - xxx s. viij d. - Inde custuma iiij d. ob. q. Idem habuit - MDC de cheueruns precij - iiij lj. x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. o. Idem habuit - vj bord. precij - ivj s. iiij d. - Inde custuma ob. Idem habuit - vj Timbre de Grayskin precij - xxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. Idem habuit - ij Timbre de Rowthscin precij - vj s. viij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . i d. Idem habuit - iij dacre de Bukskin precij - xxiij s. iiij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - ij dacre de Gaytscin precij - vi s. viij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - xiij dacre de clippings precij - xiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - viij dacre de pellium caprellorum precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . ob. q. Idem habuit - vij libras de kenejs - vij s. - Inde custuma j d Nauis Olauy de Northberghen intrauit in portum de Rauenser xxix die Maij. Idem habuit - in eadem MMMM cheuerounes de sapa precij vj lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . xviij d. Idem haduit - M de Bulkebord precij - xxx s. - Inde custuma iiij d. ob. [553 aar1307-1308] Idem habuit - iiij dacre pellium damorum precij - xiij s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - v dacre de Gayteskin precij - vij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - xx dacre de Scherlinges precij - xvj s. viij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit - CCC de Baggefisk precij - x d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - vj M allec. de Norwagia precij - vj s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - ij bollas olei precij - iij s. vj d. - Inde custuma. . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Nauis Petri de Cappesunde intrauit in portum de Rauenser vj die Junij. Swaynus Clipping - MM.DC.xx/iiij. cheuerones de sapa precij iiij li. viij s. x d. - Inde custuma . . . . . . xiij d q. Idem habuit xiiij dacre de Buckeskyn precij - xvj s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit - ij dacre de Gayteskyn precij - iij s. iiij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - iiij dacre de Clipping precij - iij s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - xj bollas olei precij - xx s. - Inde custuma iij d. Idem habuit - CCCC de Lothescrayt precij - xiij s. iiij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Nauis Episcopi de Stauanger intrauit ibidem vj uie Junij. Haslak Henpa de Northbergen - MMM de cheuerones precij iiij lj. x s. - Inde custuma . . . . . . . . xiij d. ob. Idem habuit - MMMD de Bulkebord precij - Cv s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . xv d. ob. q. Idem habuit - D Lenges precij - viij s. - Inde custuma j d. q. Idem habuit - CCCC de croppeling precij - iij s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - xx dacre de clipping precij - xx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - ij dacre de Buckeskin precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. Idem habuit - ij dacre de Gayteskin precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. [554 aar1307-1308] Idem habuit - j dacre corium (sic) bouum precij - x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Hamundus Rusker habuit - M de croppeling precij - x s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - CLx de Lothescrayth precij - vj s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - iij dacre de Bucskin precij - x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - j dacre de Gayteskin precij - xx d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Idem hubuit - viij dacre Clippynges precij - viij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habuit - ij bollas olei precij - iij s. vi d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Thorgillus de Northberhen - DC de Lothescrayth precij - xxiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - j dacre vj pelles de Bukskyn - precij - vj s. viij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . j d. Thorgoltus de Skelch - MDC de Croppling precij - xvj s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit - CCCC de Balfisk et CC de Lothskrayth precij xxiiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - CLx Lenges precij - x s. - Inde custuma j d. ob. Idem habuit - xiij bollas olei precij - xx s. - Inde custuma iij d. ob. Idem habuit - j dacre de buckskin precij - iij s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - v dacre de clippynges precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. Idem habuit - xiij dacre de Gaiteskin precij - vj s. viij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. Nauis Homundri de Northberghen intrauit ibidem .xviij o die Junij. Idem habuit - MMM de cheueruns preeij - C s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. Idem habuit - MM de Croppeling precij - xx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - M/viij de Lothescrayth precij - xiiij lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . iij s. vj d. [555 aar1307-1308] Idem habuit - CC de Lenges precij - xvj s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Idem habuit - ij dacre de Buckeskyn precij - viij s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habuit - xij bollas olei precij - xx s. - Inde custuma iij d. Idem habuit - j dacre de clippinges precij - xvj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Nauis Herueri de Northberghen intrauit xix die Junij. Idem habuit - MM de Lothescrayth precij - Lxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . x d. ob. Idem habuit - D de croppeling precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. Idem habuit - viij bollas olei precij - xiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Idem habuit - vj dacre de clippynges precij - vj s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - M de cheueruns precij - xxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. Idem habuit - MMM de Bulkebord. precij - iiij lj. x. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. ob. Nauis Haystayny perhowe intrauit in eodem portu vj die Julij. Idem habuit - M/vij de Bulkebord precij - x lj. x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . ij s. vij d. ob. Idem habuit - xij mattebord. precij - ij s. - Inde custuma q. Idem habuit - C spira precij ij s. - Inde custuma . . . q. Idem habuit - viij bollas olei precij xiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Idem habuit - MD de croppeling precij - xv s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ij d. q. Idem habuit - MCCCC de Lothscrayth precij - Liij s. iiij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . viij d. Idem habuit - CLx Lenges precij - xij s. - Inde custuma j d. ob. q. Idem habuit - Vj pelles de Buckeskyn precij - iij s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - X pelles de Grayskyn precij - xvj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Idem habuit - DCCC de Balgfisk precij - hxx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. [556 aar1307-1308] Olauus Slappe habuit - M de Croppling precij - x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. o. Idem habuit - MCC de Lothescrayth precij - xl s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - xx bollas olei precij - xxiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. Idem habuit - v pelles de Gaitskyn precij - xx d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Idem habuit - ij pelles de Buckskyn precij - xvj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q Andorius de Truhumden - MCC de Lothescrayth precij - xl s. - Inde custume . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - MDC de croppeling precij - xvj s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij d. ob. Inem habuit - CLx Lenges precij - xij s. - Inde custuma j d. ob. q. Idem habuit - xiiij bollas olei precij - xxiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - vj bord. precij - xvj d. - Inde custuma . q. Idem habuit - j Tymbre de Stranling precij - iiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - j dacre de Buckeskyn precij - iij s. vj d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - di. dacre de Gayteskyn precij - xvj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Seward de Tromden - MD de Luscrayth precij - L s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . vij d. ob. Idem habuit - MMD de Croppeling precij - xxv s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. q. Idem habuit - CC de Lenges precij - xv s. - Inde custuma ij d. q. Idem habuit - xxij bollas olei precij - xxxviij s. vj d. - Inde custama . . . . . . . . . . . . . . . v d. o. q. Idem habuit - xxiiij bord. precij - iiij s. - Inde custuma ob. Idem habuit - ij dacre de Buckeskyn precij - viij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habuit - j dacre de Gaiteskyn precij - xx d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . q. [557 aar1307-1308] Idem habuit - j Tymbre et v pelles de Grayskin precij - vj s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . j d. Byhornus de Tromden - M de Lothescrayth precij - xxxiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . v d. Idem habuit - MM de Croppelings precij - xx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - C de Lenges precij - viij s. - Inde custuma i d. q. Idem habuit - viij bord. precij - xvj d. - Inde custuma q. Idem habuit - xij bollas olei precij - xx s. - Inde custuma iij d. Idem habuit - j Tymbre de Stranling precij - iij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - iiij coria boum precij - iiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - j dacre de buckeskyn precij - v s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ob. q. Heyricus de Trumdem - MD de Luthscrayth precij - L s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . vij d. o. Idem habuit - vj bollas olei pricij - x s. - Inde custuma j d. o. Idem habuit - ij barellos impletos sulphure precij - iij s. vj d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . ob. Idem habuit - j dacre corium boum precij - x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Aluinus Crok habuit - MDCCC de Croppeling precij - xviij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . ij d. ob. q. Idem habuit - MCC de Lothscrayth precij - xl s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Idem habuit - ij dacre corium boum precij - xx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Idem habuit - xxiiij bollas olei precij - xlij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. q. Idem habuit - ij dacre de Buckskyn precij - viij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Johannes de Thrunden - ij dacre de Buckskyn precij - vij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . j d. Nicholaus de Thrunden - ij dacre de Buckskyn precij - vj s. viij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . j d. Seworth Neucomen - MMM de Lothescrayth precij - C s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . xv d. [558 aar1307-1308] Idem habuit - MMMM de Croppeling precij - xl s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . vj d. q. Idem habuit - xx bollas olei precij - xxxv s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . v d. q. Idem habuit - CCC de Lenges precij - xxiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - ij dacre de Buckeskyn precij - viij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. q. Idem habuit - j dacre de Gayteskyn precij - ij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . q. Nauis Helyndi de Northbergen intrauit in portu ibidem iiijto die Septembris. Idem habuit in eadem vij MCC Luscrayth precij - xiiij lj. vj s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . iij s. vij d. Idem habuit - xij bollas olei precij - xxiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - CCCC de Cheuerones precij - xiij s. iiij p. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij d. Nauis Roberti Bord de Norberghen intrauit in portu ibidem xv o die Septembris. Idem habuit - MMMCC de Bulkebord. precij - Cvj s. viij d. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . xvj d. Idem habuit - DCCC cheuerones precij - xxvj s. viij d. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. Idem habuit - Lx bollas olei precij - Cx s. - Inde custuma xvj d. ob. Idem habuit - MMMD de Luscrayth precij - vij lj. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . xxj d. Idem habuit - D de Cropling precij - v s. - Inde custuma ob. q.
Scardeburgh .
Computus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de bonis et mercandisis mercatorum extraneorum apud Scardeburgh adductis a festo Sancti Michaelis. Anno regni domini. E(dwardi). regis. Anglie illustris. filii. E(dwardi). Regis. primo vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Marqualdi Satheleuent de Norwey applicauit in portu eodem die (dvs primo die Februarij). [559 aar1307] Idem habuit - xviij lest. allecis precij - xlix lj. et di. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . xij s. et iiij d. o.
The Greath Chamberlain of Scotland´s regnskaper for 11 novbr. 1305-7 jan. 1307, deribl. 60 sh. til Robert skindmaker, som gik med et brev for kongen [Edward I] til Norge.
Orig. i Compota Camerarii Scocie, trykt i "The Accounts of the Great Chamberlains of Scotland", Edinburg 1847 (ed. by the Bannatyne Club), vol. I s. 252 og 255.
Visus compoti Reginaldi More Camerarii Scocie redditus apud Abirden´ septimo die Januarij Anno gracie M o CCC o septimo de receptis suis et expensis a festo Sancti Martini anno gracie etc. xxx mo quarto vsque in diem presentis compoti. - - - - - - Et in solucione facta Roberto pellipario transeunti cum litteris domini regis in Norwagie pro expensis suis Lx s.
Tidemann de Lippa (d. e. Lippstadt i Westfalen) , jarlen av Gloucesters kjøbmand, klager for den engelske konge over at han paa veien til Rusland med et skib fra Rostock, som han i Boston hadde lastet med klæde og andre varer, i Hesneshavn i Norge (ved indløpet til Grimstad) blev overfaldt av en del av kongen av Norges embedsmænd, som la beslag paa hans varer.
Original paa pergament i Public Record Office, London, Ancient Peticions, nr. 8024. Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers handel og selvstyre, s. 198 f. Jfr. Norsk hist. Tidsskr., 3 R. B. IV, s. 66-70 og nr. 474.
A nostre seignor le Roi a et son conseil monstre Tidman de Lippe Marchant le Conte de Cloucester que com il ont charge a seint Botolph vne Nef de Rustock de diuers draps et dautres marchandises quil ont achate des deners son seignor le dit Conte al amontante de Trois cent liueres de sterlings pur aler marchandier [560 aar1307] en la terre de Ruscie et remener en Engleterre al oes son dit seignor Cyre Euere de Grys et autres marchandises et mesme la Nef par tempeste fu chace en le port de Hezenze en Norweye en la feste del Exaltation de seinte Croiz. lan du Regne nostre seignor le Roi .xxxiiii. Sire Bernard Pech. Asloker Aslosessone. Hergeyr Hostiler le Roi. Asloker Aduocate le Roy. Dore Biscopissone. Bernard Berkeri. Sebiorn Swale. Elge le Euesque de Alslo. Siro Snare. Bord Clerc. Petir Longman. Iuar Souzaduocate de Tonnesbergh. Aorn Euesque de Berghen. Clement le Compaignon Bernard Pech. Aslaker Scorleytessone et autres ministres le Roy de Norweye pristrent et aporterent lez ditz draps a secke terre et de ceux liuerent grand partie al oes le Roy de Norweye par son comandement et a sa volonte contre le gree du dit Tidman e le remenant detindrent par vn an entieir lu que les draps furent soilez de fume et plue et par malice decupez et brochez de Espeyes et coteux et en tant des maneres qu´il ne vindrent a profit, a gref damage du dit marchant de CC li. de Sterlings. Et com le dit sire Bernard Pech et touz ses compaignons auantnomez soient marchantz et eyent Nefs et marchandises venant en Lenn et aillors en Engleterre prie le dit Tidman que reson li soit faite et restitucion et amendes de ses ditz biens et damages. kar le Roi de Norwege ne voleit de ceo faire nul droit pur ceo quil est partener del dit trespas.
Fortegnelse over skibe som i tiden 7de juli-29de sept. 1307 er ankomne til Rawensworth, og over den told, de har betalt for sine indførte varer.
Orig, p. perg. i Public Record Office, London; Customs 56/3 (utdrag).
Compotus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de exitibus noue custume diuersarum rerum adductarum apud Rauensere a. vij die Julij anno. regni. regis. E[dwardi]. filij. regis. [561 aar1307] E[dwardi] primo. vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Henrici Bonesowe intrauit ibidem ix die Julij. Idem habuit - M.CC. de Cheuerones precij - xxxvj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. o, Idem habuit - M.CC de Bulkebord. precij - xxxvj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . v d. o. Idem habuit - xviij libras keces(!) precij - xxx s. - vnde soluit iiij d. o. Idem habuit - xxvij pecia kystholt precij - vj s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. Hamo longus habuit - M.DCCC. de Luscrayth precij - Lxxij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . xj d. Idem habuit - CC de Flatfisk precij - xvj s. - vnde soluit ij d. q. Idem habuit - MM.CC de Cropling precij - xxij s. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. q. Idem habuit - CC Lenges precij - xvj s. - vnde saluit ij d. q. Rogerus Wlaps - MMCCC Croplyng precij - xxiij s. - vnde saluit . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. o. Idem habuit - CCC de Luscrayth precij - xxij s. - vnde salut iij d. q. Idem habuit - Lx de Lenges precij iiij s. - vnde soluit . ob. Nauis Thrundi Grot intrauit ibidem eodem (dvs ix) die Jnlij. Godekynus de Tonnesbergh - MMM cheuerones precij - xxiiij s. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - xl fourkes precij - xx d. - vnde soluit . q. Idem habuit - xx dacre pellium caprarum precij - iiij lj. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . xij d. Idem habuit - dimidium dacre pellium ceruorum precij - vj s. viij d. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . j d. Idem habuit - xl dacre de peltes precij - xxiij s. iiij d. vnde soluit . . . . . . . . . . . . . iiij d. o. q. Nauis Salomonis de Gutteland intrauit ibidem ij die Augusti. Simon Coc - M/viij de Luscrayth precij - xvj lj. - vnde soluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . iiij s. Idem habuit - xxv bollas olei precij - Lxx s. - vnde soluit x d. o.
[562 aar1307-1308] 
Fortegnelse over den lille told paa varer, som er utført fra Kingston on Hull fra Mikkelsdag i Edward II´s første regjeringsaar og til følgende Mikkelsdag.
Customs Accounts 6/1 (utdrag).
Kyngeston super Hull.
Rotulus Roberti de Barton et Gilberti de Beddeford Custodum et Collectorum noue parue custume apud Kyngeston super Hull de bonis et marcandisis mercatorum extraneorum ab eodem loco eductis a festo sancti Michaelis. Anno regni domini. E[dwardi]. regis Anglie illustris. filii. E[dwardi]. regis. primo. vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Arnfynelh(!) de Thonesbergh transfr .xxx. die Nouembris. Idem habuit - ij pannos sine grano - Inde custuma . . ij s. Summa - patet. Nauis Sewardi de Tonesbergh transfr. xviij die. Maij. Idem habuit - vii. Wagas salis precij - xl s. - Inde custuma vj d. Idem habuit - dimidium pannum sine grano - Inde custuma vj d. Idem habuit - iij pec. de Worthsted precij - xxiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . iij d. ob. Idem habuit - iij pec. de alio panno precij - lx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Thurstanus de eadem - iij pec. de Worthsted precij - xxj s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . iij d. q. Idem habuit - j. centen. de Caneuace precij - xxvj s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. Summa ij s. vij d. o. q. Nauis Sewardi de Berghen transfr. xxviij die Junij. Idem habuit - xx quart. frumenti precij - C. s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. Idem habuit - L. quart. brasei precij - x li. - Inde custuma ij s. vj d. Idem habuit - J. pannum sine grano - Inde custuma . . xij d. Idem habuit - vij pec. panni precij - xvj li. x s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . iiij s. j d. Summa viij s. x d. ob. [563 aar1307-1308] Nauis Frethrici de Northbergh transfr. eodem [dvs xxviij] die Junij. Idem habuit - ij pann. sine grano - Inde custuma . . ij s. Idem habuit - viij pec. panni precij - ix li. - Inde custuma ij s. iij d. Idem habuit - xvij trays brasei precij - vj li. - Inde custuma xviij d. Summa v s. ix d. Nauis Ellerici de Northbereke transfr. iiij. o die Julij. Johannes de Mynstre - vj pannos sine grano - Inde custuma vi s. Idem habuit - xl quart. frumenti precij - xj li. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . , . . ij s. ix d. Summa viij s. ix d.
Den norske konges kansler Aake avslutter paa sin herre, Haakon 5´s vegne med Robert, søn av Robert 3 de B/´e/thune, greve av Flandern, (1305-1322) en handelstraktat, som skal gjælde i 5 aar, mellem Norge og Flandern.
Orig.-utkast p. perg. i arkivet i Lille nr. 4624. (Traktaten i sin endelige form findes i Haakon 5´s bekræftelse. 10 nov. 1308, Bergen, nr. 465 nedenfor.) Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers handel og selvstyre, s. 195 f.
Presentes litteras inspecturis, Ako, cancellarius domini Haquini, dei gratia Norvegie regis illustris procurator et nuncius, ad excellentem principem dominum Robertum, eadem gratia comitem Flandrie, specialiter destinatus, salutem in domino Jesu Christo. Noverit universitas vestra, quod ego, cum magnifico principe domino Roberto, filio memorati domini comitis Flandrie et tenente in Flandria locum ejus, per modum infrascriptum, sub anno Domini millesimo, trecentesimo octavo, in festo Nativitatis beate Marie virginis apud Brugiam nomine procuratorio concordari. In primis, videlicet quod inter dominum meum, regem Norvegie memoratum et successores ejus in regno ac subditos ex una parte, et excellentem principem prefatum dominum Robertum, comitem Flandrie successoresque suos in comitatu et ipsius subditos ex altera, super singulis dominis querelis et controversiis [564 aar1308] universis usque ad hec tempora subortis hinc et inde treuge sunt inite, stabiles et firmate usque ad quinque annos proximo continuos a data presentium absque dole et fraude qualibet inviolabiliter observande, ita quod homines domini mei regis ad Flandriam et ipsius domini comitis ad Norvegiam cum mercibus suis et rebus aliis libere valeant interim navigare, ibidem in regno morari secure, res suas vendere et alias aptas eisdem emere, nisi illas que interdicte fuerant ab antiquo. Nec debet ab ipsis aliud thelonium exigi vel costuma, nisi qualia fuerant antiquitus exsoluta. Adjectum fuit insuper ut si homines vel mercatores regni Norvegie in comitatu Flandrie vel homines comitatus Flandrie infra regnum Norvegie versa vice neufragium, quod absit, paciantur, liceat eis naves fractas vel collisas cum rebus suis omnibus pacifice et libere per se vel per alios reficere, recolligere et habere, quamdiu easdem non habuerint pro derelicto. Ballivus autem qui pro tempore fuerit hinc vel inde, ubi vel quando neufragium evenire contigerit, neufragos ipsos cum navibus suis confractis et rebus earum singulis ab inquietancium et spoliancium incurribus fideliter protegat et defendat. Alioquin juxta qualitatem delicti vel negligencie puniatur. Super debitis autem prius legitime contractis vel postmodum legitime contrahendis, per dominos Norvegie reges illustres aut comunitatem aliquam dicti regni vel personas singulas taliter est firmatum, quod huiusmodi debita per litteras domini comitis Flandrie vel successorum ejus qui pro tempore fuerint publice requisita, debent solvi tempore prefinito. Set si rex super premissis debitis in justicia facienda creditoribus vel eorum procuratoribus negligens fuerit et remissus, bona regis vel communitatis illius aut singularis debitoris qui contraxerat usque ad satisfactionem condignam valeant arrestari et super valore bonorum fiat patens littera, sigillis ballivi et duorum fidedignorum hominum communita. Nec propter arestari huiusmodi que fit secundum leges et consuetudines regni Norvegie seu comitatus Flandie treuge predicte dici debent aliqualiter violate. De rebus insuper hinc et inde medio tempore captis debet fieri computacio debita et compensacio prout ordo postulat rationis. Condictum est insuper et etiam ordinatum quod si post treugas initas contingat aliquos detineri, debent cum rebus suis liberari quamcicius fieri poterit absque fraude. Quicumque vero predictorum ea que presentibus sunt litteris condicta seu ordinata presumpserit [565 aar1308] violare et per litteras dicti domini comitis Flandrie vel successorum suorum requisitus debet infra duorum mensium terminum super illa transgressione facere justicie complementum, [legibus utriusque patrie ac consuetudinibus in omnibus observatis . Promitto eciam bona fide quod dominus meus rex presentem ordinationem infra decem dierum spacium postquam ipsa fuerit ibi nota per patentes suas litteras confirmabit .
Fortegnelse over ind- og utgaaede skibe fra Lynn og havnesteder indtil Yarmouth 29 sept. 1308-8 august 1309 og over den told, som disse har betalt.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 93/5. (Utdrag.) Jfr. Hanseakten aus England, nr. 370.
Intitul. noue custume domini Regis trium denariorum ad libram in portu de Lenne et abinde per costeram maris vsque Gernemuthe recept. per manus Johannis Lamberd et Lamberti de Sancto Omero. Custodum eiusdem a festo sancti Michaelis anno. r(egni). Edwardi filii Regis Edwardi. secundo vsque viij diem Augusti. quo die Robertus de Londonia et Willielmus clericus receperunt custodiam predicte custume, videlicet de rebus adductis. x die Octobris. Intrauit Nauis Hanekyn Wyse que vocatur Pillegrym in que habuit idem et Hanekyn Perkentyn Lytemose cineris(!) Rumb. et Rothskyn valoris xxxvj lj. xiij s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . ix s. ij d. xviij die Aprilis. Intrauit Nauis Johannis Sterebot de Berewen in qua habuit alleces valoris vj lj. v s. - Inde custuma xviij d. o. q. Item. particule Noue Custume domini Regis trium denariorum ad liberam in porto de Lenne et abinde per costeram maris vsque Gernemuth. recept. per manus Johannis Lamberd et Lamberti de Sancto Omero custodum euisdem a festo sancti Michaelis a o R(egni) R(egis) E(dwardi). filii R(egis) E(dwardi) secundo vsque. viij diem Augusti quo die Robertus de Londonia et Willielmus de Wetacre clericus receperunt custodiam predicte custume. videlicet de rebus eductis. [567 aar1308-1309] xxij die Octobris. Exiuit Nauis Collebeyn Buzze in qua habuit caneuaz pannum de Beuerle et pannum Lineum et Mel valoris in tuto .x lj. - Inde custuma . . . ij s. vj d. Exiuit Nauis Aslak de Norwagia que vocatur Langside de Postekyrke in qua habuit braseum slypstones et carbon. et Mel valoris xvi lj. iiij s. - Inde custuma . iiij s. o. q.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1308-20 aug. 1309 er seilet fra Kingston upon Hull, og over den told, de har betalt for sine utføre varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 47/2 (utdrag).
Compotus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de bonis et mercimoniis Alienigenarum et extraneorum mercatorum apud Kyngeston super Hull eductis a festo Sancti Michaelis Anno Regni domini. E(dwardi). Regis. Anglie Illustris. filii. E(dwardi Regis). secundo. vsque xx diem Augusti. Anno dicti domini. E(dwardi). Regis. Tercio. quo die dicta custuma cessauit. Nauis Thormodi de Norwagia transfretauit eodem (dvs vj) die Aprilis. Idem habuit J. pannum et di. sine grano - inde custuma xviij d. Sewardus de eadem habuit ij pannos sine grano - inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. Euor de eadem habuit J pannum sine grano - inde custuma xij d. Idem habuit J pannum et quartam partem vnius panni - inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . xv d. Serlo de eadem habuit iiij pannos sine grano - inde custuma iiij s. Arnaldus de eadem habuit iij pannos sine grano - inde cnstuma iij s. Episcopus Oselensis habuit iij pannos sine grano - inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . iij s.
[568 aar1308] 
Yvar fra Norge kundgjør at han mot en viss aarlig avgift har indrømmet William Cullyng og dennes arvinger et stykke jord i byen Lynn. Dette jordstykke strækker sig ned til de lerete strækninger ved elven, som kaldes "the Fleet". Den her nævnte del av "the Fleet" kaldes "Saint Olav´s Fleet".
Originalindførsel i "The Red Register of Lynn" (saa kaldes en indbundet papirfoliant, som indeholder forhandlinger ført av byens raad, testamenter, skjøter o. l.) i raadhusets arkiv i Lynn.
Sciant presentes et futuri, quod ego Ywardus de Norwegia de Lenn´ concessi, dedi et hac presenti carta mea confirmaui Michaeli Cullyng de Lenn, heredibus suis assignatis vel quandocumque etc., pro seruicio suo, quod michi fecit in feodo et pro .xx. marcis sterlingorum, quas michi dedit, [i]n Gersumam totam illam ter[ram c]um medietate muri lapidei ex parte occidentali et omnibus aliis pertinenciis, que iacet in la[ti]tudine inter terram que fuit Willielmi Cullyng ex parte occidentali et regalem viam ex parte orientali et extendit se in longitudine a terra, que fuit Rogeri Godcomb vsque ad ffletam, que vocatur Sin Oluys flet, tenendam etc. de capital´ dominis feod´, libere, quiete et hereditarie Rec . . . . . . . . . ad festum sancti Andree .vj. d. Ad festum annunciacionis beate Marie. vj d. ad Nat . . . . . . . . baptiste vj d. et ad festum sancti Michaelis .iij d. Et predictus Michael et heredes sui . . . . . . . . predictam terram tenebunt, reparabunt et sustinebunt pontem Sinolphi vsque ad peram versus a[q]uilonem, juxta terras que fuerunt Reginaldi filii Basil´ et Reginaldi de Sancto Edmundo propriis sumptibus eorum imperpetuum pro omnibus seruiciis etc. In cuius rei etc.
[569 aar1308] 
Edward II skriver til Haakon V for en kjøbmand fra Lynn, Peter de Thornden (d. e. Trondheim?), som klager over at i Norge hans skib og varer er røvet fra ham. Røverne er hr. Viljalm av Torgar fra Trondheim, Arne i Grasgar/edd/i fra Bergen, hr. Tore Biskopsson og hr. Haakon Ormsson. Desuten ønsker Peter de Tornden at faa igjen penge, som skyldes ham av endel navngivne mænd i Norge. (Jfr. Norsk hist. Tidsskr., 3 R. B. IV, 60 f.).
Close Rolls 2 Edw. II m. 19 d.
Pro Petro de Thorden
Magnificio Principi domino. H. die gracia Regi Norwagie illustri amico suo karissimo Edwardus etc. salutem et prosperos ad vota successus. Ex parte Petri de Thornden Mercatoris nostri de Lenna nobis est ostensum, quod cum ipsi dudum quosdam hominis suos cum quadam naui ac bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta et quindecim librarum sterlingorum ad regni vestri confinia transmisisset, Willelmus de Torwh de Thorndeyn. Orne Ingresgarth de Berwyn, Thore Byschopessone et Hakon Ormessone ac quidam alii malefactores et complices sui de potestate vestra omnia bona et mercimonia predicta armata violencia a dictis hominibus abstulerunt, ea sibi taliter detinendo in prefati Petri dispendium non modicum et iacturam, propter quod celebris memorie dominus. E. quondam Rex Anglie pater noster ad querelam dicti Petri per litteras suas ut accepimus vos rogauit, vt eidem Petro super restitucione et recuperacione bonorum et mercimoniorum predictorum, ac dampnorum que occasione predicta sustinuerat fieri faceretis iusticie complementum, super quo nichil hucusque pro predicto Petro facere curauistis, set ei in exhibicione iustice in hac parte penitus defuistis, sicut exquerela ipsius Petri accepimus iterata. Et quia prefato mercatori nostro deesse non possumus sicut nec debemus, quin sibi prouideamus de remedio quo poterimus bono modo, Maiestatem vestram regiam attente requirimus et rogamus, quatinus prefato Petro vel procuratori suo ipsius nomine super recuperacione bonorum et mercimoniorum predictorum vel valoris eorundem, et similiter dampnorum que se occasione depredacionis predicte racionabiliter docere poterit se incurrisse, necnon super debito decem et nouem librarum et decem solidorum sterlingorum, in quibus Robertus Loncol, Syworth Frost, Omundr, frater Syworth, Haward Motk, Berdolfer Schelder, Omundr Porter et Nicholaus seruiens Schalderothe tenentur prefato Petro diuisim, et per [570 aar1308] litteras obligatorias seperatas, quod quidem debitum eidem Petro iam diu est detentum existit, sicut dicit, fieri iubeatis celeris iusticie complementum, ne querelam ind#e amplius audiamus, per quod oporteat nos pro mercatore nostro predicto in vestri defectum et pro defectu iusticie in premissis de alio remedio prouidere. Et quid ad hanc nostram instanciam duxeritis faciendum, nobis rescribere velitis per presencium portatorem. Dat. apud Westmoriasterium .xxviij o die Octobris.
Fortegnelse over "den nye told" paa utførte varer i Boston fra 8 novbr. i Edward II´s 2det regjeringsaar til 28 aug. i hans 3dje regjeringsaar.
Customs Accounts 6/2. Boston 2-3 Edw. II. (Utdrag).
De Rebus Eductis Anno Secundo Botulph´.
Rotulus noue Custume de Rebus eductis a viij die Nouembris regni Regis Edwardi filij Regis Edwardi secundo. usque. xxviij diem Augusti anno tercio. de exitibus euisdem Custume receptis apud Sanctum Botulphum per manus Thome de Gisortz et Thome le Coper Custodum et Collectorum ibidem videlicet de qualibet Scarleta ij s. etc. Nauis Gerkini de Wissemer xxvij die Julij. De eodem pro panno Anglicano et melle val. vij li. . . . xxj d. De Euerard de Lubike pro panno Anglicano et melle val. xxij li. . . . . v s. vj d. De Johanne de Norweye pro panno Anglicano et melle val. xj li. . . . . ij s. ix d. De eodem, pro. j. Scarleta . . . . . . . . . . . . ij s. De Helming de Lubike pro panno Anglicano et melle val. xij li. iij s. De Henr. Wale pro panno Anglico val. xviij li. . . iiij s. vj d.
Kong Haakon 5 av Norge godkjender en paa hans vegne av hans kansler Aake med Robert, søn av grev Robert 3 av Flandern, i Brügge avsluttet handelstraktat mellem Norge og Flandern. (Jfr. nr. 459 ovenfor.)
Orig. p. perg. i arkivet i Lille nr. 4625 . Trykt hos A. Bugge, Studier over de norske byers selvstyre og handel, 194 ff. (jfr. s. 154). [571 aar1308] 
Universis presentes litteras inspecturis, Haquinus, Dei gratia rex Norvegie, salutem in Domino sempiternam. Noverit Universitas vestra quod ostensa nobis apud Bergam in festo beati Martini confessoris et pontificis, anno nativitatis Domini millesimo trescentecimo octauo, per dominum Akonem, cancellarium nostrum presentibus venerabili in Christo patre domino Arnone, Bergensi episcopo, necnon et quibusdam aliis consiliariis nostris, forma composicionis ordinate Brugie in Flandria, per virum magnificum dominum Robertum, filium excellentis principis domini Roberti, Flandrie comitis et tenentem eodem tempore in comitatu Flandrie locum patris, ac memoratum cancellarium in festo nativitatis beate Marie virginis presentis anni, Nos composicionem eandem ratam habentes, ipsam per has patentes litteras confirmamus. Est autem composicionis huiusmodi forma talis: Universis presentes litteras inspecturis, Ako, cancellarius domini Haquini, dei gratia regis Norwegie illustris, procurator et nuncius, ad excellentem principem dominum Robertum, eadem gratia comitem Flandrie, specialiter destinatus, salutem in domino Jesu Christo. Noverit universitas vestra, quod ego, cum magnifico principe domino Roberto, filio domini memorati comitis Flandrie et tenente in Flandria locum ejus, per modum infrascriptum, sub anno Domini millesimo, trescentesimo octavo, in festo Natinitatis beate Marie virginis apud Brugiam nomine procuratorio concordari. In primis videlicet quod inter dominum, regem Norwegie memoratum et successores suos in regno ac subditos ex una parte, et excellentem principem prefatum dominum Robertum, comitem Flandrie successoresque suos in comitatu et ipsius subditos ex altera, super singulis querelis controversiis universis usque ad hec tempora subortis hinc et inde treuge sunt inite, stabiles et firmate usque ad quinque annos proximo continuos a data presentium absque dolo et fraude qualibet inviolabiliter observande, ita quod homines domini mei regis ad Flandriam et ipsius domini comitis ad Norvegiam cum mercibus suis et rebus aliis libere valeant interim navigare, ibidem in regno morari secure, res suas vendere et alias aptas eisdem emere, nisi illas que interdicte fuerant ab antiquo. Nec debet ab ipsis aliud theolonium exigi vel costuma nisi qualia fuerant antiquitus exsoluta. Adjectum fuit insuper ut si homines [572 aar1308] vel mercatores regni Norwegie in comitatu Flandrie et homines comitatus Flandrie infra regnum Norwegie versa vice neufraginum, quod absit paciantur liceat eis naves fractas vel collisas cum rebus suis omnibus pacifice et libere per se vel per alios reficere, recolligere et habere quamdiu eas non habuerint pro derelicto. Ballivus autem qui pro tempore fuerit hinc vel inde, ubi vel quando neufragium evenire contigerit, neufragos ipsos cum navibus suis confractis et rebus earum singulis ab inquietancium et et spoliancium incurribus fideliter protegat et defendat. Alioquin juxta qualitatem delicti vel negligencie puniatur. Super debitis autem prius legitime contractis vel postmodum legitime contrahendis, per dominos Norwegie reges illustres aut communitatem aliquam dicti regni vel personas singulas taliter est firmatum, quod huiusmodi debita per litteras domini comitis Elandrie vel successorum ejus qui pro tempore fuerint publice requisita, debent solvi tempore prefinito. Sed si dominus rex super premissis debitis in justicia facienda creditoribus vel eorum procuratoribus negligens fuerit et remissus, bona regis vel communitatis illius aut singularis debitoris qui contraxerat usque ad satisfactionem valeant arestari et super valore bonorum fiat patens littera, sigillis ballivi et duorum fidedignorum hominum communita. Nec propter arestationen huiusmodi que fit secundum leges et consuetudines regni Norwegie seu communitatis(!) Flandrie treuge predicte dici debent aliqualiter violate. De rebus insuper hinc et inde medio tempore captis debet fieri computacio et compensacio prout ordo postulat rationis. Condictum est insuper ac etiam ordinatum quod si post treugas initas contingat aliquos detineri, debent cum rebus suis liberari quamcicius fieri poterit absque fraude. Quicumque vero predictorum ea que presentibus sunt litteris condicta seu ordinata presumpserit violare et per litteras dicti domini regis vel successorum suorum aut versa vice per litteras domini comitis Flandrie vel successorum suorum requisitus debet infra duorum mensium terminum super illa transgressione facere justicie complementum, legibus utriusque patrie ac consuetudinibus in omnibus observatis. Promitto eciam bona fide quod dominus meus rex presentem ordinationem infra decem dierum spacium postquam ipsa fuerit ibi nota per patentes suas litteras corfirmabit. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum anno, die et loco circa principium annotatis. [573 aar1309] 
Littera Haquini regis Norwegie per quam confirmat pacem factam inter ipsum et Robertum, comitem Flandrie, factam et concordatam per dominum Robertum filium ejusdem comitis et Haquinum(!) cancellarium dicti regis. Registrata est.
Richard de Fakenham og hans bror Nicholas har klaget til kong Edward II over at sysselmanden hr. Agmund (den unge) Dans i Norge har lagt beslag paa deres skib med varer og fængslet to av sjømændene, hvorav den ene er død og den anden har maattet løskjøpe sig med 12 /l-pund/. Kongen byder derfor fogderne i Lynn at beslaglægge norske kjøbmænds varer til værdi av 95 /l-pund/. Lignende bud er utgaat til fogderne i Boston.
Close Rolls 2 Edward II nr. 4 d. Jfr. Norsk hist. Tidsskr., 3 R. B. IV, 62 f. og nr. 469-471.
Pro Ricardo de Fakenham
Rex Balliuis de Lenne Episcopi salutem. Ad querelam Ricardi de Fakenham et Nicholai fratris eius Burgensium et Mercatorum nostrorum de Lenn nobis suggerencium ipsos quandam nauem suam vocatam Welifare de Lenn diuersis bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta et tresdecim librarum et amplius oneratam dudum ad partes Norwagie ad negociandum inde ibidem transmisisse et Omundrum Daunz Ballinum et Ministrum Regis Norwagie nauem predictam cum eius attillio precij sexaginta et decem librarum, cum infra potestatem dicti Regis applicata fuisset, voluntarie arestasse bonaque et mercimonia predicta, necnon quandam cistam dictorum Mercatorum, tunc in dicta Naui existentem vna cum viginti libris in eadem cista depositis, a naui predicta contra voluntatem Magistri et Nautarum nauis illius extraxisse cepisse et asportasse, nauemque cum attillio, ac omnia bona et mercimonia predicta inuiste detinuisse nostris mercatoribus antedictis, necnon Johannem et Gocelinum nautas et seruientes Mercatorum eorumdem nequiter cepisse, et carceri mancipasse, ipsosque sic incarceratos detinuisse, quousque predictus Johannes in carcere moreretur, ut prefatus Gocelinus pro deliberacione sua finem cum balliuo predicto pro duodecim libris fecisset, prefatum Regem pluries rogauerimus per [574 aar1309] nostras litteras speciales vt predictis Mercatoribus de dicta naui et eius atillio, ac aliis bonis et mercimoniis predictis vel precio eorumdem, necnon de triginta et duabus libris predictis, quorum omnium summa ad octies viginti et quindecim libras se extendit, restitucionem vel aliam satisfaccionem fieri faceret competentem, et quod nobis rescriberet quod inde ad nostros rogatus duceret faciendum, qui quidem Rex licet predictas nostras litteras recepisset, nobis tamen responsum suum rescribere in premissis, seu restitucionem aliquam de naui predicta cum atillio, vel de bonis et mercimoniis predictis aut eorum precio, seu eciam de picunia predicta prefatis mercatoribus nostris vel eorum attornatis facere non curauit, pluries requisitus, set eis penitus denegauit inde iusticiam exhibere, sicut per testimonium Maioris et communitatis Burgi Lenn per suas patentes litteras sigillo suo communi signatas nobis missas plenuis nobis constat. Et quia predictis Mercatoribus nostris subuenire volumus quantum cum iusticia poterimus in hac parte, vobis mandamus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie que infra balliuiam vestram inueniri contigerit, vsque ad valenciam quater viginti et quindecim librarum sine dilacione qualibet arestari, et saluo custodire faciatis quousque dictis Mercatoribus de summa illa in parte satisfaccionis octies viginti et quindecim librarum predictarum ad plenum fuerit satisfactum, vel aluid super hoc a nobis habueritis in mandatis. Et nos de eo quod inde feceritis et de valore bonorum per vos virtute istius mandati nostri arestandorum et cuiusmodi bona et quorum fuerint, reddatis distincte et aperte per vestras litteras certiores, hoc breue nobis remittentes. Mandauimus autem balliuis Johannis de Britannia Comitis Richem[undi] de Sancto Botulpho, quod ipsi omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis que infra balliuiam suam poterunt inueniri(!) vsque ad valenciam quaterviginti librarum residuarum sine dilacione arestari et saluo custodiri faciant, quousque prefatis Mercatoribus de quaterviginti libris predictis fuerit satisfactum vel aliud a nobis habuerint in mandatis. Teste Rege apud Mortelake .xxij. die Maij.
[575 aar1309] 
Kong Edward II skriver til kong Haakon V av Norge, melder, at han har mottat dennes sendemand, kanniken Hugo av Stavanger, som har bedt om fornyelse av det forbund, som var sluttet mellem Henrik III av England og Magnus av Norge. (Jfr. nr. 284 ovenfor). Kongen av England indvilger i dette, sender et utkast, under kansleren biskopen av Chichesters segl, og minder om at han tidligere har skrevet om de forurettelser hans undersaatter har lidt i Norge.
Rot. litt. claus. 3 Edw. II, m. 24 d. Trykt hos Rymer II, 81. Jfr. Cal. of Close Rolls, Edw. II, 1307-1313, 224.
Magnifico principi, domino Haquino, Dei gracia, Regi Norwagie illustri, Edwardus, eadem graica, Rex Anglie, dominus Hibernie, ex dux Aquitanie, salutem et prosperos ad vota successus. Veniens ad nos magister Hugo Stawa[n]grensis canonicus, clericus vester, cum litteris vestris de credencia, nobis juxta hujusmodi credenciam, nomine vestro humiliter supplicauit, ut compositionem, inter magnificos principes, felicis recordacionis, dominum Henricum, quondam Regem Anglie, auum nostrum, ex parte una, et, clare memorie, dominum Magnum quartum, Regem Norwagie ex altera, super spoliacionibus, dampnis, iniuriis, querelis, et discordiis uniuersis, utriusque eorumdem Regum regnicolis hinc inde illatis, dudum factam, et per, clare memorie, dominum E. quondam Regem Anglie, patrem nostrum, acceptatam, approbare et confirmare dignaremur Nos igitur, qui operam studiosam impendimus, ut quietem aliis in soliditate concordie preparemus, huic confirmacioni faciende prebuimus assensum, ac notam quam inde fieri fecimus, una cum nota vestro concepta nomine, per nos, in euentu ipsius note vestre nobis sub sigillo vestro exhibite, consignandam, regie celsitudini mittimus, sub sigillo venerabilis patris, J. Cicestrensis episcopi, cancellarii nostri, per prefatum Hugonem, presencium portitorem. Ceterum ut de iniuriis, violenciis, ac grauaminibus, hominibus nostris, per gentes vestras illatis (naues, videlicet, ipsorum hominum nostrorum, contra voluntates eorumdem, ad terram trahendo, ipsosque ad interessendum suspensioni dampnatorum hominum compellendo, ac alia enormia perpetrando) de quibus vobis alias meminimus nos scripsisse, debita correccioni intercedat, quodque hominibus vestris sumus precibus iteratis . . . . [576 aar1309] Nos etenim de injuriis et violenciis, si que fuerint gentibus vestris per nostros homines illate, parati sumus, et erimus hujusmodi passis injurias, et nobis de hiis conqueri volentibus, celerem justitiam exhibere. Data apud Staunford, quinto die Augusti.
Edward II skriver til embedsmændene ved toldboden i Lynn. Ralph le Paumer fra Lynn hadde sendt sit skib til Norge; d/´e/r blev det og varer ombord tat av Aslak Styrlaugsson og andre norske røvere. Siden blev denne Aslak av storm drevet ind til Lynn. Da nu Ralph le Paumer gjorde ansvar gjældende mot ham, flygtede han i hemmelighet og lot sit skib i igjen. Dette har nu ligget i 5 aar og er blit raattent og daarlig. Kongen byder at det skal værdsættes og overlates til Ralph le Paumer, mot at denne stiller sikkerhet for at han vil svare for sig i tilfælde av at Aslak Styrlaugsson skulde ville gjøre Ansvar gjældende.
Close Rolls 3 Edward II nr. 23. Jfr. Hist. Tidsskr. 3. R. B. IV, 64 n. 4.
Pro R. le Paumere de Lenne
Rex Balliuis de Tolbotha de Lenn Episcopi salutem. Monstrauit nobis Radulphus le Paumer de Lenn, quod cum ipse dudum quandam nauem suam apud Lenn diuersis bonis et mercimoniis oneresasset, et quosdam seruientes suos, cum ipsa naui sic onerata ad partes Norwegie transmisisset, Asselacus Stellesone et quidam alij pirate de Norwagia, dicte naui insidiantes, nauem et bona et mercimonia predicta ad valenciam Centrum librarum in costera Norwagie violenter a dictis seruientibus abstulerunt et abduxeruut in predicti Radulphi dampnum non modicum et iacturam, Cumque prefatus Asselacus postmodum cum quadam naui sua infra portum de Lenn casualiter et per maris impetum proiectus, et ibidem per vos ad sectam predicti Radulphi ad respondendum sibi de depredacione predicta per nauem suam, in qua applicuit(!) attachiatus fuisset, idem Asselacus attachiamentum illud timens pro eo, quod culpabilis extitit vt dicitur dicti facti, dimissa ibidem in portu ville predicte naui sua cum atillio, a villa predicta absque aliqua satisfaccione prefato Radulpho de dampnis suis predictis facienda, clam et latenter recessit, ibidem postea minime redeundo, Ita quod nauis illa per quinque annos et amplius iacuit sic ibidem, que per putrefaccionem [577 aar1309] et aliis modis diuersis multipliciter deteriorata iam existit. Et quia nolumus, quod nauis illa sic pereat totaliter et perdatur, vobis mandamus, qud si ita est, tunc facta legali appreciacione dicte nauis cum atillio quantum videlicet modo valeant, nauem et atillium predicta prefato Radulpho in partem satisfaccionis dampnorum suorum predictorum liberetis per appreciacionem predictam, recepta prius ab ipso sufficiente securitate de respondendo nobis, vel prefato Asselaco de naui et atillio predictis seu precio eorundem, cum nos vel prefatus Asselacus versum (!) predictum Radulphum voluerimus, vel voluerit, inde loqui. Teste Rege apud Westmonasterium .xxvij. die Augusti.
Fogderne i Lynn har nylig paa kongens bud lagt beslag paa norske kjøbmænds varer og skiber, nemlig to skiber tilhørende Snare og Baard "de Falkestede" . Kongen byder nu at skibene og varerne ikke som før befalet skal utleveres til klagerne Richard de Fakenham og hans bror Nicholas, men gis tilbake til de norske kjøbmænd. Disse har stillet sikkerhet for at de til næste paaske i tilfælde skal betale pengene.
Close Rolls 3 Edw. II, nr. 18 d. Jfr. nr. 466 ovenfor.
Rex Balliuis de Lenne Episcopi salutem. Licet nuper ad prosecutionem Ricardi de Fakenham et Nicholai fratris eius burgensium de Lenne pro eo quod Rex Norwagie ad requisiciones nostras sibi, pro dictis Ricardo et Nicholao de iusticia eis exhibenda super quadam naui sua, vua cum bonis et mercimoniis ad valenciam octies viginti, et quindecim libras infra potestatem ipsius Regis, minus iuste captis, et eis detentis, pluries directas, nichil facere curauit, set eis omnio defuit in exhibicione iusticie, sicut per testimonium Maioris et comunitatis Burgi de Lenne per suas patentes literas sigillo suo comuni signatas nobis missas, plenius nobis constat, vobis mandauerimus quod omnia bona et mercimonia hominum et Mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie, que infra libertatem vestram inueniri contingeret, vsque ad valenciam quater viginti et quindecim libras arestari, et saluo custodiri faceretis, quosque dictis Mercatoribus de Lenne de summa illa in partem satisfaccionis dictarum octies viginti et quindecim librarum esset satisfactum, vel aliud inde haberetis in [578 aar1309] mandatis. virtute cuius mandati arestastis in dicta villa de Lenne duas naues Snarre, et Borde de Facstede de Norwagia, vna cum bonis et mercimoniis Mercatorum de eadem terra Norwagie ad valenciam dictarum quater viginti et quindecim liberum sicut nobis significastis, quibusdam tamen de causis vobis mandamus, quod captis a prefatis Mercatoribus de Norwagia sufficienti securitati pro qua respondere volueritis de predictis quater viginti et quindecim libris, prefatis Ricardo et Nicholai soluendis in quindena Pasche proximo futura, si ad ipsos pertinere debeant, et bona ac mercimonia predicta per vos sic arestata sine delacione dearestari, et eisdem Mercatoribus de Norwagia liberari faciatis per securitatem predictam, ad commodum suum inde prout sibi expedire viderint faciendam. Teste Rege apud Wyndes[oram]. xxviij die Septembris.
Kong Edward II skriver til biskopen av Norwich´s fogder angaaende de to skibe, som var lagt beslag paa tilhørende Snare og Baard "de Falkestede" fra Norge som erstatning for den skade Richard de Fakenham og hans bror Nicholas hadde lidt i Norge. Da skibene mot kaution er git tilbake til de norske sjømænd, byder han, at de penge (95 /l-pund/), som er git som sikkerhet skal utleveres til brødrene Richard og Nicholas. De norske kjøbmænd har nemlig hittil ikke ført noget bevis mot brødrene Richard og Nicholas de Fakenham´s krav paa erstatning.
Cloce Rolls 3 Edw. II, m. 5.
Pro Nicholao de Fakenham et Ricardo fratre eius.
Rex Balliuis Episcopi Norwycen de Lenn salulem. Licet nuper vobis quibusdam de causis mandauerimus, quod illas duas naues Snarri et Borde de Falkestede de Norwagia vna cum bonis et mercimoniis Mercatorum de Norwagia, ad valentiam quater viginti et quindecem librarum, que in villa vestra predicta, occasione cuiusdam depredacionis Ricardo de Fakenham et Nicholao fratris eius Burgensibus de Lenn, dudum facte in Norwagia, per quosdam homines eiusdem terre, de quadam naui, et aliis bonis et mercimoniis ipsorum Ricardi et Nicholai, ad valenciam occiesviginti, et quindecim librarum, et pro eo quod Rex Norwagie, ad frequentes [579 aar1310] rogatus nostros, sibi vt dictis Ricardo et Nicholao, super hoc iusticiam fieri faceret directos eis in exhibitione iusticie defuit, fecistis per preceptum nostrum arestari, sicut nobis significastis, sine dilatione dearestari, et Mercatoribus Norwagie, quorum fuerint liberari feceritis, ad commodum suum inde faciendum, accepta prius ab eisdem Mercatoribus Norwagie sufficienti securitate, pro qua respondere velletis, de predictis quater viginti et quindecim libris, prefatis Ricardo et Nicholao in quindena Pasche vltimo preterita soluendis, si ad ipsos pertinere deberent. Nos tamen, pro eo quod predicti Mercatores Norwagie, per se, vel per alios quicquam hucusqne nullatenus ostenderunt, quare bona et mercimonia predicta, ad valenciam quaterviginti, et quindecim librarum predictarum, que penes vos nomine securitatis predicte residunt vt dicitur, predictis Ricardo et Nicholao secundum legem mercatoriam liberare minime debeamus, volentes eisdem Ricardo et Nicholao super recuperacione bonorum et mercimoniorum suorum predictorum eis vt premittitur depredatorum, remedio, quo cum iusticia poterimus subuenire, vobis precipimus, quod predictas quaterviginti et quindecim libras, in bonis et Mercimoniis, et pecunia numerata, penes vos nomine securitatis, sicut predictum est residentes, eisdem Ricardo et Nicholao, sine dilacione aliqua liberetis, ad comodum suum inde faciendum, accepta prius ab eisdem sufficienti securitate, de respondendo ad mandatum nostrum, de eisdem quaterviginti, et quindecim libris, cum prefati Mercatores Norwagie versus ipsos Ricardum et Nicholaum voluerint inde loqni. Teste Rege apud Wodestoke. vij de Maij.
Kong Edward II byder biskopen av Norwich´s fogder i Lynn at utlevere til Richard de Fakenham og hans bror Nicholas de for norske kjøpmænd beslaglagte varer.
Close Rolls 3 Edw. II, m. 5.
Pro Ricardo de Fa kenham et Nicholao fratre eius.
Rex Balliuis Episcopi Norwycensis de Lenn salutem. Ad querelam Ricardi de Fakenham et Nicholai fratris eius Burgensium et Mercatorum nostrorum de Lenn nobis suggerentium ipsos quandam nauem suam vocatam Welifare de Lenn, diuersis bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta et tresdecim librarum et [580 aar1290] amplius oneratam, dudum ad partes Norwagie ad negociandum inde ibidem transmisisse et Omundrum Daunz, Balliuum et Ministrum Regis Norwagie nauem predictam cum eius attillio precij sexaginta et decem librarum infra potestatem dicti Regis applicata fuisset voluntarie arestasse, bonaque et mercimonia predicta, necnon quandam cistam dictorum mercatorum tunc in dicta naui existente vua cum viginti libris in eadem cista depositis a naui predicta, contra voluntatem Magistri et nautarum nauis illius extraxisse, cepisse, et asportasse, nauemque cum attillio, ac omnia bona et mercimonia predicta iniuste detinuisse nostris Mercatoribus antedictis, necnon Johannem et Gocelinum nautas et seruientes Mercatorum eorundem, nequiter cepisse, et carceri mancipasse, ipsosque sic incarceratos detinuisse, quousque dictus Johannes in carcere moreretur, et prefatus Gocelinus pro deliberacione sua finem cum Balliuo predicto pro duodecim libris fecisset, prefatum Regem pluries rogauimus per nostras literas speciales, vt prefatis Mercatoribus de dicta naui et eius attillio, ac aliis bonis et mercimoniis predictis, vel precio eorundem, necnon de triginta et duabus libris predictis, quorum omnium summa ad occiesviginti et quindecim libras se extendit, restitucionem, vel aliam satisfaccionem fieri faceret competentem, et quod nobis rescriberet, quod inde ad nostros rogatus duceret faciendum, qui quidem Rex licet predictas literas recepisset, nobis tamen responsum suum rescriberet in premissis, seu restitucionem aliquam de naui predicta cum atallio, vel de bonis et mercimoniis predictis, aut eorum precio, seu eciam de pecunia predicta prefatis mercatoribus nostris, vel eorum atternato facere non curauit pluries requisitus, set eis peuitus denegauit inde insticiam exhibere, sicut per testimonium Maioris, et Comunitatis Burgi de Lenn per suas patentes literas sigillo suo communi signatas nobis missas, plenius nobis constat. Et quia predictis mercatoribus nostris subuenire volumus, quatenus cum insticia poterimus in hac parte, vobis mandamus, quod omnia bona et mercimonia hominum et Mercatorum dicti Regis Norwagie que infra Balliuam vestram inueniri contigerit vsque ad valenciam quater viginti librarum sine dilacione pualibet arestari, et saluo custodiri facere quousque dictis mercatoribus de summa illa in perpacacionem occies viginti et quindecim librarum predictarum ad plenum fuerit satisfactum, vel aliud super hoc a nobis habueritis in mandatis. Et nos de eo quod inde feceritis, et de [581 aar1310] valore bonorum per vos virtute istius mandati nostri arestandorum et que et cuiusmodi bona et quorum fuerint reddatis distincte et aperte per literas certiores hoc breue nobis remittentes. Duas enim naues quorundam Snarri de Thorndem et Bordy de Falstathen Mercatorum Norwagie, necnon quedam alia bona et mercimonia diuersorum mercatorum partium predictarum ad valenciam quater viginti et quindecim librarum residuarum dudum per vos in villa vestra predicta ad mandatum nostrum occasione predicta, et que postmodum dearestari, et mercatoribus Norwagie quorum fuerint, accepta prius ab eis sufficiente securitate pro qua respondere velletis de predictis quater viginti et quindecim libris prefatis Ricardo et Nicholao in quindena Pasche proximo preterita, si ad ipsos pertinere deberent, soluendam per vos mandauimus liberari, nuper post quindenam predictam pro eo quod dicti Mercatores Norwagie nichil in hac parte per se vel per alios ostenderunt, quare bona et mercimonia predicta ad valenciam quaterviginti et quindecim librarum predictarum predictis Ricardo et Nicholao non debuimus liberare, eisdem Ricardo et Nicholao, capta prius ab eis sufficienti securitate de respondendo inde#ad mandatum nostrum per vos mandauimus liberari. Teste Rege apud Wodestok xiij die Maij.
Kong Edward II av England skriver til kong Haakon av Norge for William de Toller fra Grimsby. Denne havde i Estland lastet sit skib med korn o.a. varer for 300 /l-pund/, men led paa tilbakeveien skibbrud i havnen Kalvsund nær Marstrand. For at redde lasten sluttet skipperen overenskomst med " Hr. Peter Dyre", foged i Marstrand, og Eirik Gunnarsson om at de skulde føre den paa land. Men disse samled "en skare misdædere", tok varerne og hele mandskapet og holdt dem fænglet i mere end et halvt aar. Kongen av England beder om at retfærdigheten sker fyldest.
Rot. litt. claus. 4 Edw. II m. 26 d. Trykt hos Rymer II, 110. Jfr. Hist. Tidsskr. 3 R. B. IV, 65 f.
Rex H. Regi Norwagie illustri, amico suo karissimo, salutem. Ex graui querela Willielmi de Tollere, burgensis et mercatoris ville nostre de Grymesby, accepimus quod, cum homines et seruientes sui quandam nauem ipsius Willielmi, bladis et victualibus aliis, ad valenciam trescentarum librarum sterlingorum, in partibus de Estlang(!) onerassent, usque in regnum nostrum Anglie ducendam, ad negociandum de eisdem: [582 aar1310] Et nauis illa sic in veniendo versus regnum nostrum, usque in portum de Kaluesound, juxta Malestronde infra regnum vestrum, tempestate maritima agitata, et in eodem portu confracta fuisset: Ac Willielmus Barel magister nauis predicte, videns hujusmodi periculum iminere, certam convencionem cum Her Peter Dire, balliuo predicte ville de Malestronde, et Eyrico Gunnoressione fecisset, ut ipsi bona et mercimonia predicta ad terram deferri, et ea ad opus dicti magistri, absque aliqua distraccione saluari facerent; Iidem Here Peter Dire et Eyricus, aggregata sibi multitudine malefactorum de partibus illis, bona et mercimonia predicta, postquam ad terram ibidem delata fuerant, vi et armis ceperunt et asportauerunt, omnes seruientes de naui predicta ibidem ceperunt, et eos carceri manciparunt, ipsosque sic sub custodia carcerali per dimidium annum et amplius detinendo, in predicti mercatoris nostri graue dampnum et depressionem manifestam. Et quia eidem mercatori nostro, sicut et ceteris de# regno nostro, volumus, ut tenemur, in suis oppressionibus subvenire, excellenciam vestram regiam requirimus et rogamus, quatenus audita prefati mercatoris nostri in hac parte querela, sibi de bonis et mercimoniis suis, sic asportatis plenam et debitam restitucionem, vel competentem satisfaccionem, et eciam de dampnis suis, que sustinuit in hac parte, emendas racionabiles fieri faciatis nostris precibus et amore; ita quod pro defectu justicie, non oporteat nos sibi super hoc de alio remedio prouidere. Et quid ad hunc rogatum nostrum duxeritis in hac parte faciendum, nos per litteras vestras dignemini reddere certiores. Datum ut supra [dvs Teste Rege apud Westmonasterium, nono die Julii].
Fortegnelse overt old betalt i Kingston upon Hull og Ravensere (Ravensworth) av fremmede kjøbmænd for indførte varer.
K. R. Customs Accounts 134/1, 4 Edward II.
Kyngeston super Hull´. de bonis ibidem adductis. Compotus Roberti de Barton et Gilberti de Bedford de bonis et mercandisis [583 aar1310] alienigenarum et extraneorum mercatorum adductis apud Kyngeston super Hull´. a ij die Augusti anno regni regis E[dwardi] filii regis E[dwardi] quarto vsque festum sancti Michaelis proximo sequens videlicet anno quarto. Nauis Bernardi de Stauer intrauit in portu de Kyngeston super Hull. xiiij o die Augusti. Idem habuit 4 400 Waynescot - precij . . . . . 8 li. 10 s. Idem habuit 2 000 Tunholt - precij . . . . . . . . 5 s. Idem habuit 1 Lastam Bytuminis - precij . . . . . 28 s. Nauis Hugonis Sotter intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit 500 bord´ - precij . . . . . . . . . 75 s. Idem habuit 200 bollas - precij . . . . . . . . . 20 s. Idem habuit 2 dolia bytuminis - precij . . . . . . . 8 s. Idem habuit 1 maysam lini - precij . . . . . . . . 5 s. Nauis Pelerini de Stauer intrauit ibidem 16 die Augusi. Idem habuit 3 700 bord´ - precij . . . . . . . . 9 li. 5 s. Idem habuit 300 de Righolt - precij . . . . . . . 39 s. Idem habuit 16 barill´ bytuminis - precij . . . . 42 s. 4 d. Naus Hildebrandi de Stauer intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit 1 900 Bord - precij . . . . . . . . . 100 s. Idem habuit 200 Chistholt - precij . . . . . . . . 10 s. Idem habuit 1 500 Righolt - precij . . . . . . . . 30 s. Idem habuit 4 dolia Bytuminis - precij . . . . . . 8 s. Nauis Thormod de Northwegia intrauit ibidem .xviij o. die Augusti. Idem habuit - MMM.CC. Cheuerones. precij - iiij li. ij s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . xiij d. Idem habuit - L bord. precij - iij s. - Inde custuma . . ob. Idem habuit - iij dolia butiri precij - xl s. - Inde custuma vi d. Idem habuit - x dacre pellium ceruorum precij - lx s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Summa ij s. iiij d. ob. Nauis Athelard del Sluse intrauit ibidem 20 die Augusti. Idem habuit - 1 000 bord precij. . . . . . . 7 li. 2 s. 6 d. Nauis Johannis Hogg intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit - 300 bord precij . . . . . . . . . . 60 s. Nauis Johannis de Slepeldam intrauit ibidem 24 die Augusti. Idem habuit - 300 bord. precij . . . . . . . . . . 50 s. [584 aar1310] Nauis Willelmi filij Petri intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit - 200 bord precij . . . . . . . . . . 30 s. Idem habuit - 1 pannum sine grano - inde custuma . . xij d. Nauis Johannis de Westland intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit - 400 et di. bord. precij . . . . . . . 74 s. Idem habuit - 80 luceas salsatas precij . . . . . . . 9 s. Nauis Johannis Wild intrauit ibidem 26 die Augusti. Idem habuit - 300 bord precij . . . . . . . . . . 44 s. Idem habuit - 1 clumen precij . . . . . . . . . . 20 s. Nauis Coppini fil. Wallini intrauit ibidem eodem die Augusti. Idem habuit 800 ferr. precij . . . . . . . . . . . 36 s. Nauis Johannis de Eboraco intrauit ibidem 10 die Septembris. Idem habuit 900 bord. precij . . . . . . . . . 8 li. 2 s. Waynand Spycenayl habuit 8 maysas cupri precij . . . . 8 li. Nouis Thome de Britlingsey intrauit habuit 14 die Septembris. Symon Hugoll habuit - 80 Miliaria vnionum precij . . 4 li. Egidius de Ferom habuit - 3 dolia Wayd precij . . . 12 li. Johannes de Feltim habuit - 26 pann. sine grano - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 s. Johannes Regnes habuit - 36 pann. sine grano - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 s. Nauis Thome Fauset intrauit ibidem 28 eie Septembris. Hugo Hudlott habuit - 40 Miliaria vnionum precij . . . 40 s. Idem habuit - 8 summas Allii precij . . . . . . . . 40 s. Thomas Alaneyn habuit - 4 dolia Wayd precij . . . . 16 li. Johannes Aguler habuit - 2 dolia Wayd precij . . . . 8 li. Henr. del Slehuint habuit - 7 pannum sine grano. Johannes del Huse habuit - 11 pann. sine grano.
Rauenser Anno quarto. (2 aug.-29 sept.)
Nauis Ricardi Thornes de Bolonia intrauit in portu de Rauenser 18 die Septembris. Idem habuit - 1 lest. allecis precij . . . . . . . . 40 s. Naus Willelmi Fink de Tercall intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis precij . . . . . . . . 6 li. [585 aar1310] Nauis Johannis Drosset de Caleys intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 5 lest. allecis. Nauis Thome le May de Wytsand intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 4 lest. allecis. Nauis Wilelmi Cauy de Treyport intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 4 lest. allecis. Nauis Johannis Kekerade intrauit ibidem 19 die Septembris. Idem habuit - 6 lest. allecis. Nauis Petri Cake de Caleys intrauit ibidem eodem die. Ibidem habuit - 5 lest. allecis. Nauis Lipun Lotin de Caleys intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Johannis Brewer de Wytsand intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Johannis Stenen intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 6 lest. allecis. Nauis Johannis Morell de Scale intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Stacij Godwyf de Caleys intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 5 lest allecis. Nauis Freyt Collard de Caleys intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 4 lest. allecis. Nauis Johannis Marchand de saint perport intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 2 lest. allecis. Nauis Simonis Flour de Sangat. intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 8 lest. allecis. Nauis Simonis Cortecan intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 2 lest. allecis. Nauis Johannis Frest de Amelcowe intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 4 lest. allecis. Nauis Simonis Fagge de Hildernest intrauit ibidem 12 die Septembris. Idem habuit - 5 lest. di allecis. Nauis Stacij Soriz de Etersalt intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. di allecis Nauis Willi. Crult de Etersale intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. di allecis. [586 aar1310] Nauis Willi. Wyllimot. de Calays intrauit ibidem 22 die Septembris. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Copini Alquade intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Henr. Wlmer de Calays intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 4 lest. allecis. Nauis Stephani Otewy de Amelcowe intrauit ibidem 26 die Septembris. Idem habuit - 3 lest. di allecis. Nauis Martini Pauli de Auge intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Trekwyn intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 5 lest. allecis. Nauis Stacij Flours de Calays intrauit ibidem 28 die Septembris. Idem habuit - 3 lest. di allecis. Nauis Henr. Bayard de Wale intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 3 lest. allecis. Nauis Johannis Rede de Calays intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - 1 lest. allecis. [I Scarborough 8 august samme aar . . . . . 7 sildeskuter - " - 5 septbr. - " - . . . . . 4 - " - 12 " - " - . . . . . 3 - " - 15 " - " - . . . . .15 - " - 16 " - " - . . . . . 4 - " - 17 " - " - . . . . . 8 - " - 19 " - " - . . . . . 8 - " - 20 " - " - . . . . . 8 - " - 24 " - " - . . . . . 4 - " - 27 " - " - . . . . . 8 -]
[587 aar1310] 
Kong Edward II befaler sheriffen i Norfolk i sin syssel at lægge beslag paa norske kjøbmænds varer til værdi av 300 /l-pund/ til fordel for Tidemannus de Lippa, for hvem kong Edward I uten nytte hadde skrevet til kong Haakon V av Norge.
Rot. litt. claus. 4 Edw. II m. 23. Jfr. nr. 456 ovenfor og 478, 479 og 488 nedenfor.
Pro Tydemanno de Lyppa.
Rex Vic. Norff. salutem. Nuper recolende testificati, et licet nuper ad requisicionem predicte Regis nihil per suas litteras et certum nuncium supplicantis vt quandam formam pacis inter dictum genitorem nostrum et dominum Aquinum patrem predicti Regis Norwagie super discordiis inter subditos suos hinc inde motis dudum inuite confirmare curaremus quandam notam de forma eiusdem pacis per consilium nostrum fieri et quod predictum nuncium ad eundem Regem sub sigillo suo consignandam, et nobis infra certum tempus iamdiu est preteritum transmittendam, mitti et remedio pro predicto Tidemanno pro recuperacione pannorum et mercimoniorum suorum predictorum contra mercatores ipsius Regis infra potestatem nostram venientes prouidendo [588 aar1310] interim supersederi fecissemus, quod tamen idem Rex notam huiusmodi nobis mittere hactenus non curauit, set ab effectu requisicionis sue predicte omnino ut intelleximus resiliuit. Nos nolentes quod dictus mercator noster super recuperacione pannorum et mercimoniorum suorum predictorum per huiusmodi defectum predicti Regis ulterius retardetur tibi precipimus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum
Kong Edward II skriver til sheriffen i Norfolk og Suffolk om Tidemann de Lippa; gjentagelse av foreg. brev.
Pro Tydemanno de Lippa Mercatore.
Rex vic. Norff. et Suff. salutem. Nuper recolende [ etc. . . . . . . . . . til ] testificati. Nos volentes eidem Tydemanno, quo ad recuperacionem pannorum et mercimoniorum suorum predictorum, quatenus cum iusticia poterimus subuenire tibi precipimus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum [ osv. som i foranstaaende brev).
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1310-29 sept. 1311 er ankommet til Ravensworth (Ravensere). og over den told de har betalt for sine indførte varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 56/10 (utdrag).
Compotus Roberti de Barton et Gilberti de Bedeford de bonis apud Rauensere adductis a festo Sancti Michaelis a o Regni [589 aar1310-1311] Regis E(dwardi) filij. Regis. E(dwardi). quarto vsque festum Sancti Michaelis a o quinto. Nauis Alberti de Campen intrauit in Portum de Rauensere xxiij o die Januarij anno supradicto. Idem habuit - xxix lastas allecis Norwagie precii - xxj lj. vnde custuma . . . . . . . . . . . . . v s. iij d. Nauis Edwardi filii Mintii intrauit ibidem eodem die. Idem habuit - xxx lastas allecis Norwagie precii - xxx lj. vnde custuma . . . . . . . . . . . . . v s. vj d. Nauis Johannis de Norwagia intrauit in portum de Rauensere xxij o die Junij. Anno supradicto. Idem habuit in eadem naui - MDCCLxxx waynscote precij iiij lj. - vnde custuma . . . . . . . . . . . xij d. Idem habuit - C/xxij tunholt precij x s. - vnde custuma . . j d. ob. Idem habuit - CC virones precij - xxviij s. - vnde custuma . . . . . d. ob. Nauis Johannis clerici de Stauangre intrauit in portum de Rauensere v o die Julij. Idem habuit - MM bord. precij - xlvj s. viij d. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - MM speres precii - xlvj s. viij d. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. Idem habuit - MD Luscrayth precii lx s. - vnde Custuma . ix d. Jurdanus de Osenbrigge habuit in eadem Naui - M/X Luscrayth precij xxv lj. - vnde custuma . . . . . . . vj s. iij d. Idem habuit - M/vij cropling precii - v lj. v s. - vnde Custuma . . . . xv d. o. q. Idem habuit - Lij bollas olei precii vj lj. x s. - vnde Custuma . . . . xix d. ob. Idem habuit - xxx daker bukskin precii - ix lj. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . ij s. iij d. Idem habuit - xx daker gaytskin precii - L s. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . vij d. ob. Tydeman font de Lubik habuit in eadem naui MMM Luscrayth precii - vij lj. x s. - vnde Custuma . . . . xxij d. ob. Idem habuit - D Lenges precii - L s. - vnde Cnstuma vij d. ob. Girwald de Felthuses habuit in eadem naui - MDC luscrayth precii - iiij lj. - vnde Custuma . . . . . . . xij d. [590 aar1310-1311] Idem habuit - M flatfysk precii - L s. - vnde Custuma . . . . vij d. ob. Idem habuit - MMCCC cropling precii xxxiiij s. vj d. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . v d. q. Idem habuit - D lenges precii - L s. - vnde Castuma . vij d. ob. Johannes Pape habuit in eadem naui - M balgfych (!) precii vij lj. x s. - vnde Custuma . . . . . . . . xxij d. ob. Idem habuit - MMMM cropling precii - lx s. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - Lxxij bollas olei precii - ix lj. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. iij d. Henricus Skiphere habuit in eadem naui MMM bollfych precii vij lj. x s. - vnde Custuma . . . . . . . . xx d. ob. Idem habuit - CCC Lenges precii - xxx s. - vnde Custuma . . . . iiij d. ob. Idem habuit - DC flatfych precii - xxx s. - vnde custuma . . . . iiij d. ob. Idem habuit - MMM cropling precii - xlv s. - vnde Custuma . . . . vj d. o. q. Idem habuit - v barillos tere precii - x s. - vnde Custuma . . . . j d. ob. Henricus de Lubike habuit in eadem naui - MM Luscrayth precii - v lj. - vnde Custuma . . . . . . . . xv d. Idem habuit - D Lenges precii - L s. - vnde Custuma . vij d. ob. Idem habuit - M cropling precii - xv s. - vnde Custuma . ij d. q. Idem habuit - xviij bollas olei precii - xlv s. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . vj d. o. q. Nauis Olaui de Berthen (!) intrauit ix o die Julij. Idem habuit - MMMD bord. precii - vij lj. - vnde Custuma . . . . xxj d. Idem habuit - MD cheueruns precii - Lx s. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - xxiiij bollas olei precii - Lx s. - vnde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Idem habuit - DCCC luscrayth precii - xl s. - vunde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . vj d. Petrus Saplard habuit in eadem naui - C bord. vj barellos picis precii - L s. - vnde Custuma . . . . . . vij d. ob. [591 aar1311] Nauis Thorkell de Oustnesse intrauit ibidem eodem die (dvs xvij die Julij.) Idem habuit - M/V cheuerones precii - vj lj. v s. - vnde Custuma . . . . xvij d. o. q. Idem habuit - iij daker bukfell precii - xviij s. vnde Custuma . . . . ij d. ob. q. Idem habuit - iij bollas olei precii - iij s. - vnde Custuma . . ob.
Kong Edward II av England skriver paany til kong Haakon V av Norge for William Toller fra Grimsby, som endda ikke har faat sin ret; tværtimot har kong Haakon ladt Galfrid le Taverner, som bragte det foregaaende brev, kaste i fængsel.
Rot. litt. claus. 4 Edw. 2, m. 8 d. Trykt hos Rymer II, 133. Jfr. nr. 472.
Pro Willielmo Toller, ciue et mercatore de Grymesby.
Magnifico principi, domino H[aquino], Dei gracia, Regi Norwegie illustri, amico suo karissimo, Edwardus, etc. salutem cum dileccione sincera. Nuper ex querela Willielmi Toller, burgensis et mercatoris nostri ville nostre de Grymesby, nobis intelligi datum erat, quod cum homines et seruientes sui quandam nauem ipsius Willielmi, bladis et aliis bonis et victualibus, ad valenciam trescentarum librarum sterlingorum, in partibus Estlandie, vsque regnum nostrum Anglie ducendam, onerassent: Et navis illa, in veniendo versus regnum nostrum, vsque in portum de Calfuesound, juxta Malestronde, infra regnum vestrum, tempestate maritima agitata, et in eodem portu fracta fuisset: Ac Willielmus Barel, magister navis predicte, videns periculum imminere, certam conventionem cum Herepeter Dire(!), balliuo ville predicte de Malestronde, et Eyrico Gunnoresone, vt ipsi bona et mercimonia predicta ad terram deferri, et ea absque distraccione aliqua saluari facerent, iniisset; Iidem, Here Peter Dire et Heyricus, collecta sibi multitudine malefactorum de partibus illis, blada et alia bona predicta, statim cum ad terram delata fuerant, vi et armis ceperunt, et asportauerunt, et omnes marinarios nauis predicte ceperunt, et carceri [592 aar1311] manciparunt, ipsos sub hujusmodi carcerali custodia per dimidium annum et amplius detinendo, in dicti mercatoris nostri et marinariorum predictorum graue dispendium et jacturam. Propter quod vestram magnificenciam regiam rogauimus postmodum per nostras litteras speciales, quod prefato mercatori nostro, de bladis et aliis bonis suis predictis, ut premittitur, asportatis, plenam et debitam restitucionem, vel aliam satisfaccionem competentem, necnon de dampnis que occasione predicta sustinuit, emendas racionabiles fieri faceretis nostris precibus et amore; et quod nos de eo, quod inde facere velletis, redderetis per vestras literas cerciores; Et, quia, ex iterata et graui querela predicti mercatoris nostri, accepimus jam de nouo, quod vos, spretis et inauditis nostris precibus supradictis, aliquam restitucionem seu satisfactionem, de bladis et bonis, seu eciam de dampnis predictis, eidem mercatori nostro adhuc facere non curastis; set, peiora prioribus cumulando, Galfridum le Taverner de Grymesby, qui vobis dictas nostras litteras presentauit, statim jussistis duro carceri mancipari; in quo adhuc detinetur, in vite sue periculum manifestum; de quo quamplurimum admiramur, presertim cum omnes, de regno vestro, et precipue literas vestras regias deferentes, vbicunque voluerint, infra regnum nostrum libere et absque impedimento aliquo valeant se transferre. Vestram amiciciam requirimus cum affectu, quatinus prefatum Galfridum a carcerali custodia liberari; et dicto mercatori nostro, vel ejus attornato, de bladis et bonis suis predictis, restitucionem, vel aliam satisfaccionem competentem, ac de dampnis predictis emendas racionabiles ad presens fieri iubeatis; ita quod homines et mercatores, de regno vestro, infra regnum et potestatem nostram, cum suis bonis et mercimoniis venientes, pertractari faciamus fauorabilius et graciosius ex hac causa. Et quid, ad hunc rogatum nostrum, faciendum decreuerit vestra regia magnitudo, nobis rescribere velitis per presencium portitorem. Dat´ apud Berewycum super Twedam, quinto die Maii.
[593 aar1312] 
Ni norske kjøbmænd, Nikolas fra Jordvin, Ivar fører av "Gaddebusse" (dvs "Godebussen"?), Ivar fra Skervanger (d. e. Skerfangr under Selje kirke?), Gudmund fører av "Oksen", Roar fører av "Storebussen", Uspak fører av "Langebussen", Torgils fører av Biskopsbussen(?), Jon fører av kongens kogge og Kolbein fra Tofte faar utnævnt forsvarere i saken mot Tidemann de Lippa.
Close Roll. 6 Edw. II, m. 25 d. Jfr. nr. 474 og 488 og Hist. Tidsskr. 3 R. B. IV, 68.
De Attornato.
Nicholaus de Yordewy, Ywer de Gaddebussh, Iwer de Skerfhungre, Godemender de Hoxe, Rogerus Grandebussh, Huspaker de Logbussh, Corges Episcopi, Johannes de Kynggescogge, et Columbinus de Thopyn mercatores Norwagie pro loquela suo Walterum Payn et Rogerum Swetyne de Clenchwarton capellanum ad [finiendum] vel perdendum in loquela que in cancellaria domini Regis per breue Regis inter Tydemannum Lippe, et prefatos Nicholaum, Ywer, Godemender, Rogerum, Huspaker, Corges , Johannem et Columbinum, super arestacione quorundam bonorum et mercimoniorum mercatorum predictorum, ad sectam prefati Tydemanni apud Lenn arestatorum etc.
Tidemann de Lippa faar forsvarer i den nævnte sak.
Close Roll. 6. Edw. II, m. 25 d.
De Attornato.
Tydemannus de Lippa. pro loquela suo Rogerum de Wadenho ad procequendum arestum trescentarum librarum sterlingorum versus homines et mercatores de terra et potestate domini Regis Norwagie, et ad faciendum vlterius predictum negocium tangencia quoquo modo.
Kong Edward II klager til kong Haakon V over at denne har lagt beslag paa skibe og varer for kjøbmænd fra Lynn til værdi av 6 000 /l-pund/ og mere og sat kjøbmændene selv, 40 i tal, fast.
Close Roll. 6. Edw. II, m. 25 d.
Pro diuersis mercatoribus Anglie in Norwagie arestatis.
Magnifico principi domino .H. dei gracia Regi Norwagie illustri, Amico suo karissimo Edwardus, eadem gracia Rex Anglie Dominus Hibernie et Dux Aquitanie salutem cum dileccione sincera. Dum [594 aar1312] Reges et Principes aliique domini terrarum quibus populi regimen est commissum, mercatores et alios subditos suos hinc et inde benigne et curialiter pertractant, ac racionabiliter sicut decet mutuam inter se et eorum subditos pacem et concordiam nutriunt et amorem. Nuper siquidem ex querela quorundam hominum nostrorum, intelligi datum erat, quod vos mercatores nostros de villa Lennie et aliunde de regno nostro ad partes regni vestri causa negociandi ibidem venientes usque ad numerum quadringentorum virorum cum nauibus et bonis et mercimoniis suis ad valenciam sex Milia librarum et amplius Sterlingorum fecistis voluntarie et absque causa racionabili arestari, et quod ipsos sub aresto huiusmodo adhuc facitis detineri, in ipsorum iacturam et dispendium manifestum, vnde cogimur plurimum admirari, presertim cum hominibus vestris et aliis quibuscumque infra regnum nostrum et dominium hactenus venientibus, et de nostris subditis vel eorum aliquo in nostra Curia conquerentibus plenius et debitum in omnibus complementum iusticie fecerimus exhiberi, vestram igitur amicitiam affectuose requirimus et rogamus, quatinus mercatores nostros predictos infra potestatem vestram vt premittitur arestatos, cum nauibus et bonis et mercimoniis suis predictis, iubere velitis ab arestato predicto, quiete deliberari, vt sua mercimonia libere sicut decet valeant exercere. Et si forte aliqui de subditis vestris contra subditos nostros sub vel eorum aliquem de aliqua iniuria ipsis per dictos subditos nostros vel eorum aliquem qualitercumque illata querelam in Curia nostra deponere voluerint, parati sumus et semper erimus huiusmodi conquerentibus plenam et celerem iusticiam exhibere. Quid autem faciendum duxeritis in hac parte nobis per litteras vestras et latorem presencium, circa festum Pentecostes proximo futurum, si placeat rescribatis. Datum apud Wyndesoram .xx. die Octobris. dupplic´.
Forlik mellem kong Haakon V´s sendebud hr. Bjarne (Erlingsson) av Bjarkøy og Ivar Olavsson paa den ene side, og kong Robert av Skotland paa den anden, angaaende forurettelser, som gjensidig er tilføiet deres undersaatter, især paa Orknø og Shetland og i Bergen (kjøbmænd fra St. Andrews).
Efter prof. Munchs avskrift av orig.-dentur. p. perg. i "Register-house" i Edinburg. Remmer til 4 segl mangler. Paa de to første er skrevet: S. Berneri de Berkerey og S. Juari fil. Oulaui. I brevets øverste rand sees den utskaarne nedre del av bokstaverne EFGH. Før trykt i D. N. II, 114. [595 aar1312] 
Memorandum quod anno domini millesimo ccc o duodecimo die dominica proxima ante festum omnium sanctorum apud Jnuernys in Scocia serenissimus princeps dominus Haquinus quintus dei gracia rex Norwegie per dominum Bernerum de Berkereye baronem suum, et Juarum filium Oulaui ecclesiarum Bergensis et Orcadensis canonicum procuratores suos et nuncios speciales ex parte una et Robertus eadem gracia Scottorum rex personaliter ex altera conuenerunt ad tractandum concorditer super quibusdam iniuriis et discordiarum materiis inter ipsos# reges regna sua et regnorum suorum jncolas ortis et commissis sedandis et amouendis reformandis et emendandis hincinde; quibus die et loco procuratores et nuncii domini regis Norwagie predicti nomine dicti regis et hominum suorum quorum intererat satisfaccionem fieri pecierunt amicabiliter et emendam, de quibusdam iniuriis dampnis et grauaminibus hominibus dicti domini regis Norwagie et eorum bonis infra proprias terras suas Orcadie videlicet et Syettelandie per quosdam dicti regni Scocie malefactores irrogatis et perpetratis, tam per jnuasionem terrarum Orcadie, quam per capcionem nobilis viri domini Berneri Peff´ militis, dicti domini regis Norwagie senescalli in illis partibus deputati, qui vltra propria bona sua capta et secum asportata, necesse habuit vitam suam redimere de manibus dictorum malefactorum cum fermiis dicti domini regis quas penes se collectas habuit et leuatas in partibus supradictis. Dictus dominus rex Scocie quamuis huiusmodi perpetrati delicti et dampnorum datorum inscium se nouerit penitus et immunem. prout dictis nunciis audientibus ob reuerenciam dicti domini regis Norwagie fide digna pluries fuerat protestatus, nec aliud per famam audierunt in partibus supradictis, propter bonum pacis inter regna Norwagie et Scocie temporibus inite retroactis, et ad ampliorem dileccionem in posterum confouendam, pro dampnis datis in Orcadia per malefactores suprascriptos, sexcentas marcas sterlingorum eisdem nunciis nomine dicti domini regis Norwagie dare conuenit, in ecclesia sancti Magni in Orcadia eis in pecunia numerata persoluendas; quam quidem pecunie summam pro dictis dampnis sic promissam, ijdem procuratores et nuncii nomine dicti domini sui et suorum sponte recipere concesserunt in solutum, pacto et animo, dictum dominum [596 aar1312] regem Scocie regnum suum et homines suos perpetuo liberandi ab obligacione qualibet et accione ex huiusmodi causa maleficij dicto domino regi Norwagie, regno suo vel hominibus acquisita, adeo quod si dampna data in aliquo se extenderint vltra summam sexcentarum marcarum illud se remisisse fatentur penitus per presentes. dictorum malefactorum et eorum fautorum punicionem, prefati domini regis Scocie arbitrio totaliter relinquentes. Emenda facienda pro dampnis datis in Syettelandia, de consensu eorundem nunciorum. remansit in suspenso, quousque per fidelem inquisicionem per dictos nuncios faciendam super dampnorum datorum quantitate constare poterit euidenter, et cum de dictis dampnis prefato domino regi Scocie sufficienter constiterit racionabilem emendam fieri faciet de eisdem. Ex parte vero dicti domini regis Scocie et suorum ipso presente satisfaccio petita fuit et emenda, de incarceracione burgensium et mercatorum suorum ciuitatis sancti Andree in Scocia, in nullo contra dictum dominum regem Norwagie vel suos delinquencium, et de bonorum suorum capcione in regno Norwagie per balliuos et ministros domini regis Norwagie, ipso in regno existente, que quidem bona se extendunt ad summam sexcentarum librarum sterlingorum, et quorum bonorum liberacionem prefati habere non poterant mercatores, set post diuitinam incarceracionem et alias plures angustias, ad propria vacui redierunt. Jtem petita fuit satisfaccio et emenda de capcione verberacione et vinculacione Patricij de Monte alto armigeri eiusdem regis Scocie et bonorum suorum spoliacione in terra Orcadie per balliuum domini regis Norwagie, qui quidem Patricius in vinculis sic detentus, liberacionem a vinculis et vitam suam coactus fuit redimere pro quadraginta marcis sterlingorum. Dicti vero nuncij amicabilem responsionem dicti domini regis Scocie, et racionabilem satisfaccionem ad peticiones suas vt decuit attendentes prefatorum mercatorum bona capta in regno Norwagie per balliuos regis, vt dictum est, et ad huc ibidem detenta, liberare et plene restituere eisdem mercatoribus vel eorum attornatis conuenerunt et manuceperunt nomine domini sui regis Norwagie antedicti. Jta quod propter aliquam causam que ortum habuit ante diem confeccionis presencium dicta bona iterato non capientur, eciam si dicti mercatores cum bonis suis de regno Norwagie transeuntes reuersi fuerint quasi repulsi tempestate. Jniurias autem illatas et dampna [597 aar1312] data Patricio de Monte alto supradicto, quatenus veritas comperta fuit per fidelem inquisicionem in presencia hominum dicti domini regis Scocie ad hoc deputatorum faciendam, emendare manuceperunt et restaurare. Ad que omnia et singula fideliter obseruanda predicti Bernerus de Berkereye et Juarus filius Oulaui procu(ra)tores et nuncii domini regis Norwagie antedicti. in animam dicti regis et in animas suas proprias publice iurauerunt, ac dictus dominus rex Scotorum per venerabilem patrem dominum Ferchardum dei gracia episcopum Katenensem. nobilem virum dominum Magnum comitem Cathannie et discretum virum magistrum Rogerum de Jnuernys Morauiensis ecclesie cancellarium, ad hoc speciale mandatum habentes in suam et eorum animas publice fecit iurare. Jn quorum omnium testimonium presens memorandum in modum cyrographi indentati est confectum, cuius vna pars penes dominum regem Norwagie remanens, sigillo dicti domini regis Scocie consignatur, et altera pars penes dictum dominum regem Scocie remanens sigillis dictorum nunciorum nomine domini sui, vna cum sigillis venerabilis patris domini Wilelmi dei gracia episcopi Orcadensis et nobilis viri domini Magni comitis Katannie et Orcadie gracia testimonij et firmitate bone fidei est signata.
Indentata. - Composicio super transgressionibus in Orchadia. - Concordia inter Haquinum 5 et Robertum 1. 312.
Den norske konges utsendinger og kong Robert av Skotland fornyer traktaten i Perth av 2 Juli 1266 (som ogsaa er trykt i D. N. VIII nr. 9).
Efter orig. p. perg. i Register House i Edinburg. Trykt i Acts of the Parliaments of Scotland I p. 78 ff.
In nomine domini amen. Anno ab incarnacione domini Millesimo, trecentesimo, duodecimo, die dominica proxima post festum apostolorum Symonis et Jude, Conuenientibus apud Inuernyss in Scocia, Serenissimo principe, domino Haquino quinto dei gracia Rege Norwagie illustri, per solemnes nuncios, Nobilem virum, dominum Bernerum de Berkerey, baronem, et discretum [598 aar1312] virum, dominum Iuarum filium Oulaui, ecclesiarum Bergensis et Orkadiensis canonicum, ad omnia facienda, quo ad infrascripta, que dictus dominus Rex Norwagie facere posset, si personaliter presens esset, sufficientem potestatem habentes, ex parte vna; ac Magnifico principe, domino Roberto, eadem gracia Rege Scotorum illustri, personaliter cum consilio suo ex altera: Ex hibita fuerunt, recitata et recognita, concorditer per vtramque partem, quedam munimenta, super composicione et finali concordia, Inter magnificos, et illustres principes, bone memorie, dominos, Magnum quartum, et Alexandrum tercium, Norwagie et Scocie reges, et eorum heredes retroactis confecta temporibus in hec verba: In nomine patris et filij et spiritus sancti amen. Vt certitudo presencium det veram ac euidentem memoriam preteritorum eternaliter est sciendum quod anno gracie millesimo ducentesimo sexagesimo sexto die Veneris proxima post festum apostolorum Petri et Pauli in ecclesia fratum Predicatorum apud Perth inita fuit hec composicio et finalis concordia super contencionibus querimonijs dampnis et iniurijs ac discordijs jnsularum Mannie et Sodorensium ac jurium earundem sopiendis diuina cooperante prouidencia jnter magnificos et illustres principes dominum Magnum quartum dei gracia regem Norwegie illustrem per solempnes nuncios suos dominos Asketinum cancellarium suum et Andream filium Nicholai baronem suum super hijs illuc specialiter destinatos ac legitime constitutos comparentes ibidem ex parte vna et dominum Alexandrum tercium eadem gracia regem Scocie (illustrem) ibidem cum clero et proceribus regni sui maioribus personaliter comparentem ex altera. sub hac forma videlicet quod dictus dominus Magnus rex Norwegie tanquam amicus pacis et cultor iusticie ad dei reuerenciam et mutue dileccionis ac pacis obseruanciam diligencius confouendam et animarum periculum propulsandum ac strages hominum cicius euitandum ad instanciam et honorem domini Allexandri regis Scocie memorati Manniam cum ceteris insulis Sodorensibus et omnibus alijs jnsulis ex parte occidentali et australi magni Haff cum omni jure quod in eis ipse et progenitores sui habuerunt ab antiquo tempore vel ipse et heredes sui habere poterunt in futurum per predictos viros discretos dominos Asketinum cancellarium ipsius domini Magni regis Norwagie et Andream filium Nicholai baronem suum habentes ab [599 aar1312] ipso rege plenam auctoritatem componendi et concordandi super ipsis amicabiliter et socialiter concessit resignauit et quietas clamauit tam in petitorio quam in possessorio pro se et heredibus suis imperpetuum, tenendum habendum et possidendum dicto domino Allexandro tercio regi Scocie et suis heredibus cum dominijs homagijs redditibus seruicijs et omnibus iuribus et pertinencijs dictarum jnsularum sine aliquo retenemento vna cum jure patronatus episcopatus Mannie saluis jure jurisdiccione ac libertate ecclesie Nidrosiensis in omnibus et per omnia quod vel quas habet in episcopum et ecclesiam Mannie et exceptis jnsulis Orchadie et Hietlandie quas jdem rex Norwagie cum dominijs homagijs redditibus seruicijs et omnibus juribus et pertinencijs suis infra easdem contiguis domino suo specialiter reseruauit jta quod omnes homines dictarum insularum que prefato domino regi Scocie sunt concesse resignate et quiete clamate tam maiores quam minores subiaceant legibus et consuetudinibus regni Scocie et secundum eas exnunc in posterum tractentur et judicentur. Pro hijs autem forisfactis vel iniurijs et dampnis que fecerunt vsque in hodiernum diem dum memorato domino regi Norwagie adherebant nullatenus puniantur nec querelentur super hereditatibus suis in illis jnsulis sed pacifice stent in eisdem sub dominio domini regis Scocie sicut alij liberi et ligei dicti domini regis Scocie qui liberiori iusticia gaudere dinoscuntur nisi aliquid de cetero faciant propter quod iuste puniri debeant juxta leges et consuetudines regni Scocie approbatas et si in dictis jnsulis sub dominio dicti domini regis Scocie morari voluerint morentur in dominio libere et in pace et si recedere voluerint recedant cum bonis suis licite libere et in plena pace itaque nec morari nec recedere contra leges et consuetudines regni Scocie et suum libitum compellantur. Dominus itaque Allexander rex Scocie memoratus veritatis zelator ac pacis et concordie amator et heredes sui imperpetuum pro istis concessione resignacione et quieta clamacione et precipue pro bono pacis et vt fatigaciones et labores redimantur dabunt et reddent imperpetuum sepedicto domino regi Norwagie et heredibus suis et eorundem assignatis imperpetuum infra octauas natiuitatis sancti Johannis baptiste jn Orchadia terra scilicet domini regis Norwagie in ecclesia sancti Magni in manibus episcopi Orchadie seu balliui ipsius domini regis Norwegie ad hoc per ipsum specialiter deputati vel in eadem [600 aar1312] ecclesia deponent ad opus ipsius domini regis Norwegie sub custodia canonicorum eiusdem ecclesie si episcopus vel balliuus non inueniantur ibidem quj dabunt eis literas adquietacionis et facte solucionis centum marcas bonorum ct legalium sterlingorum secundum modum et vsum curie Romane ac regnorum Francie Anglie et Scocie numerandas annuatim et nichilominus quatuor milia marcarum sterlingorum dicto modo numerandorum infra proximum quadriennium loco et termino prenotatis videlicet mille marcas infra octauas natiuitatis sancti Johannis baptiste anno gracie millesimo ducentesimo sexagesimo septimo et centum marcas de predicta pensione. Et anno gracie mcclx octauo ad eosdem locum et terminum mille marcas et centum marcas de pensione prefata et anno gracie mcclx nono dictis loco et termino mille marcas et centum marcas de memorata pensione. et vltimo anno gracie mcclcx eisdem loco et termino mille marcas de eadem pensione jnposterum autem dictis loco et termino duntaxat centum marcas de pensione predicta predicto modo numerandas imperpetuum pro omnibus annuatim, et ad hec omnina et singula vt prenominata sunt fideliter et firmiter obseruanda dicti A. cancellarius et A. baro pro domino suo Magno illustri rege Norwagie et heredibus suis et assignatis in animam ipsius regis de cuius voluntate eis super hijs constabat ad plenum et animas proprias iurarunt publice in ecclesia fratrum Predicatorum apud Perth tactis ewangelijs sacrosanctis et dictus dominus Allexander rex Scocie per nobiles viros Adam comitem de Karrik et Robertum de Meyners eodem modo in animam suam et animas eorum pro se et heredibus suis fecit iurare solempniter in presencia nunciorum eorundem. Et ad maiorem huius rei securitatem vtraque pars se obligauit ad penam decem milium marcarum sterlingorum soluendam de plano et absque strepitu iudiciali a parte resilire volente parti composicionem istam et finalem concordiam obseruante composicione ipsa et finali concordia nichilominus imperpetuum in pleno robore duraturis. Dominus insuper Magnus rex Norwagie per nuncios suos supradictos seipsum et heredes ac successores suos et dominus Allexander rex Scocie se et heredes suos subiecerunt in hoc iurisdiccioni sedis apostolice vt vnica monicione premissa per sentencias excommunicacionis in personas nullius persona excepta et interdicti in regna absque strepitu iudicali et aliqua cause cognicione compellat [601 aar1312] partem resilientem a composicione et finali concordia predictis ad soluendum parti ipsas composicionem et finalem concordiam obseruanti dictam penam decem milium marcarum integre et plenarie et nichilominus ad ipsas composicionem et finalem concordiam jn omnibus et singulis articulis obseruandas non relaxandas quousque dicta pena vt dictum est plenarie fuerit persoluta. jpsis composicione et finali concordia in suo robore in omnibus ct per omnia duraturis et imperpetuum valituris. Renunciauit jtaque vtraque pars in hoc facto omni excepcioni fraudis et doli accioni in factum et priuilegio fori et specialiter restitucioni in integrum et omnibus litteris jnter eosdem reges et antecessores suos hucusque habitis et optentis cuiuscunque tenoris existant et omnibus litteris et indulgencijs apostolicis impetratis et impetrandis et omni remedio juris canonici et ciuilis per quod predicte concessio resignacio quieta clamacio composicio et finalis concordia impediri deferri vel destrui valeant seu modo aliquo eneruari. Adiectum est eciam huic concordie et statutum communi consensu inter reges et regna Norwegie et Scocie vt omnes transgressiones et delicta inter eos et antecessores suos et eorum homines vsque in hodiernum diem perpetrata ex vtraque parte penitus sint remissa quoad ecclesias sicut ad regna nullo ex hijs mali ire vel vindicte tramite remanente et vt obsides dictorum jnsulanorum hincinde capti et detenti plene libertati restituantur. Et si inimicus alterius regum ipsorum Scocie scilicet et Norwagie ad alterum ipsorum confugiat, ipsum in regno suo vel dominio ad grauamen eius a quo effugerit non receptet nisi forte ad tempus vt graciam sibi impetret, si graciam meruerit et si graciam domini sui offensi habere non poterit ipsum statim post annum non differat a se et suo dominio remouere, exceptis illis cui crimen lese maiestatis commiserint qui nullo modo hincinde recipientur. Jnsuper si contingat homines regni Norwagie quod absit, jn regno vel dominio regis Scocie pati naufragium vel econuerso liceat eis libere et quiete naues suas fractas vel collisas vna cum rebus suis omnimodis per se vel per alios recolligere et habere vendere et alienare absque omni calumpnia quam diu eas non habuerint pro derelicto. Et siquis contra hoc commune statutum concordie de rebus vel nauibus huiusmodi periclitatis quidquam fraudulenter vel violenter surrepuerit#, et super hoc conuictus fuerit tamquam raptor et pacis violator prout demeruerit puniatur [602 aar1312] consuetudine siqua sit contraria non obstanti. Siquis autem repertus fuerit et conuictus perturbator pacis istius et finalis concordie inter predictos reges et regna et eorum regnicolas habite et confirmate per regem in cuius dominio repertus fuerit qui talia presumpserit sic acriter puniatur vt pena illius metus fiat aliorum. Et in huius rei testimonium parti huius scripti in modum cyrographi confecti remanenti penes dictum dominum regem Norwagie illustrem sigillum dicti domini regis Scocie vna cum sigillis venerabilium patrum Gamelini sancti Andree et Johannis Glasguensis dei gracia episcoporum et nobilium virorum Allexandri Cumyn de Buchan Patricij de Dunbarre Willelmi de Marre Ade de Carrik comitum et Roberti de Meyners baronis est appositum et alteri parti eisdem scripti in modum cyrographi confecti penes dictum dominum regem Scocie remanenti sigillum excellentis dicti domini regis Norwagie vna cum sigillis venerabilium patrum Petri Bergensis Thorgilsi Styangrensis dei gracia episcoporum et nobilium virorum Gauti de Mele Brynolui filij Johannis Fynni filiij Gouti Andree filij Nicholai et Asketini cancellarij dicti domini regis Norwagie est appensum. Quas quidem composicionem, et finalem concordiam, concessionem, resignacionem, et quietam clamacionem sic pro bono pacis amicabiliter, et socialiter factas, vna cum ceteris omnibus et singulis, que superius continentur, Serenissimus princeps dominus Haquinus quintus Rex Norwagie, antedictus pro se et heredibus suis, et regno suo Norwagie, per dominos, Bernerum, et Ivarum nuncios suos supradictos, approbauit, ratificauit, et in persona dicti magnifici principis, domini Roberti Regis Scottorum illustris, et heredum suorum renouauit, et in presenti scripto eternaliter confirmauit, [pre]dictus vero magnificus princeps, dominus Robertus Rex Scocie Illustris, easdem composicionem, et finalem concordiam, concessionem, et quietam clamacionem, sic pro bono pacis amicabiliter et socialiter factas; vna cum solucione centum marcarum annuarum, sterlingorum ad vsum curie Romane, et regnorum Francie, Anglie et Scocie facienda domino Regi Norwagie et heredibus suis, et regno Norwagie inperpetuum annuatim in ecclesia beati Magni martiris, in Orcadia, terra videlicet dominj Regis Norwagie, in festo natiuitatis beati Johannis baptiste, sicut in originali instrumento, super hoc confecto plenius continetur, una cum ceteris omnibus supradictis [603 aar1312] pro se heredibus suis et regno suo approbauit, ratificauit, et in personis predicti serenissimi principis domini Haquini Regis Norwagie illustris et heredum suorum renouauit, et presenti scripto et eternaliter confirmauit. Et ad prescriptas antiquas compositiones et finalem concordiam cum omnibus et singulis, in eisdem contentis fideliter obseruandis, et nunc per dominos Haquinum et Robertum, Norwagie et Scocie reges prefatos, approbatas ratificat, renouat et confirmat ut supradictum est. predicti nuncij Norwagie pro domino suo Haquino rege Norwagie, heredibus suis et assignatis, in animam ipsius regis et in animas suas proprias iurauerunt, publice tactis sacrosanctis ewangeliis. Et venerabilis pater fferchardus Catenensis episcopus, et Magister Rogerus de Inuernijs, Morauiensis ecclesie Cancellarius, ad hos speciale mandatum habentes, in animam dominj sui Roberti Regis Scocie predicti, et in animas eorum pro dicto domino suo Rege et heredibus suis in presencia eorundem nunciorum modo consimili jurauerunt . . In cuius rei testimonium, parti huius scripti, in modum cirographi confecti remanentij, penes dominum Regem Norwagie, illustrem, Sigillum dicti domini Regis Scocie, vna cum sigillis venerabilium patrum, dominorum Henrici, Dauid, et Thome Ranulphi, Rossie, Atholie et Morauie comitum est appensum, Altero vero partj eiusdem scriptj, penes dictum dominum Regem Scocie remanentj, Sigillum dictj dominj Regis Norwagie, vna cum sigillis, venerabilium patrum, dominorum dei gracia, Nidrosiensis archiepiscopi, Beruiensis et Orcadensis episcoporum, domini Magni comitis Orcadie, ac dictorum nunciorum est appensum.
Kong Edward II byder fogderne i Boston at frigi et med salt lastet skib, tilhørende kjøbmand Tidemann fra Tyskland, som denne vilde føre til Norge. Tidemann har stillet sikkerhet for at skibet ikke skal komme til kongens fiender i Skotland.
Close Roll. 6. Edw. II, m. 20. Jfr. Hans. Ukb. II nr. 224.
Pro Tydemanno mercatore de Alemanie.
Rex Balliuis ville de sancto Botulpho salutem. Cum nuper pro eo quod datum erat nobis intelligi, quod plures mercatores extranei et alienigene, naues suas, bladis farina et aliis victualibus in portu ville predicte [604 aar1312] exinde, ad inimicos et rebelles nostros in partibus Scocie deducendas onerarunt, vobis precepimus firmiter iniungendo, quod omnibus aliis pretermissis omnes naues predictas, cum bladis, farina, et omnibus aliis victualibus predictes oneratas, arestaritis, et eas sub aresto teneretis, quousque aliud a nobis haberetis in mandatis vosque inter ceteras naues pretextu mandati nostri arestatas Nauem Tidemanni mercatoris de Alemannia, sale oneratam, quam ad partes Norwagie ducere vt asserit proponebat, arestari fecistis, et eam sic arestatam detinetis vobis precipimus, quod si predictus Tidemannus sufficientem vobis inuenerit securitatem, quod ad prefatos inimicos et rebelles nostros Scocie, nec aliunde cum inimicis nostris comitando, cum naue predicta si diuertet tunc accepta ab ipso securitate predicta nauem predictam sic oneratam, si occasione suspicionis predicte, et non alia de causa per vos fuerit arestata, sine dilacione de arestari, et eidem Tydemanno deliberari faciatis. Et hoc nullatenus omittatis. Teste Rege apud Wyndesoram .xxx. die Nouembris.
Kong Haakon Magnussons testamente til de 4 kongelige kapeller Mariækirke i Oslo, Apostel-kirke i Bergen, Olavs-kirke paa Avaldsnes og Mikaelskirke paa Tunsberghus. Bl. a. skjænker han til kirken paa Avaldsnes en stor klokke, som var støpt i England. (Jfr. II, nr. 214, III, nr 110).
Efter avskr. i Barth. IV. (E) 760-764 (slutningen) av en tapt bergens codex. Trykt i D. N. IV nr. 128. Her trykt i utdrag.
. . . . . . . . Ecclesie vero beati Olavi de Avalldsnes capelle regie legamus omnia indumenta, libros et reliquias, que in eadem ecclesia modo continentur, et omnes pannos sericos rubei coloris velatos pro indumentis faciendis, que in cista nostra inveniuntur; et tantum de panno serico aurifilo contexto, quod sufficiat ad ornatum dictorum indumentorum, et unam casulam albam de serico cum duabus dalmaticis, tribus cappis et uno antependio et unam cappam argenteam pro corpore Christi, cum una magna campana, que fusa fuit in Anglia per Siglavum . . . . . .
[605 aar1313] 
Kong Edward II skriver til kong Haakon V for Richard Hopman fra Lynn, hvis skib og varer til værdi af 240 /l-pund/ er beslaglagt i "byen Viken" (Tunsberg?); likeledes har kongens fogder i Bergen lagt beslag paa hans varer til værdi av 40 /l-pund/ og hans folk i begge byer er fængslet.
Rot. litt. claus. 6 Edw. II, m. 9 d. Trykt hos Rymer II. 206 f. Jfr. Hist. Tidsskr. 3 R. B. IV, 75.
Pro Ricardo Hopman de Lenn´.
Excellentissimo principi, domino Haquino, Dei gracia, Regi Norwagie illustri, amico suo karissimo, Edwardus, eadem gracia, etc. salutem, cum dileccione sincera. Grauem querelam dilecti mercatoris nostri, Richardi Hopman de Lenn, recepimus, continentem quod, cum ipse quandam nauem suam, quam apud Lenn in regno nostro Anglie diuersis bonis et mercimoniis suis, ad valenciam ducentarum et quadraginta librarum, onerari fecerat, usque Wyk´, infra regnum vestrum, causa negociandi ibidem de eisdem, per quosdam homines et servientes suos adduci fecisset. Quidam balliui et ministri vestri, de predicta villa de Wyk, navem illam, sic oneratam, in portu ejusdem ville, postquam ibidem applicuerat, arestarunt; aliique vesti balliui de Northbergh´ quedam alia bona et catalla sua, ad valenciam quadraginta librarum, ibidem inuenta, similiter ceperunt et asportauerunt; necnon homines suos, apud predictas villas de Wyk et Northbergh´ inuentos, ceperunt, et eos stricto carceri manciparunt, in quo adhuc detinentur; ac navem illam, una cum bonis, catallis, et mercimoniis predictis, eidem Richardo, sub aresto hujusmodi, detinent minus iuste, in ipsius Richardi dispendium non modicum, et status sui, ut accepimus, depressionem manifestam: Et, quia prefato mercatori nostro, sicut ceteris de regno nostro, volumus super premissis remedio, quo de jure poterimus, subuenire, amiciciam vestram affectuose requirimus et rogamus, quatinus nauem illam, cum bonis et mercimoniis, que in portu dicte ville de Wyk; ac eciam bona et catalla, que in predicta villa de Northbergh´, per prefatos balliuos et ministros vestros, ut premittitur, capta et arestata existunt, dearestari, ac ea prefato mercatori nostro, seu eius attornato in hac parte, ad commodum ipsius mercatoris inde faciendum, integre restitui; necnon prefatos homines suos a prisona, qua sic detinentur, deliberari, [606 aar1313] sine dilacione, nostris precibus faciatis; sicut velletis quod nos pro mercatoribus, et aliis subditis vestris, infra regnum nostrum venientibus, in casu consimili faceremus; Et, quid inde, ad nostri rogatum, facere decreueritis nobis velit litteratorie, per latorem presencium, vestra serenitas remandare. Dat´ apud Westm´, vicesimo octavo die Marcii.
Bjarne (Erlingsson) av Bjarkøy og Ivar Olavsson, kannik i Bergen og Orknø, kong Haakon V´s fuldmægtiger, kvitterer den skotske konge Roberts fuldmægtiger for den aarlige avgift av 100 mark sterling, som Skotlands konger skyldte den norske konge, for 1312 og de 5 foregaaende aar.
Efter prof. Munchs afskrift av "the Black Buik" i "Register house" i Edinburgh, fol. 8 b. Trykt med datum 23/3 1312 i D. N. II nr. 111.
[N]otum sit omnibus sancte matris ecclesie filijs, ad quos presentes litere peruenerint, quod nos Bernerus de Berkereye et Juarus filius Olaui Bergensis et Orcadensis ecclesiarum canonicus procuratores et nuncij speciales serenissimi principis, domini Haquini quinti dei gracia regis Norvagie jllustris ad omnia infra scripta generalem ac liberam potestatem et speciale mandatum habentes, recepimus et habuimus in pecunia numerata. die Jouis proxima ante festum annunciacionis dominice annj gracie millesimj trecentesimj duodecimj. jn. ecclesia sancti Magni in Orcadia per manus reuerendi patris dominj Ferchardi dei gracia Catanensis episcopi et nobilis viri dominj Magni comitis Catanie ac discreti viri magistri Rogerj de Inuernys Morauiensis ecclesie cancellarij serenissimi principis, domini Roberti dei gracia regis Scottorum illustris procuratorum, et nunciorum, ad hoc specialiter destinatorum soluencium, centum marcas bonorum et legalium sterlingorum, dicto domino nostro regi debitas de anno domini millesimo trecentesimo duodecimo, ad terminum natiuitatis beati Johannis baptiste eiusdem annj, racione annue pensionis centum marcarum. jn qua reges et regnum Scocie dicto domino nostro regi Norvagie, regno suo et regibus Norvagie, successoribus suis, tenentur et obligantur. et centum marcas pro quolibet anno quinque annorum precedentium, dicto domino nostro regi debitas ex causa supradicta prout in instrumentis super hiis confectis plenius [607 aar1313] continetur. De qua quidem solucione ex dicta causa nobis facta. nos contentos tenemus et pagatos, ac dominum Robertum regem Scocie predictum heredes suos et regnum suum nomine dictj domini nostri regis et nomine procuratorio de solucione pensionis presentis annj, et quinque annorum precedentium inperpetuum acquietamus et liberatos simpliciter recognoscimus per presentes. In cuius solucionis euidenciam has literas quiete clamacionis sigillis nostris, eisdem soluentibus tradidimus consignatas jn ecclesia sancti Magni in Orcadia die Jouis proxima ante festum annunciacionis dominice anno dominj supradicto.
Kong Edward II skriver til kong Haakon V for sine kjøbmænd i Lynn og omegn, hvem kong Haakon har ladt fængsle, saa flere alt er døde, og hvis varer han har lagt beslag paa. Kong Haakon hadde svaret paa et tidligere brev med klager over forurettelser mot norske kjøbmænd i England, og tilføiet at mænd fra Lynn og andre englændere som var kommet til Viken for at fiske, havde dræpt en ridder, hans sysselmand i Viken, og ti andre nordmænd. Kong Edward beder om at retfærdigheten maa ske fyldest og lover det samme og minder om at Galfrid Drew o. a. kjøbmænd fra Lynn har git norske kjøbmænd 100 /-l-pund/ til retssaken med Tidemann Lippe (d. e. fra Lippstadt, jfr. ovenfor nr. 478), hvilket fremgaar av en skrivelse, som er opsat mellem Galfrid Drew o. a. englændere og Ingelram Lende fra Trondhjem og andre Nordmænd.
Rot. litt. clans., 6 Edw. II m. 7 d. Trykt hos Rymer II, 207 f. Jfr. Munch IV, 2, s. 575 f.
De diuersis mercatoribus Anglie in Norvagia arestatis cum corum mercimoniis.
Magnifico principi, domino Haquino, Dei gracia, Regi Norwegie illustri, amico suo carissimo, Edwardus, etc. salutem, cum dileccione sincera. Pro mercatoribus nostris Lenn´ et parcium vicinarum (quos balliuus et officiarii vestri, ciuitatis vestre Bergensis, dudum ceperunt, et stricto carceri manciparunt, quorum multi, ut jam intelleximus, propter alimentorum subtraccionem, et duriciam ac asperitatem carceris, perierunt) ut ipsorum et bonorum suorum deliberacionem precipere curaretis, vestre serenitati regie nostras nuper transmisimus litteras speciales. Set vos, retentis adhuc in carcere nostris mercatoribus, sicut prius, nobis per litteras vestras, quas audiuimus et intelleximus [608 aar1313] diligenter, inter cetera rescripsistis, quod quidam mercatores, de regno vestro, de injuriis, violenciis, et arestationibus, quibus in regno nostro hiis diebus sunt, ut asserunt, contra justiciam aggravati, multipliciter conqueruntur; adiciendo in vestris litteris memoratis, quod quidam, iniquitatis filii, in villa Lenn´ ad piscandum, ut dicebant, allecia venientes, quendam militem, balliuum vestrum in Vykia, una cum decem aliis subditis vestris et regni vestri negociis existentibus, crudeliter occiderunt; super quibus mens nostra gravatur quamplurimum et turbatur: presertim cum nunquam nostre fuerit voluntatis, quod injurie, violencie, seu arestaciones alique mercatoribus, vel aliis de regno vestro, per aliquos de regno et potestate nostris fierent indebite vel injuste: nec adhuc intelligere possumus, quod mercatoribus vestris, per aliquos, vel aliquem de subditis nostris, hucusque aliter factum fuit; scientes pro certo quod, si nobis, per inquisiciones legitimas, constare poterit hujusmodi grauamina subditis vestris, infra regnum nostrum, illata fuisse, nos sufficientes emendas et satisfacciones debitas super illis, celerisque justicie complementum fieri faciemus. Et insuper, si malefactores predicti, qui prefatum militem, et alios secum existentes, ut premittitur, occiderunt, de regno seu potestate nostra sint, vel infra idem regnum vel potestatem poterunt inueniri, de ipsis judicium et justiciam fieri precipiemus, secundum legem et consuetudinem regni nostri. Et, quia inter nos et vos, nostrosque et vestros subditos, hinc inde foveri desideramus mutuos concordiam et amorem: ita quod mercatores nostri et vestri mercandisas suas, in nostris et vestris regnis et dominiis, libere et absque impedimento valeant exercere (prout in temporibus progenitorum nostrorum fierie consuevit), et ex dictarum litterarum vestrarum serie collegimus euidenter vos promptos esse similiter, et paratos ad faciendum omnia et singula, que pro vobis et vestris subditis, super discordiis, contencionibus, aut grauaminibus, inter nostros et vestros subditos qualitercumque suscitatis, pro bono pacis et justicie, fuerint equanimiter facienda: Nos consimilia pro nobis et nostris, quantum ad nos et ad ipsos attinet, illius amore, qui pacis Auctor fore dinoscitur, et pro quiete et commodo populi utriusque regnorum nostrorum, quatenus jus et racio dictauerint, promittimus nos facturos. [609 aar1313] Vestram amiciciam requirentes obnixius et rogantes, quatenus mercatores nostros predictos, qui adhuc superstites relinquuntur (quos eciam tempore, quo dicta felonia committi dicebatur, inclusos detinebat custodia carceralis) jubere velitis, nostri contemplacione, zeloque justicie, ab huiusmodi custodia liberari; bona ab ipsis capta, eis prout justum fuerit, restitui faciendo. Et, ut deliberacio mercatorum nostrorum predictorum et bonorum suorum eo facilius concedatur, placeat vobis cum diligencia debita ponderare quod Galfridus Drewe, et quidam alii mercatores nostri de Lenn´ quibusdam mercatoribus de regno vestro, occasione ejusdem grauaminis, ipsis mercatoribus vestris, ad sectam Tydemanni Lippe, infra regnum nostrum, ut dicebatur, illati, centum libras sterlingorum persoluerunt, sicut in quodam scripto indentato inter Ingelramum Lende de Thorenden´, et quosdam alios mercatores vestros ex parte una, et prefatum Galfridum et quosdam alios de regno nostro similiter ex altera, confecto, vidimus contineri. Si qui vero de subditis vestris, de aliquibus subditis nostris de aliqua injuria, ipsis facta, querelas in curia nostra deponere voluerint, et prosequi cum effectu, ipsorum subditorum vestrorum peticiones admitti, et eis super querelis hujusmodi plenam et celerem justiciam fieri faciemus; ita quod iidem subditi vestri exinde reputare debebunt merito se contentos. Et interim de excessibus et grauaminibus, subditis vestris infra regnum nostrum qualitercumque illatis, inquiri faciemus cum diligencia veritatem. Vestre igitur voluntatis beneplacitum, in premissis, nobis rescribere velitis per presencium portitorem. Dat´ apud Westm´, tercio die Aprilis.
Sheriffen i Norfolk og Suffolk har paa kong Edward II´s bud og paa grund av en klage fra Tidemann de Lippa i Lynn lagt beslag paa varer fra ni norske kjøbmænd. Da disse klaget, blev saken undersøkt ved utsagn fra edsvorne og da saken skulde fore i kongens kanslerret, mødte de norske kjøbmænd, men Tidemann undlot at møte. Kongen befaler derfor at kjøbmændene skal faa sine varer tilbake.
Rot. litt. claus. 6 Edw. II, m. 6. (Jfr. nr. 474, 478 ovenfor). [610 aar1313] 
Pro quibusdam mercatoribus Norvagie.
Rex vicecomiti Norff. et Suff. salutem. Cum nuper ad prosecucionem Tydemanni de Lippa mercatoris de regno nostro nobis suggerentis ipsum de pannis et aliis mercimoniis suis ad valenciam trescentarum librarum sterlingorum in portu Hezenze infra Norvagie per Bernardum Pech et alios malefactores de potestate Regis Norvagie vi armata depredatum fuisse, pro eo quod prefatus Rex eidem Tydemanno de pannis et mercimoniis sui predictis debitam satisfaccionem et de aliis transgressionibus et grauaminibus prefato Tydemanno per predictis malefactores multipliciter illatis emendas racionabiles, licet per recolende memorie dominum .E. genitorem nostrum dum vixit et nos postmodum fuisset super hoc pluries requisitus, fieri facere non curauit, set eidem Tydemanno omnino defuit in iusticia exhibenda sicut Major et communitas ville de Lenn per literas suas patentes sigillo communitatis eiusdem ville de Lenn signatas nobis fuerint testificati, tibi precepimus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie que infra balliuam tuam inuenirj contingeret vsque ad summam dictarum trescentarum librarum sterlingorum sine dilacione arestari et absque distraccione aliqua custodiri faceres quousque eidem Tydemanno de pannis et aliis mercimoniis suis predictis plenarie esset satisfactum, vel aliud a nobis inde haberes in mandetis, ac postmodum ex parte Nicholai de Yordin, Jwer de Gaddebussh Jver de Sherfhungre Godmender de Hoxe, Rogeri Grandbussh, Huspaker Logbussh Thorges Episcopi, Johannis de Kyngescogge et Columbini de Thopin mercatorum de dictis partibus Norwagie apud Lenn episcopi per te ad sectam ipsius Tydemanni arestatorum per Walterum Payn et Rogerum de Clenchwarton capellanum attornatos suos coram nobis in cancellarum nostra constitutos conquerendo esse monstratum, quod prefati mercatores iniuste arestabantur adicientes quod si bona et mercimonia prefati Tydemanni capta fuerint vt asseritur, sibi tamen pro parte eorumdem restitucio et de residuo competens satisfaccio vnde se contentum reputabat facta fuerit hoc offerentes se verificare, dictusque Tydemannus per attornatum suum coram nobis ibidem constitutum asserentem quod bona et mercimonia predicta in portu predicto vt predicitur capta et quod prefato Tydemanno [611 aar1313] restitucio seu aliqua satisfaccio de eisdem aliquo tempore facto non fuerint, petentemque super premissis inquiritur veritatem per quod nuper precepimus Maiori et balliuis ville de Lenn episcopi quod ipsi duodecim mercatores et Maiori et vicecomiti Londoniensi quod ipsi duodecim alios mercatores et balliuis ville de Gernemuth quod ipsi duodecim alios mercatores tam indigenas quam alienigenas, per quos rei veritas in premissis melius sciri posset, venire facerent coram nobis in cancellaria nostra die Mercurii proxima post mediam quadragesimam proximo preteritam vbicunque tunc esset ad recognoscendum super premissis plenius veritatem ad quem diem licet prefati mercatores per attornatos suos predictos coram nobis in Cancellaria nostra apud Westmonasterium cum sufficienti numero mercatorum tam indigenarum quam alienigenarum per predictis maiores vicecomites et balliuos ibidem missarum comparuerint, parati in omnibus stare iuri, idem Tydemannus per se vel per procuratorem ad diem illum coram nobis, quamuis diucius expectatus et puplice proclamatus et preconizatus fuisset, comparere non curauit, per quod consideratum fuit tunc ibidem quod bona et mercimonia hominum et mercatorum Norwagie predictorum per te ad sectam ipsius Tydemanni vt predicitur arestatorum dearestentur, et prefatis mercatoribus aut eorum attornatis restituantur ad commodum ipsorum mercatorum inde faciendum. Et ideo tibi precipimus quod predicta bona sine dilacione dearestari et eisdem mercatoribus aut erorum attornatis liberari facias ad commodum ipsarum mercatorum inde faciendum prout sibi melius viderint expedire. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Aprilis.
Kong Edward II befaler sheriffen i Norfolk at beslaglægge norske kjøbmænds varer til værdi av 48 /l-pund/ til fordel for David de Cotesbroke fra London, som uten grund har faat sine varer beslaglagt i Norge.
Close Rolls, 6. Edw. II, m. 8.
Pro Dauid de Cotesbroke.
Rex vicecomiti Norff. salutem. Cum nuper ad querelam Dauid de Cotesbroke ciuis et mercatoris nostri London nobis suggerentis ipsum quedam bona et mercimonia diuersorum mercatorum de regno nostro vsque ad partes Norwagie [612 aar1313] ad commodum inde faciendum per seruientes suos duci fecisse et ea per Regem Norwagie absque causa arestata, et detenta fuisse eundem Regem per literas nostras rogauerimus speciales, quod bona et mercimonia predicta taliter arestata sine dilacione dearestari, et dictis mercatoribus liberari faceret, ad commodum suum faciendum, et de dampnis que sustinuerint in hac parte eis fieri faceret emendas competentes, qui quidem Rex licet literas illas receperit, et ex parte predicti Dauid et aliorum mercatorum predictorum pluries requisitus sicut Maior et communitas ciuitatis nostre London per literas suas communi sigillo suo consignatas nos sertificarunt. Et quia prefato Dauid super premissis in defectum prefati Regis volumus de remedio congruo prouidere, tibi precipimus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie, que infra balliuam tuam inueniri contingerit vsque ad summam predictarum quadraginta et octo librarum, nec non ad valorem dampnorum que idem Dauid sustinuit in hac parte sine dilacione arestari et saluo absque distraccione aliqua custodiri facias, quousque sibi de bonis et mercimoniis suis predictis, ac eciam de dampnis illis fuerit satisfaccionem, vel aliud a nobis super hoc habueris in mandatis. Et de toto facto tuo in hac parte, nec non que et cuiusmodi bona et mercimonia arestaueris, et quorum mercatorum fuerint, et qualiter et quo modo, nos in cancellaria nostra distincte et aperte sub sigillo tuo, reddas quamcicius peteritis certiores. Hoc breue nobis remittens. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Aprilis.
Kong Edward II befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse angaaende klager fra norske kjøbmænd over, at de i Lynn og andetsteds i grevskapet Norfolk har været utsat for forurettelser og overlast, og ang. klage fra den norske konge over, at Lynns mayor i retten har avlagt falskt vidnesbyrd mot ham.
Patent Rolls, a o 6 Edward II, part II, m. 16 d.
De inquirendo de iniuriis factis Mercatoribus de potestate Regis Norwagie.
Rex dilectis et fidelibus suis Johanni de Thorpe, Ricardo de Walsingham et Roberto Burguillon. salutem. Litteras magnifici [613 aar1313] principis domini Haquini Regis Norwegie nobis directas nuper recepimus inter cetera continentes quod plures mercatores de terra Norwegie de iniuriis violenciis et arestacionibus quibus in partibus de Lenne et alibi in Comitatu Norffolkie per homines parcium illarum asserunt se grauatos prefato Regi multociens sunt conquesti, et quod maior de Lenne contra predictum Regem in Curia nostra falsum hoc anno testimonium perhibebat, super quibus idem Rex peciit pro se et pro mercatoribus suis predictis per nos remedium adhiberi. Et quia super iniuriis violenciis et arestacionibus ac testimonio predictis effici volumus certiores, assignauimus vos vel duos vestrum ad inquirendum per sacramentum etc. de Comitatu predicto tam infra libertates quam extra per quos etc. que et cuiusmodi iniurie violencie et arestaciones ant grauamina mercatoribus ant aliis subditio predicti Regis in Comitatu predicto hactenns facta seu illata fuerint et per quos et qua auctoritate et vbi et qualiter et quo modo et similiter, si prefatus maior aliquod falsum testimonium hactenus perhibuit in Curia nostra contra predictum Regem vel homines suos nec ne, et si sic tunc pro quo et qua de causa et vtrum de assensu communitatis ville de Lenne vel ex capite proprio tantum, et si dictus Rex vel aliquis alius de potestate sua occasione testimonii predicti sit in aliquo dampnificatus nec ne, et si sic tunc quis vel qui et in quantum et per quem vel per quos et qualiter et quo modo et de aliis articulis et circumstanciis que in premissis fuerint inquirenda plenius veritatem. Et ideo vobis mandamus quod ad certos diem et locum quod ad hoc prouideritis inquisicionem predictam faciatis in forma predicta et eam distincte et aperte factam nobis sub sigillis vestris et sigillis eorum per quos facta fuerit sine dilacione mittatis et hoc breue. vt nos habita super inquisicione plenaria extunc inde fieri faciamus quod de iure fuerit faciendum Mandauimus enim vicecomiti nosro Comitatus predicti quod ad certos diem et locum quos vos vel duo vestrum ei scire facietis venire fac(iat) coram vobis vel duobus vestrum tot. et tales probos etc. de balliua sua tam infra libertates quam extra per quos etc. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Aprilis.
[614 aar1313] 
Kong Edward II har tidligere befalet sheriffen i Norfolk at lægge beslag paa norske kjøbmænds varer til værdi av 48 /l-pund/, til fordel for David de Cotesbroke fra London, som sammen med andre engelske kjøbmænd har faat sine varer beslaglagt i Norge. Han befaler nu, at sheriffen #ior at skaffe disse penge til de eksekutorerne av den i mellemtiden avdøde Davids testamente skal sælge varerne i et norsk skib tilhørende Ivar Sherfhunger; dette er holdt fast p. gr. av Tidemann de Lippa´s sak.
Close Rolls 7 Edw. II, m. 28.
Pro Dauid de Cotesbroke ciue Londoniensi de aresto faciendo.
Rex Vicecomiti Norfolkie salutem. Cum nuper ad querelam Dauid de Cotesbroke Ciuis et Mercatoris nostri London´ nobis suggerentis ipsum quedam bona et mercimonia sua ad valenciam quadraginta et octo marcarum sterlingorum inter alia bona et mercimonia diuersorum mercatorum de regno nostro, vsque ad partes Norwagie ad commodum suum inde faciendum per seruientes suos duci fecisse, et ea per Regem Norwagie absque causa arestata et et detenta fuisse, eundem Regem per litteras nostras rogauerimus speciales, quod bona et mercimonia predicta taliter arestata sine dilacione dearestari et dictis mercatoribus liberari faceret, ad commodum suum faciendum, et de dampnis que sustinuerunt in hac parte, eis fieri faceret emendas competentes, qui quidem Rex licet litteras illas receperit et pro parte predicti Dauid et aliorum mercatorum predictorum pluries fuerit requisitus, vt eis super premissis fieri faceret iusticie complementum, idem tamen Rex nichil inde ad Rogatum nostrum predictum facere curauit, set eis omnino defuit in iusticia exhibenda, sicut Maior et comunitas Ciuitatis nostre Londoniensis per litteras suas communi sigillo suo consignatas nos certificarunt. Et nos volentes prefato Dauid super premissis in defectum predicti Regis de remedio congruo prouidere, tibi preceperimus quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie que infra balliuam tuam inueniri contingeret vsque ad summam dictarum quadraginta et octo librarum, necnon ad valorem dampnorum, que idem Dauid sustinuit in hac parte sine dilacione aresta[ri] et saluo absque distraccione aliqua custodiri faceres, quousque sibi de bonis et mercimoniis suis predictis, ac eciam de dampnis illis esset satisfactum, vel aluid a nobis super hoc haberes in mandatis. Et de toto facto tuo in hac parte nos in [615 aar1313] Cancellaria nostra destincte et aperte sub sigillo tuo redderes certiores, ac tu nobis retornaueris, quod postquam illud breue nostrum tibi fuit liberatum nulla inuenisti bona seu mercimonia hominum et mercatorum de potestate dicti Regis Norwagie infra balliuam tuam, nisi quedam bona, que per quoddam aliud breue nostrum nuper per te ad sectam Tidemanni de Lippa in portu de Lenne arestata fueruut, videlicet quedam nauis cuiusdam Ivarij(!) Sherfhunger et sociorum mercatorum de terra et potestate dicti Regis Norwagie, que quidem nauis cum bonis et mercimoniis in eadem inuentis, videlicet bordis oleo et piscibus appreciata fuit ad quadraginta libras, quam quidem nauem cum bonis et mercimoniis predictis, prout ad sectam dicti Tidemanni fuit arestata, saluo et seeure sub aresto faceres detineri, quousque a nobis haberes in mandatis, cui dictum nauem cum bonis et mercimoniis predictis deberes liberare, ac postmodum ad sectam executorum testamenti predicti Dauid iam defuncti tibi preceperimus, quod de bonis et mercimoniis predictis per te ut premittitur ad sectam dicti Tydemanni arestatis vsque ad valorem dictarum quadraginta et octo librarum in manu tue detineres, et saluo custodiri faceres, quousque eisdem executoribus, de eisdem quadraginta et octo libris esset satisfactum vel aliud a nobis super hoc haberes in mandatis. Nos volentes vt eisdem executoribus de dictis quadraginta et octo libris satisfiat, ad execucionem testamenti predicti faciendum vt est iustum tibi precipimus quod de bonis et mercimoniis predictis sic in manu tua de mandato nostro detentis. vsque ad valenciam dictarum quadraginta et octo librarum sine dilacione vendi, et eisdem executoribus vel eorum attornato in hac parte in satisfaccionem bonorum et mercimoniorum que fuerunt predicti Dauid, per predictum Regem Norwagie arestatorum et detentorum vt predictum est inde satisfieri facias indilate. Et de toto facto tuo in hac parte nos sub sigillo tuo distincte et aperte reddas certiores hoc breue nobis remittens. Et taliter te habeas in hoc mandato nostro exequendo quod ad te non habeamus materiam grauiter capiendi. Teste Rege apud Sandwicum .xvij. die Julij.
[616 aar1313] 
Kong Edward II skriver til kong Haakon V for fire kjøbmænd fra Norwich, hvem kong Haakons sysselmænd paa anstiftelse av nogen konkurrerende kjøbmænd fra Estland havde kastet i fængsel. Vistnok var de senere løst fra fængslet; men deres varer var fremdeles lagt beslag paa og de hadde maattet sværge paa evangeliet at vende tilbake til fængslet i Norge Maria Bebudelses dag (25 mars). Kong Edward undrer sig høilig over dette og kræver retfærdighet.
Rot. litt. claus. 7 Edw. II, m. 28 d. Trykt hos Rymer II, 233. Jfr. Hans. Ukb. II nr. 237.
Pro Ricardo Kempe et aliis mercatoribus de Norwyco.
Magnifico principi, domino H. Dei gracia, Regi Norweg´ illustri, amico carissimo, Edwardus, etc. salutem, et felices ad vota successus. Nostras litteras speciales pluries vobis meminimus direxisse, cum instancia vos rogando, ut quosdam mercatores de regno nostro; Quos balliui vestri, ad instigacionem et procuracionem quorumdam mercatorum de Estland, dictorum mercatorum nostrorum commodum nitencium pro viribus, ut dicitur, impedire, jam diu est, ceperunt, et carceri manciparunt, omnia bona et mercimonia eorumdem, absque causa racionabili detinendo, Jubere velletis, nostri contemplacione, zeloque justicie, ab huiusmodi carecerali custodia liberari, et ipsorum bona sibi restitui, justicia exigente. Et licet Ricardum Kempe, Johannem filium Dionisii, Walterum de Neugate, et Johannem le Clerk, burgenses et mercatores nostros de Norwico, quorum corpora, una cum corporibus quorumdam aliorum mercatorum de regno nostro, in vestro carcere, ut premittitur, extiterunt, ab hujusmodi custodia feceritis liberari; Ipsorum tamen, Ricardi, Johannis, Walteri, et Johannis, bona et mercimonia, ad valenciam trescentarum et decem librarum sterlingorum, hucusque detineri, et ipsos, quod ad carcerem vestrum, in Norwegia, citra festum Assumptionis Beate Marie Virginis proximo futurum, personaliter redirent, super Sancta Dei Evangelia juramentum prestare compulistis: Super quibus quamplurimum admiramur, nec talia possumus equanimiter tolerare, presertim cum hujusmodi injurie, seu duricie aliquibus, de potestate vestra, hucusque illate non fuerint per aliquos ministros nostros, seu subditos regni nostri. Vestram igitur amiciciam affectuose requirimus et rogamus [617 aar1315] quatinus, pro mutius concordia et amore, inter nos et vos, nostrosque et vestros subditos hinc inde, Deo propicio, confouendis, bona et mercimonia predictorum, Ricardi, Johannis, Walteri, et Johannis, que ministri vestri ad opus vestrum adhuc detinent, ut premittitur, occupata, jubere velitis integre restitui eisdem mercatoribus nostris, vel eorum attornato, quem ad vos transmittendum duxerint in hac parte. Quod autem, ad hunc rogatum nostrum, duxeritis faciendum, nobis, si placet, per latorem presencium rescribatis. Dat´ apud Westm´, xiv. die Novembris.
Kong Edward II utsteder leidebrev til John de Walton, som skal reise til Norge for at kjøpe falker og høker.
Patent Rolls. a o 8 Edward II, part II, membr. 26.
De conductu.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Sciatis quod cum Johannes de Walton ad partes Norwagie cum diuersis bonis et marcandisis suis ad negociandum ibidem de eisdem et ad quosdam falcones et austurcia ac diuersas marcandisas que in partibus illis inueniri contigerit secum infra regnum nostrum redeundum ac eciam ad quedam negocia sna penes Regem Norwagie prosequendum se diuertas suscepimus ipsum Johannem et seruientes suos in proteccionem nostram et in saluum et securum ccnductum nostrum Et ideo vos amicos rogamus vobis fidelibus mandantes quod eidem Johanni aut seruientibus suis predictis in personis aut rebus suis in eundo versus partes predictas tam per terram quam per mare ibidem morando et exinde redeundo non inferatis seu quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam molestiam dampnum impedimentum aliquod vel grauamen dum tamen idem Johannes seu seruitores sui predicta victualia seu alia necessaria ad Scotos inimicos et rebelles nostros non ducant seu duci faciant vel cum eis communicent quouis modo. In cuius etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proximo futurum et ab eodem festo per vnum Annum dur. Teste Rege apud Westmonasterium .xiij. die Marcij. per ipsum Regem nunciante Comite Herefordie. Dupplicatur.
[618 aar1315] 
Kong Edward II av England utsteder, efter den norske konges bøn og for at gjenoprette et godt jorhold mellem begge kongers undersaatter, leidebrev for de norske kjøbmænd, som kommer til England, gjældende indtil førstkommende allehelgensfest (1 nov.)
Patent Rolls, a o 8 Edward II, part. II, membr. 16.
De conductu pro hominibus et mercatoribus terre Norwegie.
Rex omnibus balliuis etc., ad quod etc. salutem. Sciatis quod cum dominus .H. Rex Norwege per litteras suas nos rogauerit, vt pro sedandis et pacificandis amicabiliter discordiis et dissensionibus inter gentes nostras et ipsius Regis hinc inde subortis certe persone tam per nos quam per ipsum Regem assignentur. Nos volentes pro communi tranquillitate et quiete subditorum nostrorum et ipsius Regis precibus annuere in premissis concessimus, quod homines et mercatores dicte terre Norwegie cum bonis et mercimoniis suis salue et secure infra potestatem nostram venire possint et de eisdem ibidem negociari et commoeum suum inde facere et exinde ad propria redire. Et ideo vobis mandamus, quod mercatoribus seu aliis hominibus de terra seu potestate dicti Regis in veniendo cum bonis et mercimoniis suis in regnum nostrum ibidem morando et de eisdem negociando ac commodum suum faciendo et exinde ad propria redeundo non inferatis seu quantum in vobis est etc. Dum tamen legales exerceant marcandisas et inde faciant consuetudines debitas et vsitatas in regno predicto et cum Scotis inimicis et rebellibus nostris non comunicent de eisdem. In cuius etc. vsque ad festum omnium sanctorum proximo futurum dur. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Maij per ipsum Regem et consilium.
Kong Edward II skriver til kong Haakon V for sine borgere i Berwick on Tweed; disse hadde nylig i Flandern lastet et skib med varer for 527 /l-pund/, men paa tilbakeveien var skibet drevet ind til en havn i Viken, hvor kongens sysselmænd hadde lagt beslag paa skibet og varerne.
Rot. litt. claus. 9 Edw. II, m. 17 d. Trykt hos Rymer II, 286.
Magnifico principi, domino H. Dei gracia, Regi Norwag´ illustri, amico suo carissimo, Edwardus, etc. salutem, cum successibus semper prosperis et votivis. [619 aar1316] Grauem, dilectorum nobis, burgensium ville nostre Berwici super Twedam querimoniam recepimus, continentem quod, cum ipsi nuper quandam nauem suam, diversis bonis et mercimoniis, ad valenciam quingentarum, viginti et septem librarum, quantuordecim solidorum, et octo denariorum nuper in partibus Flandrie carcari fecissent, ducendam exinde usque ad dictam villam Berwici, ad negociandum ibidem de eisdem: Dictaque navis in eundo supra mare versus villam predictam, impulsu venti contrarii, usque ad portum vestrum del Wyke casualiter fuisset agitata: quidam balliui et ministri vestri dictam navem, cum omnibus bonis et mercimoniis predictis, in ea existentibus, voluntarie arestarunt, et ea ceperunt ad opus vestrum, ut dicebant; sique eadem navis, bona et mercimonia, eisdem burgensibus hactenus, contra justiciam, detenta fuerunt, et adhuc detinentur, in ipsorum burgensium grave dispendium, et depauperacionem manifestam. Et quia eisdem burgensibus nostris, circa recuperacionem bonorum et mercimoniorum suorum predictorum, congruo remedio subuenire volomus, ut tenemur, magnificenciam vestram affectuose requirimus et rogamus, quatinus dictis burgensibus, vel eorum attornatis, seu procuratoribus, has litteras nostras vobis deferentibus, debitam restitucionem de naui bonis et mercimoniis predictis, secundum juris exigenciam, nostris precibus, fieri faciatis; ita, si placet, quod non oporteat nos per ipsos sollicitari amplius ex hac causa. Et, quid inde, ad nostri rogatum, duxeritis faciendum, nobis rescribere velitis per presentium portitorem. Dat´ apud Lincoln´, xx. Februarii.
Kong Edward II skriver til kong Haakon V for John de Bedford, borger i Kingston on Hull, som nylig i Kingston lastet sit skib "Godyer" for at sende det til Newcastle on Tyne. Men skibet blev drevet til Norge, hvor ridderen Snare (Aslaksson) av Huseby (d. e. Huseby paa Lister?) og andre jog skipperen og mandskapet bort og tok skib og varer; dette foregik i Seløhavn (vest for Lindesnes).
Close Rolls 9 Edward II, m. 17 d. Jfr. nr. 500 og 512. [620 aar1316] 
Pro Johanni de Bedeford Burgensi et Mercatore.
Magnifico principi domino .H. de gracia Regi Norwagie illustri Amico suo carissimo. Edwardus etc. salutem, cum successibus semper prosperis et votiuis. Grauem dilecti nobis Johannis de Bedeford burgensis ville nostre de Kingston super Hull querimoniam recepimus continentem quod cum ipse quandam Nauem suam que vocatur la Godeyer de Hull diuersis bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta librarum nuper apud Kingeston super Hull carcari fecisset ducendam vsque ad villam Noui Castri super Tynam ad negociandum ibidem de eisdem, dictaque nauis in eundo supra mare versus villam predictam impulsu venti contrarii vsque ad portum vestrum de Sellay (!) casualiter fuisset agitata, quidam miles de dominis et potestate vestra dictus Snar[o] de Houseby vna cum quibusdam aliis malefactoribus dictam nauem hostiliter ingressi fuerunt et Willelmum Broun Magistrum nauis illius et socios suos extra eandem nauem vi et armis eiecerunt, ot dictam nauem precij quadraginta librarum cum bonis et mercimoniis predictis in ea existentibus ceperunt, in ipsius Johannis graue dampnum, et depauperacionem manifestam. Et quia eidem Johanni circa recuperacionem bonorum et mercimoniarum suorum predictorum congruo remedio subuenire volumus vt tenem#r magnificenciam vestram affectuose roquirimus et rogamus quatinus eidem Johauni, vel eius attornato, seu procuratori has litteras nostras vobis deferenti, debitam restitucionem de bonis et mercimoniis predictis, secundum iuris exigenciam nostris precibus fieri faciatis Jta si placet, quod non oporteat nos per ipsum sollicitari amplius ex hac causa. Et quid inde ad nostri rogatum duxeritis faciendum nobis rescribere velitis per presencium procuratorem. Datum apud Linc´ .xxvj. die Februarii.
Kong Edward II kundgjør, at han sender sine kjøbmæ#ud, Bernard Barran, Sigleiv Susse og John de Walton til Norge for at forhandle om erstatning for skade osv., som er tilføiet nordmænd i England og englændere i Norge.
Rot. litt. pat. 9 Edw. II, m. 12 d. Trykt hos Rymer II 288. [621 aar1316] 
Rex omnibus ad quos, etc. salutem. Sciatis quod, cum per homines de terra Norwagie, hominibus et mercatoribus de regno nostro, et per homines et mercatores de eodem regno nostro, hominibus et mercatoribus de dicto regno Norwag´, dampna fuissent data et illata hinc et inde, ex quibus dissensiones graves et discordie sunt secute, ex dampna graviora poterunt evenire, nisi illata modo debito emendetur, et alias in hoc casu remedium apponatur; Nos, pacem mutuam, dileccionem, ac communionem inter incolas et subditos regnorum predictorum affectantes confoveri, ad tractandum cum illis, quos ejusdem regni Norwagie Rex ad hoc deputaverit pro se et suis, super amicabili reformacione et emenda dampnorum sic datorum et illatorum, ac firma concordia inter nostros et ipsius Regis Norwagie subditos facienda, ita tamen quod tractanda in hoc casu nobis referantur, antequam confirmentur, dilectis nobis, Bernardo Barran, Siglauo Sus, et Johanni de Walton´, mercatoribus infra regnum nostrum conuersantibus, ac duobus eorum, quorum dictum Johannem unum esse kolumus, plenam, tenore presencium, committimus potestatem. In cujus, etc. Teste Rege, apud Wyndes´, xii. die Aprilis.
Per ipsum Regem et concilium.
Kjøbmændene Bernard, Sigleiv og John har leidebrev i ett aar for at drage til Norge.
Rot. litt. pat. 9 Edw. II, m. 12 d. Trykt hos Rymer II, 288.
Et iidem Bernardus, Siglauus, et Johannes, mercatores, quos Rex mittit ad partes regni Norwagie, pro eisdem negociis expediendis, habent litteras Regis de saluo et securo conductu, per unum annum duraturas. Teste Rege, apud Westm´, xvii. die Aprilis.
[622 aar1316] 
Leide for John de Walton, som skal drage til Norge i kong Edward II´s ærinde.
Patent Rolls, a o 9 Edward II, part II, membr. 11.
De proteccione.
Johannes de Walton qui in obsequio Regis per preceptum Regis ad partes Norwagie profecturus est habet litteras de proteccione cum clausulis vsque ad festum pasche proxime futurum duraturas Presente etc. Teste Rege apud Westmonasterium .xx. die Junij. per ipsum Regem.
Kong Haakon V melder kong Edward II, at han har mottat dennes brev med klage fra John de Bedford i Kingston on Hull over at sysselmanden, ridderen Snare Aslaksson i Seløy (vest for Lindesnes) har lagt beslag paa den nævnte John de Bedford´s skib og varer. Grunden til dette er, skriver kongen, at John de Bedford og andre indbyggere i Kingston on Hull for tre aar siden hadde lagt beslag paa hr. Snares skib "Rau/edd/k/´u/(?)" med varer, til værdi av 300 /l-pund/, og denne har forgjæves søgt at faa sin ret.
Orig. p. perg. i Ancient Corr. XXXIV nr. 142. Trykt hos Rymer II, 293. (Jfr. ovenfor nr. 496).
Magnifico principi, domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie, domino Hybernie, et duci Aquitannie illustri, amico suo in Christo carissimo, Haquinus, eadem gracia, Rex Norwegie, prosperos et felices ad vota successus, cum salute. Celsitudinis vestre litteras, dudum apud civitatem Bergensem, xviii. kal´ Augusti, querimoniam Johannis de Bedeford, burgensis ville vestre Kingiston super Hull, recepimus, continentes super arestatione navis sue, et bonorum, per advocatum nostrum et militem, Snaronem Aslaci factam in porto regni nostri Sel#oy ( sic); ut idem Johannes coram magnificentia vestra conquerendo proposuit, sicut de hoc in vestris litteris patuit manifeste. Nos uero ad ea, que proposita sunt, exellencie vestre taliter respondemus; quod dictus miles noster sepius in presencia nostra graviter est conquestus, quod idem Johannes, et ejus comburgenses de Kingiston super Hull, cum quibusdam de Lenn´ complicibus eorumdem, navem suam, dictam Rauku, ante tres annos, cum omnibus bonis in eadem nave contentis, ad valorem ccc librarum sterlingorum, arestarunt, et adhuc detinent arestatam. [623 aar1316] Idemque miles dictos burgenses, ad restituendum navem, cum bonis omnibus in ea, in villis predictis sepius monuerat et requisivit, nec aliquam justiciam obtinere potuit ex eisdem. Demum in curia vestra, coram dominis de Bancho, de iniuria sibi illata querelam deposuit manifestam; nec per hoc magis dictus miles aliquam justiciam fuerat consecutus. Unde, cum sepedicto militi nostro, sicut et aliis subditis nostris, in justitia cosequenda deesse non potuimus, requisiti, ad requisicionem ejusdem, et instanciam frequentem, in recompensationem dampnorum suorum, arestacionem nauis dicti Johannis, equitate suadente, premisimus faciendem. Inde est quod dominacionem vestram, nobis dilectam, scire volumus pro constanti, quod quocienscumque aliqui subditorum vestrorum et hominum ad nos accesserint, cum voluntate, pro se et suis, satisfaciendi condigne, semper nos et nostros promptos inueniant, et paratos ad omnem recompensacionem dampnorum, hinc inde, juxta equitatis viam, faciendam; prout ordo proposcerit racionis. Scriptum apud civitatem Bergensem, quinto kal. Augusti, anno vero regni nostri decimo septimo.
Kong Haakon V svarer kong Edward II paa dennes brev med klage fra borgere i Berwick on Tweed over beslaglæggelse av et dem tilhørende skib i en havn i Viken. Grunden er, skriver kong Haakon, at nogle kjøbmænd fra Berwick i havnen "Widahel" hadde indbudt en ridder, som var kongens sysselmand, og ti andre fornemme unge mænd til frokost ombord paa sit skib. Men ved bordet hadde de slaat kokende vand og gloende aske i ansigtet paa nordmændene og dræpt sysselmanden og hans følge; kong Haakon hadde derfor befalet, at kjøbmændene fra Berwick skulde sættes fast.
Orig. p. perg. i Ancient Corr., vol. XXXIV nr. 143. Trykt hos Rymer II, 294. Jfr. nr. 487 og 495.
Magnifico principi ac potenti amico suo in Christo carissimo, domino Edwardo, Dei gracia, Regi Anglie, domino Hybernie, et duci Aquitanie illustri, Haquinus, eadem gracia, Rex Norwegie, sincere dileccionis affectum, cum salute. Magnificencie vestre litteras, nuper apud civitatem Bugensem, xv. kal. Augusti, querimoniam burgensium ville vestre Berewici [624 aar1316] super Twedam recepimus, continentes, quod navis eorumdem burgensium, in portu nostro del Wiku, fuerat per nostros homines arestata, ut iidem burgenses in vestra presentia proposuerunt conquerendo, sicut in vestris litteris, inde confectis, expressius continetur. Ad ea vero, que litteris vestris sunt inserta, taliter respondemus; quod quidam mercatores, ville vestre Berewick antedicte, in quodam portu regni nostri Widahel ( ell. -holm) existentes, quendam mili tem, lateris nostri custodem, presidem illius prouincie, ex parte nostra deputatum, tunc specialia nostra negocia ibidem exercentem, ad se, sub umbra pacis et perfecte amicicie, cum aliis decem domicellis, nobilibus regni nostri, ad prandium et suum convivium, in navem ipsorum mercatorum amicabiliter invitarunt. Et miles antedictus, cum predictis decem nobilibus, nullius mali conscius, nec sinistre aliquid suspicionis habens, simpliciter ad prandium et totaliter inhermis accessit, eorumdem homines et seruientes suos, a se licencians, ad propriam domum remisit, ne dictis mercatoribus et nautis in expensis existeret onerosus; ipsorum fidelitati et securitati commode se comittens. Ipsi vero mercatores et naute predicti, Sathane satellites, et ministri Dyaboli, sanguinem innocentem effundere sitientes, conviui gaudium in homicidii facinus conuerterunt, ipsum militem, ad mensam eorum, cum predictis domicellis suis, recumbentem, nautis ipsis ministrantibus eisdem ante mensam, projecerunt in facies invitatorum, pro secundo ferculo, aquam bullientem et cineres inignitos; alii vero naute, fraudulenter subarmati cum trusoriis, cultellis, et gladiis, in ipsos, sic scaturizatos et stupefactos, singulos irruerunt crudeliter occidentes. Et, quia fratres, germani, et consanguinei ipsius militis, et aliorum nobilium, secum occisorum, heredes et uxores eorumdem, grauem coram nobis deposuerunt querelam, ne factum, tam enorme et crudele, remaneret impunitum, tandem navem quandam eorum de Berewik, qui dictum maleficium in dicto milite, et aliis predictis secum occisis, perpetrarunt, sociorumque eorumdem, infra districtus nostri dominii, per consanguineos et heredes dictorum, ut premittitur, occisorum, adinventam, arestari permisimus et capi, causis sufficienter exigentibus supradictis. Script´ apud civitatem Bergensem, v. idus Augusti, anno regni nostri decimo septimo.
[625 aar1316] 
Kong Edward II skriver til kong Haakon V, at han i Nord-England paa krigstog mot Skotland har mottat dennes svar m. h. t. gjensidige forurettelser; han har sendt brevet til medlemmerne av raadet i London og beder om undskyldning, fordi han ikke nu kan sende et endelig svar.
Rot. litt. claus. 19 Edw. II, m. 22 d. Trykt hos Rymer II, 300.
Regi Norwagie directa.
Magnifico principi, domino A. Dei gracia, Regi Norwagie illustri, amico suo carissimo, Edwardus, eadem gracia, Rex Anglie, dominus Hibernie, et dux Aquitanie, salutem, et felices ad vota successus. Litteras vestras, nostris litteris, vobis, super dampnis et iniuriis, per homines de nostra et vestra potestate hinc inde illatis, et reformacione amicabili inde facienda, nuper transmissis, responsales; dum in partibus borialibus regni nostri, in eundo versus partes Scocie, pro expedicione guerre nostre ibidem, eramus, recepimus et intelleximus diligenter. Et quia concilium nostrum juxta latus nostrum tunc non habebamus, litteras easdem illis de de concilio nostro apud London´ commorantibus, transmisimus, mandantes eisdem quod ipsi, habita super contentis in eisdem informacione diligenti, nobis rescribant quod inde fuerit faciendum. Vestram igitur serenitatem affectuose rogamus, quatinus moleste non feratis quod, super litteris vestris predictis, vobis non potuimus ad presens finaliter respondere; habito autem ipsorum avisamento, vobis inde nostram voluntatem, prout conuenit, rescribemus. Datum apud Novum Burgum, xxx. die Octobris.
Kong Edward II gir befaling til at anstille retslig undersøkelse ang. en klage fra to tyske kjøbmænd, som fortæller at da de med sit skib seilte fra Norge til England, blev de i nærheten av Scarborough overfaldt og røvet av to skibe fra Yarmouth.
Patent Rolls a o 10 Edward II, part I, m. 10 d.
Rex dilectis et fidelibus suis Alexandro de Cane, Willielmo de Heppedem, Roberto de Hedon et Willielmo de Rouston salutem. [626 aar1316] Ex parte Henrici Oryng et Godekyni Dortemound le Longe mercatorum de Almannia nobis est grauiter conquereudo monstratum, quod cum ipsi nuper quandam nauem suam vocatam Romelond de Lubyke oleo duro pisce et aliis bonis et mercimoniis suis ad valenciam trescentarum sterlingorum in partibus Norwagie onerari et eam sic oneratam versus partes Anglie ad negociandum suumque commodum de oleo pisce et aliis bonis predictis ibidem faciendum transmitti fecissent, quidam malefactores et pacis nostre perturbatores in duabus nauibus in magna Gernemuth, vna videlicet que coga Sancti Marie et alia que magna Mariota nuncupantur, in marinarios dicte nauis, cum ipsa vt permittitur onerata versus Angliam venientes(!) in costera maris nostri prope Scardeburghum Com(itatus) Ebor(acensis) vi et armis insultum fecerunt, oleum piscem et omnia alia bona et mercimonia in dicta naui inuenta violenter ceperunt et asportauerunt ad graue dampnum dictorum mercatorum et contra pacem nostram. Et quia transgressionem illam, si taliter perpetrata sit, relinquere nolumus impunitam, assignauimus vos vel tres vestrum Justiciarios nostros ad inquirendum per sacramentum tam mercatorum quam aliorum de Comitatu Eboracensi per quos etc. de nominibus illorum, qui transgressionem predictam perpetrarunt, et de transgressione illa plenius veritatem et ad transgressionem ipsam audiendum secundum legem etc. Et ideo vobis mandamus quod ad certos etc. quos vos vel tres vestrum ad hoc prouideritis inquisitionem illam capiatis et transgressionem illam audiatis et terminetis in forma predicta. Facturi etc. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos etc. quos vos vel tres vestrum ei scire facietis venire faciat coram vobis vel tribus vestrum tot et tam mercatores quam alios etc. balliuia sua. per quos etc. In cuius etc. Teste Rege apud Scroby .vj die Dec.
per finem xl. s. solut. in Hanoperio.
Kong Haakon V av Norge svarer kong Edward (II) av England paa dennes brev om penger som en viss Petronilla, enke efter William de Brattonia fra Ypern(?), fra lang tid tilbake hadde tilgode av jarlen Alv Erlingsson og siger, at efter lands lov og gammel sedvane blev det efter jarlens død kundgjort over hele riget, at alle, som hadde noget tilgode, skulde melde sig inden et aar. Boet blev da opgjort, og der blev intet tilovers.
Orig. paa perg., Ancient Corr., XXXIV nr. 144. [627 aar1316] 
Excellenti et magnifico principi fratri suo in Christo caro, domino Edwardo, dei gracia Regi Anglie, domino Hibernie, duci Aquitanie, Haquinus, eadem gracia Rex Norwegie, prosperos ad vota successus cum salute perhenni. Recepimus litteras vestras, quod quedam mulier Petronilla, vxor quondam Willielmi de Brattonia, burgensis de Ibernam´[ ell. Iprinam´], conqueritur super quodam debito, quod dominus Oliuerus quondam comes de Sarfsborgh iam multis temporibus retroactis, vt dicit, contraxit cum eadem, ad quod serenitati vestre duximus respondendum in hunc modum, quod anno elapso post mortem dicti domini Oliueri fecimus iuxta leges patrie nostre obseruatas ab antiquo, proclamari per totum Regnum nostrum quod omnes et singuli creditores dicti domini Oliueri venire deberent ad leuandum bona sua et debita, tempore eis statuto, videlicet in festo beati Michaelis proximo post annum a morte sua, vt premittitur, computato, ad quem terminum omnes et singuli tam indigene quam alienigene conuenerunt et bona sua proporcionaliter iuxta equitatis et iusticie viam diuiserunt. Quo facto de bonis eiusdem domini Oliueri nichil penitus remanebat. Cum igitur secundum leges patrie nostre rite sit processum in hac parte, Rogamus nobilitatem vestram quod nos et subditos nostras in premissis habere velitis excusatos.
Kong Haakon V av Norge klager til kong Edward II over dennes undersaatter, som fremstiller falsk den behandling, som blir dem tildel i Norge.
Orig. p. perg., Ancient Correspondence, vol. XXXIV nr. 145.
Excellenti et magnifico principi, amico suo in Christo carissimo Edwardo, dei gracia Regi Anglie Domino Hybernie et Duci Acquitanie illustri, Haquinus eadem gracia Rex Norwegie, incrementum glorie et honoris cum salute perhenni. Dominacioni vestre notum facimus per presentes, nobis sepius, per homines et mercatores Regni nostri fuisse conquerendo monstratum quod cum homines Regni vestri litteras in Cancellaria vestra nobis [628 aar1317] porrigendas impetrauerint, super iusticia a nobis et nostris Justiciariis consequenda, easdem supprimunt, ut occasionem habeant impetrandi arestaciones, per secundas uel tercias, iuxta Cursum Curie vestre. Et si vestras litteras nobis presentauerint, nostra aut nostrorum Responsa, expectare non curant. et cum murmuracione commuratoria recedunt, asserentes, se, cum primum, mercatores, Regni nostri portus, uel villas, Anglie intrauerint centum denarios, pro quolibet vno, ab eisdem receptos. Alii vero, licet nostras litteras responsales recipiant, Excellencie vestre, easdem non presentant, sed dicunt se a nobis nulla responsa, uel iusticiam, consequi potuisse. Testes minus veridicos, seu alias probaciones, non sufficientes, coram consiliariis vestris producere eciam consueuerunt, ut eo facilius arestaciones per vos super insontes mercatores nostros valeant obtinere. Ex quibus arestacionibus per falsi suggestionem impetratis, homines et mercatores Regni nostri, infinita dampna, grauamina, et depauperaciones manifestas sunt perpessi, Quare dilectam nobis in Domino amiciciam vestram, de qua specialem gerimus fiduciam, intente requirimus et Rogamus, Quatenus tale Remedium adhibere uelitis, quod tales fraudes siue machinaciones contra deum et iusticiam in preiudicium nostrum et nostrorum de cetero minime admittantur. Scriptum apud ciuitatem Bergensem, xij. kal. Septembris Anno vero Regni nostii xvijj o.
Robert de Kellesey, Thomas de Mathefen og Roberdesman of Kellesey, som er fængslet for drapet paa Thomas fra Trondheim i Norge, har brev fra kongen til sheriffen i York, at de skal frigives mot kaution til første retterting.
Close Rolls 12 Edward II, m. 23.
De ponendo per ballium.
Robertus de Kellesey et Thomas de (!) Mathefen Roberdesman of (!) Kelesey (!) capti et detenti in prisona Regis de Rauenesrode pro morte Thome de Thrumden de Norway vnde rettati (!), habent litteras Regis vicecomiti Eboracensi quod pona[n]tur per ballium. vsque ad primam assisam. Teste Rege apud Eboracum .xxiiij. die Nouembris.
[629 aar1319] 
Kong Edward II byder fogder og havnevogtere for abbeden i Whitby at frigi to skiber, som kjøbmænd fra Zeeland i Norge hadde lastet med hvit [dvs tørret] sild for at føre til Kingston on Hull; to engelske kjøbmænd er nemlig gaat i borgen for dem.
Close Rolls, 12 Edw. II, m. 13.
Pro quibusdam mercatoribus de Seland.
Rex Balliuis Abbatis de Whiteby et Custodibus portus sui ibidem salutem. Ex parte quorundam mercatorum de Selandia accepimus, quod cum ipsi duas naues suas in Norwagia de allece albo nuper carcari fecissent et eas vsque villam nostram de Kyngeston super Hull duxisse voluissent ibidem discarcandas, vos ipsas naues in veniendo per portum predictum, pro eo quod mercatores predicti securitatem vobis inuenire non potuerunt quod ad Scotos inimicos nostros non fuerant diuertendi, arestastis et eas arestatas adhuc detinetis in iposorum mercatornm dispendium non modicum et iacturam. Et quia Robertus du Celer de Kyngeston super Hull et Johannes de Whiteby coram nobis in cancellaria nostra manuceperunt pro mercatoribus predictis, quod ipsi naues predictas vsque predictam villam de Kyngeston super Hull duci, et eas ibidem et non alibi discarcari facient, vobis precipimus quod naues predictas, si eas occasione predicta et non alia arestaueritis, sine dilacione de arestari et eas prefatis mercatoribus in presencia predictorum Roberti et Johannis vel alterius eorum liberari faciatis vsque predictam villam nostram de Kyngeston snper Hull ducendas et ibidem discarcandas sicut predictum est. Teste Rege apud Eboracum .xiiij. die Februarij.
Kong Edward II skriver til kong Haakon V av Norge for sin kjøbmand Alan Wolferton, hvem kong Haakon ifølge brev skylder tørfisk og penger for klæder o. a. varer kjøpt i Bergen, tildels ved kongens tidligere fehirde Erling Aamundesson og dels gjennem ridderen hr. Agmund Dans.
Close Rolls 12 Edw. 2, m. 4 d.
Pro Alano de Wolferton mercatore.
Magifico principi, domino H. dei gracia Norwagie Regi Jllustri amico suo carissimo Edwardus etc. salutem, cum dileccione sincera. Jntimauit nobis [630 aar1319] dilectus mercator noster Alanus de Wolferton, quod vos per quandam litteram vestram obligatoriam tenemini eidem in sexaginta et sex centum duris piscibus bonis et pacabilibus qui Luscreyke(!) vulgariter nuncupantur pro diuersis mercimoniis ab eodem Alano in Ciuitate vestra de Bergis dudum receptis ad opus vestrum prout in litera vestra plenius continetur, et quod preter pisces illos tenemini eidem in huiusmodi sex milibus et sex centis bonis et pacabilibus piscibus precij triginta et trium librarum sterlingorum et eciam in decem libris eiusdem monete, necnon in quadraginta et nouem libris et octo solidis consimilis monete pro pannis et aliis bonis et mercimoniis diuersis a predicto Alano tam per Herlingum filium Omundi tunc Thesaurarium quam per Omundrum(!) Daunce tunc mil[ites] vestros ad opus vestrum captos, de quibus omnibus satisfecisse debuistis, terminis iam diu est transactis, et hactenus per vos vel alium non extitit satisfactum, sicut dictus Alanus dicit, super quibus sibi per nos petiit de remedio prouideri. Et quia eidem Alano in hac parte volumus, vt tenemur, cum iusticia subuenire, vestram amiciam requirimus cum affectu, quatinus prefato Alano vel ipsius attornato de piscibus et pecunia predictis prout iustum fuerit satisfieri faciatis, ne ipsum Alanum vel attornatum suum ad nos redire oporteat, pro defectu exhibicionis iusticie in hac parte. Et quid ad hunc rogatum nostrum duxeritis faciendum, nos reddatis, si placet, per litteras vestras certiores. Datum apud Eboracum. xii die Junij.
Kong Edward II melder kong Haakon V en klage fra syv navngivne englændere over at fehirden i Bergen Botolv Bix for vel seks aar siden paa kongens vegne har #iagt beslag paa deres varer (fisk, klæde osv.) til en samlet værdi av 1494 /l-pund/ 5 sh. og beder om erstatning for den lidte skade.
Rot. litt. claus. 12 Edw. II, m. 3 d. Trykt hos Rymer II, 400.
Magnifico principi, domino H[aquino] Dei gracia, Regi Norwagie illustri, amico suo carissimo, Edwardus, etc. salutem cum dileccione sincera. Suggesserunt nobis Galfredus Dreu, Adam le Clerk, Ivo de Massingham, Johannes de Deneby, Robertus de Hecham, Guillielmus de Gonshull, et Simon de Lincoln, mercatores nostri de [631 aar1319] Norhtberg´, sex annis et amplius jam elapsis, de pannis, piscibus, Lenn, quod Botulphus Bix, nuper thesaurarius vester in villa de et aliis mercimoniis diversis dictorum mercatorum, usque ad magnam summam pecunie, cepit ad opus vestrum; videlicet, De pannis et aliis bonis predicti Galfridi, usque ad summam trescentarum sexaginta et quinque librarum, et novem solidorum: Et de bonis predicti Ade, ad valenciam centum quater viginti et undecim librarum: Et predicti Ivonis, ad valenciam centum sexaginta et quatuordecim librarum: Prefati Johannis, ad valenciam trescentarum librarum, septuaginta et sex solidorum: Dictique Roberti, ad valenciam ducentarum librarum; Ac eciam de bonis et mercimoniis predictorum Willielmi et Simonis, ad valenciam ducentarum et sexaginta librarum sterlingorum, de quibus, prefatis mercatoribus nostris, vel eorum attornatis, aut alicui ipsorum nondum extitit, ut accepimus, in aliquo satisfactum, quamuis super hoc, ex parte dictorum mercatorum, pluries fueritis requisiti: Super quo sibi supplicarunt per nos congruum remedium adhiberi. Et quia eisdem mercatoribus nostris subuenire volumus, in hac parte, viis et modis, quibus honeste poterimus, ut tenemur, vestram amiciciam affectuose requirimus et rogamus, quatinus prefatis mercatoribus nostris, vel eorum attornatis, ipsorum nomine, de summis predictis, prout justam fuerit, satisfaccionem debitam fieri jubeatis: tantum in hac parte, si placeat, facientes, quod mercatores ipsos ad nos, cum iterata querela, redire non oporteat pro defectu exhibicionis justicie in hac parte. Et quid, ad hunc rogatum nostrum pro prefatis mercatoribus nostris, super premissis, duxeritis faciendum, nobis rescribere velitis per presentium portitorem. Datum apud Eboracum, xii. die Junii.
Kong Edward II utsteder leidebrev for gotlændingen Siglavus Susse, borger i Lynn, og for skibet "la Godiere" fra Yarmouth, som denne vil sende til Norge for at kjøpe mastetømmer.
Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 12 Edward II, part I nr. 149. [632 aar1319] 
Rex vicecomitibus, balliuis et aliis fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum dilectus mercator noster Siglauus Susse Burgensis ville de Lenne mittat quandam nauem que vocatur la Godiere de Gernemouth ad partes Norwagie pro malis et aliis rebus diuersis ducendis abinde vsque in Angliam, vos amicos rogamus, vobis fidelibus mandantes, quod eidem Siglano aut hominibus suis in dicta naue existentibus in eundo ad partes predictas, ibidem morando, et exinde cum malis et rebus predictis ad regnum nostrum redeundo, non inferatis seu quantum in vobis est ab aliis inferri permittatis, iniuriam, molestiam, dampnum impedimentum aliquod seu grauamen. Ita tamen, quod de malis et rebus predictis consuetudines faciet quas debebit. Jn cuius etc. vsque ad festum Natalis domini proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Northampton xiij. die Julij.
per ipsum Regem nunciante Rogero de Northburgh.
Kong Edward II utsteder leidebrev for John Baume og Peter de Elmham fra Lynn og tillater dem at seile med korn og andre varer til Norge.
Rot. litt. pat. 12 Edw. II, part I, nr. 149.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos presentes etc. salutem. Cum dilecti mercatores nostri Johannes Baume et Petrus de Elmham de Lenne de licencia nostra cum quadam naue sua que vocatur Kateryn de Lenn carcanda bladis et aliis victualibus profecturi sint ad partes Norwagie, vos amicos rogamus, vobis fidelibus mandantes, quatinus eisdem Johanni et Petro aut marinariis suis nauis predicte non inferatis, seu quantum in vobis est, inferri permittatis, iniuriam, molestiam, dampnum impedimentum aliquod seu grauamen. Dum tamen iidem Johannes et Petrus in locis, vbi predictam nauem suam de predictis bladis et victualibus carcari facient, sufficientem securitatem inueniant, quod predicta blada et victualia ad Scotos inimicos et rebellos nostros non ducent seu duci facient quouis modo. Jn cuius etc. per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Eboracum Primo die Decembris.
per ipsum Regem et consilium.
[633 aar1319] 
Kong Edward II byder fogderne i Ravensworth at beslaglægge norske kjøbmænds varer til værdi av 100 /l-pund/ til fordel for John de Bedeford, borger i Kingston on Hull. Denne hadde nylig lastet et skib for at seile til Newcastle on Tyne. Men skibet var drevet til Norge, hvor ridderen Snare [Aslaksson] av Huseby og andre hadde jaget styresmanden og mandskapet væk og bemægtiget sig skibet. Trods gjentagne breve hadde den norske konge hidtil ikke tat sig av saken.
Patent. Rolls, 13 Edward II, m. 11. Jfr. ovenfor nr. 496, 500.
De Johanne de Bedeford de Kyngeston´ super Hull mercatore.
Rex Balliuis suis ville de Rauenesord. salutem. Cum nuper ad frequentem querimoniam Johannes de Bedeford burgensis ville nostre de Kyngeston super Hull´ suggerentis se quandam nauem suam vocatam la Godier de Hull´ precij quadraginta librarum de diuersis bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta librarum nuper apud Kyngeston super Hull carcari fecisse ducendam exinde ad villam Noui Castri super Tynam ad negociandum ibidem de eisdem, dictamque nauem in eundo supra mare versus dictam villam Noui Castri impulsu venti contrarij vsque ad portum ad(!) Sallei(!) in dominio et potestate Regis Norwagie casualiter agitatam fuisse, ac quendam Snar´ [dvs Snaronem] de Houseby militem de dominio et potestate dicti Regis Norwagie vna cum quibusdam aliis malefactoribus dictam nauem hostiliter ingressum fuisse, et Willielmum Broun Magistrum nauis illius et socios suos extra eandem nauem vi et armis eiecisse, dictamque nauem cum omnibus bonis et mercimoniis predictis in ea existentibus, cepisse et abduxisse, ea adhuc sibi taliter detinendo, in ipsius Johannis graue dampnum et depauperacionem manifestam, prefatumque Regem pluries rogauerimus, per litteras nostras speciales, quatinus prefato Johanni super restauracione nauis bonorum et mercimoniorum suorum predictorum fieri faceret celeris iusticie complementum, qui quidem Rex receptis huiusmodi litteris nostris, nichil inde ad huiusmodi rogatus nostros facere curauit, licet per attornatos ipsius Johannis pluries et cum instancia super hoc fuisset requisitus, set ei omnino defuit in iusticia exhibenda, sicut per litteras patentes comunitatis ville predicte de Kyngeston super Hull communi sigillo suo signatas, nobis constat. Nos igitur, qui prefato Johanni sicut ceteris de regno nostro sumus in exhibenda iusticia debitores volentes ei vt tenemur, super reparacione nauis, bonorum [634 aar1319] et mercimoniorum suorum predictorum remedio oportuno subuenire, vobis precipimus, quod omnia bona et mercimonia hominum et mercatorum de potestate et dominio dicti Regis Norwagie, que infra balliuam vestram inueniri contigerit, vsque ad summam predictarum centum librarum, ad quas predicta nauis, bona, et mercimonia appreciantur, sine dilacione, arestari, et sub aresto huiusmodi saluo et absque distracione custodiri faciatis quousque prefato Johanni de predictis centum libris vna cum dampnis que occasione depredacionis predicte racionabiliter docere se poterit incurrisse, fuerit satisfactum, vel aliud inde a nobis habueritis in mandatis. Et que et cuiusmodi bona sic arestaueritis, et de valore eorumdem, et quorum fuerint, ac de toto facto vestro in hac parte nos sub sigillo vestro distincte et aperte reddatis sine dilacione certiores, hoc breue nobis remittentes. Teste Rege apud Eboracum tercio die Decembris.
per consilium.
Kong Edward II befaler, at der skal anstilles retslig undersøkelse ang. en klage fra Henricus Rose, som fortæller, at hans skib paa veien til Norge led forlis i Blakeneys havn og der blev overfaldt og plyndret.
Public Record Office, London; Patent Rolls, a o 15 Edward, part I.
Pro Henrico Rose de audiendo et terminando.
Rex dilectis suis Johanni de Mittford Johanni de Thorp et Johanni de Clauer salutem. Ex graui querela Henrici Rose accepimus, quod cum ipse quandam nauem suam vocatam la Elne in portu de Blakeneye vinis bladis et aliis diuersis mercandisis suis onerari fecisset ducendam exinde versus Norwagiam ad commodum suum inde ibidem faciendum ac nauis illa in eodem portu per tempestatem maritimam confracta fuisset, quidam malefactores et pacis nostre perturbatores bona et catalle predicti Henrici, que fuerunt in eadem naui ac maerennum eiusdem nauis ad valenciam quadringentarum librarum ibidem inuenta vi et armis ceperunt et asportauerunt et alia enormia ei intulerunt ad graue dampnum ipsius Henrici et contra pacem nostram. Et quia transgressionem predictam, si (taliter) perpetrata fuerit, relinquere nolumus impunitam, assignauimus vos et duos vestrum Justiciarios nostros ad [635 aar1321] inquirendum per sacramentum proborum et legalium hominum de Comitatu Norffolkie, per quos rei veritas melius sciri poterit de nominibus malefactorum illorum, qui transgressionem predictam perpetrarunt et de transgressione illa plenius veritatem et ad eandem transgressionem audiendum et terminandum secundum legem et consuetudinem regni nostri. Et ideo vobis mandamus quod ad certos dies et loca quos vos vel duo vestrum ad hoc prouideritis inquisicionem illam faciatis et trangressionem predictam audiatis et terminetis in forma predicta. Facturi etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos dies et loca quos vos vel duo vestrum ei scire fac(ietis) venire fac(iat) coram vobis tot et tales probos et legales homines de balliuia sua per quos rei veritas melius sciri poterit et inquiri. Jn cuius etc. Teste Rege apud Westm(onasterium). xxviij. die Septembris.
per breue de priuato sigillo.
Biskop Audfinn av Bergen utsteder pas for sine tjenere Sigurd og Bodvar paa deres reise til England med biskopens skib.
Efter avskrift i Barth. IV. (E) 149-150 av en bergensk codex. Trykt i D. N. IV nr. 153.
Universis Christi fidelibus presentes literas inspecturis Audfinnus dei gracia episcopus Bergensis salutem in domino sempiternam. Exhibitores presencium Sigvardum et Bodvarum, nostros famulos speciales, qui in navi nostra pro negociis curie nostre et nostris versus Angliam sunt ituri, universitati vestre recommendamus affectuose rogantes, quatinus ipsos in eundo morando et redeundo, cum ad vos declinare contigerit, benigne recipiatis et honeste tractetis, nullam eisdem iniuriam aut gravamen in rebus seu personis fieri permittentes, prout vobis et vestris in casu consimili apud nos placuerit equalem promocionem et benivolenciam in vestris agendis promereri. Jn cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Bergis sexto ydus Aprilis anno domini millesimo ccc o. vicesimo secundo.
[636 aar1322] 
Kong Edward II befaler at undersøke en klage fra en kjøbmand fra Zutphen (i Geldern) ved navn Wilhelm Grubbe. Han kom fra Norge med sild og blev i nærheten av Baumburgh i Northumberland røvet.
Patent Rolls 15 Edw. II, m. part II, m. 13 d.
Pro Willelmo Grubbe de Suthfen mercatore.
Rex dilectis et fidelibus suis, Johanni de Vaus, Nicholao Scot, Willelmo de Denum, et Richardo de Emeldon salutem. Monstrauit nobis Willelmus Grubbe de Suthfen mercator de Alemannia per peticionem suam coram nobis et consilio nostro exhibitam, quod, cum idem Willielmus in transeundo super mare in quadam naui sua maerenno, allece et aliis bonis et mercimoniis suis ad valenciam sexaginta librarum carcata, de Norwagia versus villam de Lenne vel de Jernemuta ad commodum suum inde ibidem faciendum venisset vsque Rauensere in itinere predicto, et a dicta villa de Rauensere vsque ad quendam locum in mari vocatum Cousterde iuxta Baumburgh per maris intemperiem agitata fuisset, ac nolens nec audens se cum dicta naui sua pre timore Scotorum inimicorum et rebellium nostrorum ad partes boreales vlterius applicare, ibidem nauem suam predictam pro sui ipsius et dicte nauis ac bonorum et mercimoniorum suorum predictorum saluacione ancorasset, Rogerus de Horsle et Johannes filius Juliane de Neubigging et quidam alij malefactores et pacis nostre perturbatores nauem predictam apud dictum locum de Cousterde vi et armis ingredientes et ipsum Willelmum et quosdam marinarios dicte nauis insultum fecerunt, et ipsos ac nauem predictam cum bonis et mercimoniis predictis ceperunt et quo volebant abduxerunt, et ipsum Willelmum et marinarios predictos apud Baumburgh imprisonauerunt et in persona ibidem detinerunt, quousque ijdem Willelmus et marinarij iurauerunt ad sancta dei Ewangelia, quod se exinde versus terram Scocie diuerterent, et eisdem Willelmo et marinarijs per tres leucas versus Berewycum conductum fecerunt, qui quidem Willelmus et marinarii post recessum Rogeri et Johannis ac aliorum malefactorum ab eis statim se versus villam de Nouo Castro super Tynam declinauerunt, et ijdem Rogerus et Johannes ac alij malefactores nauem illam ac bona et mercimonia predicto eidem Willelmo taliter detinent minus iuste in ipsius Willielmi dispendium non modicum et depauperacionem manifestam, super [637 aar1323] quo nobis supplicauit ei per nos de congruo iuris remedio prouideri in hac parte. Et quia transgressionem predictam, si taliter perpetrata fuerit, relinquere nolumus impunitam, assignauimus vos omnes tres et duos vestrum Justiciarios nostros ad inquirendum per sacramentum proborum et legalium hominum de Comitatu Northumbrie per quos rei veritas melius sciri poterit, de nominibus malefactorum illorum et pacis nostre perturbatorum, qui vna cum prefatis Rogero et Johanne transgressionum predictam perpetrarunt, et de transgressione predicta plenius veritatem, et ad transgressionem illam audiendam et terminandam secundum legem et consuetudinem regni nostri. Et ideo vobis mandamus, quod ad certos dies, et loca, quos vos omnes tres aut duo vestrum ad hoc prouideritis, inquisicionem predictam faciatis et transgressionem illam audiatis et terminetis in forma predicta. Factur´ etc. Saluis etc. Mandauimus enim vicecomiti nostro Comitatus predicti quod ad certos dies et loca, quos vos omnes tres, aut duo vestrum ei scire faciatis, uenire faciat coram vobis omnibus tribus aut duobus vestrorum tot etc., per quos etc. Jn cuius etc. Teste Rege apud Eboracum. xiij die Maij.
per peticionem de consilio.
Leidebrev for John de Thornegge, John Baume og John Walsyngham og deres skib "la Margarete" fra Lynn indtil jul, for at seile til Norge.
Patent Rolls, 15 Edw. II pt. II.
De conductu.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Cum dilecti mercatores nostri Johannes de Thornegge, Johannes Bamme (!) et Johannes de Walsyngham mittant quosdam seruientes sos cum quadam naui sua vocata la Margarete de Lenne ad partes Norwagie pro victualibus diuersis ibidem querendis et in Angliam ducendis, vos amicos rogamus vobis fidelibus mandantes, quod seruientibus dictorum Johannis, Johannis et Johannis, cum ipsos per districtuum vestrorum loca transitum facere contigerit versus partes predictas cum naui predicta ibidem morando, seu exinde redeundo, non inferatis, seu quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam etc., set eis potius saluum et securum conductum suis sumptibus habere faciatis, [638 aar1322-1323] cum per ipsos super hoc ex parte nostra (!) fueritis requisiti. In cuius etc. vsque ad festum natalis domini proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Hathelsey. xiiij die Junij.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 20 juli 1322-29 sept. 1323 er ankommet til Hull, og over den told de har betalt for sine utførte varer.
Orig. p. perg. i Public Record Office, London; Customs 57/10 (utdrag).
Rotulus Roberti de Gretford et Johannis de Barton Collectorum noue Custume apud Kyngston super Hull, videlicet de iij de(nariis). ad li(bram). a vicesimo die Julij. anno. regni. regis. E(dwardi). filij Regis E(dwardi). xvj o. vsque festum Sancti Michaelis eodem anno. Rotulus predictorum Roberti et Johannis de eadem Custuma a festo Sancti Michaelis anno supradicto vsque festum Sancti Michaelis anno xvij o. Nauis Ranulphi de Wylsham de Lubyk intrauit. xxvj die Februarij. anno xvj. Idem habuit - xxiiij lastas. allecis de Norweye precij xxxij li. - Inde custuma . . . . . . . . . . viij s. Nauis Wyld de Herderwyk intrauit eodem die Februarij. Idem habuit - L lastas allecis de Norweye precij - L. li. Inde custuma . . . . . . . . . . . . xij s. vj d. Nauis Gosekini de Herderwyk intrauit eodem die Februarij. Gerewynus de Jsplingrod h. Liiij lastas allecis de Norweye precij - Lv li. - Inde custuma . . . . . . xiij s. ix d. Nauis Johannis de Colbergh que vocatur la Palmesdat(!) de Colbergh intrauit in portu de Hull xij die Julij. Elrike de Lynys habuit - in eadem. C quarteria siliginis precij - xx lj. - Jnde Custuma . . . . . . . . . . v s. Jdem habuit butirum de Norwey precij - xij s. - Inde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. q. Magister nauis habuit in eadem di. dacre pellium. caprarum precij - x s. - Jnde Custuma . . . . . . . . J d. ob. Idem habuit - bordas precij - xiiij s. - Jnde Custuma . ij d. Idem habuit - farinam siliginis precij - L s. - Jnde Custuma vij d. ob.
[639 aar1323]  [640 aar1323]  [641 aar1323] 
Fortegnelse over told paa varer indført og utført av fremmede kjøbmænd til og fra Lynn mellem 20 juli 1322-1 okt. 1323.
K. R. Customs Accounts 93/17. (Utdrag).
Rotulus noue custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Johannis de Thornegge et Willelmi de Whetacre collectorum eiusdem custume de bonis et mercimoniis mercatorum et alienigarum ibidem adductis a vicesimo die Julij anno regni regis. Edwardi filij Regis E. sexdodecimo vsque primum diem Octobris proximo sequentem, antequam Rex commisit eis custodiam custumarum predictarum per litteras patentes Regis de scaccario suo. Nauis Nicholai de Monse intrauit. xxiij die Marcij. Idem Nicholaus pro. xx last. allecis - val. xxxvj li. . . ix s. Petrus Mop[er] pro xj last. allecis - val. xvij li. . iiij s. iij d. Idem Petrus# pro C/xj de Stocfich. - val. lxxiij s. iiij d. . xj d. Idem Petrus pro coriis - val. xiij s. iiij d. . . . . . . ij d. Ludekyn de Rostoke pro x last. allecis - val. xviij li. . . iiij s. vj d. Idem Ludekyn pro Griseo opere et pellibus caprinis - val. x li. x s. . . . . . . . . . . . . . . . ij s. vij d. ob. Orm de Norwagia pro xxv last. allecis - val. Liiij li. . . xiij s. vj d. Gunnolf de Norwagia pro pellibus caprinis et bouinis - val. xliij s. iiij d. . . . . . . . . . . . . . vj d. ob. Helleward de Norwagia pro pellibus caprinis et coriis - val. xx s. . . . . . . . . . . . . . . . . . . iij d. Tydemer Sweyn pro clipping - val. xx s. . . . . . . iij d. Hermannus Deresco pro viij last. allecis - val. xiijj li. . . iij s. vj d. Summa valoris bonorum. Clviij li. Summa custume. xxxix s. vj d. [642 aar1322] Nauis Johannis de Thornegge intrauit xxiij die Marcij. Dern ffan Heyk pro iij last. de Stocfich - val. xxij li. v s. vj d. Tydemannus ffan Watern pro iij last. de Stocfich - val. xxiiij li. . . . . vj s. Johannes Stodelef pro vj last. de Stocfich - val. L li. xij s. vj d. Nicholaus de Gutlond pro j. last. et di. (!) - val. x li. x s. . . . . ij s. vij d. ob. Tydemannus de Sutherland pro Stocfich - val. xxxvj li. . . ix s. Walterus de Scothorp pro Stocfich - val. xviij li. . . iiij s. vj d. Summa valoris bonorum Clx li. x s. Summa custume xl s. j d. ob. Nauis Johannis de Thornegge intrauit. xxvij die Maij. Johannes de Norwagia pro bordis de sappo - val. xij li. . iij s. Summa valoris bonorum patet. Summa custume patet. Nauis Nicholai de Norwagia intrauit .xxx die Julij. Idem Nicholaus pro .xl. Cent. Tyngnorum (!) val. xxiiij li. . . vj s. Idem Nicholaus pro Centum Mastis - val. xxiiij li. . . . vj s. Summa valoris bonorum .xlviij li. Summa custume xij s. Nauis Johannis de Thornegge intrauit. vij die Septembris. Cristanus Rauen pro Stocfich - val. xx li. . . . . . . v s. Gerardus Thusandpund pro Stocfich - val. xij li. . . . . iij s. Henricus Lippe pro vno dolio olei - val. xl. s. . . . . vj s. Marcworth le Smale pro Stocfich - val. C li. . . . . xxv s. Tydemannus de Dertemuth pro Stocfich - val. xij li. . . iij s. Tydemannus de Sutherland pro Stocfich - val. xxj li. v s. iij d. Albrith Stalbitere pro Stocfich - val. xxj li. . . . v s. iij d. Matheus de Thelegh pro Stocfich - val. xxiij li. . . v s. ix d. Alexander Laising´ pro Stocfich - val. xvij li. . . iiij s. iij d. Petrus le Swarte pro Stocfich - val. xx li. . . . . . . v s. Henricus de Angelbeke pro Stocfich - val. xxxij li. . . viij s. Summa valoris bonorum .CC.xx/iij. li. Summa custume .Lxx s. Nauis Burghard de Brem intrauit. Jacobus ffan Hamme pro viij last. de Stocfich - val. lvj li. . . . . xiii s. Henricus ffann None pro vij last. de Stocfich - val. xlix li. . . . . xij s. iij d. Botulphus de Gutland pro iiij last. de Stocfich - val. xxviij li. . . . . vij s. [643 aar1322] Clayes ffan Werde pro iij last. de Stocfich - val. xxj li. . . v s. iij d. Rogerus ffan Rolle pro v last. de Stocfich - val. xxxv li. . . . . viij s. ix d. Marcolf´ Robesteth pro v. last. de Stocfich - val. xxxv li. . . . . viij s. ix d. Summa valoris bonorum CCCLV li. Summa custume .lxj s. iij d. Nauis Ludbrith de Hatten intrauit .iiij die Februarij. Idem Ludbrith pro C/xix de Stawes - val. vj li. x s. . . . xix d. ob. Hermannus de Denham pro vj last. de Stocfich - val. xxxv li. . . . . viij s. ix d. Fraericus(!) de Minster pro iiij last. de Stocfich - val. xxviii li. . . . . vii s. Johannes de Scothorp pro iij last. de Stocfich - val. xxj li. . . . . v s. iij d. Hanckyn de Clondich pro x bar. Sturgon. - val. xv li. x s. . . . . iij s. x d. ob. Lewe Thusandpund pro xxiiij copul. fructuum - val. viij li. xv s. . . . . ij s. ij d. q. Reynerus Pape pro x copul. fructuum - val. lxx s. . . x d. ob. Summa valoris bonorum. C.xviij li. v s. Summe cust. xxxix s. vj d. ob. q. Rotulus noue custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Johannis de Thornegge et Willielmi de Whetacre collectorum eiusdem custume de bonis et mercimoniis mercatorum extraneorum et alienigenarum eductis a vicesimo die Julij anno regni regis Edwardi filii Regis E. sextodecimo vsque primum diem Octobris anno xvij eiusdem Regis antequam dominus Rex commisit eis custodiam custumarum predictarum per litteras patentes sub sigillo scaccarij. Nauis Iwari de Norwagia exiuit .xx. die Augusti. Idem Iwar´ pro plumbo et pann. Angl. - val. viij li. x s. . . . . . . . . ij s. j. d. ob. Naruerus de Norwagia pro pann. Angl. - val. C s. . . xv d. Summa valoris bonorum .xiij li. x s. Summa custume .iij s. iiij d. ob. Nauis Nicholai de Norwagia exiuit .viij. die Augusti. Idem Nicholaus pro vno scarlato . . . . . . . . . ij s. [644 aar1323] Idem Nicholaus pro panno Anglicano - val. xxxix li. . . ix s. ix d. Idem Nicholaus pro vno dolio Mellis - val. iiij li. . . . ij d. Summa valoris bonorum .xliij li. Summa custume x s. ix d. Summa scarlati patet. Summa custume patet.
Tre sammenheftede pergamentsblader med fortegnelse over lasteavgift (lastagium) i Shirbeck i grevskapet Lincoln: a) utsagn av edsvorne om at lasteavgiften aarlig utgjør 20 /l-pund/; b) befaling fra kong Edward II til Alan de Cubbeldike om at undersøke størrelsen av den før nævnte lasteavgift; c) fortegnelse over de forskjellige varer og den told, som betales av dem; undtat fra denne told er mænd fra Gotland, Frisland, Norge, Skotland, Irland, Köln, London og flere.
Customs Accounts 6/17 A.
1ste perg.-strimmel.
Inquisicio capta apud Skirbeke coram Alano de Cubbeldike per breue domini Regis die Jouis in festo Natiuitatis beate Marie anno regni Regis Edwardi filii Regis Edwardi decimo septimo per sacramentum Rogeri Clerici, Willelmi Austrays, Martini Murre, Johannis Godsone, Radberti de Forzington, Reginaldi Baroun, Walteri de Wenham, Henrici filii Johannis, Nicholai Murre, Willelmi filii Johannis et Willelmi Cronne, qui dicunt super sacramentum suum quod dictum Lastagium valet omnibus annis viginti libras, et prouenit ex diuersis mercimonijs transfretantibus extra Angliam ad partes transmarinas prout patet in quadam cedula huic inquisicioni consuta. In cuius rei testimonium predicti Jurati sigilla sua [apposueru]nt. Datum die anno et loco supradictis.
2den perg.-strimmel.
Edwardus dei gracia Rex Anglie Dominus Hibernie et Dux Aquitanie dilecto sibi Alano de Cubeldike custodi quarundam terrarum que fuerunt quorumdam magnatum et aliorum nuper nobis [645 aar1323] contrancium in manu nostra existencium in Comitatu Lincolnie Salutem. Cum pluries vobis mandauerimus quod Thesaurarius et Barones de Scaccario nostro de vero valore balliue Lastagij de Skirbeke in manu nostra existentis quid videlicet et quantum dictum Lastagium valeat per annum et in quibus proficuum dicte balliue consistit certificaretis. de quo prefatos Thesaurarium et Barones nostros nondum destincte certificastis vnde admiremur vobis mandamus quod habita deliberacione inde dictos Thesaurarium et Barones nostros ad Scaccarium nostrum apud Westmonasterium in octabis Sancti Michaelis distincte et aperte super premissis reddatis certiores. remittentes ibi tunc hoc breue. T. W. de Norwico apud Westmonasterium .xxiij. die Augusti. Anno regni nostri decimo septimo. per breue de priuato sigillo inter communia de anno .xvj.
[3die blad.]
De quolibet lasto lane vnde .x. sacci faciunt lastum . . . vj d. De dimidio lasto lane . . . . . . . . . . . . . . iij d De quolibet sacco per se computato si non computatur per lastum nec per dimidium . . . . . . . . . . . . . j d. De quolibet lasto coreorum suttorum vnde x dacria faciunt lastum et x corea faciunt .j. dacria . . . . . . . . . vj d. De quolibet dacre coreorum. si non habeatur lastum nec dimidium . . . . . . . . . . . . . . . . . . j d. De lasto coreorum non tamen sutorum . . . . . iij s. iiij d. De quolibet dacre coreorum non sutorum . . . . . . ij d. De j carettata plumbi . . . . . . . . . . . . . iiij d. De Centum pellibus agnorum . . . . . . . . . . iiij d. De Centum pellibus caprinis . . . . . . . . . . iiij d. De Centum pellibus leprorum . . . . . . . . . . iiij d. De vno tymbr´ wlpin´ . . . . . . . . . . . . . iiij d. De lasto baconum vnde .xl. bacones faciunt lastum , . xij d. De quolibet bacone pro se computato, si numerus non extendit se ad lastum. sed computatur per baconem. . . . . ob. De j pondere vncti similiter collecti . . . . . . . . iiij d. De j pondere cepi . . . . . . . . . . . . . . iiij d. De j pondere pinguedinis . . . . . . . . . . . iiij d. Si coadunat´ sit in tonello vel in doleo de quolibet doleo vel tonello . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. [646 aar1323] De vno Centen´ Cupri . . . . . . . . . . . . iiij d. De vno Trussell´ panni cum cord. ligat . . . . . . . vij d. De quolibet panno non ligato cum cord. in Trussell´ . . . j d. De vno tonello cinerum . . . . . . . . . . . . iiij d. De Centum pellibus cum lana tam in trussell´ quam extra . vj d. De Centum pellibus sine lana . . . . . . . . . . iiij d. De vna penula de Bisse . . . . # . . . . . . . . ij d. De vna penula cuniculorum . . . . . . . . . . . . j d. De vna penula agnorum . . . . . . . . . . . . . j d. De vna centena scurellorum tam in balis quam in trussellis . . iiij d. De vna centena libr. cere . . . . . . . . . . . iiij d. De vna Schippund de harpeys . . . . . . . . . . iiij d. De quolibet balo zucri siue alterius reu [dvs rei?] in apotheca iiij d. De vna garba assori si capt. sit per garbam . . . . . . ob. Et si plures garbe sint in tonello. de quolibet tonello. . iiij d. De quolibet Tymbr. de Grys . . . . . . . . . . iiij d. De vno Tymbr. de Marte vnde xl faciunt le Tymbr. . . iiij d. De vno Schippund de Coys . . . . . . . . . . j d. ob. De vno pondere Casei vel butire . . . . . . . . . iiij d. De vno Lup (!) buturi . . . . . . . . . . . . j d. ob. De quolibet doleo vini . . . . . . . . . , . . . iiij d. De lasto de Cordewane . . . . . . . . . . . . xij d. De vna duodena de Cordewane . . . . . . . . . xij d. De vna Culatra plumbi . . . . . . . . . . . . . ob. De dimidio panno non ligato in trussellis . . . . . . . ob. De j Mole . . . . . . . . . . . . . . . . j d. ob. Iste predicte consuetudines percipiende sunt de omnibus hominibus cum predictis rebus transfretantibus, exceptis hominibus de Gutland, de Fryseby in Friseland, de Northweya, de Scocia, de Hibernia, de Colonia, et de hominibus de Londonia et de pluribus alijs mercatoribus videlicet Johanne Martyn de Setham et alijs.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1323-29 sept. 1324. har forlatt Lynn, og over den told, de har betalt for sine utførte varer.
K. R. Customs Accouuts 93/18 (utdrag).
Rotulus custume domini Rogis recepte apud Lenn per manus Johannis de Thornegge et Willelmi de Whetacre collectorum [647 aar1323-1324] eiusdem custum ibidem de bonis et mercimoniis mercatorum extraneorum et alienigenarum ibidem Eductis a festo sancti Michaelis anno regni regis Edwardi filij Regis Edwardi decimo septimo. vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Orn de Norwagia exiuit xij die Nouembris. Idem Orn pro braseo valoris L s. . . . . . . . . vij d. o. Nauis Gunnolf de Norwagia exiuit viij die Decembris. Idem Gunnolf pro panno Anglicano valoris. xv lj. . iij s. ix d. Andreas Sappe pro panno Anglicano valoris. xxiiij lj. . . vj s. Ludekyn de Tonnesbergh pro panno Anglicano valoris. xx lj. v s. Hugo de Riggos pro Merceria valoris. Lx s. . . . . . ix d. Nauis Cleyes fan bergh exiuit. xij die Januarij. Idem Cleyes pro x doliis ceruisie valoris. x lj. x s. ij s. vij d. o. Nauis Cleyes Langbeyn exiuit xx die Januarij. Idem Cleyes pro. xiiij doliis ceruisie valoris. xxiij lj. . v s. ix d. Nauis Kanut exiuit. viij die Februarij. Idem Johannes pro xv doliis ceruisie valoris. xxj lj . v s. iij d. Nauis Orm de Norwagia exiuit xxiiij die Marcij. Idem Orm pro panno Anglicano valoris. xiiij lj. . . iij s. vj d. Nauis Tocheler de Norwagia exiuit xij die Augusti. Idem Tocheler pro vno fardello panni Anglicani valoris x lj. . . . . ij s. vj d.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1323-29 sept. 1324 er ankommet til Lynn, og over den told, de har betalt for sine indførte varer.
K. R. Customs Accounts 93/19 (utdrag).
Rotulus Noue custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Johannis de Thornegge et Willelmi de Whetacre collectorum eiusdem custume de bonis et mercimoniis mercatorum extraneorum et alienigenarum ibidem adductis a festo sancti Michaelis anno. regni. regis. Edwardi filij Regis Edwardi decimo septimo vsque festum sancti Michaelis proximo sequens. Nauis Orn de Norwagia intranit xxvij die Octobris. Idem Orn pro tignis de sappo valoris xij lj. . . . . . iij s. Nauis Orm de Norwagia intrauit xij die Februarij. Idem Orm pro vij lastis allecis valoris xiiij lj. . . iiij s iij d.
[648 aar1324-1325] 
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1324-29 sept. 1325 har forlatt Lynn, og over den told, de har betalt paa sine utførte varer.
K. R. Customs Accounts 93/24 (utdrag).
Lenn. De bonis eductis.
Rotulus particularum Noue custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Pherius(?) de Therus et Willelmi de Whitacre collectorum eiusdem custume ibidem de pannis, cera, vinis ac aliis bonis et mercandisis mercatorum extraneorum et alienigenarum ibidem eductis a festo Sancti Michaelis anno. regni. regis. E(dwardi). filij Regis E(dwardi). decimo octauo. vsque festum anno reuoluto. Nauis Henrici de Anslo exiuit primo die Aprilis. Orn de Norwagia pro panno de Betuner´ valoris. xx s. . iij d. Idem Orn pro panno Angl. valoris. iiij lj. . . . . . . xij d. Gutbron de Norwagia pro mercerio valoris. viij lj. . . . ij s. Iwar de Norwagia pro mercerio valoris. ix lj. . . . ij s. iij d. Thore de Norwagia pro mercerio valoris vij li. . . . . xxj d. Heyne de Grute pro panno Angl. valoris x lj. . . . ij s. vj d. Cleyes Estrens pro panno Angl. valoris x lj. . . . ij s. vj d. Tidem´ Aterhun pro panno Angl. valoris x lj. . . . ij s. vj d. Nauis Willelmi ffan Geyen exiuit primo die Aprilis. Idem Willelmus pro saies et panno Angl. valoris xv lj. . iij s. ix d. Tidemer Hastard pro panno Angl. valoris xj lj. x s. . ij s. x d. ob. Reginaldus de Anslo pro panno Angl. valoris x lj. x s. . ij s. x d. ob. Lembritte Cropling pro panno Angl. valoris Cx s. . . xvj d. ob. Nauis Orn Destyng exiuit xij die Junij. Idem Orn pro medo et mercerio. valoris x lj. . . . ij s. vj d. Nauis Clemens de Thurendein exiuit iij die Augusti. Idem Clemens pro melle valoris viij lj. . . . . . . . ij s. Idem Clemens pro medo valoris . . . . . . . . . . . . . . Idem Clemens pro . . . . C s. scarlat. . . . . . . . xv d. Nauis Orn de Hest´ exiuit xvij die Augusti. Idem Orn pro panno Angl. valoris vj lj. . . . . . . xviij d.
[649 aar1324-1325] 
Fortegnelse over told paa varer indført til Kingston upon Hull mellem 29 sept. 1324 og 29 sept. 1325.
Customs Accounts K. R. 56/26,
Particule Compoti Ricardi de la Pole de denariis receptis de noua Custuma. Domini Regis apud Kyngeston super Hull a festo Sancti Michaelis anno .xviij. vsque illud idem festum anno .xix. Nauis Johannis Lange intrauit in portu de Hull .xiiij. die Marcij eodem anno. Idem habuit allecem et piscem precij per iuratos L li. xiiij s. iiij d. - Inde custuma . . . . . . . . . xij s. viij d. Summa Denariorum istius Nauis xij s. viij d. Nauis Fulchardi Fres intrauit in portu de Hull .xiiij die Junij eodem anno. Euerardus Swart habuit siliginem precij per iuratos - xxxiij li. - Inde custuma . . . . . . . . . . . viij s. iij d. Siwardus de Thornden habuit siliginem precij per iuratos - xviij li. - Inde custuma . . . . . . . . . . . iiij s. vj d. Magister Nauis habuit siliginem precij per iuratos vj li. x s. Inde custuma . . . . . . . . . . . . . xix d. ob. Summa Denariorum istius Nauis xiiij s. iiij d. ob. Nauis Henrici de Berghen intrauit in portu de Hull. v die Augusti eodem anno. Andreas Swart habuit siliginem precij per iuratos - xlv li. Inde custuma . . . . . . . . . . . . xj s. iij d. Henricus Lange habuit siliginem precij per iuratos - xx li. Inde eustuma . . . . . . . . . . . . . . . v s. Idem habuit per jure(!) iij quintall´ cere - Inde custuma . . iij s. Summa denariorum istius Nauis xix s. iij d.
Fortegnelse over told paa varer indført av fremmede til Lynn. 29 sept 1324 -29 sept. 1325.
K. R. Customs Accounts 93/22. (Utdrag). [650 aar1324-1325] 
Lenn. De bonis adductis.
Rotulus particularum Noue Custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Johannis de Thornegge et Willelmi de Whetacre collectorum eiusdem custume ibidem de pannis, cera, vinis et aliis bonis et mercimoniis mercatorum extraneorum et alienigenarum ibidem adductis a festo sancto Michaelis anno regni regis Edwardi filij Regis Edwardi decimo octavo vsque festum anno reuoluto. Nauis Willelmi ffan Geyn intrauit vltimo die Januarij. Idem Willelmus pro xvj last. allecis val. xxxij li. . . . viij s. Reginaldus de Anslo pro x last. allecis val. xx li. . . . . v s. Warnekinus Rade pro viij last allecis val. xvj li. . . . . iv s. Lambrichtus croppling pro viij last. allecis val. xvj li. . . iv s. Hugo de Rigges pro iv last. allecis val. viij li. . . . . . ij s. Tidemannus Hasard pro viij last. allecis val. xvj li. . . . iv s. Marinarii dicte nauis pro ix last. allecis val. xviij li. . . iv s. vj d. Tidemannus Fanthesund pro ij last. allecis val. iv li. . . xij d. Tidemannus pro ij dacr´ coriorum val. xl s. . . . . . vj d. Nauis Henrici de Anslo intrauit. iiij die Februarij. Idem Henricus pro vna lasta allecis val. xl s. . . . . . vj d. Oton (!) Chore (!) pro xij lastis allecis val. xxiiij li. . . . vj s. Idem Otton (!) pro vna dacre coriorum val. xx s. . . . . iij d. Gutbrond de Norwagia pro iiij lastis allecis val. viij li. . ij s. Iwar´ de Norwagia pro v lastis allecis val. x li. . . ij s. vj d. Lutekyn Heynce pro iij lastis allecis val. vj li. . . . xviij d. Idem Lutekyn pro CCC de Stocfich val. lx s. . . . . . ix d. Idem Lutekyn pro xij Tymbris grisei operis val. xxxvj s. . v d. ob. Thore de Tunesbergh pro iij lastis allecis val# vj li. . . xviij d. Cleyes de Hosen pro vj lastis allecis val. xij li. . . . . iij s. Tideman´ ffan Atertachern pro xvj timbr. grisei operis val. iiij li. . . . . xij d. Idem Tideman´ pro vj dacr´ pell. caprin. val. L s. . . vii d. ob. Petrus le Swarte pro v lastis allecis val. x li. . . ij s. vj d. Spyker de Norwagia pro ij lastis allecis val. iiij li. . . . xij d. Nauis de Norwagia intrauit .xxvj die Aprilis. Lutekyn de Tunesbergh pro vj lastis allecis val. x li. . ij s. vj d. Idem Lutekyn pro xx/vj Barillis de Litemose val. xx li. . . . v s. [651 aar1324-1325] Idem Lutekyn pro j lasta vj dacr. coriorum val. xxvj li. . vj s. vj d. Idem Lutekyn pro xxviij dacr. pellium caprinarum val. x li. x s. . . . . ij s. vij d. ob. Idem Lutekyn pro C/viij de clipping val vij li. . . . . . xxj d. Idem Lutekyn pro C de Lenges et Stocfich val. j marce . ij d. Idem Lutekyn pro xv timbris de Strenling val. Lx s. . . ix d. Nauis Orn Desting intrauit xx die Maij. Idem Orn pro C/xl tingnorum val. xx li. . . . . . . . v s. Idem Orn pro Centum Centen. bord. val. xxv li. . . vj s. iij d. Idem Orn pro vna dacre coriorum val. xx s. . . . . . iij d. Idem Orn pro iiij duod. plancarum val. j mr. . . . . . ij d. Nauis Scalandr. de Norwagio intrauit .x. die Junii. Idem Scalandr. pro C/viij bord. de Sappo val. viij li. . . . ij s. Idem Scalandr. pro C/di de Spiris val. di. mr. . . . . . . i d. Willelmus de Bauseye pro DC Bord. val. C s. . . . . . xv d. Idem Willelmus pro iiij dacr. pell. caprin. val. j mr. . . ij d. Idem Willelmus pro v barellis de cade val. xx s. . . . . iij d. Idem Willelmus pro v coreis vacc[arum] val. di. mr. . . . j d. Nauis Clementis de Torrendeyn intrauit prima die Julij. Idem Clemens pro C/lvj Bord. val. xlv li. . . . . . xj s. iij d. Idem Clemens pro v lastis sulphuris val. xlv li. . . iiij s. x d. ob. Idem Clemens pro Lxx bollis olei val. xiiij li. . . . iij s. vj d. Idem Clemens pro Mensis val. Lx s. . . . . . . . . ix d. Idem Clemens pro viij pellibus de Eligh val. x li. . ij s. vj d. Idem Clemens pro v dacr. pellium caprinarum val. xl s. . . vj d. Idem Clemens pro iiij dacr. coriorum val. Lxx s. . . . x d. ob. Idem Clemens pro C/xx de Stocfich et Cropling val. xiiij li. iij s. vj d. Nauis Orn Hest intrauit xxv die Julij. Idem Orn pro C/xvij et di. tingnorum val. xij li. . . . . . iij s. Idem Orn pro xx spiris val. x s. . . . . . . . . ij d. ob. Idem Orn pro vna dacr. et di. coriorum val. val. ij mr. . iiij d. Idem Orn pro Litemose val. xx s. . . . . . . . . . ii d. Nauis Syworth de Norwagia intrauit iij die Septembris. Idem Siworth pro C/xxxj tingnorum val. xij li. x s. . iij s. j d. ob. Idem Siworth pro C. de clipping val. xx s. . . . . . . iij d. Idem Siworth pro Stocfich val. x s. . . . . . . . j d. ob.
[652 aar1325] 
Kong Edward II skriver til erkebiskop Eiliv av Nidaros, drotseten Erling Vidkunsson og andre av kongens raad. Hvis de vil sende sendemænd til ham for at gjenoprette freden, vil han motta dem venlig og gjøre hvad han kan.
Close Rolls 18 Edw. II, m. 12 d.
De pace inter Regem Norwagie et Regem Anglie stabilienda.
Rex venerabili in Christo patri Elauo eadem gracia Nidrosiensi Archiepiscopo, Erlingo Vykuno dapifero domini Regis Norwagiij, ceterisque eiusdem Regis consiliariis salutem. Cum scripsit nobis vestra circumspeccio requirendo, vt tam propter mutuam amiciciam inter nos et ipsum Regem Norwagie et nostros, ac eiusdem Regis subditos de cetero nutriendam quam propter commune bonum Regnorum vtrorumque imposterum consequendum tales pacis consideraciones vellemus admittere graciose quales a vestratibus procurari desideramus vice versa, super quo vestre prudencie innotescimus puro corde quod nos, quantum ad nos pertinet, pacem habere appetimus cum omnibus circumpositarum populis nacionum et precipue cum prefato Rege et subditis suis pensantes vtilem fore mutuam communionem incolarum et regnorum eorundem, si igitur pro huinsmodi pace et concordia stabiliendis et renouandis, ad nos nuncios cum sufficienti potestati solueritis destinare, ipsos sub nostris proteccione et conductu graciose suscipere volumus in hiis que ad firmitatem pacis et concordie pertinere poterunt, nos promptos et beniuolos exhibere. Teste Rege apud West(monasterium) xvij die ffebr.
Leidebrev for et aar for Sigleiv Susse for at seile til Norge med sit skib "Olafsuth" (/´O/lafss/´u//edd/).
Patent Rolls 18 Edw. II part II, m. 28.
Pro Siglauo Susse de Lenne Episcopi.
Rex omnibus amicis et fidelibus suis. ad quos etc. salutem. Sciatis quod, cum dilectus mercator noster Siglauus Susse de Lenne episcopi cum quadam naui sua, vocata Olafsuth, ac diuersis bonis et mercandisis suis ad commodum suum inde faciendum ad partes Norwagie de [653 aar1326-1327] nostra licencia se diuertat, suscepimus in proteccionem et defensionem nostram, ipsum Siglauum, homines, et marinarios suos eiusdem nauis, necnon bona et mercandisas sua predicta in eundo versus partes predictas, ibidem morando et exinde redeundo. Et ideo vos amicos rogamus, vobis fidelibus mandantes, quod eidem Siglauo, hominibus et marinarijs predictis in eundo versus partes predictas, ibidem morando et exinde redeundo non inferatis in personis aut bonis seu mercandisis predictis vel quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen, dumtamen idem Siglauus, homines, et marinarii predicti de mercandisis predictis faciant consuetudines debitas et consuetas. In cuius etc., per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Turrim Londonie .xviij die Februarij. per ipsum Regem.
Fortegnelse over skibe, som i tiden 29 sept. 1326-29 sept. 1327 har forlatt Lynn, og over den told, de har betalt for sine utførte varer.
K. R. Customs Accounts 93/28 (utdrag).
Lenn. De bonis eductis.
Rotulus particularum Noue custume domini Regis recepte apud Lenn per manus Phius(!) de Therus et Willelmi de Whitacre collectorum eiusdem custume ibidem de pannis, cera, vinis ac aliis bonis et mercandisis mercatorum extraneorum et alienigenarum ibidem eductis a festo Sancti Michaelis anno. regni. regis E(dwardi). filij Regis E(dwardi). decimo nono. vsque festum Sancti Michaelis anno reuoluto. Ewyndr de Norwagia exiuit xx die Marcij. Gerkinus fflicke pro panno Angl. valoris x lj. . . . ij s. vj d. Jamyn le Graban pro panno Angl. valoris x lj. . . . ij s. vj d.
Fortegnelse over den nye told paa tøier o. a. varer utført av utenlandske kjøbmænd fra Boston mellem 20 april i Edward III´s 1ste regjeringsaar og følgende mikkelsdag.
K. R. Customs Accounts 7/1; Boston I Edw. III (utdrag). [654 aar1327] 
Rotulus Johannis de Barton contrarotulatorii noue custume pannorum et aliarum rerum Marcandisarum diuersarum in portu de Sancto Bothulpho eductarum per Mercatores extraneos videlicet de qualibet Scarleta .ij. s., de quolibet panno sine grano .xij d. et de alijs rebus et Marcandisis que non ponuntur ad certam custumam de qualibet libra argenti estimacionis vel valoris .iij d. De exitibus eiusdem custume a. xx. die Aprilis Anno. regni regis E[dwardi]. tercij primo usque festum Sancti Michaelis proximo sequens, contra´ Robertum Wut et Johannem filium Alexandri de Hippetoft. Nauis Haukin´ Murian exiuit .xxv. dic Julij. De eodem pro bordis valoris - xviij li. . . . . . iiij s. vj d. De Haukyno Deynflete pro pannis Angl´ valoris - xiiij li. . . . . . . . . iij s. vj d. De Johanne Celle pro pannis Angl´ valoris - xxvij li. . . vj s. ix d. De Gerkyno Wolf pro pannis Angl´ valoris - xxviij li. . . vij s. De Marcwardo de Stath pro pannis Angl´ valoris - xx li. x s. . . . . v s. j d. ob. De Johanne de Norwey pro braseo valoris - vij li. . . xxj d. De Henr. Helter pro pannis Angl´ valoris - xi li. xij s. . . . . . . . . . . ij s. xj d. De Gerardo Thousandpund pro melle, braseo valoris - xij li. . . . . . . iij s. De Ber#uardo de Langhoft pro pannis Angl´ valoris - xl s. . vj d. De Gerkyno Sterneberg pro pannis Angl´valoris - xj li. ij s. . . . . ij s. ix d. De Hermanno Creuerbon pro pannis Angl´ valoris - xv li. . . . . . . . iij s. ix d. De Gerkyno Rauen pro pannis Angl´ valoris - ix li. x s. . . . . . . . . ij s. iiij d. ob. De Deynardo Soserman pro melle valoris - xx s. . . . iij d. De Johanne de Celle pro pannis Angl´ valoris. - vij li. x s. . . . . . . xxij d. ob. De Johanne Cromfote pro pannis Angl´ valoris - x li. xiij s. . . . . . . ij s. viij d.
[655 aar1328] 
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for aaret 3 febr. 1326 (dvs 1327)-14 jan. 1327 (dvs 1328), deriblandt 118 s. 4 d. til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 60.
Compotum Nicholai de Lidell et Willelmi Chepman, prepositorum burgi de Abirden, redditum die, loco, et anno supradictis, et de terminis predictis [dvs apud Dunbretan quarto decimo die Januarij anno gracie millesimo [trescen]tesimo septimo, coram venerabilibus patribus, domino Bernardo dei gracia abbate de Abirbroth, cancellario Scocie ac electo Sodorensi . . . . dem gracia abbate de Cupro, domino Roberto de Pebles, camerario Scocie, canonico Glasguensi, venerabili viro domino Dauid de Berclay, Thoma de Carnoto, clerico probacionis domus domini regis, et Willelmo de Irwyn, auditoribus per dominum regem literatorie deputatis, de receptis suis et expensis a tercio die Februarii anni gracie etc., vicesimi sexti, vsque in diem presentis compoti, et sic de vno anno integro.] - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, cxviij s. et iiij d.
Magnus Eiriksson, Norges, Svearnes og Gøtarnes konge, skriver til kong Edward [III] av England om en pengesum, som to norske studenter, magister Thorlav og Olav Ivarsson har tilgode hos Adam Folke, som hadde kjøpt varer ov dem, da deres skib av storm var fordrevet til England, mens de var paa vei til Paris. I denne sak hadde der alt for ti aar siden været drevet underhandlinger tidligere mellem kong Magnus´s bedstefar kong Haakon og kong Edward [II]
Orig. p. perg. Ancient Corr. XXXIV, nr. 146.
Excellenti ac magnifico principi domino Edwardo, Dei gracia regi Anglie, domino Hybernie, et duci Acquitanie illustri, Magnus eadem gracia Norwegie, Sweuorum, Gothorumque rex, prosperos semper ad vota successus cum salute perhenni. Mag[ister] Thorllaws (!) et Olaws Jwar[i] scolares Parisius proponentes, dudum proficisci vi tempestatis compulsi in Angliam deuenerunt, et ibidem [656 aar1328] cuidam mercatori, Adamo Folke nomine, mercandisas suas et bona pro centum quinquaginta octo libris et duodecim solidis bonorum et legalium sterlingorum ad certam diem solucionis vendiderunt. Predictus vero mercator scelere plenus, ut apparet, predictam summam pecunie detinuit et adhuc detinet in ipsorum preiudicium, dispendium non modicum, et grauamen. Jnclitus princeps, dominus Edwardus, bone memorie quondam rex Anglie, illustris, ad instanciam et requisicionem dilecti in Christo aui nostri, domini Haquini, quondam regis Norwegie, illis diuersos iusticiarios ordinans et forma juris assignauit, videlicet dominum Willelmum le Kerelton, baronem de Scaccario et dominum Robertum Herward, vicecomitem Norwicensem, Secundo dominum Willelmum Haward et dominum Robertum antedictum, et per ipsos in modico profecerunt, Tercio dominum Willelmum Haward et dominum Jacobum, et per mitigacionem et diem amoris per ipsos constitutam de principali debito quadraginta libras, sine dampno interesse et expensis quas passi sunt annis decem perdonarunt. Super hoc Adam Folke fideiussores et manucaptores nominatos inuenire debuit et inuenit. Et plus quod minime racioni videtur esse consonum, quantum de principipali debitore, tantum de fideiussoribus et manucaptoribus habere potuerunt. Quamobrem constituerunt et constituunt Willelmum de la Mark´ et Siglawm Sussæ (!) alterum et quemlibet alternatim, si non poterint interesse, suos procuratores et legittimos alternatos in prosequendo ius eorum. Quare dominacionem vestram, de qua fiduciam gerimus pleniorem, attente requirimus et rogamus, quatenus maiestas regia, dampnis, controuersiis et iniuriis eorundem condolens et compatiens, graciam et tale remedium grauaminibus et jacturis predictorum dignetur adhibere, ut in partibus Anglie et Norwegie talium peruersorum processus non egeat recitari aut ulterius querelari. Scriptum apud castrum nostrum Tunsbergense xv Kalendas Ffebruarii.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for første halvaar 1328, deriblandt betalt til biskopen paa Orknøerne for indtægt av hans len for et aar 113 s. 4 d.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland, I, s. 90. [657 aar1328] 
Compotum prepositorum burgi de Abirden, per Symonem Gelchauch et Willelmum Chepman, attornatos suos, redditum apud Sconam, vicesimo primo die Junii, anno gracie, etc. supradicto [dvs millesimo trescentesimo vicesimo octauo] de firmis dicti burgi de termino Pentecostes proximo ante hoc compotum - - - - Et episcopo Orkadensi, pro feodo suo integro huius anni, quod redditur ad festum Pentecostes tantum, cxiij s. iiij d.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for sidste halvaar 1329 og første halvaar 1330, bl. a. til biskopen paa Orknøerne for aarsindtægt av hans len, betalt pinse (27 mai) 1330.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 261.
Compotum Willelmi Chepman, prepositi burgi de Abirden, redditum apud Clacmanan quinto die Junii, anno gracie supradicto [dvs millesimo cccxxx], de receptis suis et expensis de terminis Sancti Martini et Pentecostes vltimo preteritis - - - - - - Et episcopo Orkadiensi, pro feodo suo, quod redditur ad festum Pentecostes, cxiij s. iiij d.
Fortegnelse over told paa varer som er indført til Kingston upon Hull av fremmede kjøbmænd.
K. R. Customs Accounts 134/1. (Utdrag).
Kyngeston super Hull de bonis ibidem adductis.
Compotum Roberti de Barton et Gilberti de Bedford de bonis et mercandisis alienigenarum et extraneorum Mercatorum adductis apud Kyngeston super Hull a. ij o. die Augusti Anno Regni Regis E. filii Regis E. quarto vsque festum Sancti Michaelis proximo sequens videlicet Anno Quarto. [658 aar1329]  Nauis Bernardi de Stauer Nauis Hugonis Sotter Nauis Pelegrini de Stauer Nauis Hildebrand´ de Stauer. Alle disse skibe indfører bord, righolt, bytumen, tunholt, chistholt. Nauis Thormod´ de Northwegia intrauit ibidem .xviij o die Augusti. Idem habuit - MMM. CC. Cheueruns. precij .iiij li. vj s. - Inde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . xiij d. Idem habuit - L. Bord precij - iij s. Inde Custuma#. . ob. Idem habuit - iij. dolia butiri precij - xl s. - Inde Custuma . . . . . vj d. Idem habuit - x dacr´ pellium ceruorum precij - lx s. - Inde Custuma . . . . . . . . . . . . . . . . ix d. Summa - ij s. iiij d. ob.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for aar 1331, bl. a. til biskopen av Orknøerne for 1 fat vin og 3 "kjedler" korn til St. Magnus kirke paa Orknøerne - 113 s. 4 d.
Rotuli Scaccarii Regnum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 349.
Compotum prepositorum burgi de Abreden, redditum apud Sconam, primo die Decembris, anno, etc. tricesimo primo, de firmis dicti burgi de duobus terminis huius compoti - - - - - Et episcopo Orcadie, pro vno dolio vini et tribus celdris frumenti, ad ecclesiam Sancti Magni Orcadie, cxiij s. iiij d.
Kong Magnus Eiriksson skriver til kong Edward III av England og lover at hjælpe dennes undersaat William de Cotte, hvem en viss Jakob i Norge har frar#øvet hans eiendom, til sin ret.
Orig. p. perg. Ancient Correspondance, vol. XIX nr. 164.
Første søndag efter paaske.
Serenissimo principi, Consanguineo suo karissimo, Domino Edwardo, dei gracia Regi Anglie et Francie, ac domino Hibernie. [659 aar1332] Magnus, Eadem gracia Swecie, Norwegie et Scanie Rex, Incrementum honoris et glorie salute cum perhenni. Serenitatis vestre litteras Reuerencia qua decuit Recepimus, Continentes quod subdito vestro, Willelmo de Cotte, super naue sua, mercimoniis, Rebus, ac bonis in Eadem existentibus sibi in Regno nostro Norwegie Jniuste, prout dominacioni vestre Relatum est, per quendam dictum Jacobum ablatis, iusticiam fieri faceremus. Vnde magnificenciam vestram scire volumus, quod predicto Willelmo seu vero ipsius et legittimo procuratori de naue et bonis pretactis, ac eciam dampnis omnibus et interesse que se incurrisse et amisisse probabiliter monstrare poterit, quacito Eundem Jacobum et complices suos in hoc facto ad nostram presenciam Citare poterimus, non minus affectionis Causa, circa amiciciam vestram, quam bono pacis inter Regna nostra et Eorundem Jncolas seruande, omnem quam tenemur et poterimus iusticiam, satisfactionem, et dampnorum refusionem disponemus, Celsitudini vestre in hiis et aliis affectuose complacere cupientes. Excellenciam vestram conseruet altissimus diu saluam, nobis de beneplacitis vestris secure et continue precepturam, scriptum in Castro nostro Baghahus dominica quasimodo geniti in Regno norstro Norwegie.
Kong Edward III utsteder leidebrev for Thomas de Melchebourn fra Lynn og gir ham tilladelse til at utføre korn til Norge for d/´e/r at kjøpe tørfisk.
Patent Rolls 6 Edw. III m. 34.
Pro Thoma de Melchebourne de Lenne.
Rex vicecomitibus, balliuis et omnibus fidelibus suis, ad quos etc. salutem. Supplicauit dilectus nobis Thomas de Melchebourn, vt cum ipse quosdam seruientes suos cum quibusdam nauibus suis ad partes Norwagie mittat ad pisces et alia victualia ibidem emenda et ad regnum nostrum ducenda, velimus concedere quod ipse quingenta quarteria bladorum ad easdem partes Norwagie valeat facere carcari ad commodum suum inde faciendum. Nos ipsius supplicacioni in hac parte fauorabiliter annuentes, concessimus, et licenciam dedimus prefato Thome, quod ipse per dictos seruientes suos quingenta quarteria bladorum, cuiuscumque generis fuerint, [660 aar1332] ad easdem partes Norwagie ducere possit ad commodum suum inde faciendum. Et ideo vobis mandamus, quod eidem Johanni aut seruientibus suis predictis, quos una cum nauibus et bladis predictis in proteccionem et defensionem nostram suscepimus, in ductione bladorum predictorum usque ad partes predictas non inferatis, seu quantum in vobis est, inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit, id eis sine dilacione faciatis emendari. In cuius etc. per unum annum duraturas. Teste Rege apud Wodestoke xx die Maij.
per consilium.
Fortegnelse over told paa varer, som blev indført av fremmede kjøbmænd til Boston.
K. R. Customs Accounts.
Particule Compoti Johannis Pelleson et Andree atte Cete Collectoribus (!) noue custume Regis pannorum cere, auerij, ponderis et aliarum rerum et mercandisarum diuersarum in portu ville de Sancto Bothulpho per mercatores et extraneos adductarum a vicesimo die Januarij anno Regni Regis Edwardi tercij a conquestu septimo vsque vicesimum octauum diem Junij proximo sequentem per visum et testimonium Johannis de Feriby contrarotulatorii dicte custume per breue Regis. Nauis Empkyni de Kele applicauit .xx. die Aprilis. De eodem Empkyno pro pisce potbred bordis et coriis valor. x li. . . . . . . . . . . . . . . . . ij s. vj d. De Johanne Clipper pro oleo pisce et coriis valor. - xiij li. . . . . iij s. iij d. De Andrea Yonge pro oleo pisce et coriis valor. - xv li. . . . . iij s. ix d. De Hermanno Clerke pro oleo pisce et coriis valor. - x li. . . . . . . . ij s. vj d. De Johanne Dalhouse pro pisce et coriis valor. - x li. . . ij s. vj d. De Hermanno Hughe pro pisce et coriis valor. - xiiij li. . . . . . . . . . iij s. vj d. De Lamberto Couffeld pro oleo pisce et coriis valor. - xij li. . . . . . . . . iij s [661 aar1333] De Reyn#oro Pape pro pisce et coriis valor. - ix li. . . ij s. iij d. De Johanne de Osenbrugge pro oleo pisce et coriis valor. - x li. . . . . . ij s. vj d. De Ar/-n/ de Lesinge pro pisce et coriis valor. - xv li. . . . . . . . . . . . iij s. ix d. Nauis Bern[ardi] de Heythe applicauit xx die Aprilis. De eodem Bern´ pro bordis valoris - C s. . . . . . . xv d. De Hermanno Rauen pro pisce et coriis valor. - x li. . . . . . . . . . ij s. vj d. De Johanne de Osenbrugge pro pisce et coriis valor. - xx li. . . v s. De Johanne Crouse pro pisce et coriis valor. - xvj li. . . iiij s. De Petro Grene pro pisce et coriis valor. - xv li. . . . . . iij s. ix d. De Bartholomeo de Hamme pro oleo pisce et coriis valor. - xv li. . . . . . iij s. ix d. De Hermanno de Nale pro oleo pisce et coriis valor. - xviij li. . . . . . iiij s. vj d. De Johanne de Werne pro pisce et coriis valor. - xj li. . . ij s. ix d. De Bern[ardi] de Minstre pro pisce butiro et coriis valor - xx li. x s. . . . . . v s. i d. ob. De Thour(!) de Gote pro oleo pisce et coriis valor. - ix li. . . . . . . . ij s. iij d. De Marinarijs pro pisce et portagio suis valor. - xl s. . . . vj d. De Henrico de Reuele pro bordis valor. - x s. . . . . . . i d. ob. Nauis Roberti Permay applicauit tercio die Maij. De Alano de Berghen pro tignis valor. - vj s. viij d. . . . . j d. Nauis Ludekyni de Osterwyke applicauit xxj die Junij. De eodem Ludkyno pro Wheston. et bord. valor. - viij li. . . ij s. De Bartholomeo de Hoyinge pro pisce et Bukfell valor. - xxiij li. . . . . v s. ix d. De Gerkyno Welling´ pro oleo pisce et coriis valor. - xxij li. . . . . . . v s. vj d. De Bern[ardo] de Scothorp pro pisce et coriis valor. - vj li. . . . . . . . xviij d. Nauis Johannis de Wold applicauit xxj die Junij. De eodem Johanne pro Wheston, tignis et bord. valor. - iiij li. . . . . . xij d. De Henr. Bremer pro pisce et bukfell valor. - xx li. . . . . . v s. De Arn´ Grull pro pisce valor. - x li. . . . . . . . . . . ij s. vj d. De Bern[ardo] Rotermont pro pisce valor. - ix li. . . . ij s. iij d. [662 aar1333] De Johanne Dulman pro pisce valor. - x li. . . . . . . ij s. vj d. De Petro de Anklam pro pisce valor. - xix li. . . . . iiij s. ix d. Nauis Johannis de Heythe applicauit xxj die Junij. De eodem Johanne pro Wheston et bord. valor. - lxij s. . . . . . . . . . ix d. ob. De Johanne Haukesbeke pro sulphur´ baleyn´ pisce et falcon[ibus] valor. - xx li. . . . . . . . . . . . . . . . v s. De Gerkyno Anskete pro pisce et coriis valor. - xx li. . . . v s. De Tydemanno Pape pro pisce et coriis valor. - xij li. x s. . . . . . . . . iij s. i d. ob. De Hermanno Grull pro pisce et coriis valor. - xvij li. . . . . . . . . . . iiij s. iii d. De Hermanno Sweryn pro pisce et bukfell valor. - xv li. . . . . . . . . . iij. s. ix d. De Ernest Holthouse pro sulphur´ oleo et pisce valor. - xviij li. . . . . . iiij s. vj d. De Johanne Deling pro sulphur´ oleo et heydoukes valor xxiiij li. . . . . . . . . . . . . . . . . . vj s. De Henrico de Minstre pro pisce valor. - xviij li. . . iiij s. vj d. De Marinarii pro pisce et portagio suo valor. - lx s. . . ix d.
Kong Edward III utsteder vernebrev for John de Wesenham og to av hans tjenere, som faar tilladelse til at utføre korn til Norge.
Patent Rolls, a o 7 Edw. III, part. I, membr. 16.
Rex vicecomitibus, balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Supplicauit dilectus nobis Johannes [663 aar1333] de Wesenham, vt, cum ipse quosdam seruientes suos cum quibusdam nauibus suis ad partes Norwagie mittat ad pisces et alia victualia ibidem emenda et ad regnum nostrum ducenda, velimus concedere, quod ipse Mille quarteria bladorum ad easdem partes Norwagie valeat facere carcari ad commodum suum inde faciendum. Nos ipsius supplicacioni in hac parte fauorabiliter annuentes concessimus et licenciam dedimus prefato Johanni, quod ipse per dictos seruientes suos Mille quarteria bladorum cuiuscumque generis fuerint ad easdem partes Norvagie ducere possit ad commodum suum inde faciendum, vt est dictum, quacumqua proclamacione per nos in contrarium facta non obstante. Et ideo vobis mandamus quod eidem Johanni aut seruientibus suis predictis, quos vna cum nauibus et bladis predictis in proteccionem et defensionem nostrarum suscepimus, in duccione bladorum predictorum vsque ad partes predictas non inferatis seu quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit, id eis sine dilacione faciatis emendari. In cuius etc. vsque ad festum Sancti trinitatis proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Pontem Fractum. xx die Marcij.
per ipsum Regem.
Kong Edward III gir Thomas de Melchebourn fra Lynn værnebrev og tilladelse til at utføre korn til Norge.
Patent Rolls, a o 7 Edw. III, part I, membr. 13.
Pro Thoma de Melchebourn de Lenne.
Rex vicecomitibus balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Supplicauit nobis dilectus mercator noster Thomas de Melchebourn de Lenn, vt ei licenciam concedere velimus, quod ipse diuersa genera bladorum vsque ad summam quingentorum quarteriorum in nauibus in Portu ville de Lenn ponere et ea exinde per homines et seruientes suos vsque ad regnum Norwagie ducere possit ad negociandum de eisdem et commodum suum inde faciendum. Nos ipsius supplicacioni in hac parte fauorabiliter annuentes concessimus ei de gracia nostra speciali, quod ipse blada predicta in nauibus in portu predicto ponere et ea [664 aar1333] exinde per homines et seruientes suos predictos vsque dictum regnum Norwagie ducere possit ad negociandum de eisdem et commodum suum faciendum, sicut predictum est, quocumque man-dato nostro de bladis extra regnum nostrum non ducendis quibuscumque directo non obstante. Ita tamen, quod idem Thomas sufficientem securitatem inueniat coram balliuis predicte ville de Lenn quod ipse blada predicta per se vel per alios Scotis inimicis nostris nec ad partes exteras alibi quam ad dictum regnum Norwagie non ducet seu duci faciet quouismodo. Et ideo vobis mandamus quod ipsum Thomam per homines et seruientes suos predictos blada predicta vsque dictum regnum Norwagie absque impedimento ducere permittatis mandato nostro huiusmodi non obstante. Jn cuius etc. Teste Rege apud Cowyke. xxv. die Marcij.
Kong Edward III gir tilladelse for Henry Prodhomme, fiskehandler i London, til fra Lynn at utføre korn til Norge.
Patent Rolls a o 7 Edw. III, part I, membr. 12.
Rex eisdem salutem. Supplicauit etc. vt supra vsque ibi concedere. tunc sic quod ipse (dvs Henricus Prodhomme de London´) quinquaginta quarteria bladorum, cuiuscumque generis fuerint, in nauibus in portu ville de Lenn ponere et ea exinde vsque Norwagiam per homines et serui#entes suos etc. vt supra vsque ibi de gracia nostra speciali, tunc sic quod ipse blada predicta vsque ad dictas partes Norwagie per homines etc. vt supra vsque ibi. Jta tamen quod idem Henricus seu dicti seruientes sui sufficientem securitatem inueniant coram balliuis dicte ville de Lenn, quod ipsi blada predicta Scotis inimicis nostris etc. vt supra vsque ibi quod ipsum Henricum blada predicta vsque ad dictas partes Norwagie per homines etc. vt supra. In cuius etc. Teste vt supra. (dvs Rege apud North Alreton vj. die Aprilis).
per ipsum Regem.
[665 aar1333] 
Kong Edward III utsteder leidebrev for John de Swerdeston og John de Betele fra Lynn og gir dem tilladelse til at utføre korn til Norge, for der at kjøpe tørfisk.
Patent Rolls, a o 7 Edw. III, part I, m. 11.
Pro Johanne de Swerdeston et Hugone de Betele de Lenne et hominibus suis.
Rex vicecomitibus, balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc., salutem. Sciatis, quod, cum dilecti mercatores nostri Johannes de Swerdeston et Hogo de Betele de Lenne quosdam homines et seruientes suos ad partes regni Norwagie pro pisce duro ibidem querendo mittere proponant iidemque Johannes et Hugo nobis supplicauerint, vt eis concedere velimus, quod ipsi sexcenta quarteria bladorum extra regnum nostrum ducere seu carcari facere possint ad commodum suum faciendum, Nos ipsorum supplicacioni in hac parte fauorabiliter annuentes, concessimus et licenciam dedimus prefatis Johanni et Hugoni, quod ipsi per dictos seruientes suos sexcenta quarteria bladorum ad easdem partes Norwagie ducere possint per vnum annum duraturas. etc. Teste Rege apud Nouum Castrum super Tynam. xxiij die Aprilis.
per cons(ilium).
Kong Edward III gir leidebrev og tilladelse til at føre korn til Norge til John Pellesson fra Boston og hans bror Henry,
Patent Rolls, a o 7 Edw. III, part I, membr. 6. [666 aar1333] 
Pro Johannne Pellessone de sancto Bottulpho et Henrico fratre suo.
Rex vicecomitibus, balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc., salutem. Supplicarunt nobis dilecti nobis Johannes Pellesone de sancto Botulpho et Henricus frater suus, vt in licenciam concedere velimus, quod ipsi quingenta quarteria bladorum cuiuscumque gereris in portu ville de Sancto Botulpho ponere et ea exinde per homines et seruientes suos vsque ad regnum Norwagie ducere possint as negociandum de eisdem et commodum suum inde faciendum. Nos eorum supplicacionibus in hac parte fauorabiliter annuentes, concessimus eis de gracia nostra speciali, quod ipsi blada predicta in nauibus in portu predicto ponere et ea exinde per homines et seruientes suos predictos vsque dictum regnum Norwagie ducere possint ad negocian dum de eisdem et commodum suum inde faciendum sicut predictum est, quocumque mandato nostro de bladis extra regnum nostrum non ducendis quibuscumque directo non obstante. Ita tamen, quod iidem Johannes et Henricus sufficientem securitatem inveniant, coram balliuis predicte ville de Sancto Botulpho, quod ipsi blada predicta per se vel per alios Scotis inimicis nostris, nec ad partes exteras alibi quam ad dictum regnum Norwagie non ducent seu duci facient quouismodo. Et ideo vobis mandamus, quod ipsos Johannem et Henricum per homines et seruientes suos predictos blada predicta vsque dictum regnum Norwagie absque impedimento ducere permittatis, mandato nostro huiusmodi non obstante. Teste Rege apud Fenwyk, primo die Maij
per ipsum Regem.
Leidebrev for John de Massyngham og Robert Braunche av Lynn og tilladelse til at utføre korn til Norge for der at kjøpe tørfisk.
Patent Rolls, a o 7 Edw. III, part I, membr. 8.
Pro Johanne de Massyngham et Roberto Braunche de Lenne et seruientibus suis.
Rex vicecomitibus, balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc., salutem. Sciatis, quod cum dilecti mercatores nostri Johannes de Massyngham et Robertus Braunche de Lenne quosdam homines et seruientes suos [667 aar1333] ad partes Norwagie pro pisce duro ibidem querendo mittere proponant, iidemque Johannes et Robertus nobis supplicauerunt, vt eis concere velimus, quod ipsi sexaginta quarteria bladorum extra regnum nostrum duci seu carcari facere possunt, ad commodum suum inde faciendum. Nos ipsorum supplicacionibus in hac parte fauorabiliter annuentes, concessimus et licenciam dedimus prefatis Johanni et Roberto, quod ipsi per seruientes suos sexaginta querteria bladorum ad easdem partes Norwagie ducere possint [osv. som i brev av 24 april 1333, nr.nr. 541[sic] ovenfor] per vnum annum duraturas. Teste nostro apud Belford. x die Maij.
per consilium.
Fortegnelse over skibe, som er kommet til Boston mellem 23 jan. og 24 juni aar 7 Edward III.
K. R. Customs Accounts, 7/4.
De ankomne skibe er:
Nauis Willelmi Cromes (voks og tøier). Nauis Willelmi Tidemanni filii Michaelis - pro quernston et bitumine, et vino Ryneo. Nauis Johannis Bankard - pro cera et allece. Nauis Johannis ffleighe (Reual) pro allece et remis. Nauis Johannis Gaukard pro bordis. bitumine. madder. allece. panno sine grano. Nauis Willelmi Crome (Reval) pro cera. Nauis Empkyni de Kele (dvs Kiel) pro pisce. potbred. borde. oleo et coriis. Nauis Bern. de Heythe pro oleo. pisce. coriis. bordis. Nauis Roberti Permay applicauit tercio die Maij. De Alano de Berghen pro tignis et bordis valor´ - vj s. viij d. . . . i d. Nauis Martini Murre pro caneuacio. Nauis Johannis ffleighe (Reval) pro bordis et bitumine. Nauis Johannis Bankard pro bordis. bateria. Nauis Johannis ffenkelstele pro bitumine et vino Ryneo. Nauis Willelmi Crome ( 1 kjøbmand fra Reval, 1 de societate Bardorum) pro caneuacio. [668 aar1334] Nauis Ludekyni de Osterwyk pro Wheston´ et bordis. pisce. bukfell. Oleo et coriis. Nauis Johannis del Wold (fra Bremen) pro pisce. bukfell. tignis et bordis. Nauis Johannis de Heythe applicauit 21 die Junij. De eodem Johanne pro Wheston´ et bordis val. 62 s. . . 9 d. ob. De Johanne haukeslek pro sulphure baleyn´. pisce et falcon[ibus] val. 20 li. . . . . 5 s. De Gerkyno Ankethe pro pisce et coriis val. - 20 li. . . . 5 s. De Tydemanno Pape pro pisce et coriis val. - 12 li. 10 s. . . . . . . . 3 s. 1 d. ob. De Hermanno Crull pro pisce et coriis val. - 17 li. . . 4 s. 3 d. De Hermanno Sweryn pro pisce et bukfell val. - 15 li. . 3 s. 9 d. De Ernest´ Holthouse pro sulphure oleo et pisce val. - 18 li. . . . . . . 4 s. 6 d. De Johanne Deling pro sulphure oleo et heydoukes. val. - 24 li. . . . . . . 6 d. De Henr. de Minstre pro pisce valor. - 18 li. . . . . . 4 s. 6 d. De Marinariis pro pisce pro portagiis suis val. - 60 s. . . . 9 d. 1 skib fra Dordrecht pro bord. bitumine. acere. 1 skib fra Dordrecht pro bord. bitumine. Quenston´. gladiis.
Leidebrev for John Pellesson av Boston og tilladelse for ham til at utføre korn til Norge.
Patent Rolls, a o 8 Edw, III, part. I.
De licencia ducendi blada extra regnum.
Rex etc. [som i foreg. breve] Johannes Pellesson de Sancto Botulpho de octingentis quarteriis cuiuscumque generis bladi ad partes Norwagie ducendis vsque ad festum Sancti Michaelis duraturas [osv. som i foreg. breve] Teste Rege apud Beuerlacum. xxvj. die Maij.
per breue de priuato sigillo.
[669 aar1335] 
Leidebrev for Thomas de Melchebourn fra Lynn og tilladelse for ham til at utføre korn til Norge.
Patent Rolls a o 8, Edw. III, part III, membr. 5.
Pro Thomas de Melchebourne et aliis.
Rex etc. [som i foreg. breve] Sciatis quod cum dilectus nobis Thomas de Melchebourne de Lenne quosdam homines et seruientes suos ad partes regni Norwagie mittere proponat idemque Thomas nobis supplicauerit quod [osv. som i foreg. breve] quingenta quarteria bladorum [osv. som i foreg. breve] per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Rokesburgh .xviij. die Januarij.
Kong Edward III meddeler admiralar, sheriffer, herrer, øvrighetspersoner, skibsførere osv., at han under sit særskilte værn har stillet greven av Namurs søster Blanche, som drar til Norge for at egte Norges konge. Lignende breve sendes til the Cinque Ports og Yarmouth og til admiralerne for flaaten nord- og sydvest for Themsens munding.
Patent Rolls 9 Edw. III, part II, m. 24. Trykt hos Rymer (4 utg.), vol. II, pars II, 920, hvorfra her.
De matrimonio inter Regem Norwegie et Blanchiam, sororem comitis de Namur.
Rex universis et singulis admirallis, vicecomitibus, majoribus, dominis ac magistratis et marinariis nauium, balliuis, ministris, et fidelibus suis, tam infra libertates quam extra, ac quos etc., salutem. Sciatis quod, cum nobilis domicella, Blanchia de Namour, soror nobilis viri comitis de Namour, ad partes Norwagie, causa matrimonii inter magnificum principem, Regem Norwagie, et ipsam Blanchiam contrahendi, se diuertat, dictusque comes magnam classem nauium in portu de Lescluses, et aliis portubus partium vicinarum, pro passagio ipsius domicelle et comitiue sue versus dictas partes Norwagie, fecerit congregari; Nos, contemplacione ipsius comitis, suscepimus prefatam Blanchiam, ac homines, tam marinarios quam alios, in comitiua sua existentes, necnon ipsas naues, ac omnes res et bona sua, in proteccionem et defensionem nostram specialem, eundo versus dictas partes Norwagie, et ad propria redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod eidem [670 aar1335] Blanchie, etc. prout in consimilibus litteris de conductu. In cuius etc., quamdiu nobis placuerit, duraturas. Teste Rege apud villam Sancti Johannis xxiv die Augusti.
per ipsum Regem.
Rex balliuis, probis hominibus, magistris et marinariis portus ville sue Magne Jernemouth, salutem. Cum nobilis domicella, etc. ut supra, usque ibi, et ideo vobis mandamus, et tunc sic, firmiter ingiungentes etc., ut supra. Teste ut supra.
Per ipsum Regem.
Eodem modo mandatum subscriptis; videlicet, Majoribus, balliuis, ac magistris et marinariis nauium Quinque Portuum Regis. Dilecto et fideli Regis admirallo flote sue nauium ab ore Thamisie versus partes boreales. Dilecto et fideli Regis admirallo flote sue nauium ab eodem ore versus partes occidentales.
Kong Edward III tillater skibet "La Rose" fra Lynn, som eies av John Baume og fragtes av Thomas og William de Melchebourn, at seile til Norge og utsteder leidebrev for dets fører og dets mandskap.
Patent Rolls, a o 10 Edw. III, part I, membr. 26.
De proteccione et conductu.
Rex Admirallis, magistris nauium, marinariis maioribus, vicecomitibus, balliuis, ministris et aliis, fidelibus suis ad quos etc. salutem. Sciatis, quod, cum nos quandam nauem Johannis Baume vocatam la Rose de Lenne vnde Johannes de Brancastre magister existit per dilectos nobis Thomam de Melchebourn et Willelmum fratrem eius in portu de Lenne nuper frettatam et postmodum per tunc admirallum nostrum flote nauium parcium illarum ibidem pro obsequio nostro arestatam per certam securitatem per ipsos Thomam et Willelmum inueniendam de habendo nauem predictam apud portum predictum in festo Pentecostes proximo futuro promptam et paratam ad proficiscendum in obsequio nostro ad voluntatem nostram sub periculo quod incumbit precepimus dearestari, iidemque Thomas et Willelmus eandem nauem versus partes Norwagie pro pisce duro et [671 aar1336] aliis victualibus victualibus ibidem emendis et vsque regnum nostrum Anglie pro sustentacione nostra et fidelium nostroroum ducendis disposuissent transmisisse, Nos, ne nauis predicta infra tempus predictum ex dicta causa ceterum arestetur per quod transmissio predicta poterit impediri, volentes securitati predictorum Thome et Willelmo in hac parte prouidere vobis premissa significamus. Et insuper suscepimus in proteccionem et defensionem nostram magistrum nauem ac marinarios illius nauis res et bona quecumque in eadem existencia in eundo versus partes predictas ibidem morando et exinde ad propria redeundo. Et ideo vobis mandamus quod predictos magistrum nauem ac marinarios nauis predicte res et bona quecumque in eadem existencia manuteneatis protegatis et defendatis. Non inferentes eis vel inferri permittentes iniuriam molestiam dampnum aut gr#uamen. Et si quid etc. In cuius signum etc. per tempus predictum duraturas. Teste vt supra (dvs Rege apud Turrim Londoniensem .xv. die Aprilis).
per ipsum Regem.
Kong Edward III skriver til John de Norwich, admiral for flaaten ved Englands østkyst. Paa grund av kongens bud om at lægge beslag paa skibe er et skib "La Rose" tilhørende John Baume fra Lynn, som Thomas og William de Melchebourn hadde fragtet for at sende det til Norge og kjøpe tørfisk, blit beslaglagt. Kongen byder, at nævnte skib, hvis fyldestgjørende sikkerhet stilles, skal frigives.
Close Rolls 10, Edw. III, m. 33 d. Jfr. foreg. nr.
Pro Thoma de Melcheburn et aliis.
Rex dilecto et fideli suo Johanni de Norwyco admirallo flote tam omnium nauium Magne Jernemute quam omnium portuum et aliorum locorum ab ore aque Thamisie versus partes boriales salutem. Supplicauerunt nobis Thomas de Melchebourn et Willelmus frater eius, vt, cum ipsi quandam nauem Johannis Baume vocatam la Rose de Lenn, vnde Johannes de Brancastr(ia) magister existit, diu antequam mandata nostra de nauibus cum pondere arestandis emanarunt, in portu de Lenn Episcopi frettassen(t) eandemque versus partes Norwagie pro pisce duro et aliis victualibus ibidem emendis et vsque regnum nostrum Anglie pro sustentacione nostra et aliorum fidelium nostrorum ducendis disposuissent transmisisse dictaque [672 aar1336] nauis apud portum predictum postmodum inuenta et ibidem virtute dictorum mandatorum nostrorum sic arestata, ac penes vos sub aresto sic detenta, velimus dictam nauem iubere dearestari, Nos supplicacioni ipsorum Thome# et Willelmi quatenus absque nostri preiudicio poterimus volentes annuere in hac parte vobis mandamus quod si ijdem Thomas et Willelmus inuenerint vobis sufficientem securitatem, de habendo nauem predictam apud portum predictum in festo Pentecostes proximo futuro promtam et paratam ad proficiscendum in obsequio nostro, ad voluntatem nostram sub periculo quod incumbit, tunc illam nauem, si occasione predicta et non alia arestata et penes vos dimissa existat, dearestari facias. magistrum et marinarios nauis illius cum eadem ad dictas partes libere transire permittentes per securitatem antedictam. Teste Rege apud Turrim Londoniensem xvj. die Aprilis.
Kong Edward III kundgjør, at han har git sin tjener John de Potenhale fuldmagt til at skaffe 3 000 bord fra Estland og 2 000 stykker ekeplanker fra Norge, som skal bringes til Berwick on Tveed.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 10 Edw. III, m. 6. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati I, 467 a.
Rex vicecomitibus, majoribus, balliuis, ministris et aliis fidelibus suis tam infra libertates quam extra, salutem. Sciatis quod nos de fidelitate dilecti valetti nostri Johannis de Potenhale plenius confidentes assignavimus ipsum ad providendum in locis ubi melius viderit faciendum pro denariis nostris ad opus nostrum. Tria milia bordarum de Estland. Duo milia cheveron´ de Norwagia et ea usque villam nostram Berewici super Twedam sine dilacione mitti faciendum, dilecto clerico nostro Roberto de Tonge receptori victualium nostrorum ibidem liberandum. Et ideo vobis mandamus, quod eidem Johanni in premississis intendentes sitis, consulentes et auxiliantes et ei sufficiens cariagium ad predictas bordas et cheuerones usque ad dictam villam Berewici pro denariis nostris ducendis, quociens et quando per ipsum Johannem ex parte nostra fueritis premuniti, habere faciatis. In cuius etc. usque ad festum Pasche proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Novum Castrum super Tynam primo die Novembris.
[673 aar1336] 
Kong Edward III av England skriver til kongen av Norge [Magnus Eiriksson] og beder ham om at forbyde sine undersaatter at leie eller skaffe skibe til dem, som under paaskud av at ville hjælpe skotterne fører krig mot kongen og hans vasal Edward, konge av Skotland , eller utruster skibe for at angribe kongen og hans rike.
Close Rolls 10, Edw. III, m. 9 d. Trykt i Rymer´s Foedera (4 utg) II, part II, 949, hvorfra her.
Magnifico Principi domino dei gracia Regi Norwagie amico suo carissimo Edwardus eiusdem gracia etc. salutem. et felices ad vota successus. Ad publicam iam peruenit noticiam et vt credimus vos non latet, qualiter Scoci rebelles et inimici nostri contra nos superiorem dominum et vasallum nostrum Edwardum regem Scocie, licet iura superioritatis nostre et successionis hereditarie ipsius Edwardi sint clarissima, de guerra contra nos et dictum vasallum nostrum perperam insurgere presumpserunt, et qualiter quidam querentes contra nos occasiones indebitas sub colore, vt dictis Scotis subueniant, magnam faciunt prouidenciam galearum et nauium armatarum ad nos et regnum nostrum pro viribus expugnandum. Quamobrem regalem magnificenciam, quam in tam patenti nostra iusticia speramus inuenire nobis propiciam et fauentem, ex corde rogamus, quatinus, cum dicti nostri maliuoli nitantur adhuc plures grossas naues et armatas contra nos, vt dicitur, prouidere, velitis, si placet, optentu iusticie et solide dileccionis et mutue subuencionis dulcedine quas inter domum vestram regiam et nostram gratis cupimus successibus fecundare, vestris subditis districtius inhibere et facere cum effectu, ne naues suas huiusmodi in nostri perniciem dictis nostris emulis locent aliqualiter vel concedant, nec ad partes vel potestatem eorum ducant vllatenus vel transmittant. Et cum quid facere poterimus vobis grata, paratos nos semper habebitis vicissitudine relatiua. Datum apud Nouum Castrum super Tynam# tercio die Nouembris.
Kong Edward III utsteder vernebrev for Thomas de Dreyton fra Yarmouth, som sender sit skib "la Alianore" til Norge for at kjøpe master.
Patent Rolls, 10 Edw. III, membr. 3. [674 aar1337] 
Pro Thoma de Drayton de proteccione.
Rex vicecomitibus balliuis et aliis fidelibus suis ad quos etc. salutem. Sciatis, quod, cum dilectus nobis Thomas de Drayton de Magna Jernemuth mittat quandam nauem suam vocatam la Alianore de Magna Jernemuth de licencia nostra ad partes Norwagij (!) pro mastis ibidem emendis et ad regnum nostrum ducendis, prout sibi ex parte nostra plenius est iniunctum, Suscepimus in proteccionem et defensionem nostram eandem nauem ac marinarios eiusdem nauis eundo versus dictas partes Norwagie ex causa predicta et exinde redeundo. Et ideo vobis mandamus quod naui predicte aut dictis marinariis in ea profisiscentibus eundo versus partes predictas pro dictis mastis sic querendis et exinde redeundo sicut predictum est non inferatis seu quantum in vobis est ab aliis inferri permittatis iniuriam molestiam dampnum impedimentum aliquod seu grauamen. Et si quid etc. Jn cuius etc. vsque ad festum Pasche proximo futurum duraturas. Teste Rege apud Turrim Londoniensem .xvj. die Januarij.
per ipsum Regem.
Kong Edward 3 tillater, tiltrods for det almindelige utførselsforbud, de tyske kjøbmænd, som har besøkt markederne i Boston, til eget bruk at utføre levnetsmidler paa reise til Tyskland, Norge, Brabant eller Holland og tar dem i sin varetægt.
Patent Rolls 10 Edward III, pt. 2, m. 3. Trykt i Hansisches Urkundenbuch II, nr. 600, hvorfra her.
Rex admirallis, majoribus, vicecomitibus, ballivis, ministris, magistris et marinariis nauium ac omnibus aliis fidelibus suis tam infra libertates quam extra, ad quos etc., salutem. Volentes mercatoribus de Alemannia, qui nuper in magno numero infra regnum nostrum usque villam de sancto Botholfo ad feriam ibidem tunc tentam cum quatuordecim navibus suis de eadem terra Alemannie diversis bonis et mercimoniis carcatis venerunt et qui mercandisa sua expleta ad propria in proximo sunt redituri, qui eciam victualibus aliquibus pro sustentacione sua et familie sue necnon marinariorum et aliorum hominum de navibus illis sic [675 aar1337] redeundo in aliquo hucusque muniti non sunt, ut dicitur, graciam facere specialem, concessimus eis, quod ipsi tot victualia in villa predicta et aliis locis, ubi ipsi transitum fecerint et ubi viderint expedire, pro denariis suis solvendis providere et inde dictas quatuordecim naves suas per vicos muniri facere et secum ducere possint, quot pro ipsorum mercatorum, familie, marinariorum et aliorum hominum predictorum sustentacione tantum pro reditu suo ad dictas partes Alemannie seu eundo ad partes Norwagie, Brabancie vel Holandie racionabiliter fuerint oportuna, aliqua inhibicione de victualibus extra regnum non ducendis facta non obstante. Suscepimus insuper ipsos mercatores de dictis quatuordecim navibus ac magistros, marinarios et alios homines de familia ipsorum mercatorum in eisdem navibus existentes et res et bona sua quecumque ac naves predictas redeundo ad dictas partes Alemannie sive ad dictas partes Norwagie, Brabancie et Holandie eundo, ut predictum est, tam in terra quam in mari in protectionem et defensionem nostram specialem. Et ideo vobis mandamus, quod eisdem mercatoribus vel eorum alicui in providendo victualia predicta modo quo premittitur et inde dictas naves suas muniendo et secum ducendo ac se ad partes predictas vel e[a]rum aliquam divertendo non inferatis seu, quantum in vocis est, ab aliis inferri permittatis in personis aut rebus suis quibuscumque injuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aliquod seu gravamen nec quicquam de victualibus per eos ex causa predicta provisis capiatis contra voluntatem eorundem, dum tamen ad aliquas partes de amicicia nostra non existentes colore hujus concessionis nostre se non transferant nec lanas, coria aut pelles lanutas contra prohibicionem nostram inde factam secum ducant quovis modo. Et si quid etc.. In cujus etc. usque ad festum pentecostes proximo futurum duraturas. Teste rege, apud Westmonasterium, 20 die Januarii.
Per ipsum regem.
Kong Edward III tillater Thomas de Melchebourn fra Lynn at utføre korn og øl fra Lynn og Boston til Norge, Holland og Zeeland.
Patent Rolls II Edw. III, part III, membr. 23.
Pro Thoma de Melchebourn de Lenn.
Rex vicecomitibus balliuis et omnibus aliis ministris et fidelibus suis ad quos etc. [676 aar1337] salutem. Sciatis, quod, cum dilectus nobis Thomas de Melchebourn de Lenn mercator ad partes Norwagie Hollandie et Selandie pro piscibus qui vocantur Stocfisk et aliis victualibus et mercibns ibidem querendis [et] exinde vsque in regnum nostrum pro sustentacione populi nostri ducendis de licencia nostra se diuertat, Nos eo pretextu concessimus prefato Thome, quod ipse quingenta quarteria frumenti et trescenta dolia ceruisie a portubus de Lenn et Sancto Botulpho in nauibus de partibus exteris vsque ad dictas partes Norwagie Holandie et Selandie ducere possit ad negociandum et eisdem et commodum suum faciendum. Ita tamen quod idem Thomas sufficientem securitatem coram balliuis ville de Lenn vel de Sancto Botulpho inueniat, quod ipse dicta braseum frumentum et ceruisiam alibi quam ad partes Norwagie Hollandie et Selandie non ducet seu duci faciet quouis modo. Et ideo vobis mandamus, quod . . . . permittatis. Prouiso quod idem Tomas lanas seu aliqua alia mercimonia extra dictum regnum nostrum contra formam inhibicionis nostre super hoc facte sine licencia nostra non ducet sue duci faciet quouis modo. In cuius etc. vsque ad festum Pasche proximo futurum. duraturas. Teste Rege apud Westmonasterium .xviij. die Octobris.
Regnskap fra Reginald More, Chamberlain of Scotland, for utgifter for aarene 1334-1337, deriblandt 40 sh. til Robert skindmaker, som drog med breve fra kongen (David II) til Norge.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 448 og 450.
VISUS#COMPOTI#REGINALDI#MORE,#CAMERARII#SCOCIE, REDDITI APUD ABERDEN SEPTIMO DIE JANUARII ANNO GRACIE, ETC. XXX SEPTIMO. Visus compoti Reginaldi More, camerarii Scocie, redditi apud Abirden, septimo die Januarij, anno gracie M oCCC mo septimo, de receptis suis et expensis, a festo Sancti Martini, anno gracie, etc. xxx mo quarto vsque in diem presentis compoti, et sic computat hic de septem terminis. - - - - - - - - [677 aar1338] - - - Et in solucione facta Roberto pellipario, transeunti cum literis domini Regis in Norwagia, pro expensis suis, xl s.
Biskop Haakon tilskriver biskop Jon av Skaalholt et venskabelig brev, oversender ham gaver, og lover at sende mere, hvis der, om Gud vil, kommer flere skibe fra Flandern eller England. Desuten sender han et kongelig vernebrev samt hilsener og efterretninger fra broder Peter Aabo (pavelig pønitentiar) og gjør endelig førespørsel om maleren Thorarens absolution.
Efter avskr. i Barth. IV (E) s. 703-5. Trykt i Saml. t. d. n. Folks Spr. og Hist. V, s. 121-23 og Finni Johannæi Hist. eccles. Island, II p. 90-92.
Mayoren og borgerskapet i Lynn beklager sig over, at der i Bergen er lagt arrest paa nogen av deres medborgeres gods og varer, skjønt de ikke vet at ha forset sig. De anmoder derfor embedsmænd og borgere i Bergen om hos kongen at utvirke, at handelen atter kan komme i rolig gang.
Efter avskr. fra d. 16de aarh. in cod. chart. in fol. p. kgl. bibl. i Stockholm nr. 84 (43), fol. 91. Trykt tidligere i D. N. VI nr. 160.
Vniuersis thesaur(ar)iis, legiferis, et consulibus ciuitatis de Northberghen mayor et com(mun)itas ville Lenne salutem et se in omnibus cum incremento reuerentie ett honoris. vniuersitatj vestre reuerende notificamus, intellectum per quosdam nobis datum, videlicet quod quidam homines de terra et regione westra iniuste bona et mercimonia ac etiam debita conburgensium et mercatorum nostrorum wille de Lenne predicte arrestarj procurauerunt, de quo multum admiramur eo quod nos nec dicti conburgenses nec mercatores nostrj uobis quicquid aut vestratibus in aliquo deliquimus aut deliquerint, et etiam cum nos et mercatores victualia penes vos, ad sustentationem vestram et partium vestrarum vixinarum multum adducere affectamus, ac vestrates mercatores, si ad partes nostras eos contigerit applicarj, pro posse nostro volumus in omnibus tuerj et adiuuarj, quocirca vniuersitatis vestre amicitiam affectuose requirimus et rogamus, quatinus, si ita sit, ad dominum regem vestrum apropinquare digneminj ta(n)tum [678 aar1340] erga ipsum dominum regem faciendo et rogando, quod nostrj conbu(r)genses et mercatores saluo et secure cum mercimoniis et bonis suis penes vos poterint applicare, morarj, et redire sine aliquo impedimento illos in omnibus vt amicos vestros bono modo confouendo, et nos maior et comunitas vestrates ciues et mercatores, ac homines et eorum seruientes, si contingat eos erga nos applicare, deo dante in omnibus morando et rede(u)ndo tractare volumus et confouere vt amicos nostros. Et quid in premissis faciendum duxeritis et voluntatem vestram et mercatores apud wos wenire affectatis morarj, saluo et secure, et cum bonis suis redire permittere modo predicto, velitis per latorem presentium nobis sub sigillis westrjs literaliter rescribere curetis(!). Datum in aula nostra gilde xix die mensis Aprilis anno domini mcccxl. Valeat vniuersitatem vestram [dvs universitas vestra] per tempora bona felicissime omnipotens deus successiua.
Kong Edward III, som har erfaret at adskillige kjøbmænd i Lincolnshire, Norfolk og Suffolk fører korn og andre varer til kongens uvenner i Skotland, Norge og andetsteds, har git Thomas og William de Melchebourn fuldmagt til at undersøke og i tilfælde lægge beslag paa alle skibe i de nævnte grevskaper.
Patent Rolls 15 Edw. III, part I, m. 23 d.
De inquirendo de victualibus et armaturis ad Scotos ductis.
Rex vniuersis et singulis vicecomitibus, marioribus, balliuis, ministris et alijs fidelibus suis tam infra libertates quam extra, ad quos etc., salutem. Datum est nobis intelligi, quod nonnulli mercatores et alij blada et alia victualia in non modica quantitate ac armaturas et alias res de diuersis portubus et locis in Comitatibus Lincolnie, Norffolkie, et Suffolkie ad inimicos nostros in partibus Scocie, Norwagie et alibi duxerint et duci fecerint et indies ducunt et duci faciunt in succursum et confortacionem inimicorum nostrorum predictorum et contra inhibiciones et proclamaciones super hoc pluries ex parte nostra factas. Et quia talia nolumus nec debemus aliqualiter tolerare, ac de fidelitate dilectorum nostrorum Thome de Melchebourn et Willelmi de [679 aar1341] Melchebourn plenius confidentes, assignauimus ipsos Thomam et Willelmum coniunctim et diuisim ad omnes naues et batellos quos cum bladis, victualibus, armaturis seu aliis rebus carcatas ad inimicos nostros ducendi´ in quibuscumque portubus et locis in Comitatibus predictis tam infra libertates quam extra inuenerint, vna cum bladis, victualibus, armaturis et rebus illis arestand´ ac eadem naues, victualia, armatura et res tanquam nobis forinseca sub aresto huiusmodi saluo et secure costodiri faciend´, quousque aliud inde duxerimus ordinandum, et ad certificandum nos in Cancellaria nostra de nauibus, bladis, victualibus armaturis et rebus, que sic arestari fecerint, et que et cuiusmodi fuerint, ac de precio eorumdem de tempore in tempus prout expedire viderint, et de toto facto suo in hac parte, et ad deputandum sub ipsis et eorum altero alios idoneos pro quibus respondere voluerint ad premissa omnia et singula, quociens et quando ijdem Thomas et Willelmus vel eorum alter ea vacare non poterint vel poterit in forma predicta, faciend´ et exequend´. Et ideo vobis mandamus, quod eisdem Thome et Willelmo et eorum alteri ac deputandis ab eis et eorum altero in premissis omnibus et singulis faciendis et exequendis intendentes sitis, consulentes, et auxiliantes quociens et prout ijdem Thomas et Willelmus vel eorum alter seu deputandi ab eis vel eorum altero vobis et vestrum cuilibet scire fecerint vel fecerit ex parte nostra. In cuius etc. vsque ad festum Sancti Michaelis proxime futurum duraturas. Teste Rege apud Turrim Londonie .xv. die Aprilis.
per ipsum Regem.
Kong Edward III indrømmer norske kjøbmænd de samme friheter, som kong Edward I (i Carta Mercatoria) tidligere (1303) hadde indrømmet kjøbmænd fra Tyskland, Frankrike, Spanien, Portugal, Navarra, Lombardiet, Toscana, Provence, Catalonien, Aquitanien, Toulouse, Cahors, Flandern, Brabant og andre fremmede lande. Brevet gjælder ett aar.
Patent Rolls nr. 205, a o 15 Edw. III, part I, membr. 18.
De proteccione pro mercatoribus Norwagie.
Rex omnibus balliuis et fidelibus suis ad quos etc. salutem. Sciatis, quod, cum inter ceteras libertates, quas dominus E. quondam Rex Anglie auus noster per cartam suam pro se et heredibus suis mercatoribus [680 aar1341] Alemannie Ffrancie Ispanie Portugalie Nauarre Lumbardie Tuscie Prouincie Catalonie Ducatus nostri Aquitanie Tolosanien´ Caturcini Fflandrie Brabancie et omnium aliarum terrarum et locorum extraneorum quocumque nomine censeantur consessit, concessum sit eisdem, quod ipsi saluo et secure et sub tuicione et proteccione nostra in dictum regnum nostrum Anglie et ubique infra potestatem nostram alibi veniant cum mercandisis suis quibuscumque de muragio pontagio et panagio liberi et quieti et nos eandem cartam confirmauerimus, prout in carta et confirmacione predictis plenius continetur. Nos ad premissa consideracionem habentes ac securitati hominum et mercatorum Norweyge providere volentes, suscepimus in saluum et securum conductum ac proteccionem et defensionem nostram specialem prefatos homines et mercatores Norweyge et seruientes suos in veniendo infra regnum nostrum Anglie cum bonis et mercandisis suis ibidem morando et mercandisas suas exercendo vel alias commodum suum inde faciendo et exinde ad propria redeundo. Dum tamen legales excerceant mercandisas et inde faciant consuetudines debitas et usitatas in regno nostro Anglie et cum inimicis nostris non comunicent quouis modo. Et ideo vobis mandamus quod eisdem hominibus et mercatoribus Norweyge aut seruientibus suis in personis aut rebus suis, cum ipsos per partes vestras transitum facere contigerit, in eundo infra regnum nostrum Anglie et potestatem nostram tam per terram quam per mare mercandisas suas ibidem excercendo vel alias commodum suum inde faciendo seu exinde ad propria redeundo non inferatis seu ab aliis quantam in vobis est inferri permittatis iniuriam molestiam dampnum inpedimentum aut grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit id eis sine dilacione faciatis emendare. In cuius etc. per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Westmonasterium xxviij die Aprilis.
per consilium.
Regnskap fra toldopkræverne i Aberdeen fra 5 april 1340 til mai 1341, deriblandt tilbakebetaling av en avgift, som en norsk kjønmand har betalt; dette er skedd efter anmodning fra dronningen av Norge (Isabella Bruce?) til lady Christiana av Moray.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House. Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 474 (jfr. s. clxix). [681 aar1341] 
Compotum custumariorum de Abirden, redditum apud Dunde per dominum Hugonem de Dunbarr et Robertum de Edinham, tunc . . . xiiij die Maiij, anno gracie M o tricentesimo xl o primo, de receptis et expensis eiusdem custume, a quinto die Aprilis, anno, etc. xl., vsque in . . . diem Maij proximum ante hoc compotum. - - - - - - - - - - - - - - Et per remissionem factam cuidam mercatori Norwagie ad instanciam domine [regine?] Norwagie, et rogatum domine Christiane de Morauia , de contribucione predicta, xxxij s. iiij d.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for 1341, deriblandt de sedvanlige 5 /l-pund/ for korn og vin til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, 479 f.
Compotum Malcolmi dicti Wyrth, prepositi burgi de Abirden, redditum apud Dundee vltimo die Maij, anno gracie etc., xlii o, de receptis et expensis firmarum dicti burgi tesminorum Pentecostes et Sancti Martini, anno gracie etc. xl. primi, et sic de duobus terminis tantum - - - - - - - - - - - - Et episcopo Orcadie, pro vno doleo vini et tribus celdris frumenti ad ecclesiam Sancti Magni. v li.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for første halvaar 1342, deriblandt for og korn til St. Magnus kirke paa Orknø, git til biskopen paa Orknøerne 50 s.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum. (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburg. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, 480 ff. [682 aar1342] 
Compotum Hugonis de Galbrath et Ricardi de Botheuile, prepositorum burgi de Abirden, redditum apud Dunde primo die Junii, anno supradicto [dvs anno gracie etc. xlii o], de receptis suis et expensis firmarum dicte burgi, termini Pentecostes vltimo preteriti. - - - - - - - - - - - - - - - Et episcopo Orcadie, pro vno doleo vini et tribus celdris frumenti, ad ecclesiam sancti Magni, de termino huius compoti, l s.
Regnskap fra Sir William Bullock, Chamberlain of Scotland, fra 22 mai 1341 til 11 juni 1342, deriblandt betalt 13 /l-pund/, 6 s. 8 d. til Sir Patrick of Graham, som gik til Norge i kongens erinde, og 26 s. 8 d. betalt til en sendemand fra dronningen av Norge.
Rotuli Scaccarti regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, vol. I, 499, 507, 511.
Compotum Domini Willelmi Bullok, Camerarii Scocie, reddttum apud Dunde, vndecimo die Junii anno gracie Millesimo .CCC. o quadragesimo secundo coram venerabili patre, Domino Ada, dei gracia Episcopo Brechinensi, Domino Thoma de Carnoto, Cancellario Scocie, Domino Johanne de Roxburgho, preposito Sancti Andree, et domino Thoma de Lychtona, Canonico Morauiensi, et domino Johanne de Marr, Clerico probacionis domus domini nostri Regis, auditoribus compotorum, per Regem specialiter deputatis, de receptis suis, et expensis a vicesimo secundo die maij anni gracie etc. xlj, vsque in diem presentis compoti - - - - - - - - - - - - Et domino Patricio de Graham. transeunti ad partes Norwagie in negociis regis et Regni per litteram regis de precepto et litteram ipsius de recepto .xiij li. vj s. viij d. - - - - - - - - - - - - Et cuidam nuncio regine Norwagie de mandato regis, xxvj s. viij d.
[683 aar1342] 
Magnus, konge av Norge og Sverige og av Skaane og Halland, har St. Margaretas dag (20 juli) sidstleden for en tid av seks aar git engelske kjøbmænd frit leide for at komme til hans riker; til gjengjæld har den engelske konge for samme tidsrum en tid av fem aar git frit leide til og tat under sit særlige vern norske kjøbmænd, som kommer til hans rike.
Patent Rolls 16 Edw. III, part II, m. 2.
Proteccio pro mercatoribus Norwegie.
Rex omnibus balliuis et fidelibus suis, ad quos etc., salutem. Sciatis, quod cum magnificus princeps, dominus Magnus, Rex Norwegie et Suecie, ac terrarum Scanie et Hallandie pro se et subditis suis dederit et concesserit saluum et securum conductum omnibus et singulis mercatoribus et negociatoribus regni nostri Anglie ad partes regnorum dicti Regis venire volencium et in locis dicioni sue subiectis morando et exinde libere cum voluerint redeundo, sicut per litteras ipsius regis patentes a die sancte Margarete virginis proximo preterito per sex annos duraturas coram nobis in cancellaria nostra exhibitas plenius poterit apparere. Nos ad premissa consideracionem habentes, ac prouinde securitati hominum, mercatorum, et negociatorum Norwegie mutuo vicissitudinis optentu (!) prouidere volentes, suscipimus in saluum et securum conductum, ac proteccionem et defensionem nostram prefatos homines, mercatores et negociatores Norwegie in veniendo infra regnum nostrum Anglie cum bonis et mercandisis suis, ibidem morando et mercandisas suas ibidem exercendo seu alias commodum suum inde faciendo et exinde ad propria redeundo. Et ideo vobis mandamus, quod eisdem hominibus, mercatoribus et negociatoribus Norwegie in personis aut rebus suis, cum ipsos per partes vestras transitum facere contigerit, in eundo infra regnum nostrum Anglie et potestatem nostram per terram quam per mare mercandisas ibidem exercendo vel alias commodum suum inde faciendo seu exinde ad propria redeundo non inferatis seu ab aliis quantum in vobis est inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, impedimentum aut grauamen. Et si quid eis forisfactum fuerit, id eis sine dilacione faciatis emendari, dum tamen legales exerceant mercandisas et inde faciant consuetudines debitas et vsitatas in regno nostro Anglie et cum inimicis nostris non communicent quouis modo. In cuius etc. vsque ad festum sancte Margarethe [684 aar1334] virginis proximo futurum, et ab eodem festo in quinquennium proximo sequens duraturas. Teste Custode predicto apud Kenyngton xxij die Octobris.
per consilium
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen 1 juni 1342-28 august 1343, bl. a. for vin og korn til biskopen og St. Magnus kirke paa Orknø.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland I, s. 525.
Compotum prepositorum burgi de Abirden, per Dauidem de Fyngask, Willelmum de Leth, et Ricardum de Bothuyle, redditum apud Dunde octauodecimo die Augusti, anno gracie, etc. supradicto [dvs millesimo xlij o], de receptis et expensis suis, a primo die Junii, anno gracie, etc. xl di, vsque in diem presentis compoti. - - - - Et episcopo Orcadie, pro vno doleo vini et tribus celdris frumenti ad ecclesiam Sancti Magni, v li.
Kong Edward III tillater borgerne i Lynn at utføre korn til Norge, mot at de sti#ler sikkerhet for at kornet ikke føres til kongens uvenner og mot at de faar brev fra øvrigheten i vedkommende norske by om at kornet er losset.
Close Rolls 18, Edw. III, m. 28.
Pro Burgensisbus ville de Lenn.
Rex Maiori et Balliuis ville de Lenn. salutem. Quia concessimus Burgensibus dicte ville de Lenn, quod ipsi de quibuscumque generibus bladorum quantum voluerint in nauibus in portu eiusdem ville carcare et ad partes Norwegie ducere possint ad commodum suum inde ibidem faciendum, Jta quod ipsi sufficientem securitatem coram vobis inueniant, quod blada predicta ad dictas partes Norwegie et non ad alias partes de inimicicia nostra existentes ducent et quod huiusmodi securitatem de illis quibus dicta blada liberari contigerit recipient, quod blada illa ad inimicos nostros non mittentur nec ad commodum ipsorum deuenient et literas [685 aar1344] patentes sigillo communi alicuius Ciuitatis siue ville de dictis partibus Norwegie signatas discarcacionem bladorum predictorum testificantes vobis reportabunt nobis in Cancellariam nostram per vos mittendas. vobis mandamus quod capta securitate predicta pro qua respondere volueritis prefatos Burgenses de quibuscumque generibus bladorum quantum in forma predicta traducere voluerint ad easdem partes Norwegie ducere permittatis per securitatem supradictam nos de eadem securitate in Cancellariam nostram sub sigillis vestris distincte et aperte certificantes. Teste Rege apud Westm[onasterium] xv. die ffebr.
per consilium.
Gave til den norske konges sendemand, som har bragt falker til kong Filip VI av Frankrike.
Les journaux du tr/`e/sor de Philippe VI de Valois, Archives Nationales, Paris. Trykt i Les Journaux du Tr/`e/sor de Philippe VI de Valois suivis de l´Ordinarium Thesauri de 1338-1339 publi/´e/s par Jules Viard. Paris 1899, s. 109.
Nuncius Regis Noverghie qui ex parte dicti Regis, presentavit domino Regi certos gerfaudos, pro simili, per dominum Regem, per ejus litteras datas dicta xxix a Junii cccxlvii o signatas sic: #Par le roy, /`a/ la relation de Monseigneur d´Offrement. Gen/`e/ve, sine aliis litteris recognitoriis 100 l[ibras] t[uronensis] valent 80 l[ibras] p[arisienses].
Kong Edward III skriver til toldopkræverne i Boston og byder dem ikke at kræve den nye utførselstold av [de hanseatiske kjøbmænd] Lubertus de Warnethorp (dvs Warendorp), Bertoldus de Alen, Henricus Rode, Walterus de Risle og Johannes Dulmen, som nylig er kommet fra Norge med tran, stokfisk og andre varer.
Close Rolls 24 Edw III, part I. m. 20.
Pro Luberto de Warnethorpe et sociis suis mercatoribus de Lubyk.´
Rex Collectoribus duorum solidorum de sacco et sex denariorum de libra de mercandisis infra regnum nostrum Anglie [686 aar1350] ducendis et ab eodem educendis in portu de Sancto Bothulpho salutem. Volentes certis de causis coram nobis et consilio nostro ostensis Luberto de Warnethorp, Bertoldo de Alen, Henrico Rode, Waltero de Risle et Johanni Dulmen magistris quatuor nauium vocatarum Cogges de Alemannia que nuper cum oleo Stokfissh et aliis mercandisis de partibus Norwagie ad portum predictum venerunt, et mercandisas illas ibidem discarcarunt graciam facere specialem, vobis mandamus, quod exaccioni, quam pro sex denariis de libra de mercandisis infra dictum regnum nostrum Anglie in dictis nauibus ductis de eodem regno educendis facitis, supersedeatis et magistros predictos ac mercatores quorum dicte mercandise existunt de dictis sex denariis de libra de eisdem mercandisis quietos esse permittatis ista vice; volumus enim vos inde erga nos exonerari. Teste Rege apud Westm(onasterium) .xxiiijdie Aprilis.
Kong Edward III fritar paa bøn av kjøbmænd av den tyske Hansa i London to tyske kugger og to andre skibe ("Ever" og "Holhgeship"), som er kommet fra Norge med tran, stokfisk o. l., for den vanlige avgift av 6 d. i pundet. Dog skal den gamle toldavgift (3 d. i pundet) betales.
Close Rolls 24 Edw. III, part II, m. 3.
Pro Mercatoribus de Alemannia.
Rex Collectoribus subsidij sex denariorum de libra pro certo nauigio supra mare inueniendo nuper concessi in portu ville de Sancto Bothulpho salutem. Ex parte quorundam mercatorum de Alemannia qui vt asserunt sunt de Hansa Gildehalle Theuthonicorum Londoniensis nobis est cum instancia supplicatum, vt, cum ipsi duas Cogas de Alemannia et duas alias naues quarum vna vocatur Ever et alia Holeghship piscibus que dicuntur Stokfissh, oleo et quibusdam aliis mercimoniis im partibus Norweigie carcari et pisces, oleum ac alia mercimonia predicta exinde versus regnum nostrum Anglie duci fecissent ad negociandum inde et commodum suum faciendum, velimus ipsos mercatores in veniendo infra dictum regnum nostrum ibidem morando, mercimonia sua excercendo et exinde redeundo iuxta priuilegia eis per cartam progenitorum nostrorum et confirmacionem nostram ante hec tempora, concessa, protegi iubere [687 aar1351] et tueri. Nos tam pro commodo nostro quam pro vtilitate subditorum nostrorum dicti regni nostri, necnon pro eo quod dicti mercatores inuenerunt Hildebrandum Suderman et Johannem Longum de Alemannia manucaptores suos quorum vterque manucepit coram consilio nostro de respondendo nobis de tota pecunie summa dictos sex denarios de libra pro piscibus, oleo et aliis mercimoniis predictis contingente si ipsos mercatores iuxta ordinacionem consilii nostri inde onerari contigerit, volentes eorundem mercatorum supplicacioni in hac parte annuere prout decet vobis mandamus, quod cum mercatoribus predictis vel eorum attornatis in hac parte de tota pecunie summa dictos sex denarios de libra pro piscibus oleo et aliis mercimoniis predictis contingente racionabiliter computetis et de eo quod per compotum huiusmodi per ipsos inde deberi inueniri contigerit, nos in Cancellaria nostra sub sigillis vestris distincte et aperte certificetis, ipsos mercatores vel attornatos suos predictos de piscibus oleo et aliis mercimoniis predictis negociari, et commodum suum absque exaccione huiusmodi sex denariorum de libra vel alio impedimento facere permittentes. Prouiso quod ijdem mercatores tres denarios de libra de piscibus oleo et aliis mercimoniis predictis ad opus nostrum soluant prout antiquitus fieri consueuit. Teste Rege apud Westm(onasterium) .xxiiij) die Januar.
per consilium.
Kong Edward III skriver til toldopkræverne i Boston og byder dem ikke at kræve andet end den gamle told av hanseatiske kjøbmænd som driver tørfiskhandel mellem Norge og Boston. Hildebrand Suderman, Robertus Longe, og Lubertus de Losyng (hanseatiske kjøbmænd) har gaat i borgen for dem.
Close Rolls 25 Edw. III, m. 27.
Pro mercatoribus de Hansa Halemannie(!)
Rex Collectorbus subsidii sex denariorum de libra pro certo nauigio supra mare inueniendo nuper concessi in portu ville de Sancto Botulpho salutem. Cum mercatores de Hansa Alemannie pisces vocatos stokfissh et et alia bona et mercimonia de partibus Norwagie vsque portum predictum et quedam alia bona et mercimonia infra regnum nostrum Anglie emere et in portu predicto in nauibus carcari et vsque dictas partas Norwagie et alibi duci et cariari facere proponant, [688 aar1351] Nos pro eo quod dilecti nobis Hildebrandus Suderman Johannes Longe et Lubertus de Losyng mercatores de Hansa predicta manuceperunt, videlicet quilibet eorum in solidum coram consilio nostro de respondendo nobis de sex denariis de libra, pisces et alia bona et mercimonia predicta vltra custumam trium denariorum de libra ab antiquo debitam pro dicto nauigio inueniendo, contingentibus, vobis mandamus, quod cum prefatis manucaptoribus vel eorum deputatis in hac parte de singulis pecuniarum summis pisces et alia bona et mercimonia per dictos mercatores et eorum quemlibet infra portum predictum adducenda vel de eodem educenda de huiusmodi sex denariis de libra ex causa predicta contingentibus, racionabiliter computatis, et de eo quod per compotum huiusmodi inde deberi inueniri contigerit, indenturas inter vos, et dictos manucaptores, vel eorum deputatos predictos in forma debita fieri facietis et nos in Cancellaria nostra inde sub sigillis vestris distincte et aperte de tempore in tempus certificetis ipsos mercatores et eorum quemlibet de piscibus et aliis bonis et mercimoniis suis predictis negociari et commodum suum, absque exaccione huiusmodi sex denariorum de libra vel alio impedimento facere permittentes, Prouiso quod ijdem mercatores de dicta antiqua custuma trium denariorum de libra per manus collectorum eiusdem nobis respondeant vt debebunt, et quod vina extra regnum nostrum Anglie non ducant seu duci faciant sine licencia nostra speciali. Teste Rege apud Westm(onasterium) .xx. die marcij.
per consilium.
Kong Edward III befaler sine fogder i Lincolnshire at ophæve beslaglæggelsen av en række tyske skibe, deriblandt to kugger, tilhørende Ludolphus Buxtehode og Reginaldus Borrowe, som var kommet fra Norge.
Close Rolls 25 Edw. III, m. 13 d. Jfr. Hanseakten aus England, nr. 147.
De bonis et mercandisis quorundam mercatorum de Hansa Alemannie per manucapcionem liberandis.
Rex eisdem Ricardo [de Salteby], Willelmo [de Spaigne], et Ffrederico [de Tilneye], salutem. Licet nuper assignauerimus vos ad omnia bona et catalla ac debita mercatorum [689 aar1351] Alemannie de Hansa Alemannie i Com. Lincolnie tam infra libertates quam extra, ex certis causis arestanda et saluo custodienda, quousque aliud inde duceremus demandandum, vobis nihilominus ex certis causis mandamus quod, si Henricus Gustrowe vnus mercator de Hansa predicta inuenerit vobis vel alicui vestrum sufficientes manucaptores de respondendo nobis de bonis et catallis predicti Henrici per vos vel aliquem vestrum occasione predicta arestatis, vel de precio eorundem, si ad nos debeant pertinere, tunc omnia bona et catalla sua predicta eidem Henrico per indentura de precio bonorum et catallorum predictorum mencionem facientes inde inter vos vel aliquem vestrum et ipsum Henricum modo debito conficiend´, liberetis per manucapcionem supradictam ad commodum suum inde faciendum prout sibi melius videbitur expedire. Teste Rege apud Westm(onasterium) .xvj. die Aug.
per consilium.
Consimile breue dirigitur eisdem pro Lamberto Borkyn et Ertmero de Weter mercatoribus de Hansa predicta sub eadem data.
Cons. breue dirigetur Johanni de Weston, Ricardo de Causton, Ricardo de Preston et Ricardo de Wycombe ad huiusmodi bona et catalla et debita in ciuitate London´ arestanda assign´, pro Alberto de Puteo mercatore Alemannie de Hansa predicta de vinis et aliis bonis et catallis suis sibi liberandis. Teste Rege apud Westm[onasterium] .xx. die Augusti.
Cons. breue dirigitur Ricardo de Salteby et sociis suis predictis, pro Johanne Sternebergh mercatore de Hansa predicta de quinque pipis vini et aliis bonis et catallis suis sibi liberandis. Teste vt supra.
Cons´ breue dirigitur eisdem, pro Ludolpho Buxthode et Reginaldo Borowe magistris duarum cogarum de partibus Norwagie de cogis illis sibi liberandis per manucapcionem de respondendo de Cogis predictis. Teste vt supra.
[690 aar1351] 
Ianledning av at medlemmer av den tyske Hansa i Flandern har henrettet engelsk undersaat og kjøbmand Richard Curteys fra Bristol, har kong Edward III befalet at hanseatiske kjøbmænds varer i Lincolnshire skal beslaglægges. Derfra undtar han dog de hanseatiske kjøbmænd, som til Boston indfører tørfisk og andre varer fra Norge.
Close Rolls 25 Edw. III, m. 13. Jfr. Hanseakten aus England, nr. 154.
Pro quibusdam Mercatoribus Alemannie de bonis dearestandis.
Rex dilectis sibi Ricardo de Salteby, Willelmo de Spaigne et Federico de Tilneye et eorum cuilibet, salutem. Licet nuper pro eo, quod quidam mercatores de Hansa Alemannie in FFlandria commorantes ingrate contra nos se gerentes Ricardum Curteys de Bristoll´ mercatorem ligeum hominem nostrum iniuste et contra libertates et priuilegia mercatoribus nostris Anglie in FFlandria concessa turpiter morti adiudicari procurarunt, dicentes publice omnes Anglicos falsos et homicidarum manutentores et non fidedignos existere, aliaque quamplurima eis imponentes, assignauerimus vos ad capienda et seisienda omnia bona et catalla que per inquisicionem inde per vos capienda vobis constare posset esse dictorum mercatorum Alemannie de Hansa predicta in comitatu Lincolnie infra libertates et extra, bonis, catallis et debitis Tidemanni de Lymbergh et Aluini de Reule dumtaxat exceptis. Nolentes tamen quod mercatores de Hansa predicta piscem durum et alia minuta mercimonia de partibus Norwagie et aliunde vsque villam de Sancto Botulpho ducentes et inde negociantes qui in dictis partibus FFlandrie tempore quo premissa ibidem taliter perpetrata fuerunt, aut de societate mercatorum Alemannie in dictis partibus FFlandrie commorancium, et mortem dicti Ricardi vt premittitur procurancium, nullatenus extiterunt, nec de morte predicta aut de diffamacione nacionis nostre Anglicane culpabiles fuerunt vel ad premissa aliqualiter consenciarunt seu eorum bona vel catalla aut debita sub aresto huiusmodi diucius detineantur. Vobis mandamus quod recepto sacramento corporali a singulis mercatoribus huiusmodi piscem durum et alia minuta mercimonia ad dictam villam ducentibus, quorum piscis et alia mercimonia huiusmodi vel catalla seu debita taliter arestata existunt, quod ipsi in dictis partibus FFlandrie tempore quo premissa ibidem taliter perpetrata fuerunt, aut de societate mercatorum [691 aar1351] Alemannie in dictis partibus FFlandrie commorancium et mortem dicti Ricardi procurancium nullatenus extiterunt, nec de morte predicta aut de diffamacione nacionis nostre Anglicane culpabiles fuerunt vel ad premissa aliaqualiter consencierunt, seu consilium vel auxilium ad hoc prebuerunt, piscem et alia bona mercimonia et catalla ac debita sua predicta sine dilacione dearestari, et ea prefatis mercatoribus liberari facere ad commodum suum inde faciendum prout sibi melius videbitur expedire. Volumus enim tam vos quam manucaptores dictorum mercatorum si quos de respondendo nobis de bonis mercimoniis seu catallis aut debitis predictis inuenerint inde erga nos exonerari. Prouiso quod bona aliorum mercatorum de Hansa predicta sub aresto custodiantur iuxta formam commissionis nostre vobis inde facte. Teste Rege apud Turrim London´ .xij. die Sept.´
per ipsum Regem et consilium.
Utgift fra øvrigheten i Aberdeen, 1359, bl. a. 10 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne for 4 halvaar.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum. (Exchequer Rolls) i Register House. Edinburgh. Trykt i The Ekchequer Rolls of Scotland I, s. 617.
- - - - Item episcopo Orcadie, de predictis quatuor terminis, x li., per literam ipsius de recepto.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for 1359-1360 bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 31 f.
Compotum Roberti Bullok, balliui burgi de Abyrden, nomine suo et aliorum sociorum suorum, per Alexandrum Mader, redditum apud Perth xxj mo die Aprilis, anno supradicto [dvs anno Domini millesimo CCC mo sexagesimo] coram auditoribus predictis [692 aar1360] [dvs domino Patricio, Dei gracia episcopo Brechynensi, cancellario Scocie, domino Waltero de Byger, rectore de Erole, camerario Scocie, Roberto de Dunbretane, clerico, secretario domini Regis, domino Hugone de Dunbarr, canonico Abyrdonensi, et Johanne de Allyncrum, clerico rotulorum, compotorum domini regis auditoribus] de omnibus receptis suis et expensis de firmis et redditibus dicti burgi, a septimo die mensis Marcii, vsque in diem huius compoti, et sic de duobus terminis. - - - - - - - - Et episbopo Orcadensi, capienti per annum centum solidos, vt patet per duo paria literarum de recepto, ostensarum super compotum, v li.
Kong Edward III skriver til kong Magnus av Norge og meddeler en klage fra ni navngivne engelske kjøbmænd. Disse la paa veien til Skaane med sit skib ind til "Cost" i Norge. D/´e/r led de havari og kongens sysselmænd tok deres varer uten nogen skyld fra englændernes side; dette bevidnes ogsaa av kjøbmænd fra Flandern og av borgermestere fra Stralsund og Königsberg. Kongen ber derfor om skadeserstatning.
Ancient Correspondence. Trykt hos Rymer (4 utg.) III, part II, 603 f., hvorfra her.
Magnifico principi, domino Magno, dei gracia Regi Norwagie illustri, consanguineo suo carissimo, Edwardus eadem gracia Rex Anglie, dominus Hibernie et Aquitanie, salutem et felices ad vota sucsessus. Dolendam querelam dilectorum mercatorum nostrorum Willelmi de Stokesby, Petri atte Fen de Jernemutha, Henrici Lymynour, Willelmi de Norwico, Jacobi Marbam de Bury, Radulphi Kyng, Willelmi Seburgh de Colecestre, Alani Hunte, et Alani Hegyn, recepimus, Continentem, quod cum ipsi cum quadam naui, pannis et aliis diuersis bonis et mercimoniis, ad valenciam duorum milium marcarum, in regno nostro Anglie onerata, et usque ad partes de Sco#ne frectata, transeundo versus partes illas, applicuerint in portu de Cost infra dominium vestrum Norwagie, pro victualibus et aliis sibi necessariis prouidendis, de vestre proteccionis securitate confisi, Ac per supervenientem tempestatem maritimam, fracta naui predicta et ipsius imminente [693 aar1361] naufragio, dicti nostri mercatores bona et mercimonia sua predicta, pro eorum saluacione posuissent in littore, licenciam ad hoc habentes de habitatoribus parcium earundem, qui eos amicabiliter tractantes, indempnitatem corporum et bonorum suorum omnium promiserunt. Verum quidam ministri vestri dictos nostros mercatores de rebus ac bonis suis nulla precedente culpa voluntarie spoliarunt eaque ad usum vestrum ceperunt, et quo voluerint asportarunt, restitucionem inde seu satisfaccionem congruam, licet pluries requisiti, sibi totaliter denegando, in ipsorum mercatorum depauperacionem miserabilem et status eorumdem dampnum manifestum, sicut ex parte dictorum mercatorum nostrorum nobis est facta fides, et tam mercatoribus Flandrie quam burgi magistris villarum de Strandsond (!) et Conyngesbergh est, ut dicitur, satis notum. Quamobrum vestram maturitatem solidam et beniuolenciam peramabilem requirimus et rogamus, quatinus pure dileccionis et fauoris integritate, quam domus nostre regie in utriusque subditis ostenderunt hactenus, prouida meditacione pensata, in eadem, si placuerit, persistendo, velit vestra celsitudo regia dictis dampna passis, super restitucione bonorum et mercimoniorum ab eis sic captorum vel valoris eorumdem, vna cum dampnis et deperditis que sustinuerunt in hac parte debitum et festinum fieri facere justicie complementum, vestris subditis per nos in casu consimili compensandum, super quibus dignetur vestra prouida discrecio nobis scribere responsiuam. Dat´ in palacio nostro Westmonasterii, xx die Februarij.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for 1360-1361, bl. a. 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 57 f.
Compotum balliorum burgi de Abirden, redditum apud Perth per Alexandrum Mader, coram auditoribus predictis , die et anno prenotatis [dvs primo die Junij anno Domini millesimo ccc mo sexagesimo primo], de omnibus receptis suis et expensis de firmis dicti [694 aar1362] burgi, a vicesimo secundo die Aprilis, anno, etc., sexagesimo, vsque in diem huius compoti et sic de tribus terminis. - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, capienti per annum centum solidos, de eiusdem terminis, vij li. x s.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen 1361-1362, bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i Exehequer Rolls of Scotland II, 103.
Compotum Roberti Bullok et Alexandri Mader, balliuorum burgi de Abirden, redditum loco, die, et anno supradictis [dvs apud Perth, octauo die Augusti, anno Domini millesimo ccc mo sexagesimo secundo] de omnibus receptis suis et expensis de firmis dicti burgi, a primo die Junij, anno, etc. sexagesimo primo, vsque in diem huius compoti, et sic de duobus terminis. - - - - - - - - Et ecclesie Orcadensi percipienti per annum centum solidos, de dictis duobus terminis, v li.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for tre terminer 1362-1363, deriblandt 7 /l-pund/ 10 s. til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 157 f.
Compotum balliuorum burgi de Abirden, redditum per Alexandrum Mader, nono die Decembris, anno et loco supradictis [dvs apud Striuelyne, anno Domini millesimo ccc mo lx mo quarto], de omnibus receptis suis et expensis dicti burgi, ab octauo die mensis Augusti, anno lx mo secundo, vsque in festum Sancti Martini, anni, etc., Lxiii mi inclusive, et sic de tribus terminis. Et nihil [695 aar1364] hic de duobus terminis vltim#is, ad hoc compotum, quia in manu domine regine, tanquam dos. - - - - - - - - Et ecclesie Orcadensi percipienti per annum centum solidos, de dictis terminis, vij. li. x s.
De i Lübeck samlede raadmænd fra de tyske sjøstæder skriver til oldermændene og den menige kjøbmand fra den tyske Hansa i Bergen og paalægger dem at forlate byen inden næste 1ste mai med de skibe som blir sendt efter dem. Den, som vil seile til Flandern, England eller Hamburg, kan dog faa gjøre det.
Avskr. i Stadtarchiv, Lübeck, Briefkopiar, fol. 106. Trykt i Lappenberg, Urkundl. Gesch. der deutschen Hanse (utg. av Sartorius) II, 641; D. N. VIII, nr. 182, Hanserecesse 3, nr. 302. Jfr. Hans. Ukb. IV, nr. 239.
De hanseatiske kjøbmænd i Bergen klager over de tap, de har lidt, da Bergen skulde rømmes, bl. a. at de maatte gi 4 500 mark lybeksk til de skibe som førte dem ut av landet, og at Englænderne og Flamlænderne nu indtar deres plads i Bergen.
Stadtarchiv, Lübeck, Kontor in Bergen nr. 2, samtidig avskrift p. perg. Trykt i D. N. VIII, nr. 184 og i Hansisches Urkb. IV, nr. 257.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. 50 s. til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 300.
Compotum balliuorum burgi de Abirden, redditum loco, die, et anno supradictis [dvs apud Perth, vndecimo die mensis Januarij, anno etc. lxviij o]. - - - - [696 aar1369] Et episcopo Orchadensi, percipienti per annum quinque libras, vt patet per literas electi Cathanensis de recepto, et literas epi scopi Orcadensis super assignacionem sibi factam, ac eciam literas regis, ostensas super compotum, l s., de eodem termino [dvs de termino Sancti Martini, proximo ante hoc compotum].
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 327 f.
Compotum Alexandri Madder, bailliui burgi de Abirden, redditum apud Perth, xvj to die Januarij, anno supradicto [dvs anno Domini millesimo CCC mo sexagesimo nono], de firmis et exitibus dicti burgi, de terminis Pentecostes et Sancti Martini, vltimis ante hoc compotum. - - - - Et in solucione facta episcopo Orcadiensi pro annua pensione sibi debita de dictis firmis, vt patet per literas Willelmi de Turyne, attornati ipsius, v li.
Kong Haakons klager mot Hansestæderne fremførte paa forhandlingerne paa Baahus, bl. a. § 23, at en kjøbmand fra Kolberg i Marstrand har dræpt en englænder.
Hdskr. paa Ledraborg fol. 74, hdskr. i Wismar I. Trykt i Hanserecesse II, nr. 4.
Articuli et cause, quos et quas nos rex Haquinus ex parte regnorum nostrorum, Norwegie scilicet et Swecie, contra civitates maritimas ponimus. - - - - - - - - - - § 23. Item quidam mercator Buk nomine de Colberg interfecit Mastrande quendam Anglicum, et istum occiorem abducit Foltzekinus Nortmeyer , quamvis sibi prohibitum erat sub vita et bonis.
[697 aar1372] 
Den tyske kjøbmand i Bergen skriver til Lübeck, at englænderne trods sit løfte har ført den i Wismar lastede, store kogge til Bergen og at kong Haakon efter meddelelse fra kansleren nu er i Trondhjem og til paaske (6 april) vil komme til Bergen.
Orig. i Stadtarchiv i Lübeck, papir med tre segl. Trykt i Hanserecesse III nr. 311.
(Overskrift:)Prudentibus et honorabilibus viris, dominis proconsulibus civitatis Lubicensis, detur reverenter.
Wizen unde eraftighen heren, den borghermesteren unde deme menen rade van Lubeke, grotet de copman van Berghen, de in der Dudsche henze zint, mit leve unde mit gunste. Juwer wisheyt do wi witlich, dat de grote coghe, den de Engelschen loden to der Wismar, alzo wi jw do witlich deden, zeghelde to Berghen wart, unde helt van der lovede nicht, de he lovede to der Wismar, dar de copman grote hindernisse heft van ghehat. Unde der Engelschen coplude ligghen noch vele to Berghen, de deme copmanne groten scaden hebben ghedan in eren sculden unde copenscap. Ok hebbe wi vornomen van den kenseler, dat de konick van Norweghen is to Druntheym unde wil to Berghen comen teghen paschen. Unde wes uns van eme widerwart eder van zynen rade, dat wil wi jw unbeden mit den ersten. Unde wi biddet, dat gy uns weder unbeden juwen willen. Got beware jw zunt langhe mit vrouden. Ghescreven des ersten donredaghes in der vasten.
Klage fra Norgesfarerne til raadet i Lübeck mot Johan Selighe [fra Lübeck] og konsorter, som har brutt forbudet mot at seile til London. Joh. Selighe avgav løfte herom og hans brødre likesaa i England.
Orig. p. perg. i Stadtarchiv i Lübeck, Prese, Norvagica 55 a. Trykt i Hanserecesse III, nr. 312.
Gi heren. Witlik is ju, dat over eme jare bi desser tit breve quemen ut Engelant van der hensebroder weghene unde des menen kopmannes, de dar lach in deme lande, alse dat se enen willekore ghedan hedden under sich, dat se nicht en wolden seghelen to Berghen, it en were mit willen der stede unde des kopmannes ghemene, dorch unrechtes willen unde wold, de man [698 aar1372] in dicke dar dan hedde. Gi heren. De breve wi vor ju brachten. Do gi de ghehort hadden, do dede gi arbeyd, van steden to steden to sendende unde to vorhorende den willen der stede unde des menen kopmannes, de in den steden leghe, up desse sake. Also wart vor ju en vast willekore ghedan van des menen kopmannes weghene Norweghenesvar, dat van der tit wente vort to sunte Johannes daghe to middensomere, de dar neghest queme, neman to Norweghen seghelen scolde, de en gud bedderve man wesen unde heten wolde unde gudes mannes ghenote, dor unrechtes willen unde wolt to vormidende, de me us dar dicke dan hedde, alse ju heren wol vitlik is. Dessen willekore Johan Selighe, de hir jeghenwordich steyt, mit us hir makede unde vor ju hir lovede, unde sine brodere ghinder in Engelande loveden unde makeden mit den kopmannen, de dar do leghen, also strengeliken unde vastliken to holdende, alse user jenich. Dar na red Johan Selighe to Vlanderen, unde do ene gude knapen dar vragheden umme de Bergher reyse, do sprak he, alse manighem guden knapen witlick is, to Lubeke were en willekore vor den heren ghedan unde ghelovet van des menen kopmans weghene, also we en gud bedderve knape heten unde wesen wolde unde gudes knapen ghenote, de ne scolde noch en mochte nicht to Norweghen binnen der vornomede tit seghelen, he were och de junghe eder de olde. de arme eder de rike. Gi heren. Dessen willekore heft Johan Selighe. de hir jeghenwordich steyt unde sin broder Arnold unde ere medevolghere, de ene mede maket unde lovet hadden also strengeliken, alse user jenich, to dem ersten tobroken, us unde dem menen kopmanne to ener groten smaheyt unde beswarnisse, wente wi dar moten umme vorwit unde smaheyt doghen unde høren wide unde side, wor wi in den landen varen. Hir boven, do Johan Selighe to Lubeke quam, unde gude knapen ene besculdighe[de]n umme dessen groten broke, do antworde he mit also bosen, snoden reden, dat wi de nicht en temet so uterliken vor ju heren to sprekende. Dat claghe wi Gode unde ju, unde bidden meneliken enes rechten rechtes dar umme.
[699 aar1372] 
Fordringer og klager stillet av den hanseatiske kjøbmand i Bergen ianledning av det kommende møte i Tunsberg, bl. a. om at ikke englændernes og flamlændernes handel paa Bergen skal understøttes av Hanseaen.
Haandskr. paa Ledraborg, fol. 87; hdskr. i Wismar I, s. 96. Trykt i Hanserecesse II, nr. 41. Jfr. Munch, Det norske Folks Historie, Unionsperioden, 2 del, 18 ff.
1. Primo ut talliam, quam inter se habent, ipsis indultam a civitatibus, ulterius obtinere et percipere possint, donec debita eorum, in quibus obligantur, persolverint creditoribus eorum. 2. Item conqueruntur, quomodo nonnulli mercatores Theotonici in Bergis uxores duxerint, qui ipsis magna dampna intulerunt et adhuc laborant inferre, super quo inplorant consilium a civitatibus, qualiter apud illos se regere debeant et ordinare. 3. Item in casu, quo de partibus illis recedere deberent, petunt, eis per civitates intimari modum, quomodo recedant ad voluntatem civitatum, et quod eciam proficuum sit mercatori; et si aliqui contra edictum civitatum ibi remanere vellent, qualiter hoc cum illis observare deberent. 4. Item si ipsos abhinc separari oporteat, supplicant, ut extunc ipsis Anglicis et Flamingis nulla bona edonentur, cum quibus versus Bergas velificare valeant; asserunt enim, nullas causas mercatori fore magis nocivas et prejudiciales, quam istas. 5. Super omnia summe desiderant, ut civitates in suis congregacionibus utilitati et profectui eorum intendant, prout viderint expedire, quemadmodum de ipsarum reverenciis non diffidunt.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen 4 febr. 1371 (dvs 72#, -14 febr. 1372, (dvs 73), bl. a. 5 /l-pund/ til biskopen paa Ørknøerne og 40 sh. til et sendebud fra den skotske konge til Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 389 f.
Compotum balliuorum burgi de Abirden, redditum per Willelmum de Leneryk, nomine balliuorum dicti burgi, quarto decimo die mensis Februarij, anno, etc., lxxij do, de omnibus receptis suis et expensis de firmis et exitibus dicti burgi, a quarto die [700 aar1373] Februarij, anno etc., lxxi o, vsque in diem huius compoti, et sic de duobus terminis. - - - - Et domino episcopo Orcadensi, ex antiqua elemosina percipienti per annum quinque libras, de tempore huius compoti, v li. Et in solucione facta cuidam nuncio eunti in Orcadiam pro negociis regis, xl s.
Kong Edward III befaler sin skatmester at utlevere til den norske ridder Hermand de Fynston (dvs Agmund Finsson) et forgyldt og emaljert drikkebæger eller en kande av sølv som gave fra kongen.
Exchequer Accounts 334/8. (En pergamentstrimmel syet sammen med tre andre og et større blad; rester av et paatrykt segl av rødt voks). Trykt i Palgrave, Calendars and Inventories of the Exchequer, III, s. 275.
Edward par la grace de dieu Roy Dengleterre et de ffrance et Seigneur Dirlande As Tresorer et Chamberleins de nostre Eschequer saluz. Nous vous mandons que a Hermand de ffynston Chiualer au Roy de Norwey, facez liuerer vn triper oue vn hanap dargent susorrez et eymellez oue vn eawer de la suite, le hanap esteant sur trois dragons et le pomel eymellez oue quatre roses poissantz dys marcz dys soldz et dys deniers de nostre doun. [Resten av strimmelen angaar en gave til Bartholomewe feme a Johan Salman og en anden til le Conte de Pembroke] . Donne souz nostre priue seal a Westminstre le .xvij. iour de Dauerille (!) lan de nostre regne Dengleterre quarante sisme et de ffrance trente tierz .
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 415. [701 aar1374] 
Compotum balliuorum burgi de Abirdene, redditum per Willelmum de Camera, vnum balliuorum dicte burgi, nomine suo et sociorum suorum, xiiij to die eiusdem mensis Februarij, loco et anno predictis [dvs apud Perth anno Domini millesimo CCC mo lxxiij o] de duobus terminis immediate precedentibus hoc compotum. - - - - Et episcopo Orcadensi, ex antiqua elemosina, percipienti per annum quinque libras, de dictis terminis, vt patet per literas episcopi Cathanensis, procuratoris sui ostensas super compotum v li.
Kong Haakons klagemaal og fordringer til Hanseaterne, bl. a. § 3 om at nogen englændere, som med leide fra kong Magnus Eiriksson kom til Bergen, d/´e/r blev dræbt.
Hdskr. i Ledraborg fol. 94 b; hdskr. i Danzig I, s. 81-83. Trykt i Hanserecesse II, nr. 89, hvorfra her.
Nos Haquinus, Dei gracia Norwegie, Swecie rex. Honorabiles ac circumspecti viri, domini proconsules et consules civitatum maritimarum. Significamus vobis per presentes, quod treuge inter nos et vos ex utraque parte confecte nobis et nostris infra regnum nostrum Norwegie a quibusdam de vestris, videlicet mercatoribus, naucleris et nautis, juxta continenciam litterarum vestrarum super hiis editarum non servantur. 1. Primo, quod mercatores infra regnum Norwegie moram trahentes judices inter semetipsos posuerant, qui omnes et singulos excessus et causas inter se emergentes, que tamen non sint penitus manifeste, inter se absque conscitu nostro seu nostrorum officialium corrigunt, judicia super hiis et composiciones non secundum leges regni nostri predicti, sed secundum propriam ipsorum voluntatem proferentes, et in hoc jura et leges regni nostri minuunt, eas specialiter contempnentes. 2. Item mercatores, naucleri et naute, qui contra nos et jus nostrum regium in aliquo delinquunt seu deliquerant, super quo juris exigencia ab ipsis fuerat requisita, hii non secundum jura, sed elato animo procedentes, spernunt ad causas hujusmodi [702 aar1375] respondere, quamvis juxta placitaciones inter nos et vos conceptas singuli delinquentes juxta leges patrie seu loci, in quo delinquunt, pro suis excessibus corrigi debeant et puniri, salvis placitacionibus prenotatis. 3. Item quidam Anglici, qui Bergis sub securitate et conductu karissimi domini nostri et patris, bone memorie, ac quorumdam consiliariorum nostrorum venerant, ibidem sub hujusmodi securitate et conductu per quosdam mercatores et nautas fuerant interfecti; pro quo facto nobis aut heredibus occisorum nusquam exhibitum extitit quitquam juris; sed cum Bergis nuperius fuimus, nobis quedam contempnabilis emenda in despectum nostri exhibita fuit pro jure nostro, videlicet 20 lagene cervicie pro morte trium nobilium virorum. Eciam homicide hujusmodi cum vera violencia extra regnum nostrum et a jure nostro fuerant abducti. 4. Item ubicumque infra regnum nostrum multe naves congregantur, ibi homines occiduntur et plura intollerabilia opera committuntur, hostia hominum nostrorum franguntur, et ipsi homines nostri ad dandum nautis et hujusmodi transgressoribus ea que possunt conpelluntur, et cottidie silve nostre et hominum nostrorum sine requisicione nostra seu cujuscumque scinduntur et domus de prediis desolatis abducuntur. 5. Preterea quamvis placitatum est inter nos et vos, quod inimicos et adversarios nostros non debeatis in aliquo promovere, tamen domini Benedictus Philipussone et Karolus Ulf#one, qui a nobis terras nostras et regna nostra prodiderant, extra portum nostrum Mastrant cum vera violencia fuerant abducti. Item in autumpto proxime transacto venerunt versus Mastrande tres naves de Stokholm in quadam classi cum bonis et mercibus nostrorum emulorum onustate, quos mercatores et naucleri in eadem classi existentes pro nobis et nostris hominibus defendebant. Nos tamen exhibuimus quibusdam mercatoribus, qui se bona et merces habere in eisdem navibus asserebant, ut sua propria de navibus reciperent et nobis bona emulorum nostrorum in navibus relinquerent, aut quod nobis bona emulorum de navibus emitterent et sua propria retinerent. Has injurias postea infra regnum nostrum bene potuimus vendicasse, quod tamen omisimus ex eo, quod speramus de discrecionibus vestris, quod nobis super hiis ordinabitis, quod est justum. 6. Insuper, honorabiles domini, nunc, ut prius, conquerimur [703 aar1375] super dominos et cives Stralessundenses, qui a nobis pingnora nostra, que de Lamberto de Bokem redemimus, alienaverant, et rogamus vos attente, ut nobis rescribere velitis, presertim vos domini de Lubek, utrum nobis de predictis dominis et civibus Sundensibus justiciam ordinare volueritis, an nos ab ipsis jus nostrum, ubi poterimus, prosequi debeamus. 7. Item postquam nobis ex Dei gracia regimen regni nostri Norwegie exstitit assignatum, nusquam vidimus litteras aut privilegia vobis per progenitores nostros, reges Norwegie, concessa et indulta sigillata, et mercatores infra regnum nostrum predictum moram trahentes occupant plura jura regni, asserentes ea in eisdem litteris et privilegiis contineri, de quo nobis penitus nichil constat, et ideo rogamus vos, ut exhibitori presencium, clerico nostro domino Gotschalko, predictas litteras et privilegia ostendere velitis, annuentes, ut ipse transscripta de eisdem litteris sua propria manu scribere valeat, sigillis domini episcopi Lubicensis et plurimorum hominum bonorum sigillata. Propter premissa et eciam alia inter nos et vos emergencia libenter videremus, ut nos et vestri nuncii et ambaciatores convenire possemus gracia colloquendi. Quibus quidem nunciis plena et omnimoda commissa esset ex parte omnium vestrorum potestas, nobiscum super omnibus et singulis causis inter nos ex utraque parte emergentibus terminandi. Et ideo rogamus vos, ut nobis rescribere velitis, ubi vel quando nobis predictos nuncios in occursum volueritis destinare.
Forhandlinger mellem utsendinger fra Hansestæderne og den engelske konges geheimeraad (Privy Council) i London 1375. Deriblandt er ogsaa en klage fra engelske kjøbmænd over Hanseaternes optræden i Bergen og disses svar derpaa.
Stadtarchiv i Lübeck; to sammenklistrede pergamentblade, som paa baksiden har overskriften: Querela mercatorum de Anglia contra mercatores Theotonicos de Norwegia. Paa første blad er den franske original, paa det andet den nedertyske oversættelse. Trykt i Hanserecese III, nr. 318, s. 311-314 (Leipzig 1875). [704 aar1375] 
A.
1. A tres redoute seignour, nostre seignour le roy, et a son tres noble conseil monstrent et se pleignent vos marchantz et lieges hommes dEngleterre de les Esterlyngs, marchantz del hanse, que come les ditz Esterlyngs avoient et uncore onnt une estaple en la ville de Northbergh en le rojalme de Norway; et en le mesne temps le roi Hawkyn lan de nostre dit seignour, le roy dEngleterre, 41 un debat estoit meu par entre le dit roi Hawkyn et les ditz Esterlyngs, savant qe les ditz Esterlyngs furent defenduz hors de la dit rojalme de Norway par 4 ans et plus; et en le mesne temps vos marchantz lieges dEngleterre entrerent la dite ville de Norbergh, et fesoient lour marchandises, et teneront une estaple en la manire, qe les ditz Esterlyngs fesoient devant, a lour grannt profit et entresse de la communalte dEngleterre: le ditz Esterlyngs veiantz et entendantz tiel profit et par compassement et mal engyne, acorderont ovesqve le dit roi de Norway, pur fors barrere les marchantz Engleis de lour profit; et si tost, come les ditz Esterlyngs reaveront lour frannchises, ils assembleront une grande compaignie, et bateront, naufreront et manasseront les Engleis, issint qils senfuent hors du pays pour doute le lour vies, et lesseront illoeqes lour marchandises et biens a la value de 10 000 marcz et plus ove lour damages, sannz james recoverer, sil ne soit par nostre seignour, le roi susdit, et son conseil. Par qoi pleisir lour soit, de grannter as ditz marchantz dEngleterre , qils purront pursuivre par bille devant le conseil devers les ditz Esterlyngs, chescun pur ses propres biens, qil perdy illoeqes, et qils purront aver recouveree de lour ditz biens et damages, en oevre de charite et come droite et raison demandent. 2# Item se pleignent les ditz marchantz Engleis de les ditz Esterlyngs del hanse de ceo, qe quant les nefs ove les marchandises de Estland sont mys a wrek en Engleterre, les ditz Esterlyngs onnt arere lour biens et chateux, qils purront prover et trier le soen a lour volunte; la ou les Engleis, qi sont mys a wrek sur le coste de Estland, naveront rien de tiel wrek en lour marchies. Par qoi vous plese ordeigner, qe les Engleis purront reavoir lour biens, qi sont mys a wrek sur les costes dEstland, si come les Esterlyngs reavent lour biens en Engleterre. [705 aar1375] 3. Item se pleignent les ditz marchantz Engleis des ditz Esterlyngs del hanse de ceo, qe les ditz Esterlyngs par compassement et mal engyn et pur forsbarrer les Engleis de lour profit ne voillent soeffrer nuls biens des Engleis estre frettee ove lour biens en nuls neis de lour pays devers lour pays ne hors de lour pays. Donnt plese al dit conseil ordeigner due remedie en relevacion de vos ditz povres marchantz. 4. Item se pleignent les ditz marchantz dEngleterre, qe par la, ou ils soloient aler en les villes des hanse et en la pays environ pur faire lour marchandise, les ditz gentz del hanse pur envie onnt tuez les Engleis marchantz, si bien en lour pays come aillours, si qils nosent mye venir en celles parties pur doute le lour vies.
Responns.
5. - Les marchantz del hanse, qi sont repairantz en Engleterre, dient, qe ceux 4 poyntz ne touchent nullement eux, mes en cas, qils soient ascuns Engleis, qi lour sentent agrevez, et ils voillent venir a la feste de la nativite seint Johan baptiste proschein venant a la ville de Lubyk, ou les communes de touz les cites del hanse seront assemblez a mesme le temps, pur oyer la responnse de lour messagers, qan present sont icy en lour besoignes, mesmes le messagers eideront les ditz Engleis par lour poeir, qils averont droite et leye, et si les ditz Engleis lour doutent de damage, les ditz messagers lour ferront aver sauf conduit, si avant come lour franchise se extent.
B.
1. An zere gheduchten here, onsen here den coninc, ende an zinen harde eidelen raed toghen ende beclaghen hem uwe coopmanne ende vrye liede van Inghelant van den Oosterlinghen, coopmanne van der hanze, dat hoe de vorseiden Oosterlinghe hadden ende noch hebben enen staple in de stad van Northberghe int conincrike van Norweghe; ende in de zelve tiit de coninc Hawickyn int 41. jaer van onsen here, den coninc van Inghelant, een ghescil was begonnem tusschen den vorseiden coninc Havyckin (!) ende den vorseiden Oosterlinghen, so verre dat de vorseiden Oosterlinghe waren gheboden ute zinen conincrike van Norweghe viere jaer lanc of meer; ende in der zelver tyt [706 aar1375] uwe coopmanne ende vrye liede van Inghelant voeren in de vorseide stat van Nortberghe, ende daden hare coopmanscepen, ende helden ene staple in der zelver manieren, dat de vorseiden Oosterlinghe daden vormaels, te haren groten proffite ende in wassinghen van al den ghemeenen van Inghelant: de vorseiden Oosterlinghe comende ende verstaende dusghedaen proffiit, bii voorsienicheiden ende malissien acorderden metten vorseiden coninc van Norweghen, omme ute te steikene de vorseide coopmanne van Inghelant van haren proffite; ende also ghereet, als de vorseiden Oosterlinghe weder hadden hare vryheide, sii vergaderden een groot gheselscap, ende sloughen ende wondden ende drengheden de Inghelsche, zo dat zii moesten vlien ute den lande by vreesen van haren live, ende lieten daer hare coopmanscepen ende goed toter weerde van 10 dusentich marken ende meer met haerlieder scade, zonder daer of nemmermeer te vercouvererne, of het ne zii bi onsen heere, den coninc vorseid, ende zinen rade. Waer bii hemlieden ghelieven zoude, dat men consenteren wilde den vorseiden coopmannen van Inghelant, dat zii moghen volghen bii supplicacien voor den raed up de vorseiden Oosterlinghe, elc omme ziin propre goed, dat hi daer verloos, so dat zii moghen hebben vercouvereren van haren goede ende scaden, in werke van karitaten ende also recht ende redene eescht. 2. Item beclaghen hem de vorseiden coopliede van Inghelant van den vorseiden Oosterlinghen van der anse van dien, dat als de scepe metten coopmanscepen van Oostland tebroken werden gheworpen in Inghelant, de vorseiden Oosterlinghe hebben haer lieder goed ende katelen weder, dat zii moghen prouven ende kiesen de orconscap te haerre wille; daer de Inghelsche, die breken up de coste van Oostland, ne hebben niet van dat hem lieden breict in hare marchen. Waer omme u ghelieve te ordinerne, dat de Inghelsche moghen weder hebben hare goed, als zii breken up de costen van Ostland, also de Oosterlinghe hare goed weder hebben in Ingheland. 3. Item beclaghen hem de vorseiden coopliede van Ingheland van den vorseiden Oosterlinghe bii vorsienicheit ende bi malissien ende omme de Inghelsche te stekene ute haren proffite ne willen niet ghedoghen, enich goed van den Ingelschen te wesene vervrecht met haren goede in ghenen scepe van haren lande te haren lande waert varende noch der ute comende. Dies ghe [707 aar1375] lieve den rade te ordinerne souffissante remede in verlichtenessen van uwen armen coopmannen. 4. Item besclaghen hem de vorseiden coopmanne van Inghelant, dat daerwaert, daer zii plaghen te vaerne in de staden van der hanse ende int land der omtrent omme te doene haer lieder coopmanscepen, de vorseiden liede van der anse bii nide hebben doot gheisleighen de Inghelsche coopmanne, also wel in haren lande als elre, zo dat zy niet ne durren comen daer in den lande by vresen van haren live.
Andworde.
5. De coopmanne van der anse, die ziin verkerende in Ingheland, zecghen, dat dese viere pointe ne gaen in ghenre manieren hemlieden an, maer in de zake, datter enighe Ingelsche ziin, die hem beseffen ghegrieft, ende zii willen comen te fieste van der gheboornesse van zente Janne baptisten eerst commende in de stede van Lubique, daer de ghemeene van allen den citeten van der hanse zullen wesen vergadert te diere zelver tiit, omme te hoorne de andworde van haren boden, die nu jeghenwordich hier zyn in hare bederwen, zelve de messagiers zullen helpen den vorseiden Inghelschen met al haerre macht, dat zy zullen hebben recht ende wet, ende eist, dat hem de vorseiden Inghelsche vresen van scaden, de vorseiden boden zullen hem lieden doen hebben een zeker gheleede, alse verre als haer lieder vryheide strect.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 493.
Compotum balliuorum burgi de Abirdene, redditum per Johannem de Fodylmonth apud Perth xj die Marcij, anno supradicto [dvs anno Domini millesimo CCC mo Lxxv to] de omnibus receptis suis et expensis de firmis dicti burgi, ab octauo die Februarij anno etc., Lxxiiii to, vsque in diem huius compoti, et sic de duobus terminis. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, ex antiqua elemosina, per annum, v li.
[708 aar1377] 
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 542 f.
Compotum Dauid Kynidy, vnius balliuorum burgi de Abirdene, redditum die, loco, et anno predictis [dvs apud Perth, sexto die Februarij anno Domini millesimo CCC Lxxvi to], de omnibus receptis suis et expensis de firmis et exitibus dicti burgi, ab vndesimo die Marcij, anno etc. Lxx quinto, vsque in diem huius compoti. - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, ex antiqua elemosina per annum quinque librarum, de dictis terminis, v li.
Klager fra indbyggerne i London over den tyske kjøbmand, bl. a. over Hanseaterne i Norge og særlig i Skaane, fremlagt paa Hansedag i Stralsund 30 mai 1378, men rimeligvis oversat fra en skrivelse til det engelske Privy Concil.
Avskrift i Stadtarchiv i Danzig, Stadtbuch I, s. 39. Trykt i Hanserecesse III, nr. 102.
Item dat sy komen unde wonen to eren wyllen an dem lande van Enghelant, is grot moghecheit unde scade unde nen profiit to dem koninghrike, dat beviiset also: alze wan de coplude van Enghelan[t] phleghen over to varin umme alsodanne copenscop to copene, alse de copman von der hense bringhet, do was alle tiit de copenscop to beteren cope unde beter an em selven, [al]se nu, to groten profiite alle deme koning[rike]; welk profit is benomen by der ko[min]ghe unde by der weninghe von der vorscreven copluden von der hense; welk dat openbar declareret, also dat lant von Norwegin unde ander lande, van welken landen comen sulke copenscop, also hering, stogvisch unde stoer, unde ander lande, de uns negher lighen den en, unde dar umme unse coplude by beschede d[er] copenscop mochten beteren cop gheven dan de coplude van der hense; unde by erer detinancie [709 aar1378] van der copenscop so is se al mer by im gheargert; wante do unse coplude weren ghevriget unde ghewonet hering to soltene up Scone, so was alle weghe in ener tunnen 1 200 ufte in dat mynste 1 000 heringh, der nu de groteste heringthunne nicht en holdit boven 900, unde alze de hering was up de tiit so wol ghemakit, dat do ene tunne heringh mochte wol warin en jar, de nu nauwe duren mach to paschen edder up dat lengheste to pinghesten, to grotem schadin alle deme koninghrike. Unde vortmer so plegen se to Schone to me[n]ghende unde to soltene olden hering unde nyen hering, so dat de beste nye hering wert ghesolten vor den bodim, yo to groten bedreghe unde schadin dem koninghrike. Unde alzo it is grot bedre[gh]inghe an storvaten; welke bedreghinghe nicht waz gevundin in den tyden, do unse coplude up Scone mochten hering solten, also it seghet is. Unde ouch ander bedreginghe, de man vindet an werkvaten unde ouch an staelvaten, welk dat de vorscreven coplude von der [hense] brenghet, welk werk is nu twefolt so dure, altso it plach to wesende, to groten scadin so wol den herin alse dem menen lande. Vortmer also umme dat unrecht unde hindernisse unde v[i]entscop, welke de van der hense hebben langhe tyt ghedan ghemenliken to allen Englischen luden, dar ere macht is vorder, den to anderen luden von der werlde, so hebben se vorbørit ere vriheit an desser wis: dar elk ander lant vry is to Scone to komende sunder tol unde tribut to betalende, to copende unde hering to soltene, see hebben so vele ghedaen, dat nyn kopman von Enghelant en sal dar nicht enen voet to lande setten hering to copende, he en mote dar betalen enen unmetliken toln, dar nyne andere lande betalen, unde ouch dar nyne Englischen plegen to betalende in olden tyden. Unde vortmer is uns Englischen vorbodin nicht langhe gheleden, hering to soltene, dar enighe andere lantscop is vry to soltene hering. Unde wo dat wy ouch hulplich weren to der vorwynni[n]ghe von Schone tyeghen den konig von Dennemarken mit den copluden von der hense, so verre alse enighe andere lantscop, war umme noch de [vor]screven koning dreget unde heft vyentscop yeghen de coplude von Enghelant, also dat [he] vanghet unde heldit an syner ghevengnisse alle de Englischen, de dar komen an sin lant unde an sin rike, also he dede nu en jar vorgan, arrestere[n]de en scip, es gheheten Lesmond von Herwiik, in welken schepe Wyllam [710 aar1378] Korp was mester, de welke was ghescattet to 600 nobelen. Unde ouch so hebben se vorworven up Schone, wor dat de coplude van Engheland altoes weren ghewonet to wesende under der beschuttinghe unde bescherminghe des voydes van deme castele unde von den huse, dit jar, dat lest waz, de sulve voyt wol[de] se nicht untfaen in sine beschuttinghe; wor by dat schent de vyenscop unde de bosheyt, de se kegin uns hebbin. Item to vorstorende uns Englische lude von erme profiite unde komen in de lande, da se hanterit, se hebben under em by endracht gheordineret, dat nen von erer selscop en sal schepen nynrehande copenscop in dat sulve schyp von unsen Englischen luden unde ouch sal [n]eman enighen bref vuren de Enghelischen tobehorit, unde ouch nene vitalge to vorcopende uns Englischen, mer luttel vor en beschedin tiit; unde waner wy not hebben meer to copende, s[e] sullen moten sweren, dat se#] it al hebben. Unde ouch so wyllen se nicht liden, dat unse coplude vorkopen ere lakene to dem mynsten by enem hele laken. Vortmer is to wetende, dat de von der hense by quader ghewonte unde quader bedreginghe hebben by reden verbort ere vriheyt unde privil[egi]e, de sumtiit en was ghegeven unde vorlenent; dat schint an desen, wente ere vriheyt was en vorlent uppe redin unde beschedenheyt, videlicet: ita tamen, quod aliquem, qui de gilda ipsorum aule predicte non existat, nec ejus bona seu mercimonia de gilda sua esse advocent ullomodo. Welke condicion unde mannere [s]e hebbet to vele broken to groten scadin unses herin des konighes, nich ach[t]ende van siner castume unde tolne, wente in der vorscreven privilegie stat: quod dominus rex concedit mercatoribus de Almania, illis scilicet, qui habent domum in civitate Londin, que de gildahalla Theutonicorum vulgariter nuncupatur, quod eos universos et singulos manuteneret et servaret per totum regnum suum, in omnibus eisdem libertatibus et liberis consuetudinibus, quibus ipsi suis et progenitorum suorum temporibus usi fuerunt et gavisi, ipsosque extra huiusmodi libertates et liberas conswetudines non traheret nec trahi aliqualiter permitteret quoquomodo: worby dat dit schinet, dat to der ersten vorvolginghe vor erer vryheyt do weren nicht alle de coplude von Almanien behørich to erer vryheyt, mer de van ener serteynen selscap, also de Lombarde hebbet ghes[lo]ten, unde sunderlinges de van Ostlande, wor by dat se alle sin gheheten oster [711 aar1378] linghe, mer n/u+e/ sunder bewysinghe bii machte von erer vriheyt so hebhen se ghenomen unde vry ghemaket von erer gelde umme ene serteyne summe von gelde alle de coplude von 3 groten konighriken edder veren edder von mer unde also man seghet to der grote van deme druttenteyle von der cristenheyt, to groten scadin unsem herin, deme konighe, also vorscreven is: also hebben se ere vryheyt useret unde øvet in unrechte, wor umme so hebben se er vryheyt vorborit.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen. bl. a 5 /1-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 577.
Compotum Willelmi de Dunbarr, vnius balliuorum burgi de Abirden, redditum die, loco, et anno predictis [dvs apud Dundee xiiij to die Marcij, anno Domini millesimo CCC mo Lxxvij mo] de omnibus receptis et expensis de firmis et exitibus dicti burgi, a tercio die Februarij, anno etc. septuagesimo sexto, vsque in diem huius compoti. - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, percipienti per annum quinque libras de firmis dicti burgi, vt patet per literam Ade Pyngle , ipsius deputati, de recepto, ostensam super compotum, v li.
Parlamentsforordning om avgift, som skal tages av skibe for at dække omkostninger ved at holde krigsskibe ved østkysten, 6 d. for hver ton, bl. a. av dem som seiler til Norge.
Rolls of Parliament. Trykt i Rotuli Parliamentorum, vol. I.
Parliament. II Ric. II.
Ceste l´ordinance est grante par l´advis des Marchaundz de Londres, et des autres Marchaundz vers le North, pas assent de touts les Communes de Parlement, par devant le Comte de Nort [712 aar1378] humbr´ et le Meair de Londres, pur la garde et tuicion du Mier, et Costers de l´Admiralte de North, ove deux niefs, deux bargis, et deux balengers, armez et arraiez pur la guerre sur les coustages que s´ensuient: Primerement, pur prendre de chescun nief et craier de quele portage q´il soit, que passe par la mier dedeinz le dicte admiralte alant et retournant, pur le voiage de chescun tonne-tight, vi d.; horspris niefs chargez ove vinz, et niefs chargez ove Marchandises en Flaundres que ferront fretter descharger a Londres; et niefs chargez ove leynes et penes a Londres, ou ailleurs dedeinz la dicte admiralte, que serront deschargez a Caleis: lesqueux niefs les gardeins de la dicte mier ne serront tenuz de les conduire sanz estre allouez. Item, de prendre de chescun vesseau pesson´, que pessent sur la mier du dit Admiralte entour Harang, de quele portage q´il soit, en un simaigne de chescun tonne-tight, vi d. Item, de prendre des autres niefs et vesseaux pesson´, que pessent entour autres pessons sur la mier dedeinz la dicte Admiralte, de quele portage q´il soit, en troiz simaignes de chescun tonne-tight, vi d. Item, de prendre de touz autres niefs et vesseaux passanz par mier dedeinz la dicte Admiralte, chargez ove charbons au Novel-Chastiel seur Tyne, de quele portage q´il soit, en le quarter de un an, de chescun tonne-tight, vi d. Item, de prendre de toux autres niefs, craiers, et vesseaux, passanz par mier dedeinz la dicte Admiralte, chargez ov´ bienz des Marchanz que conquers en Espreux, ou en Northwhay ou en Scone, ou en ascune lieu en mesme les parties de par dela, pur le voiage alant et retournant, de chescun last quar, vz´ lastes graves, vi d.
Det engelske parlament godkjender en ansøkning fra de hanseatiske kjøbmænd om at faa sine privilegier anerkjendt. Dog stiller parlamentet visse betingelser, bl. a. at de hanseatiske kjøbmænd i Preussen, Danmark, Norge og andetsteds skal hjælpe Englænderne.
Parliamentary Petitions 2 Rich. II. Trykt i Rotuli Parliamentorum 3, 52, 6 og i Hansisches Urkundenbuch IV, nr. 647, hvorefter her. Jfr. nr. 601.
(Responsio:)
Est accorde et assentuz en parlement, qe la dite chartre de confermement lour soit deliverez hors del dit hanaper, souz condicion [713 aar1378] et par covenante tiele, qe yceux marchantsz del Hans ferront venir deinz le roialme par entre cy et le feste de seint Michel proschein venant hors de lour paiis lettres enseales des communes sealx de lour citees et de lour soveraignes et maistres en lour dit paiis, come appent et come sont acustumes de faire, tesmoignantz clerement, qe les marchantz Engleis seront desore sufferz par toutz lours marchees avoir poair de venir, aler, marchander et demourer salvement et surement et auxi franchement sanz destourbance ou empeschement qecunqe, come ils y soloient faire; et auxi en temps et as qelconqes autres places, paiis ou lieux, qils viendront, soit il en Pruce, Denemarche, Norweye ou aillours, et les marchantz Engleis y soient auxint, les ditz marchantz de Hans aideront, conseilleront et comforteront les ditz Engleys en tout bien de lour poair et ne lour seront a lencontre en prive nen appert; [purveu] qe celles lettres devaunt le dit jour ferront deliverer au conseil nostre seignour le roi, sur paine de forfaiture de toute lour franchise en Engleterre. Et si ensi aviegne danz le dit temps, quon nel face [mye], toute juste impediment cessant, us ont promis et sont tenuz par ceste ordinance de restorer au roi la dite chartre de confermement, comme celle, qe deslors [fuit repris] et lour dicte franchise de tout repelle . . . . . . . . . . . . . . . .
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccari Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland II, 597.
Compotum balliuorum burgi de Aberden, redditum per Thomam Spryng, vltimo die Marcij, anno et loco predictis [dvs apud Dundee, anno Domini millesimo CCC mo Lxxix o ], de omnibus receptis suis et expensis de firmis et exitibus dicti burgi, a terciodecimo die Marcij, anno etc. lxxvii mo, vsque in diem huius compoti. - - - - - [714 aar1379] Et episcopo Orcadensi, percipienti per annum quinque libras, de firmis dicti burgi, vt patet per literam Ade Lamb , ipsius deputati, v li.
Fortegnelse over skibe som er kommet til Hull fra 30 sept. aar 2 Richard II til 18 juli aar 3 Richard II, og over de varer, som de har indført og utført, og den told, som er betalt for disse.
K. R. Customs 59/1 (utdrag). Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers selvstyre og handel, 217.
Av de indkomne skibe er 4 fra Lübeck (med tøier, jern, sild, voks, tørfisk og svovel) 2 fra Danzig, 1 fra Dordrecht, 2 fra Campen, 1 fra Schiedam, 1 fra Sutfen, 2 fra Campen, 1 fra Zierikzee, 2 fra Cannifer (Camber ved Rye i Sussex?). Mellem dem som i samme tidsrum er seilet fra Hull er: Nauis Willelmi Gentile de London exiuit 27 die Maij. Johannes Vicary pro 7 pannis sine grano - Cust. . . . . . . . . 8 s. 2 d Thomas Wayt pro 1 panno et dimidio sine grano - Cust. . . . . . 21 d. #Indigene Sivardus Torwaldson pro ferro et panno lineo valoris 45 s. 8 d. - Cust. . . . . . . . . . . . . . . . 10 d. Idem Siwardus pro dimidio quarterio panni sine grano - Cust. . . . . . . . . . . . . . . . 2 d. ob. quart. #alienus
Indberetning til Hansestæderne om forhandlinger mellem utsendinger fra Hansestæderne (raadssendebud fra Lübeck og Thorn) i London 1379 med Englænderne (Privy Council med erkebiskop av Canterbury som formand). Englænderne klager bl. a. over den maate hvorpaa Hanseaterne behandler den engelske kjøbmand i Norge.
Afskrifter i Hamburg, s. 109-121 (et særskilt hefte paa 8 blade) og i Danzig s. 118-129 . Trykt i Hanserecesse b. II, s. 238-250, nr. 210, hvorfra her trykt i utdrag. [715 aar1379] 
In dei nomine amen. De negocio Anglie anuo Domini 1379. - - - - - - - - - - - - - - - - 8. Also se unse antworde in deme rade ghelesen hadden, des hadden se den meyer unde den rad van Lunden vor sik vorbodet in der sulven tiit, dar wy doch nicht af wysten, unde senden aver tho uns heren ute deme rade, unde enboeden uns, dat se unse antworde wol vernomen hadden, unde dat se dat den van London presenteret hadden, ere antworde dar wedder up tho bringhende an ener scrift thome neghesten daghe. Men jodoch so segheden se, dat ere coplude vele andre claghe hadden to uns, de se uns openbareden; unde dar wy en altohant tho antworden, also hyr na screven steyt: 1. Int erste so clagheden se, dat ere coplude nicht schepen mosten in unsen landen ofte wor unse copman licht, an ere eghenen schepe ofte an andre myt unsen copluden; unde wy dat dede, de hadde al dat gut vorbroken. Dar antwordede wy aldus tho: dat dat nicht war were, wente se mochten in unsen landen in ehre eghene schepe schepen, wor se wolden, unde ok in andre schepe mit unsen copluden, also se nu wol seen mochten in den schepen, de nu in der Themese leghen, de van Prusen unde van Schone nu komen weren, dar beyde unser unde erer coplude gut thosamende inne komen were; men it schude under wilen wol, dat en kopman ofte meer vorgrepesch en schep wunden dor grøte willen eres gudes, also dat dar nement meer in mochte; unde dat en duchte uns nicht unredelik wesen, wente de ere de deden ok wol des ghelik, also dat wol moghelik were. 2. Vortmer so clagheden se, dat ere coplude uppe Schone lik unse unde also se an vortyden ghedaen hadden, nicht solten mosten, wente se mede in deme orloghe ere lude ghehat hadden, unde brachten dar vore enen man, de seghede, dat he dar ghewesen hadde in deme orloghe wol myt 80 schotters. Des vraghede wy em, mit weme he dar wesen hadde. Do seghede he: myt greve Hinrike van Holsten wol by vertey[n] nachten. Hir tho antwordede wy: dat wy dar anders nicht tho antworden kunden, wen also wy vore dan hadden in der scrift tho deme andren punte; men ofte de man dar wesen hadde, des en wyste [716 aar1379] wv nicht. Unde weret also, dat he dar wesen hadde, so mochte he dar wol wesen hebben alse en copman, der vele dar was tho unde van, dor mer velicheyt unde vredes willen. Men dat wuste wy wol vor warde, dat he ofte nement van Enghelant in deme orloghe dar myt uns was an orloghes wyse. Unde des vraghede wy ene, we ene ut ghesant hadde, welk here ofte stad. Des stunt he, unde wyste nicht, wat he uns dar up antworden scolde. 3. Vortmer so claghende se, dat me en to Norweghene nene vitalia vorkopen wel. Dar up so antwordede Peter van Stade, en copman van Berghen, dat to Berghen en recht is, dat nen copman myt deme andren copslaghen mach to kopene ofte tho vorkopene, behalven myt den Normans; unde weret, dat jement dat breke, de hadde verloren tjeghen den koning liif unde guth. 4. Vortmer claghende se, dat wy unsen copluden vorboden hebben, dat se in Enghelant nene echte wyf nemen moten, ofte de in unse stede bringen te wonende, unde we dat dede, de were versm/a+e/t, unde de en mochte unses rechtes unde privilegien lyk uns den nicht meer bruken. Dar up so antwordede wy, dat unse coplude vrye lude weren unde moghen wyfe nemen, wor se willen; men weret, dat jement van unsen copluden in vromeden steden, de in unse recht nicht horden, also in Enghelant, Francriken, Norweghene, Denemarken, Vlandren, Venedien ofte der ghelik wyf neme, de moste unsse rechtes unde privilegien enberen, wente wy en mochten ene van rechtes weghene dar nicht mede vordedinghen, wan he in Almannien nicht en wonede. Men brachte jenich unser coplude ofte en ander bedderve man syn wyf in ene stat myt uns, na des, wan borghere he dar were, so mache unser privilegien bruken, ghelik ofte he dar gheboren were. 5. Vortmer so clagende se, dat tho Norweghene nu en Engelsch copman van unsen copluden doet ghoslaghen were. Dar tho antwordede wy, dat uns dat unwytlik were. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
[717 aar1380] 
De hanseatiske kjøbmænd i England avslaar i en skrivelse til "Privy Council" at besegle en klausul til gunst for de engelske kjøbmænd, nemlig at Hanseaterne i Skaane og Norge ikke skulde lægge hindringer iveien for, men hjælpe Englænderne.
Parliamentary Petitions nr. 4215. Trykt i Hansisches Urkundenbuch IV nr. 673. Jfr. nr. 597.
Au conseil notre seignour le roy monstrent les merchantz del Hanse dAlmaigne, qe ceo est la copie de la bille, laquele lour fuist baille a cest present parlement: Ita semper, quod omnes mercatores et alii ligei nostri Anglie ac aliorum terrarum et dominiorum nostrorum in locis, villis, feriis et dominiis ubique sub potestate seu gubernacione superiorum dictorum mercatorum constitutis et per eosdem mercatores [et] eorum quemlibet tam apud Sconeland et Norweye quam alibi, ubicunque se invenerint, amicabiliter pertractentur, quodque tam in locis, villis, feriis et dominiis suis quam alibi, ut predictum est, cum eis emere, vendere, mercandizare et escippare juxta antiquas consuetudines parcium illarum ut fideles amici invicem valeant libere et absque impedimento aliquo aut exactionibus novis et insolitis eis imponendis vel faciendis ullo modo. A quele bille les ditz merchantz del Hanse respoignent, qe a ceo, qe demandee lour fuist, qe dis ou duse deveroient ensealer la dite bille, ils diont, qils nosent mye, a cause qils nount poair ne auctoritee ensealer la dite bille, come vous seignours, si pleisir vous soit, purrez bien savoir. Auxint y semble as aux, qil nen busoigne mye tiels billes demander ne ensealer, qar les merchantz Engleys sont plus franks en touz les villes del Hanse, qe ne sont merchantz del Hanse deyns cestes parties ovesque lour fraunchises par lour chartre; laquele chartre lour ad costee graundement de lour avoir et graundement ount travaillez entour ycelle de long temps. Mes pur nurrir greindre amour, voluntiers ils voillent prier et escrivre a lour sovereins a la prime congregacion, qils tiendront, plus aimablement treter ovesqe les merchantz Engleys, qils nount fait devaunt ces heures. Par qoi ils priont en oevre de charitee et en voi de droiture, qe il plese a notre seignour le roy et a son sage conseil, de lour deliverer lour chartre si fraunchement, come ils lavoient des nobles progenitours notre seignour le roy, pur quele chartre, apres ceo qe fuist confermee [718 aar1380] par notre seignour le roy, qore est, et lour rendu, ils paieront la fyn, come appendoit, et puis la chartre fuist countremaundee, et ils ne scievent pur quele cause; et les ditz merchantz del Hanse sont certeins et assetz seurs, qe ny ad nul merchant Engleys, qe poet resonablement prover a luy estre mesfait en nule ville del Hanse. Et plus outre ils priont, qe vous plese considerer et prendre a coer, coment toutdis bon amistee ad estee perentre le roialme dEngleterre et lour paiis. Par taunt vous plese, lour faire votre graciouse response de la deliverance de lour chartre.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for to halvaar, bl. a. de vanlige 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccari Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland III, 24 f.
Compotum Johannis Wode et Johannis de Fothirmond, balliuorum burgi de Aberden, redditum nomine suo et sociorum suorum absencium, apud Aberden, duodecimo die Februarii, anno supradicto [dvs anno millesimo trecentesimo septuagesimo nono], de omnibus receptis suis et expensis per firmas et exitus dicti burgi, ab ultimo die mensis Marcii ultimo preteriti, usque in diem huius compoti, et sic de duobus terminis. - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, percipienti per annum quinque libras de firmis dicti burgi, ut patet per literam Ade Lamb, ipsius deputati, v li. . . . . .
[719 aar1380] 
Kong Richard II skriver til de kjøbmænd av den tyske Hansa, som bor i Bergen, og klager over deres behandling av engelske kjøbmænd.
University Library, Cambridge. Dd. III 53, s. 59. Avskr. p. perg. i formularbok fra beg. av 15 aarh. Trykt i Hansisches Urkundenbuch IV, nr. 685.
Amici dilecti. Ex parte dilectorum et fidilium nostrorum mercatorum de regno nostro Anglie ad regnum Norwegie circa mercandisarum suarum exercicium accedencium et ibidem ex hac causa commorancium nobis et grauiter conquerendo monstratum, quod vos ipsos mercatores inamicabiliter inter vos ibidem tractari grauiterque super exercicio mercandisarum suarum molestari, inquietari et dampnificari facitis minus iuste, vnde non modicum admiramur, presertim cum vos et alii mercatores parcium vestrarum ad regni Anglie et aliorum dominiorum nostrorum loca mercatorie accedentes legitime tractati estis fauorabiter et recepti. Et idcirco vestram dileccionem attente rogamus, quatinus ab huiusmodi molestacionibus, inquietacionibus et dampnificacionibus dictis nostris ligijs mercatoribus ad partes dicti regni Norwegie de cetero, vt premittitur, accessuris inferendis penitus desistentes, ipsis inter vos ibidem et alibi, vbi causa mercandisandi venerint, gratanter admittere amicabiliterque tractare, necnon mercandisas suas excercere et commodum suum inde facere permittere velitis absque impedimento et iniuracione quacunque, ita quod dicti nostri ligii materiam in ea parte non habeant vlterius conquerendj, prout mercatores de partibus vestris in dictis regno et dominijs nostris iam existentes, et imposterum accessuros, desideratis inibi futuris temporibus pertractari. Datum etc.
Dilectis nobis mercatoribus de Hanso (!) Alemannie apud Northberne in Norwegia commorantibus.
Kong Richard II skriver til kongen av Norge og takker ham for den velvilje, han har vist de engelske kjøbmænd, som kommer til Norge, og haaper at han vil fortsætte dermed.
Avskrift (tat av universitetsstipendiat Edv. Bull) fra avskrift p. perg. i University Library, Cambridge, Dd. III, 55, fol. 58. (Formularbok fra begyndelsen av 15 aarh.) [720 aar1380] 
Magnifice princeps, Consanguinee noster carissime. Ex parte dilectorum et fidelium ligiorum nostrorum, mercatorum de regno nostro Anglie, ad regnum vestrum Norwegie circa mercandisarum suarum exercicium vicissim accedencium et ibidem ex hac causa commorancium nobis extat assercione fideli relatum, quod ipsos vna cum suis sic ad regnum vestrum accedendo et inibi, vt predicitur, immorando, tam zelo iusticie quam nostri consideracione benigne in suis agendis et legitime ex mansuetudine regia tractare facitis fauorabiliter et tueri. Vnde vobis grates et gracias referimus cordiales, magnificenciam vestram affectuose rogantes, quatinus erga ligios mercatores nostros huiusmodi, cum ad dicti regni vestri seu aliorum dominiorum vestrorum loca, vt premittitur, accesserint, benignitatem, fauorem vestros regios cum iusticie complemento continuare velitis, sicut de vobis confidimus in futurum et vnde, princeps egregie, nobis admodum complacebitis, pro quo vobis specialiter teneri volumus ad acciones vberiores graciarum vestrisque ligijs mercatoribus in euentu quod ad regnum nostrum Anglie et alia nostra dominia consimiliter accessuris (!) rependere in bere (!) vices gratas iusticia suadente. Et vtinam, mangifice princeps, consanguinee noster carissime, vobis ad votum succedant dies prosperi et longevi. Datum etc.
Magnifico principi, Regi Norwegie, Consanguineo nostro carissimo.
Kong Richard II skriver til hr. Agmund Finnsson, og anbefaler de engelske kjøbmænd som kommer til Norge til ham.
University Library. Cambridge, avskr. p. perg. i formularbok fra beg. av 15 aarh. Dd. III, 53 s. 59.
Nobilis vir, amice noster dilecte. Ex parte dilectorum et et fidelium ligiorum nostrorum, mercatorum de regno nostro Anglie, ad regnum Norwegie circa mercandisarum suarum exercicium vicissim accedencium et ibidem ex hac causa commorancium nobis extat assercione fideli relatum, quod vos ipsos mercatores cum suis sic ad regnum ipsum accedendo et inibi, vt predicitur, immorando, [721 aar1380] tam zelo iusticie quam nostri consideracione benigne in suis agendis et legitime tractare facitis fauorabiliter et tueri, vnde vobis grates referimus cordiales, amiciciam vestram intime deprecantes, quatinus erga ligios mercatores nostros huiusmodi, cum ad dictum regni seu aliorum dominiorum magnifici principis, Regis Norwegie, domini vestri, consanguinei nostri carissimi, loca, vt premittitur, accesserint, fauorem vestrum et iuuamen cum iusticie complemento continuare velitis, sicut de vestra dileccione confidimus in futurum. Vnde, amice dilecte, nobis admodum complacebitis, pro quo vobis specialiter teneri volumus ad acciones vbioriores graciarum ligijsque mercatoribus dicti consanguinei nostri in euentu ad regnum nostrum Anglie et ad alia dominia nostra consimiliter accessuris rependere in vere vices grates iusticia suadente. Datum etc.
Nobili viro, Omondro ffynnesson, militi, amico nostro dilecto.
Kong Richard II befaler at der skal anstilles retslig undersøkelse i anledning av det for Norge bestemte og ved Frisdenorde red forliste skib "la Cristofre" fra Stralsund .
Patent Rolls, a o 5 Richard II, part II, membr. 23 d.
Rex dilectis et fidelibus suis, Roberto de Willughby chiualer, Johanni de Rycheford chiualer, Willelmo de Spaigne, Johanni de Rycheford Juniori, Thome de Claymond, Johanni Belle et vicecomiti nostro Lincolnie salutem. Supplicarunt nobis Mercatores de Hansa Alemannie, vt, cum ipsi nuper in quadam naui vocata la Cristofre de Strollessounde vnde Lubertus fflynt fuit magister diuersa bona et mercandisas carcassent vsque partes Norwagie ducenda dictaque nauis infra redam de ffrisdenorde existens per maris intemperiem periclitata fuit dictaque bona et mercandise ad terram in Comitatu Lincolnie proiecta et saluata existunt et quidem tres homines de naui predicta viui euaserunt, per quod bona et mercimonia predieta Wrek dici non possunt, velimus bona et mercimonia predicta prefatis mercatoribus restitui et liberari iubere. Nos prefatis mercatoribus quod iustum fuerit fieri volentes in hac parte assignauimus vos quinque et quatuor vestrum [722 aar1382] ad inquirendum per sacramentum proborum et legalium hominum de Comitatu predicto tam infra libertates quam extra per quos rei veritas melius sciri poterit, ad quorum vel cuius manus bona et mercimonia predicta vel aliqua parcella eorum deunerunt et in quorum vel cuius manibus ad presens existunt et que et cuiusmodi fuerint et si homines predicti a naui predicta viui euaserunt et ad eadem bona et mercimonia, vbicumque inuenta fuerint, sine dilacione arestanda et si homines predicti a naui predicta viui euaserint (!) per quod eadem bona et mercimonia Wrek dici non poterunt, ad eadem bona et mercandisas prefatis mercatoribus restitui et liberari facienda indilate, satisfactis prius hiis qui bona et mercandisas predicta saluauerunt racionabiliter pro labore suo in hac parte. Et ideo vobis mandamus, quod circa premissa diligenter intendatis et ea faciatis et exequamini in forma predicta, et tu prefate vicecomes ad certos dies et loca, quos vos quinque et quatuor vestrum ad hoc prouideritis, venire facias coram vobis quinque et quatuor vestrum tot et tales probos et legales homines de balliua tua tam infra libertates quam extra per quos etc. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium xv. die marcij.
per billam de consilio.
Fortegnelse over skibe som er kommet til Hull 27 juli aar 5-6 Richard II og over den told de har betalt. Mellem skibene er to fra Tønsberg med engelske (?) skipper, men delvis med varer for norske kjøbmænd.
K. R. Customs 59/8 (utdrag). Trykt i A. Bugge, Studier over norske byers selvstyre og handel, 215.
Av skibene er : 4 fra Danzig, 5 fra Hamburg, 2 fra Campen, 2 fra Sutfen, 2 fra Middelburg, 1 fra Elbing (Melvyng), 2 fra Lübeck, 1 fra Westcapelle, 19 fra Cannifer, 1 fra Newcastle, 4 fra Hull, 1 fra Lynn. [723 aar1382] Nauis Johannis Roulot vocata la Katerine de Eboraco applicauit Primo die Septembris. Idem Johannes Roulot pro 30 barellis olei precii 18 li. et pisci bus valoris 40 s., 3 dacr´ pellium caprarum et 24 ereskyns precii 10 s., 2 barellis whalspike precii 20 s., summa valoris 21 li. 10 s. - Subsidium . . . . . . . . 10 s. 9 d. Thomas de Byrthorp pro 30 barellis olei precii 18 li. - subs´ . 9 s. Willelmus Bate pro 12 barellis olei precii 7 li. 4 s. - subs´ . 3 s. 7 d. Ricardus Bate pro 12 barellis olei precii 7 li. 4 s., 1 barello Whal spik precii 10 s., 1 barello butyr´ precii 6 s., valor. 8 li. subs.´ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 s. Willelmus de Tykhill pro 12 barellis olei precii 7 li. 4 s. et piscibus precii 20 s., summa valoris 8 li. 4 s. - subs.´ . . 4 s. 1 d. Thomas Broun pro 6 barellis olei precii 72 s. - subs.´ . 21 d. ob. Johannes Appilby pro 8 barellis olei precii 4 li. 16 s. 8 d. et piscibus precii 20 s., summa valoris 116 s. - subs.´ . . 2 s. 11 d. Johannes Piper pro 3 barellis olei precii 36 s. 8 d. et graspeys precii 10 s. et piscibus valor. 5 s., summa valoris 51 s. 8 d. - subs.´ . . . . . . . . . . . . . . . 15 d. ob. Willelmus Peronell pro 6 barellis olei precii 72 s. et piscibus precii 10 s. - subs.´ . . . . . . . . . . . 2 s. ob. Nauis Ludkuny del Heys vocat.´ la Christofre de Hamburgh applicauit eodem die (dvs 15 die Octobris). Symon Mant pro 6 barellis allecis albi, 1 barr.´ bere val.´ 40 s. subs.´. . . . . . . . . . . . . . . . . 12 d. Petrus de Norway pro 4 lastis allecis albi et 4 barellis et 3 fferkyns allecis, 10 barellis bere val. 20 li. 13 s. 4 d. - subs´. . . . . 7 s. 10 d. Idem Petrus pro 1 barello et di., 1 fferkyn allecis val. 17 s. 1 d. . . . . . 5 d. ob. Henr. Weyman pro 8 lastis allecis albi val. 24 li. . . . 12 s. Ricardus Bate pro 10 lastis 4 barellis allecis albi val. 31 li. . . 15 s. 6 d. Willelmus Bate pro 10 lastis, 4 barellis allecis albi val. 31 li. . . 15 s. 6 d. Thomas de Fountenay pro 5 lastis allecis albi val. 15 li. . 7 s. 6 d. Henr. Conbyke pro 8 lastis et di. 3 barellis allecis precii 26 li. 5 s. . . . . 13 s. 1 d. ob. Robertus Byset pro 2 lastis allecis - val 6 li. . . . . 3 s. [724 aar1382] Thomas de Hesill pro 9 barellis allecis - val 45 li. . . 13 d. ob. Ricardus Oglyon pro 18 lastis allecis - val. 54 li. . . . 27 s. Ricardus de Hundeston pro 3 lastis allecis - val. 9 l. . . 4 s. 6 d. Henr. de Plumtre pro 5 lastis allecis - val. 15 l. . . . 7 s. 6 d. Idem pro 1 ferkyn de sturion et 1 ferkyn anguillarum precii 13 s. 4 d. . . . . . . . . . . . . . . . . 4 d. Thomas de Holm pro 1 lasta allecis - val. 60 s. - subs. . . 18 d. Robertus de Torksay pro di. lasta allecis - val. 30 s. - subs. . 9 d. Nauis Johannis Broun vocata la Bronsberg de Tonnsberg´ applicauit x o die Maij. Idem Johannes pro M/iiij speres iiij malis lx lignis vj barellis litmose et plankys val. x li. xv s. . . . . . v s. iiij d. ob. Nauis Johannis Cogenale vocata la Cristofre de Tonnsbergh applicauit xiii o die Junij. Idem Johannes pro M/iij speres C/ij plankys ij lastis whetstanes xl dacres clippard´ xij paruis malis val. xij li. . . . . vj s. Strange Claussun pro whetstanes portpeys et oleo val. vii li. xviij s. iiij d. . . . . . . . . . . . iij s. ij d. ob. Summa valoris xix li. xviij s. iiij d. - subs. . . xix s. xi d. ob. Mellem skibe, som er avseilet, merkes: Nauis Johannis Broun vocata la Bronsbergh de Tonnsbergh exiuit xxvij o die Julij. Idem Johannes pro ij pannis et 1 quart. xx/v vlnis panni stricti 1 lec. et di. valoris vij li. xxvj s. viij d. - subs. . iij s. xj d. Henr. de Northway pro 1 quart. ij vlnis panni valoris xv s. subs. . . . . . . . . . . . . . . . . iiij d. ob. Olauus de Tonnsbergh pro j panno valoris xlvj s. viij d. subs. . . . . . . . . . . . . . . . . . xiiij d.
Overenskomst mellem de hanseatiske kjøbmænd i England og utsendinge fra de tyske kjøbmænd i Bergen, som handler paa England, om at disse sidste skal betale bidrag til underhold av kontoret i London og i fornødent fald yde forskud.
Avskrift fra 1513 i Kommerz-Bibl. i Hamburg, H. 15, Stahlhofsstatuten, s. 70 -72. Orig. kan ikke længer findes. Trykt i Lappenberg, Urkundl. Geschichte des hansischen Stahlhofes zu London, Urkunden nr. 41, og i Hansisches Urkundenbuch IV nr. 768. [725 aar1383] 
Kundych sy allen luden, dey dysse sartere, een uyt den anderen ghesneden, zolen zeyn of horen lesen, dat in jaer uns Heren dusent dreyhundert unde dreyundeachtentich op den seventeinden dagh van Februar waren vergadert to London dey copman van den ghemeynen haventuns van Engellant van der Henze van Alemanien, so dat hyr waren drey man van des copmans weghenne van Nortberghen vulmechtich, dey Engellant hantiren: dat waren Johan Steenhuys , dey alderman op dey tyt was te Bustene, Claes Stobelowe unde Albert Platere. Des sprak dey copman van London dey vorgescreven drey man an van des copmans wegenne van Nortberghen umme vorwarde willen, welke dey Claes Stobelowe vorscreven, Gert Westhoven unde Peter van Staden deme copmanne to London ghelovet hadden van des copmans wegenne van Nortberghen vorscreven, dat is to verstane, soghedaen schoet to scheitenne in dei busse to London, als dey copman van London unde van al haventon scheiten. Op welke gelofte unde vorwarde soghedaen eendracht is ghemaket tusghen deme copmanne van London unde deme copmanne van Nortberghen vorscreven, als nagescreven steet. [1.] Int eerste hebben dey drey vorgenomeden Johan Steenhuis, Claes unde Albert gheloevet vor sey unde vor den ghemeinen copman van Nortberghen, deme copmanne van London alle tyt soghedaen schoet to scheitenne, als dey copman van London unde andere haventon scheiten, unde dat schoet truwelike to gaderne by eden, ghelyk dat men to London unde in al anderen haventons deut, unde dat vorscreven schoet elkes jaers op to antwordenne in dey bussen to London by deme vorscreven ede. Unde dyt vorscreven schoet sal beginnen unde anghaen to paschen neest komende; unde van deme daghe over een jaer so solen sey hyr dat eerste schoet antworden op paschen, unde so vort van jare to jaere op paschen er schoet hyr to antwordenne in der wyse, als vorgescreven is. Des heft dey copman van London vulbardet vnde grantiret umme mynne unde vrenschop wyllen, dat dey copman van Nortberghen, dey Engellant hantiren, vyf punt Engelsh af mogen nemen van deme schoete elkes jaers, dat dar vergadert wert, to vullest to der gave, dey sey plegen to vergevenne, unde dat andere hyr to antwordenne, als vor [726 aar1383] screven is. Ok so heft en dey copman van London vulbardet, wanner dey copman van Nortberghen verbodet worde van deme copmanne van London, to London to komenne van des rechtes wegenne, of ander sake to doene hedde, dat deme ghemeinen rechte anghenge: dey kost unde terynghe mogen sey ok van deme schote tovoren afnemen. Mer wert sake, dat dey copman van Nortberghen sake vervolgede, dey deme gheimen rechte nicht an en ghengen: dey kost unde teringe en solen sey nicht van deme scoete nemen, mer dat sal syn op er eghenne kost. [2.] Vortmer so heft dey copman van Nortberghen vorscreven demme copmanne van London ghelovet: wert sake, dat deme ghemeinen rechte sake anliggende weren, als dat dey konyng stoerve, eene confirmatie to vervolgenne op des ghemeinen copmans vryheit, edder dat enighe puynte ghenomen worden uyt deme sartere, dey weder to vervolgenne, edder auder nye puynte to verwervenne, dar men kost umme doen moeste van des ghemeinen rechtes wegenne, unde in der bussen to London negheen ghelt en were, dey kost mede to doene, so dat elk kopman eene somme gheldes moeste utleggen van allen haventons, so sal dey copman van Nortberghen vorscreven ok utleggen eene summe gheldes na redeliken saken, unde dat gheelt na der tyt af to slaene an ereme schoete, ghelyk anderen haventons. [3.] Unde umme meer mynne unde vrenscap wyllen van beiden syden, so synt alle sake quyt ghelaten, de gheschein syn vor dysser vorscreven eendracht tusghen beiden partien, dat sy an broeken, an warden efte an daden, wenme dey sake anghaen, dar nummer hyr achterwert op to sakenne noch op to sprekenne in ghener wys. In orkunde der warheyt van dissen vorscreven saken so heft her Wylliam Waleworth ritter, des ghemeinen copmans overste alderman van al Engellant op dysse tyt, umme bede wyllen van beiden partien syn ingheseghel an dysse sarters ghehangen, unde Kerstian Kelmer, alderman des copmans to London op dysse tyt, Henric Scuttorp, Herman Vintorp, Henric Judex unde Henric van der Heyde, coplude to London, vort Johann Steenhuis alderman to Bustene, Claes Stobelouwe unde Albrecht Platere, coplude van Nortberghen, vort Mathias Walkemoele alderman des copmans van Jernemuthe unde Johan Heket alderman des copmans [727 aar1383] to Hulle hebben alle ere inghesegele to eener tugnisse an dysse sarters ghehangen, int jaer unde op den dagh vorghescreven.
Kong Richard II tillater John de Brandon fra Lynn at utføre korn og malt til Norge.
Patent Rolls, a o 6 Richard II, part II.
De bladis vsque partes Norwaye ducendis.
Rex vniuersis et singulis Admirallis ad quos etc. salutem. Supplicauit nobis Johannes de Brandon de Lynn, vt ei licenciam concedere velimus, quod ipse trescenta quarteria diuersi generis bladorum et brasij apud Lynn in nauibus carcare et ea exinde vsque ad partes Norwaye ducere possit ad commodum suum inde ibidem faciendum. Nos pro eo quod Johannes Stury de Londonia et Hugo de ffaryngton clericus manuceperunt coram nobis in Cancellaria nostra pro eodem Johanne de Brandon, quod ipse blada et brasium predicta ad dictas partes de Norwaye et non alibi ducet, licenciam huiusmodi ei duximus concendendam. Et ideo vobis mandamus quod ipsum Johannem de Brandon blada et brasium predicta in nauibus huiusmodi carcare et vsque ad dictas partes de Norwaye solutis custumis inde debitis absque impedimento aliquo ducere permittatis, aliquo mandato nostro vobis incontrarium directo non obstante. In cuius etc. per vnum annum duratur´. Teste Rege apud Westm(onasterium) xviij die Marcij.
Kong Richard II utsteder leidebrev paa et aar for hr. Agmund Finsson for at drage til England med et følge av 40 ryttere og tjenere, hester osv.
French Rolls 8 Richard II, m. 20. Trykt hos Rymer VII 447.
De conductu.
Rex vniuersis et singulis vicecomitibus, maioribus, capitaneis, ballius, ministris et aliis fidelibus suis ad quos etc. salutem. Sciatis, quod de gracia nostra speciali suscepimus in proteccionem [728 aar1384] et defensionem nostras speciales necnon in saluum et securum conductum nostrum nobilem et potentem virum Oghmundum FFynnonis, Militem et Baronem de regno Norwegie, et quemcumque alium ex parte ipsius in regnum nostrum Anglie veniendo, in eo morando et exinde ad propria redeundo cum quadraginta equitibus, familiaribus, equis, hernesiis, et omnibus bonis et rebus suis. Et ideo vobis et cuilibet vestrum firmiter iniungimus et mandamus, quod eidem Oghmundo aut equitibus aut aliis ex parte ipsius in regnum nostrum predictum veniendo, ibidem morando et exinde ad propria redeundo, sicut predictum est, non inferatis seu quantum in vobis est ab aliis inferri permittatis iniuriam, molestiam, dampnum, violenciam, impedimentum aliquod seu grauamen, set eis pocius et eorum cuilibet saluum et securum conductum, cum per districtus vestros seu alicuius vestrum transierint, habere faciatis, quociens et quando per ipsum Oghmundum vel aliquem de equitibus et familiaribus predictis super hoc ex parte nostra fueritis requisiti. Et siquid eis vel eorum alicui forisfactum vel iniuriatum fuerit, id eis sine dilacione debite corrigi et reformari faciatis. Jn cuius etc. per vnum annum duraturas. Teste Rege apud Westm(onasterium) tercio die Nouembris.
per ipsum Regem.
Kong Richard II av England (1377-1399) skriver til kongen av Norge og anbefaler ham prædikebroderen William Norbourgh, hvem pave Urbanus IV (18/4 1378-15/10 1389) har forfremmet til et bispedømme i Norge (paa Færøerne).
Avskrift p. perg. i University Library, Cambridge. MS. Dd. III. 53, fol. 58. Haandskriftet bestaar, efter oplysning av universitetsstipendiat Edv. Bull, som har avskrevet dette og de foregaaende breve derfra, av 266 folioblade og falder i to forskjellige dele. Den første del er en formularbok fra beg. av 15de aarb., skrevet med forskjellige hænder.
Magnifice princeps, consanguinee noster carissime. Cum sanctissimus in Christo pater, dominus Vrbanus, summus pontifex, dilectum nobis in Christo fratrem, Willelmum Norbourgh de [729 aar1384] ordine fratrum predicatorum, ligium nostrum, in Episcopum ecclesie Pharensis in regno vestro Norwegie prefecit et pastorem, sicut per dicti domini summe pontificis inde confectis (!) litteras plene liquet, serenitatem vestram affectuose rogamus, quatinus prefatum Episcopum recommendatum habere velitis, sibique agendis suis penes eandem serenitatem ipsum et episcopatum predictum concernentibus vestre fauoris graciam benigne impendere nostri consideracione et amore, vnde nobis admodum complacebit vestra seneritas antedicta. Quam in felicibus successibus et votiuis conseruet Altissimus in longeuum. Datum etc.
Magnifico principi, Regi Norwegie, Consanguineo nostro carissimo.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen fra 10 mars 1383 (dvs 1384) til 7 mars 1384 (dvs 1385), deriblandt for 5 /l-pund/ til biskopen paa Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland III, 125 f.
- - - - - - - - - - Et episcopo Orchadensi, percipienti per annum eciam ex infeodacione antiqua quinque libras de eisdem fermis, ut patet per literas Willelmi de Spyneto, cui commissum est per dictum episcopum prefatam pensionem annuatim percipere, ostensas super compotum, v li. . . . . .
[730 aar1386] 
Kong Richard II gir bud om at et i Boston beslaglagt skib skal frigives og gir skipperen Johan Hoppe fra Preussen leide indtil næste St. Hans og tilladelse til at seile til Norge eller andetsteds.
French Rolls 9 Rich. II, m. 31. Trykt i Hanseakten aus England, nr. 225, hvorefter her.
Rex universis et singulis admirallis etc., ad quos etc. salutem. Supplicavit nobis Johannes Hoppe de Sprucia magister cujusdam navis vocata Marie Knyght, ut, cum navis predicta nuper per ballivos de Sancto Bothulfo de mandato nostro pro quibusdam mercandisis quorundam ligeorum nostrorum in Sprucia arestatis nomine reprisalie arestata fuisset et adhuc sub aresto detenta existat, ipseque paratus sit quibuscumque ligeis nostris versus ipsum in hac parte conqueri volentibus de valore navis et apparatus ejusdem respondere, velimus navem predictam cum toto apparatu ejusdem deliberari jubere ac eidem Johanni litteras nostras salvi et securi conductus concedere gratiose. Nos, pro eo quod Gilbertus Manfeld et Christianus Kylmer de Londoniis coram nobis in cancellaria nostra personaliter constituti manuceperunt pro predicto Johanne, quod ipse paratus erit ad respondendum cuicumque ligeo nostro de valore navis ac apparatus predictorum, videlicet quilibet manucaptorum predictorum sub pena quaterviginti librarum, quas concesserunt de terris et catallis suis ad opus nostrum levari, si predictus Johannes premissa contrariaverit, supplicationi sue predicte annuentes navem predictam cum toto apparatu ejusdem liberari demandavimus; et ipsum Johannem, marinarios et servientes suos ac res bona sua quecumque suscepimus in salvum et securum conductum nostrum ac in protectionem et defensionem nostras speciales cum eadem navi carcata sive vacua per dominium et potestatem nostra versus partes [de] Norwey seu alias partes quascunque de amicitia nostra existentes transeundo et navem illam cum aliis bonis et mercandisis ibidem carcando et eam sic carcatam in regnum nostrum Anglie reducendo, ibidem morando, discarcando et exinde cum navi predicta [recartata] sive vacua, solutis prius custumis, subsidiis et aliis deveriis nobis in hac parte debitis, redeundo. [Her følger befaling til at utføre kongens bud.] In cujus rei etc. usque ad festum nativitatis sancti Johannis baptiste proximo futurum duraturas. Teste rege apud Westmonasterium tertio die Januarii.
Per consilium.
[731 aar1387] 
Kong Richard II tillater to skibe fra Wismar og Bremen at seile til Bergen.
Close Rolls 11 Rich. II, m. 27. Trykt i Hanseakten aus England nr. 241, hvorefter her.
Rex ballivis ville de Sancto Bothulpho salutem. Cum nuper quibusdam certis de causis coram nobis et consilio nostro propositis per breve nostrum vobis preceperimus, quod in singulis locis ville predicte, ubi melius expedire videretis, ex parte nostra publice proclamari faceretis, ne quis aliquam navem, bargeam sive balingeram in portu ville predicte existentem sub forisfactura omnium, que nobis forisfacere possent, ac pena amissionis navis, bargee et ballingere predictarum extra portum predictum duceret seu duci faceret, quousque aliud a nobis inde haberetis in mandatis; jamque Jacobus Foulle, magister cujusdam coge vocate Maryknyght de Wesimer in Hans, et Fredericus Farne, magister cujusdam hulce vocate Maryknyght de Breme in Hans, in portu predicto nobis supplicaverint, ut ipsi cum coga et hulca predictis diversis bonis et mercandisis carcatis versus Norbarne in Norway transire valeant, licentiam sibi concedere graciose. [Derefter følger kongens bud om uhindret at la skibene seile.] Teste rege apud Westmonasterium x. die Decembris.
Fortegnelse over varer indført til Lynn i Richard II´s 11te regjeringsaar.
Customs Accounts 94/9 (utdrag).
In naui Rob. Colkesson vocata´ Maryknyt (!) de Lenn´ applicauit xxij die Aprilis anno supradicto (dvs xj o). De Johanne Wace pro vj lastis pissis (!) duri de Norwaye et pro vna lasta olej - valoris - lxviij li. . . Subsidium lxviij s. De Johanne Creyke pro vj lastis pissis duri et j lasta olij (!) de Norweye - valoris - lxviij li. . . . . . Sub. lxviij s. De Johanne Elyngham pro vj lastis pissis duri et j lasta olij (!) - valoris lxviij li. . . . . . . . . . . Sub. lxviij s. [732 aar1387] De Rogero Paxman pro v lastis pissis duris et j lasta olij (!) valoris lviij li. . . . . . . . . . . . Sub. lviij s.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for aar 1387 bl. a. for 5 /l-pund/ til biskopen av Orknøerne.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland III, 185.
Compotum ballivorum burgi de Aberden, redditum apud Strivelen per David Wricht. - - - - - - - - Et episcopo Orcadensi, percipienti per annum, ex antiqua infeodacione, ut patet per literas Laurencii de Crag, cui commissum est ipsam pensionem percipere, ostensas super compotum, de dictis duobus terminis, v li.
Fortegnelse over skibe, som er seilet fra Hull i tiden fra 8 dec. aar 15 Richard til følgende Mikalsmesse, og over den told, som de har betalt for de varer, som de har utført.
K. R. Customs Accounts 59/24 (utdrag). Trykt i A. Bugge, Studier over de norske byers selvstyre og handel, 216.
Av skibene var 5 fra Middelburg (i hollandsk Seeland), 1 fra Zirikzee, 4 fra Dordrecht, 2 fra Dortmund, 3 fra Rotterdam, 1 fra [733 aar1392] fra Nottingham, 3 fra York, 1 fra Newcastle, 4 fra Camfer (Camber ved Rye i Sussex); alle disse utførte tøier. Desuten utførte 30 skibe uld. Nauis Olufi Henricson vocata Mariknight de Tonesbergh´ exiuit x mo die Augusti. Idem pro 1 panno sine grano - Custuma . . . . 2 s. 9 d. Idem pro 3 lectis simplicibus - Custuma . . . . 22 d. ob. Alieni Petrus Johnsson pro 3 pannis sine grano - Custuma . . . 27 s. 6 d. Godbrandus Olifson pro 5 pannis sine grano - Custuma . . . . 13 s. 9 d. Idem pro 3 lectis sine grano - Custuma . . 22 d. ob.
Kong Richard II gir John Wace fra Lynn tilladelse til fra Lynn at utføre malt til Norge for der at kjøpe tørfisk. Kautionister er Walter Sibyll og John Elyngham, tørfiskhandlere i London: betingelsen er, at John Wace fra Norge (dvs Bergen) bringer bevidnelse om at han har losset varerne.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 15 Richard II, m. 3. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati II, 116.
Rex vniversis et singulis admirallis etc. salutem. Supplicavit nobis Johannes Wace mercator de Lenn, ut ei licentiam concedere velimus, quod ipse sexcenta quarteria brasei emere et providere et ea in portu de Lenn carcare et ea sic carcata usque partes de Norwey pro stokfish et aliis mercandisis ibidem emendis et providendis et infra regnum nostrum Anglie ducendis ducere et cariare possit. Nos pro eo, quod Walterus Sibyll et Johannes Elyngham cives et mercatores, stokfishmongers Londonienses coram nobis in cancellaria nostra personaliter constituti manuceperunt pro predicto Johanne Wace sub pena duplicis valoris brasei predicti, quod ipse braseum predictum usque dictas partes de Norwey et non alibi ducet seu duci faciet quodque idem Johannes Wace litteras testimoniales discarcationem predictam testificantes nobis in cancellariam nostram infra annum proximo futurum reportabit, licentiam illam tenore presentium duximus concedendam. Et ideo vobis mandamus, quod ipsum Johannem Wace [734 aar1392] dicta sexcenta quarteria brasei in portu predicto per se et seruientes suos predictos in navibus carcare et ea sic carcata usque partes predictas solutis prius custumis, subsidiis et aliis deveriis nobis inde debitis libere et absque impedimento aliquo traducere permittatis, aliquibus ordinationibus, proclamationibus seu mandatis in contrarium factis non obstantibus. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium secundo die Maij.
Kong Richard II gir John Drewe fra Lynn tilladelse til at utføre malt fra Lynn til Norge.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 15 Richard II, m. 3. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi Asservati, 115.
Licencia exportandi braseum ad Norwegiam.
Rex vniuersis et singulis admirallis etc., salutem. Supplicavit nobis Johannes Drewe de Lenn, ut ei licentiam concedere velimus, quod ipse quingenta quarteria brasei infra regnum nostrum Anglie emere et prouidere et ea in quibusdam nauibus in portu ville de Lenn per se et seruientes suos carcare et ea usque partes Norwagie ducere possit. Nos supplicacioni sue predicte annuentes, licenciam eidem Johanni tenore presencium duximus concedendam. Et ideo vobis mandamus, quod ipsum Johannem dicta quingenta quarteria bladi in quibusdam nauibus in portu predicto per se et seruientes suos carcare et usque partes predictas, solutis prius custumis, subsidiis et aliis deveriis nobis inde debitis, libere et absque impedimento aliquo ducere permittatis, aliquibus ordinacionibus seu mandatis in contrarium factis non obstantibus. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium, secundo die Maij.
Kong Richard II gir Robert Botkesham fra Lynn tilladelse til at utføre malt til Norge; kautionister er Walter Sibyll og John Elyngham, stokfiskhandlere i London.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 15 Rich. II, m. 3. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati II, 116. [735 aar1392] 
Alia licencia.
Rex eisdem salutem. Supplicauit nobis Robertus Botkesham de Lenn, ut ei licenciam concedere velimus, quod ipse sexcenta quarteria brasei emere et providere et ea in portu ville de Lenn per se et seruientes suos in nauibus carcare et ea sic carcata usque partes de Norwey pro stokfish et aliis mercandisis ibidem emendis et prouidendis etc. infra regnum nostrum Anglie ducere et cariare possit. Nos pro eo, quod Walterus Sibyll et Johannes Elyngham ciues et stokfishmongers London´ coram nobis in cancellaria nostra personaliter constituti manuceperunt pro predicto Roberto sub pena duplicis valoris etc. ut supra mutatis mutandis. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Maij.
Lagmanden og to raadmænd i Bergen vidner at et skib fra Danzig, hvis fører er Nicholaus Havomester i tiden mellem paaske og St. Hans dag 1392 er kommet til Bergen lastet med malt for engelske kjøbmænd i Bergen.
Orig. p. perg. Diplomatic Documents, Chancery, 882. (Seglene borte).
Wniuersis et singulis pateat euidenter, quod Nos Arnvlfus Gunnari legifer Bergensis necnon Hauardus Halstani et Hierendus Benteni, Consules eiusdem ciuitatis, tenore presencium Recognoscimus publice protestantes, quod nauclerus quidam Nicolaus Havomester nomine, de Danske jn Prucia, versus civitatem Bergensem, inter festum pentecostes et festum sancti Johannis baptiste de Anglia Anno domini m occc oxc o secundo. felicitier peruenit. Nauis autem sua cum braseo Anglicano erat onustata mercatoribus Anglicis hic morantibus assignando. Racione quorum braseum extitit huc transmissum. Summa quidem huiusmodi brasei ad tricenta (!) quarteria se extendendens. Jn cuius protestacionis Euidenciam et certitudinem pleniorem presentibus duximus sigilla nostra apponenda. Datum loco supradicto, Anno et tempore prenonatis.
[736 aar1392-1393] 
Fortegnelse over skibe, som er kommet til Newcastle i tiden fra Mikalsmesse aar 14 Richard II til Mikalsmesse aar 15 Richard II, og over den told de har betalt for sine varer.
K. R. Customs Accounts 106/26 (utdrag).
Nauis vocata Brounesberg de (!) vnde Olyff de Norway est magister applicauit xj die Junij. De eodem pro M sperres valoris C s., ij tymmer graywerk val. vj s. viij d. bastez (!) val. iiij s. C bord.´ val. xij s. iiij d., xj balkez val. iij s. iiij d., ij barellis olei et ij barellis litmoys val. xiij s. iiij d. Inde custuma xxj d.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen for tiden fra 17 mars 1391 (dvs 1392) til 31 jan. 1392 (dvs 1393), deriblandt for 5 /l-pund/, som tidligere hadde pleiet at gives til biskopen av Orknøerne til vin og korn til alterens sakramente for hans kirke, men som nu paa kongens bud var git til Robert de Logi, kannik i Scone.
Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls) i Register House, Edinburgh. Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland III, 307.
Compotum ballivorum burgi de Abirdene, redditum per Willelmum de Crag, Adam de Benyne, Fersith de Kethnes, et Willelmum Blundseyl, ballivos dicti burgi. - - - - - - - - - Et dompno Roberto de Logi, canonico de Scona, capellano regis, percipienti annuatim quinque libras sterlïngorum ad duos anni terminos consuetos, ad celebrandum in monasterio de Scona pro domino rege et animabus patris sui et matris, et pro domina regina, ac eciam pro animabus antecessorum et successorum suorum, quas quinque libras episcopus Orchadiensis pro frumento et vino pro ecclesia sua de firmis dicti burgi alias percipere consuevit annuatim, ut patet in rotulis compotorum temporis precedentis ex antiqua elemosina, quousque rex vel heredes sui ipsas quinque libras sic dicto canonico concessas causa racionabili duxerit revocari, ut patet per literas regis sub [737 aar1393] suo secreto sigillo, ipso dompno Roberto fatente receptum super compotum, de duobus terminis huius compoti, v li. . . . . . . . .
Tilladelse for Godfrey Loveday til fra Lynn eller Brunham at utføre malt og byg til Norge eller Stralsund (le Sounde); kautionister er John Drewe og John Staple fra grevskapet Norfolk.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 16 Richard II, m. 1. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati II, 119.
Licencia exportandi braseum ad Norwagiam vel Sounde.
Rex vniuersis et singulis admirallis etc. salutem. Supplicauit nobis Godefredus Loueday mercator, ut ei licenciam concedere velimus, quod ipse sexcenta quarteria ordei et brasei emere et prouidere et ea in portubus villarum de Lenn vel Brunham per se vel seruientes suos in nauibus carcare et ea sic carcata versus partes de Norway vel le Sounde ad commodum suum inde faciendum pro stokfishe et aliis mercandisis ibidem emendis ot prouidendis et in regnum Anglie ducendis ducere et cariare possit. Nos pro eo quod Johannes Drewe et Johannes Staple de comitatu Norfolchie coram nobis in cancellaria nostra personaliter constituti manuceperunt pro predicto Godefrido sub pena duplicis valoris ordei et brasei predictorum, quod ipse ordeum et braseum predicta versus dictas partes et non alibi ducet seu duci faciet, quodque idem Godefredus literas testimoniales discarcacionem ordei et brasei predictorum testificantes infra annum post datam presencium in cancellariam nostram predictam reportabit, licenciam [738 aar1393] illam tenore presencium duximus concedendam. Et ideo vobis mandamus, quod ipsum Godefridum ordeum et braseum predicta emere et prouidere et ea in portubus predictis carcare et ea sic carcata versus partes predictas solutis prius custumis, subsidiis, et aliis deveriis nobis inde debitis ducere et cariare permittatis, aliquibus proclamacionibus, ordinacionibus, seu mandatis in contrarium factis non obstantibus. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium vj die Marcij.
Lagmanden og to raadmænd i Bergen vidner, at et skib, hvis fører er Thomas Jowlere fra England, 6te dag før palmesøndag, 24 mars 1393, er kommet til Bergen med malt for de engelske kjøbmænd i Bergen.
Orig. p. perg. Diplomatic Documents, Chancery, 901. (Seglene borte).
Vniuersis christifidelibus presentes litteras jnspecturis Arnwlfus Gunnari legifer Bergensis Ciuitatis necnon Havardus Halstanj et Hierandus Bentenj Consules ibidem, Salutem in salutis auctore Ihesu Christo. Vniuersitati vestre pateat tenore presen cium euidenter Thomam Jowlere nauclerum de Anglia nauigantem feria sexta proxima ante dominicam palmarum iam elapsa prospero maris transitu Bergis peruenisse ac braseum mercatoribus anglicis hic moram diutinam facientibus attulisse. Summa autem brasei ad ducenta quarteria necnon quadraginta se extendebat. Ne igitur aliqua ambiguitatis materia seu aduersancium calumnia de dicti Thome aduentu debeat aut possit in posterum aut ad presens suborirj, presentes litteras sigillorum nostrorum munimine Roboratas eidem contulimus jn testimonium et cautelam. Datum Bergis feria iiij pasche Anno dominj M occc oxc o tercio.
Kong Richard II tillater paa grund av forbundet med Margareta, dronning av Norge, Sverige og Danmark, dennes utsending Svein Stalfot fra Lynn at føre 3 krigsskibe til dronningen til hjælp for hende.
Trykt hos Rymer (2 utgave) vol. III, pars IV, s. 85 f. og hos Suhm, Historie af Danmark XIV, 574 f. [739 aar1393] 
Pro Regina de Norwegia.
Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis quod obliganciarum et amicicie fedus, inter nos et carissimam sororem nostram reginam de Norwegia, Swecia et Dacia, pro nobis et dicta regina, ac heredibus, regnis, terris, et subditis utriusque partis, deo dante, mutuo ineundum et firmandum, ac claram beniuolenciam, quam ipsam reginam et incolas terrarum suarum, penes nos et subditos nostros tenemus concorditer optinere desiderantes proinde et volentes, pro succursu et releuacione eiusdem regine, que per inimicorum suorum graues insultus multipliciter aggrauatur, quod dolemus, grato animo fauorabiliter prouidere concessimus et licenciam dedimus dilecto nobis Swenoni Stalefothe, nuncio et commissario ipsius regine, qui in regnum nostrum Anglie, racione huiusmodi succursus, ac aliorum premissorum habendorum, de mandato ipsius regine, aduenerit, quod ipse tres grossas naues guerrinas, in portu ville de Lenn, cum toto apparatu et marinariis, eorumdem videlicet nauium unde Johannes Wysebech est magister, nauem unde Jacobus Fobbyng est magister, et nauem unde Adam Onclowe est magister, a prefatis magistris et possessoribus earumdem, pro vadiis inter ipsos mutuo concordandis, nomine dicte regine, retinere, et naues illas secum ad partes suas predictas cum magistris et marinariis predictis in succursum et defensionem dictarum partium traducere valeat libere et absque impedimento aliquali. Et eisdem magistris et marinariis cum prefato Swenone ex causa predicta retinendis, quod ipsi cum eodem Swenone in nauibus predictis versus partes predictas se transferre et ibidem iuxta formam et modum retinencie sue in succursum et defensionem dictarum partium morari valeant libere et impune, tenore presentium, similiter licenciam dedimus specialem. Et hoc prefatis magistris et marinariis, ac uniuersis et singulis ligeis, subditis, et fidelibus, ac aliis, quorum interest, innotescimus per presentes. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium vicesimo die Aprilis.
Kong Richard II befaler Robert Berkenton, serjeant-at-arms, at kundgjøre den i foregaaende brev nævnte tilladelse for Sven Stalfot til i Lynn at hyre 3 krigsskibe for besætningen paa de tre skibe og at tilholde dem at være kongens bud lydige.
Trykt i Rymer (1 utg.) VII, 744. Suhm XIV: 575, hvorfra her. [740 aar1393] 
Rex, dilecto sibi, Roberto Berkenton, servienti suo ad arma, salutem. Scias, qvod, cum, ob Alligantiarum etc. ut supra usque ibi favorabiliter providere, et tunc sic: Concesserimus et licentiam dederimus, dilecto Nobis, Swenoni Stalefote etc. ut supra usqve ibi libere et impune, et tunc sic tenore literarum nostrarum patentium similiter licentiam dederimus specialem, prout in eisdem literis plenius continetur, Nos (de fidelitate et circumspectione tuis plenius confidentes) assignavimus te ad presentem intentionem nostram prefatis Magistris et Marinariis navium predictarum declarandum et explicandum, et ad injungendum ulterius eisdem, ex parte nostra, qvod ipsi cum predicto Swenone, in obseqvium dicte Regine, juxta formam concordie predicte, proficiscantur, et ei intendant et respondeant in omnibus, prout decet: Et ideo tibi precipimus, qvod circa premissa diligenter intendas, et ea facias et exeqvaris in forma predicta; damus autem prefatis Magistris et Marinariis, ac universis et singulis Ligeis, subditis, et fidelibus nostris, ac aliis, qvorum interest, tenore presentium, firmiter in mandatis, quod Tibi, in executione premissorum, intendentes sint et respondentes. In cujus etc Teste ut supra.
Per ipsum Regem et Concilium.
Svein Stalfot, dronning Margaretas kapellan og paa denne tid hendes sendebud til England, meddeler den engelske konges kansler, at lagmanden og raadmændene i Bergen har bevidnet, at John Wace av Lynn sidst avvigte aar d/´e/r utlosset 600 quarteria malt, som han hadde ført dit i Thomas Foglers skib, og fik stokfisk og andre varer med tilbake.
Ancient Correspondence XLIII, 46. (Uten merker efter segl).
Venerabili in Christo patri et domino Illustrissimi domini regis Anglie cancellario deuotus et humilis Sweno Stalfot, Inclite Domine Regnorum Dacie, Swecie, et Norwegie regine capellanus, reuerentias et obedientiam cum honore specialiter preordinatas. Vestre reuerendissime discretioni significo per presentes, quod quidam Johannes Wace de Lenn Sexcenta quarteria brasei in naui Thome Foghler de eadem per duas vices per se et seruientes suos [741 aar1394] anno ultimo elapso usque villam Bergensem in regno Norwegie mercatoribus anglicis in dicto regno conuersantibus pro stokfisk et aliis mercandisis ibi emendis et infra regnum Anglie ducendis transmisit et ibi sexcenta quarteria brasei et non alibj exonerauit, prout certa veredicorum B[ergensis] legiferi et duorum proconsulum predicte ville bergensis michi satis lucide declarauit. In cuius rei testimonium sigillum meum litteris presentibus est affixum. Datum quinto die Maij anno domini m occc o nonagesimo tercio.
Tilladelse for Hugo de Welles til fra Norfolk at utføre malt til Bergen; kautionister er Nicholas Charwode og Robert Acton.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 17 Richard II, m. 6. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati II, 122 f.
Licentia exportandi braseum ad Norwegiam
Rex vniuersis admirallis etc. Supplicauit nobis Hugo de Welles, ut ei licentiam concedere velimus, quod ipse mille et ducenta quarteria brasei in comitatu Norfolchie per se aut seruientes suos emere et prouidere et ea in portu de Lenn in nauibus carcare ac versus villam de Norberne in partibus de Norwey ducere possit. Nos pro eo quod Nicholaus Charwode et Robertus Acton de comitatu predicto in cancellaria nostra personaliter constituti manuceperunt pro dicto Hugone sub pena duplicis valoris brasei predicti, quod ipse braseum predictum versus villam predictam et non alibi ducet seu duci faciet sub forisfactura eiusdem quodque literas testimoniales maioris et balliuorum ville predicte de Norberne discarcationem brasei predicti testificantes infra annum a data presentium in cancellariam nostram reportabit, licentiam illam eidem Hugoni tenore presentium duximus concedendam. Et ideo vobis mandamus, quod ipsum Hugonem dicta mille et ducenta quarteria brasei in portu predicto per se et seruientes suos predictos in nauibus carcare et ea versus villam predictam, solutis prius custumis, subsidiis et aliis deueriis nobis inde debitis, libere et absque impedimento aliquo transire permittatis, aliquo mandato nostro vobis prius in contrarium directo non obstante. In cuius etc. Teste Rege apud Westmonasterium viij die Februarij.
[742 aar1396-1397] 
Fortegnelse over varer, som er indført til og utført fra Lynn mellem 12 febr. aar 19 Richard II og 17 febr. aar 20 Richard II og over den told, som er betalt for dem .
K. R. Customs Accounts 94/16. Trykt i utdrag i A. Bugge, Studier over de norske byers selvstyre og handel, 217.
Particule compoti Johannis Toump (!) collectoris parue custume in portu ville de Lenn et abinde per costera maris vsque Maydenhous ex vna parte et altera parte vsque Blakeney et ibidem per breue Regis patens. datum xii die Februarii Anno xix o ir[rolutatum] in originali de eodem Anno Regni Regis Ricardi secundo, videlicet de exitibus eiusdem custume a predicto xii die Februarii anno xix vsque xvij diem Februarii anno xx o per vnum annum et quinque dies vt infra. Nauis Olaui Henrikson´ applicauit ibidem vltimo die Junii. Anno regni regis Richardi secundi xx o. De eodem Olauo pro 4400 sparres valoris 47 s. 8 d. Item 9 duoden´ de bordis valoris 12 s. Item 15 dacr.´ clippyng val.´ 15 s. Item 5 tymbr.´ operis rubri val.´ 15 s. Item 1 bar[ellum] de corke val.´ 3 s. Item 12 pelles de beer et de marter val.´ 7 s. 6 d. Summa 101 s. 2 d. - Custuma . . 15 d. q. Nauis Tostyn Williamson applicauit ibidem 2. die Septembris. De eodem pro sparrys val.´ 100 s. Item 6 dacr´. clippyng´ val.´ 6 s. Item 7 tymbr.´ operis rubri val.´ 21 s. . . . . . olei val.´ 13 s. 4 d. Summa 7 li. 4 d. - Custuma . . . . . 21 d. De . . . . . Item 4 dacr´. clippyng val.´ 4 s. Item 3 tymbr.´ operis rubri val´. 9 s. Item 1 bar[ellum] cum corke val.´ 3 s. Summa 22 s. 8 d. Custuma . . . . . . . . . . . 3 d. ob. De Hallard´ Howardesson pro 7 tymbr´ operis rubri val.´ 21 s. Item 2 bar.´ osmond´ val. 8 s. Item 16 dacr.´ clippyng val.´ 16 s. Item 8 duoden.´ plankys´ val´ 8 s. Summa 53 s. - Inde custuma . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 d Summa bonorum 10 li. 16 s. - Inde custuma . . 2 s. 8 d. ob. [ Den samlede indførsel er . . . . . . 535 lj. 15 s. 2 d. Hovedindførselen er osmundjern, aske, bek og tømmer, derimot ingen tørfisk eller sild]. [ Sammensydd med foreg. fortegnelse over utførselen i samme tid]. Nauis Olaui Henrikson vocat.´ Seint Olof, de Berne exiuit ibidem 12. die Julij Anno regni regis Ricardi secundi vicesimo. [743 aar1396-1397] De Johanne Flemyng Alieno pro 1 pecia panni stricti sine grano in 1 pynnok´ quod facit 1 pannum - custuma . 2 s. 9 d. De eodem Johanne pro 2 Worsted de eodem pynnok-cust.´ . . 3 d. De Johanne Brandon Ind[igena] pro 16 peciis panni lati Anglici sine grano 2 pynnok´ in quod facit 8 pannos - Cust´ 9 s. 4 d.
Tilladelse for William Lok og John Kenynghale til at føre malt til Norge.
Rotuli Scotiæ (Scotch Rolls) 19 Richard II, m. 7. Trykt i Rotuli Scotiæ in Turri Londoniensi asservati II, 130.
Licencia vehendi brasium ad Norwegiam.
Rex vniuersis et singulis admirallis etc. salutem. Supplicauerunt nobis Willelmus Lok et Johannes Kenynghale mercatores, ut eis licenciam concedere velimus, quod ipsi octingenta quarteria brasei emere et prouidere et ea per se et seruientes suos in portu ville de Lenn in nauibus carcare et ea eic carcata versus partes de Norweye pro stokfish et aliis mercandisis ibidem emendis et prouidendis et in regnum nostrum Anglie adducendis traducere et cariare possint. Nos supplicacioni predicte annuentes licenciam illam tenore presencium duximus concedendam. Et ideo vobis mandamus, quod ipsos Willelmum et Johannem dicta octingenta quarteria brasei emere et prouidere et ea per se et seruientes suos predictos in portu predicto in nauibus carcare et ea sic carcata versus partes predictas, solutis prius custumis, subsidiis et aliis deueriis nobis inde debitis, [744 aar1396] traducere et cariare permittatis, aliquibus proclamacionibus, ordinacionibus seu mandatis in contrarium factis non obstantibus. Dum tamen iidem Willelmus et Johannes sufficientem securitatem, quod ipsi braseum predictum versus dictas partes de Norwey et non ad partes de inimicicia nostra existentes sub forisfactura ejusdem ducent seu duci facient, in portu predicto inueniant. In cuius etc. Teste Rege apud Eboracum x die Martij.
Kong Richard II til Edvard greve av Rutland, admiral og kommandant i Yarmouth i svar paa følgende klage: William Squier førte nylig et skib fra Hull, da det blev tat av mænd fra Frisland, og skipperen og hans mænd maatte løskjøpe sig med 120 mark. Siden gav Friserne til den nævnte William og hans mænd i erstatning et med furuplanker lastet litet skib fra Seeland, som de likeledes hadde tat. Paa veien hjem til England møtte de i havnen Langesund (Langsunde) i Norge nogen mænd fra Seeland, som paastod, at de hadde tilhørt mandskapet paa det seelandske skib og tok dem ombord paa skibet under løfte av at de ikke skulde gjøre krav paa dette, og førte dem med til Yarmouth. Her gjorde dog de seelandske mænd krav paa skibet. Kongen byder, at dette skal ut leveres til William Squier.
Close Rolls 21 Richard II, part I, m. 24.
Pro Willelmo Squier marinario.
Rex carissimo fratri suo Edwardo Comiti Roteland, admirallo nostro, vel ejus locum tenenti in villa et portu de Magna Jernemuth salutem. Grauem querimoniam Willelmi Squier marinarii recepimus continentem, quod, cum quedam nauis certorum burgensium de Hull diuersis bonis ad valenciam cum dicta naue quadringentarum librarum nuper supra mare cum prefato Willelmo ac aliis vndecim marinariis sociis suis per gentes de Frisland capta fuisset, idemque Willelmus et socij sui predicti ad redempcionem centum et viginti marcarum positi fuissent, Subserquenterque predicte gentes de Frisland quandam paruam nauem de Seland cum sparris de fir et aliis mercandisis carcatam, quam supra mare similiter ceperant, prefato Willielmo et sociis suis predictis in auxilium et releuacionem redempcionis sue huiusmodi, considereta eorum paupertate, dedissent, Predictusque Willelmus et quidam sociorom suorum predictorum, habita licencia transfretandi in Angliam pro redempcione sua huiusmodi querenda, cum dicta naue de Seeland eis sic data versus Angliam redeuntes et in portu de Langsunde in Norwey [745 aar1397] applicantes quosdam homines de Seland pretendentes se marinarios dicte nauis de Seland tempore capcionis eiusdem extitisse ibidem inuenientes eos in nauem predictam ad ipsorum instanciam et specialem rogatum ac sub condicione et firma promissione, quod ipsi nauem predictam aut aliqua bona in eadem contenta nunquam vendicareet, recipientes, in dicto portu ville Magne Jernemuth applicuerint, vbi iam dicti homines de Seland per fauorum et manutenenciam quorundam hominum dicte ville Magne Jernemuth dictam nauem de Seland cum sparris et aliis mercandisis predictis contra condicionem et promissionem suas predictas clamant et vendicant ac eam predicto Willelmo et sociis suis predictis iniuste detineri faciunt in ipsius Willelmi et sociorum suorum predictorum ac quorundam aliorum sociorum suorum in prisona pro redempcione predicta adhuc existencium dampnum non modicum et grauamen et status sui adnichilacionem manifestam, vnde nobis supplicauit sibi ac sociis suis predictis de remedio prouideri. Et quia ligeis nostris volumus in quantum iuste poterimus in tanta necessitate graciose subuenire, vobis mandamus, quod si predictus Johannes(!) inuenerit vobis sufficientem securitatem ad respondendum et racionabiliter satisfaciendum quibuscumque personis, que debite et legitime probare poterunt se ius siue iustum titulum habere in dicta naue de Seland aut sparris in aliis mercandisis predictis in eadem existentibus, eandem nauem cum dictis sparris et aliis mercandisis eidem Willelmo sine dilacione deliberari faciatis et eam quo voluerit libere ducere permittatis. Teste Rege apud Westmonasterium xxviij die Julij. Consimile breue dirigitur Balliuis suis in portu ville Magne Jernemuthe mutatis mutandis sub eadem forma. Teste vt supra.
Otte Rømar, ridder og høvedsmand i Bergen, meddeler Henrik IV, konge av England, at han efter dronning Margaretas befaling har faat istand et forlik mellem de tyske og engelske kjøbmænd i Bergen.
Orig. paa papir i British Museum, London, Cotton MSS. Nero B III fol. 11 (ældre paginering 18 b). Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth, ed. by Hingeston (Rerum Britann. medii aevi scriptores) I nr. 20, i Hansisches Urkundenbuch V nr. 427 og i Norges gamle Love, anden Række 1388-1604, 1ste b. I, s. 59-60 (nr. 29). Jfr. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England (Hist. Tidsskr. 2 R. B. II), 345 f. [746 aar1400] 
Premissa in Domino mei recommendacione servicii cum salute. Majestati vestre regie significio per presentes, quod domina mea carissima, domina Margareta Dei gracia Swecie, Dacie, Norwegieque regnorum regina dignissima, michi demandando scripserat , quod composicionem amicabilem et finalem facerem inter anglicos et almanos mercatores Bergis constitutos de querelis, quas anglici mercatores conquesti fuerunt coram vobis super mercatores almanos supradictos. Eapropter volo vos scire, quod tres ab utraque parte cautionem sufficientem prestiterunt de treugis et pace servandis immobiliter inter eos, quousque prenominata venerabilissima domina mea, Margareta regina, seu dominus meus illustrissimus, dominus Ericus ejusdem gratia predictorum regnorum rex, prefatam civitatem intrauerit, et deinceps per mensem proximum continuo tunc sequentem. Quia vero domina mea regina memorata coram majestate vestra quodammodo delata dicatur mercatoribus almanis hucusque plus fauisse quam anglicis, et quod de voluntate domine mee sepedicte dictant esse, quod almani mercatores cum anglicis nec emere nec vendere quidquid deberent: hoc ad credulitatis januam, si sic est, vestre celsitudinis apex, humiliter supplico, non admittat, et ut strenuus miles ex parte domine falsum esse probabo. Quia de mandatis supradicte illustrissime domine mee regine habeo magis Anglicos pre ceteris quosque honorandos, cum id solum erga prefatos vestros homines dicta domina mea regina egerat, pro quo a vobis et vestratibus magis est merito commendanda. In Domino valete, michi super vestris beneplacitis precepturi. Scriptum Bergis XXII die septembris.
Otto R/)o/mar miles et capitaneus loci bergensis supradicti.
Excellentissimo principi dominoque gloriosissimo, domino Henrico Dei gracia regnorum Anglie et Francie regi, domino Hibernie ac duci Aquitanie, cum reverencia premittetur.
[747 aar1401] 
Kong Henrik IV utsteder leidebrev for dronningen av Danmarks sendemand Peder Lykke, erkedegn i Roskilde (senere biskop i Ribe og erkebiskop i Lund. )
Scotch Rolls 2 Henry IV m. 4. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes IV p. I (London 1740), s. 3, hvorefter her.
Rex per Literas suas Patentes, usque Festum Natalis Domini proximo futurum duraturas, suscepit in Protectionem et Defensionem suam, ac in salvum et securum Conductum suum, Magistrum Petrum Lekke Archidiaconum Nobilissime Domine Regine Dacie, certa Negotia, tam ipsum Regem et Regnum suum, tangentia, penes ipsum Regem et Consilium suum, infra idem Regnum suum prosequendo, ibidem morando, et exinde ad partes Dacie, per Villas firmatas et alibi, transeundo, et de eisdem Partibus Dacie in dictum Regnum Regis, per hujusmodi Villas firmatas et alibi, iterum veniendo, ibidem morando, et exinde ad dictas partes Dacie redeundo, Homines et Servientes, Equos, Hernesia, Res, et Bona, sua quecumque: Proviso semper quod idem Archidiaconus presentes Literas Regis, ad introitum cujuslibet dictarum Villarum firmatarum, Capitaneis, Custodibus seu Ballivis earumdem, demonstret, et quod aliquis Hominum et Servientum suorum predictorum Proditor Regis, v#el extra dictum Regnum Regis Bannitus vel Abjudicatus non existat.
Teste Rege apud Westmonasterium, Tertio Die Maii. Per Concilium.
Kong Erik skriver til kong Henrik IV, beder om undskyldning, fordi de engelske sendemænd John Paraunts og Henry de Odems ophold er trukket ut, og siger at han snart selv vil sende et sendebud til England.
Orig. p. papir i British Museum. Cotton MSS. Nero B III nr. 9. (S. 19). Kongens sekret paatrykt i rødt voks under papir (tre kroner). Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry IV, I s. 7 f, (nr. XXXI). Regest trykt i Reg. dipl. Dan., 2 R. B. 1, nr. 3724. [748 aar1401] 
Denmark. Hen. 4.
Inuictissimo Principi Domino Henrico dei gracia Regi Anglie illustrissimo fratri nostro precarissimo Ericus eadem gracia Dacie. Suecie. Noruegie Slauorum Gothorumque Rex ac dux Pomeranie Salutem et prosperos ad vota successus. Princeps et frater precarissime. Vestre regie fraternitatis negocia, tam serenissime domine et matri nostre, quam nobis, et per eiusdem et nostrum dilectum clericum magistrum Petrum Lykke archidiaconum Roskildensem ac per V. R. fraternitatis seruitorem ad arma Johannem Parant, ac Henricum de Odem tam literis quam verbis per V. R. fraternitatem jntimata leto animo suscepimus intellecta. Pro quibus omnipotenti deo laudum preconia ac tam ipsi quam vestre regie fraternitati referimus correquisita graciarum vota Cum instancia. Vt tanta ambaxiatorum ipsorum ac negociorum mora Regiam vestram mentem ingrate non moueat ex certis causis super ueniens de quibus ipse Johannes Parant, V. R. fraternitatem nouit, His literis nostris expressius informare. Nosque eandem vestram Regiam fraternitatem eciam affectiue Rogamus pacienter tolerandum quod hac scripta nostra, pro hac vice, de ipso negocio vt bene decer[nitur] plene non continent. Precipue quia prefatum Johannem Parant seruitorem vestrum, In presencia tam memorate serenissime domine matris nostre quam nostrorum consiliariorum Hiis scriptis amplius duximus instruendum. Cui speramus per V. R. fraternitatem firmam fidem adhiberi Jn hiis que a nobis in commisso optinuit. a. vestra Regia fraternitate non celare. Jn mente eciam gerimus Proprium (?) nostrum certum nuncium prout ipsi Johanni eciam diximus ad vestre fraternitatis precenciam in breui dirigere aperiendum ipsi vestre fraternitati quam hec litere continent plenius de premissis. Et Princeps et frater precarissime si quid speciale vestra R. fraternitas per nos dilexerit faciendum leto wltu suscipimus id nobis intimatum. Excellentissimam vestram R. fraternitatem conseruat altissimus prosperam et illesam. Scriptum in castro nostro Gorghe Anno domini M o. cd o Primo xv die mensis Octobris Nostro sub secreto etc. . . . . .
[749 aar1401] 
Illustrissimo Principi Domino Hen[rico Regi Anglie] illustrissimo fratri nostro Pre[clarissimo].
Kong Erik anbefaler til Henrik IV sin sendemand magister Peder Lykke, erkedegn i Roskilde, som mundtlig skal fremføre sit erende (egteskap mellem kong Erik og kong Henriks datter Philippa) .
Orig. p. perg. (seglet mangler) i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III f. 19 v. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, 80 f. Jfr. Regesta dipl. historiae Danicae 2 Række I nr. 3 727.
Inuictissimo Principi domino Henrico dei gracia Regi Anglie illustrissimo fratri nostro precarissimo Ericus eadem gracia regnorum dacie suecie noruegie slauorum gothorumque Rex ac dux Pomeranie. Salutem et prosperos ad vota successus Princeps et frater precarissime prout alias breue scripsimus Regie fraternitati, de certo nostro nuncio ad ipsam v. R. fraternitatis presenciam in breui dirigendo Hinc est quod [nos seruitorem seren] issime domine et matris nostre, et nostrum dilectum clericum magistrum Petrum Lykke archidyaconum roskildensem, ad ipsam vestram fraternitatem . . . . transmittimus Cui in ipsius domine et matris nostre et consiliariorum nostrorum presencia nostra pro hac vice ad ipsam vestram fraternitatem commisimus negocia; Affectiue instantes, quatenus ipsa vestra R. fraternitas eidem in negociis que nuncij tam vestre fraternitatis quam [persona]liter nos ex. vtraque parte tractauerant, hac vice fidem velit adhibere creditiuam, ac si nos ipse vestre fraternitati de hiis [in perso]na loqueremur, nullam ambiguitatem, auxiliante domino in hoc admittentes De viarum etenim periculis violente capcionis [literar]um, ac aliis propter que expressius scribere ad presens omittimus, nouit prefatus petrus . . . . . . vestram regiam fraternitatem viue vocis oraculo facere contentatam. Et frater ac Princeps precarissime si quid speciale vestra. R. fraternitas per nos dilexerit faciendum leto vultu suscipimus id nobis intimatum. Vestram Regiam fraternitatem conseruet altissimus prosperam et illesam. Scriptum in [750 aar1401] castro syøburgh anno domini M ocd op o .xxv. die mensis octobris nostro sub secreto .
Dronning Margareta anbefaler til kong Henrik IV sin og kong Eriks sendemand, mag. Peder Lykke, erkedegn i Roskilde.
Orig. p. papir. uten segl i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III, S. 19 (rettet med blyant til 14). Trykt i Royal and Historical Letters of Henry IV, I, 81 f.
Inuictissimo principi domino Henrico dei gracia [Regi Anglie] illustrissimo [fratri nostro] carissimo. Margreta eadem gracia Waldemari Danorum regis filia Salutem [et felici]tatis continuum incrementum Princeps et frater precarissime Prout alias amantissimus filius noster et nos vestre Regie fraternitati de suo certo nuncio ad vestre regie fraternitatis presenciam breui scripsimus dirigendo Hinc est quod ipse filius noster iam in nostra et suorum consiliariorum presencia suo et nostro dilecto seruitori et clerico magistro Petro Lykke archidyacono Roskildensi de illis negociis exposuerat Cui magistro Petro nos vna cum prefato nostro filio petimus a vestra Regia fraternitate jn sibi commissis vt premittitur negociis hac vice fidem adhiberi acsi ipse filius et nos vestre Regie fraternitati jam in persona loqueremur nullam ambiguitatem in hoc auxiliante domino admittendo. De viarum etenim periculis violente capcionis litterarum timore et aliis propter que expressius scribere ad presens omittimus Nouit prefatus magister Petrus Lykke vestram. R. fraternitatem viue vocis oraculo facere contentatam. Et princeps et frater precarissime si quid speciale vestra. R. fraternitas per nos dilexerit faciendum leto wltu suscipimus id nobis jntimatum Excellentissimam V. R. [751 aar1401] fraternitatem conseruet altissimus prosperam et illesam Scriptum in castro nostro Syøburgh anno domini .M o.cd o, Primo. xxv die mensis octobris. Nostro sub secreto.
Regnskap for John Peraunts utgifter paa en sendefærd "til Sveriges dronning i Norge og til kongen av Danmark". Reisen varte fra 11 juli til 2 december 1401.
Exchequer, Foreign Accounts, Nuncii 2 Henry IV membr. B. (a o 2-3 H. 4).
Compotus Johannis Parant seruientis Regis ad arma de receptis vadiis et expensis suis missi in Nuncio Regis ad Reginam Swecie in Norway et Regem de Denmarke pro certis negocijs Regis anno secundo finiente per breue Regis de priuato sigillo suo datum quarto die Decembris. anno. tercio Thesaurario Baronibus et Camerariis huiusmodi Scaccarii directum. irrotulatum in memoranda de termino Michaelis eodem anno R[otul]o xl o per quod breue Rex mandauit prefatis Thesaurario et Camerariis quod computent cum prefato Johanne per sacramentum suum de dicto viagio per ipsum nuper factum (!) eundo de mandato Regis in Nuncio suo ad dictam Reginam Swecie in Norway et Regem de Denmark´ pro certis materijs Regem tangentibus, faciendo eidem Johanni debitam allocacionem per dictum sacramentum suum de xiii s. iiij d. per diem a die, quo recessit de ciuitate Regis London´ causa predicta, vsque ad suum redire ibidem vna cum passagio suo maris, quo allocatum existit eidem Johanni in tempore domini Regis R[icardi] nuper Regis Anglie secundi predecessoris Regis huius eunti in consimili viagio ad Regem Romanorum, Regem Hungarie, Ducem de Bayuere(!) et alibi. Et de eo quod per compotum illum prefato Johanni deberi contigerit prefati Thesaurarius et Camerarii eidem Johanni promtam solucionem de Thesauro Regis habere faciant videlicet de huiusmodi receptis vadiis et expensis vt infra. Idem reddit compotum de xl li. receptis de Thesaurariis et Camerariis ad Receptam scaccarij xx die Julij termino Pasche dicto anno secundo super vadiis suis missi in Nuncio Regis versus partes Norway Swais(!) et pro certis materijs dominum Regem [752 aar1401] et commodum Regni Anglie intime tangentibus sicut continetur in pelle memorandarum ad eandem Receptam de eisdem termino et anno et eciam in quadam eedula de particulis hic in Thesauro. Summa rec. - xl li. Idem computat in vadiis suis proficiscendo in dicto Nuncio Regis ad Reginam Swecie in Norway et Regem de Danmark´ pro certis materijs Regem tangentibus videlicet ab xj die Julij dicto anno secundo, quo die dictus Johannes recessit de predicta ciuitate Regis London´ causa predicta, vsque secundum diem Decembris proximo sequentem quo die redijt London´, scilicet eundo, morando et redeundo in viagio predicto per Cxlviij dies vltimo die computato et non primo xx/iiij xvj li. capiente per diem xiij s. iiij d. per predictum breue Regis supra in titulo huius compoti annotatum sicut continetur in dicta cedula de particulis et sicut huiusmodi vadia allocantur eidem Johanni eunti in consimili Nuncio in seruicio domini R[icardi] secundi nuper Regis Anglie versus Regem Romanorum alibi R o xxj. R o. comp. Et in passagio et repassagio suis maris hominum et equorum suorum causa predicta iiij li. per breue Regis sicut continetur ibidem. Summa expensarum - C li. Et habet superplus´ - lx li. de quibus habiturus est solucionem vel satisfaccionem aliunde pretextu breuis Regis de priuato sigillo annotati supra in titulo huius compoti. Quod quidem breue liberatur Thesaurariis et Camerariis ad Receptum Scaccarij vij o die Decembris. anno tercio Regis huius.
Kong Henrik IV melder medlemmerne av Privy Council, at han med sine sendemænd, biskopen av Bangor og John Peraunt, Esquire, har mottat kongen av Danmarks brev, som han sender dem, og opfordrer dem til at gi et gunstigere svar paa kongens frieri til prinsesse Philippa.
Avskrift p. papir i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III, fol. 23. Trykt i Royal and Hist. Letters during the Reign of Henry IV, I, nr. xl (s. 97 f.), hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med år 1401, utg. genom B. Silfverstolpe I, 123 f. (nr. 172), paa det sidste sted efter avskr. i Langebeks Diplomatarium b. XXIII, i riksarkivet i Kjøbenhavn. Regest i Dipl. hist. Danicae, 2 R. I, nr. 3763. [753 aar1402] 
Depar le Roy. Tresreverentz Peres en Dieu, et noz treschiers et foiaulx. Nous vous salvons souvent, et savoir vous faisons que puis nostre departir de vous nous avions inspection des lettres du Roy de Denmarke, ja tarde a nous apportees par l´onnourable Pere en Dieu l´Evesque de Bangore, et nostre ame Escuier Johan Paraunt, noz messages, ore a leur retour pardevers nous; et ycelles lettres bien entendues, et par especial un article touchant le desir que nous et les grandz et le peuple de nostre royaume avisons, que le mariage se prendroit d´entre le dit Roy et nostre treschiere et tresamee fille Phelippe, quel article mesme le Roy fait rehercer en ses dictes lettres: certes il nous semble de nostre advis que la response que nous ferions au dit Roy, selon ce que vous et nous en avions communication, ne pourra honestement passer ne resounablement, sanz luy donner bonne cause de refuser tout outrement cel mariage. Et pensons bien que, si vous eussiez bien veue les susdictes lettres, vous eussiez este moevez de lui avoir fait donner autre response plus convenable et accepte a luy que n´est encore appointie, sanz enfreindre la besoingne, et sanz venir au contraire de ce que promis luy avons expressement par noz autres lettres passees de l´advis et deliberation de nostre Conseil. Si avons par tant fait faire une copie d´une lettre, quelle il nous semble estre raisonable et correspondent a les siens; la quelle copie nous vous envoions par l´onnourable Pere en Dieu l´Evesque de Bath, ovec les dictes lettres du dit Roy, et pour les veoir. Vous prians treschierement que sur ce donner nous vuilliez vostre sage advis a la conservation de l´estat de nous et de tout nostre royaume. Et ce ne vuillinez lesser, come nous nous fions de vous. Donne soubz nostre signet, a nostre Chastel de Wyndesore, le xxviij me jour d´Avril.
Littera regia, suo directa Concilio, super transmissione quarundam litterarum Regi Dacie, Norwegie, et Swecie, etc.
[754 aar1402] 
Notarialbevidnelse om at Philippa, kong Henrik av Englands datter, har utset prinsen av Wales´s kammerherre Sir William Bourgcher (Burchier) kongens kapellan, magister og lic. theol. Richard Derham og John Peraunt Esq. til paa sine vegne at avslutte egteskapskontrakt med kong Erik.
Orig. p. perg. Trykt i Rymeri Foedera ed. Holmes IV, p. I 28-29 og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I s. 129 ff. (nr. 179).
In Dei Nomine, Amen. Per presens Publicum Instrumentum cunctis appareat evidenter, quod Anno ab Incarnatione Domini Millesimo, Qaudringentesimo Secundo, Indictione decima, Pontificatus Sanctissimi in Christo Patris et Domini nostri, Domini Bonifacii, Divina Providentia, Pape Noni, Anno Tertiodecimo, et Mensis Maii die Quartadecima, coram Serenissimo in Christo Principe et Domino nostro, Domino Henrico, Dei gratia, Rege Anglie et Francie, et Domino Hibernie Illustri, ac aliis nonnullis Nobilibus et Potentibus Dominis, et aliis Viris fidedignis et discretis infranominatis, Constituta personaliter, Nobilis et Egregia Domina, Domina Philippa prefati Serenissimi Principis Domini Henrici Regis predicti Filia naturalis et legitima, volens, ut dixit, ac michi Notario et Testibus infrascriptis manifeste apparuit, Excellentissimo in Christo Principi et Domino, Domino Erico, Dei gratia, Regi Dacie, Swetie, et Norwegie, ac Duci Pomeranie, matrimonialiter copulari, de Consensu et Voluntate expressis prefati Serenissimi Principis et Domini, Domini Henrici, Dei gratia, Regis Anglie et Francie, et Domini Hibernie Illustris, Patris sui, ibidem personaliter existentis, adhitis ad contrahendum Matrimonium legitimum pro eadem Domina Philippa, ac vice et nomine suis, cum prefato Excellentissimo Principe et Domino, Domino Erico Rege Dacie, Swetie, et Norwegie, et Duce Pomeranie supradicto, Certos Procuratores infrascriptos, omni meliori modo, causa, via, et forma quibus potuit facere et constituere de consensu expresso dicti Serenissimi Principis et Domini, Domini Henrici Regis Anglie et Francie, et Domini Hibernie, Patris sui predicti, ut tunc apparuit manifeste, dilectos sibi in Christo Nobilem Virum Dominum, Willielmum Bourgcher Militem Camere Nobilissimi [755 aar1402] et Excellentissimi Principis et Domini, Domini Henrici, Dei gratia, Principis Wallie, ac Ducis Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, et Comitis Cestrie, dicte Domine Philippe Fratris naturalis et legitimi, Magistrum Ricardum Derham in Sacra Theologia Licentiatum, Aule Scolarium dicti Domino nostri Regis Anglie, in Universitate sua Cantabrigie Magistrum et Custodem, ac dicti Domini nostri Regis Anglie Capellanum, et Johannem Peraunt Armigerum, ac dicti Domini nostri Regis Anglie Servientem ad Arma, Virum Litteratum, conjunctim et divisim, et quemlibet illorum in solidum, ita quod non sit melior conditio Occupantis, de consensu et assensu expressis dicti Domini nostri Regis Anglie et Francie, et Domini Hibernie, Patris sui expresse tunc adhibitis in hac parte, # Suos Ordinavit, fecit, et constituit, Ordinat, facit, et constituit Procuratores et Nuncios speciales, Deditque et concessit, dat et concedit prefata Nobilissima et Egregia Dominia, Domina Philippa, de concensu Patris sui predicti, predictis, Procuratoribus suis, et cuilibet illorum divisim et in solidum, plenam et liberam Potestatem, et Mandatum speciale, pro ipsa Domina Philippa Constituente, et ejus nomine Matrimonium cum prefato Excellentissmo Principe et Domino, Domino Erico, Dei gratia, Rege Dacie, Swetie, et Norwegie, ac Duce Pomeranie, per verba de presenti, mutuum Consensum ipsorum Domini Regis Erici Regis Dacie, et Domine Philippe hinc inde de presenti experimentia, [ melioribus modis, verbis, et formis, quibus fieri poterit, in hoc Casu contrahendum, ac ipsum Excellentissimum Principem et Dominum, Dominum Ericum, Regem Dacie, Swetie, et Norwegie, ac Ducem Pomeranie, in Dominum et Maritum ipsius Domine, Philippe Constituentis capiendum, et in ipsum ut verum Dominum et Maritum suum consentiendum, et eundem in Maritum suum legitimum capiendum et affidandum, Ceteraque omnia et singula Faciendum, Exercendum, et Expediendum, que in Premissis vel aliquo Premissorum, aut circa ea necessaria fuerint vel quomodolibet oportuna, etiam si Mandatum in aliquo Premissorum de sui natura magis de se exegerint speciale, Promisit insuper prefata Domina Philippa Constituens, de Consensu et Voluntate expressis dicti Serenissimi Principis et Domini nostri, Domini Henrici Regis Anglie et Francie Illustris, Patris sui ibidem personaliter existentis, michi Dionisio Notario [756 aar1402] Publico infrascripto, stipulanti et recipienti, vice et nomine omnium et singulorum, quorum interest, intererit, vel interesse poterit in futurum, se ipsam Dominam Philippam Ratum, Firmum, et Stabile in perpetuum habituram Totum et quicquid, per dictos Procuratores suos, aut eorum aliquem, Actum, Gestum, Contractum sive Procuratum fuerit in Premissis, vel aliquo Premissorum, sub Ypotheca et Obligatione omnium Bonorum suorum, presentium et futurorum, et Cautiones exposuit, Presentibus tunc ibidem prefato Serenissimo Principe et Domino nostro Domino Henrico Rege Anglie et Francie Illustri, et Excellentissimo Principe et Domino, Domino Henrico Principe Wallie, ac Duce Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, ac Comite Cestrie, Johanne et Unfredo, dicte Domine Philippe Consti tuentis Fratribus naturalibus et legitimis, ac Reverendo in Christo Patre et Domino, Domino Henrico, Dei gratia, Lincolniensi Episcopo, dicti Domini nostri Regis Anglie Fratre, Dominis, Thoma Comite Arundelie et Surie, Edmundo Comite Cantie, et Thoma Domino de Moubray, Dominis, Thoma . . . . . #, Thoma Erpyngham, dicti Domini nostri Regis Camerario. et Roberto Corbet, Camere dicti Domini nostri Regis Anglie Militibus, et Venerabili et Discreto Viro, Domino Nicholao Bubbewyth, Archidiacono Dorsetie in Ecclesia Sarum, dicti Domini nostri Regis Secretario, et Roberto Waterton dicti Domini nostri Regis Camere Armigero, et aliis multis. In quorum omnium premissorum testimonium Nos Philippa Filia dicti Dom. nostri, Dom. Henr. Regis Angl. et Franc. et Domini Hibernie Illustris, premissa omnia et singula, per Magistrum Dionisium de Lopham Clericum, Publicum Apostolica et Imperali Auctoritatibus Notarium subscriptum, subscribi et publicari Mandavimus; nichilominus, pro majori Securitate et firmitate omnium Premissorum, Nos Philippa, Constituens antedicta, sigillum dicti Reverendi in Christo Patris Domini Henrici, Dei gratia, Lincolniensis Episcopi predicti, Procuratorio nostro apponi procuravimus. Et nos Henricus, permissione Divina, Lincolniensis Episcopus supradictus, ad personalem et specialem rogatum dicte Nobilis et Egregie Domine, Domine Philippe Constituentis, Sigillum nostrum fecimus hiis apponi. Data et Acta sunt hec in Castro dicti Domini Henrici Principis [757 aar1402] Wallie, ac Ducis Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, ac Comitis Cestrie, de Berkhamstede Lincolniensi Diocese, Anno Domini, Indictione, Pontificatu, Mense, et die predictis, presentibus Testibus supranominatis ad premissa vocatis specialiter et rogatis. # Ac omnia supra et infrascripta expresse tunc approbantis et auctorizantis. # [ Seu Sponsalia per verba de futuro mutuum ipsorum Domini Erici Regis Dacie, et Domine Philippe consensum hinc inde exprimentia.
Et ego Dionisius de Lopham Clericus, etc.
Notarialbevidnelse om at Henrik, fyrste av Wales, har utset sin kammerherre Sir William Bourgcher (Burchier), kongens kapellan Richard Derham og John Peraunt, Esquire, til paa sine vegne at avslutte egteskapskontrakt med kong Eriks søster Katerina.
Orig. p. perg. med prins Henriks segl i rødt voks. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes IV p. I, s. 28, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, s. 133 (nr. 182).
In Dei nomine, Amen. Per presens Publicum Instrumentum cunctis appareat evidenter, Quod Anno ab Incarnatione Domini Millesimo, Quadringentesimo secundo, Indictione Decima, Pontificatus Sanctissimi in Christo Patris, et Domini nostri, Domini Bonifacii Divina Providentia Pape noni Anno Tertiodecimo, et Mensis Maii die octava, in Camera, Serenissimi in Christo Principis et Domini nostri, Domini Henrici, Dei gratia, Regis Anglie et Francie Illustris, ac Domini Hibernie, infra Castrum suum sive Turrim Civitatis sue Londonie situata, coram eodem Domini nostro Rege, ibidem, personaliter existente. [758 aar1402] Constitutus personaliter, Nobilissimus et Excellentissimus Dominus Dominus Henricus, dicti Domini nostri Regis Filius Primogenitus et Heres legitimus ac Princeps Wallie, Dux Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, ac Comes Cestrie, volens, ut dixit cum Nobili et Egregia Muliere et Domina, Domina Katerina, Sorore legitima, Excellentissimi Principis et Domini, Domini Erici, Dei gratia, Regis Dacie, Swetie, et Norwegie, ac Ducis Pomeranie, Matrimonium legitime contrahere, de Consensu et Voluntate expressis dicti Serenissimi Principis Domini nostri Regis Anglie et Francie, ac Domini Hibernie, Patris sui predicti, et ad contrahendum Matrimonium hujusmodi pro eo, et ejus nomine, cum eadem Domina Katerina, Certos Procuratores infrascriptos facere et constituere, omnibus melioribus modis, viis, verbis, et formis quibus potuit aut potest, Dilectos sibi in Christo Nobilem Virum, Dominum Willielmum Bourgcher de Camera dicti Domini Principis Wallie Militem, ac Venerabilem et Discretum Virum, Magistrum Ricardum Derham, in Sacra Theologia Licentiatum, et Aule Scolarium dicti Domini nostri Regis Anglie, in Universitate sua Cantabrigie, Magistrum et Custodem, et ipsius Domini nostri Regis Capeilanum, et Johannem Peraunt Armigerum, dicti Domini nostri Regis Servientem ad Arma, Virum Literatum, conjunctim, et quemlibet illorum divisim, et in solidum, ita quod non sit melior conditio Occupantis, de consensu et voluntate expressis dicti Domini nostri Regis Anglie et Francie, Patris sui ibidem perexpresse adhibitis et intervenientibus (ut michi Notario et Testibus infrascriptis tunc expresse apparuit) #/kors/ suos Ordinavit, fecit, et constituit, ordinat, facit, et constituit Procuratores, et Nuncios speciales, Deditque et concessit, ac dat et concedit prefatus Excellentissimus Princeps Dominus Henricus Princeps Wallie, ac Dux Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, et Comes Cestrie, constituens, predictis Procuratoribus suis conjunctim, et cuilibet illorum divisim, et in solidum, plenam et liberam Potestatem, et Mandatum speciale, pro ipso Domino Henrico Principe Wallie constituente, et ejus nomine, Matrimonium cum dicta Nobili et Egregia Domina, Domina Karerina, dicti Domini Erici Regis Dacie, Swetie, et Norwegie, ac Ducis Pomeranie, Sorore naturali et legitima, per verba de presenti, mutuum consensum dictorum Domini Henrici [759 aar1402] Principis Wal. ac Ducis Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, et Comitis Cestrie, ac Primogeniti dicti Domini nostri Regis Anglie Constituentis, et prefate Domine Katerine hinc inde de presenti exprimentia, melioribus et efficacioribus Modis, verbis, et formis, quibus, de Jure seu de Facto fieri poterit contrahendum, ac ipsam Dominam Katerinam in Uxorem dicti Domini Henrici Principis Constituentis, per hujusmodi Verba de presenti, et per alia quecunque legitima, et ad hoc apta, Capiendum, et e[ti]am Affidandum, Ceteraque omnia et singula Faciendum, Exercendum et Expediendum, que in Premissis, vel eorum aliquo necessaria fuerint, vel oportuna, etiamsi Mandatum in aliquo Premissorum de sui natura magis de se exegerint speciale, Ac promisit prefatus Excellentissimus Dominus, Dominus Henricus Princeps Wallie, ac Dux et Comes prelibatus Constituens, in presentia dicti Serenissimi Principis, Domini Regis Anglie et de ipsius consensu et voluntate expressis (ut dixit) michi Dionisio Notario Publico subscripto, stipulanti et recipienti vice et nomine omnium et singulorum, quorum interest, et intererit, vel interesse poterit in futurum, seipsum Ratum, Firmum, et stabile habiturum totum et quicquid#, per dictos Procuratores suos, aut eorum aliquem, Actum, Gestum, Contractum, sive Procuratum fuerit in Premissorum, sub Ypotheca et Obligatione omnium Bonorum suorum presentium et futurorum, et Cautiones exposuit. Acta sunt hec, prout suprascribuntur, sub Anno Domini, Indictione, Pontificatu, Mense, Die, et Loco predictis, Presentibus Serenissimo in Christo Principe et Domino nostro, Domino Henrico, Dei gratia, Rege Anglie et Francie, et Domino Hibernie, supradicto, ac Reverendis in Christo Patribus et Dominis, Domino Henrico Lincolniensi, Henrico Bathoniensi et Wellensi, eadem gratia, Episcopis, ac Nobilibus et Strenuis Dominis, Domino, Edmundo Comite Cantie, Thoma Beauford, et Hugone Waterton, Militibus, Fratre Roberto Maskall Sacre Pagine Professore, dicti Domini nostri Regis Anglie et Francie Confessore, Domino Nicholao Bubbewyth, Archidiacono Dorsetie in Ecclesia Sarum, dicti Domino nostri Regis Anglie Secretario, Johanne Northbury, et Roberto Waterton, Camere dicti Domini nostro [760 aar1402] Regis Armigeris, et aliis multis Testibus ad Premissa vocatis specialiter et rogatis. In quorum omnium Premissorum Testimonium atque fidem, Nos Henricus dicti Domini nostri Regis Anglie et Francie, et Domini Hibernie Filius Primogenitus, Princeps Wallie, ac Dux Aquitanie, Lancastrie, et Cornubie, ac Comes Cestrie, predicta omnia et singula, per Magistrum Dionisium de Lopham Clericum, Publicum Auctoritate Apostolica, et Imperiali Notarium subscribi, publicari, et in hanc publicam forman redigi Mandavimus, ac Sigilli nostri appositione fecimus communiri. Dat. apud Castrum nostrum de Tutbury, Lincolnien. Diocese, xxvi die Mensis Maii, Anno Domini supradicto, et Anno dicti Domini et Patris nostri, Domini Regis Anglie et Fransie Tertio. Et ego Dionisius de Lopham Clericus Norwycensis Diocesis, Publicus Apostolica et Imperiali Auctoritatibus Notarius, predicti Serenissimi Principis et Domini nostri, Domini Henrici, Dei gratia, Regis Anglie et Francie, et Domini Hibernie Illustris consensus et voluntatis expressione et declaratione, ac prefati Excellentissimi Domini, Domini Henrici Principis Wallie, ac Ducis Aquitanie Lancastrie, et Cornubie, et Comitis Cestrie, predicti Domini nostri Regis Anglie Filii Primogeniti et Heredis, Procuratorii constitutioni, Dacioni Promissionum, et Cautionum expositioni, ceterisque Premissis omnibus et singulis, dum sic, ut premittitur, prout superius recitantur et . . . . . . . . . . . . . una cum Testibus prenominatis, sub Anno Domini, Indictione, Pontificatu, Mense, Die, et Loco predictis, in principio presentis Procuratorii sive Instrumenti superius descriptis, presens personaliter interfui, eaque sic fieri vidi, et audivi, ac aliis Negotiis arduis aliunde prepeditus, per alium scribi feci, manuque mea propria me hic subscripsi, et Premissa de Mandato dicti Domini Principis Wallie, ac Ducis et Comitis antedicti, in hanc publicam formam redegi, et Signum meum hinc apposui oonsuetum, rogatus et requisitus, in fidem et testimonium omnium Premissorum. Constat de interlineatione Dictionis supra penultimam lineam a Capite presentis Instrumenti computando, non vitio set errore scripte, quod approbo ego Dionisius Notarius predictus.
D. Lopham.
[761 aar1402] Constant etiam michi Dionisio Notario predicto de verbis (ac omnia et supra et infrascripra expresse tunc auctorisantis et approbantis) in Decima tertia: ac etiam (Sponsalia per verba de futuro mutuum ipsorum consensum hinc inde de futuro exprimentia) in Decima octava Lineis, a Capite presentis Instrumenti computando, non vitio, set errore omissis, et in fine presentis Instrumenti, ad talia Signa successive scriptis, que approbo ego Dionisius Notarius predictus, scripture corrigendo defectum.
D. Lopham.
Instruks for de engelske sendemænd og utkast til forsvarsforbund mellem kong Henrik IV av England og kong Erik samt til egteskapskontrakter mellem kong Erik og Philippa av England og mellem fyrst Henrik, av Wales og kong Eriks søster Katerina.
Utkast p. papir (delvis ødelagt av fugtighet) i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III fol. 16 og fol. 11-13.
Item recomendent (!) prudenciam discrecionem et legalitatem prefati domini Petri et eius moram excusent etc. Item incipiant ambassiatores nostri recitare factum a principio quomodo materia matrimonij seu matrimoniorum contrahendi seu contrahendorum inter personas de quibus agitur fuerunt inchoata et subsequenter quomodo fuerat processum in dicta materia usque ad hodiernum diem etc. Item caueant quod non concludant in aliqua materia quousque viderint et probauerint personam domine Katerine Et si persona dicte domine Katerine eorum aspectu videatur abilis et sufficiens tunc incipiant loqui et tractare de afidacionibus (!) faciendis sponsalium seu matrimoniorum qui bene quereant quod prius fiat affidacio domini Regis Dacie etc. et domine Philippe quam alia etc. Item diligenter studeant et laborent ut prius concludatur in facto aligancie quam concludatur in materia sponsalium seu matrimoniorum Si autem non poterit fieri tractetur taliter quod statim post affidacionem fiat liga in forma inferius expressata et si ad hoc consenciant contrahantur huiusmodi matrimonium et sponsalia sub condicione quod liga succedat ante recessum ambassiatorum [762 aar1402] et si nullo modo velint de liga fiat relacio domino Regi et donec huiusmodo negocia pendeant absque eo quod interim recedatur ab eis etc. Item indicantur (dvs inducantur) ambassiatores Dacie etc. per motiua et sollicitaciones honesta ad consenciendum delacionem aduentus domine Katerine usque mensem Maij proximo futurum etc. Item Rex Dacie etc. faciat duci sororem suam in Angliam suis sumptibus et expensis prout decet et conuenit Regia Majestati etc. Item Rex Anglie faciat duci filiam suam ad aliquem portum dominiorum dicti domini Regis Dacie suis expensis prout regali statui decet et conuenit etc. Item si pro parte Dacie promittatur quod domina Philippa(!) dotabitur secundum consuetudines patriarum et Regnorum etc. dummodo hoc fiat ante recessum ambassiatorum domini nostri Regis tunc promittatur similiter ex parte nostra quod prefate Katerine dos assignabitur seu limitabitur secundum consuetudinem Regni Anglie ante recessum ambassiatorum Dacie qui in Angliam venient cum prefata Katerina etc. Jn cujus rei testimonium etc. Datum apud West[monasterium] xvi Junij anno tercio etc. Imprimis Rex Anglie [et] heredes sui omnem amiciciam beniuolenciam er amorem fraternalem Regi Dacie etc, heredibusque suis futuris temporibus exhibebunt seu exhibebit contra quoscunque alis cuiuscunque status gradus vel condicionis existant eciam si Regia dignitate prefulgeant exceptis presentibus alligatis eiusdem Regis Anglie et alias prout inter ambassiatores hincinde cum fuerit in Anglia presentes in aduentu prefate Katerine poterit concordari nec vmquam aliquis eorum erit inimicus eidem Regi Dacie aut heredibus suis nec excontra eos Regna terras dominia vassallos aut subditos stabunt nec eciam grauabunt nec quantum in eis est per se vel suos grauari permittent predictum Regem Dacie heredes suos Regna terras dominia vasallos aut subditos eorundem quocumque colore Et econuerso dictus dominus Rex Dacie heredesque sui omnem amiciciam beniuolenciam et amorem fraternalem eidem Regi Anglie heredibusque suis futuris temporibus suis futuris temporibus continue exhibebunt Et quilibet tempore suo exhibebit contra quoscunque alios etc. nec vmquam aliquis eorum erit inimicus dicto domino Regi Anglie vel heredibus [763 aar1402] suis nec contra eos Regna terras dominia vassallos subditos suos stabunt nec eciam grauabunt nec quantum in eis est per se uel suos grauari permittent prefatum Regem Anglie heredesque suos Regna terras dominia vasallos subditos eorumdem quocumque colore Et eandem amiciciam et fraternitatem inter se de cetero conseruabunt dolo et fraude cessantibus quibuscumque. Item quod vasalli et subditi prefati Regis Anglie heredumque suorum possunt libere secure et absque impedimento seu perturbacione quocunque intrare transire morari conuersari et mercandisare tam [per] terram quam per mare in omnibus terris Regnis et dominijs ipsius Regis Dacie etc. et ab inde libere recedere et ire quocumque voluerint cum rebus et mercandisis suis absque impedicione aresto seu molestacione quacumque saluis tamen deueriis in iuribus ipsius Regis Dacie et dominorumque et principum aliorum quorumcunque etc. Et econuerso. Item super cetero subsidio et succursu hincinde Regibus ministrando consenciant ambassiatores nostri moneant et inducant ambassiatores partis Dacie ad tractandum in Anglia aduentu (!) prefate Katerine prout deliberacione matura poterunt concordare videlicet de hominibus armorum sagittarijs balistarijs expensis et vadijs eorundem. (I margen er tilføiet halvt bortskaaret:) eciam de omnibus istis ex Dacie uult ceteri erar´ ante complecionem negociorum. Item proditores siue traditores alicuius principum predictorum in dominio siue in dominijs alterius nullo modo debeant sustinere scienter etc. Vniuersis sancte matris ecclesie filiis presentes literas inspecturis nos Ericus dei gracia Regnorum Dacie Swecie et Norwegie Rex ac domina Margareta eadem gratia ipsorum Regnorum Regina necnon Reuerendus in Christo pater Ricardus permissione diuina Bangoriensis episcopus dominus Willielmus Burchier miles magister Ricardus Derham licenciatus in theologia capellanus ac Johannes Perant inclitissimi principis et domini nostri domini Henrici eciam dei gracia Regis Anglie et Francie seruiens ad arma dicti domini Henrici Regis Anglie et Francie ambassiatores [764 aar1402] commissarii ac ipsius et serenissimi domini domini Henrici principis Wallie primogeniti necnon illustrissime domine domine Philippe ipsius domini Henrici Regis Anglie et Francie filie secundogenite procuratores et nuncij speciales tam ad contrahendum sponsalia et matrimonia inter predictum serenissimum principem Regem Ericum et dictam dominam Philippam ac inter dictum dominum Henricum principem Wallie et sponsam suam dominam dominam Katerinam de (!) etc. predicti domini Regis E[rici] sororem liberam quam ad tractandum de ligis aliganciis et confederacionibus inter prefatos Reges Regna et dominia terras vassallos et legios eorumdem et ad concludendum domino cooperante filiciter(!) in eisdem prout inferius patebit sufficiente potestate in ea parte suffulti atque Nos Katerine salutem et perpetuam [ rei geste memoriam Nouerit vniuersitas vestra quod nos E. Rex M. Regina ambassiatores procuratores et nuncij ac Katerina prefata inter alia considerantes quod illa consuetudo [ rite ac recte regnancium, illeque mos iuste principancium semper fuit bonum commune subditorum quibuscumque priuatis preferre commodis talibusque rem priuatam muniri presidijs per que posset continue exclusis cecis inqu[i]etacionum turbinibus quieta persistere et sub obtate (!) pacis et liberioris ac gloriosioris potent´ votiua salute letari quod tunc satis vtiliter credatur promoueri cum principes christiani et potentes in veram amiciciam coniuncti et alligati in vna[m] mentis consonanciam affectuose conueniunt se in similis indissolubilis amoris federe copulantes Volentesque sane quod predicta Regina et eorum Reges fructu glorioso filici (!) huiuscemodi federum et ligarum perpetuis futuris temporibus gaudeant feliciter et letenter (!) reuoluentesque nihilominus indiscrete consideracionis ex anime laudabilis proposito quod tales fructus nedum ex ligarum et aliganciarum explicitate verum eciam ex sponsalium et matrimoniorum implicite contractis federibus soleant ut plurimum peruenire (?) Idcirco nos E. rex ac ambassiatores commissarij procuratores et nuncij ac Katerina prefata primo ad sponsalium matrimoniorum et deinde ad ligarum confederacionum ac aliganciarum federa vtriumque vltrocitroque ac vicissim coniungenda firma ac sincera fide dessendentes (!) processimus in hunc modum et sub horum verborum tenore In honore et nomine beatissime Trinitatis, patris et filij et spiritus sancti, beate Marie semper virginis et omnium sanctorum ad iniciandum [765 aar1402] et inchoandum feliciter domino concedente huiusmodi federa per sponsalia et matrimonium Ego E. Regnorum Dacie Swecie et Norwegie Rex prefatus per hec verba de presenti dilectam mihi speciosam dominam dominam Philippam domini Henrici dei gracia Regis Anglie filiam secundogenitam in et mediantibus personis vestris ambassiatoribus commissarijs procuratoribus ac nuncijs antedictis sufficientem in ea parte potestatem habentibus omnibus via modo iure et forma quibus valeo efficacioribus de de iure accipio in meam sponsam et legitimam contoralem et vxorem Et vice versa nos a b c d procuratores et nuncij domine P. antedicte te dominum et Regem prefatum in persona ipsius domine P. et eius vice et nomine in vim potestatis nobis tradite tam coniunctim quam diuisim similibus via mo[do] iure et forma eciam de consensu et mandato ipsius Regis Anglie et Francie patris sui expresse nobis dato accipimus ut eius sponsum et legitimum maritum et dominum . . nihilominus ipsa domina P. in et mediantibus personis nostris te dominum E. regem prefatum consimiliter accipit in suum sponsum legitimum maritum et dominum Insuperque ad solempnem stipulacionem vestri prefatorum ambassiatorum commissariorum procuratorum nunciorum antefati domini Regis Anglie soceri et patris nostri ac eciam procuratorum dicte domine Philippe nos E. Rex prefatus ipsam dominam Phi. sponsam et vxorem ipsis Regi Anglie et domine Philippe predicte in personis vestris et vestro ministerio coniunctim et diuisim ac vobis vice et nomine eorumdem cuiuslibet quibuslibet via modo iure forma ut supra dotandam fore solempniter promittimus ac eciam per presentes dotamus per Regna dictorum Regnorum Dacie Swecie et Norwegie per ipsorum Reges dotari eique tales et talia dotem [et] dotalicium propter nupcias donaciones atque vitallicia promittimus et eciam conferimus quales et qualia Reges ipsorum Regnorum eorumdem Reginis conferre ac quales et quales (!) ipse Regine ab huiusmodi Regibus accipere ac eis de talibus prouidemus de quibus ipsi Regis hujusmodi Reginis de consuetudine dictorum Regnorum et eorum cuiuslibet prouidere consueuerunt et vice versa Nos ambassiatores et commissarij procuratores et nuncij dicti domini Regis Anglie et Francie prefatis vice et nomine ipsius Regis ad solempnem stipulacionem vestri domini E. Regis prefati efficacius ut supra promittimus quod ipse dominus noster Rex Anglie et Francie suis [766 aar1402] sumptibus et expensis ducet seu duci faciat (!) prefatam dominam P. filiam suam ad aliquem portum dominiorum vestri domini Regis E. prout tali statui decet et conuenit Et rursum nos a b c d precuratores et nuncij speciales prefati dicti domini Henrici Principis Wallie suprascripti domini Henrici Reges Anglie et Francie primogeniti ad continuandum augendum atque constituendum huiusmodi federa ligas confederaciones alligancias firmiores atque firmiora per similia sponsalia et matrimonium per hec verba de presenti te speciosam dominam dominam Katerinam sepefati domini E. Regis sororem in persona illius domini principis Wallie primogeniti Henrici Regis antedicti in potestate nobis tradita tam coniunctim quam diuisim quibuslibet via modo iure [et] forma ac de consensu ipsius domini H. Regis patris sui et mandato nobis eciam expresse ad hoc dato accipimus in eius sponsam et legitimam contoralem consortem et vxorem et nihilominus ipse dominus Henricus in et mediantibus personis nostris et nostro ministerio et dominam Katerinam prefatam consimiliter et consequenter accipit in suam sponsam legitimam contoralem consortem atque vxorem et viceuersa ego Katerina antedicta ipsum dominum H. principem Wallie antedictum in et mediantibus personis vestris procuratoribus et nuncijs predictis ac vestro ministerio sufficientem in ea parte potestatem habentibus similibus via modo iure et forma et alijs quibus valeo efficacioribus de iure accipio in meum sponsum et legitimum maritum et dominum Et ea propter nos a b c d procuratores ac nuncij dicti domini H. principis Wallie vice ac nomine ipsius de consensu et mandato patris sui predicti vobis domine Katerine hoc expresse stipulanti solempniter et consimiliter ut supra promittimus quod ipse Henricus princeps Wallie taliter vos dotabit vobisque tales et talia dotem dotalicium propter nupcias donacionem atque vittalicia assignabit in forma antedicta etc. quales et qualia principes Wallie suis vxoribus principibus seu principissis oferre (!) et assignare ac quales et qualia ipsi principes seu principisse ab huiusmodo principibus Wallie ipsorum maritis et dominis de consuetudine ibidem percipere Et vltra hec nos E. Rex prefatus premissis omnibus et singulis consentientes vobis ambassiatoribus commissarijs procuratoribus et nuncijs antedictis vice et nomine dictorum Regis Anglie ac principis Wallie [767 aar1402] dominorum vestrorum ac ipsis Regi et principi in personis vestris et vestro ministerio hec expresse stipulantibus similibus vt supra via modo iure et forma solempniter promittimus sororem nostram nostris sumptibus et expensis ad aliquem portum dominiorum ipsius domini Henrici Regis Anglie ducemus seu duci faciemus prout tali statui decet et conuenit Porro ad prefata denique federa ligas et alligancias expressius contrahenda Nos E. rex prefatus pro nobis et heredibus et successoribus nostris ad solempnem stipulacionem vero prefatorum ambassiatorum commissariorum et procuratorum ac nunciorum similibus via modo iure et forma ut supra efficacius quo valemus de iure spondemus ac in verbo regio vobis ambassiatoribus et commissarijs procuratoribus et nuncijs ipsius Regis Anglie ac ipsi Regi in vestris personis atque ministerio vestro solemniter promittimus quod nos E. Rex heredes successores nostri omnem amiciciam beniuolenciam et amorem filialem et fraternalem adiutorium subsidium more aligatorum secundum modum et formam infra scriptam prefato domino Henrico Regi Anglie socero ac patri nostro Henrico successoribusque suis futuris temporibus continue exhibebimus atque per quo[s]cunque ligios et subditos nostros cum effectu exhiberi faciemus et quilibet tempore suo exhibebit et exhiberi faciet contra quoscunque alios cuiuscunque status ordinis et condicionis existant eciam si regia dignitate prefulgeant exceptis vero presentibus nobis alligatis et eciam alijs prout etc. Nec vmquam nos E. vel heredes successores nostri erimus vel aliquis nostrum erit inimicus eidem Henrico Regi Anglie socero et patri nostro aut heredibus et successoribus suis nec contra eos vel eorum aliquem Regna terras dominia vasallos aut subditos eorum stabimus nec eciam eos grauabimus nec quantum in nobis est per subditos nostros vel quoscunque alios grauari permittemus nec aliquis nostrum stabit grauabit vel grauari ut supra permittet predictum Regem Anglie heredes vel executores (dvs successores) suos regna terras dominia vasallos aut subditos eorum quocunque colore Et econuerso nos ambassiatores commissionarij procuratores et nuncij prefati nomine et ex parte dicti domini nostri Regis Anglie ad stipulacionem vestri Regis E. vobis spondemus et solempniter promittimus similibus via modo iure et forma quod prefatus dominus noster Rex Anglie heredesque et successores sui omnem amiciciam beniuolenciam et amorem paternalem atque fraternalem adiutorium [768 aar1402] et subsidium more aligatorum prout infra dicetur vobis domino E. Regi Dacie Swecie et Norwegie heredibusque et successoribus vestris futuris temporibus continue exhibebunt et quilibet tempore suo exhibebit cum effectu [et] exhiberi facient et faciet per ligios aut subditos suos quoscunque contra quoscunque alium vel alios cuiuscunque status gradus vel condicionis existant eciam si regia dignitate prefulgeant exceptis presentibus alligatis eiusdem Regis Anglie et al[iis] prout etc. Nec vmquam aliquis eorum erit inimicus E. Regi Dacie Swecie et Norwegie aut heredibus vel successoribus [ suis 10 vestris nec contra vos Regna terras dominia vasallos aut subditos vestros quoscunque seu eorum aliquem stabunt nec eos grauabunt nec quantum in eis est per se uel suos aliosve quoscunque grauari permittant vos E. predictum Regem Dacie Swecie et Norwegie heredes successoresve vestros nec regna terras et dominia vasallos aut subditos vestros quocunque colore Item nos E. Rex prefatus ad similem stipulationem vestrorum comissariorum ambassiatorum procuratorum [et] nunciorum antedictorum solempniter et in verbo Regio promittimus vobis ipsius Regis Anglie nomine ac eidem Regi in vestris personis ac vestro ministerio heredibusque et successoribus suis efficaciore iure ut supra pro nobis heredibus et successoribus nostris quod vassalli et subditi quicunque prefati domini Regis Anglie soceri et patris heredumque et successorum suorum possunt libere secure et absque impedimento seu perturbacione quibuscunque intrare transire morari conuersari et mercandisare tam per terram quam per mare in omnibus terris Regnis et dominijs nostris et abinde libere recedere et ire quocunque voluerint cum rebus et mercandisis suis absque impedimento aresto seu molestacione quacunque saluis tamen deuerijs et iuribus nostris heredumque et successorum nostrorum dominorum principum et aliorum quorumcunque necnon accionibus et iuribus parcium quarumcunque sua putauerunt interesse Item econuerso nos ambassiatores commissarij procuratores et nuncij prefati vice nomine et ex parte domini nostri Regis Anglie antedicti ad similem stipulacionem vestri Regis E. vobis spondemus et solemniter permittimus (dvs promittimus) similibus via modo iure et forma quod vassalli et subditi vestri Regis E. quicunque heredumque et successorum vestrorum possunt libere secure [et] absque impedimento seu perturbacione [769 aar1402] quibuscunque intrare transire morari conuersari et mercandisare tam per terram quam per mare in Regno suo Anglie ac in omnibus terris [et] dominijs ipsius Regis Anglie et abinde libere recedere et ire quocunque voluerint cum rebus et mercandisis suis absque impeticione aresto seu molestacione saluis eciam deurijs et iuribus eiusdem domini nostri Regis Anglie heredumque [et] successorum suorum princi[pum] et aliorum dominorum quorumcunque necnon accionibus et iuribus parcium quarumcunque . . . putauerunt interesse. Item nos E. Rex prefatus ad similem stipulacionem vestram ambassiatorum commissariorum et procuratorum ac nunciorum predictorum solempniter et conformaliter ut supra promittimus pro nobis heredibus et successoribus nostris vobis domini Henrici Regis Anglie nomine ac ipsi domino Henrico Regi et in mediantibus personis vestris et vestro ministerio quod in Regnis dominijs ac terris vestris (dvs nostris) proditores seu traditores dicti domini Henrici Regis soceri et patris vestri (dvs nostri) heredum seu successorum suorum a modo nullatenus debeant sustineri scienter Et econtra similiter promittimus vobis domino E. regi prefato nomine [et] ex parte dicti domini nostri Henrici Regis Anglie nos ambassiatores commissarii procuratores ac nuncij sepefati quod proditores seu traditores vestri successorumque vestrorum in Regno suo Anglie dominijs atque terris ipsius Regis seu successorum suorum eciam nullatenus debeant sustineri scienter etc. Voluimusque insuper nos Ericus Rex necnon nos ambassiatores commissarij procuratores ac nuncij nominibus domini nostri Regis Anglie ac antedictorum [Henrici] principis Wallie et domine P[hilippe] atque Katerine prefate quod omnia et singula predicta si non valeant iure stipulacionis valeant iure . . . . . et omnibus alijs via iure modo et forma efficacioribus quibus poterunt de iure promittimusque insuper nos E. vobis prefatis ambassiatoribus commissarijs procuratoribus ac nuncijs predictis dicti domini Regis Anglie soceri ac patris nostri nomine ac ipsi domino Regi socero et patri nostro in et mediantibus personis vestris ac vestro ministerio pro nobis heredibus et successoribus nostris similibus via modo iure et forma omnia et singula premissa per nos concessa et promissa sicut et prout supra narrantur et promittuntur et recitantur dictis (!) domino Regi Anglie socero et patri nostro heredibus et successoribus suis atque ad sancta dei [770 aar1402] euangelia per nos communiter tacta dolo machinamento et fraude cessantibus quibuscunque seruare iuramus et alterea (dvs preterea) quod me causa doli machinamenti abcencie (!) et alijs excepcionibus quibuscunque in et circa premissa ex nostra certa sciencia eciam expresse renunciamus. Ceterum ad maiorem firmitatem et cautelam securiorem premissorum dirigendo sermonem ad te notarium infrascriptum omni via modo iure et forma quibus possimus efficacioribus de iure promittimus nos nos (!) Ericus Rex prefatus pro nobis heredibus et successoribus nostris tibi notario infrascripto vice nomine et ex parte dicti domini Henrici Regis Anglie soceri et patris nostri ac omnium aliorum quorum interest in ea parte tibi expresse et solempniter stipulanti quod nos prefatus Rex Ericus heredes et successores nostri fideliter seruabimus eidem Henrico Regi socero et patri nostro heredibus et successoribus suis omnia et supradicta per nos concessa et promissa sicut et prout supra narrantur recitantur et promittuntur dolo fraude et machinamento cessantibus quibuscunque Et viceuersa ambassiatores commissarij procuratores et nuncij tibi eidem notario vice nomine et ex parte dicti domini E. regis ac omnium aliorum quorum interest in ea parte tibi expresse et solempniter stipulanti similibus via modo causa iure [et] forma promittimus vice et nomine domini nostri Regis Anglie predicti quod ipse heredes et successores sui omnia et singula supradicta per nos eius nomine concessa et promissa sicut et prout supra narrantur recitantur et promittuntur seruabunt (!) fideliter dolo fraude et machinamento cessantibus quibuscunque. Sane nos nihilominus Margareta regina prefata ad similes firmitatem et cautelam ac pro maiori et in (!) firmiori securitate prescriptis adhibenda premissis sponsalibus et matrimonijs eorumque et cuiuslibet eorum contractibus et contractui necnon ligis aligancijs confederacionibus omnibusque alijs et singulis suprascriptis sicut et prout supra narrantur recitantur conceduntur et promittuntur quatenus ad nos attinet omnibus via causa modo et forma quibus possumus efficacius de iure concensum nostrum imper . . causa eciam expresse presentibus approbamus. Et viceuersa nos ambassiatores commissarij procuratores ac nuncij predicti vobis domino E. Regi prefato heredibus et successoribus vestris similibus via modo causa iure et forma consimiliter [771 aar1402] vice et nomine dicti domini nostri Regis Anglie promittimus ac in nomine ipsius H. regis tactis eisdem euangelijs iuramus quod ipse heredes et successores sui omnia et singula premissa per nos eius vice et nomine concessa et promissa sicut et prout supra narrantur recitantur et promittuntur seruabunt fideliter fraude dolo ac machinamento cessantibus quibuscunque et preterea quod me, causa doli absencie et alijs excepcionibus quibuscunque in et circa premissa ex nostra certa sciencia eciam expresse renunciamus. In quorum omnium fidem securitatem et testimonium nos Ericus Rex ac Margareta Regina Dacie Swecie [et] Norwegie prefati atque nos ambassiatores commissarij procuratores et nuncij ac Katerina antedicta mutuo promiscue et alternatim et hincinde presentibus duplicatis vna cum signo et subscripcione notarij infrascripti sigilla nostra apposuimus Data acta sunt hec prout supra scribuntur in Castro etc. Anno a natiuitate domini etc. m o cccc mo iij mense etc. die etc. pontificatu etc. Bonifacii ix. Indiccione etc. et Regnorum ipsorum Erici regis prefati vij mo etc. et dicti domini Henrici Regis Anglie et Francie iiij to presentibus tunc ibidem etc. et alijs in multitudine copiosa etc. Et ego Thomas etc. clericus Medensis diocesis pronominatus auctoritate apostolica et imperiali notarius anno domini etc. ac annis prescriptorum Regum mense die et loco pontificatu indiccione etc subscriptis premissis sponsalibus matrimonijs et eorum cuiuslibet contractibus contractui dotis dotalicij proposito nupciarum et vitallicij permissioni dotacioni collacioni et promissioni ligis alligancijs confederacionibus eorumque promissis et incremento (!) ac renunciacionibus necnon consensui adhibicioni singulorum aposicionibus omnibusque alijs et singulis prout supra scribuntur narrantur et recitantur vna cum testibus infrascriptis presens interfui eaque sic fieri vidi et audiui ac per alium scribi feci et ad rogatum specialem Regis E. Marg[arete] regine atque Katerine necnon ambassiatorum commissariorum procuratorum ac nunciorum prescriptorum ac de mandato eorumdem in hanc presentem formam redegi, significo quod meo solito et consueto signo in fidem et testimonium premissorum presentibus testibus suprascriptis et alijs in multitudine copiosa ut supra ad premissa vocatis specialiter et rogatis Item nos E. Rex prefatus ad similem stipulacionem vestram comissariorum ambassiatorum procuratorum [772 aar1402] ac nunciorum antedictorum solempniter ac in verbo Regio promittimus vobis ipsius Regis Anglie nomine et eidem Regi in vestris personis ac vestro ministerio heredibusque [et] successoribus suis eficaciori (!) iure et supra quod in casum euentum quo nos E. Rex Dacie Swecie et Norwegie decesseremus sine liberis quod absit deus auertet quod ad Regnum Dacie et Swecie ad Regnum Swecie et Norwegie ad Regnum Norwegie efficaciori et meliori et forciori iure via modo forma quibus poterint eligeri debeant et cum effectu eligent et tenebunt et effectualiter acceptabunt in eorum Reginam dictam dominam Katerinam si superviuat alioquin et eciam post ipsius domine Katerine decessum vnum ex liberis eiusdem inter dictum dominum Henricum principem Wallie et ipsam procreatis sub pena etc. et nihilominus ipsus regnicolas dictorum Regnorum ad sic eligendum in dictum euentum nos facturos curaturos et effecturos iure etc. quo possumus et valemus consimiliter vt supra promittimus et in verbo regio spondemus eciam sub eadem pena. Et sub hijs formis possunt concipi quecunque adicienda . . . . . . . . . . . . Gloriosi principes atque se[re nissimi Reuer[endi]que patres illustres spectabiles atque karissimi domini loquitur de sponsalibus . . . . . . . . . (Resten er endel næsten til ulæselighet utviskede citater av Genesis samt ældre kirkerets-lærere).
Utkast til forbundstraktat mellem kongen av England og kongen av Danmark, Sverige og Norge samt til egteskapskontrakt mellem kong Erik og Philippa av England og mellem hans søster Katerina og Henrik, fyrste av Wales .
Utkast p. papir (utydelig) i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III fol. 24. [773 aar1402] 
1402. A o 3 Hen. 4. Articles of a league.
Colligancia inter Reges subscriptos et eorum Regna In primis Rex Dacie Swecie Norwegie etc. Heredes sui et Regna sua omnem amiciciam beniuolenciam et verum fraternalem amorem Regi Anglie heredibus et Regnis suis futuris temporibus continue exhibebunt et eorum quilibet tempore suo exhibebit nec vmquam aliquis eorum erit inimicus eidem Regi Anglie vel heredibus aut Regnis suis nec contra eos Regna terras dominia vasallos aut subditos eorumdem stabunt nec eciam grauabunt nec quantum in eis est per se uel suos grauari permittant predictum Regem Anglie heredes suos Regna terras dominia vasallos aut subditos eorum quocunque colore et idem Rex Anglie heredes sui et Regna sua omnem amiciciam beniuolenciam et verum fraternalem amorem eidem Regi Dacie Swecie Norwegie heredibus et Regnis suis futuris temporibus continue exhibebunt et eorum quilibet tempore suo exhibebit nec vmquam aliquis eorum erit jnimicus dicto Regi Dacie Swecie Norwegie uel heredibus suis etc. nec contra eos Regna terras dominia vasallos aut subditos suos stabunt nec eciam grauabunt nec quantum in eis est per se uel suos grauari permittent predictum Regem Dacie Swecie Norwegie heredes suos Regna terras dominia vasallos aut subditos suos quocunque colore et eandem amiciciam et verum fraternalem amorem inter se perpetuis temporibus obseruabunt dolo et fraude cessantibus quibuscunque et si de periculis et dampnis que vni Regum prescriptorum seu Regnis suis imminere poterint alteri constiterit hoc quanto cicius id comode fieri [ potest poterit eidem faciat jntimari et quilibet eorum pro bono status et pro fe[licitat]is alterius cum omni diligencia sit fideliter jnclinatus Item in casu quo per aliquem uel aliquos ad extra guerre vni Regum prescriptorum in Regnis suis imposterum inferantur extunc vnus illorum alteri auxilium secundum posse suum fideliter exhibebit Regna eiusdem et dominia vt sua propria defendendo. Item traditores et banniti de Regnis seu dominijs vnius Regum prescriptorum in Regnis seu dominijs alterius scienter non sustineantur. Item mercatores de Regnis seu dominijs vnius Regum prescriptorum cum mercandisis suis ad Regna seu dominia alterius [774 aar1402] libere veniant stabunt (!) conuersentur mercandisas suas exerceant et abinde quando eis placuerit libere recedant sine impedimento seu arresto Saluis tamen juribus consuetudinibus et deuerijs suorum (!) parte ex vtraque. Item Rex Anglie mittat filiam suam suis sumptibus et expensis ad vnum istorum trium Regnorum prout conuenit Regie maiestati. Item Rex Dacie Suecie No[r]wegie mittat sororem suam suis sumptibus et expensis prout decet Regie maiestati. Item assignetur dos domine Philippe secundum leges Regnorum Dacie Swecie et Norwegie. Item assignetur dos domine Katerine secundum leges Regni Anglie. Item si dicta, matrimonia ex v qua . . . . te pretextu mortis alicuius seu aliquorum quatuor personarum presciptarum aut aliquo alio notabili impedimento quod dicta matrimonia in effectum . . . . . . . . . . . . . . . . . saltem . . . . . . llorum inter . . . . rius hincinde superstites contrahatur condicionibus quibus supra amorque Regum prescriptorum et eorum Regnorum callig . . . . . pp . . . . . . . stabiliter et jnuiolabiliter obseruenter et vbicunque post hoc altera parcium predictarum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Item in casu quo Rex Anglie et liberi sui quod deus auert[at] decedant . . . . . . . . . . . ipsa domina Philippa et liberi sui in Regnis Anglie etc. Jure suo secundum leges Anglie gaudeant et habeant ita tamen quod caueatur diligenter per . . . . . . Regem Anglie etc. et [eius] successores quod ipsos incolas Regnorum Anglie etc. legibus iuribus et libertatibus suis gaudere faciant nec inducant ibidem . . . . . . . dacos swecos seu noricos uel alios extraneos ad regendum terras custumas seu officia sed Rex ipse cum indigenis ibidem Regna et dominia prescripta regat et gubernet Et e contra si quod deus auertat jllustrissimum dominum Ericum Regem Dacie Swecie Norwegie etc. sine liberis dece[dere contingat] . . . . . . . . . . . . . . . . . Katerinam . . et Daci Sueci et Norici vnum de liberis quos deus eidem domine Katerine dederit libere et gratanter et . . . . . . . . . . sibi in Regem eligent ita tamen quod caueatur diligenter per eum qui in Regem Dacie Suecie et Norwegie sic electus fuerit quod ipsos incolas Regnorum Dacie Swecie et Norwegie legibus iuribus et libertatibus suis [775 aar1402] gaudere faciat nec jnducat ibidem seu jnducat(!) Anglicos seu extraneos ad regendum terras custumas seu officia sed Rex cum indigenis ibidem Ragna et domina prescripta regat et gubernet. Item pretextu premissorum Rex Dacie Suecie et Norwegie etc. non obligabit Regem Anglie contra Romanum pontificem Bonifacium modernum uel successores suos ibidem verum imperatorem Regem Francie Regem Vngarie Regem Polonie . . . . . . . . . . . ducem Pomeranie ducem Stetinensem duces de Barde[wik?] et Wolgast ducem Sleswicensem comites Holtzacie homines et vasallos suos et amicos suos de Lubek Stralesund Hamburgis Gripeswold et Campen. Velit et dignetur Rex Anglie excipere . . . excipiendos eo modo quo Rex Dacie etc. excipit suos Articuli . . . . . . . Regnis Dacie Swecie et Norwegie (2 kortere linjer ulæselige). Item non sine causa de successione . . . . . . . . . . . . . . jnclitissime domine . . . . . . . . . . . . . matri carissime domine Regine . . . . . . . . . . . . . . . . . consideracione nos . . . . . . sit quod . . . . . . . . . . . . . . . . vasallos seruientes et amicos suos concesserat uel dederat libere et . . . . . . . . . . . . . . . . ipsaquemet domina nostra pro statu sue celsitudinis quoaduixerit dominia . . . . . . forent opida singula valores posteriores ubicunque locorum infra Regna Dacie Swecie Norwegie frequent . . . . . . . . . nomine que et quas eidem inclitissime domine mee illustrissimi quondam. Haquinus quondam Norwegie et Suecie necnon filius suus carissimus dominus Olauus unicus Dacie et Norwegie Rex . . . . . . . . . deus ac eciam
Ligancia inter Reges Anglie et Norwegie ac eorum regna.
[776 aar1402] 
Kong Henrik IV kundgjør, at han har git Richard (Yonge), biskop av Bangor, Sir William Bourgcher, sin kapellan lic. theol. Richard Derham og John Peraunt, Esq., fuldmagt til at underhandle med Isabella (dvs Margareta), dronning av Danmark, Sverige og Norge, om egteskap mellem kong Erik og kong Henriks datter Philippa og mellem kong Henriks førstefødte søn Henrik, fyrste av Wales, og kong Eriks søster Katerina samt om forbund mellem rikerne.
Scotch Rolls 3 Henry IV m. 1. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes IV p. I, s. 31, hvorfra her.
Rex omnibus, ad quos, etc. Salutem. Plasmator hominum ipse Deus, Matrimonii pia consideratione prospiciens, Primo Dominantium Legem dedit, qua et ejus frueretur Bonis, et spem continuaret in Posteris, adjutorii sibi dati libera gaudens Conjuntione, sub sincera dilectionis ac Anime et Corporis unitate, et cujus legalis Conjunctionis Foedere, plerumque provenit, Deo grata Sobolis procreatio, linealis Successio, Consanguineorum hincinde laudabilis Alligantia, Amoris soliditas in Dilectis, et Discordantibus via pacis: Nos igitur, Attendentes quod Serenissimus Princeps, Carissimus Consanguineus noster, Ericus Dei gratia, Rex Dacie, Swecie, et Norwegie, et Dux Pomeranie, prout nobis ex parte sua jampridem extitit intimatum, cum Carissima Filia nostra Philippa Secundogenita, licet nondum annos Pubertatis attingat, Conjungali vinculo sociari desiderat; necnon ut inter Regna predicta, et Regnum nostrum Anglie, hujusmodi affinitatis intuitu, major et firmior Amoris integritas imposterum valeat conservari, per quosdam Nuncios hactenus destinatos hincinde super Premissis, certi sunt modi Tractatus affectuosissime prelocuti, Et nedum super hiis, verumetiam super Matrimonio, inter Primogenitum nostrum Carissimum Henricum Principem Wallie, Ducem Aquitannie, Lancastrie et Cornubie et Comitem Cestrie, et Preclarissimam Dominam Consanguineam nostram Carissimam, Dominam Katerinam Sororem legitimam Domini Erici Regis predicti (divina mediante gratia) contrahendo, Sperantes quoque in illo, per quem omnia Bona succedunt, per hujusmodi tam placabilia tamque accepta Negotia, si fine prospero concludantur, Salutem et Prosperitatem Regnis eisdem, Bonumque permaximum [777 aar1402] toti Christianitati debere futuris temporibus provenire, et ob hoc, quantum in Nobis est, affectuosas in hiis operum efficacias impendere cupientes, De Fidelitate, legalitate, et prudentia, et circumspectione, Venerabilis Fatris Richardi Bangorensis Episcopi, dilecti et fidelis Militis nostri Willelmi Bourghcher, ac dilecti Capellani nostri Richardi Dereham in Sacra Theologia Licenciati, et Johannis Peraunt Servientis nostri ad Arma, plene confisi, Ad Tractandum, Loco, Vice, et nomine nostris, pro Nobis et predictis Henrico et Philippa Liberis nostris predictis, cum Serenissima Domina nostraque Consanguinea dilectissima Isabella Dacie, Swecie, Norwegieque Regina, necnon et prefatis Erico Rege, et Katerina Sorore sua, seu eorum aut alterius eorum in hac parte plenam Potestatem habentibus, ipsorum Nomine et cujuslibet eorumdem, de et super Sponsalibus seu Matrimoniis et Copulis Conjugalibus, inter predictos Ericum Regem et Philippam Secundogenitam nostram, et dictos Henricum Filium nostrum et Katerinam Sororem ipsius Regis Erici, et ad Contrahendum et Perficiendum hujusmodi Sponsalia et Matrimonia, predicto Procuratorio nomine, etiam de expresso Consensu dictorum Liberorum nostrorum coram Nobis tunc presentium, Necnon ad Concordandum et Concludendum cum Regina, Erico Rege, et Katerina prefatis, seu eorum Commissariis, Procuratoribus aut Deputatis, sufficiens Mandatum et Potestatem ad hoc ut prefertur habentibus, de et super Summa Dotis, Dotalitiorum, ac Donationis propter Nuptias, Necnon de Arris et Sponsalitiis largitatibus, et ceteris in hac parte constituendis, eorumque Qualitate et Quantitate, Ac etiam de Terminis, Modis, et Locis Solutionum et Satisfactionum de eisdem, Quorumque Expensis, et sub qua forma debebunt singule Personarum illarum hincinde transmitti, Tractata etiam et Concordata super omnibus et singulis Premissis, quatenus Nos et dictos Liberos nostros tangit, omni Securitate legitima et honesta nostro et eorum Nominibus, etiam fidei Sacramento, firmandum et vallandum, consimilemque Securitatem ex altera parte Petendum, Stipulandum, et Recipiendum, Jurandumque in Animam nostram quod Contractus hujusmodi Ratos habebimus, nec Potestatem presentem dictis Procuratoribus [778 aar1402] nostris Revocabimus, vel aliquod faciemus aut fieri procurabimus, per quod Contractus hujusmodi seu eorum debita Consummatio, in casu quo sic, ut premittitur, concludi contigerit, quomodolibet poterint impediri, Ac etiam ad Petendum Securitatem debitam et sufficientem a Parentibus et Amicis dictorum Erici et Katerine, quod nec ipsi nec aliquis eorumdem a Contractibus hujusmodi discedent aut variabunt, ac similem Securitatem ex parte nostra et quatinus ad Nos attinet Faciendum et Prestandum. Ac Preterea ad Tractandum, Paciscendum, et Concordandum super quibuscumque Amicitiis, Alligantiis, Ligis, ac mutuis auxiliis, inter prefatum Regem Ericum ac Successores suos, ac Regna sua predicta, pro Se, Terris, Dominiis, et Subditis eorumdem ex parte una, et Nos et Successores nostros, et Regnum nostrum predictum, pro Nobis, Terris, Dominiis et Subditis nostris ex altera parte, mutuo ineundis et prestandis, ac de Modo, Forma, Quantitate et Qualitate hujusmodi Auxilii, Subventionis, aut Subsidii, hincinde tempore necessitatis mutuo ministrandorum, Et Communicationibus inter Subditos hinc et inde, tam in Mercimoniis quam aliis Licitis, secure fraternaliter faciendis, Ac omnia alia et singula Faciendum et Excercendum que in Premissis et circa ea necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, et que Nos, aut prefati Henricus et Philippa Liberi nostri, facere possemus, seu aliquis nostrum facere posset, si in Premissis personaliter interessemus aut interesset, etiam si Mandatum magis exigant speciale, Predictos Episcopum, Willielmum, Richardum, et Johannem, ipsos, videlicet, Quatuor, Tres et Duos eorum, nostros veros, legitimos et indubitatos Procuratores, Actores, Factores, Negotiorum gestores, Commissarios, Deputatos, et Nuncios speciales Facimus, Ordinamus, et Constituimus per Presentes, Promittentes in Verbo regio Nos Ratum, Gratum, et firmum perpetuo habituros quicquid, per dictos Procuratores, Commissarios, et Deputatos nostros, aut Tres, aut Duos eorum Actum, Gestum, Conventum, Concordatum, Promissum, Firmatum et Procuratum fuerit in Premissis et quolibet Premissorum, ac contra ea seu earum aliqua non venire, nec in eis variare, sub Ypotheca et Obligatione omnium Bonorum nostrorum presentium et futurorum. [779 aar1402] In quorum omnium et singulorum Testimonium atque fidem, has Literas nostras Patentes fieri fecimus, et Sigilli nostri Magni Appensione muniri. Dat. in Palatio nostro Westm. xxviij die Mensis Junii, Anno Domini Millesimo Quadringentesimo [Secundo,] Et Regni Regis Tertio.
Per ipsum Regem et Consilium.
De engelske sendemænd, biskop Richard av Bangor, Sir William Burchier, Richard of Derham, den engelske konges kapellan, og John Peraunt, Esquire, melder Privy Council, at de St. Jakobs dag (25 juli) kom til Danmark. Dronning Margareta var imidlertid fraværende og opholdt sig i Sverige dels for at underhandle med Preusserne og dels paa grund av en person, som falskelig utgav sig for at være konge av Danmark og Norge og om hvis død paa baalet de tidligere hadde skrevet. Derfor kunde forhandlingerne om egteskap (mellem kong Erik og prinsesse Philippa og mellem fyrst Henrik av Wales og kong Eriks søster Katerina) ikke begynde før 10 oktober. De fik da se Katerina og begyndte at forhandle med dronning Margareta og kong Erik paa Helsingborg slot. Med hensyn til avsluttelsen av et forbund var der imidlertid forskjellige vanskeligheter, som sendemændene utførlig skriver om.
Orig. p. papir i British i Museum, MSS. Cotton. Nero B. III, fol. 20. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, nr. xlix (s. 117-121), hvorfra her. Regest i Regesta dipl. hist. Danicae, 2 Række B. I, nr. 3794. Jfr. L. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England (Hist. Tidsskr. 2 R.#. II), 348 ff.
Reverendi Patres ac magnifici Domini; sincera recommendacione premissa. Scire dignemini quod, licet in festo Sancti Jacobi feliciter, laudato Deo, partibus Dacie applicuimus, tamen propter absentiam Regine, que in finibus ultimis regni Swecie cum Prutenis tractatum habuit, tam circa presentationem persone illius qui falso et ficte asseruit se Regem Dacie et Norwegie, etc., et ejus combustionem, de quibus aliquando vobis scripsimus, quam alia negotia, statum regnorum, etc., concernencia. cum rege Dacie, etc., seu cum ipsa vel eorum Conciliis usque ad decimum diem mensis Octobris proximo preteritum loqui non potuimus. Et tunc visa persona Domine Katerine, prout nostra instruccio omnino voluit, etiam per nos omnes incepimus tractare cum dictis Rege [780 aar1402] et Regina personaliter, in castro de Helsyngburgh super stricto maris transitu situato, super negotiis et articulis nobis commissis. Et, quia in eisdem nostris articulis super liga conceptis, adempta fuit nobis expresse potestas excipiendi personas Dominorum quorumcumque preterquam de presenti alligatos, et reservabatur potestas Domino nostro Regi, et ambassiatoribus Regis Dacie, cum in Angliam venirent cum Domina Katerina, huiusmodi personas expediendi et eas exprimendi; t#nm quia consimiliter reservabatur potestas usque in Angliam de succursu in specie hinc inde ipsis Regibus ministranda, videlicet tam de numero personarum, quam expensis et vadiis earundem, tam etiam propter certos novos articulos, ex parte ipsius Regis Dacie nobis ministratos, super quibus partem in vim instructionis nobis tradite tractandi et eos terminandi non habuimus; igitur ligam, in forma nobis tradita ante huiusmodi expressionem et responsionem ad ipsorum novos articulos, facere nolunt; quam tamen ligam et ipsa matrimonia omnia habere volunt et desiderant, huiusmodi expressionibus et responsionibus sibi factis: - intendunt enim omnimodo, si poterunt, excipere Regem Francie, et plures alios, - ad quas expressiones et responsiones habendas, et pro finali conclusione ipsorum omnium negotiorum, omnimodo voluerunt dicti Rex et Regina, quod duo ex nobis, [ videlicet nos Willelmus Burcher, Miles, et Magister Ricardus de Derham, per nos tamen ad hoc prius electi, et ex causa una cum aliquibus vel aliquo plene instructis ex parte eorum, transiremus ad Dominum nostrum, Regem Anglie; et quod interim alii duo, videlicet nos, Episcopus Bangorensis, et Johannes Peraunt, usque ad expressas declarationem ac responsionem predictas interim in Dacia omnino remaneremus. De quibus inter nos hinc inde ne negotia frustrarentur effectum extat concordatum, premisso ultro citroque sollemniter per stipulationem, quod, usque ad Festum Visitationis Beate Marie Virginis proxime futurum, ipsa omnia negotia tam circa ligam, quam etiam circa ipsa matrimonia, in eisdem terminis prout nunc stant,# nulla interim variatione facta, firmiter stabunt ac suspendentur. Ad quorum executionem et aliorum occurrentium, nos, Dominus Willelmus Burchier, Miles, et Magister Ricardus prefatus, cum omni festinatione per terram versus Dominum nostrum [781 aar1402] Regem ac Reverentias et Magnificentias vestras iter sumus arrepturi. Insuper, quia ex informationibus nonnullorum, veridicarum personarum et religiosarum, ac aliorum, plene intelleximus quod regna Dacie et Svecie non per successionem sed per electionem transeunt, [ intelleximusque insuper, quod ex causis supradictis, ac etiam ex difficultate quam fac . . . . . . . . . . . . . . . . . . in etatem Domine Philippe, secundo-genitam Domini nostri Regis, negotia, ut supradictum est, deberet suspendi, pro securitate eventualiter in ea parte obtinenda, ultra nostram instructionem, ad conditionem partis nostre meliorandam, dedimus articulum continentem hunc tenorem: "Item, in eundem eventum petitur, quod, cum adeo vel plus interest Domini Regis Dacie, et etiam Regine, quam partis nostre, etc., quod successio regnorum predictorum devolvatur et deveniat ad eorum proximos consanguineos quam ad alios, et per conditiones ad dictam Dominam Katerinam et ejus heredes, petitur pro parte nostra quod quatinus efficacius et firmius poterit esse de jure promittatur sollemniter per illos ad quos hec res pertinet, quod in casum et eventum quo Dominus Ericus, Rex prefatus, decedat sine liberis, (quod absit, et Deus avertat!) quod eligere debeant, et cum effectu eligant, unum de liberis (quod Deus concedat!) inter serenissimum Dominum, Dominum Henricum, Principem Wallie, et dictam Dominam Katerinam procreatis. Et primo per omnes Dominos, tam spirituales quam temporales, hic modo presentes et deinde in proximo parliamento per omnes Dominos et status qui in ipso parliamento intererunt, cum roboratione ipsorum sigillorum, in meliori juris forma, cum de jure et etiam in Anglia habetur de consuetudine quod, deficientibus masculis, femine succedant in regno, etc." Et licet, Patres reverendi ac Domini prescripti, iste articulus videatur illicita pactio, quia de successionis futura continuatione; tamen pacisci quod ille succedat qui aliquando de jure est successurus non videtur illicitum, quia, in eventum in quem datur articulus, illi pro quibus paciscitur tam de jure communi quia proximiores in sanguine, quam de consuetudine ibidem, que est ut eligere consueverant unum de regalibus proximiorem, vel unum de liberis - ut continet articulus. Nam cessante jure eligendi ibidem Dominus Rex Dacie modernus, et post eum (si sine liberis [782 aar1402] decedat) dicta Domina Katerina, proximiores sunt ad succedendum in regno Dacie, prout de hoc et de jure dicti Domini Regis in regnis predictis patet in cedula presentibus interclusa ; et etiam datur ex[emplum], ad omnem juris effectum efficaciorem, que exinde sequi poterit vel debebit; et etiam plenius patebit tam de iis quam de aliis in adventu prefatorum Willelmi Burchier et Richardi Derham, qui Reverentias ac Dominationes vestras plenius informabunt. Quas in adjumentum Regis et reipublice conservet Altissimus tempora per longeva! Scriptum in Dacia apud Elsingburgh, secundo die mensis Novembris etc. . . . . . . scripture propter festinum recessum navis.
Vestri semper Ricardus, Episcopus Bangorensis; Willelmus Burchier, Miles; Ricardus de Derham, inclitissimi Regis nostri capellanus; ac Johannes Peraunt, dicti Domini Regis serviens ad arma; ad vota parati.
Reverendis in Christo Patribus, ac Magnificis Dominis, Dominis de Concilio Domini Regis, Londonie estistentibus Dominis precipuis.
Kong Erik meddeler kong Henrik IV at han i anledning av forhandlingerne med England har riksraader fra alle tre riker hos sig, og at han har ønsket 2 juli som termin for forhandlingernes fortsættelse. Videre gjør han opmerksom paa at han kan staa i forbund med forskjellige magter fra den tid, da han ikke vidste at kongen av England hadde nogen datter, og derfor uten forbehold nødig vil indgaa et forbund, som kunde være rettet mot ældre venner. Forøvrig vil han før den nævnte termin ikke træffe nogen bestemmelse med hensyn til sit eller sin søsters egteskap. Han ønsker i alle tilfælde at staa i nøieste venskap med kongen av England. [783 aar1402] 
Orig. p. papir (delvis ødelagt av fugtighet) i British Museum. MSS. Cotton. Nero B. III fol. 26 b. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, nr. L (s. 121-125). Jfr. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England, s. 351 f. Regest i Reg. dipl. hist. Dan., 2 R. I. nr. 3796. Av dette brev er der en avskrift i riksarkivet i Kjøbenhavn, Langbeks Diplomatarium b. XXIII, hvorefter det er trykt i Svenskt Diplomatarium från og med 1401, utg. gen. C. Silfverstolpe I, s. 176 (nr. 241).
Serenissimo Principi ac Domino potentissimo, Domino Henrico, Dei gratia Regi Anglie illustrissimo, fratri nostro carissimo, Ericus, eadem gratia Regnorum Dacie, Swecie, Norwegie, Slavorum, Gothorumque Rex, et Dux Pomeranensis, salutem, et prosperos ad vota successus. Vestre sincere Dilectioni, pro multiplicibus favoris intimi ostensionibus nobis, vasallis, et servitoribus nostris, per fraternam vestram Celsitudinem quampluries exhibitis, et precipue in gratuita exceptione Clerici nostri, Magistri Petri, Archidiaconi Roskildensis, nuperrime cum in Anglia moram traxit, quem vestra Serenitas alias . . . . . . . . . . . ditatu nobis remittere non omisit; necnon de litteris et donatis vestris nobis per ambassiatores vestros in non modici amoris intersignium transmissis, ad eas quas valemus assurgimus gratiarum actiones, in desiderio habendi id cum se tempus obtulerit grata vicissitudine remerceri. Et in casu quo aliqua in regnis nostris pro votis vestre Serenitatis forent, arbitraremur nobis magnam exhiberi sinceri amoris oblationem, si per vestre Magnificentie litteras id nobis intimaretur. Ceterum Princeps nobilissime, de factis ex utraque parte nos et regna nostra concernentibus, de quibus, prout bene novit vestra regia Sagacitas, per nuncios nostros intermedios sepius tractatum est, scire vos desideramus quod, quemadmodum nobis nuperrime scripsistis quod vestri, de plena vestra voluntate informati super premissis, ad nostram presentiam transmitterentur, sic post adventum eorundem vestrorum, jam nuper accercitis ad nos propter hoc politis potioribus trium regnorum nostrorum de Concilio nostro, in presentia honorabilium vestrorum ambassiatorum, nos paratos offerebamus ad tractandum et concludendum de omnibus que inter nos super hujusmodi materia utrobique per nuncios nostros intermedios huc usque tractata fuerant, et, ut speramus, [784 aar1402] in premissis nec ex parte nostra, neque ex parte nostrorum nunciorum, erat repertus defectus, prout probabile fore nullatenus hesitamus: nihilominus tamen speramus quod tam intentio vestre Celsitudinis, quam etiam ambassiatorum vestrorum circa negotia pretacta sit bona et sincera, non obstante quod vestri ad presens nec volebant nec audebant se fortes reddere ad concordandum nobiscum super quibusvis articulis, juxta id quod eisdem commiserat vestra regia Celsitudo, sed articulos aliquos vestre Majestati asserebant reservatos. Speramus tamen quod nullos eis articulos proposuimus nisi eos quos arbitramur consonos fore rationi, et equaliter honestos et proficuos parte pro utraque; quos quidem articulos vestre regie Excellentie, manu eadem scriptos qua sunt presentes, et eisdem inclusos transmittimus, ad finem quod, ipsis articulis coram vestra Celsitudine et sagaci suo Concilio lectis et intellectis, prefata negotia hinc inde desiderata optatum finem, Domino largiente, sortiantur. Et, si Deo, vobis, et Concilio vestro placuerit, omnes predictos articulos eo modo quo positi sunt admittere, ex tunc nobis, infra hinc et proximum festum Visitationis Beate Marie Virginis , quod occurit in crastino Octavarum Natalis Beati Johannis Baptiste; - quod quidem festum pro termino limitavimus ex eo quod factum istud Beate Marie Virgini et Filio Suo committimus, confidentes et sperantes quod taliter inde disponant quatinus Eis sit placabile, nobisque et regnis nostris ex utraque parte [ proficuum et honestum; - rescribere dignemini omnes ipsos articulos vestre fore plenarie voluntatis; quod si feceritis, ex tunc, quanto citius poterimus, ad vestram Celsitudinem ambassiatores [nostros, comites vestrorum , quos penes nos retinemus, cum plena potestate ad concludendum de singulis premissis articulis, transmittemus . Si autem de voluntate vestra, ut premissum [ est , infra predictum tempus super premissis [ rescriptum non sit , ex tunc vestra regia Sagacitas considerare poterit rem ipsam, de qua sermo, ex parte nostra seu nostrorum [ non deficere. Perpendere etenim dignetur vestra Magnificentia in hujusmodi facto moram non partium nostrarum semper . . . . . . . . . . . . . fore fructuosam. Ceterum, regum præclarissime si per nos vel sororem nostram f/oe/dera matrimonialia iniisse voluissemus, contra vos et regna vestra ligam [ faciendo . . . . . . . . . . . . . . . . . [785 aar1402] est, sine dubio contigisset, antequam ad notitiam nostram devenit quod aliquam habuissetis filiam; ex quo considerare poteritis, quod regio nostro nomini non convenit contra amicos nostros, vel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ligam facere, qui nobis et regnis nostris consimilem qualem vestra Caritas exhibuerat amorem fraternalem. Et, si, quod non speramus, vobis non placuerit, ut premissum est, nihilominus libenti animo ob amorem Dei, et vestre inclitissime Celsitudinis, necnon ob spem utilitatis, et honoris regnorum nostrorum, utrobique huc usque cum maritagiis nostri et sororis nostre supersedemus et adhuc . . . . . . . . . . usque ad Festum Visitationis libita . . . . . . . . . supersedere velimus. Et, si alicubi post hoc alias per nos vel sororem nostram f/oe/dera matrimonialia contraxerimus, vel contrahi fecerimus, nihilominus tamen de vestris et regnorum vestrorum amicitiam . . . . sperantes, desideramus corde sincero amicitiam et servitium vestre regie Majestati ubicumque poterimus exhibere, nobis et regnis nostris per vestram inclitam Dilectionem et sua regna gratam reddi vicissitudinem nullatenus hesitantes. Ceterum ambasiatores vestri nobis promiserant quod de liberis vestris, Domino Principe et Domina Philippa, non disponatur aliter, quantum ad sponsalia, infra hinc et Festum Visitationis Beate Marie Virginis sepedictum; et quod duo eorum ad presentiam vestre Celsitudinis se transferant, prescripta tamen articula eidem intimando: alii vero duo hic in regno nostro remaneant, quousque [intellexeri]mus utrum prefata vestra Excellentia nobis infra prescriptum tempus super premissis quidque dignum duxerit remandare. Altissimus vestram regiam fraternalem Celsitudinem dignetur conservare! Datum in castro nostro Helsingburg, anno Domini MCD. secundo crastino Commemorationis Animarum, nostro sub [secreto].
Serenissimo Principi ac Domino, Domino Henrico, Dei gratia Regi Anglie, et Domino Hibernie, fratri suo carissimo, presentetur.
Utkast til egteskapskontrakt mellem kong Erik og prinsesse Philippa og mellem Henrik, fyrste av Wales, kong Henrik IV´s ældste søn, og kong Eriks søster Katerina. Utkastet var indesluttet i kong Eriks brev, foreg. nr.
Orig. p. perg. i British Museum. MSS. Cotton. Nero B. III, fol. 25. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, 125-128. Regest i Regesta dipl. hist. Danicæ, 2 R. I nr. 3795. Jfr. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England (Hist. Tidsskr. 2 R. II), 352 ff.
Articuli super tractatu de matrimonio contrahendo inter illustrissimum Principem, Dominum Ericum, Regem Dacie, Swecie, et Norvegie, ac Ducem Pomeranensem, ex parte una, et nobilem Dominam, Dominam Philippam serenissimi ac illustrissimi Principis, Domini Henrici, Regis Anglie et Francie, filiam legi#timam necnon inclitum Principem, Dominum Henricum, filium primogenitum illustrissimi Principis, Henrici, Regis Anglie, etc., predicti, et nobilem Dominam, Dominam Katerinam, sororem legitimam prefati regnorum Dacie, Swecie, et Norwegie predictorum Regis, sequuntur in hoc modo: In primis, quod serenissimus Princeps, Dominus Ericus, Dacie, Swecie, et Norvegie Rex, ad honorem Dei, et pro bono pacis perpetuo stabiliende inter ipsum et regna sua et prefatum illustrissimum Principem, Henricum, Regem Anglie, etc., et regnum predictum Anglie, et alia sua dominia; necnon propter affectionem quam idem Dominus Rex Dacie, etc., gerit ad nobilitatem domus et sanguinis regalis Anglicane, toto corde affectat et petit instanter prefatam Dominam Philippam in uxorem. Ad quam petendum, et consentiendum in eandem pro parte sua, venerabilem et discretum virum, Magistrum Petrum Lukke, Archidiaconum Roskildensem, suum fecit nuncium et ambassiatorem, absque tamen mandato in [re tali] fieri consueto. Prefatus tamen Magister Petrus asserit quod prefatus Dominus Rex Dacie, etc., [787 aar1402] promisit tractata in hac parte per prefatum inviolabiliter observare. Cujus rei testis est Johannes Paraunt, serviens armorum Domini Regis Anglie, etc., supradicti. Item, ut inter prefatos illustrissimos Principes, et Dominos Reges predictos, et sua regna et dominia predicta, fortius vinculum et majoris conf/oe/derationis et aligantie causa indissolubili contrahentur, ad satisfaciendum in illo requisitioni et voluntati antedicti invictissimi Regis Anglie, affectat idem Dominus Rex Dacie, etc., ut prefatus inclitus Princeps, Dominus Henricus, Princeps Wallie, etc., Henrici Regis predicti ligamine matrimoniali in uxorem legitimam, Dominam Katerinam predictam. Ad contrahendum et componendum ad matrimonium predictum pro parte prefate nobilis sororis sue, prefatum Magistrum Petrum, Archidiaconum, ut prefertur, et non in alia forma destinavit. Qui quidem Magister Petrus facit se fortem sub p/oe/na mortis omnia peracta et concordata in hac parte et tractata [integra] et firma predictum illustrem Principem Regem Dacie, etc., necnon [predictam Dominam] regnorum predictorum Dacie, etc., Reginam, ac etiam sororem suam legitimam habituros, et inviolabiliter observaturos. Item, prefatus Dominus Rex Dacie, etc., promittet bona fide dotare Dominam Philippam uxorem, ut dignitati convenit reginali, prout prefatus Dominus Princeps Vallie dotabit Dominam Katerinam, suam uxorem, secundum quod convenit suo statui et honori, et quod prefatus Dominus Rex Dacie, etc., transmitteret ad Angliam in expensis suis predictam Dominam, sororem suam, ornatam vestibus dotalibus paramentis, et aliis, prout sibi placet, et honori suo conveniat, prout idem Dominus, Rex Anglie, suam filiam ornatam vestibus et aliis paramentis, prout sibi placet, et suo convenit honori, ambassiatoribus et procuratoribus dicti Domini Regis Dacie, etc., faciat liberari, eamque ad Dacie terras mittat suis sumptibus et expensis Item, prefatus Dominus, Rex Dacie, etc., cujusqumque avaritie et ambitionis cecitate repulsa, licet magnas et notabiles summas auri pro maritagio suo, et sororis sue potuit habuisse, preelegit ex causis predictis maritagia predicta mutuo sine aliquo interventu æris aut monete, seu dotis vel donationis, propter nuptias ex una parte et alia gratis contrahere, et absque onere pactionali hinc inde partium predictarum. [788 aar1402] Item, si dictus Rex Dacie, etc., fuerit congrue requisitus in auxilium Domini Regis Anglie, seu filii sui primogeniti Principis Vallie, etc., ad expugnationem inimicorum suorum, sive per terram, sive per mare, cum omni potestate sua faciat Regi Anglie et filio suo supradicto prout sibi vult ab eisdem, si opus fuerit, fieri, et bonus filius dilecto patri, et bonus frater dilecto fratri, tenetur facere. Et similiter Rex Anglie, et filius suus Princeps Vallie, faciant Regi Dacie, etc , vice versa. Item, de modis et articulis alligantie, inter invictissimos Reges predictos et regna ac Dominia sua faciende, dignetur inclitissimus Rex Anglie sufficientem informationem sue regie voluntatis, cum satis ampla potestate hujusmodi alligantiam faciendi; necnon antedictam Dominam Katerinam, sororem legitimam sepedicti Regis Dacie, etc., ex parte nobilissimi Principis Vallie, etc., ambassiatoribus suis versus Daciam ituris conferre. Qui per Dei gratiam, serenissimum Dominam Regem Dacie, etc., cum jure suo et consilio invenient ad omnia media rationabilia pro hujusmodi alligantia, et ad ipsam spectantibus, sincero cordis affectu totaliter inclinatum.
Dronning Margareta takker kong Henrik IV for den maate hvorpaa han har mottat mag. Peter Lykke, erkedegn i Roskilde.
Orig. p. papir (delvis ødelagt av fugtighet) i British Museum. MSS. Cotton. Nero B. III, fol. 23 b. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of King Henry the Fourth I nr. LI (s. 128-130). Regest i Regesta dipl. historiae Danicae, 2 R. I, nr. 3797. I Langebeks Diplomatarium b. XXXIII i riksarkivet i Kjøbenhavn er der en avskrift, hvorefter dette brev er trykt i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, s. 177 f. (nr. 242).
Invictissimo Principi ac Domino, Domino Henrico, Dei gratia Regi Anglie illustrissimo, et Domino Hibernie, fratri nostro carissimo, Margareta, eadem gratia Waldemari, Danorum Regis, filia, salutem, et votive prosperitatis continuum in Domino augmentum.
Gloriosissime Princeps. [789 aar1402] 
Pro multiplicibus vestris beneficiis favoris et dilectionis intersigniis, nobis ac nostris multipl[iciter] exhibitis, et specialiter pro eo quod Magistrum Petrum Lucke, Archidiaconum Roskildensem, dilectum carissimi filii nostri Regis Erici et nostrum servitorem et [Clericum], dum jam novissime penes vestram preclaram presentiam erat, honorifice excepistis, et regali munificentia [ditastis necnon amabi] libus, et caritativis litteris vestris et munere nobis jam missis; de quibus omnibus nos vestram [fraternitatem sinceram dileccionem com]mendare non sufficientes, sibi gratiarum intimas exsolvimus actiones. Verum, Princeps serenissime, si que D[ominationi vestre] grata et accepta partibus forent in istis, de quibus sibi poterimus complacere, ea nobis jugiter de[nunciare velitis] pro summo desiderio et gratitudine nostre mentis. Ceterum in negotiis et tractatibus per prescriptum Magistrum [Petrum Lucke, et] Johannem Parant, inter vos et prescriptum filium nostrum ac regna vestra utrimque jampridem locutis et habitis [comprehe]ndimus ex parte sua vel suorum regnorum nullum esse defectum; et ut ipse filius noster regie vestre Celsitudini de [dictis negotiis et] tractatibus propositum suum et voluntatem per suas litteras fecerat intimari. Et ideo per nos amplior super [hiis] . . . . . . . . . . . . . de presenti, prout credimus, non videtur. Si quid ergo Deo et vobis super premissis ipsi filio nostro remandare placaret, [non dubita]mus quin ipsa regalis Sublimitas satis sagaci industria perpendere studeat quid super hoc partis utriusque [fieri deberet. Sin] autem qualitercumque Deus fieri voluerit ad quevis regie vestre Majestati gratuita nos semper in cunctis . . . . . . . . . . . . . . . . . offerimus et para[tas]. Illud insuper, licet modice reputationis et exiguum, atque in conspectu tanti Pr[incipis] . . . . . . . . . . . . . vestre sincere Fraternitati jam transmittimus gratum nostri intuitu quod velitis accipere, cum plus ex sano [animo] . . . . . . . . processerit quam alicujus pretio donativo. Princeps et frater dilectissime, invictissimam vestram Fraternitatem et [regnum vestrum bonis] successibus et jocundis annuat Altissimus continue prosperari! Scriptum in Castro Helsingborgh [anno Domini millesimo quadringentesimo secundo] . . die mensis Novembris, nostro sub secreto.
[790 aar1402] 
> Serenissimo Principi, Domino Henrico, D[ei gratia Regi Anglie] illustrissimo, et Domino Hibernie, Fra[tri nostro carissimo].
Biskop Richard av Bangor og væbneren John Paraunt skriver til Privy Council, at de i utkastet til egteskapskontrakt har tilføiet den artikel de nævnte i sit foregaaende brev ( av 2 nov., nr. 645 ovenfor), og ber om at faa sendt mere penge.
Orig. p. papir i British] Museum. MSS. Cotton. Nero B. III, fol. 22.. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, nr. LII (s. 130-131), hvorfra her. Regest i Reg. dipl. hist. Danicae, 2 R. I nr. 3801.
Reverendi Patres, illustres ac magnifici Domini; sincera recommendatione premissa. Quoniam que de nove emergunt, et singularia maxime que spirituali nota sunt digna, non immerito signantur, sunt appunctuanda ideo certa que intelleximus in partibus Dacie, que forte Domino nostro Regi et vobis ante recessum nostrum de Anglia plene non claruerunt, in quadem [cedula] presentibus interclusa pro avisamento duximus annotanda. Nosque insuper, in quantum Deus nobis monstravit, periculis in ea contentis volentes obviare, dedimus quemdam articulum ultra nostram instructionem, pro conditione partis nostre melioranda, ad quod tenentur procuratores quicumque, prout alias vobis scripsimus, ad quem aliquantum intelleximus partem aliam se velle inclinare et etiam condescendere. Cui, si Domino nostro Regi et vobis placuerit, sagaciter, more vestri sacri loci solito, poteritis insistere, etc. Ceterum, licet quoad victualia pro tempore more nostro in partibus Dacie sit nobis honorifice provisum, cum, ut nostis, multa alia etiam pro expensis nostris versus partes, quum Domino nostro Regi et vobis placuerit, sunt nobis necessaria; ad que et alia quecumque, ne tanquam mortui a corde dediti simus, dignemur nos habere recommissos. Et, quia Domini Willelmus Bourcher, Miles, et Ricardus de Derham, Domini nostri Regis capellanus, tam de contentis in dicta cedula, quam aliis occasionibus vive vocis oraculo vos noverint [791 aar1402] plenius informare, idcirco, hic sistendo ratam, calamum dictis Reverentiis ac Magnificentiis vestris ulterius non duximus extendendum. Quas ad reipublice regimen et munimen vobis commissum conservet Altissimus feliciter ut optamus, etc. Scriptum in civitate Roskeldensi, in festo Beate Katherine Virginis, etc.
Vestri in omnibus, #Ricardus, Episcopus Bangorensis, et Johannes Paraunt, Domini nostri Regis serviens ad arma.
Reverendis in Christo Patribus ac magnificis Dominis de Concilio Domini nostri Regis, Londonie existentibus, Dominis suis precipuis, etc.
Indberetning fra en av de engelske sendemænd til det engelske raad (Privy Council) om tronfølgen i de tre nordiske riker og om disses forening.
Original eller samtidig kopi paa papir i British Museum. MSS. Cotton. Nero B. III fol. 13-13. Trykt i Styffe, Bidrag til Skandinaviens historia II, s. 109 -114. Nævnt i Norges gamle Love, anden Række 1338-1604 I, s. 32. Jfr. L. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England (Historisk Tidsskrift 2 R. II), 343 ff.
Nota omnino que sequuntur. pro successione Regum. in regnis Dacie, Swecie et Norwegie etc.
Sciendum, quod Regnum Dacie transit per eleccionem liberam, set tamen consueuerunt ibidem semper eligere regales proximiores in sanguine, et si fuerint plures liberi . consueuerunt saltem vnum eorum eligere, qui ipsis eligentibus videtur esse vtilior et sufficiencior, tamen dicitur quod illa talis consuetudo taliter eligendi adeo non artat eligentes . quin eligere possent quemcunque . secundum eorum placitum. Istis sic presuppositis etc. Rex Dacie Waldemarus reliquit tantum duas filias vnam nomine Yngelborgh ex qua descenderat duntaxat vnica filia, patre vero Henrico Duce Magnopolensi, [792 aar1402] et aliam Margaretam, que post mortem patris tamquam vna de liberis fuit electa in Reginam, que adhuc (videlicet anno domini M oCCCC mo nono die mensis Augusti) viuit. set cessit vt Ericus Rex modernus eligeretur, qui alias si mater sua non viueret : de iure communi succederet in regno Dacie, cessante huiusmodi iure eligendi, qui post cessionem Margarete Regine . de consensu matris sue fuit electus, et forte eciam cessit tam ipsa quam dicta Margareta ius suum in quantum poterant ipsi Regi moderno Erico. Item notandum quod . Swecie regnum transit per eleccionem et non per successionem, Set consueuerunt eligere proximiorem regalem, aut vnum de libris, vt supra de de regno . Dacie dictum est, Set regnum Norwegie transit per successionem et non per eleccionem, Set vt sciatis quomodo ista duo regna scilicet Norwegia et Swecia deuenerunt ad Ericum Regem modernum . sciendum est, quod quidam Berigerus fuit Rex Swecie, et quia sine liberis decessit : Ericus frater eius sibi successit et eciam per eleccionem secundum consuetudinem supradictam in dicto Regno Swecie, Et duxit in vxorem Ingelbergh filiam cuiusdam Aquini Regis Norwegie, ex qua genuit quemdam Magnum, filium et quandam .b. filiam, sororem ipsi Magno, quam .b. duxit in vxorem. Albertus dux Magnipolensis qui ex dicta .b. genuit filium nomine eciam Albertum, Et post decessum dicti Aquini et matris sue Ingelberghis predicte . ex parte matris sue deuenit Regnum Nor[wegie] ad dictum Magnum eo quod dictus Aquinus sine masculis decessit, Et in regno Swecie successit dicto Erico patri suo eleccione secuta secundum consuetudinem prescriptam, Ipse vero Magnus haduit quemdam filium nomine Aquinum qui duxit in vxorem dominam Margaretam. Reginam modernam, cui pater suus Magnus dimisit regnum Nor[wegie], et sic ibidem regnauit, et ipse Magnus eius pater retinuit sibi regnum Swecie, et ibidem regnauit quousque iniuriose per potenciam armorum per dictum Albertum filium dicte .b. cum assistencia suorum regnicolorum(!). eo quod eis onerosus erat fuisset captiuatus, quem detinuit in captiuitate per septennium, et vsurpauit idem Albertus sibi regnum Swecie taliter qualiter, et sic regnauit ibidem quousque idem Magnus . sic in captiuitate existens . cessisset sibi regnum, Et deinde vsque ad tempus de quo inferius dicetur, Rebus sic stantibus dictus Aquinus Rex Nor[wegie] filius predicti Magni decessit, [793 aar1402] cui successit in ipso regno Nor[wegie] Olauus eius filius, quem genuit ex dicta domina Margareta regina iure sanguinis, post cuius mortem in vim Senatus consulti Tertulliani , quo cauetur quod mater succedit filio, deficientibus liberis ipsius filii agnatis, Ipsa domina Margareta successit iure sanguinis tamquam proximior de iure ipsi Olauo filio suo, et gaudebat regno totaliter vsque ad tempus infrascriptum, Deinde orta contencione inter ipsam dominam Margaretam tunc plene Reginam tam Dacie quam Nor[wegie] vt dictum est . et prefatum Albertum intrusum in regno Swecie. propter certa terras et castra in bello campestri. captiuatus fuit prefatus Albertus rex instrusus per gentes ipsius domine Marg[arete], quem propter perilitatem (!) ipsa domina Margareta tenuit in carceribus per simile septennium, et quoadusque solueret. lx M marcarum puri argenti intra certum terminum, aut in defectum huius solucionis redderet eidem Margarete possessionem castrorum et regni Swecie, et presertim principalis castri de Stokholmis ipsius regni Swecie, quod in defectum solucionis predicte plene factum est, et ipsa electa fuit libere in ipsius regni Reginam tamquam proximior, in vim dicti senatus consulti et ex vi consuetudinis predicti, quia filius suus Olauus fuit proximior ad succedendum in ipso regno iure sanguinis, cessante iure eligendi, Et sic ipsa domina Margareta deuenit ad regnum Swecie firmissimo, ac legitimo iure. Post que omnia prefata, domina Margareta in vim dicti se[natus]. consulti iure sanguinis in regno Nor[wegie]. Regina, ac in vim ipsius se[natus] consulti et eleccionis inde secute de ipsa facte, ad regnum Swecie eciam regina, cessit omne ius quod habuit in regno Nor[wegie]. prout bene potuit simpliciter, ac eciam omne ius quod habuit in dicto regno Swecio tam ex iure sanguinis, in vim dictorum se[natus]. consulti et consuetudinis . quam ex iure eleccionis prefatorum (!) cessit dicto domino Erico Regi moderno, post quam cessionem admissus est ab omnibus Norwicis in regem Nor[wegie] et electus et admissus per omnes Swecos in Regem Swecie. Taliter enim prescriptus Ericus deuenit ad hec tria regna. secundum quod hucusque sum informatus, et tale ius habet in ipsis regnis, Et cum et si fuero de predictis plenius informatus plenius scribam. Ex istis sequitur quod dictus dominus Ericus durante vita [794 aar1402] sua habet firmum ius in regno Swecie, tum quia electus, et tum ex cessione iuris per dictam dominam Margaretam reginam sibi facta, et liberi sui post eum, cum eligantur . secundum quod consuetum est ibidem fieri, Set animaduertendum est, quod in regno Norwegie quod transit tantum per successionem, et non per electionem : ius habet duntaxat ex cessione dicte domine Margarete, que in vim dicti senatus consulti libere successit Regi Olauo filio suo predicto, quod ius non videtur sibi Erico durare vltra vitam ipsius domine Margarete. cum post eius mortem ius succedendi in ipso regno mero iure deuoluatur ad agnatos proximos predicti regis Olaui, cicius quam ad agnatos et cognatos ipsius domine Margarete. Ceterum licet regnicole dictorum regnorum Dacie et Swecie habeant predictam libertatem eligendi, tamen ipsi regnicole ideo inter alia eligere consueuerunt regales proximiores in sanguine vt supra, ex eo qoud vtplerumque post decessum regum ibidem . ad ipsorum proximorum manus . castra et fortalicia deuenire consueuerunt, propter quorum occupacionem, nisi eligerentur : guerre et dissensiones generarentur, Item si eligeretur huiusmodi proximior ab vno regnorum predictorum Dacie vel Swecie : aliud regnum animabitur ad eligendum eundem propter potenciam et assistenciam regni eligentis. Item in regno Nor[wegie] eciam si per mortem Margarete Regine moderne ius Erici desineret . tamen verisimile est quod propter castra et fortalicia et potenciam, quam habet ex aliis regnis Dacie et Swecie : regnicole Nor[wegie] ipsum Ericum pro tempore suo admitterent, et tenerent pro Rege similiter. et liberos post eum, presertim si eligerentur ad regna predicta Dacie et Swecie propter eorum assistenciam. Item Poloni, et nonnulle ciuitates tractant modo cum Rege Erico pro liga et assistencia et forte pro liberis suis eciam, quod fortificabit non modicum premissam perpetuacionem in se et suis liberis. Item pax, quam ex adunacione modo senciunt predicta tria regna, eciam fortificabit dictam perpetuacionem, qualem pacem ante hec tempora a CC annis non senserunt nec habuerunt diuisa, nec ipsa tria, nec eorum aliquod, set continue opprimebantur querelis importabilibus etc. Et multa alia que supplere dignentur reuerencie ac magnificencie vestre. [795 aar1402] Item ipse dominus Ericus valde dilectus est a regnicolis dictorum regnorum, et ut speramus eciam a deo et sanctis suis . propter eleganciam quam habet tam in personam quam in moribus.
Indberetning fra en av de engelske sendemænd til det engelske raad (Privy Council) angaaende tronfølgen i de nordiske riker.
Orig. p. papir i British Museum. Cotton. MSS. Nero B. III, fol. 18. Slusket utkast paa papir svarende til foreg. nr., hvorfra det dog i enkelte punkter avviker. Nævnt av Styffe, Bidrag til Skandinaviens historia ur utländska arkiver II, s. 114.
Anno 3 H[enrici] 4. Dania
Ven[erabiles] p[atres] Nouisce (!) dignemini. quod regnum Dacie transit per eleccionem liberam. Sed tamen consuetum est ibidem semper eligere regales proximiores in sanguine, et si fuerint plures liberi. consueuerunt saltem vnum eorum eligere, qui ipsis eligentibus videtur esse vtilior et sufficiencior, tamen dicitur quod illa talis consuetudo taliter eligendi adeo non artat eligentes. quin eligere possent quemcunque vellent. secundum eorum beneplacitum etc. [796 aar1402] Istis sic presuppositis etc. Rex quondam Waldemarus Dacie reliquit tantum duas filias vnam nomine Ingelborgh seniorem ex qua descenderat dumtaxat unica filia nomine [-], patre vero Henrico Duce Magnopeliensi qui adhuc vivit et est mater regis Dacie moderni et Katerine sororis sue etc. aliam Margaretam iuniorem, que post mortem patris tamquam vna de liberis fuit electa in Reginam que adhuc viuit regina, set cessit vt Rex modernus eligeretur, qui alias si mater sua non viueret: de iure communi succederet in regno Dacie cessante huius consuetudine eligendi, qui post cessionem dicte Margarete Regine. de consensu matris sue fuit electus, et forte ex ha. ti (!) cesserunt ius suum tam ipsa quam dicta Margarete in quantum poterant ipsi domino Erico regi moderno. Item notandum est quod. regnum Swecie etiam transit per eleccionem et non per successionem, Set consueuerunt eligere proximiorem regalem, aut vnum de liberis, vt supra de regno. Dacie dictum est, Set regnum Norwegie transit per successionem et non per eleccionem, Set vt sciatis quomodo ista duo regna scilicet Nor´ et Swec´ deuenerunt ad Ericum Regem modernum. sciendum est, quod quidam Berigerus fuit Rex Swecie, et quia sine liberis decessit: Ericus frater eius sibi successit eleccione secuta secundum consuetudinem predictam in ipso regno Swecie, Et duxit Ingelborgh filiam cuiusdam Aquini Regis Norwegie, ex qua genuit quendam Magnum, filium et quandam .b. filiam, sororem ipsi Magno, quam .b. duxit in vxorem Albertus dux Magnepeliensis qui ex dict# .b. genuit filium etiam nomine Albertum, Et post decessum dicti Aquini et matris sue Ingelborghis predicte. ex parte matris deuenit Regnum Nor[wegie] ad predictum Magnum eo quod dictus Aquinus sine masculis decessit, Et in regno Swecie successit dicto Erico patri suo eleccione secuta secundum consuetudinem prescriptam, Ipse vero Magnus habuit filium nomine Aquinum, qui duxit in vxorem dominam Margaretam. Reginam modernam, cui pater suus Magnus dimisit regnum Nor[wegie], et sic ibidem regnauit, et ipse Magnus eius pater retinuit sibi regnum Swecie, quousque iniuriose per potenciam armorum per dictum Albertum filium dicte .b. ducem Magnopolensem cum assistencia suorum propriorum regnicolorum. eo quod eis onerosus erat fuisset captiuatus, quem Magnum detinuit [797 aar1402] in captiuitate per septennium, et vsurpauit sibi ipse Albertus regnum Swecie taliter qualiter, et sic regnauit ibidem quousque idem Magnus. sic in captiuitate existens. cessisset sibi regnum, Et deinde vsque ad tempus de quo inferius dicetur, Rebus sic stantibus dictus Aquinus Rex Nor[wegie] filius predicti Magni decessit, cui successit in regno Nor[wegie] Olauus eius filius, quem genuit ex dicta domina Margareta regina iure sanguinis, post cuius mortem en vim Senatus consulti Tertulliani, quo cauetur quod mater succedit filio, deficientibus liberis ipsius filii, et prefertur omnibus ipsius filii agnatis, Ipsa domina Margareta successit iure sanguinis tamquam proximior de iure ipsi Olauo filio suo, et gaudebat regno Norwegie vsque ad tempus infrascriptum, Deinde orta contencione inter ipsam dominam Margaretam tunc plene Reginam tam Dacie quam Nor[wegie]. et prefatum Albertum intrusum in regno Swecie. propter certa terras et castra prefatus Albertus rex intrusus captiuatus fuit in bello campestri. per gentes ipsius domine Marg[arete], quem propter peri[c]litationem ipsa domina Margaretate tenuit in carceribus per simile septennnium, et quoadusque solueret. lx M marcarum puri argenti infra certum terminum, aut in defectum huius solucionis redderet eidem Margarete possessionem castrorum et regni Swecie, et presertim castri de Stokholmys quod est principale ipsius regni, quod in defectum solucionis predicte plene factum est, et ipsa electa fuit libere in Reginam ipsius regni tamquam proximior, in vim dicti senatus consulti et ex vi consuetudinis predicti, quia filius suus Olauus fuit proximior ad succedendum in ipso regno iure sanguinis, cessante iure eligendi. Et sic ipsa domina Margareta deuenit ad regnum Swecie fermissimo, ac legitimo iure etc. Post que omnia prefata, domina Margareta in vim dicti. s[enatus]. consulti iure sanguinis in regno Nor[wagie]. Regina, ac in vim ipsius se[natus]. consulti et eleccionis inde secute de ipsa facte, ad regnum. Swecie eciam regina, cessit omne ius quod habuit in regno Nor[wegie]. prout bene potuit, similiter, ac eciam omne ius quod habuit in regno Swecie tam ex iure sanguinis, in vim dictorum se[natus]. consulti et consuetudinis. quam ex iure eleccionis prefate cessit dicto domino Erico Regi moderno, post quam cessionem admissus est omnibus Norwicis in regem Nor[wegie], et electus et admissus per omnes Swecos in Regem Swecie. Taliter enim prescriptus Ericus deuenit ad hec tria regna. [798 aar1402] secundum quod hucusque sum informatus, et tale ius habet in ipsis regnis, Ceterum si et cum fuero de predictis melius informatus plenius scribam. Ex istis sequitur secundum me quod dictus dominus Ericus durante vita sua habet firmum ius in regno Swecie, tum electus et tum quia ex cessione iuris per dictam dominam Margaretam reginam sibi facta, [et liberi sui post eum, cum elegantur, secundum quod consuetum est ibidem fieri, Set aduertendum est, quod in regno Norwegie quod transit tantum per successionem, et non per eleccionem: ius habet dumtaxat ex cessione dicte domino Margarete, que in vim dicti senatus consulti successit libere Regi Olauo filio suo predicto quod ius non videtur durare vltra vitam ipsius domine Margarete, cum post eius mortem ius succedendi in ipso regno mero iure deuoluatur ad agnatos proximos ipsius regis Olaui, cicius quam ad agnatos et cognatos ipsius domine Margarete. Meo videre, quia parentes succedunt filijs ex quodam priuilegio iuris et stet debiliori iure. quam filij parentibus ss´ de in off´ test´ l. nam et si parentibus quod priuilegium non memini fore transmissibile ad ipsorum consanguineos cicius quam ad consanguineos ipsorum filiorum decedencium, Super quo dignemini videre libros iuris ciuilis et presentim tangentes dictum senatus con[sultum]. ego enim hucusque copiam talium librorum habere non potui etc . Ceterum licet regnicole dictorum regnorum Dacie et Swecie habeant premissam libertatem eligendi, tamen ipsi regnicole ideo inter alia eligere consueuerunt regales proximiores in sanguine vt supra, ex eo quod vt plurimum post decessum regum ibidem. ad ipsorum proximiorum manus. castra et fortalicia deuenire consueuerunt, propter quorum occupacionem, nisi eligerentur: guerre et dissensiones generarentur, Item si eligeretur huius[modi] proximior ab vno regnorum predictorum Dacie vel Swecie: aliud regnum animabitur ad eligendum eundem propter potenciam et assistenciam regni eligentis. Item fertur quod in vim cuiusdam submissionis in Rom[an]a cu[ria] fuit quedam sententia lata quod prefatus Albertus etc. Item in regno Nor[wegie] eciam si per mortem Regine moderne ius Domini Erici desineret etc. tamen verisimile est quod propter castra et fortalicia et potenciam, quam habet ex aliis [799 aar1402] regnis Dacie et Swecie. regnicole Nor[wegie] ipsum Ericum pro tempore suo admitterent in Regem; et pro Rege tenerent pariter et similiter et liberos post eum, presertim si eligerentur ad regna predicta Dacie et Swecie propter eorum assistenciam ut sequitur etc. Item Poloni, et nonnulle ciuitates tractant modo cum Rege Erico pro liga et assistencia et forte eciam pro liberis suis, quod fortificabit non modicum predictam perpetuacionem in se et liberis suis etc. Item pax, quam modo senciunt predicta tria regna ex adunacione, eciam fortificabit prescriptam perpetuacionem, qualem pacem ante hec tempore a .cc. annis non senserunt nec habuerunt diuisa, nec ipsa tria, nec eorum aliquod, set continue ut fertur opprimebantur querelis importabilibus etc. et multa alia que supplere dignentur reuerencie ac magificencie vestre etc. Item ipse dominus Ericus valde dilectus est a regnicolis dictorum regnorum, et ut speramus eciam a deo et sanctis suis. propter eleganciam quam habat tam in persona quam in moribus etc.
Regnskap fra øvrigheten i Aberdeen, bl. a. for de 5 /l-pund/ om aaret, som tidligere hadde været betalt til biskopen av Orknøerne til brød og vin for alterens sakramente, og som fra begyndelsen av 1392 var blit utbetalt til Sir Robert of Logy, kannik i Scone, men som nu indtil kirkens gjenforening skal gives til biskopen og domkirken i Aberdeen.
Register House, Edinburgh. Rotuli Scaccarii Regum Scotorum (Exchequer Rolls). Trykt i The Exchequer Rolls of Scotland III, 579.
Et domino episcopo et ecclesie Aberdonensi, ad sustentacionem unius capellani celebrantis pro animabus domini regis Roberti tercii antecessorum et successorum suorum in ecclesia antedicta, illas quinque libras quas percipere consuevit ecclesia [800 aar1403] Sancti Magni in Orkadia pro vino et frumento ad confeccionem corporis Christi, quesque universalis ecclesia fuerit ad unitatem reducta, ipso domino episcopo fatente receptum super compotum, de duobus terminis huius compoti, v li.
Regnskap for utgifter til maling av en karet til dronning Philippa og til knapper, som en guldsmed har gjort til den samme vogn.
Issue Rolls No. 356, 4 Henr. IV, Michaelmas.
Willelmo Loueney Clerico magne Garderobe domine Regis Jn denariis sibi liberatis ad vices videlicet per manus Thome Kent pictoris rec´ den´ de Willelmo Wexcombe clerico super depiccione cuiusdam charete pro domina Philippa filia domini Regis ordinate C. s et per manus Johannis Gadyer aurifabri rec´ den´ de predicto Willelmo super factura certorum pomellorum pro chariota predicta x li. super officio suo . . . . . . xv li.
[801 aar1404] 
Protokol over forhandlinger i møte av Privy Council, bl. a. angaaende prinsesse Philippas egteskap og hvilket svar man skal gi den danske utsending.
Orig. p. papir i British Museum. Cotton MSS. Cleopatra F. III, fol. 28 b. Trykt i Proceedings and Ordinances of the Privy Council of England, ed. by Sir Harris Nicolas, vol. I, s. 222.
Les matires a demonstrer au Roy Vendredy le jour de Seint Mark. En primes touchant la mariage de ma dame Phelippe coment on doit respondere al ambasiatour de Denmark et sil plest au Roy que icelle matire puisse estre mys en suspence jusques a la feste de Saint Michael ou la entour et ce par certaines causes et colours que pourront estre communez ovec le dit ambassiatour.
Regnskap fra John Peraunt, Esq. for hans reise til Norge og Sverige sammen med biskopen av Bangor for at avtale egteskap mellem fyrst Henrik av Wales og kongen av Sveriges (!) datter samt mellem disse landes konge og kongen av Englands datter. Reisen varte fra 28 juni 1402 til 20 mars 1404 (630 dage).
Exchequer, Foreign Accounts. Nuncii: F. Henry IV, membr. C.
Compotus Johannis Paraunt seruientis Regis ad arma de receptis et vadiis suis missi in quodam viagio in seruicio Regis versus partes Swecie et Northuaye in comitiua Episcopi Bangorensis anno tercio per breue Regis de priuato sigillo suo datum xj o die Maij. anno quinto Thesaurario Baronibus et Camerariis huius Scaccarij directum, irrotulatum in Memoranda de termino Trinitatis eodem anno Regis primo per quod breue Rex de assensu consilii sui mandauit prefatis Thesaurariis et Baronibus quod debite computent cum prefato Johanne Paraunt per sacramentum suum de dicto viagio quod ipse nuper fecit de mandato Regis in nuncio suo ad partes predictas in comitiua predicti Episcopi et denariis Regis per dictum Johannem receptis per hanc causam faciendo eidem Johanni debitam allocacionem in hac parte de talibus vadiis per diem, de die quo recessit de ciuitate Regis London´ versus partes predictas vsque ad suum redire ibidem, qualia alijs seruientibus ad arma eiusdem status [802 aar1404] euntibus in seruicio Regis ad partes exteras ante hec tempora allocata existunt, vna cum custubus racionabilibus pro passagio et repassagio suis maris et de eo, quod per compotum illum per Regem prefato Johanni debitum racionabiliter inuentum fuerit, prefati Thesaurarius et Camerarii eidem Johanni solucionem vel sufficientem assignacionem habere faciant, videlicet de huiusmodi receptis vadiis et expensis, vt infra. Idem recepit compotum de xxvj .li. xiij s. iiij d. receptis de Thesaurario et Camerariis ad receptam Scaccarij xxviij o die Junij termino anno tercio super vadiis suis missi vna cum episcopo Bangorensi et alijs versus partes predictas [ad] tractandum de quodam maritagio inter dominum Henricum principem Wallie et filiam Regis Swecie ac de quodam alio maritagio inter Regem dictorum regnorum et filiam Regis huius fiend´ sicut continetur in pelle memorand´ ad eandem Receptam de eisdem termino et anno et eciam in quadam cedula de particulis hic in thesauro liberata. Summa Rec´ - xxvj li. xiij s. iiij d. Idem computat in vadijs suis proficiscendo in viagio predicto in Nuncio Regis in Comitiua predicti Episcopi Bangorensis versus partes predictas Swecie et Norweye, videlicet a xxviij o die Junij anno tercio, quo die recessit de Ciuitate Regis London´ de mandato Regis causa predicta, vsque xx m diem Marcij anno quinto quo die redijt London´ de partibus predictis, scilicet eundo morando et redeundo in seruicio Regis in viagio predicto in comitiua predicti Episcopi per DC xxx dies, vltimo die computato et non primo - Cv. li, capiente per diem iij s. iiij d. per predictum breue Regis de priuato Sigillo suo supra in titulo huius compoti annotatum et sicut huiusmodi vadia allocantur Ricardo Inworth seruienti Regis ad arma eunti in consimili nuncio Regis ad partes exteras R o xlv to Regis E. tercij R o computatur eciam in dicta cedula de particulis Et in passagio et repassagio suis maris cum hominibus equis et hernesia suis causa viagii predicti - xv li. vj s. viij d. per idem breue Regis sicut continetur ibidem. Summa vadiorum et expensarum - cxx .li. vj s. viij d. Et habet superplus´ - xx/iiiixiij li. xiij s. iiij d. De quibus habiturus est solucionem. vel satisfactionem alium (!) de pretextu [803 aar1404] breuis Regis huius compoti annotat´. Quod quidem breue xvj o die Junij anno quinto liberatur Thesaurario et Camerariis ad Receptam Scaccarij.
Øvrigheten i Stralsund klager over forurettelser fra Englændernes side, og særlig over en viss John Brandon fra Lynn, som bl. a. ogsaa har plyndret deres medborger Johannes Romer, som kom seilende fra Oslo.
British Museum. Cotton. MSS. Nero B. II, fol. 27. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I nr. XCV (s. 258-261), hvorfra her.
Illustrissime Serenitatis magnifico et preglorioso Principi atque Domino, Domino Henrico, Regi Anglie et Francie excellentissimo ac Domino Hibernie, quamgratioso Domino et benignissimo promotori nostro, Consules Stralessundenses humillimi totius humilitatis nostre cum recommendatione reverentialissima ac jugi intendiosissimorum benevolentia nostrorum servientium incessabilem ferventissimamque propertelam. Quammagnifice gratiose Domine, Rex serenissime. Sane quia inter illustrissimos Principes, Dominos Reges Anglie, vestros predecessores, et predecessores nostros, ac utrorumque ipsorum cives et mercatores alterne dilectionis et bone concordantie ab olim previguit sinceritas, qua se benignis favoribus ad alterutrum protactarunt, unde utilitas reipublice, cujus corona vestra regia non solum zelatrix, immo revera adauctrix procla#ma- tur precipua, notabile inter dictos mercatores susceperat incrementum. Cui utilitati reipublice nos, laudifluis predecessorum nostrorum instructi exemplis, merito intenti, licet huiusmodi sinceritatem alterne dilectionis et bone concordantie fovere cordialiter optaverimus, quo non minus adhuc optantes nonnulli tamen vestrarum ipsam in multo lacerarunt per damna, gravamina, et violentias plurimas, presertim et principaliter a Johanne Brandoun, vestro subdito in civitate vestra Lindensi, suosque in hac parte complices, securitate et tranquilla pace utrimque vigentibus, nobis et nostris injuriose pluries illatas; unde alias Majestati vestre regie nostras porreximus litteras, juxta informationem pro tunc nobis [804 aar1404] factam super duarum ablatione navium nostrorum concivium et mercatorum, suorumque bonorum inibi contentorum. At vero iidem concives nostri, certiori de suis ablatis habita inquisitione, nos distinctius pro nunc super eisdem informabant sub modo subsequenti, ut puta quod Anno Domini M oCCC moXCVII., circa festum Omnium Sanctorum , famuli dicti Johannis Brandoun cum suis navibus abstulerunt . . . . . . . . . Nicolai Borins xi. vasa vinorum, de valore lxix. nobilium, et xj. nobiles prompte pecunie nostris concivibus pertinentes et pertinentia; que in dicti Johannis Brandoun usum pervenerunt. Insuper eodem anno, ante festum Dominice Incarnationis , dictus Johannes Brandoun, in portu Lindensi, personaliter recepit in navi Pauli Stenneld xiij. lastas et iiij. tunnas allecium, et iiij c lignorum Voag Henschot, concivibus et mercatoribus nostris pertinentes; quarum lastarum allecium quelibet in foro Lindensi xxij. nobiles, et quelibet centena dictorum lignorum ij. nobiles solvebant. Super quibus bonis premissis sumptus xxvij. nobilium facti sunt, et expense quorum bonorum et sumptuum premissorum summa ad ccc. et xviij. nobiles unus quartus se extendit. Ceterum anno Domini M.CCCXVIII., circa festum Pasche , dictus Johannes Brandoun recepit in portu Bustensi Petro Vranken, concivi nostro, navem sibi et Domino Nicolao Veghe, nostro conconsulari, pertinentem, de valore c. et x. nobilium, et navulum scilicet xc. nobiles de mercibus ejusdem navis derivatum. Item in navi Johannis Romer, ex portu Hasloensi Norvegie velificante, recepit idem Johannes Brandoun in bonis nostri concivis ad valorem viginti nobilium. De quibus omnibus premissis, navi et bonis nostrorum conconsularis, concivium, et mercatorum, nondum quidquam equitatis aut rationis eisdem meminimus refluxisse, licet iidem in bonis vestrorum mercatorum, in quantitate et valore notabilibus interim in civitate nostra frequenter existentibus, se dudum potuissent revelasse: quod tamen permittere nolentes premissa non importuno pertransivimus animo vestre Majestatis regalis contemplatione ac spe pacis et bone concordantie adhuc utrimque confovende, vestrates nostram civitatem visitantes, non obstantibus premissis caritative colligentes cum benigna promotionis pertractatione et honore. Ast precipue vestris regalibus pensatis hortamentis, de quibus littere vestre regie, nuper nobis porrecte, et [805 aar1404] per nos debita reverentia humiliter suscepte, in hec verba cecinere, - et ne ceptis deinceps in nos et nostros hujusmodi benefactis gratuitis desistatis attentius exoramus. Necnon pacis et securitatis concessionibus, in eisdem litteris vestris regiis expressatis, concives et mercatores nostri, hujusmodi cepta benefacta juxta exhortationem et affectum vestrum regalem frequentare volentes, bona sua super regalibus vestris pretacte pacis et securitatis concessionibus versus regnum vestrum Anglie iterato legare assumpserunt; vestri autem, pretactis damnis et violentiis non contenti, ad prefatas vestras regales pacis securitatis concessiones enervandas, ac sinceritatem dilectionis alterne et bone concordantie predicte, spirabant, et quantum valebant conabantur extinguendam. Et, quod dolendum est, dolorem addentes, vulneribus novissima pejora prioribus reddiderunt, concivesque et mercatores nostros non solum bonis et rebus, sed etiam (proh!) corporibus eorum et personis; horride namque submersionis acerbitate aliquos eorum inhuman[iter] interimentes, gravius et multiplicius damnificarunt, prout in cedula papyria lucide continetur presentibus involuta . Que non paucas nostro incussabant pectori molestias, concivibus et mercatoribus nostris damnificatis adeo provocatis, quod per eos incitati vestrorum mercatorum bona in civitate nostra pro nunc existentia poni fecimus sub arresta, eisdem tamen simultate sana et fida conservantia indispersis, super eo quod vestrates, ad quos hujusmodi arrestata bona spectare noscuntur, vestro regali se presentent conspectui, ac erga Majestatem vestram regiam conentur quantum valeant et procurent; ut, si ipsa clementi mota animadversione dictis concivibus nostris et mercatoribus suorum allatorum decreverit responsionem creare condignam, quam intimis affectamus visceribus, vestratum manibus pretacta arrestata libere et integre reaffluant sua bona. Res enim onerosa, et nimirum intollerabile, nobis existit quod vestrates, securitate et pace pro nobis et nostris gavisi, nostros mercatores de die in diem reddunt non indemnes, damna damnis incessanter accumulantes. Placeat igitur, gloriose Domine, Rex serenissime, vestre regali Clementie ad premissa animo pietatis inclinari, nostram attendendo benevolentiam, qua semper ad vestra regalia beneplacita eramus presto, cujusmodi adhuc nos fore affectamus glorie vestre regie humiliter famulandi, ac vestros quantum possumus honoratos [806 aar1404] promotosque habendi, vestre gloriose regalis contemplatione Majestatis. Cui misericorditer intendat ubilibet Rex eternus diutine convalescentie et felicitatis cum salute, vestris tanquam humillime benevolis confidenter precepture quid Majestas vestra regia in premissis facere decrevit; de isto clementem vestram regiam humillime petimus responsivam. Datum Stralesundie, Anno Domini Millesimo quadringentesimo quarto, vicesima tertia die mensis Junii, nostre civitatis sub secreto.
Peder Lykke, erkedegn i Roskilde, melder kong Henrik IV at kong Eriks sendemænd forhaabentlig snart vil kunne drage avsted, samt fortæller om krigen paa Gotland mellem Danskerne og Preusserne.
Orig. p. papir uten segl i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III, f. 23. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, 114-116. Brudstykke i Styffe, Bidrag til Skandinaviens historia II, s. XXXVII.
Inclitissime princeps Regum preclarissime propter certas causas eos hactenus retardantes ambasiatores illustrissimi Regis Dacie Swecie et Norwegie ad vestram regiam celsitudem transituri ante hec tempora congregari nullatenus potuerunt. sed fauente domino in breui parati erunt sic quod ante immediate futuram hyemem. si prospere velis eorum ventus seruierit ad Angliam venire proponunt pro incepti per me negocij votiuo complemento. Ceterum vestram Regiam maiestatem scire desidero quod inclitissimi Rex Dacie etc. prefatus et consanguinea sua carissima domina regina Margareta optata gaudent sospitate in tribus regnis suis pacificeque gubernant. illo prestante per quem Reges regnant. De guerris equidem Prutenorum in Gotlandia scire dignetur ipsa vestra Regia celsitudo quod Pruteni Gotlandiam in septimana palmarum iam proximo preterita nauigio intrantes bastutam quandam ligneam ibidem de nouo per nostros edificatam cum decem milibus armatorum obsidione cingebant. et in tribus aggressionibus ad [ips]am bastutam. centum quinquaginta de nostris [807 aar1404] in ea existentes vltra septingentos Prutenos. cum eorum capitaneo occiderunt. videntes autem residui se contra nostros cum ad tanta multitudine in nul[lomodo] posse proficere inde recesserunt. pro ampliori armatorum numero versus Pruciam transmittentes et sic demum ex abrupto reuersi ad bastutam prefatam. sedecim milia armatorum cum m[a]chinis et maximis gunnis. iterum interfecta per nostros magna eorum multitudine. nondum per vim eam habere potuerunt. tandem tractatum erat inter eos vtrobique. quod nostri bastutam illam cum duabus aliis in Gotlandia per nostros de nouo edificatis igni succendere debebant. et cum rebus harnesijsque suis ad propria remeare. Consequenter per illos de Hensa tractatum est de treugis inter inclitissimum regem Dacie etc. et ipsos Prutenos vsque ad proximo futurum festum sancti Johannis Baptiste obseruandis. necnon de termino in quo ipsi Pruteni ad inclitissimi Regis Dacie etc. presenciam se conferant. ad tractandum de restitucione predicte terre Gotlandie. memorate regie celsitudini per ipsos Prutenos facienda. nec ipsi Pruteni minimum pedem terre infra aliquod regnorum Dacie Swecie vel Norwegie in istis guerris conquesti sunt nec tenent. excepto dumtaxat illo quod ante ipsas guerras in Gotlandia occupabant. Altissimus vestram Regiam maiestatem dignetur incolumem consueruare. Scriptum in castro Hafnensi mensis octobris die secunda. meo sub sigillo.
Vestrorum humillimus Petrus Lucke archidyaconus Roskildensis vestre Regie celsitudini seipsum recommendans.
Inuictissimo Principi ac domino suo gracioso Domino Henrico dei gracia Regi Anglie et Francie et domino Hybernie cum omni Reuerencia presentetur.
Kong Eriks utsendinger til den engelske konge, nemlig biskop Øistein av Oslo, ridderen Ture Bengtsson (Bjelke), Arnbjørn (Sunnulfsson), provst ved Apostelkirken i Bergen, Peder Lykke, erkedegn i Roskilde, Andreas Olavsson og . . . . . . Stensson, riddere melder kongen av England at de paa grund av det haarde vinterveir har utsat sin avreise til vaaren. [808 aar1404] 
Orig. paa papir (delvis ødelagt) i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III, fol. 28. Merker efter utvendig forsegling med 3 segl, i rødt voks, det første et stort biskopsegl. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth I, 406 f. og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401 utg. genom C. Silfverstolpe I, 383 f. (nr. 505). Regest i Regesta dipl. hist. Dan. 2 R. I, nr. 3921. Om aaret se Svenskt Dipl. utg. gen. C. Silverstolpe I, 382 anm. Udtog i Nye Danske Magazin VI, 243. Jfr. L. Daae, Erik af Pommerns Giftermaal med Philippa af England (Historisk Tidsskrift 2 R. II), 356 f.
Inuictissime . . . . . . . . . . humillima nostri recommendacione. Vestre [reg]ie maies[tati sig]nificamus nos continue post iam proxime preteritum festum sancti Michaelis 2 [transire versus Angl]iam paratos oportunj venti graciam que nondum se [nobis] optulit expectasse Preterea ad vestre celsitudinis noticiam tenore presencium [deducimus quatinus si ve]nti votiui nobis arriserit oportunitas omnem fa[uente] altissimo apponamus diligenciam quam possumus ad personas nostras inclitissime m[aiestati vestre quam] celerius presentandum Si vero propter hiemalis seuiciei incl[em]enciam transitus noster pro presenti versus Angliam preclusus nobis fuerit extunc immediate [post futurum mensem Febru]arij cum nobis de vento conuenienti prouiderit altissimus versus vestre magne dignacionis altitudinem iter arripere sine dubio erimus preparati pro [omnium negociorum vestre] serenitatis literis jnuictissimo domino nostro domino Erico dei gracia regnorum Dacie Suecie Noruegie Slauorum Gotorumque regi et duci Pomeranie nouissime [directis content]orum uotiuo complemento. Preterea preclarissime vestre regie dignitati cordis ex intimo fore censuimus humillime supplicandum quatenus eadem cum effectu considerare et . . . . . [dignet]ur vt in iam proximo futuro mense Maij termino videlicet per vestr#am regiam magnitudinem limitato. ipsa negocia preconcepta execucionj votiue ve[litis] mandari. Altissimus regiam vestram maiestatem conseruet suisque processibus semper faueat et assistat. Scriptum sub sigillis trium nostrorum videlicet Episcopi Asloensis Turonis [Benedictj] militis et Petri Lykka archidyaconj immediate subscriptorum jn villa forensi Junacopensi Octavis sancti Martini videlicet mensis Nouembris die decima octaua. Per nos Augustinum permissione diuina episcopum Asloensem. Turonem Benedictj militem Anbernum prepositum ecclesie xij [809 aar1404] apostolorum Bergensis Petrum Lykka archidyaconum Rodskildensem Andream Olaui . . . . . . . . . . em Stenonis milites vestre regie maiestatis humiles seruitores.
Peder Lykke, erkedegn i Roskilde, anholder hos kong Henrik IV om at tiden for prinsesse Philippas avreise maa bli nærmere fastsat.
Orig. p. papir i British Museum. Cotton. MSS. Nero, B. III, fol. 29. Uten forsegling og utenpaaskrift. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of King Henry the Fourth I, nr. CXLII (s. 407 f.), hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401 I, nr. 506. Regest i Reg. dipl. hist. Dan., 2. R. I, nr. 3923.
Invictissime Princeps, regum preclarissime. Humillima mei recommendatione, cum benevoli famulatus, ut teneor, promptitudine in Domino premissa, ad vestre regie Majestatis notitiam tenore presentium deduco quod inclitissimus regnorum Dacie, Swecie, et Norwegie, Gottorum Slavorumque Rex, Ericus, de limitato per vestram Celsitudinem tempore pro transmissione nobilissime filie vestre, Domine Philippe, versus suam presentiam gratanter contentatus; in nullo hesitans de iis que sibi, non solum per vive vestre vocis oraculum mihi factum, verum etiam per scripture seriem, vestra mandavit regia Dignitas aperiri. Ordinatum est igitur de ambassiatoribus suis versus vestre Altitudinis presentiam transituris, sic eis, largiente Domino, fiat quemadmodum tam in ipsius Regis, quam ambassiatorum predictorum litteris, quas presentium offert hac vice bajulus, lucide continetur. Preterea, Princeps nobilissime, impetrata jure de tanta prescriptione mea vestre regie Dignationis venia, eidem in quantum audeo fore [censuimus] humillime supplicandum, quatinus eadem effectualiter mandare dignetur quod antedicte filie vestre transitus versus amantissimum filium vestrum predictum, Dominum Regem Ericum, in tempore per vestram Magnitudinem ad hoc statuto, gaudiose valeat, executioni demandari dignemini; etiam eidem filio vestro super premisso cum latore presentium, quanto citius fieri potest vestre regalis Excellentie per litterarum continentiam [810 aar1404] exprimere voluntatem, ad finem quod eo amplioribus jocunditate et provisione in spe certa penitus ejus gaudiosum adventum valeat expectare. Ceterum, principum metuendissime, aliqua que cartis mancipare non presumo, presentium porrectori, cui credere non dedignemini, viva voce commiseram, vestre declaranda regie majestati. Quam in sospitate votiva manu teneat Benedictus et Gloriosus Ille per Quem reges regnant! Scriptum in villa Junecopensi, sub sigillo nostro, mensis Novembris die xviij.
Per vestre regie Celsitudinis humillimum et devotum oratorem, Petrum Lykke, Archidiaconum Roskildensem.
Kong Erik underretter kong Henrik IV om at de sendemænd, som skulde avsendes til ham, ved storm er blit hindret fra at dra avsted, men at de næste aar skal tiltræde sin færd, samt uttaler forvisningen om, at hans trolovede Philippa vil komme i tilkommende mai maaned.
Orig. p. perg. i British Museum. Cotton MSS. Nero B. III, fol. 27. Uten forsegling. Trykt i Royal and Historical Letters during the Reign of Henry the Fourth, I, s. 409-411, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolphe I, s. 382-283 (nr. 504).
Invictissimo Principi, Henrico, Dei gratia Regi Anglie et Domino Hibernie, fratri nostro, immo patri carissimo, Ericus, eadem gratia regnorum Dacie, Swecie, et Norwegie, Slavorum Gothorumque Rex ac Dux Pomeranensis, salutem et inchoate dilectionis continuum in Christo Domino incrementum. Serenissime Princeps, pater carissime. Pro amoris plenitudine gratuiti nobis per vestram regiam Celsitudinem, non paucis vicibus, et specialiter in novissime vestris nobis transmissis litteris exhibiti et ostensi, vobis admodum astrictos claro nos cernentes intuitu ad eas quas valemus gratiarum assurgimus actiones; jam dicte vestre Celsitudini significantes quod dilectus noster Petrus Lucke, Archidiaconus Roskildensis, impedientibus ipsum in reditu suo de Anglia tam in mari quam in terra guerrarum disturbiis, ac etiam ventorum contrariorum [811 aar1404] impulsibus, ad nostram presentiam in regno Swecie antequam circa festum Assum#ptionis Beate Virginis , cum litteris et responsione sibi per vestram regiam Magnificentiam traditis, non devenit. Quibus per nos leta manu receptis et sane intellectis, in nulloque a relatione sibi, ut asseruit, per vestram commissa regiam Majestatem discrepantibus, incontinenti pro ambassiatoribus nostris pro facto illo versus Angliam ituris fore mandavimus transmittendum; qui, certis de causis, in nostris et trium regnorum nostrum negotiis hinc inde occupati, antequam circa festum Sancti Michaelis immediate jam transactum convenire nullo modo potuerunt. Quibus in unum congregatis, pro viagioque suo paratis, accessum versus Angliam continue venti contrarietas eatenus ademerat. Preterea, inclitissime vestre regie Majestati censuimus declarandum quod, si, favente Illo cui venti obediunt et mare, ipsis nostris ambassiatoribus in brevi ad vota venti arriserit opportunitas, toto se apponant conamine ad vestram Celsitudinem visitandum. Si vero ipsos arrestans induraverit brumalis sevitia, quanto citius post futurum mensem Februarii dissolvantur glacies, ad presentandum se vestre regie Magnitudini omnem quam poterint adhibebunt diligentiam pro inchoati inter nos utrimque negotii votivo complemento. Nec hesitamus, pater carissime, quin eisdem nostris ambaxiatoribus de salvo conductu pro vestris in mari et in terra, tam in exitu, quam in reditu suo versus nostram presentiam, mandare velitis secure provideri. Ea propter, pater carissime, Sublimitati vestre declaramus quod, quemadmodum nobis eadem, tam per litterarum vestrarum seriem, quam per vive vestre vocis oraculi relationem, prefato Archidiachono [Roskildensi] mandastis, sic adventum filie vestre carissime Domine Philippe nobis, annuente Domino, in uxorem tradende, in jam proximo futuro mense Maii, gratanti animo perscolari velimus. Hinc est quod prelibatam vestram Celsitudinem summa exoramus instantia quatinus eadem cum effectuali exsecutione sic disponere dignetur ut antedicta vestra filia ad nostram presentiam, in proximo futuro mense Maii, nobis in litteris vestris assignato, transmittatur, nec dilationem ulteriorum, pater carissime, interponere velitis, quoniam ipsa, prout vestra excellens considerare novit industria, nec nobis nec regnis nostris hincinde quidque proficui poterit importare. In premissis [812 aar1404] igitur disponere dignetur vestra regia Sagacitas, prout inde verisimiliter properari poterint honoris Dei accrescentia, regnorumque et amicorum nostrorum utrobique gloria, robur, et letitia singularis. Et quamvis nonnulli sunt partis utriusque emuli, quibus hujusmodi facti complementum summe displiceret, oppositumque placeret, nihilominus tamen in Domino sperandum est quod neuter nostrum hujusmodi invidis emulisque latentibus mentem sic apponat, quod ipsorum sinistra desideria sui et regnorum suorum profectibus anteponat. Et quia pro presenti predictum Archidiaconum, vestre Gratie dirigi consuetum, non transmittimus, ex eo est quod ipsum in aliorum nostrorum ambaxiatorum comitiva vestre Dilectioni dirigere proponimus, Altissimo largiente. Nec pretereundum nobis est silentio, pater carissime, quanta benevolentie munificentieque gratia eundem singulis vicibus quibus in Anglia fuerat vestra respexit regia Magnificentia; cui et merito nos exinde ad condigna gratiarum rependia decernimus obligatos; corde ex intimo exorantes Altissimum ut statum vestrum regnorumque vestrorum propere de bono in melius augeat et exaltet. Datum in villa nostra Junecopensi, Octava Beati Martini, videlicet mensis Novembris die xviij a, nostro sub secreto.
Utkast til et brev med opregning av Englændernes klager mot Preusserne og Hansestæderne. Deriblandt klages der over at røvere fra Wismar og Rostock 22 april 1393 overfaldt de engelske kjøbmænd i Bergen (§ 19).
Orig. p. papir i British Museum. Cotton. MSS. Nero B. II fol. 10. Trykt i Hanseakten aus England, bearb. von Karl Kunze (Hansische Geschichtsquellen, VI, Halle 1891), nr. 322, hvor paragraftallene er tilsat, og hvorfra det her er trykt.
Ceux sount les pointz et articlez, des queux les lieges nostre seignour le roy eux grevousement [compley]nent envers iceux de Estland et dautres lieux del Hans, cest assavoir: [813 aar1404] 1. En primez, lou les marchauntz dEngleterre usantz les ditz parties soloient de temps, dount memorie ne court, de vendre lour draps en Pruce par certein mesure, cest assavoir lentier drap teignant 42 ulnes et demy drap teignant 21 ulnes: lesqueux gentz de Pruce ore de novel ount ordeignez, que chescun drap entier teignera la mesure de 44 ulnes et le demy drap 22 ulnes, sour peyne de forfaiture dicelle. Par quele ordeignance ency de novel fait les lieges nostre seignour le roy ount perduz chescun an mille livres et pluis; et ceo ad coutume depuis la coronacion nostre tressouverain seignour le roy, qor est, et devaunt, come bien puisse estre declare, si plesir vous soit. Et cest ordeignance ils mettent en execucion sur les draps esteants en les meyns des Engleys et sur nulle autre. 2. Item, les ditz gentz de Pruce ount de novel ordeignez, qen cas qasquns draps esteants en les meyns des Engleys veignent en Pruce, synon que chescun fin dicelles draps soit semy ove la lyste, que icelles draps serront forfaitz, mes que mesme les draps teignent lentier mesure et pluis. Par quele ordeinance iceux de Pruce par lour propre mayns ount prises des gentz Engleys hors de lour mesouns certeins draps a le value de 200 marcs. 3. Item, lou les lieges nostre seignour le roy dussent par droit estre auxi franks et auxi fraunchement user et faire lour achates et vendez de lour merchaundisez en Pruce, come iceux de Pruce sount et fount en iceste roialme: les ditz gentz de Pruce ount de novel ordeignez, que les lieges nostre seignour le roy usauntz les ditz parties ne serrount sy hardy de faire nulle monstre de lour merchaundisez synon en trois jours en la semayne, et en cas qascun fait la contrarie, qil encourage la peyne de 3 marcz chescun temps; et que nulle maner liege nostre seignour le roy soyt sy hardy de faire sa merchandise ove nulle manere estraunger mais soulement ovesque iceux de Pruce, sur grevouse peyne. Et ceste ordeignance ils mettent envers les Engleys et sur nulle autre. 4. Item ils ount ordeignez, que a cele porte, que les lieges nostre seignour le roy ove lour niefs et merchandisez fount lour arrivaille en Pruce, qils en mesme la porte ou lieu ferront vendre de lour merchaundisez et la rechargerount lour niefs, et qils ne soient sy hardy de entrer pluis avaunt en la terre pur sa merchaundise [814 aar1404] faire, sur grevouse peyne ent ordeignance ils mettent en excecucion sur les Engleys et nulle autre. 5. Item ils ount ordeignez que nulle manere marchaunt Engleys ne soit sy hardy de parler ovesque nulle [marcha]unt de icelle pais en la haute chemyn par voie de marchaundise, sur peyne pe encourager [p]eyne de 3 marcz a chescun temps. Et ceste ordeignance ils mettent en execucion sur les Engleys et sur nulle autre. 6. Item ils ount ordeignez, que chescun home Engleys eyant a sa compaigne femme Engleys, qils ne soient sy hardy de attendre en la dite terre, mais outrement voider la terre, sur peyne de forfaiture de toutz lour biens. Et ceste ordeignance ils mettent en execucion sur les Engleys et sur nulle autre. 7. Item ils ount ordeignez, que nulle manere home del terre de Pruce ne soit sy hardy de prendre nulle manere Engleys pur estre en service ove luy; ne que nulle home Engleys eyant a sa compaigne femme de Pruce, qil ne soit sy hardy de teigner nulle hoste dez Engleys, sur grevouse peyne. Et cest ordeinance ils mettent en execucion sur les Engleys et sur nulle autre. 8. Item, lou est ordeigne en Pruce une comune sale pur toutz maners nacions y avoir desport et desduyt, les ditz merchantz de Pruce de malice ount de novel ordeignez, qen cas qascun home de terre de Pruce apporte ove luy ascun home Engleys a dit comune sale pur y avoir desport, que mesme celluy homme de Pruce ency fesaunt encou[ra]gera la peyne de paier 6 barelles beer a chescun temps. Et ceste ordeignance ils mettent en execucion sur les Engleys et sur nulle autre. 9. Item, lou les lieges nostre seignor le roy par verture et auctoritee des lettres patentz nostre seignour le roy avoient license dordeigner en les parties de Pruce entre eux gouvernours et de assembler en manere, come iceux del Hans fount en iceste roialme : les gentz de Pruce ount comaundez et defenduz les lieges nostre seignour le roy, qils ne soient sy hardy de faire nulle manere assemble, congregacion ne nulle ordeignaunce en nulle manere, sur haute peyne ent assis. Et ceste ordeignaunce ils mettent en execucion sur les Engleys et sur nulle autre. 10. Item, lou certeins marchauntz dEngleterre en le haute meer entre Engleterre et Norweye trouvoient certeins merchandises de wrekke et les amesneroient ove eux en Pruce, et a lour [815 aar1404] venue la, les gentz de Pruce meintenent arrestoient les ditz merchauntz Engleys et lour niefs et biens, pistrent devers eux le dit wrekke, et ent firent lour volunte, et puis geitoient les dit mer chauntz Engleis en dure prison, si qils de lour vies furent en doute; et puis eux mettoient a haut et grevouse raumpson, a lour damages de 100 marcz. 11. Item les gentz del Hanz par colour de lour liberties et fraunchises, qils ount dedeynz ceste roialme, [atta]chent a eux certeynz altres gentz alienz pur estre covertz desouthe eux, pur redempcion et fyne faire a [eux] pur lour sengler avauntage; a cause de quelle coverte les ditz alyens, et ils deusent payer au roy nostre seignour pur custome chescune drap 2 s. 9 d., ils ne payent pluys qe 12 d. pur chescune drape, come yceux del Hans font, a tresgrande prejudice et disavauntate au roy. 12. Item ils ount faitez pluisours altres extorcions, mesprisions et damagez as lieges nostre seignour le roy a la value de 20 mille livres et pluys, come par devaunt vous puisse cherement estre declarez et monstrez en especiale, sy plesire vous soit; lesqueux sount escriptez sy desouth. 13. En primes les lieges nostre seignour le roy eux compleynent grevousement de ceo que le skafere de Merlyngburgh en Pruce lan de grace 1402 en la ville de Danske prist par force hors des meyns des merchands Englieys le somme de 904 marcz a cause dune nief de Pruce, qestoit pris par force par les Escotez sour la meir, et puis mesme le nief hors des meyns des ditz Escotez par gentz Englieys estoit pris; la quelle prise ensi fait par les gentz Englieys estoit provez et determynez si bien par devaunt le meyre de Lenne et le courte de admyralle come devaunt le conseille du roy pur bien et legitement estre fait par le propre confession del meistre de mesme le nief. Sour qoi nostre seignour le roy depuis si bien sez lettres de prive seale come sez lettres patentz envoia directez al meistre et scafhere de Pruce teismoynauntz, comment le dit prise estoit legitement fait, eux empriaunt et requerant de restorer sez ditz lieges des ditz 904 marcz ensy deux prisez; as queux lettres de prive seal et patentz nostre seignour le roy les ditz meistre et scaffhere ne voudroient donnere nulle foy ne credence, mez donerent respounce, qun chevalier dEscoce avoit envoiez a eux une lettre touchaunt la dit [816 aar1404] matiere, a quelles lettres ils vodroient donere #pluis foy et credence que a les lettres nostre seignour le roy. 14. Item al temps quant les ambassitours de ceste roialme feurent derreyment en les parties de Pruce de faire traitee et acorde entre eux et ceste roialme, feurent de cere de Poleyne 10 peces a la value de 100 marcz en les meynz de ceux de Pruce, queux estoient prisez hors des meynz des [lieges] nostre seignour le roy par yceux de Pruce et nyent donqs restoiez; a cause quelle les ditz ambassitours lessoient la une certeyne persone de attendre pur y avoir restitucion des ditz peces de cere; nepurquant le dit persone nulle restitucion ent ne purroit avoir, mez les deteygnent a torte. 15. Item 32 niefs de ceste roialme esteantz en les [parties] de Pruce par sys anz passez prestez chargez pur avoir passez en Engleterre estoient arestuz de malice par yceux de Pruce, et eux tenoyent dal feste de chaundeloure tanque al primer jour de Auost ensuant, a lour perdes et damages de mille marcz. 16. Item les ditz merchandes dEngleterre eux compleynent grevousement de ceo que les gentz de Pruce en yceste an passez arestoyent touz les persones Engleys esteauntz en lour parties et lour niefs et biens la esteantz, et ensealerent eyns lour celers ove lour merchandises, et ne vodrent eux passer hors dareste, tanque nostre seignour le roy envoya ses lettres al meistre et scaffhere de Pruce eux requerantz de eux deliverer hors dareste, et qils envoyerent en Engleterre certeynz ambassitours pur monstrer lour compleynt et quelle manoir extorcion que feurent fait a eux par sez lieges, qe restitucion ent serroit [faite#[. Par quelle areste suisdit les ditz lieges nostre seigneur le roy feurent endamagez al somme de 1400 [marcz] et pluis. 17. Item les ditz merchauntdys de Engleterre eux compleynount de ceo que la, ou les ditz merchauntz dEngleterre en yceste an derrein passez feurent al Scone pur le fait de lour merchandis affair, et la les ditz gentz de mesme le Hans saunz cause graunde assaute firent as ditz merchantz et a ceo murdrerent 4 gentz Engleys, as grevouses damages des ditz merchauntz dEngleterre. 18. Item les ditz merchauntz eux compleynent de ceo que les gentz de la ville de Straylesounde del compaygnie de Hans saunz ascune cause sodeynement pristerent touz les merchauntz [817 aar1404] Engleys esteantz en le ville de Straylessounde et eux amesnerent en prisonne; et lour cliefs sibien de lour coffres come de lour meysons par force pristerent et lour ore, argent et biens divers eux ils deteignount, et nulle restitucion ent ne voillent faire. 19. Item en le vigile de seynt George lan de regne le roy Richard secound seszime pluisourz malefeisours et robbours de Wyssemere et Rozstock del compaygnie del Hans forciblement ove graunde navey arrivoient al ville de Northberne en Norwey et mesme la ville par fort assaute gaygnerent et touz les merchantz Engleys et lour biens la esteantz pristerent et lour meysons et habitacions arserent et lour corps a haute raunsoune metterent, com piert par les lettres de saufe conduyt a eux deliverez, as damages et perdes des ditz pleyntifs de 5400 nobles. 20. Item le 14. jour apres la feste de seynt George lan disetisme du dit roy Richard sycome 6 niefs de Engleterre chargez de draps et altres merchaundises feurent seglauntz vers Pruce en le haute mier, la voignoient certeynz gentz des ditz villes de Wyssemere et Rozstock del compaygnie de Hans en diversez veisseaux. et par forte mayne pristerent les ditz niefs ove les merchandises en ycelle, er partie dez genz en ycelle tuerent et partie dispoylerent et metteront a raunsone mesmee les 6 niefs, et les merchandises en ycelle amesneront ove et ent firent departisoun a lour volunte, as damages et perdes de pleyntifs outre les vies de lour gentz tuez de 6500 livres. 21. Item en lan du regne le dit roy Richard 18 sycome une nief dEngleterre chargez de diverses merchandises en Swethe feust seglant vers Engleterre, la vient certeynz genz des ditz villes de Wysmere et Rozstock del compaygnie de Hans en certeynz vesseux et par forte assaute pristeront le dit nief et les merchandises en ycelle, et tueront une merchand Engleys esteant en le dit nief, et une altre merchant Engley esteant en ycelle nief metteront a haute raunsoune, as damages et perdez des ditz pleyntifs outre la vie du dit merchant tuez de 400 livres. 22. Item le 14. jour devaunt le feste du le natyvite de seynt John le baptiste lan disseptisme de dit avyent, que 7 vesseux pesshours dEngleterre estoient sour le meer, la vient certeynz gentz dez ditz villes de Wyssemere et Rozstok de compaygnye de Hans, et par forte mayn oltre seglerent deux des suisditz 7 vesseaux pesshouers, et les altres 5 pesshouers ils pristerent, [818 aar1404] et lez gentz en ycelle despollerent et a raunsoun mysterent et ent firent departison, a lour perdes et damages de mille livres et pluis. 23. Item le feste du le nativite de seynt John lan suisdit roy Richard 20 sicome une niefs dEngleterre chargez des dyverses merchandises en Pruce estoit seglant vers Engleterre, la vient certeyns gentz dez ditz villes de Wysmere et Rozstok del companye del Hans, et par forte assaute pristerent le dit nief et les biens et chateaux en ycelle, et ascunz dez gentz en ycelle tuerent et ascuns dispoilerent et metterent a ransoune, a lour perdes et damages oltre les vies de lour gentz tuez de 644 livres. 24. Item les ditz marchantz dEngleterre eux compleynont grevousement de ceo que les scafhere de Pruce comanda touz les meistres dez niefs de Pruce. qils tienerent touz les Engles, qils purroient encounter sour le meer, si que les ditz marchantz Engleys nosent repeirer a Scone ne a nulle altre lieux pur fair lour marchaundise, a lour perdes et damages de 2 mille livres et pluis. 25. Item ils compleynont grevousement de ceo que les ditz gentz de Pruce ount comandez, que nulle marchant de Holand et Seland ne repere ove nulle manere marchandises hors de Pruce tanque Engleterre sour graunte peyne ent assis; et aucy, que nulle marchant de Holand et Seland ne de nulle altre payes ne amesnez nulle drape dEngleterre de Engleterre tanque ove Pruce, sour payne de forisfaiture de celle drape, as perdes et damages dez ditz marchantz Engleys de mille livres et pluis. 26. Item ils compleynent grevousement de ceo que certeyns marchantz Engleys esteantz en la ville de Straelsound ove certeins marchandises, le darrein jour de mois de May darrein passez lesditz gentz de Straelsound pristerent les ditz marchantz Engleys et lour [bi]ens esteauntz et eux mitterent en dure prison et lour biens et marchandises unqore [d]eteignount, as perdes et damages des ditz marchantz Engleys de 820 livres.
Hermann Grey og Bernhard Stour, eiere av skibet Maryknyght fra Bremen av den tyske Hansa, har klaget over at de utenfor kysten av Norge seilet med et skib lastet med rug, hvetemel, linlerret, voks, erter og havremel, da Thomas Trusbutte fra Lynn og andre sidste midtsommersdags morgen tok deres skib og varer til en værdi av 300 /l-pund/. Kong Henrik IV befaler Nicholas Maudyt, serjeant at arms, at han skal arrestere den nævnte Thomas og andre, som er indviklet i saken, og lægge beslag paa skibet og varerne.
Patent Rolls 6 Henry IV part I, m. 2 d. Engelsk regest i Calendar of Patent Rolls, 1401-1405, s. 513.
Albert Neiller og Oliver Shipper, kjøpmænd fra Danmark og eiere av to skibe, kaldt les Christofres fra Aalborg (Albergh) har klaget over at, da de seilet i nærheten av Norge med sine skibe, som var lastet med voks, mjød, aal, flesk, (spik) av svin, malt, havremel o. a., kom 4 skibe fra Whitby og Newcastle og tok deres varer osv. til en værdi av 840 nobler. Kong Henrik IV befaler John Topclip, serjeant at arms, at undersøke saken.
Patent Rolls 6 Henry IV, part. I, m. 2 d. Engelsk regest i Calendar of Patent Rolls, 1401-1405, s. 512. [820 aar1405] 
Stralsunds av byens raad bekræftede klager over Englænderne, bl. a. (§ 19) at disse i 1403 ved Selø (Seloe) vest for Lindesnes tok et skib fra en mand fra Stralsund.
British Museum. Cotton. MSS. Nero B. IX fol. 48. Trykt i Hanseakten aus England, nr. 345, hvorfra her.
Stralesondenses.
Vobis, invictissimi principis et domini, domini Henrici Anglie et Francie regis ac domini Hibernie, ambassiatoribus, commissariis et nunciis, dominis videlicet Willielmo Esturmy robusto militi et Johanni Kyngton celebri et spectabili magistro et clerico, ad et propter infrascripta et eorum occacione ad Almanie partes destinatis et aliis quibuscumque, quorum dinoscitur interesse, nos consules Stralessundenses dampna, violencias, injurias, interfectiones, homicidia, submersiones hominum, bonorum ablaciones, lesiones, invasiones a predicti domini regis ligeis et subditis, Anglicanis scilicet hominibus, illatas, ingestas, perpetratas et factas nostris civibus in hiis scriptis et per commendabilem virum magistrum Simonem Clovesten, nostre civitatis protonotharium, presencium ostensorem, nostrum in hac parte commissarium, vice et nomine nostri et nostrorum civium ad vos destinatum, acturum et facturum omnia et singula, que nos et cives nostri, si presentes personaliter essemus, facere, agere et dimittere deberemus, in hac forma curamus notificare. - - - - - - - - - - - - - - - - - - 19. Item eodem anno Anglici sumpserunt Bertoldo Eghel nostro concivi ante Seloe in lateribus Norwegie unam navim de 16 lastis, in qua habuit Anglicos pannos et pisces Bergenses. [821 aar1405] 
Lübecks klager over Englænderne, bekræftet av raadet i Lübeck, deriblandt ogsaa § 12, § 15 og § 21-22 over Englændernes fremfærd i Norge.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. IX fol. 35. Trykt i Hanseakten aus England, nr. 329, hvor paragraftallene er tilsat, og hvorfra det er trykt her.
Gravamina Lubicensium.
In presenti rotulo sigillato continentur specifice dampna civium civitatis Lubicensis infrascriptorum ab Anglicis illata, quem magister Henricus de Vredeland prothonotarius civitatis ejusdem, eorundem civium legitimus procurator, ut in procuratorio desuper confecto continetur, offert venerabilibus dominis Willielmo Esturmy militi et Johanni Kyngton, excellentissimi et gloriosissimi domini Henrici regis Anglie et Francie etc. ambassiatoribus, commissariis et nunciis plenipotentibus, petens procuratorio nomine predicto refusionem, restitutionem seu valorem verum bonorum ac dampnorum eorumdem. 1. Primo anno Domini 1402 in quatuor temporibus ante festum nativitatis Christi Anglici, quorum capitaneus fuit Symeke Dedurum de Blackna, sumpserunt in Tynnemunde Anglie quandam navim, cujus nauclerus Meynekynus Meltzink; medietas dicte navis appertinuit Johanni van der Heyde et suo cognato Henrico et valuit 300 marcas Lubicenses. In qua navi idem Johannes et dictus suus cognatus habuerunt 11 lastas allecis, Bertoldus van Northem 4 lastas allecis, Wernerus Hoep 2 lastas, Johannes Luneborc 2 lastas allecis; quelibet autem lasta predictarum protunc valuit 19 nobl. minus 1 fertone. 2. Item prescripto anno post pascha Anglici sumpserunt ante portum Zwen Flandrie quandam navim, cujus gubernator Eghardus Schof, onustam sale, et duxerunt eam in Calys; quarta pars illius navis appertinuit Henrico vame Orde. In predicto eciam sale idem habuit in valore 30 ib. grot. Predictus eciam nauclerus suo juramento obtinuit, dictam navem cum omnibus suis attinenciis et rebus aliis 2400 nobl. valuisse. 3. Item anno predicto prope festum nativitatis beati Johannis baptiste Anglici quandam navim Nicholai Rotermunt invaserunt ipsamque et bona omnia in ea contenta ceperunt et predictum nauclerum ejecerunt. In qua Kerstianus Ghellerstede civis Lubicensis et socius suus Johannes Schilling amiserunt 8 [822 aar1405] astas farine siliginis; quelibet lasta valebat 16 nobl. cum 3 quadrentis sive fertonibus auri; eciam unam cistam cum vestibus et armis in valore 20 nobl. auri. Que omnia sic esse in veritate opidani de Eydenburg in sua apperta litera protestantur, quam dictus Kerstianus apud se dinoscitur retinere. Eciam dictus Reynerus Sallun notarius civitatis Bremensis de predictis informationes dabit clariores. 4. Item prescripto anno Anglici sumpserunt navim Matthie Jungeling navigantem a Campen versus Angliam onustam allece, et duxerunt ad Nyencastelle. In qua sibi sumpserunt in instrumentis ad navem requisitis una cum vitaliciis in valore 50 nobl., quorum medietas concernit Henricum upme Orde predictum et Bertoldum van der Osten. 5. Item anno Domini 1403 post festum pentecoste Anglici sumpserunt navem, cujus nauclerus Engelbertus Bonid; que navis cum aliquibus aliis navibus tunc eciam sumptis navigarunt a Riga civitate Livonie; et optenta navi omnes mercatores cum nauclero dicto eiciebantur. In qua Albertus Lippe civis Lubicensis habuit 18 stro wasses, inter quas 21 frusta circumligata, alia Bremensia erant, ponderantia 14 schippunt et 12 lispunt in Riga minus 2 markpunt cum tali merka. Summa valoris totius 97 lb. 7 s. gross. Postmodum alii homines, qui ad portus suos intentos venerunt, talia bona vendiderunt, prout eciam in Riga ante emebantur. 6. Item eodem tempore Anglici sumpserunt navem Reymari Boytin. In qua dictus Albertus Lippe habuit 1 tunnam bereven cum prescripta merka continentem 5000 pulcri operis 1 quartale et 7 tendeling; quilibet millenarius valuit, sicut eciam in foro aliis tunc solvit, 11 lb. gross. Summa 59 lb. gross. In qua eciam tunna erant 3 tymmer marten et 3 marthen, valor 9 lb. gross. 7. Item in navi dicti Reymari Boytin predictus Albertus Lippe habuit 6 sthro wasses ponderis Rigensis et 5 schippunt; quodlibet pondus unius sthro wasses valuit 44 marcas et quodlibet ex illis 5 schippunt valuit 331/2 lb., quemadmodum Bruggis Flandrie protunc vendebantur. 8. Item Marquardus Wittehovet famulus dicti Alberti Lippen habuit in predicta navi cistas, mattas, vestes, arma plus valencia quam 6 lb. gross. Qui famulus pro omnibus prescriptis bonis a principio tactis emovendis versus Flandriam cum literis consignatis Lubicensibus mittebatur; propter quod eciam aldermanni et [823 aar1405] mercatores suos certos nuncios ad Angliam transmiserunt et predicto Alberto expensas computaverunt. 9. Item prescripto anno scilicet 1403 Anglici invaserunt et sumpserunt quandam navim seu holk, cujus nauclerus Hinricus Weytgot, et abduxerunt in Pleumud Anglie, quam postea dominus rex dicto nauclero restituit carentem tamen malo et suis aliis necessariis instrumentis; quam sic recipere noluit, sed sibi dereliquit tanquam non aptam deportari. In qua Nicholaus Spaen et Johannes Cote quartam partem habuerunt, ac de rebus ipsorum in ea contentis, prout hoc eciam suis juramentis coram consulibus Lubicensibus confirmarunt, in valore 175 nobl. habuerunt. 10. Item eodem anno 1403 sumpserunt navem, cujus nauclerus schipper Lullenhusen, tendentem versus Zwen Flandrie inter Secanam et Caleys, duxeruntque in Caleys, nauclerumque predictum et suos aliquamdiu sicut 16 ebdomades captive detinuerunt; que navis cum fructubus valuit 700 nobl. Matthias van Ghetelde habuit in ea quartam partem, Johannes vame Steene quartam partem, Bertoldus van der Osten et Tymo Boytin quartam partem, predictus autem nauclerus quartam partem. Predicti Anglici fuerunt familiares et populi domini Zomersad, et precipue Johannes Multum custos porte in Calys. 11. Item anno prescripto 1403 Anglici navem, cujus nauclerus Hinricus Weygod, venientem a Sancto Jacobo tendentem versus Zwem Flandrie invaserunt et obtinuerunt. In qua Nicholaus Spaen unam octavam partem habuit valore 93 nobl. Venit autem dicta navis in Plemmud Anglie et cuidam dicto Hanlyn tradebatur. 12. Item anno immediate supra prope festum navitatis Marie Anglici sumpserunt navem Tidekyni Buk prope regnum Norwegie tendentem a Wismaria versus Bergen ibidem; positisque nauclero et suis sine remige in naviculam dictam bood et sue fortune dimissis navem ipsam cum bonis in ea contentis abduxerunt. In qua Wernarus Hoep prefatus quartam partem, Ludikynus Luneborch quartam partem, Reynerus Watewant quartam partem Gobelinus Schoneke octavam partem ac dictus nauclerus oetavam partem habuerunt. Predictus Gobelinus Schoneke et sui heredes in dicta navi in sale 2 lastas valentes 40 marcas Lubicenses et in cerevisia 44 marcas Lubicenses habuerunt. Et ista navis numquam fuit restituta, de quo in principio procura [824 aar1405] torii fit mencio. 900 [!] lastas cerevisie Wysmariensis habuit valoris 21 marcarum Lubicensium sibi per Anglicos in dicta navi receptas. 13. Item anno Domini 1404 prope festum nativitatis beati Johannis baptiste navigavit navis naucleri Engelberti Bonid a Wismaria tendens versus Flandriam, quam Anglici postea prope festum beate Margarete sumpserunt et abduxerunt. In qua Conradus Vloten unam tunnam boni operis habuit valoris 300 marcarum Lubicensium. 14. Item eodem anno in festo palmarum navigavit nauclerus Tymo Zwarte a Wismaria versus Flandriam, et suam navem Anglici de Blackna prope Zwen sumpserunt, nauclerum predictum et suos ejecerunt. Que navis cum fructu valuit 500 nobl.; et in ea Hinricus Gherwer quartam partem, Matthias van Ghetelde quartam partem, Bertoldus van der Oesteen unam octavam partem et Tymo Boytin unam octavam partem, Everherd Mokeke unam octavam partem et dictus nauclerus unam octavam partem habuerunt. In qua eciam navi Jordanus Burmester et Hermanus Burmester 8 lastas cerevisie et in cista insimul valore 80 nobl. habuernnt. Item societas Johannis Rungen in dicta navi habuit 6 lastas cervisie Wismariensis; item in cista 30 nobl. in parata pecunia; item unam tunnam cum pellibus martrinis et ottrinis; item unum cingulum argenteum et aliquos annulos aureos habuit, insimul ad valorem 230 marcarum Lubicensium computata. 15. Item anno eodem Anglici prope Norwegiam sumpserunt navem, cujus nauclerus schipper Wulveke a Rostok, versus Bergen Norwegie tendentem. In qua Hinricus upme Orde sepedictus unam quartam partem valoris 40 nobl. habuit. 16. Item anno eodem in die beate Margarete virginis Anglici receperunt navem Engelberti Bonid ab alia parte portus Schagen et duxerunt in Hull. In qua Conradus de Vloten habuit 4000 pulcri varii operis et 1 quartale valoris 300 marcarum Lubicensium; suum eciam famulum Hinricum de Barum protunc submercerunt et eidem res in valore 100 marcarum receperunt. 17. Item nauclerum Nortyneyer de Lubyk navigantem de Schania versus Angliam cum navi sua Anglici de Hull sumpserunt. Dicta navis cum fructu valuit tunc temporis 800 nobl.; appertinuit autem dicta navis Amelio Luchouwen, Johanni Ghulsouw [825 aar1405] et Bertoldo Ploten, qui dicunt esse manifestum, quodque Anglici predicta persolvere promiserunt. 18. Item anno Domini 1389 Anglici, signanter capitaneus de Hamptoyn, de navi naucleri Mathie Spek de Syrixe navigante a Rotzele versus portum Zwen Flandrie sumpserunt Johanni Crawell 22 vasa vini Poytaviensis, que tamen ante suus famulus Hinricus Breslouwer ibidem vendidit quodlibet vas pro 6 nobl.; causa autem, quare illa vasa vini sic vendita accepit, fuit, ut dixit, quod dictus Hinricus de patria Flandrie extitisset, quod tamen non fuit ita, cum fuerit in Riga Livonie natus et educatus et sua mater hodierna die ibi moratur. Predicta omnia sic esse dicit nota, et probari potest testimoniis sufficientibus huiusmodi fide dignorum aut suo juramento corporali. 19. Item anno presenti utpote 1405 sabbato ante festum nativitatis Marie Proximo transactum Anglici, quorum capitanei fuerunt Laurencius Todbergh morans in Hull et Vleet de Schardenborch et sui socii, quandam navem Hermanni Langen fratris Ricquini Langen ad portum Zwen Flandrie tendentem versus Schotland ante Zudberwiik ibidem prius ejecto dicto nauclero et suis sumpserunt et in Hull duxerunt. Que navis cum fructu valuit 200 lb. grot. et 80 nobl. et civibus Lubicensibus, utpote Nicholao Spaen, Johanni Brekewold, Johanni Schoneberch, Emekyno Brekewold, Riquino Langen prescripto et aliis quamplurimis cum bonis in ea contentis appertinuit, ut probari potest legitimis documentis. Et nos proconsules et consules imperialis civitatis Lubicensis ob rogatum consivium (!) nostrorum prescriptorum sigillum nostrum in pleniorem fidem, utpote quod omnia suprascripta dampna ac ex eis emergencia sic, ut premittitur, coram nobis acta, recitata, producta et probata sunt, presenti rotulo ex certa scientia fecimus et mandavimus apponi. Datum anno Domini 1405 in die beati Martini episcopi. 20. Item anno domini 1389 circa festum purificationis Marie incole de Plemmude navim Nicholai Timmermann onustam 48 lastis allecis protunc valentibus quelibet 6 libras Anglicas sumpserunt ante Hampton, dictasque lastas vendiderunt in Veigmude et venditis eisdem navem solam cum suis attinenciis prefato Nicholao Timmermann reddiderunt. Appertinuerunt autem dicte laste allecis Conrado Vinken, Gherardo Glambeken et Gherardo [826 aar1405] Buwman, Lubicensibus civibus, et Wernero Heynour civi de Drelborch ducatus Ghelrie, qui predictis bonis tunc et protunc fuerunt et sunt spoliati. 21. Item Anglici et incole de Kramer et Scardeburgh sumpserunt mercatoribus Bergensibus Norwegie navim quandam a Flandria navigantibus cum bonis onustam valentibus prima emptione 300 lb. grot. et 20 lb. grot., duxeruntque ad predictas duas civitates ipsorum. Que navis appartinuit nauclero dicto Rodewold, quem cum omnibus suis familiaribus et omnibus mercatoribus extra navem ejecerunt etc. 22. Item Anglici de Blackna, quorum capitaneus Jon Gudfrid van Busteen, ante Kermessund per 12 miliaria a Bergen Norwegie sumpserunt de quadam navi de Davantria navigante et fugata ad terram per dictos Anglicos in bonis valore 200 marcas Lubicenses, et duxerunt in Kermessund; in qua navi eciam societates civium Lubicensium aliqua bona habuerunt etc. 23. Item Anglici invaserunt unam navem naucleri Ploth velificantem a Wismaria onustam cervisia Wismaryensi ejectoque dicto nauclero cum suis nullo penitus salvato abductisque cervisia aliisque rebus inibi contentis. Inter quas Johanni van der Linden decem lastas cervisie prescripte sumpserunt protunc centum nobl. in valore debito facientes.
Overenskomst sluttet mellem Sir William Esturmy og John Kington, kannik i Lincoln, paa kong Henrik IV´s vegne og utsendinger fra Hansestæderne Lübeck, Bremen, Hamburg, Stralsund og Greifswald, angaaende forurettelser som Tyskere har øvet mot Englændere; deriblandt er ogsaa en klage over engelske kjøbmænds tap, da Vitaliebrødrene plyndret Bergen 1393, samt ved plyndringer av skibe ved Marstrand, Langesund og Sæløerne.
Trykt efter Hakluyt, The Principal Navigations, Traffiques & Discoveries of the English Nation (ny utgave, Glasgow 1903) II, 55-67.
This Indenture made betweene the honourable Sir William Esturmy knight, and John Kington clearke, procurators, messengers, and commissioners sufficiently deputed and authorized by the most mighty Prince, Lord Henry, by the grace of God king [827 aar1405] of England, & France, and lord of Ireland, for the performation of ye things underwritten, on the one part: & the hon. personages M. Henry Uredeland, M. Riman Salum chief notaries, Thederic Knesvolt secretary, M. Simon Clovesten chief notary, and John Zotebotter citizen, being sufficiently made and ordained procurators and messengers, on the behalfe of the cities of Lubec, Bremen, Hamburg, Sund, and Gripeswold, for the demanding & obtaining severally, of due reformation, and recompense at the hands of our saide sovereigne lord the king, and of his messengers and commissioners aforesayde, for all injuries, damages, grievances, and manslaughters, any wayes unjustly done, and offred severally by the liege people and subjects of our soveraigne lord the king, unto the commom societie of the marchants of the Hans, and unto any of the Citizens, people and inhabitants of the saide cities aforesaide whatsoever on the other part, Witnesseth: That betweene all and every of the saide Procuratores, messengers, and Commissioners, by vertue of the authoritie committed unto them; it hath bene and is appointed, concluded, and decreed: that the liege marchants and subjects af our said soveraigne lord the king, and the marchants of the common societie of the Dutch Hans aforesaide, from hencefoorth for one whole yeere and seven moneths immediately next ensuing and following, shalbe permitted and licenced friendly, freely, and securely, to exercise mutual traffike, and like marchants to buy & sell together, one of, and unto another, even as in times past, namely, in the yeere 1400. and before that time also, they have bin accustomed to exercise mutuall traffike and marchandise, an to buy and sell. Also the saide William and John agreed and consented, that they themselves, or some other perhaps to be appointed in this behalfe by their saide lord the king in their stead, shall upon the first day of the moneth of May next to come, with the continuation of the dayes following, at the towne of Dordract in Holland, or upon any other terme or termes, then perhaps to bee limited, competently satisfie, and performe convenient recompence unto the saide common societie, citizens, people, and inhabitants of the cities aforesaide, and also of other cities, townes, and villages of the Hans, of and for all injuries, damages, grievances, and drownings, or manslaughters done and committed, as they alleage, against them, delivered and exhibited in written [828 aar1405] articles, unto the above named William and John, or els heereafter to bee delivered and exhibited, either by the same procurators or by some others, which shall perhaps be authorized in their stead, or by the messengers procurators and commissioners of other cities, townes, and places of the Hans, in equall and like maner and forme, even as at the saide terme limited, or then perhaps to be proroged, there is appointed by the said William and John, reparation, reformation, and recompence unto the inhabitants of Prussia, and Livonia, for the injuries, damages, and grievances unjustly done and committed against them by the liege people and subjects of the saide soveraigne lord the king, in the presence of the mightie lord the Master general of Prussia, in his land of Prussia, as in certain letters indented, bearing date in the castle of Marienburgh in Prussia the eight day of the moneth of October, in the yeere of our lord 1405. and being made and written about the reparation, reformation, and recompence of such like injuries etc. (the tenour whereof ought here to be understood as if it were inserted) it is more manifestly contained. It was furthermore promised by the said William and John, that they should not inforce nor compell the citizens, people, or inhabitans of the common society of the Hans, or of the above named cities, or of any other cities of the Hans aforesaid (having received sufficient information of their dwelling and place of abode) to more diffucult or district proofes of their Articles of complaints alreadie exhibited, and in the foresaide termes to come, to bee exhibited, then unto the inhabitants of the lands of Prussia and Livonia, according of the forme of the Indentures above mentioned. Moreover the saide William and John doe promise, that so soone as they shall come into the kingdome of England, and before the presence of their king, they shall provide, that all and singular the priviledges graunted unto the marchants of the saide Hans by the renowmed kings of England, and confirmed by the said Soveraigne lord the king that now is, must, according to al their contents, be inviolably observed by the said soveraigne king and his subjects: and also, that from henceforth nothing is unjustly to be attempted, upon any occasion, pretense, or colour, by the saide Soveraigne Prince, and the inhabitants of the realme [829 aar1405] of England, to the prejudice of the sayde priviledges. They shall provide also, that all things heretofore attempted and practised against the saide priviledges, shall, by reasonable amendement and just reformation, utterly be abolished. But if after the date of these presents (which God forfend) within the space of the said one yere and seven moneths prescribed any damages, injuries or grievances, in ships, goods, or persons, should, either by the English and the inhabitants of England be unjustly inflicted upon the cities, and marchants of the cities, townes, and places of the Hans aforesaid, or by any marchants or others of the cities or townes of the saide Hans, either unto the English, or unto any of inhabitants of that Realme, upon any fained pretense whatsoever, all and singular the foresaid messengers, commissioners, ambassadours, and procurators have promised, that all such damages, injuries and molestations so inflicted by them who shall offer and commit them, must bee reformed and amended, after the very same forme and manner, that in the like case reformation, reparation and amends of injuries, damages, and molestations committed by the English against them of Prussia is to be performed, according unto a certaine clause contained in the letters above mentioned, which beginneth: Ceterum ne per etc. In English: Howbeit least that etc. continuing unto that clause: Et ut prescripta omnia etc. In English: And that all the covenants above written etc. It was also concluded betweene the foresaide messengers, commissioners, and procurators, and with one generall consent agreed upon, that if from the first day of the moneth of May next to come, within one whole yeere following, some convenient, just, and reasonable reformation be not performed unto the parties injuried and damnified generally above mentioned, in regard of their damages, molestations, and injuries: them, within three moneths after the saide yeere bee expired, the marchants of the Hans cities aforesaid are bound, whithout any molestation, perturbation, and impediment whatsoever (none other intimation or admonition being necessarie in this behalfe) to avoyde (and if no lawfull impediment shall hinder them) to abstaine and depart from the Realmes and dominions of the said Soveraigne king of England, whit their marchandize and other goods bought or gotten within the space of the saide three moneths: and also the [830 aar1405] English likewise in all respects shall avoide, abstaine, and depart from the territories and dominions of the Hans cities aforesaide. Also it was promised by the saide William and John, that at the terme appointed, namely upon the first of May next following, or at some other terme or termes then limited or to bee limited, there must be made a due recompense, and a proportionall satisfaction, for all those persons of the land of Prussia, Livonia, and of the cities, townes, and other places of the Hans, who have unjustly bene drowned, and slaine by the English: and that according to the tenour of a certain schedule written concerning a recompense to be had in regarde of the saide persons drowned and slaine, and presented unto them by Albertus Rode consul of the citie of Thoren, and by the forenamed procurators and messengers of the cities aforesaid, they must faithfully and effectually, to the utmost of their abilitie indevour, for the obtaining of the saide recompense and amends. In witnesse whereof (these letters of Indenture remaining in the possession of the saide William and John the messengers, procurators, & commissioners of England aforesaid, and left in their custodie, by the above named procurators and messengers Henri Rimarus, Thedericus, Simon, and John Sotebotter, of their certaine knowledge and assurance) and for the full confirmation and testimonie of al the premisses, the foresaid procurators and messengers have put to their seales. Given in the towne of Dordract the 15. day of Descember in the yere of our Lord 1405. William Esturmy knight, and John Kington canon of Lincolne (being in this behalfe sufficiently authorized and deputed as Ambassadours, procurators, messengers and commissioners, by our said soveraigne lord the king, namely in regard of the molestations, injuris and damages unjustly done and committed against the liege people and subjectes of the foresaide most excellent Prince and lord, Lord Henry by the grace of God king of England & France, and Lord of Ireland, by the communalties of the cities of Wismer and Rostok underwritten, their common councel being assembled for the same purpose, et authorized also, and as well closely as expresly maintained and ratified, by the whole companie of the common society of the marchants of the Dutch Hans) doe, in this present diet at the towne of Hage situate in the countrey of Holland, being appointed for the very same occasion, [831 aar1405]  demaund of you Syr John de Aa knight, and Hermannus Meyer deputies for the cities of Wismer and Rostok, and sufficiently ordeined by authority requisite in this behalfe, to be the procurators and messengers of the said cities, that convenient, just, and resonable satisfaction and recompense may certainely and effectually be done unto the injuried and endamaged parties, who are specified in the articles under written. Imprimis, that about the feast of Easter, in the yeere of our Lord 1394. Henry van Pomeren, Godekin Michael, Clays Sheld, Hans Howfoote, Peter Hawfoote, Clays Boniface, Rainbek, and many others, with them of Wismer and of Rostok, being of the societie of the Hans, tooke, by maine force, a ship of Newcastle upon Tine, called Godezere sailing upon the Sea towards Prussia, being of the burthen of two hundred tunnes, and belonging unto Roger de Thorneton, Robert Gabiford, John Paulin, and Thomas de Chester: which ship, together with the furniture thereof amounteth unto the value of foure hundred pounds: also the woollen cloth, the red wine, the golde, and the summes of money contained in the said ship amounted unto the value of 200. marks of English money: moreover they unjustly slew John Patanson and John Russell in the surprising of the shippe and goods aforesaid and there they imprisoned the sayde parties taken, and, to their utter undoing, detayned them in prison for the space of three whole yeeres. Item, that in the yeere of our Lorde 1394, certaine persons of Wismer and Rostok, with others of the Hans their confederates robbed one Richard Horuse of Hull of divers goods and marchandizes in a ship called the Shipper Berline of Prussia, beeing then valued at 160. nobles. Item, that in the yeere of our Lorde 1395. Hans van Wethemonkule, Clays Scheld, Godekin Mighel, and one called Strotbeker, by force of armes, and by the assistance of the men of Wismer and Rostok, and others of the Hans, did upon the Sea neere unto Norway, wickedly and unjustly take from John Tutteburie, five pieces of waxe, foure hundred of werke, and halfe a last of osmundes, and other goods, to the value of foure hundred seventie sixe nobles. Item, in the yeere of our Lorde 1396. one John van Derlowe, Hans van Gelder, and other their complices of the Hans [832 aar1405] villainously and unjustly tooke a shippe of William Terry of Hul called the Cogge, with thirtie wollen broad clothes, and a thousand narrow clothes, to the value of 200. pounds. Item, in the yeere of our Lorde 1398. one John van Derlowe, Wilmer, Hans van Gelder, Clays Scheld, Everade Pilgrimson, and divers others of the Hans, did upon the Sea neere unto Norway villainously and unjustly take a shippe of John Wisedome of Hull called the Trinitie, with divers goods and marchandizes, namely oyle, waxe, and werke, to the value of 300. pounds. Item, in the yeere of our Lord 1399. one Clays Scheld, and others above written of Wismer and Rostok, with certaine others of the Hans, their confederates, wickedly and unjustly took from one William Pound marchant of Hull, two cakes of waxe, to the value 18. poundes, out of the ship called the Hawkin Derlin of Dantzik. Item, in the yeere of our Lord 1394. one Goddekin Mighel, Clays Scheld, Storbiker, and divers others of Wismer and Rostok, and of the Hans, wickedly and unjustly tooke out of a ship of Elbing (the master whereof was called Henry Puys) of the goods and marchandizes of Henrie Wyman, John Topcliffe, and Henry Lakenswither of Yorke, namely in werke, waxe, osmunds, and bowstawes, tho the value of 1060. nobles. Item, in the yeere of our Lorde 1393. certaine malefactors of Wismer and Rostok, with others of the Hans, their confederats, wickedly and unjustly took out of a ship of Holland (the master whereof was called Hinkensman) 140. woollen clothes (the price of one of the which clothes was eight nobles) from Thomas Thester of Yorke, and a chest, with armour, silver and golde of the foresaid Thomas, to the value of 9. pounds. Item, in the yeere of our Lord 1393. certaine malefactors of Wismar and Rostok, and others their complices of the Hans, wickedly and unjustly tooke from one Richard Abel of London woollen cloth, greene cloth, meale and fishes, to the value of 133. li. 6. s. Item, in the yeere of our Lorde 1405. about the feast of S. Michael, one Nicholas Femeer of Wismer marchant of the Hans, with the assistance of other his complices of the Hans aforesaide, wickedly and unjustly tooke from one Richard Morley citizen of [833 aar1405] London five last of errings, besides 32. pounds, in the sea called Northsound. Item, in the yeere of our Lord 1398. about the moneth of September, one Godekin Wisle, and Gerard Sleyre of Wismer and Rostok, with others of the Hans, their confederats wickedly and unjustly took out of a ship of Prussia (wherof the master was named Rorebek) from John Seburgh marchant of Colchester two packs of woollen cloth, to the value of an 100. markes: from Stephan Flispe, and John Plumer marchants of the same town two packs of woollen cloth, to the value of 60. pounds: from Robert Wight marchant of the same towne, two packes of woollen cloth to the value of an 100. marks: from William Munde marchant of the same town, two fardels of woollen cloth, worth 40. li. et from John Dawe, and Thomas Cornwaile marchants of the same towne, three packs of wollen cloth, worth 200. marks. Moreover they took and imprisoned certaine English men, which were in the said ship, namely William Fubborne servant unto John Diere, Thomas Mersh servant unto Robert Wight, which Thomas paid for his ransome 20. nobles of English money, William Munde marchant of the towne aforesaide, which William, by reason of the extremity of that imprisonment, lost the sight of his eyes, and Thomas Cornwaile, marchant of the foresaide Towne, which Thomas paide for his raunsome twentie nobles. Item, in the yeere of our Lorde 1394. certaine malefactors of Wismer and Rostok, upon the coastes of Denmarke and Norway, beneath Scawe, and at Anold, took Thomas Adams and John Walters marchants of Yermouth: and Robert Caumbrigge and Reginald Leman marchants of Norwich, in a certaine shippe of Elbing in Prussia (whereof one Clays Goldesmith was master) with divers woollen clothes of the saide Thomas, John, Robert, and Reginald, to the value of one thousande marks English, and carried the persons and goods aforesaide, away with them: and the said Thomas, John, Robert, and Reginald they imprisoned at Courtbuttressow, and there detained them, untill they paide an hundred markes for their redemption. Item in the yeere of our Lorde 1401. some of the inhabitants of Wismer and of Rostok wickedly tooke at Longsound in Norway, a certaine shippe of West-Stowe in Zeland (the Master whereof was Gerard Dedissen) laden with diverse goods and mar [834 aar1405] chandises of John Hughson of Yermouth, namely with the hides of oxen and of sheepe, with butter, masts, sparres, boordes, questingstones and wilde werke, to the value of an hundred marks, and do as yet detaine the said things in their possession, some of the Hans being their assistants in the premisses. Item, in the yeere of our Lorde 1402. certaine of the Hans, of Rostok, and of Wismer, tooke upon the coast of England, neere unto Plimmouth a certaine barge called the Michael of Yarmouth (whereof Hugh ap Fen was the owner, and Robert Rigweys the master) laden with bay salt, to the quantitie of 130. wayes, and with a tousand canvasse clothes of Britaine, and doe as yet detaine the saide goods in their possession, the said Hugh being endamaged, by the losse of his ship, and of his goods aforesaid 800. nobles and the mariners loosing, in regard of their wages, canvas, and armour, 200. nobles. Item. in the yeere of our Lord 1405. certaine malefactors of Wismer wickedly and unjustly tooke, in a eertaine port of Norway called Selaw , a ship of Yarmouth (the owner whereof was William Oxney and the master Thomas Smith) laden with salt, cloth, and salmon, to the value of 40. pound, and doe as yet detaine the said ship and goods in their possession, some of the Hans their confederates ayding and assisting them at the same time. Item, in the yeere of our Lord 1395. one Godekin Mighel, Clays Scheld, Stertebeker, and other their accomplices of the Hans tooke upon the sea a certain ship of one John Dulwer of Cley, called the Friday (whereof Laurence Tuk of Cley was master) and conveighed the said ship unto Maustrond in Norway, and the saide Master and mariners they robbed of divers commodities, namely of artillery, furniture, and salt fishes being in the same ship, to the value of 500. nobles. Item, in the yeere of our Lord 1395. Godekin Mighel, Clays Scheld, Stertebeker, and other their accomplices of the Hans, unawfully tooke upon the sea a certaine ship of one William Bets of Cley called the Margaret (wherein Robert Robines was master) and conveyed the ship it self unto Mawstrond in Norway, and there robbed the master and his partners of divers commodities, namely of artillerie, furniture, and salt fishes, to the value of 400. nobles, and one of the said masters mates they maliciously drowned. [835 aar1405] Item, in the yeere of our Lord 1395. about the feast of the nativitie of S. John Baptist, the forenamed Godekin and Stertebeker with others their accomplices of the Hans, unlawfully took upon the sea a certain ship of Nicholas Steyhard and John Letis of Cley called the Nicholas (wherof John Prest was master) and conveyed the said ship unto Mawstrond, and there robbed the said master and his companie of divers commodities, namely of furniture and salt fishes, being in the said ship, to the value of 320. nobles. Item, in the yeere of our Lord 1395. about the feast aforesaid, the said Godekins and Stertebeker, & their companions of of the Hans unjustly took upon the sea a certaine ship of Thomas Peirs of Cley called the Isabel (whereof William Noie was master) and conveyed it into Mawstrond, and there robbed the said master and his company of divers commodities, as namely of furniture, and salt fishes, being in the said ship, to the value of 406. nobles. Item, in the yeere next above mentioned, upon the Saterday, about the forsaid feast, the fornamed Godekins and Sterte beker, and other their accomplices of the Hans unlawfully took upon the sea, a certain ship of one Thomas Lyderpole of Cley, called the Helena, wherein Robert Alwey was master, and also wickedly and unjustly drowned in the bottom of the sea divers commodities, as namely salt fishes, together with the ship it selfe. Item, in the yeere of our Lord 1398. about the feast of S. Michael the archangel, the forsaid Godekin & Stertebeker, with other their confederats of the Hans, took at Langsound in Norway a certain crayer of one Thomas Motte of Cley, called the Peter, (wherein Thomas Smith was master) et the foresaid crayer they vickedly and unjustly caried away, being worth 280. nobles. Item, in the yeere of our Lord 1395. about the feast of the nativitie of S. John Baptist, the forenamed Godekin and Stertebeker, and others of the Hans unjustly tooke a certain ship of Simon Durham, called the Dogger-ship, and the Peter of Wiveton, laden with salt fishes (whereof John Austen was master) upon the coast of Denmarke. And they caried away the saide Dogger, with the furniture thereof, and the forsaid salt fishes, to the value of 170 pound. Moreover, the master, and 25. ma [836 aar1405] riners in the same ship they maliciously slewe, and a certaine ladde of the saide Dogger they caried with them into Wismer. Item, in the forsaid yeere, and about the feast aforesaid, the forenamed Godekins and Stertebeker, with other their com#- plices, unjustly tooke upon the sea a certaine ship of Thomas Lyderpole, and John Coote of Wiveton: and the master and mariners which were in the saide shippe, they villanously slue, among whom they put to deat one Simon Andrew, the godsonne, nephew, and servant of the foresaid Simon Durham. Which ship, with the goods and furniture that were therein was worth 410. nobles. Item, in the very same yeere, about the feast aforesaid, the forenamed Godekins and Stertebeker et other their complices wickedly spoiled a certaine ship of the foresaid Simon Durham called the Dogger, wherein Gervase Cat was master, lying at an anker, while the companie were occupied about fishing, and likewise unjustly tooke away with them the salt fishes, and furniture of the said ship. Moreover, the master and his company that were in the said Dogger they beate and wounded, so that they utterly lost their fishing for that yeere, the master and his said companie being endamaged thereby, tho the summe of 200. nobles. Item, in the yeere of our Lord 1396. the foresaid Godekins and Stertebeker, and other their complices unjustly tooke upon the sea a certain crayer, called the Buss of Zeland, which one John Ligate marchant, and servant unto the forenamed Simon Durham had laden in Prussia, on the behalfe of the said Simon, to saile for England, and spoiled the said craier, and also tooke and caried away with them the goods and marchandises of the said Simon, being in the foresaid ship, to the value of 66. pounds. Item, in the yeere of our Lord 1397. certaine malefactors of Wismer and Rostok, with certaine others of the Hans, tooke a crayer of one Peter Cole of Zeland, called the Busship, which Alan Barret the servant and factor of the forsaid Simon Durham had laden with masters, sparres, and other marchandize, for the behalfe of the said Simon, and unjustly took from thence the goods of the said Simon to the value of 24. pounds, and caried the same away. Item, in the yeere of our Lord 1394. certaine malefactors of Wismer and others of the Hans unjustly tooke upon the sea, [837 aar1405] and caried away with them a packe of woollen cloth of the foresaid Simon, worth 42. pounds, out of a certain crayer of one Thomas Fowler of Lenne being laden and bound for Dantzig in Prussia. Item, pitifully complaining the marchants of Lenne doe avouch, verifie, et affirme, that about the feast of S. George the martyr, in the yeere of our Lord 1394 sundry malefactors and robbers of Wismer et Rostok, and others of the Hans, with a great multitude of ships, arrived at the towne of Norbern in Norway, and tooke the said town by strong assault, and also wickedly and unjustly took al the marchants of Lenne there residing with their goods and cattels, and burnt their houses and mansions in the same place, and put their persons unto great ransoms: even as by the letters of safeconduct delivered unto the said marchants it may more evidently appeare, to the great damage and impoverishment of the marchants of Lenne: namely, Inprimis they burnt there 21. houses belonging unto the said marchants, to the value of 440. nobles. Item they tooke from Edmund Belyetere, Thomas Hunt, John Brandon, and from other marchants of Lenne, to the value of 1815. pounds. Concerning this surprise Albertus Krantzius in the sixt book of his history of Norway, and the 8. Chapter writeth in maner following. - - - - Thus farre Krantzius. [Chronica Regnorum Aquilonarium, Argentorati 1546, p. 749 ff.]. Item, pitifully complaining, the foresaide marchants avouch, verifie, and affirme, that upon the 14. day after the feast of S#. George, in the yeere of our Lord next above written, as 4. ships of Lenne, laden with cloth, wine, and other marchandises, were sailing upon the maine sea, with all the goods and wares conteined in them, for Prussia, sundry malefactors of Wismer and Rostok, with others of the Hans, being in divers ships, came upon them, and by force of armes and strong hand tooke the said ships, with the goods and marchandises contained in them: and some of the people which were in the saide foure ships, they slew, some they spoyled, and others they put unto extreame ransomes. And carying away with them those foure ships with the commodities and marchandise therin, they parted stakes therwith, as them listed, to the great impoverishment & losse of the said marchants of Lenne, namely in cloth of William Silesden, Tho. [838 aar1405] Waterden, Joh. Brandon, Joh. Wesenham, & other marchants of Lenne, to the value of 3623.li. 5.s. 11.d. Item, pitifully complaining the foresaid marchants doe affirme, that one Henry Lambolt and other his adherents, in the yeere of our Lord 1396. tooke upon the maine sea betweene Norway and Scaw , one crayer laden with osmunds, and with divers other marchandises, perteining unto John Brandon of Lenne, to the summe and value of 443.li. 4.s. 2.d. Moreover, they tooke from John Lakingay 4. lasts and an halfe of osmunds, to the value of 220.lib. 10.s. Item, the foresaid marchants complaine, that certain malefactors of Wismer, with other their complices of the Hans, in the yeere of our Lord 1396. tooke Thomas Ploket of Lenne, out of a certaine ship sailing upon the maine sea towards Sconeland (whereof James Snycop was master) cloth and other marchandise, to the summe and value of 13.lib. 13.s 4.d. Item, the above-named marchants complaine saying, that certaine malefactors of wismer, with others of the Hans society, in the yere of our Lord 1397. wickedly and unjustly took out of a certaine ship of Dantzik (whereof Laurence van Russe was master) from Ralph Bedingam of Lenne, one fardel of cloth worth 52.li. 7.s. 6.d. Also, for the ransome of his servant, 8.li. 6.s. 8.d. Item, they tooke from Thomas Earle divers goods, to the value of 24. pounds. Item, the foresaid marchants complaine, that certaine malefactors of Wismer & Rostok, with others of the Hans, in the yeere of our Lord 1399. wickedly & unjustly tooke one crayer pertayning unto John Lakinglich of Lenne, laden with divers goods and marchandise pertaining unto sundry marchants of Lenne, namely from the forenamed John one fardel of cloth, and one chest full of harneis, and other things, to the value of 90.lib. Item, they took out of the foresaid ship from Roger Hood, one fardel of cloth, and one chest with divers goods, to the value of 58.lib. Item, from John Pikeron, one fardell of cloth, and one chest with divers goods, to the value of 440.lib. Item, from Andrew Purser one fardell of cloth, and one chest with divers commodities therein, to the value of ten pounds. Item, the above-named marchants complaine saying, that certaine malefactors of Wismer & Rostok, and others of the [839 aar1405] Hans, Namely, Godekin Mighel, Henrie van Hall de Stertebeker, with other of their confederates, in the yeere of our Lord 1399. wickedly and unjustly took from John Priour of Lenne, out of the ship of Michael van Burgh, namely 160. nests of masers, worth 100.lib. 13.s. 4.d. Item, 30. furres rigges of Kaleber woorth 13.s 4.d. a piece, the summe totall amounting to 20.li. Item, 20. furres wombys of Kalebre worth ete. Item, one girdle of silver, and one dagger adorned with silver worth 30.s. Item, two coates, and one long jacket, and other goods, to the value of 30.s Item, he paide for his ransome 4.lib. 13.s. 4.d. Unto all and singular the articles above-written, the ambassadors of England aforesaid do further adde, that the doers and authors of the damages, injuries, and robberies set down in the articles above written, (of whom some are named in particular, and others in general) performed and committed all those outrages, being hired thereunto at the expenses and charges of the common societies of the cities aforesaid. And that the inhabitants of every houshold in the foresaide cities (ech man according to his ability) wittingly & purposely set foorth one, two, or more men, for the very same expedition, wherein all and singular the foresaid trespasses were committed. The foresaid English ambassadors doe exhibite the articles above-written unto the procurators of the cities of Wismer and Rostok aforesaid: leave and libertie being alwayes reserved unto the said ambassadors, to enlarge, or to diminish, or to expound all, or every, or any of the said Articles whatsoever, so often as it shall seeme expedient unto them.
[840 aar1405] 
Fortegnelse over dragter og utstyr som blev anskaffet til dronning Philippa og til hendes følge i anledning av hendes giftermaal.
Exchequer Accounts. Bundle 406, No. 10. (Perg.)
(1 a). Johanni Dun Valetto Scissori Domine Regine ad vnam tunicam vnum Mantellum cum trayna longa de satyn albo operat´ cum veluetto facienda et furruranda cum mineuer puro et purfilanda cum Ermin et manice dicte tunice furrurande cum ermin pro die solempnizacionis matrimonii inter Regem Dacie Swecie et Northwegie et Reginam facta et consuta in Garderoba erga transitum suum versus partes Dacie.
iiij pecia satyn operata cum veluetto. tunica continens x tymbra xxiij ventres. mantellum de xxvij tymbris#xxviij ventribus. purfilacio eorundem garnimentorum ij tymbra. viij bestie - Ermyn.
>minever pur´.
[841 aar1405] 
Eidem ad vnum gonum de panno deaurato de Cipro campede viridi operatum cum floribus albis faciendum et furrurandum cum mineuer puro pro Regina erga transitum suum versus partes predictas.
ii panni - Adaurati de Cipro. xxxij tymbra xxiij ventres - Mineuer puri.
Eidem ad vnum gonum de veluetto rubro faciendum et operandum in broudis cum perlis furrurandum cum mineuer puro purfilandum cum ermine pro Regina erga transitum predictum.
ij pecia j vlna - Veluetti rubri. xxxvj tymbra xxij ventres - Mineuer puri.
Eidem ad vnum gonum de panno adaurato de Cipro rubeo operatum cum floribus albis faciendum et furrurandum cum mineuer puro et purfilandum cum ermine pro Regina erga transitum predictum.
ij panni - Adaurati de Cipro. xxxij tymbra viij ventres - Mineuer puri.
Eidem ad vnum gonum longum de panno adaurato de Cipro campede albo operatum cum floribus blodiis et furrurandum cum mineuer puro et purfilandum cum ermine pro Regina erga viagium predictum.
ij panni - Adaurati de Cipro. xxiij tymbra xxvj ventres - Mineuer puri.
[842 aar1405] 
Eidem ad vnam robam de veluetto blu continentem vnam tunicam vnam supertunicam apertam et vnum mantellum cum trayna facienda et furruranda cum mineuer puro et purfilanda cum ermine pro Regina erga transitum predictum.
vi pecia et ij vlne - veluetti blu. tunica de xiij tymbris. supertunica de xij tymbris dimidio. mantellum de xxvij tymbris xxvij ventribus. purfilacio eorumdem garnimentorum xiii bestie - Ermyn.
Mineuer puri.
Eidem ad vnam tunicam de panno viridi faciendam et consuendam et garnisandam infra Garderobam suam pro Regina erga transitum predictum.
ij vlne dimidia panni viridis longi.
Eidem ad vnam tunicam vnum gonum de panno viridi facienda et furruranda cum mineuer puro et purfilanda cum ermine pro Regina erga transitum predictum.
vij vlne dimidia panni - viridis longi. tunica de xij tymbris xv ventribus. gonum de xxxiij tymbris xv ventribus.
Mineuer puri.
Eidem ad vnam tunicam et vnum gonum de panno Scarletto facienda et furruranda cum mineuer puro et purfilanda cum ermine pro Regina erga transitum predictum.
viij vlne panni - Scarletti. tunica de xij tymbris di. gonum de xxxvj tymbris xxij ventribus.
Mineuer puri.
Eidem ad vnam tunicam vnum gonum de panno nigro longo facienda et furruranda videlicet tunica furruranda cum mineuer puro et gonum furrurandum cum mineuer grosso pro Regina erga dictum viagium .
vij vlne di. panni - Nigri longi. tunica de xij tymbris di. ventre - Mineuer puri. gonum de xxxiij tymbris xxij ventribus - Mineuer grossi.
[843 aar1405] 
Eidem ad vnum gonum de panno viridi longo faciendum et liniandum cum tartarin viridi pro Regina erga transitum predictum.
v vlne panni - viridis longi. j pecia - Tartarin viridis.
Eidem ad vnam tunicam vnum gonum de panno viridi facienda et linianda cum tartarin viridi pro Regina erga transitum predictum. #vij vlne di. panni - viridis longi j pecia di. - Tartarin viridis.
Eidem ad vnum par manicarum et vnum mantellum de panno adaurato Attaby cum Swyrellis de auro facienda et furruranda videlicet manice furrurande cum mineuer puro et mantellum cum ermine pro Regina erga dictum viagium.
ij panni - Adaurati Attabrensis (!). manice de v tymbris ventrium - Mineuer puri. mantellum de xix tymbris j bestia - Ermyn.
Eidem ad furrurandum ij capucia videlicet vnum capucium de panno Scarletto et j de panno nigro longo facta et furrurata cum mineuer puro pro Regina erga viagium predictum.
di. vlna panni - Scarletti. di. vlna panni - Nigri longi. v tymbria di. venter Mineuer puri.
(2a). Eidem ad vnum coopertorium de panno blu longo faciendum et furrurandum cum mineuer puro ordinatum et factum pro lecto domine Regine cooperiendo erga viagium predictum.
x vlne panni - Blu longi. lvj tymbri xxviij ventres - Mineuer puri.
Eidem ad vnum Mantellum de panno blu longo faciendum et furrurandum cum mineuer puro pro Regina ad habendum in Naui pro pluuia. #v vlne panni - Blu longi. xxvj tymbri - Mineuer puri.
[844 aar1405] 
Eidem ad vnum coopertorium de panno rubeo longo faciendum et furrurandum cum mineuer purro (!) ordinatum et factum ad cooperiendum lectum domine Regine.
v vlne panni - Rubei longi. lvj tymbri xxviij ventres Mineuer puri.
Eidem ad ij Mantella Hibernie facienda de panno frisas´ vnde j furrurandum cum mineuer puro et alterum furrurandum cum tergis de Grys ordinata ad coperiendum lectum Regine erga transitum predictum versus partes predictas.
ij Mantella - Hibernie. xxxv tymbria venter Mineuer puri. xxv tymber x terga de - Grys.
Eidem ad furruram vnius cappe de Bevir furrurate cum ermine et garnete [cum] botonibus et tasellis de serico pro Regina erga transitum predictum.
j cappa de - Bevir. l bestie - Ermyn.
Eidem ad furrurandum iij paria de boteux vnde j par´ de corio Rasez furruratum cum tergis de grys ij paria de corio nigro unde j furruratum cum mineuer puro et alterum cum tergis de grys pro Regina erga transitum predictum.
[ iij paria - Boteux . xlviij ventres - Mineuer puri. ij tymber xxx terga de - Grys.
[845 aar1405] 
Eidem ad furrurandum iiij paria punceon de corio albo vnde ij paria furruranda cum tergis de Grys et ij paria cum Mineuer puro pro Regina.
[ iiij paria - Punceon de corio . ii tymber venter - Mineuer puri. ij tymber tergorum de - Grys.
Venerabili patri Henrico Batoniensi et Wellensi Episcopo. ad vesturam suam et apparatum tam de panno viridi quam et de Scarletto facienda.
xiiij vlne panni - Scarletti. xiiij vlne panni - viridis longi. xvii tymber ventrium Mineuer puri. xxix bestie - Ermyn.
(2 b). Vni Militi de terra Dacie venienti in ambaciatam pro maritagio inter Regem Dacie et Philippam filiam Regis Anglie de dono domine Regine.
ij panni - Adaurati de Cypro.
Waltero Hungerford´ militi camerario domine Regine ad vnum gonum longum de panno Scarletto faciendum et furrurandum cum mineuer puro de dono domino Regine erga dictum viagium.
xxx tymber - Mineuer puri.
Eidem ad ij couerchief de panno adaurato de Cypro valde blu operata cum falconibus et signis de auro facienda et furruranda cum mineuer puro pro capite lecti domine Regine erga dictum viagium.
ij panni - Adauarati de Cipro. xxxij tymbria - Mineuer puri.
Eidem ad cooperiendam priuatam cathedram domine Regine de panno rubeo curti faciendam erga viagium predictum.
iij vlne - panni Rubei curtis.
[846 aar1405] 
Domine de Bromwycho et domine de Lyle ad vesturas suas de consimili dono domine Regine faciendas et furrurandas videlicet vtrique earum xiij vlne panni Scarletti vj vlne panni viridis longi et ij furrature vtraque de xv tymber ventrium mineuer puri erga viagium predictum.
j pannus - Scarletti. xij vlne - viridis longi. xiij (!) tymber venter Mineuer puri.
Isabelle Tymber Margarete Sawage Marie Scales Katerine Puncherdon Elisabeth Cauendissh Margarete Elys Elisabeth Bolthorp Alicie Cower domicellis domine Regine pro vesturis et apparatibus earum videlicet cuilibet earum vij vlne panni Scarletti v vlne panni viridis longi et ij tymbria ventrium mineuer grossi de dono dicte domine Regine erga transitum predictum versus partes predictas.
ij panni - Scarletti. j pannus xij vlne panni - viridis longi. xxiij tymber ventrium Mineuer grossi.
Domino Ricardo de York domino Henrico Scropp´ domino Petro Bukton domino Waltero Hungurford domino Johanni Monyngton domino Johanni Bukton domino Georgio domino Elaus(!) et domino Johanne Bodeville Militibus domine Regine videlicet cuilibet illorum v vlne panni Scarletti et v vlne panni viridis longi ad ij gona cum capuciis facienda de dono domine Regine pro liberatibus suis erga transitum suum versus partes predictas.
j pannus xvij vlne panni - Scarletti. j pannus xvij vlne panni - viridis longi.
(3 a). Willielmo Loueney Thesaurario et Ricardo Clifford custodi Garderobe domine Regine videlicet vtrique eorum v vlne panni viridis pro liberatibus suis de consimili dono domine Regine erga transitum suum versus partes predictas.
x vlne panni - Scarletti. x vlne panni - viridis longi.
[847 aar1405] 
Radulpho Ramesey Roberto Wynkefeld Thome Charles Thome Ramesey Roberto Teye Henrico Godard Johanni Chedynden Johanni Parant Seruienti ad arma Gilberto de la Berge Henrico Egmanton Henrico Roignon Petro Denmarke Elizeo Mascall (!) Philippo Vssher Johanni Basset Johanni Pumberdon Thome Denton Henrico Busshum Henrico Waffrer Roberto Bolthorp Edgar Skout Johanni Gold Johanni Marhew Thome Dek Johanni Twayt Johanni Hull Euerardo Husman vni magistrorum nauium Derby . . . . Peleryn . . . libert. heroudis ventiferis domine Regine ad gonum cum capucio de consimili liberate dicte domine Regine videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni viridis longi [et] vj vlne Scarletti erga transitum predictum.
v panni x vlne panni Scarletti. iiij panni viij vlne panni - viridis longi.
Domino Willielmo . . . . clerico operariorum Ricardo Ragge Hugoni Lourseg´ Petro Stanlew Thome Lilleboune Edmundo Clobury Johanni Lichefeld et Hugoni Netalham clericis diuersorum officiorum de hospicio domine Regine ad gonnum cum capucio factum de consimili liberate videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni Scarletti et iiij vlne panni viridis longi erga transitum predictum.
j pannus iiij vlne panni - Scarletti. j pannus iiij vlne panni - Viridis longi.# Willielmo Byngeley Waltero Lynne Willielmo Algode Johanni Trumpyngton Waltero Aleyn Ricardo Trompour Johanni Beauchamp Johanni Harpour ministrallis domine Regine ad gonum cum capucio factum videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni Scarletti et iiij vlne panni viridis de consimili liberate dicte domine Regina erga transitum predictum.
j pannus iiij vlne panni - Scarletti. j pannus iiij vlne panni - viridis longi.
[848 aar1405] 
Prefato Johanni Dun ad vnum gonum et vnum Mantellum cum traynis de panno adaurato de Cipro campede blu et viridi operata cum aquilis de auro facienda et furruranda cum mineuer puro pro Regina erga dictum viagium.
v panni - Adaurati de Cipro. le gon de xxvj tymber. Mantellum de xxxiij tymber.
(3 a). Johanni Wolde vssher Johanni Lambe Golelmo Rodes Johanni Mapilthorp Johanni Helmore Henrico et (?) Dorrup Johanni Dun Johanni Donworth Jacobo Vall Johanni Dany Messager Johanni Lauender Johanni Brewzter Thome William Philippo Gilder Johanni Waltham Johanni Barton Ricardo Botillor´ Thome Hewaj Viuiano Massy Rogero Nedwode Johanni Dirkyn Nicholao Stafford Johanni Dertelot Johanni London´ Willielmo Walsingham Willielmo Clerk Johanni Donesam Henrico Kirkeby Johanni Porter Willielmo Comper Johanni Morue Johanni Panter Johanni Werkworth Philippo Forester Johanni Sewall Ricardo Geruays Claus van Spere valettis camere [et] officiorum domine Regine ad gonum cum capucio factum videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni rubei longi et iij vlne panni viridis longi de consimili liberate erga dictum viagium versus partes predictas.
v panni xxiiij vlne panni - Rubei longi. v panni iij vlne di. panni - viridis longi.
Johanni Samon Waltero Emery et Johanni Hielbury valettis curie domine Regine ad gonnum cum capucio de consimili liberate factum videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni rubei longi iij vlne di. panni viridis longi erga transitum suum versus partes predictas.
xij vlne panni - rubei longi. x vlne di. panni - viridis longi.#
[849 aar1405] 
Thome Toc Simon Parl Thome Midelham Ricardo Buscon Ricardo Stanes Johanni Welles Johanni Walle Stephano Aileward Henrico Masy Willielmo Kog Thome Wyet Rogero Howel Henrico Stokes Johanni Hall Johanni More Thome Kynge Nicolao Frend Johanni Wallsh Roberto Brewhous Ricardo de Rober Johanni Taillour Johanni Wyngate Thome Pals Johanni Wolde Juniori Thome Parker Johanni Niell Johanni Taillour´ charettier Johanni Barbour Johanni Durton Johanni Kollym Johanni Waryn Johanni Holl Johanni Luston Willielmo Northampton garsonibus camere et officiorum domine Regine ad gonum cum capucio factum de consimili liberate videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni rubei curti et iij vlne di. panni viridis curti erga predictum viagium.
vj panni ij /-v/lne panni - rubei curti. v panni vij vlne di. panni - viridis curti.
(4 a). Hugoni Smyth Johanni Beuerage Johanne Assh Ricardo Wykham Nicholao Treygold Henrico Mist Willielmo Grosse Roberto Wythenore Johanni Blakeweld Johanni Castell Willielmo Spaldyng Roberto Thomesson Willielmo Chestreshire Ricardo Braynford Arnaldo Skowrer pagettis Camere [et] officiorum hospicii domine Regine ad gonum cum capucio de consimili liberate factum videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni rubei curti et iij vlne panni viridis curti erga dictum viagium.
ij panni viiij vlne panni - Rubei curti. j pannus xxij vlne panni - Viridis curti.
[850 aar1405] 
Et ad omnes liberates predictas de panno viridi longo et curto tam duorum militum quam Scutiferorum Valettorum Garconum et pagettorum cum vna Corona de panno blank´ diuerso modo operatas pro diuersis status (!) secundum ordinacionem consilij Regis operata in broudoriis et Scissoriis cum isto dictamine Soueraigne et super garniamentis dictorum duorum Militum Scutiferorum et aliorum predictorum consuta et broudata erga viagium predictum.
j pannus - Blank´ longus. j pannus - Blank´ curtus.
Fratri Johanni de ordine Minorum confessori domine Regine pro vestura sua de dono domine Regine erga viagium suum versus partes predictas.
vij vlne panni - Russetti longi.
Venerabili patri Willelmo Episcopo de terra Dacie vni quatuor ambaciatorum Regis dicte terre. ad robas suas faciendas et furrurandas et purfilandas de consimili dono dicte domine Regine erga viagium predictum.
v vlne panni - Scarletti. v vlne panni - Viridis longi. xvij tymber ventrium Mineuer puri. xxix bestie - Ermyn.
Tribus Dominis ambaciatoribus Regis Dacie venientibus in Angliam pro maritagio inter dictum Regem et filiam domini Regis Anglie videlicet cuilibet eorum v vlne panni Scarletti et v vlne panni viridis longi de dono domine Regine erga viagium predictum.
xv vlne panni - Scarletti. xv vlne panni - Viridis longi.
Magistro Petro Luke Archidiacono Ruskendensi(!) et Andree filio Olaui Militi Dacie pro vestura eorum de consimili dono domine Regine videlicet vtrique eorum v vlne panni Scarletti et iiij vlne panni viridis longi erga viagium predictum versus partes predictas.
x vlne panni - Scarletti. viij vlne panni - viridis longi.
[851 aar1405] 
(4 b). Viginti scutiferis de partibus Dacie venientibus cum Ambaciatoribus Regis Dacie pro vestura eorum de dono domine Regine videlicet cuilibet eorum v vlne panni Scarletti et v vlne panni viridis longi erga dictum viagium.
iij panni xvj vlne panni - Scarlett. ij panni xxiiij vlne panni - viridis longi.
Quinque clericis venientibus cum Ambaciatoribus Regis pro vestura eorum de consimili dono dicte domine Regine videlicet [cuilibet] eorum iiij vlne panni Scarletti et v vlne panni viridis longi erga dictum viagium.
xxv vlne panni - Scarletti. xxv vlne panni - viridis longi.
Decem valettis venientibus de dictis partibus cum Ambasciatoribus Regis pro vestura eorum de consimili dono dicte domine Regine videlicet cuilibet eorum iiij vlne panni viridis curti et iiij vlne panni rubei curti erga viagium predictum versus partes predictas.
j pannus xvii vlne panni - Rubei curti. j pannus xvii vlne panni - Viridis curti.
Prefato Johanni Dun ad ij dorsoria cum duobus celuris et curtinis de cardo blu facienda consuenda et liganda cum rubantis fili grossi et pendenda cum cord(is) fili grossi et garnisanda cum anulis de cupro pro pilis rob´ et lecti domine Regine erga transitum predictum versus partes predictas.
x pecia de - Cordo blu. v lb. de - Rubant fil. ix lb. de - Corde fil. Cxl - Anuli de Cupro.
Eidem ad ij trauasyn de tartarin blu et albo faciendos pal. et ligandos cum rubant serici et garnitos cum anulis de cupro pro Magna Camera domine Regine et alia pro media camera dicte domine erga transitum predictum versus partes predictas.
ix pecia - Tartarin. viij vncie - Rubant serici. Cxx - Anuli de cupro.
[852 aar1405] 
Eidem ad vnum drugg´ de fustian albo ex vtraque parte faciendum et s[tu]ffandum cum lana ordinatum factum et consutum pro naui domine Regine.
xlviij vlne - Fustian albi. vj petre - lane.
Eidem ad cooperiendum ij materac´ de Carde emptos de Thoma Netton et coopertos ex vna parte cum tartarin et bokeram ex altera pro lecto domine Regine.
ij pecia di. - Tartarin. ij pecia - Bokeram.
(5 a). Eidem ad duo paria lutthiaminum de tela de Reyns facienda continentia in longitudine v vlnas iiij tell in latitudine pro lecto domine Regine erga transitum predictum.
xx/iiij vlne tele linee - Reyns.
Eidem ad iiij lutthiamina tele de Reyns facienda videlicet vtroque luthiamine continente iij vlnas di. in longitudine et iij tel. in latitudine ordinata pro capite lecti domine Regine erga transitum predictum.
xlij vlne tele de - Reyns.
Eidem ad vnum par lutthiaminum faciendum de tela [de] Champaigne continens in longitudine v vlnas et iiij tel. in latitudine ordinatum et factum pro lecto domine Regine erga transitum predictum.
xl vlne tele de - Champaigne.
[853 aar1405] 
Eidem ad vj paillettos de Canabe inde faciendos quolibet pailletto continente de se xij vlnas canabis ordinat´. pro lectis nauium domine Regine.
lxxij vlne - Canabis.
Eidem ad cooperiendum j Currum et Wherl et garnizandum in diuersis partibus tam infra quam extra per bailles et alibi prout necesse fuerit videlicet ij coopertoria de panno Scarletto et ij coopertoria de panno Rubeo lunato cum Westuall et canabe cerato pro saluo custodiendo tempore pluuie et ij coopertoria de panno adaurato de Cipro lineato cum bokram garnita cum rubantis et frengis sericis et dicti Currus et wherle garniti infra cum panno adaurato clauis de cupro de auro corio rubeo rubantis aureis de Venisa et laqueis serici punctis de rosis Stuffati cum lana ordinati facti et conficti infra Garderobam domine Regine erga transitum predictum.
xiij vlne panni - Scarletti. j pannus j vlna - Rubei curti. vij panni - Adaurati de Cypro. Cl vlne - Rubant aurei de Venisa. iiij lb. iiij vncie di. frenge serice. j lb. iiij vncie - Rubantes serici. vi pecia - Bokeram. xlix vlne di. - Westfall. Cxxxij vlne - Canabis. v petre - lane.
Eidem ad ij cabaignes faciendos infra nauem domine [regine] videlicet .j. cabaigne subtus le hachez et .j. supra, de canabe cerato et lineato infra canabem cum Worstede rubeo et ad pendendum supra capud (!) dicte domine Regine cum panno adaurato de Cypro et ad .j. aliam cabaigne de Worsted pro domicellis Regine predicte ordinatas et factas infra Garderobam dicte domine.
j pannus - Adauratus de Cypro. j pannus - Adauratus Racamaces. ij lecti de - Worstede minoris assise. xiij pecia de Worstede in rotulis. Cxlij vlne - canabis. [854 aar1405] 
Eidem ad omnia robas et garniamenta predicta pro eadem domina consuenda cum filo et serico et garnisanda cum sindone tartarin rubeis aureis et sericatis ceratis cum candelis [de] cera similiter pro stuffura lectorum dorsoriorum costerum et tapetorum cum cordis et rubandis fili grossi et canabis facta in Garderoba predicta ad habendum in stauro infra priuatam Garderobam ad expendendum cum necesse fuerit.
xviij - laquei serici. j pecium - Sindon de Tripoli. iiij lb. viij vncie dj. Serici. vij vncie - Rubant. serici. xv lb. viij vncie - Fili. viij lb. - cordis fili grossi.
Eidem ad libe(e)randum in cameram domine Regine ad expediendum cum necesse fuerit in vsum eiusdem domine tam pro corpore quo fuit in Anglia quam in partibus Dacia.
M perle - perle. xvj vncie dj. Spang - Spange de argento deaurato. v chapellette - Schapellette de Serico. iij tissut´ de - Serico. v vlne tele de - Reyns. xviij vlne iij quarteria tele de - Champaign. v vlne j quart´ tell´ lin[i] de - Brabancia. iij Coffres - Standardi ligati cum ferro. ij par - Coffr´ trussulabilium. viij - Sacci ad pannos. ij - Mantice de coreo. j - Bag´ de coreo. CCC Crochettez de ferro. CC - Hokes de Ferro. j - Martellum de ferro. j Colshouell de ferro. j - Patella de ferro. [855 aar1405]  #j de ferro - Cathedra plicabilis. j - peluis de laton. j - Chaufour de cupro. xiij paria - Socularium. iiij paria Boteux. iiij paria - Puncceonum. iiii - Materac.
(6 a). Eidem ad facturam vnius lecti de panno adaurato de Cypro campede rubeo et nigro operato cum floribus cardium continentis j coopertorium j tester cum celuris integris lineatis cum Bokeram blu et ligatis cum Rubantis fili volanc´ garnitis cum frengis serici vj quissin´ de eodem panno lineato cum fustian albo et Bokeram garnito et ligato cum rubant´ et botonibus de serico iij curtinas de tartarin rubeo qualibet continente iij vlnas di. in longitudine ligata cum rubantis sericis et garnita cum anulis de cupro ij fustian vtroque continente v vlnas in logitudine et v telas in latitudine j caneuac´ de carde blu continens iiij vlnas in longitudine et vj telas in latitudine viij costera et v tapeta ligata cum rubant. fili grossi acuenda pro dicto lecto pendenda et extendenda cum cordis fili et saccis ad pannos pro dicto lecto imponenda ad carianda cum domina Regina versus partes predictas.
x panni - Adaurato de Cypro. iiij pecia - Tartarin blu. ij pecia - Bokeram blu. j pecium - fustian albi. v tapeta - Worstede. j pecium ix vlne - Cardo. ij libre ix vncie i quart. - Freng. serici. j libra - Rubant´ serici. viij vncie botonum - botones cum tassellis de serico. vj lb. - Rubant´ fili grossi. viij libre - Cordis fili grossi. CC - Anul[i] de cupro. ij - sacci ad pannos. vj - Quissini de cordo.
[856 aar1405] 
Eidem ad cooperiendum vj quissinos de corio coopertos panno adaurato de Cypro lineatos cum bokeram blu inde ij quissinos longos et iiij curtos ligatos cum rubant´ serici et ordinatos et factos pro curro et wherle domine Regine erga viagium suum versus partes predictas.
ij panni - Adaurati de Cypro. ij pecia - Bokeram. xij vncie - Rubant´ serici. viij vncie j quart - Bo#- ton[um] cum tassellis de serico. vj - Quissini de corio.
Eidem ad iij curtinas de tartarin rubeo factas [et] ligatas cum rubant´ serici et garnitas cum anulis de Cupro pro vno lecto de stauro domine Regine erga transitum predictum.
vj pecia - Tartaryn. iiij vncie - Rubant´ serici. lxx - Anuli de cupro.
Eidem ad vnum trauasyn de tartaryn blu et albo pale factum et ligatum cum rubant´ serici et garnisandum cum Anulis de cupro pro Capella domine Regine erga transitum predictum.
iiij pecia - Tartarin. iij vncie - Rubant´ serici. lxx - Anuli de cupro.
(6 b). Petro Swan Brodatori ad broudaturam manicarum et collarium vnius gonni de veluetto rubeo operatam in braudariis cum perlis aureis de Cypro et serico ad modum vnius rubant´ circa manicas et collarium dicti gonni pro Regina erga viagium suum versus partes predictas.
ij vlne - Syndon. iij vlne tele lini - Brabancie. iiij lb. dj. - auri de Cypro. iij vncie - Auri Soldat´. MCCClxviij p[er]le xx vncie - perle.
Johanni Drayton pauilonario ad vnum pauillonem palefactum de Carde et Westfall faciedum et consuendum pro naui domine Regine vocata le Seint Esprit ordinatum et factum per dictum Johannem Drayton erga viagium dicte Regine vsque partes predictas.
ij vlne - Worstede in rotulis. xij pecia vj vlne - Carde. xx/iij xviij vlne - Westfall. iij lb. fili - diuersi coloris.
[857 aar1405] 
Eidem ad vnum pannum de panno adaurato de Cypro vocatum pannum destat faciendum et lineandum cum Bokeram et garnisandum cum frengis serici ordinatum ad pendendum supra caput domine Regine in mensa erga transitum predictum.
iij panni - Adaurati de Cypro. viij vncie - Frenge seric´. iij pecia - Bokeram.
Eidem ad vnum lutthiamen tele lini Brabancie faciendum continens iij vlnas in longitudine et iij tela in latitudine ordinatum pro Robis et garniamentis Regine inuoluendis ad portandum in cameram erga transitum predictum.
x vlne dj. tele line Brabancie.
Eidem pro oblacione facienda apud Lynden in Dacia in diebus solempnitatis nupciarum et coronacionis dicte domine Regine.
ij panni - Adaurati de Cypro. ij panni - Adaurati Racamac´.
Eidem ad cooperiendum vj quissinos veteres coopertos de nouo cum satyn blu pro vno lecto de panno serico blu et albo pro Regina erga viagium predictum.
j pecium - Satyn blu.
Eidem ad vnum par de fustian faciendum pro vno lecto de panno serico blu vtroque continente v vlnas in longitudine et vj telas in latitudine ordinatum et factum ergo viagium predictum. #ij pecia - Fustian albi. #(7 a). Johanne Dewe Militi Magistro Curie Regis Audberno preposito Bergensi Andree preposito Upsalensi et Petro Luke Archidiacono Roskildensi officiariis Regis Dacie ordinatis ad recipiendum ad vsum domine Regine robas lectos Sellas Frena et alia hernesia dicte domine Regine Dacie filie domini nostri Regis per indenturam inter ipsos et Ricardum Clifford Clericum Custodem Garderobe dicte domine Regine factam.
viij selle - selle cum hernesio deaurato. viij - frena.
[858 aar1405] 
xij li. x s. lxxiiij s. viij d.
Scarletti - xix panni xj vlne. Colorati longi - xxix panni x vlne di. Russetti longi - vij vlne. Blanketti longi - j pannus. Colorati curti - xx panni xiiij vlne dj. Blanketti curti - j pannus ij vlne iij quarteria. Mineuer purum - DCCvij tymber xx ventres. Mineuer grossum - lvij tymber xxij ventres. Terga de Grys - xxx tymber. Bestie de Ermyns - xxiiij tymber x bestie. Veluettum - viij pecia iij vlne panni adaurati de Cypro - xxxix panni. panni adaurati Racamac´ - iij. Satyn - j pecia. Satyn operatum cum veluetto - iiij pecia. Attaby operatum cum auro - ij panni. Tartaryn - xxviij pecia. Sindon de Tripoli - j pecia ij vlne. Fustian - v pecia xviij vlne. perlez - MMCCClxviij perlez xx vncie. Aurum de Cipre - iij lb. dj. Aurum Soldat´ - iij vncie. Rubant´ Auri de Venis[i]a - Cl vlne. Sericum - iiij lb. viij vncie dj. Rubant serici - iiij lb. vj vncie. Freng[e] serici - vj lb. vj vncie j quart. Laquen´ seric. - xviij. Tussut´ seric. - iij. Botons cum tassellis de serico - lb. j quart. vnius vncie. Chapellettes de serico - v. (7 b). Bokeram - xv pecia. Carde - xxiiij pecia. lecti de minore Assisa - ij lecti. Costoria - viij. Tapete - v. [859 aar1405] In Rotulis - xiij pecia ij vlne de Worsted. Reyns - Cxxx vlne. Champayns - lviij vlne iij quart´. Tela lini Brabancie - xviij vlne iij quart´. Westuall - Clvij vlne dj. Canabis - CCCxlvj vlne j quart.´ Filum - xviij lb. viij vncie. Rubant´ fili - xj lb. Materasse - iiij. lannum (!) - xj petre. Coffr´. Standard ligati cum ferro - iiij. Coffr´. Trussabiles - ij paria. Quishins de coreo - xij. Sacci ad pannos - x. Mantice de coreo - ij. Bagges de Coreo - j. Crochettes de ferro - CCC. Hokes de ferro - CC. Martellum de ferro - j. Colshouell de ferro - j. Patella de ferro j. Cathedra de ferro plicabilis - j. Peluis de latone j. Chaufour de cupro - j. Socularia - xiij paria. Boteux iiij paria. Puicconum - iiij paria.
Regnskap fra mag. Richard Derham for hans sendefærd til Sverige, Danmark og Norge for at forhandle om egteskap mellem prins Henrik av Wales og kongen av Danmarks søster og mellem prinsesse Philippa og kongen av Danmark. Sendefærden varte fra 28 juni 1402 til 14 jan. 1403.
Exchequer, Foreign Accounts, Nuncii F. 5 Henr. IV. A. (a o 3-4 Henry IV). [860 aar1406] 
Compotus Magistri Ricardi Derham clerici com[m]ensoris theologie de receptis vadiis et expensis suis missi in quo [dvs quodam] viagio in seruicio Regis proficiscendo in nuncio Regis ad partes Swecie, Danmarchie et Norweye anno iiij to Regis huiusmodi per breue Regis de priuato sigillo suo datum xvj o die Aprilis anno quinto Thesaurario, Baronibus et Camerariis huiusmodi scaccarij directum irrotulatum in memoranda de termino Pasche eodem Anno R. iiij to, per quod breue Rex mandauit prefatis Thesaurario et Baronibus, quod debite computent cum prefato Magistro Ricardo per sacramentum suum de predicto viagio, quod idem Ricardns nuper fecit in seruicio Regis eundo in nuncio Regis ad partes predictas ad tractandum ibidem ex parte domini Regis prout Ambasiator Regis virtute litterarum Regis patencium eidem Magistro Ricardo et alijs inde factarum sub magno sigillo Regis de quodam maritagio faciendo inter Carissimum filium Regis Principem [Wallie] et Sororem Regis de Danmarchia et eciam inter eundem Regem et predilectam Philippam filiam Regis, faciendo dicto Magistro Ricardo debitam allocacionem pro toto dicto viagio a die, quo recessit de ciuitate Regis London#´ causa predicta vsque suum redire ibidem de talibus vadijs per diem, qualia alijs ambasiatoribus Regis eiusdem status in consimili nuncio ad partes predictas ante hec tempora euntibus allocata existunt, vna cum custubus racionabilibus pro passagio et repassagio suis maris. et de eo quod per compotum illum per Regem prefato Magistro Ricardo deberi contigerit vltra L. li. per ipsum Magistrum Ricardum receptis ad Receptam Scaccarij de prestito super vadijs suis, prout dictum est, prefati Thesaurarius et Camerarii eidem Ricardo solucionem de thesauro fieri faciant, videlicet de huiusmodi vadiis et expensis vt infra. Jdem recepit compotum de .L. li. receptis de Thesaurario et camerariis ix die Decembris termino Michaelis anno iiij to tam super vadiis suis missi in ambasiata Regis versu#s Regna Swecie, Dacie et Norweye vna cum alijs ad tractandum de maritagio inter Henricum principem Wallie et filiam Regine regnorum predictorum ac inter filium ipsius Regine seniorem et Philippam filiam domini Regis fiendo quam super passagio et repassagio suis maris eundo et redeundo in ambassiata predicta sicut continetur in pelle memorande ad eandem Receptam [861 aar1406] de eisdem termino et anno et eciam in quadam cedula de particulis hic in thesauro liberata. Summa Recepte - L. li. Jdem computat in vadiis suis proficiscendo in seruicio Regis in viagio predicto ad dictas partes Swecie Dacie et Norweie ad tractandum ibidem ex parte domini Regis de maritagio supradicto, videlicet a xxviij o die Juni anno tercio, quo die recessit de ciuitate Regis London´ versus partes predictas causa predicta, vsque xiij diem Januarij prosequentem, quo die redijt ibidem, scilicet eundo morando et redeundo in dicto seruicio Regis per Cxx/iiiixix dies neutro die computato - Cxxxij li. xiij s. iiij d. per dictum breue Regis de priuato sigillo suo supra in titulo huius compoti annotatum, sicut continetur in dicta cedula de particulis et sicut huiusmodi vadia allocantur Magistro Johanni Kyngton´ clerico, Magistro Cancellarie Regis eunti in consimili viagio domini Regis versus partes Geldrie et Holandie R o Secundo R o compotorum Et in quadam naui conducta pro passagio predicti Magistri Ricardi cum seruientibus suis ac harnesiis suis vsque Dordrak versus partes predictas causa viagii predicti - vj li. xiij s. iiij d. per idem breue Regis sicut continetur ibidem. Et in repassagio suo maris hominum et vj equorum suorum cum hornesiis suis de Cales´ vsque Douorr´ - lxvj s. viij d. per idem breue Regis sicut continetur ibidem. Summa expensarum - Cxlij li. xiij s. iiij d. Et habet superplusagium - iiij xij li. xiij s. iiij d. De quibus habiturus est solucionem uel satisfaccionem aliam de pretextu breuis Regis de priuato sigillo annotati supro in titulo huius compoti. Quod quidem breue. v to. die Februarij anno septimo liberatur prefatis Thesaurario et Camerariis ad Receptam scaccarij.
Kong Henrik IV gir John Elyngham, Esquire, befaling til i Lynn at holde tilbake alle skibe paa 60 tons og mer i anledning av hans datter dronning Philippas overreise.
Patent Rolls, 7 Henry IV, p. 1, m. 2 d. [862 aar1406] 
De nauibus arestandis.
Rex dilecto sibi Johanni Elyngham seruienti suo ad arma salutem. Scias, quod assignauimus te ad omnes naues portagij sexaginta doliorum et vltra in portu ville de Lenn´ existentes pro passagio carissime filie nostre Philippe Regine Dacie Norwigie (!) et Swecie arestandas et eas sic sub aresto quousque aliud a nobis inde habueris in mandatis saluo et secure custodiendas. Et ideo tibi precipimus quod circa premissa diligenter intendas et ea facias et exequaris in forma predicta. Damus autem vniuersis et singulis vicecomitibus, maioribus, Balliuis et aliis ministris nostris tam infra littates quem extra tenore presencium in mandatis, quod tibi in premissis faciendis et exequendis intendant prout decet. In cuius etc. Teste Rege apud Westm´ viij di Marcij.
Kong Henrik IV utsteder leidebrev for Thomas Shirwode , en av hans dronnings kjøkkentjenere, som skal drage til Danmark for at være tilstede ved dronning Philippas ankomst. Gjælder for et aar.
Fr#ench Rolls, 7 Henry IV (nr. 349), m. 8.
De proteccionibus.
Thomas Shirwode vnus Valettorum coquine carissime Consortis Regis Regine qui in obsequium Regis ad partes Swecie et Dacie profecturus est, ibidem in obsequio Regis pro certa prouidencia erga aduentum carissime filie Regis Philippe Regine Swecie et Dacie facienda moraturus, habet litteras Regis de proteccione cum clausula volumus per vnum annum duraturas. Pre(sente) etc. Teste Rege apud Westmonasterium xv. die Aprilis.
per billam de priuato sigillo.
[863 aar1406] 
Kong Henrik IV skriver til Privy Council og beder det bl. a. bevilge det nødvendige til hans datter Philippas reise til Danmark.
British Museum. MS. Cotton. Cleopatra F. III, fol. 68, orig. Trykt i Proceedings and Ordinances of the Privy Council of England, ed. by Sir Harris Nicolas, vol. I, s. 290-292.
Tres reverentz peres en Dieu et noz trechiers et foiaulx Nous vous salvons souvent, et savoir vous faisons que apres la faisance de noz autres letres yce your devant noone escriptes et a vous envoiees par nostre ame escuier William Phelippe pour vous signiffier la cause de lempeschement de nostre venue deversvous et le temps que nous proposasmes avoir este a Londres, nous estions tiellement disaisez et encore sumes que nous ne pourrons bonnement a nostre aise travailler pour parfournir la contenue de mesmes noz letres en si brief temps sicomme nostre treschier et foial cousin le Duc Deverwike vous savera plus pleinement enformer, et par tant nous vous prions chierment que jusques a ce que nous pourrons . . . bonnement [venir] devers vous exciter vouillez de temps en temps ceulx de nostre present parlement as queux il appartient et il vous semblera que soit a faire, quil se vouillent deliberer sur lexploit des besoingnes dicel selon leur meillour advis et sage discresion et ainsi que ce soit al honnour de nous et bien commun de tout nostre royaume comme grand mestier y a toutes choses bien considerees. Et que entre autres soit ordonnez pour la sauvacion de nostre pays de Guyenne et tielment que nostre treschier et foial le Sire de Lesparra et les autres noz foiaulx qui sont venuz hors de mesme nostre pays par celle cause en pourront prendre confort et par especial tous ceulx pardela. Et avecques ce nous vous prions chierment que vous vouillez ordenner pour laler et gouvernance de nostre treschiere fille Phelippe vers les parties de Denmarke que se deust y avoir passez selon ce que accordez estoit au commencement de ce prouchien moys de May au fin que la chose se pourra bien briefment faire nostre honnour gardez. Et seronz Dieu denant devers vous si tost comme nous pourrons bonnement. Tresreverentz peres en Dieu et nos treschiers et foiaulx cestes choses prendre vouillez tendrement a cueur comme nous nous fions de vous et sicomme vous diserez la conservacion del honnour et [864 aar1406] estat de nous et de nostre royaume avandit. Et nostre seigneur vous ait en sa seinte garde. Donne soulz nostre signet a nostre manoir deinz nostre parc de Wyndesore le xxviij e jour Davril.
Kong Henrik IV befaler John Elyngham, serjeant at arms, at han i London og i Lynn og andre havnebyer i Norfolk skal holde tilbake 10 skibe og 4 balingerer for hans datter, dronning Philippas overreise, og likeledes at han skal holde fast det nødvendige antal sjømænd.
Patent Rolls, 7 Henry IV, p. 2, m. 24 d. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 99, hvorfra her.
Rex, Dilecto sibi, Johanni Elyngham, Servienti suo ad Arma, Salutem, Scias quod assignavimus Te ad decem Naves et quatuor Balingeras, in Portubus Londonie et Lenn´, ac super Costeris Maris, in Comitatu Norffolcie existentes, pro Transitu ac salva et secura Conductione, Carissime Filie nostre, Philippe Regine Dacie, Swecie, et Norwegie, versus easdem partes, Necnon ad tot Magistros et Marinarios, quot pro Gubernatione earumdem Navium et Balingerarum sufficere poterunt, tam infra Libertates, quam extra, pro Denariis nostris, in hac parte rationabiliter solvendis, arestandum et capiendum, Et ideo Tibi precipimus quod circa Premissa diligenter intendas, et ea facias et exequaris in Forma predicta: Damus autem tam universis et singulis Vicecomitibus, Majoribus, Constabulariis, Ballivis, et Ministris nostris, quam Magistris, Marinariis, et Possessoribus Navium et Balingerarum predictarum, ac aliis quorum interest, Tenore Presentium, firmiter in Mandatis, quod tibi, in Executione Premissorum, intendentes sint et Auxiliantes, prout decet.
In cujus, etc. Teste Rege apud Westmonasterium, vicesimo secundo die Junii. Per Consilium.
[865 aar1406] 
Kong Henrik IV skriver til Privy Council og beder det bevilge en sømmelig underholdning for hans søskendbarn Richard av York , som skal ledsage kongens datter, dronning Philippa, til Danmark.
British Museum. MS. Cotton. Vespasian F. XIII, fol. 14, orig.
De par le Roy.
Tresreverentz peres en Dieu et treschiers et foiaulx. Come nous eons ordennez nostre treschier cousin Richard Deverwyke pour accompaigner nostre treschiere et tresamee fille Phelippe Roigne de Denmarke pardevers mesmes les parties; nous considerans son povre estat et quil ne pourra prendre et parfaire ycel voiage sanz avoir de nous aucun covenable regard outre les gages quil prendroit de nous par mesme la cause; Volons et vous prions que eue sur ce comunicacion ovec nostre dit cousin; veuillez bien considerer ce que avant est dit et nous certiffier par vos letres en hast quel regard soit covenable pour lui graunter par la cause susdite tant pour lonneur de nous come deluy, au fin que icel grant fait et accordee, mesme nostre cousin se puisse apparailler pour le voiage dessusdit. Et ce ne vuillez lesser. Donne soubz nostre signet a nostre chastel de Hertforde de viij. iour de Juillet.
Richard Clifford, dronning Philippas garderobemester, erkjender at han av William Lovenay, Esq., dronningens skatmester, har mottat 33 /l-pund/ 6 s. 8 d
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av 1 segl.
Ceste endenture fait par entre William Loueney Esciuer Tresorer de madame Dame Philippe la Roigne de Danmars dunc part et Richard Clifford clerk, Garderober du dicte ma Dame dautre part tesmoigne que le dit Richard ad rescieu le x Jour de Juyll lan le Roy Henry quart puis le conquest vij me par lez mains du dicte William xxxiij li. vj s. viij d. En tesmoignaunce de [866 aar1406] quelle choses les parties auantditz entrechangeablement ount mys lour sealx. Don le Jour et lan suisdictes.
Bevidnelse for at dronning Philippas skatmester William Lovenay til dronningens garderobemester Richard Clifford har utlevert en seng og to gobelinstæpper, som synes at ha været prydet med indskrifter og billeder.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av 1 segl.
Ceste endenture tesmoigne que William Loueney Tresorer assignes pur ma Dame Philippe Roigne de Demark et de Swece ad deliuerez a sir Richard Clifford Garderober assignes pur ma Dame la Roigne suis dicte pur sa voiage vers les ditz parties de Denmark les chosez desous escritez Cestassauoir. Vn lit de Satyn Blank oueres en braudarie ouec lez armes nostre seigneur le Roy contenant vn couertour vn tester oue entier ciel troys curtyns de Tarterin blanke batuz oue mesmez lez armes sys quissyns sys Tapites blankes ouere en tapecerie ouec les lettres de M. corones vn piece darras ouere dor que commence [ che listore es de grant renon pur fiquesion demonstrer, contenant tresze aunez et demy en longure et troys aunes et trois quarters en laeure vn piece darras ouere dor que commence Che listore es de grant renon contenant tresze aunes en longure et quatre aunes en laeure et vn piece darras que commence Vees cheuauchier cel vassal contenant dyz annez en longure et quatre aunez en laeure Dutesmoignance de quele chose les parties auantsdictes entrechangeablement ont mys lour sealx Don´ a londres le darreur 10 de Juyl lan du regne le Roy Henry quart puis la conquest septisme.
Kong Henrik IV befaler dronning Philippas skatmester William Lovenay, Esq., til Sir Henry Lescrop, herre til Masham, som skal ledsage dronningen, at betale 40 sh. om dagen.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de France et Seigneur Dirlande. A nostre ame Esquier William Louenay [867 aar1406] Tresorer par nous assignez pur nostre treschiere et tresamee fille Philippe Reyne de Denmark Norweye et Swece saluz. Nous volons de lassent de nostre Consail et vous mandons que a nostre treschier et foial Henri Sire Lescrop de Mascham pour accompagner nostre dite fille vers les Roiaumes susditz facez paier gages iournalx de quarant soulds. pur vn quartier dun an [osv. som i de øvrige breve] Don souz nostre priue seal a Westm. le xv. iour de Juill lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV befaler dronning Philippas skatmester William Lovenay, Esq., at utbetale kongens fætter Richard av York 5 mark om dagen, mens han ledsager dronningen.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., meget ødelagt .
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de France et Seigneur Dirlande. A nostre ame Esquier William Louenay Tresorer par nous assignez pur nostre treschiere et tresamee fille Philipe Reyne de Denmark Norweye et Swece saluz. Nous volons de lassent de nostre consail et vous mandons que a [ . . . . . .] Cousin Richard Deuerwyke par nous assignez pur accompaigner noste dite fille. vers les Roiaumes susditz. facez paier gages iournalx de cynk marcs le iour pur vn quartier dun an. Par entendure en affaire parentre vous et le susdit Richard Deuerwyke temoignante le paiement quele vous lui ensi ferrez. par quele endenture et par certes nous volons que vous en eiez due allouance en laconte par vous a rendre a nostre Esquier a cause de vostre office susdit. Don souz nostre priue seal a Westm´ le .xv. iour de Juyllet lan de nostre regne septisme.
Madame de Walton, dronning Philippas hofdame, erkjender at hun av dennes garderobemester Richard Clifford har mottat 1000 perler til broderi paa halslinningerne og ærmerne paa en kjole til dronningen.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg. [868 aar1406] 
Ceste endenture fait parentre Madame de Walton meistresse de Reigne de Danmark dun part et Ric´ Clifford Clerk Garderober du dicte ma dame la Roigne dautre part tesmoigne qe le dit Ric´ ad deliuere a dicte ma dame de Walton´ le xvj Jour de Juyll´ lan du Reigne le Roy Henry quart puis le conquest vij me M perles pur embrauderer et certeins ouereignes affair sur le Coler et maunches dun gonne de dit ma dame la Roigne. En tesmoignanaee de quelles choses lez parties auauntditz entre changeablement ount mys lour sealx Don le Jour et lan susdictes.
Richard av York erkjender at han av dronning Philippas skatmester William Lovenay har mottat 303 /l-pund/ 6 s. 7 d. i anledning av dronningens avreise.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Ceste endenture tesmoigne que Mon seigneur Richard Deuerwyk ffrere a mon treshonore seigneur le Duc Deuerwyk ad recieu de William Loueney Tresorer assignez pur ma dame Phelippe Roigne de Danmark et de Swece pur ses gagez par vn quarter dun an pur accompagner ma dame la Roigne suisdicte vers les ditz Roiaumes pur accomplicement du mariage parentre le Roi de mesmez les Roiaumez et ma dame Phelippe la Roigne suisdicte troys Centz trois liuerez sys soldz sept deners desterlinges En tesmoignance de quele chose lez parties auauntdites entrechangeablement ont mys lour sealx Don a Londres le xvij iour de Juyllet lan du Reigne nostre seigneur le Roy Henry quart puis le conquest septisme.
Kong Henrik IV befaler John Hogge, fører for skibet "La Christofre" i Newcastle, som er holdt tilbake for at føre dronning Philippa over til Danmark, at han i den anledning skal arrestere og hyre d. e. "presse" 30 sjømænd.
Patent Rolls, 7 Henry IV, p. 2, m. 11 d.
De marinariis arestandis.
Rex dilecto sibi Johanni Hogge Magistro cuiusdam nauis vocate la Cristofre de Nouo Castro super Tynam pro transitu ac salua et secura conduccione carissime filie [869 aar1406] nostre Philippe Regine Dacie Swecie et Norwegie arestate, salutem. Scias quod assignauimus te ad triginta marinarios pro gubernacione eiusdem nauis tam infra libertates quam extra pro denariis nostris in hac parte racionabiliter soluendis arestandos et capiendos. Et ideo tibi precipimus, quod circa premissa diligenter intendas ac ea facias et exequaris in forma predicta. Damus autem vniuersis et singulis vicecomitibus, maioribus, Constabulariis, Balliuis, et ministris nostris ac aliis quorum interest tenore presencium firmiter et mandatis, quod tibi in execucione premissorum intendentes sint et auxiliantes prout decet. In cuius etc. Teste Rege apud Westm´ xvij die Julij.
per consilium.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay, Esq., i Lynns havn at utbetale 60 /l-pund/ til hver av sin datter dronning Philippas to hofdamer, Katerine, Sir Hugh de Waterton´s hustru, og Anne Lisle.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12.
Henri [ etc.]. A nostre ame Esquier William Louenay Tresorer de nostre treschiere et tresamee fille Philippe Roigne de Denmark saluz. Nous volons de lassent de nostre Conseil et vous mandons que a noz treschieres et bien amees Katerine la femme de nostre treschier et foial Chiualer Hugh de Waterton Metresse a nostre dicte fille et a dame Anne Lisle par nous ordonees et assignees daccompaigner ycelle nostre fille verz les ditz roiaumes facez paier cestassauoir a chescune de eles sessante liures dore en mains et en port de Lenne sur lour passage quarante liures en plein paiement et agrement de que conques gages et regardz par eles a demander de nous par celle cause en temps auenir. ffesant endentures parentre vous et les dictes Katerine et Anne tesmoignantez les paiementz queux vous ensi ferrez par queles et par cestes . . . . . . . . . Don souz nostre priue seal a Westm´ le .xviij. iour de Juyll´ lan de nostre regne septisme.
Sir Henry Lescrop of Masham ekjender at han av William Lovenay har mottat i gage 182 /l-pund/ for et kvartal for at skulle ledsage dronning Philippa.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., 1 segl. [870 aar1406] 
Ceste endenture faite perentre Henry Sire Lescrope de Masham dune part et William Louenay Tresorer ma dame Philippe Roigne de Danmark dautre part tesmoigne que le dit Henry ad rescieu le Vyntisme iour de Juyll lan du regne nostre sire le Roy Henry quatre puis le conquest septisme de lauauntdit William .Cxx/iiii.ij. li. pur ses gages dune quartier de vn an perceuant le iour xl s. En tesmoignaince de quele chose les parties avauntdictes entrechaungeablement ont mys lour sealx Done lez iour et an suisditz.
Kong Henrik IV befaler dronning Philippas skatmester William Lovenay, Esq., at utbetale 100 mark til Sir Walter Hungerford, sheriff i Wiltshire, som skal ledsage dronning Philippa som dennes kammerherre.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Paatrykt segl.
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de France et Seigneur Dirlande. A nostre ame Esquier William Louenay Tresorer de nostre treschiere et tresamee fille Philippe Reyne de Denmark saluz. Nous volons de lassent de nostre Consail et vous mandons que a nostre cher et foial Chiualer Wauter Hungerford nostre Visconte de Wiltes´. lequel ordenez a nous et assignez destre Chamberlain a nostre treschere et tresamee fille sus dite et pur ycelle accompaigner vers les Roiaumes susditz facez paier Cent marcs pur ses gages et regardz par vn quartier dun an Et volons que par cestes vous fecez due allouance en vostre acconte. Don sous nostre priue seal a Westm´ le .xxj. iour de Juill´ lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV befaler dronning Philippas skatmester William Lovenay at betale 20 /l-pund/ til baronen av Wemme, som skal ledsage dronningen.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av paatrykt segl.
Henri [ etc.] A nostre ame Esquier William Louenay Tresorer de nostre treschiere et tresamee fille Philippe Reyne de Denmark [871 aar1406] saluz. Nous volons de lassent de nostre Conseil et vous mandons que a le Baroun de Wemme. par nous assignez pur accompaigner nostre dite fille vers les Roiaumes susditz facez paier vynt liures pur ses gages et regardz par vn quart dun an . . . . . . . . . . Don souz nostre priue seal a Westm´ le .xxi iour de Juillet lan lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay, Esq., dronning Philippas skatmester, at utbetale 5 mark om dagen til biskop Henry av Bath og Wells, som skal ledsage dronningen.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av paatrykt segl.
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de ffrance et Seigneur Dirlande. A nostre ame Esquier William Loueneye Tresorer par nous assignez pur nostre treschiere et tresamee fille Philippe Royne de Denmark Norweye et Swece saluz. Nous volons de lassent de nostre Consail et vous mandons que a lonorable piere en dieu Henri Euesque de Baath et Welles par nous assignez pur accompaigner nostre dite fille. vers les Roiaumes susditz. facez paier gages de cynk marcs le iour pur vn quart dun an. ffesant endenture parentre vous et le susdit Euesque tesmoignante le paiement quele vous lui ensi ferrez. par quele endenture et par certes nous volons que vous en eiez due allouance en leconte par vous a rendre a nostre Eschequier a cause de vostre office susdit. Don souz nostre priue seal a Westm´ le .xxj iour de Juillet lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV utnævner væbneren William Lovenay til skatmester hos sin datter dronning Philippa (for hendes og hendes følges overreise).
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Henricus dei gracia Rex Anglie et Francie Dominus Hibernie Omnibus ad quos presentes littere perueniunt salutem. Sciatis quod nos de fidelitate et circumspeccione dilecti Armigeri nostri Willelmi Loueney plenius confidentes Assignauimus et constituimus [872 aar1406] ipsum Willelmum Thesaurarium carissime filie nostre Philippe Regine Dacie Swecie et Norwegie pro transitu ac salua et secura conduccione eiusdem Regine ac certorum dominorum dominarum Militum clericorum Armigerorum Valettorum et aliorum in comitiua sua versus partes predictas profecturorum necnon pro retransitu dominorum dominarum Militum Armigerorum clericorum et aliorum ac ad faciendum et excercendum omnia et singula ad officium predictum pertinencia Jta quod de denariis per ipsum Willelmum ex causa predicta receptis nobis respondeat ad Scaccarium nostrum vt est iustum. Jn cuius rei testimonium has litteras nostras fieri faciemus patentes. T[este] me ipso apud Westm´ xxij die Julij Anno regno nostro
per ipsum Regem et consilium duppl´. Waker.
Kong Henrik IV ansætter William Lovenay, Esquire, som dronning Philippas skatmester under hendes overreise til de nordiske riker.
Patent Rolls, 7 Henry IV, p. 2, m. 14. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 100, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, s. 575-576 (nr. 755).
Rex Omnibus, ad quos, etc. Salutem. Sciatis quod Nos, De Fidelitate et Circumspectione, dilecti Armigeri nostri Willielmi Loveney plenius confidentes, Assignavimus et Constituimus ipsum Willielmum Thesaurarium, carissime Filie nostre, Philippe Regine Dacie, Swecie et Norwegie, pro Transitu et salva et secura Conductione ejusdem Regine, ac certorum Dominorum, Dominarum, Militum, Clericorum, Armigerorum, Valettorum, et aliorum in comitiva sua, versus partes predictas profecturorum, Necnon pro Retransitu Dominorum, Dominarum, Militum, Armigerorum, Clericorum, et aliorum predictorum, Ac ad faciendum et exercendum omnia et singula, ad Officium predictum pertinentia, Ita quod de Denariis, per ipsum Willielmum, ex causa predicta, receptis, seu recipiendis, nobis respondeat ad Scaccarium nostrum, ut est justum. [873 aar1406] In cujus, etc. Teste Rege apud Westmonasterium, xxij die Julii.
Per ipsum Regem et Consilium.
Fortegnelse over krigsutrustningen av de for dronning Philippas reise bestemte skibe.
Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 100, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, s. 576 (nr. 756).
Compertum est, in Rotulo Compotorum, de Anno Nono Regis Henrici quarti, nuper Regis Anglie, Patris Domini Regis nunc, in Compoto (videlicet) Henrici Somer, nuper Custodis Private Garderobe dicti Patris Regis nunc, infra Turrim Londonie, quod, idem Henricus Somer computat se, inter cetera, liberasse Willielmo Loveney, super Thesaurario Philippe Sororis dicti Domini Regis nunc, Regine, Daucie,(!) Norwegie, et Swecie, ii. Gunnes, xl. Libras pulveris pro Gunnes, xl. Petras pro Gunnes, xl. Tampons, iv. Touches, i. Mallet, ii. Firepannes, xl. Pavys, xxiv. Arcus, Et xl. Garbas Sagittarum, Pro Stuffura cujusdam Navis, ordinata pro Aula ejusdem Regine versus Dauciam, per indenturam, Per quod predictus Willielmus Loveney districtus fuit essendi hic ad plures dies preteritos, Et tandem in Crastino Sancte Trinitatis, hoc Termino, ad reddendum Regi Compotum de predictis ii. Canoins, xl. l. Pulveris, et aliis rebus diversis, per ipsum, ut predictum est, de prefato Henrico Somer receptis.
Thomas Molyngton, baron av Wemme, som skal ledsage dronning Philippa, kvitterer William Lovenay for mottagelsen av 20 /l-pund/.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., 2 segl.
Cest entendure tesmoigne que monseigneur Thomas Molyngton Baron de Wemme a recieu de William Loveney Tresorer assignes [874 aar1406] pur ma dame Philippe Roigne de Danemark et de Suece [osv. som i foreg. dok.] vynt liures de sterlingez. En tesmoignance [osv. som i foreg. dok.] Don a londres le xxiij iour de Juyll´ lan du Regne le Roy Henry quart puis le conquest septisme.
Dame Anne Lisle, som skal ledsage dronning Philippa, erkjender at hun av William Lovenay i to portioner har mottat 100 /l-pund/.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12.
Cest entendure tesmoigne que dame Anne Lisle a recieue de William Louenay Tresorer assigne pur ma dame Philippe Roigne de Danemark en partie de paiement sur ses gages et regarder par vn quarter dun an pur accompaigner mesme la Roigne vers lez ditz roiaumes [osv. som i foreg. breve] Seszant liures desterlinges. En tesmoignance [osv. som i foreg. breve]. Don a londres le xxiiij de Juyll´ lan du regne le Roy Henry quart puis le Conquest septisme. [Tilf. med andet blæk]. Jtem la dame lisle susdite ad recieu del auant dit William Loueney a londres le premier iour daust paiement de ses gages et regarder pur la dite voiage lan auantdit quarant liures de monaye.
Sir Walter Hungerford, som skal ledsage dronning Philippa, kvitterer William Lovenay for mottagelsen av 66 /l-pund/ 13 s. 4 d.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., 1 segl.
Cest endenture tesmoigne que monseigneur Waulter Hungerford ad recieu de William Loueney Tresorer assignes pur ma dame Philippe Roigne Denmark et de Swece pur ses gages et regarde par vn quarter dun an [osv. som i foreg. dokumenter] Seszant sys liures tresze solds quatre deners desterlinges En tesmoignance [osv. som i foreg. dok.] Don a Londres le xxvj me iour de Juyll´ lan du Regne le Roy Henry quart puis le conquest septisme.
[875 aar1406] 
Biskop Henry av Bath og Wells erkjender, at han av dronning Philippas skatmester William Lovenay har mottat 303 /l-pund/ 6 s. 7 d. i løn for et kvartal.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av 1 segl.
Ceste endenture tesmoigne que lonorable Piere en dieu Henry Euesque de Baath et Welles ad recieu de William Loueney Tresorer assignes pur ma Dame Philippe Roygne de Denmark et de Swece pur ses gages par vn quartier dun an pur accompaigner ma Dame la Roigne vers les ditz Roiaumes pur accomplicement du mariage par entre le Roy des mesmes Roiaumes et ma Dame Philippe la Roigne suisdicte trois centz trois liures sys solds set(!) deners desterlinges Entesmoignance de quele chose lez parties auantdictes entrechangeablement ont mys lour sealx Don a londres le xxvj me iour de Juyll´ lan du regne le Roy Henry quart puis le conquest le septisme.
Kong Henrik IV gir Henry, biskop av Bath og Wells, Richard av York, kongens fætter Sir Henry Fitz Hugh og Sir Henry Le Scrop fuldmagt til paa hans vegne at underhandle med kong Erik eller hans ombudsmænd om hans datter Philippas medgift samt om forbund mellem rikerne.
French Rolls, 7 Henry IV, m. 2. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 100-101, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, s. 578-579 (nr. 760).
Rex Omnibus, ad quos, etc. Salutem. Sciatis quod Nos, De fidelitate, legalitate, prudentia, et circumspectione, Venerabilis Patris, Henrici Bathoniensis et Wellensis Episcopi, ac, Carissimi Consanguinei nostri, Richardi de Eborum Chivaler, necnon, dilectorum et fidelium nostrorum, Henrici Fitz Hugh Chivaler, et Henrici le Scrop Chivaler, plenissime confidentes, Ipsos, Episcopum, Richardum, Henricum, et Henricum, Quatuor, Tres, et Duos eorum (quorum prefatum Episcopum alterum esse volumus) ad concordandum et finaliter concludendum cum Serenissima Domina, nostraque Consanguinea, Isabella Dacie, [876 aar1406] Swecie, et Norwegie Regina, necnon Erico Rege Dacie, Swecie, et Norwegie, et Duce Pomeranie, seu eorum Commissariis, Procuratoribus, aut Deputatis, sufficiens Mandatum et Potestatem ad hoc habentibus, de et super Dote sive Dotalitio, Carissime Filie nostre, Philippe Secundogenite nostre, necnon de ceteris in hac parte constituendis, ratione Sponsalium et Matrimonii, inter prefatos Ericum et Philippam per medias Personas contractorum, habendis, Ac insuper ad tractandum, paciscendum, et concordandum, super quibuscumque Amicitiis, Alligantiis, Ligis, ac mutuis Auxiliis, temporalibus vel perpetuis, inter prefatum Regem Ericum, ac Successores suos, ac Regna sua, pro Se, Terris, Dominiis, et Subditis eorumdem, ex parte una, et Nos, Heredes, et Successores nostros, et Regnum nostrum, pro Nobis, Terris, Dominiis et Subditis nostris, ex parte altera, mutuo ineundis et prestandis, Ac de modo, forma, quantitate, et qualitate hujusmodi Auxilii, Subventionis, aut Subsidii, hincinde, tempore necessitatis, mutuo ministrandorum, Et Communicationibus inter Subditos, hinc et inde, tam in Mercimoniis, quam aliis licitis, secure et fraternaliter faciendis, Ac omnia alia et singula faciendum et excercendum, que in Premissis, et circa ea necessaria fuerint seu quomodolibet oportuna, et que Nos facere possemus si in Premissis personaliter interestemus, etiam si Mandatum exigant speciale, Nostros veros, legitimos, et indubitatos Procuratores, Actores, Factores, Negotiorum Gestores, Commissarios, Deputatos, et Nuncios speciales, facimus, ordinamus, et constituimus per Presentes, Promittentes, in verbo regio, Nos Ratum, Gratum, et Firmum perpetuo habituros quicquid, per dictos procuratores, Commissarios, et Deputatos nostros, Quatuor, Tres, aut Duos eorum (quorum prefatum Episcopum alterum esse volumus) Acta, Gesta, Conventa, Concordata, Promissa, Firmata et Procurata fuerint in Premissis, et quolibet Premissorum, ac contra ea seu eorum aliqua non venire, nec in eis variare, sub Ypotheca et Obligatione omnium Bonorum nostrorum presentium et futurorum. In quorum omnium et singulorum Testimonium atque fidem, has Literas nostras Patentes fieri fecimus, et Sigilli nostri Magni appensione muniri. [877 aar1406] Dat. in Palatio nostro Westm. xxvj die Juli, Anno Domini millesimo quadringentesimo sexto, et Regni nostri septimo.
Per ipsum Regem.
Kong Henrik IV utsteder leidebrev for sin datter, dronning Philippas garderobebestyrer Richard Clifford og for dennes tjenere Hugo Nettilham, Richard Ragge og John Wawe, som i dronning Philippas følge skal drage til Norge. Sverige og Danmark.
French Rolls, 7 Henry 4, m. 2.
De generali attornato.
Ricardus Clifford clericus Custos garderobe domine Philippe Norwegie Swecie Dacieque regnorum Regine filie Regis carissime qui in obsequio Regis ad Regna predicta profecturus est habet litteras Regis de generali attornato sub nominibus Johannis Notyngham clerici et Johannis Asplion sub alternacione ad lucrandum etc. in quibuscumque Curiis Anglie per vnum annum duraturas Pr(esente) etc. Teste Rege apud Westmonasterium tercio die Augusti. Henricus Maupas clericus recepit attornatum vsque reditum ipsius constituentis in Angliam. De procuratoribus. Ricardus Clifford Clericus Custos Garderobe domine Philippe Norvegie Swecie Dacieque regnorum Regine filie Regis charissime qui in obsequium Regis in ipsius filie Regis comitiua versus regna predicta profecturus est ibidem in obsequio Regis supradicti moraturus habet litteras Regis de proteccione #cum clausula volumus per dimidium annum duraturas Presente etc. Teste Rege apud Westmonasterium xxvj die Julij. per billam de priuato sigillo. Consimiles litteras de proteccione habent subscripti per idem tempus duraturas sub data subscripta videlicet. Hugo Nettilham seruiens Ricardi Clifford Clerici Custodis Garderobe prefate Regine. Teste vt supra. Per billam etc. Ricardus Ragge Capellanus seruiens eiusdem Ricardi. T. vt supra. per billam etc. Johannes Wawe seruiens prefati Ricardi. Teste vt supra. per billam etc.
[878 aar1406] 
Kong Henrik IV befaler William Lovenay at utbetale endel penge til Richard Clifford, dronning Philippas garderobemester, og 100 shillings til John Paraunt, serjeant at arms, som skal ledsage dronningen. Hermed følger kvittering fra R. Clifford.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12 (4de og 5te strimmel, ved 4de strimmel er rester av paatrykt segl, under 5te hænger et segl).
Henri [etc.] A . . . William Louenay Nous vous mandons que a nostre bien ame Richard Clifford Clerk Gardein de la Garderobe de mesme nostre fille. facez liuerer. pur ent faire prouision de certaines choses necessaires pur laparaille de nostre fille susdite. et outre facez paier a nostre ame Serjeant Darmes Johan Peraunt Cent souldz de regard en alant de nostre comandement en la compaignie nostre dite fille vers les parts susdites. Et volons . . . . . . . . Don souz nostre priue seal a Westm´ le .xxvij iour de Juillet lan de nostre regne septisme. 1 hængende segl. Ceste intendure fait parentre William Loueney Esciuer Tresorer de ma Dame Dame, Philippe le Royne de Danmars(!) dun part et Richard Clifford clerk Garderober du dicte madame dautre part tesmoigne que le dicte Richard ad rescieu le x Jour de Juyll´ lan le Roy Henry quart puis le Conquest vij me par les mains du dicte William xxxiij li. vj s. viij d. En tesmoignance . . . . . . Don le Jour et lan susdictes.
William Lovenay, skatmester for dronning Philippa, erkjender at han av Sir Thomas Neville, den engelske konges skatmester, har mottat en række sølvsaker.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12 (3dje strimmel). Cirograph.
Ceste endenture tesmoigne moi William Loueneye Tresorer ma trespuissant et treshonorayne dame la Roigne de Danmarke auoir rescieu le 10 iour del fesance dicestes de Thomas Neviile Sire de Fuyvall´ Tresorer Dengleterre les parcellez souz escriptz sur la passage de nostre dite dame la Royne vers les ditz parties de Denmarke. cestassauoir. [De samme ting som i næst følgende brev av 8 august opregnes]. [879 aar1406] En tesmoignance de quelle chose a icestes endenturez. les parties auantditz entrechangeablement ount mys lour sealx Don a londres le seconde iour Daugust Lan du regne le Roy Henri quart puis le Conquest septisme.
Katerine Waterton, hofdame hos dronning Philippa, erkjender at hun av William Lovenay har mottat 100 /l-pund/ i gage for et kvartal.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Ceste entendure tesmoigne que dame Katerine Waterton Meistresse de la treshonoree Dame la Roigne de Denmark et de Swece ad recieu de William Loueney Tresorer de ma dame Philippe Roigne de Danemark en pleine paiement pur ces gages et regardez par vn quarter dun an [osv. som i foreg. breve] centz liurez desterlingez En tesmoignance de quele chose les parties avauntdites entrechangeablement ont mys leur sealx. Don a lenne le viij me iour Daust lan du regne le Roy Henri quart puis le conquest Septisme.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay, hans datter dronning Philippas skatmester, at overlevere til dronning Philippa eller hendes fuldmægtige det sølvtøi han har mottat for hende.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr.#. 12 (anden pergamentstrimmel i denne bundt). [Rester av paatrykt segl.]
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de France et Seigneur Dirlande nostre ame Esquier William Loueney Tresorer de nostre treschiere et tresamee fille Philippe Reyne de Denmark saluz. Come nadgairs per endenture parentre nostre trechier et foial Cousin Thomas Neuill Sire de ffouyniuall´ nostre Tresorer dengleterre. dune part et vous dautre. ycelm nostre Tresorer. vous est deliuerez sur le passage. de nostre dicte fille vers les dites parties de Denmark. les parcelles et choses desouz escrites. cest assauoir .ij. Chandelers .j. paxbred susorrez pois. ij lb. xj vnc´. du pois de troie. Jtem .j. peire cruettes j. sonette dargent les [880 aar1406] parcelles enorrez pois .ix vnc´ j q. de mesme le pois. Jtem ij salers dargent et enorrez pois iij lb. ij vnc´. dj. du dit pois. Jtem ij salers dargent couerez. dount les parcelles enorrez. xij quillers blanc dargent pois. iij lb. vij vnc´. j quart du pois de troie. Jtem vn pot dargent susorrez pois. iiij lb. v vnc´ du pois de troie. Jtem vn autre pot dargent susorrez pois. viij lb. v vnc´ de mesme le pois. Jtem ij pottes dargent blanc pois. vj lb. j vnc´ de mesme le pois. Jtem j hanap susorrez couere oue lez armes dengleterre ouesque j bordure pois ij lb. j vnc´. et di. de mesme le pois. Jtem j hanap susorrez pounsez oue j egle pois j. lb. et di. du pois de troie. Jtem .xij. hanaps dargent pois. viij lb. dj. vnc. du pois de troie. Item ij quillers susorrez pois iij vnc´ di. et di. quart´. de mesme le pois. Jtem xvj esquilles dargent pois. xv lb. viij vnc´ de mesme le pois. Jtem iiij chargeours dargent. pois xij lb. ij vnc´ et dj. Jtem xxiiij saucers dargent pois. xij lb. v vnc. du pois de troie. Jtem .j. spiceplate. susorrez. pois iij lb. .vij vnc´ de mesme le pois. Jtem. ij spiceplates dargent parcelles enorrez pois iiij lb. v vnc´ du dit pois. Jtem .ij. chandellers susorrez pois. iij lb. j vnc´ iij q. du pois de troie. Jtem ij Chandelers dargent parcelles enorrez pois. iij lb. j. vnc´ du dit pois. Jtem .j. peire bacyns coueres susorrez. pois v lb. iiij vnc´ et dj. du pois de troie. sicome en lune partie de la dite endenture. demonstree en loffice de priue seal est pleniement contenuz. Vous mandons que a la susdite nostre fille ou a tiele persone come ele vuille assigner. facer liuerer par endenture les par celles et choses desus declarees par quele endenture et par cestes nous volons que vous en eiez. due allouance en laconte par vous a rendre a cause de vostre office auantdit. Don´ souz nostre priue seal a Westm´ le .viij. iour Dagust. lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay at utbetale 20 /l-pund/ til dronning Philippas garderobemester Richard Clifford..
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., rester av paatrykt segl.
Henri [etc.] A nostre ame Esquier William Louenay Tresorer de nostre treschere et tresamee fille Philippe Reyne de Den [881 aar1406] mark saluz. Combien par noz autres lettres a vous directes vous euissions donez en mendement de lassent de nostre Conseil que a nostre ame Clerk Richard Clifford Gardein de la Garderobe de nostre dicte fille vous ferriez paier vynt liures en partie du paiement des gages ou regard queux ou quel il prendra de nous a cause de son office sus dit Si nauez vous mentinains faict aucun paiement au dit Richard par force de noz dites lettres a ce quil dit Volons de lassent de nostre Conseil et vous mandons derechief que a mesme celui Richard Clifford facez paier les dictes vynt liures par la cause susdicte. Et volons que par cestez vous eneiez due allouance en nostre aconte. Don´ souz nostre priue seal a Westm´ le xj iour Dagust lan de nostre regne septisme.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay, dronning Philippas skatmester, at betale til Sir Piers de Bucton og hans søn John, som skal ledsage dronningen, 100 /l-pund/ i gage.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Henri par la grace de dieu Roy dengleterre et de France et Seigneur Dirlande. A nostre ame Esquier William Loueney [osv. som i foreg. breve]. Nous vous mandons que a nos chierz et foialx Chiualers Piers de Bukton et Johan de Bukton son filz, facez paier Cent liures pur lour gages et regard a cause de lour aler en la compaigne de mesme nostre fille vers les parties de Danmark Et volons [osv. som i foreg. breve]. Don souz nostre priue seal a Westm´ le xvj iour daugust. lan de nostre regne septisme.
Sir Piers de Bucton erkjender at han av dronning Philippas skatmester William Lovenay for sig og sin søn John har mottat gage for et kvartal.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12.
Cest endenture tesmoigne que monseigneur Piers de Bucton Seneschalle de Lostell´ Assignez pur la Roigne de Denmark et de Swece ad rescieu de William Loueney Tresorer de lostell´ assignes [882 aar1406] pur mesme la Reygne en plein paiement de ses gages et regardes de luy et de mons´ John de Bucton son filz pur vn quartier dun an pur accompaigner mesme la Roigne verz les ditz Roiaumes pur la mariage parentre le Roy de mesme les Roiaumes et la Roigne auauntdicte Cent liures de sterlinges En tesmoignance de quele chose lez parties avauntdites entrechangeablement ont mys leur sealx Don au Lynn´ le xxj iour daust lan du Reigne nostre sire le Roy Henry quart apres la conquest setisme (!).
Kong Henrik IV utsteder leidebrev for sin kammertjener Henry Norreys, som skal ledsage kongens datter, dronning Philippa.
Patent Rolls, 7 Henry IV, p. 2, m. 13. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 2, s. 101.
Henricus Norreys, Valettus Camere Regis, qui, in obsequio Regis, in Comitiva Carissime Filie Regis, Philippe Dacie Regine, pro quibusdam Negotiis Regis, in partibus predictis moraturus, habet Literas Regis de Protectione (cum clausula, volumus) per dimidium Annum duraturas. Pres. etc. Teste Rege apud Villam Regis Leycester, tertio die Septembris.
Per billam de Privato Sigillo.
Kong Henrik IV befaler sin garderobeforstander, William Lovenay, Esquire, at sælge hvad der er blit tilovers av levnetsmidler o. a. fra dronning Filippas reise og at utdele de penge, som kommer ind ved salget, til dem, som har været med paa færden, til dækkelse av deres utgifter.
Exchequer Accounts. Bundel 405, nr. 12.
Henricus dei gracia Rex Anglie et Francie Dominus Hibernie Omnibus ad quos presentes littere perueniunt salutem. Sciatis quod nos de fidelitate et circumspeccione dilecti armigeri nostri Willelmi Loueney custodis magne garderobe nostre plenius confidentes Assignauimus ipsum Willelmum ad omnia remanencia tam victualium quam . . . . . . . . . . . . viagio carissime filie nostre Regine Dacie nuper emptorum et prouisorum ad opus nostrum vendendum et denarios inde prouenientes diuersis personis [883 aar1407] que in comitiua prefate filie nostre in viagio predicto de mandato nostro fuerunt tam pro viagio suo quam pro aliis expensis necessariis in quantum dicti denarij se extendunt persoluendum. In cuius signum has litteras nostras fieri fecimus patentes. Teste ipso apud Westm. xviij die Januarij Anno regni nostri septimo.
per ipsum Regem Waker.
Patent Rolls, 8 Henry IV, p. 1, m. 13.
De remanentibus victualibus vendendis Loueney
Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis, quod nos de fidelitate et circumspeccione dilecti armigeri nostri Willelmi Loueney, Custodis Magne Garderobe nostre, plenius confidentes assignauimus ipsum Willelmum ad omnia remanencia tam victualium quam aliarum rerum quarumcumque pro viagio carissime filie nostre Regine Dacie nuper emptorum et prouisorum ad opus nostrum vendenda et denarios inde prouenientes diuersis personis que in comitiua prefate filie nostre in viagio predicto de mandato nostro fuerunt, tam pro viagiis suis quam pro aliis expensis necessariis, in quantum dicti denarij se extendent, persoluendos. In cuius etc. Teste Rege apud Westm´ xviij die Januarij.
per ipsum Regem.
Regnskap for Sir William Burchiers utgifter paa en reise til Danmark for at forhandle om egteskap mellem prins Henrik av Wales og dronningen av Danmarks datter (dvs Erik av Pommerns søster Katarina). Reisen varte fra 29 Juni 1402 til 15 jan. 1403.
Foreign Accounts. Nuncii F. 7 Henr. IV B., membr. B. Perg. [delvis ødelagt].
Compotum Willelmi Burghchier Chiualer tam de receptis quam de vadiis suis in proficiscendo in obsequio Regis versus [884 aar1407] partes Dacie ad tractandum cum Isabella (!) Regina Dacie pro maritagio inter dominum Henricum principem Wallie et filiam Philippe (!) Regine Dacie anno tercio per breue Regis de priuato sigillo suo Thesaurario et Camerariis huius scaccarij directi datum primo die ffebr´ anno viij o in memor[anda] de termino Hillarii eodem anno ex parte Remem´ Regis per quod breue Rex mandauit eisdem Thesaurario et Camerariis [quod] computent cum prefato Willelmo per sacramentum suum pro viagio et de denariis per ipsum causa predicta receptis faciendo eidem Willelmo debitam allocacionem in eodem compotu de talibus vadiis .[a.] die, quo iter suum arripuit de ciuitate London´ vsque ad suum redire ibidem qualia alia alijs de statu suo in consimili viagio ante hec tempora extiterunt allocata, vna cum passagio [et repassagio suo] maris. Et de eo, quod prefati Thesaurarius et Barones per compotum illum eidem Willelmo deberi inuenerint, ijdem Thesaurarius et Barones consilio Regis distincte et aperte certificari faciant videlicet de . . . . . . . vadiis ut infra . . . . . . . . .l. li. rec. de Thesaurario et Camerariis ad Receptam Scaccarij xv die Julij termino Pasche anno tercio per manus Nicholai Pecche Scutiferi sui super vadiis ipsius Willelmi proficiscentis in obsequio [Regis ad partes] predictas causa maritagij predicti, sicut continetur in pelle Memor[andarum] ad eandem Receptam de eisdem termino et anno et eciam in quadam cedula de particulis hic in thesauro liberatis . . . . . . . . in vadiis suis proficiscendo in dicto obsequio Regis versus dictas partes Dacie et Norwegie a xxix o die Junij anno tercio, quo die iter suum arripuit de ciuitate Regis London´ causa predicta, vsque xv diem Januarij proximo sequentem, quo die redijt London´, scilicet eundo, morando, et redeundo per .CC. dies, vltimo die computato et non primo, .CC. li. cap´. . . . . . . . . . breue Regis annotatum supra in titulo huius compoti, Sicut huiusmodi vadia allocantur Willelmo Sturmy in compoto suo eunti in consimili viagio R o vij o R o . . . . . . repassagio maris ipsius Willelmi. hominum et hernesiorum suorum - ix li. xiij s. iiij d. per idem Breue Regis. Sicut continetur ibidem.
[885 aar1407] 
Regnskap fra Sir Henry Lescrop, baronet og herre til Masham, for hans utgifter paa en reise til Danmark i dronning Philippas følge. Han kom 25 juli 1406 til Lynn og vendte 4 dec. samme aar tilbake til Hull.
Foreign Accounts. Nuncii F. 7 Henr. IV B., membr. C.
Compotum Henrici domini Lescrop de Masham de receptis et vadiis suis missi in quodam viagio ex ordinacione consilij Regis versus partes Dacie in comitiua Philippe filie Regis Regine Dacie Norweye et Swecie anno vij o per breue Regis de priuato sigillo suo datum primo die ffebruarie anno viij o Thesaurario Baronibus et Camerariis huiusmodi Scaccarij directum [et] irrotulatum in Memoranda de termino Sci. Hilarii eodem anno inter breuia directa Baronibus R[otul]o iiij to per quod breue Rex mandauit prefatis Thesaurariis et Baronibus quod debite computent cum prefato Henrico vel cum aliqua alia persona idonea nomine suo per Sacramentum alterius eorum de dicto viagio per ipsum Henricum facto ad partes predictas in comitiua predicte Regine filie Regis et de denariis Regis per ipsum ob hanc causam receptis de Willelmo Loueney Thesaurario dicte filie Regis pro viagio predicto assignatis faciendo dicto Henrico debitam allocacionem de talibus vadiis diurnis de tempore quo extitit apud mare ad transfretandum versus partes predictas vsque ad suum applicatum infra Regnum Anglie [q]ualia alijs status sui in viagio predicto vel consimili racionabiliter allocata existunt certificando consilio Regis id quod per Regem in hac parte prefato Henrico per compotum suum deberi inueniatur . . . . . Walterii Slegyll attornati predicti Henrici sicut continetur in memoranda de termino et anno supradictis inter attornatum ex parte Remen[brancerii?] Regis pro eo de huiusmodi receptis et vadiis vt infra. Idem r[ecepit] compotum de Cxx/iiijij. li. receptis de predicto Willelmo Loueney Thesaurario dicte domine Regine super vadiis suis pro vno quarterio anni sicut continetur in quadam indentura inde inter predictum Henricum et prefatum Willelmum Loueney Thesaurarium dicte domine Philippe Regine filie Regis facta xx die Julij anno vij o Regis huiusmodi super hunc compotum liberata et eciam in quadam cedula de particulis hic in thesauro liberata. Summa Recepte Cxx/iiij. ij .li. [Idem] computat in vadiis predicti Henrici Baneretti proficiscendo [886 aar1407] in viagio predicto in comitiua predicte Philippe Regine versus partes predictas videlicet a xxv to die Julij dicto anno vij mo quo die dictus Henricus venit peratus cum familia sua ad portum maris apud Lenn ad transfretandum in viagio predicto ex ordinacione Regis supradicti vsque iiij tum diem Decembris proximo sequentem quo die arripuit de partibus predictis ad portum Regis de Hull scilicet eundo morando et redeundo per cxxxij dies. vltimo die computato et non primo CClxiiij li. [re]cipiente per diem xl s. per predictum breue Regis supra in titulo huius compoti annotatum sicut continetur in dicta cedula de particulis et sicut huiusmodi vadia allocantur Willelmo Heron domino de Say eunti in consimili viagio Regis ad partes exteras R[otul] o tercio R o comp[otorum]. Summa vadiorum - CClxiiij li. Et habet superplus´ xx/iiij.ij. li. quod quidem superplus´ certificatur consilio Regis viij o die ffebruario anno viij o vna cum breui predicto indorsat´ cum superplus´ predicto.
Seks hanseatiske kjøbmænd gaar i borgen for sig og de andre hanseatisk# kjøbmænd i Boston i anledning av mordet paa fiskerne i Cromer.
Stadt-Archiv, Lübeck. Indtat i kundgjørelsen nr. 708 nedenfor. Trykt i Hansisches Urkundenbuch V, nr. 757 , hvorfra her.
Opgjør angaaende kong Henrik IV´s slegtning Richard av Yorks reiseutgifter, da han ledsaget dronning Philippa til Danmark.
Exchequer, Foreign Accounts. Nuncii F. 7 Henry IV, m. D. Perg. [ødelagt paa venstre side].
Compotum Ricardi de Eboraco consanguineo Regis de receptis et vadiis suis in quodam viagio per ipsum facto eundo ex ordinacione Regis versus partes Dacie in comitiua . . . . . . Regine Dacye(!) filie Regis anno vij o Regis huius per breue de priuato sigillo suo datum xvii o die Febr´ anno viij o Thesaurario [et] Baronibus huiusmodi Scaccarij directum et irrotulatum inter . . . . . . . . Baron´ de termino Sancti Hilarij dicto anno viij o per quod Rex mandauit eisdem, quod debite computent cum prefato Ricardo de Eboraco consanguineo Regis vel cum alia [persona] idonea suo nomine per sacramentum vnius vel alterius de viagio, quod idem Ricardus fecit, eundo nuper de ordinacione Regis versus partes Dacye in comitiua predicte [filie] Regis Philippe Regine Dacye et de denariis Regis per ipsum Ricardum receptis ex causa predicta de Willelmo Loueney Thesaurario predicte filie Regis pro viagio supradicto per Regem . . . . . [assi]gnat´ faciendo eidem debitam allocacionem in hac parte de vadiis lxvj s. viij d. per diem de die quo dictus Ricardus discedebat (!) de Ciuitate Regis London´ ad transfretandum versus partes predictas vsque redditum suum ad ciuitatem predictam. Et de eo quod per predictum compotum prefato Ricardo per Regem deberi inuenietur prefati Thesaurarius et Camerarii . . . . . . . . . . . . . . . Ricardo solucionem habere fac[iant], vt est iustum, Baldewynj Weer Scutiferi, Attornati predicti Ricardi, Sicut cont[rarotulatur] in memorand´ de termino sancti Hillarii dicto anno viij pro . . . . . . . . . . videlicet [888 aar1407] de huius receptis et vadiis - vt infra . . . . . . . . de CCC li. vj s. viij d. per ipsum Ricardum receptis de prefato Willelmo Loueney Thesaurario predicte Philippe Regine Dacye et Sweye(!) assignatis pro vadiis predicti Ricardo pro vno . . . . . . . . . . . . . . . . eunte in comitiua predicte Regine versus Regna predicta pro complemento maritagij inter Regem regnorum predictorum et dictam Philippam Reginam . . . . . . . . . . . . quandam indenturam inter prefatum Ricardum et predictum Willelmum inde confectum (!) cuius dat´ est xvij o die Julij anno vij o super huic(!) compoto liberatur et . . . . . . . . . . . . . . . quadam cedula de particulis in thesauro liberata. Summa Rec[eptorum] - CCCiij li. vj s. viij d. . . . . . . . . . . . . vad´ ipsius Ricardi ad lxvj s#. viij d. per diem euntis in dicto viagio ex ordinacione Regis [pro complem]ento maritagii predicti, videlicet a vij o die Augusti dicto anno viij o, quo die dictus Ricardus discescit (!) a Ciuitate London´, ad transfretandum versus partes predictas ex causa [predicta vsque ad] xxij diem Decembris proximo sequentem quo die dictus Ricardus rediit ad Ciuitatem predictam, scilicet eundo morando et redeundo per Cxxxvij dies neutro die computato CCCCl.vj. li. . . . . . . . . predictum breue supra in titulo huius compoti annotatum ac per sacramentum predicti Baldewyni attornati predicti Ricardi, et sicut continetur in predicta cedula de particulis in thesauro liberata. Summa vadiorum - cccclvj li. xiij s. iiij d. Et habet de superplus´ Cliij li. vj s. viiij d. De quibus habiturus . . . . . . . . . . . . . . . solucionem pretextu breuis Regis de priuato Sigillo annotati supra in titulo huius compoti. Quod quidem breue liberatur Thesaurario et Camerariis ad Receptum Scaccarij xxvij o die . . . . . . . . . . . . . .
85 navngivne engelske mænd og kvinder fra Cromer klager til kong Henrik IV over at hanseatiske Bergens-farere i havnen Wynford i Norge har fanget og dræpt deres paarørende og beder kongen om øieblikkelig at kræve de i Boston boende hanseatiske kjøbmænd til regnskap for dette.
Stadt-Archiv i Lübeck, indtat i Henrik IV´s kundgjørelse av 10 mai 1407 ( nr. 708 nedenfor). Trykt i Hansisches Urkundenbuch V nr. 756, hvorfra her. [889 aar1407] 
Kong Henrik IV meddeler klagen fra indbyggerne i Cromer ( nr. 707 ovenfor), samt de derhen hørende aktstykker og at de hanseatiske kjøbmænd er blit frikjendt og at der er sluttet forlik med klagerne.
Stadt-Archiv, Lübeck. Anglicana n. 60 d., orig. p. perg. (seglet borte). Trykt i Hansisches Urkundenbuch V nr. 779, hvorfra her.
Henricus Dei gracia rex Anglie et Francie et dominus Hibernie omnibus, ad quos presentes littere pervenerint, salutem. Inspeximus quandam peticionem per homines ville nostre de Crowemere in comitatu Norffolcie nobis porrectam in hec verba: [Her følger nr. 707]. Cujus peticionis pretextu diversa brevia extra cancellariam nostram emanarunt de venire faciendo Hermannum van Mynne, Garlyk Mondesberghe, Henricum Goyleke#n, Henricum Blase, Hermannum Robekyn, Bernardum Borghemaistre, Johannem Rogge, Jacobum Blythe, Willelmum Ryngof, Loberdum [891 aar1407] van Bronniske, Albertum van Strodene, Hillarium Eem, Johannem Clenkenthorpe, Lambertum Bery, Johannem Pape, Johannem Make, Hermannum Spere, Johannem Friday, Tydkynum Yonge, Johannem Russyng, Fixer Smethebek, Lambertum Sterkbak, Jacobum van Aleyne, Godken van Gotene, Courte Cronowe, Johannem Tymberman, Hert Parys, Johannem Busse, Ludikinum van der Heithe, Henricum Knevylle, Swether van Bentene, Willelmum Smethir, Tydkyn van Ysen, Hermannum Wendre, Hermannum Holthonso, Bernardum van Brugge, Willelmum Wye, Broune Spryng, Lambertum Hermannum, Wulfawene, Hermannum Nettyle, Johannem Dodman, Henricum Tymbreman, Johannem Lunneman, Johannem van Hernde, Johannem van Stathe, Johannem Horste, Henricum Newenburghe, Hermannum van Halterone, Henricum Arundes, Hermannum Wytte, Garlyk van Hamelle, Tydkyn Nyestade et Tydkyn Warentene, quod essent coram domino rege in cancellaria sua in crastino purificacionis beate Marie ultimo preterito. Ad quem diem prefati Hermannus, Garlyk, Henricus, Henricus, Hermannus, Bernardus, Johannes, Jacobus, Willelmus, Loberdus, Albertus, Hillarius, Johannes, Lambertus, Johannes, Johannes, Hermannus, Johannes, Tydkynus, Johannes, Fixer, Lambertus, Jacobus, Godken, Courte, Johannes, Hert, Johannes, Ludikinus, Henricus, Swether, Willelmus, Tydkyn, Hermannus, Hermannus, Bernardus, Willelmus, Broune, Lambertus, Wulfawene, Hermannus, Johannes Henricus, Johannes, Johannes, Johannes, Johannes, Henricus, Hermannus, Henricus, Hermannus, Garlyk, Tydkynus et Tydkyn virtute brevium predictorum comparuerunt et predicti Hermannus van Myndene, Johannes Pape, Albertus, Johannes Busshe, Swether et Johannes Clenkenthorpe coram ipso domino rege in cancellaria sua personaliter constituti manuceperunt tam pro se ipsis quam pro sociis suis, mercatoribus de Hansa, sub pena duorum milium marcarum, quod ipsi starent laudo et arbitrio concilii dicti domini regis de submersione ligeorum suorum in comitatu Norffolcie; cujus quidem manucapcionis tenor sequitur in hec verba: [Her følger nr. 709705[sic] ovenfor.] Inspeximus eciam quoddam breve nostrum de dedimus potestatem in filaciis cancellarie nostre residens in hec verba: . . . . . Inspeximus insuper retornum ejusdem brevis similiter factum in hec verba: . . . . . Inspeximus eciam quod dam breve nostrum in filaciis cancellarie nostre residens in hec verba: . . . . . Inspeximus [892 aar1407] eciam retornum ejusdem brevis similiter factum in hec verba: . . . . . Super quo predicte persone per attornatos suos predictos coram dicto domino rege in cancellaria sua comparuerunt et ibidem recognoverunt in curia, se fore concordatos et pacificatos pro dampnis, gravaminibus, querelis et sectis predictis, ac attornati illi recognoverunt, se ad usum earundem personarum fore solutos et satisfactos in hac parte et tam dictos mercatores in dicta peticione contentos quam quoscumque alios mercatores dicte ville de Northberne ac aliarum villarum de Hans in Almannia de interfeccionibus predictis ac quibuscumque aliis ligeis domini regis ibidem ante hec tempora factis sive perpetratis fore quietos Ac facta solempni proclamacione in cancellaria predicta, quod, si que alie persone aliquas querelas sive acciones versus predictos mercatores de Hans in Almannia pro aliquibus dampnis sive gravaminibus in partibus de Norweye ante dictam quindenam factis sive perpetratis prosequi vellent, venirent et audirentur, ac nemine ibidem comparente aut aliquid pro se ipso dicente vel allegante, habitaque matura et diligenti deliberacione cum justiciariis et servientibus dicti domini regis ad legem ac aliis peritis de consilio suo tandem consideratum fuit per curiam, quod tam omnes dicti mercatores in peticione predicta contenti quam quicumque alii mercatores dicte ville de Northberne ac aliarum villarum de Hans in Almannia ac quicumque alii de partibus illis erga personas predictas et quoscumque alios ligeos dicti domini regis comitatus predicti de dampnis et gravaminibus predictis sint quieti, et quod imposterum nullo modo ex causis predictis inquietentur, molestentur in aliquo seu graventur, et quod predicti mercatores dimittantur de curia et inde recedant quieti sine die; et se contentarunt in cancellaria dicti domini regis, quod recognicio in hac parte facta cancelletur et pro nulla habeatur. Nos autem tenores peticionis, brevium, retornatorum et consideracionis predictorum ad requisicionem predictorum mercatorum de Hans in Almannia duximus exemplificandum per presentes. In cujus rei testimonium has litteras nostras fieri fecimus patentes. Teste me ipso apud Westmonasterium, decimo die Maji anno regni nostri octavo. Gaunstede.
Examinatur per Simonem Gaunstede et Johannem Mapiltone clericos. [893 aar1407] 
Kong Henrik IV befaler Sir William Lovenay, nys dronning Philippas skatmester, at betale kongens skibsklerk John Clineton 10 /1-pund/ til utbedring av skibet "Holygost"# som føres av John Maihewe
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Henri par la grace de dieu Roy Dengleterre et de ffrance et Seignur Dirlande. A nostre ame Esquier William Louenay nadgairs Tresorer assignez pur la passage de nostre tresamee fille la Royne de Denmark et de Swece, Saluz. Nous vous mandons qe a nostre bien ame Johan Clineton Clerk de noz nefs. facez paier dys liures sur lamendement et apparaillement dune nief appelle le Holygost de quelle Johan Maihewe est Meistre et la quelle nief estoit ordennez pur conduyre icelle nostre fille a . . . . nmark et Swece susdites Et volons qe cestes nos lettres vous en soient garrant et que par icelles vous en eiez due allouance en vostre acconte. Don´ souz nostre priue seal a West. le xij Jour de May lan de nostre regne oytisme.
Kong Henrik VI utnævner Sir William Esturmy og John Kyngton til sine sendemænd for at forhandle med den tyske Hansas ombudsmænd om fred og overenskomst mellem Hansaen paa den ene side og England og dets venner, især kong Erik, paa den anden.
French Rolls, 8 Henry IV, m. 5. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, 118-119, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I#, s. 659-661 (nr. 862). [894 aar1407] 
Rex Omnibus, ad quos, etc. Salutem. Sciatis quod Nos, De Fidelitate et provida Circumspectione, Dilectorum et Fidelium nostrorum, Willielmi Esturmy Militis, et Johannis Kyngton Canonici Lincolniensis, plurimum confidentes, Ad tractandum et conveniendum cum Nunciis, Commissariis, et Procuratoribus Honorabilium Virorum, Mercatorum Communitatis Societatis Hanse Theotonice, sufficientem Potestatem et Mandatum speciale ad hoc ab eis habentibus, de et super quibuscumque Questionibus, Gravaminibus, Dampnis, Injuriis, Excessibus, Discordiis, et Debatis, Inter Nos, Ligeos, et Subditos nostros, ex una, Communitatem Societatis predicte, ex parte altera, et ejusdem singula Membra, quovismodo vel occasione quacumque motis mutuo et exortis, Et hujusmodi Questiones, Gravamina, Contentiones, Dampna, Injurias, Excessus, Discordias, et Debatas, sedandum, sopiendum, finiendum, terminandum, et pacificandum, ac de et super eisdem componendum et transigendum, Quecumque etiam Questiones, Gravamina, Dampna, Excessus, Violentias et Injurias, Per nos, Ligeos vel Subditos nostros communitati Societatis predicte quovismodo, vel ejusdem singularibus Personis, indebite facta forsitan vel illata, Reformandum, reparandum, restaurandum, et emendandum, Consimilesque Restitutiones, reparationes, restaurationes, et emendas de communitate Societatis predicte, et ejusdem societatis singularibus Personis, pro nobis, et subditis nostris, requirendum, petendum, stipulandum, et recipiendum, Compensationemque cujuscumque pecuniarum summe, nobis et subditis nostris, a dicta Communitate, communiter, vel divisim, debite nomine nostro et subditorum nostrorum obiciende, et eam mutuo compensandum, Et insuper ad ulterius concludendum cum communitate Societatis predicte, aut Ambassiatoribus et ejusdem Nunciis, potestatem sufficientem in ea parte habentibus, super quibuscumque Confederationibus, [895 aar1407] Ligis, et Amicitiis, specialibus, temporalibus, vel perpetuis, Inter Nos, Ligeos, Subditos, Regna et Dominia nostra quecumque, ac Confederatos, Amicos, et Alligatos nobis quoscumque, et presertim, Dominum Ericum, Dei gratia, Dacie, Swecie, et Norwegie, Regnorum Regem, Filium nostrum carissimum, et ipsius Regna Ligeos, et Gentes, ex una, et Communitatem Societatis predicte, communiter, vel singulariter, ejusdem Societatis Civitates et opida, etiam divisim, parte ex altera, ineundis, Ac de Intercommunicationibus, inter Ligeos et Subditos nostros et dicte Communitatis Mercatores hinc inde, in Mercimoniis et aliis licitis, secure et amicabiliter exercendis, Ac super omnibus et singulis Articulis, quantumcumque specialibus, qui Ligas, Confoederationes, seu Amicitias, Inter Nos, Subditos, Alligatos, et Confoederatos, nostros, et Communitatem Societatis predicte, singulariaque ejusdem Communitatis Civitates et Opida firmandis, Hujusmodique Questiones, Contentiones, Dampna, Injurias, Excessus, Discordias, et Debatas mutuo reformanda, concernere poterunt quovismodo, cum eorum incidentibus, emergentibus, dependentibus, et connexis, Quecumque insuper Dies et Loca, ad expeditionem Premissorum, in parte vel in toto, necessaria vel oportuna, prefigendum, limitandum, et assignandum, ac in eos et ea conveniendum et concordandum, Necnon omnia et singula, que sic tractata, conventa, promissa, reformata, finita, terminata, et concordata fuerint, cum omni securitate, debita et honesta in hoc casu, et hac vice, nomine no stro, firmiter et inviolabiliter observanda, vallandum, et firmamdum, Consimilemque securitatem, pro nobis, et nomine nostro, petendum, stipulandum, et recipiendum, Jurandumque in Animam nostram quod nos tractata, conventa, concordata, promissa, reformata, finita, et terminata in hac parte rata habebimus et grata, pariter et accepta, nec aliquid procurabimus vel faciemus per quod tractata, conventa, concordata, promissa, reformata, finita, terminata, et concessa, hujusmodi effectu debito frustrari poterunt seu quomodolibet impediri, Ac Juramentum consimile a Nunciis, Commissariis, et Procuratoribus [896 aar1407] Societatis predicte, singulariumque Civitatum et Opidorum ejusdem, petendum, exigendum, et recipiendum, Privilegia insuper et indulta Regia, tam per Nos, quam Procuratores nostros, Communitati Societatis Mercatorum Hanse, sub quacumque Verborum forma concessa, ac dubia, ambigua, et obscura quecumque, in presenti, Tractatu quovismodo emergentia, quotiens opus fuerit, interpretandum et declarandum, Ceteraque omnia et singula faciendum, excercendum, et expediendum, que in premissis et circa ea, seu eorum aliquod, necessaria fuerint vel quomodolibet oportuna, ac que qualitas et natura hujusmodi negotii exigunt et requirunt, et que nosmet facere possemus si personaliter interessemus, etiam si talia forent que Mandatum exigerent quantumcumque speciale, Nostros veros, legitimos, et indubitatos Ambassiatores, Procuratores, Negotiorum Gestores, Commissarios, Deputatos, et Nuncios speciales facimus et creamus, ordinamus, deputamus, et constituimus per Presentes, Promittentes nos ratum, gratum, et firmum perputo habituros totum et quicquid per dictos Ambassiatores, Procuratores, Commissarios, et Deputatos, in forma prescripta, actum, gestum, procuratum, conventum, concordatum, promissum, seu finitum fuerit in premissis. In cujus, etc. Dat. in Palatio nostro Westm. sub Magni Sigilli nostri Testimonio, vicesimo die mensis Julii, Anno Domini millesimo, quadringentesimo septimo, Regni vero nostri octavo,
Per ipsum Regem et Concilium.
Kong Henrik IV´s instruks til de i foreg. nummer nævnte sendemænd om paa vegne av kongen og hans allierte at forhandle med høimesteren for den tyske orden i Preussen.
French Rolls, 8 Henry IV, m. 5. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 118, hvorfra her, og i Svenskt Diplomatarium från och med 1401, utg. genom C. Silfverstolpe I, 661-663 (nr. 863).
Rex, Dilectis et Fidelibus suis, Willielmo Esturmy, Militi, et Magistro Johanni Kyngton, Canonico Lincolniensi, Salutem. Quia negotium Tractatus, [897 aar1407] Nuper de et super Reparatione, Reformatione, et Emenda quorumcumque Gravaminum, Dampnorum, Excessuum, Violentiarum, et Injuriarum, ac conservatione mutui Amoris et Amicitie consuete, Inter Nos, Ligeosque et Subditos nostros Regni nostri Anglie quoscumque, ex una parte, necnon Fratrem Conradum Jungingen, Ordinis Beate Marie Theutonicorum Hospitalis Jerusolomitani Magistrum, dum vixit, Generalem, ac ipsius Subditos omnes et singulos, parte ex altera, mutuo motorum et exortorum, Per vos, Willielmum et Johannem, ac Willielmum Brampton civem, dum in humanis agebat Londoniensem, pro Nobis et Nomine nostro, ac Religiosos Viros Fratres Conradum Lichtenstein Magnum Commendatorem, Warnherum de Tettingen suppremum Hospitilarium et Commendatorem in Elvyngo, et Arnaldum de Hekken Thesaurarium, dicti tunc Magistri generalis etiam nomine Ambassiatores, Commissarios, Nuncios, et Procuratores sufficientes et legitimos, hincinde Deputatos, Inchoatum, Minime, ut optavimus, sicuti etiam dictum Magistrum Generalem, si jam superesset, affectare velle firmiter opinamur, juxta utrumque condicta, conventa, et concordata, ante ipsius Magistri Generalis Obitum, perfectum existit vel completum, Nosque, Ut, Deo propitio, omnis preterite et future Dissencionis Materia inter Nos, Successoresque nostros, Anglie Reges, ac, ut prefertur, nostros et dicti Regni Anglie Ligeos et Subditos, Ordinisque predicti Magistrum Generalem, qui est, et qui pro tempore erit, ejusdemque Subditos hinc inde, precludatur omnino, Vos igitur, Willielmum et Johannem, Ad Complementum et Perfectionem Condictorum, Conventorum, et Concordatorum, prout mutuo inter vos et dicti quondam Magistri Generalis Nuncios et Commissarios prescriptos habita et tractata existunt, Necnon ad ulterius tractandum et conveniendum cum quocumque prefati Ordinis Magistro Generali, ipsius aut Nunciis, Commissariis, vel Procuratoribus, aut alio, vel aliis, Potestatem sufficientem et Auctoritatcm ab eo ad subscripta habente, vel habentibus, super quibuscumque Questionibus, Gravaminibuus, Dampnis, Injuriis, Excessibus, Discordiis, et Debatis, Inter Nos, Ligeos et Subditos nostros, ex una, et Magistrum [898 aar1407] dicti Ordinis Generalem, qui nunc est, quocumque nuncupetur Nomine, et ipsius Subditos quoscumque, parte ex altera, quovis modo vel occasione quacumque motis mutuo et exortis, Et hujusmodi Questiones, Gravamina, Contentiones, Dampna, Injurias, Excessus, Discordias, et Debatas Reformandum, Sedandum, Sopiendum, Finiendum, Terminandum, Pacificandum, ac de et super eisdem componendum, Quecumque etiam Questiones, Gravamina, Dampna, Excessus, Violentias, et Injurias, Per Nos, Ligeos vel Subditos nostros, dicto Magistro Generali, vel ipsius Subditis, quovis modo indebite factis forsitan vel illatis, Reformandum, Reparandum, Restaurandum, et Emendandum, Consimilesque Restitutiones, Reparationes, Rostaurationes, et Emendas, de Magistro dicti Ordinis Generali, et Deputatis suis hujusmodi, pro Se, et Subditis suis quibuscumque, pro nobis, et subditis nostris, Requirendum, Petendum, Stipulandum, et Recipiendum, Compensationemque cujuscumque Pecuniarum Summe, Nobis vel Subditis nostris, a prefato Magistro, ipsius vel Subditis, communiter, vel divisim, debite obiciende, et eam nomine nostro et Subditorum nostrorum mutuo compensandum, Et insuper ad ulterius concludendum et conveniendum cum Magistro Generali Ordinis prescripti, aut Ambassiatoribus et Nunciis suis, Potestatem sufficientem in hac parte habentibus, super quibuscumque Confoederationibus, Ligis, et Amicitiis, specialibus, temporalibus, vel perpetuis, Inter Nos, Ligeos, Subditos, Regna, et Dominia nostra quecumque, ac Confoederatos, Amicos, et Alligatos nobis quoscumque, et presertim Dominum Ericum, Dei gratia, Dacie, Swecie, et Norwegie Regnorum Regem, Filium nostrum carissimum, et ipsius Regna, Ligeos, et Gentes, ex una, et ipsum Magistrum, Subditos, Patrias et Dominia sua quecumque, ex parte altera, ineundis, Ac de Intercommunicationibus inter Subditos hincinde, in Mercimoniis et aliis licitis, secure et amicabiliter excercendis, Ac super omnibus et singulis Articulis, quantumcumque specialibus, qui Ligas, Confoederationes, seu Amicitias, inter Nos et predictum Magistrum, et Alligatos et Confoederatos nostros, firmandas, [899 aar1407] hujusmodique Questiones, Contentiones, Dampna, Injurias, Excessus, Discordias et Debatas mutuo reformanda, concernere poterunt quovis modo, cum eorum Incidentibus, Dependentibus, et Connexis, Quecumque insuper Dies et Loca, ad expeditionem Premissorum, in parte vel in toto, necessaria vel oportuna, prefigendum, limitandum, et assignandum, ac in eos et ea conveniendum et concordandum, Necnon omnia et singula, que sic Tractata, Conventa, Promissa, Reformata, Finita, Terminata, et Concordata fuerint, cum omni Securitate, debita et honesta, in hoc casu, et hoc vice, nomine nostro, firmiter et inviolabiliter Observanda, Vallandum, et Firmandum, Consimilemque Securitatem, pro Nobis et nomine nostro, Petendum, Stipulandum, et Recipiendum, Jurandumque in Animam nostram quod nos Tractata, Conventa, Concordata, Promissa, Reformata, Finita et Terminata, in hac parte, Rata habebimus et Grata, pariter et Accepta, nec aliquid procurabimus vel faciemus per quod Tractata, Conventa, Concordata, Promissa, Reformata, Finita, Terminata, et Concessa hujusmodi effectu debito frustrari poterunt seu quomodolibet impediri, Ac Juramentum consimile ab eodem Magistro, aut Deputatis, Commissariis, et Procuratoribus suis Petendum, Exigendum, et Recipiendum, Priviligia insuper et Indulta Regia, tam per Nos, quam Progenitores nostros, communitati Societatis Mercatorum Hanse, sub quacumque Verborum Forma concessa, ac Dubia, Ambigua, et Obscura, quecumque, in Presenti Tractatu quovismodo emergentia, quotiens opus fuerit, Interpretandum et Declarandum, Ceteraque omnia et singula Faciendum, Excercendum, et Expediendum, que in Premissis, et circa ea, seu eorum aliquod, necessaria fuerint vel quomodolibet oportuna, ac que qualitas et Natura hujusmodi Negotii exigunt ct requirunt, et que nosmet facere possemus si personaliter interessemus, etiam si talia forent que Mandatum exigerent quantumcumque speciale, Nostros veros, legitimos, et indubitatos Ambassiatores, Procuratores, Negotiorum Gestores, Commissarios, Deputatos, et Nuncios [900 aar1407] speciales facimus, creamus, ordinamus, deputamus, et constituimus per presentes, Promittentes Nos Ratum, Gratum, et Firmum perpetuo habituros, totum et quicquid per vos, in Forma prescripta, Actum, Gestum, Procuratum, Conventum, Concordatum, Promissum, seu Finitum fuerit in Premissis, In cujus, etc. Dat. in Palatio Regis Westm. sub Magni Sigilli Regis Testimonio, vicesimo secundo die Mensis, Julii, Anno Domini millesimo, quadringentesimo septimo, Regni vero Regis octavo.
Per ipsum Regem et Concilium.
De engelske utsendinger ved kongressen i Haag klager over Hanseaternes forhold i det hele, deriblandt ogsaa over at Hansaen har anerkjendt forskjellige statuter og vedtægter, som er godtat av Hansekjøbmændene i Sverige og Norge, men som er til skade for Englænderne (§ 9).
British Museum. Cotton MSS. Nero B. IX, fol. 65. Trykt i Hanseakten aus England nr. 328, hvorfra her, og i engelsk oversættelse i Hakluyt, Principal Navigations I, 173-175.
1. Willielmus Esturmy miles et Johannes Kyngton canonicus Lincolnensis, invictissimi principis et domini, domini Henrici Dei gracia regis Anglie et Francie et domini Hibernie, ad conveniendum, tractandum et concordandum cum communitate mercatorum societatis Hanse Theothonice sive Almannie de et super reparacione et reformacione inter dictum dominum regem et ipsius ligeos et subditos ex una, ac communitatem predictam, civitates, opida ac singulas personas ejusdem indebite attemptatorum parte ex altera sufficienter deputati, vobis honorabilibus viris, dominis Henrico Westhoff civi et proconsuli civitatis Lubicensis, Henrico Fredelan, Johanni van Berck civi Coloniensi, Maynardo Buxtehude civi et proconsuli civitatis Hamburgensis, magistro Simoni Clavston clerico, domino Johanni de Aa militi proconsuli civitatis Rostocsensis, Hermanno Meyer proconsuli civitatis Wysmariensis, procuratoribus, nunciis et commissariis civitatum predictarum pretextu et causa reparacionis et reformacionis, de quibus prefertur, una cum prefatis Willielmo et Johanne in opido de Haga in Hollandia congregatis, [901 aar1407] pro parte dicti domini regis, animo et intentione omnia et singula subscripta ad noticiam dicte communitatis deducendi, intimant, insinuant et notum faciunt, quod, sicut dominus noster rex privilegia ab inclitis quondam nobilibus regni Anglie regibus, ipsius domini nostri regis progenitoribus, communitati mercatorum societatis predicte concessa et indulta ac per ipsum sub certa forma confirmata turbare non intendit, ita privilegiis hujusmodi sibi et suis propter ipsorum abusum in immensum prejudicantibus justa, matura et moderata deliberacione absque juris alieni prejudicio regia resistere intendit auctoritate. 2. Item insinuant ambassiatores ut supra, quod, dum singuli dicte communitatis mercatores, quociens voluerunt, tam in regno Anglie quam aliis terris et dominiis dicto domino regi subjectis ad mercandisandum et intercommunicandum cum quibusdam ipsius domini nostri ligeis et subditis et aliis cujuscumque nacionis hominibus in dicto regno Anglie et dictis dominiis conversantibus libere, amicabiliter et secure juxta exigenciam privilegiorum eis, ut predicitur, indultorum et aliter admittebantur: quod nulla communitas civitatum, opidorum vel locorum singularisve persona societatis ejusdem aliquos mercatores regni Anglie ad ipsas civitates vel loca ipsorum alia mercandisandi et intercommunicandi gracia accedentes ad mercandisandi et intercommunicandum cum eis nulla subsistente causa rationabili vel littera admittere deberent quoque modo, sed quod ab omni mercandisandi et intercommunicandi modo ipsi mercatores Anglie penitus essent exclusi, penas graves pecuniarias tam civitatibus quam locis ac singulis mercatoribus dicte societatis contrarium facientibus infligendo. 3. Item, quod extunc dicti statuentes et ordinantes statum et ordinacionem hujusmodi in omnibus regnis, provinciis, partibus, civitatibus et opidis, in quibus aliqui mercatores dicte societatis fuerant conversantes, publicarunt. 4. Item, quod post publicacionem hujusmodi statutum et ordinacio predicta per singulos mercatores societatis predicte fuerant inviolabiliter observata. 5. Item quod statutum et ordinacio hujusmodi in tantum execucioni demandata existunt, quod, cum subsequenter quidam mercatores Anglie cum ipsorum navi, nautis et mercimoniis in quodam portu cujusdam insignioris civitatis civitatum communitatis [902 aar1407] predicte esculentis, poculentis penitus ac pecuniis destituti existentes pannos laneos regni Anglie publice vendicioni pro provisione dumtaxat esculentorum et poculentorum eisdem necessariorum obtulissent, mercatores tamen civitatis hujusmodi statutis et ordinacionibus, de quibus premittitur, firmiter inherentes pannos hujusmodi emi prohibuerunt, esculenta et poculenta dictis mercatoribus Anglie inhumaniter denegando. 6. Item dicta communitas statuit et ordinavit, quod nullus mercator societatis predicte pannos laneos regni vel dominii Anglie eciam ac aliis quam Anglicis alicubi locorum emeret vel emptos post terminum venderet statutum, penas graves pecuniarias preter forisfacturam bonorum sic emptorum vel venditorum contrarium facientibus imponendo. 7. Item, quod post statutum et ordinacionem predicta statuit communitas memorata, quod singuli dicte communitatis mercatores omnes pannos laneos in Anglia factos inter ipsorum mercimonia seu mercandisas habentes pannos hujusmodi venderent aut infra terminum satis brevem tunc statutum a se prorsus abdicarent, sub pena forisfacture ipsorum pannorum, adjecta nichilominus gravi pena pecuniaria statutum hujusmodi non servantibus. 8. Item, ut statuta et ordinaciones predicta liberius et celerius exequi possent, statuentes et ordinantes antedicti, juxta vota estimantes per hoc exterminium mercatorum nobilium regni Anglie subsequi posse et debere, ex ipsorum deliberacione premeditata sub pena privacionis beneficii omnium privilegiorum dicte communitati ubilibet per quarumcumque terrarum principes ac civitatum et opidorum potestates indultorum districte mandarunt et jusserunt, quod non solum dicte communitatis in quibusvis regni Anglie locis aldermanni, set et alii sepefate communitatis mercatores omnes in dicto regno more mercatorio conversantes sine personarum deletu se ab omni intercommunicacione cum mercatoribus dicti regni penitus abstinerent, quin ymmo extra dictum regnum infra terminum satis abreviatum se diverterent; quibus omnibus sine grandi mora, prout fuerit jussum, provisum erit cum effectu. 9. Item, quod communitas sepedicta nonnulla statuta et ordinaciones satis irracionabilia in grave prejudicium regni Anglie et mercatorum ejusdem per mercatores dicte communitatis in regnis Norwegie et Svecie conversantes facta et edita approbarunt [903 aar1407] et adhuc approbant tam tacite quam expresse, ea indies #executioni indebite demandando. 10. Item, cum in privilegiis et indulgenciis per inclitos principes quondam reges Anglie, dicti domini nostri moderni nobiles progenitores, communitati predicte concessis cautum habeatur, quod mercatores ipsi aliquem, qui de gilda ipsorum non existat, nec ejus bona sive mercimonia de gilda sua esse advocent ullo modo; quodque insuper in confirmacione privilegiorum, de quibus premittitur, per eundem dominum nunc regem facta esse dinoscitur cautum, quod mercatores villarum de Hansa per colorem eorum libertatum in Anglia sub pena perpetue adnullacionis et revocacionis privilegiorum predictorum non recipiant aliquem alium extraneum de alia villa sub ipsorum libertatibus, per quem custuma regis in alquo abstrahatur vel diminuatur; quorum omnium contrarium singulis annis a viginti annis citra communicato consilio et connivencia dicte communitatis quam eciam divisim plurimarum civitatum communitatis Hanse predicte notorie factum et perpetratum existit, in custume regis diminuacionem immensam, cujus estimacionem dicti ambassiatores plene declarare nesciunt ista vice: ut diminucioni, de qua statim premittitur, omnino precludatur occasio in futurum, petunt ambassiatores memorati, per predictam communitatem in scriptis declarari, quot, que et qualia terras, civitates, opida et villas aut communitates dicta communitas ipsius mercatoribus concessis privilegiis, de quibus premittitur, vendicat et pretendit gaudere debere. Petitur insuper per ambassiatores predictos, quod, si communitas memorata non statuerit nec ordinaverit prescripta, quod tunc nomina civitatum et locorum statuencium et ordinancium statuta et ordinaciones hujusmodi per ipsam communitatem in scriptis exprimantur et edantur nunc aut aliis temporibus et loco ad hec oportunis.
Opregning av Englændernes klager over Preusserne i Preussen og de preussiske utsendingers svar. Klagen blev overbragt av de engelske utsendinger i august 1405 (jfr. Hanserecesse V, nr. 261). Englænderne klager bl. a. (§ 6) over at en skipper fra Danzig i Sandefjords havn har tat varer tilhørende en kjøbmand fra York fra et skib fra Oudwater (Oldewater) i Sydholland, og (§9) over at en skipper fra Stettin og en fra Danzig ved Strømsø (nu en del av Drammen) tok varer fra kjøbmænd fra Lynn.
British Museum. Cotton. MSS. Nero B. II, fol. 276. Trykt i Hanseakten aus England, nr. 323, hvorfra her. [904 aar1407] 
Memorandum, quod ambassiatores Anglie, postquam venerant in Pruciam , porrexerunt magistro Prucie articulos subscriptos nonnulla gravamina domini nostri regis ligeis per ipsius magistri subditos indebite illata in se continentes; quorum omnium iidem ambassiatores reparacionem pecierunt et emendam. Super quib#ns omnibus, prout juxta ipsorum articulorum singulos conscribitur, in opido de Haga in Hollandia extitit appunctatum et per nuncius et ambassiatores dominorum regis et magistri condictum et concordatum. 1. In primis, quod Johannes Deregarth nuper scaffarius de Marienburgh cepit injuste apud Danczik de Willielmo Waterden et Willielmo Style ac aliis mercatoribus de villa Lenne 904 marcas Prucie videlicet anno Domino 1402. Ad istum articulum dicunt ambassiatores Prucie, quod ex variis causis justis et rationabilibus tam per dictum quondam magistrum generalem in castro suo de Marienburgh quam per ejus ambassiatores in presenti dieta datis nulla fieri debeat de contentis et petitis in articulo restitucio. Demum post varia hinc inde allegata fuit apud Hagam appunctatum, quod fiat de eo relacio ad dominorum regis Anglie et magistri generalis Prucie examen, quod ipsi juxta allegata hinc inde et alleganda de eo statuant, ordinent et disponant, prout congruit etc. 2. Item dominus Henricus van Plaw tunc houscomptur de Danczk cepit injuste de quibusdam mercatoribus civitatis Londoniarum nonnulla dolea sive vasa olei valoris septuaginta marcarum Prucie, et ipsos mercartores imprisonavit, quousque redempcionem triginta marcarum Prucie persolvissent. Ad istum articulum dicunt ambassiatores Prucie, quod ex variis causis justis et rationabilibus tam coram dicto quondam magistro generali quam nunc in presenti dieta hinc inde datis a petitis in hujusmodi articulis fuit desistendum. 3. Item, quod dictus scaffarius de Marienburgh injuste anno Domini 1403 in partibus Prucie fecit arestari quatuor naves ville de Lenn ac velamina inde cum gladiis succidi fecit et aliquos ex hominibus in dictis navibus existentibus in mare proici et aliquos [905 aar1407] eorum vulnerari mandavit, ad dampnum predictorum mercatorum de Lenna 400 nobl. Ad istum articulum respondetur sicut ad proximum supra. 4. Item, quod, cum Willielmus Style et Willielmus Waterden, mercatores ville de Lenna in Anglia, sex annis elapsis conduxerunt duas naves apud Danczik de Henrico Couste et Johanne Caswigge, naucleris de eadem, pro eorum bonis et mercandisis in eisdem carcandis versus Lenne, consules de Danczik absque causa rationabili fecerunt et impedierunt, quominus naves hujusmodi cum ipsorum Willielmi et Willielmi mercimoniis versus Lenne predictam transire poterunt, ad dampnum predictorum mercatorum de Lenne 200 nobl. Ad istum articulum respondent dicti ambassiatores sicut ad secundum. 5. Item, quod 6 naves de Lenna predicta cum diversis mercandisis versus Angliam carcate arestate fuerunt et in terra Prucie injuste detente a festo purificacionis beate Marie usque primum diem mensis Augusti proximo tunc sequentem, ad dampnum mercator#nm predictorum 640 nobl. Ad istum articulum respondetur sicut supra ad secundum. 6. Item quod Godekinus Bokantyn de Danczik in quodam portu vocato Sandeforth in Northwegia injuste cepit extra navem Gerardi Masman de Oldewater nonnulla bona Ricardi Fasset de Eboraco, videlicet 120 pannos laneos integros, 20 pecias de wurstede, de quibus 16 fuerunt integri panni, 30 coopertoria lectorum sive lecti, 120 ulnas Anglice mensure de panno lato griseo frisede, 2 cistas cum armaturis et vestibus et multis aliis bonis, ad valorem 1020 nobl. Ad istum articulum dicunt ambassiatores Prucie, quod Godekinus Bokantyn de Danczik cepit extra navem cujusdam Gerardi Masman de Oldewater 101 pecias lanei panni ad Anglicum seu Anglicos mercatores spectantes, que valuerunt 1511/2 nobl. De quibus congrua, justa et rationabilis fiet satisfactio et emenda. Et si de pluribus hic petitis legitime constare poterit, satisfiet pari forma. Et quia dictus Godekinus ad consimilem summam, ut asseritur, ab Anglicis fuit derobatus, ideoque apud Hagam fuit apunctatum, quod, quicumque venerit bona sibi ablata legitime petiturus, congrue, juste et rationabiliter sibi de eis satisfiet. [906 aar1407] Post quod ibidem apud Hagam propter precedentem clausulam #Et si de pluribus hic petitis et cetera´ per ambassiatores Anglie exhibite fuerunt littere patentes majoris, vicecomitum et aldermannorum civitatis Eboracensis in vim probacionis et inducte, que fuerunt de dato 28. die mensis Aprilis sub anno Domini 1407 et regni Henrici quarti post conquestum Anglie octavo, quarum tenores hic habeantur pro insertis. Tandem apud sepedictam villam de Haga fuit appunctatum, quod declarari debent consortes dicti Godekini in hac parte; qui si fuerint de Prucia, consimiliter cum eo satisfacient et pari forma. 7. Item, quod subcommendator de Danczik fecit arestari nonnulla bona Willielmi Rumlegh mercatoris de Eboraco in quadam navi de Danczik apud Danczik carcata et alia ipsorum bona in villa de Danczik tunc existencia in manibus consulum dicte ville adhuc remanencia, ad valorem 255 marcarum Prucie. Ad istum articulum dicunt ambassiatores Prucie, quod Willielmo Rumlegh de Eboraco de petitis in articulo facta est plenaria restitucio. 8. Item consules ville de Danczik arestaverunt injuste ibidem et adhuc detinent arestata bona Johannis Bylney et Johannis Bury, mercatorum de Lenne, anno 1403 circa festum sancti Martini in yeme , videlicet 7 lastas et 6 barellos bituminis, 2 lastas et 3 barellos cinerum, 2700 clapholt, 300 righolt, 3760 waynscot, 22 delis et 6 barella cervicie, ad summam et valorem cum custumis et aliis costagiis ibidem factis 245 nobl. auri. Ad istum articulum dicunt, quod quidam cives de Danczik dampnificati per Anglicos fecerunt nonnulla bona Johannis Bilney et Johannis Bury, mercatorum de Lenn, arestari ad summam 176 marcarum Prucie; de quibus justa et racionabilis fiet satisfactio etc. 9. Item, quod quidam Lilienbryk de Prucia necnon Bernardus Jhonessone de eadem naucleri in portu, qui dicitur Stromeshoude , in Northwegia in vigilia sancti Michaelis archangeli anno Domini 1404 ceperunt extra quandam navim Petri Jonesson, de Thoma Grey attornato Johannis Wesenham, Johannis Broune, Willielmi Style et Johannis Thoresby, mercatorum de Lenna, 54 duodenas panni lanei et 4 pecias panni de wurstede et unum lectum cum aliis bonis et rebus, ad valorem 13 librarum. [907 aar1407] 10. Item, quod consules de Danczik anno Domini 1395 injuste ceperunt de Willielmo Lock et Johanne Drape, mercatoribus de Lenna in Anglia, 21 duodenas panni lanei precio 105 nobl. Ad istum articulum dicunt, quod ex causis justis et racionabilibus tam coram dicto quondam magistro generali quam nunc in presenti dieta hinc inde datis a contentis et petitis in articulo fuit desistendum. 11. Item, quod anno Domini 1403 in festo sancti Martini in yeme consules de Danczik ceperunt injuste de quodam Roberto Swanlonde cive et mercatore Anglico de Eboraco 95 marcas Prucie in pecunia numerata, quas adhuc sic dicto detinent Roberto. Ad istum articulum dicunt, quod summe in ipso petite tam in Prucia quam hic in presenti dieta sunt confiscate, sic quod per dampnificatos ab Anglicis via juras sunt arestate. Nichilominus de eis congrua, justa et rationabilis fiet satisfacto etc. 12. Item, quod scaffarius de Marienburgh, qui nunc est, cepit in pecunia numerata de Johanne Doriton cive et mercatore Anglico de Eboraco 250 marcas Prucie anno Domini supradicto. Ad istum articulum respondetur sicut ad proximum supra. 13. Item, quod scaffarii moderni de Marienburgh et de Konyngesburgh ceperunt injuste de quodam Johanne Dudyngtone et Johanne Aseburghe, civibus et mercatoribus de Eboraco, anno proximo prescripto 150 marcas Prucie, quas adhuc sic detinent. Ad istum articulum respondent ambassiatores predicti sicut supra ad undecimum. 14. Item, quod Johannes Dregarth [!] prenominatus injuste cepit in pecunia numerata per manus Hans Raut de Danczik 74 marcas Prucie, que attinent Johanni Chylton de Hulle. Ad istum articulum respondent eodem modo quo ad undecimum articulum supra. 15. Item consules de Danczik injuste ceperunt de Johanne Chyltone proximo prescripto per manus Simonis Botyne de Danczik 50 marcas Prucie. Ad istum articulum videlicet quintumdecimum dicunt ambassiatores Prucie, quod Simon Botyne presentavit ad manus consulum de Danczik 471/2 marcas Prucie cujusdam Johannis Hyltone de Hulle, quibus dicti Johannis debita, [908 aar1407] Ad istum articulum dicunt predicti ambassiatores, quod Bernardus Johanson de Danczik cum quodam Lilienbryk de Stetyn ceperunt extra extra quandam navim Petri Jonesson 55 pecias lanei panni ad Anglicos mercatores, ut dicitur, spectantes, quarum quelibet pecia in presenti dieta apud Hagam appreciata fuit ad valorem 11/2 nobl. Ideo pro parte dicti Bernardi videlicet pro dimidia summa satisfiet conquerentibus; et si de pluribus hic petitis legitime constare poterit, satisfiet pro parte dicti Bernardi pari forma. in quibus quibusdam Johanni Slymmen et Laurencio Russene de Danczik tenebantur, per attornatos dicti Johannis Hylton partim sunt soluta.
Englænderne klager ved kongressen i Haag over at to mænd fra Lübeck, førere for et krigersk utrustet skib fra Bergen mellem pinse (22 mai) og sankt Hans dag (24 juni) 1401 ved Hellesund (Helisound), i Søgne i Lister og Mandals amt, røvet varer fra et skib fra Zierikzee (Cerice), hvor en kjøbmand fra Lynn hadde varer ombord.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. IX, fol. 37 b. Trykt i Hanseakten aus England nr. 331, hvorfra her.
Articuli dati apud Hagam pro parte Anglicorum contra Lubicenses. Item anno Domini 1401 quidam Augustinus Gautenbragh et Custinus de Lubyk, magistri cujusdam navis de Berne ad guerram parate, cum aliis de eorum societate inter festa pentecostes et nativitatis sancti Johannis baptiste in portu de Helisound in Norwegia per noctem ceperunt extra quandam navem de Cerice, unde Mattheus Spek erat magister, oleum et alia diversa bona Johannis Betayne de Lenna valencia 1124 nobl.
Hamburg klager ved kongressen i Haag over Englænderne, bl. a. (§ 9) over at mænd fra Lynn (Linden), Scarborough (Scardenburgh) og Blakenay (Blanckena) i havnen Hossenese (d. e. Hesneshavn nær Grimstad) i Norge hadde tat et skib fra Hamburg.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. IX, fol. 43. Trykt i Hanseakten aus England nr. 337, hvorfra her. [909 aar1407] 
Dampna illata civibus Hamburgensibus ab Aglicis in navibus et aliis diversis bonis, prout inferius particulatim exprimuntur per Thidericum Ensvelt secretarium consulatus Hamburgensis presentata. - - - - - - - - - - - - 9. Item subditi invictissimi regis Anglie ceperunt unam navem, cujus patronus erat Johannes Matzeke, anno quo supra civis Hamburgensis de portu Hossenese in Norwegia in valore 400 nobl.; et nomina illorum subditorum, qui ceperunt predictam navem: Jan Kruse de Linden, Herri Persi de Scardenburgh, Willielmus Kep, Jon Lynery; item Alexander van Blanckena unde (!) Symon Magus van Linden. Et predicta navis fuit adducta in portum Blankena etc.
Englænderne klager ved kongressen i Haag over at mænd fra Hamburg omkr. 29 sept. 1399 ved Ekersund (Ekensounde) røvet varer fra kjøbmænd fra Lynn.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. IX, fol. 450. Trykt i Hanseakten aus England nr. 340, hvorfra her.
Articuli dati contra Hamburgenses pro parte Anglie apud Hagam. In primis anno Domini 1399 quidam Tidekyn Espe de Hamburgh cum aliis suis complicibus apud Norwey in Ekensounde circa festum sancti Michaelis cepit injuste extra unam crayeram ceram et alia bona et mercimonia pertinentia Johanni de Wesenham et Willielmo Stylle et aliis mercatoribus de Lenna valentia 445 nobl. etc.
Klager fra Englænderne over Preusserne, fremlagt ved kongressen i Haag, høsten 1407, deriblandt (§ 2) klage over røveri, som er foregaat i Marstrands havn.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. II, fol. 31 b. Trykt i Hanseakten aus England, nr. 324, hvor paragraftallene er tilsat og hvorfra her.
Articuli novi dati apud Hagam pro parte Anglicorum commissariis Prucie. [910 aar1407] 1. Item die sabbati proximo post festum nativitatis sancti Johannis baptiste anno Domini 1399 venit quedam fleta navium de Prucia extra Flandriam versus Pruciam, in qua fleta fuit Warnardus Grolle de Danczik magister, et in mari quandam navem Johannis Pynnelle de Shipedene juxta Cley vocatam #le Margarete´ invenerunt ancore ligatam, et dictam navem ibidem supervelarunt et 25 homines in dicta nave existentes felonice et nequiter in mare demerserunt; et fuit dicta navis cum apparatu ejusdem ac piscibus salsatis in eadem et aliis bonis in dicta navi existentibus ad valenciam 410 nobl. 2. Item, postquam anno Domini 1399 circa festum sancti Michaelis Nicholaus Schelde et alii complices sui ceperunt quandam Vincentii Balle de Clay in Anglia et alias 4 naves spectantes ad diversos Anglicos cum salsatis piscibus onustas usque ad valenciam 2030 nobl., de quibus piscibus quidam Couste de Danczik magister cujusdam hulk portagii 100 lastarum in portu de Marstronde in Norwegia a dictis Godekyno et Nicholao et aliis complicibus suis, sciens pisces aliquos per eosdem Godekynum etc. ab Anglicis fore robbatos, multos ex dictis piscibus emit ad valorem 300 nobl. et amplius; quos postea usque adductos cives et incole de Danczik factum ipsius Couste tacite approbantes pisces hujusmodi, scientes ipsos esse derobbatos, emerunt a Couste antedicto. 3. Item magnus procurator de Marienburgh, videlicet Johannes Daregarth, injuste cepit de Willielmo Style et Willielmo Waterden, mercatoribus de Lenne, apud portum de Monte ante Danczik in anno Domini 1400 circa festum purificacionis beate Marie virginis 600 waynscot ad valorem 10 nobl. monete Anglie. 4. Item dicunt, quod Arnaldus Johannesson et Johannes Pykbrynner de Danczik receperunt apud Lenne 27. die mensis Februarii anno Domini 1404 regis Henrici quarti post conquestum quinto de Thoma Hunte et aliis mercatoribus de Lenne diversa bona, scilicet pannos et alia mercimonia, ad valorem 615 nobl. monete Anglice, ad mercandizandum cum eisdem ad usum et utilitatem predictorum mercatorum de Lenne; que quidem bona dicti Arnaldus et Johannes false, nequiter et injuste prolongarunt et detinerunt et adhuc prolongant et detinent, ad grave dampnum eorundem mercatorum de Lenne.
[911 aar1407] 
Nye klager fra Englænderne over Preusserne, fremført ved kongressen i Haag, nemlig at besætningen paa et skib fra Danzig 23 nov. 1405 tok varer tilhørende kjøbmænd fra Lynn i Selø (Sellowe) havn.
British Museum. Cotton MSS. Nero B. II, fol. 26. Trykt i Hanseakten aus England nr. 325, hvor paragraftallene er tilsat og hvorfra her.
Gravamina illata Anglicis per Prutenos a tempore ultimi tractati facti in Prucia etc. 1. In primis conquerendo dicunt, asserunt et affirmant Willielmus Greve marinarius et possessor cujusdam navis #le Petre´ de Lenne, quod Johannes Strotebeker de Danczik, Johannes Hericson de eadem, Johannes Wraw de eadem, Nicholas Paye de eadem, Johannes Snycope de eadem, Laurencius Fosse de eadem, Petrus van Russe et Nicholaus van de Selle de eadem, principalis malefactor et omnium spoliacionum gubernator, extra eandem navem circa festum sancti Clementis pape diversa bona et mercandizas predicti Willielmi Greve in portu de Sellowe in Norwegia in anno Domini 1405 injuste ceperunt, spoliaverunt et asportavernnt, ad summam et valorem 51 lb. 12 s. et unius denarii. 2. Item dictus Johannes Strotebeker et socii sui predicti in portu predicto injuste ceperunt et asportaverunt extra predictam navem diversa bona et mercandisas, pertinentia Willielmo Rysynge mercatori de Lenne, videlicet aurum et argentum, pannum lineum et laneum, armaturam et herniseas cum aliis diversis bonis, ad summam et valorem 21 lb. 15 s. 4 d. 3. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc. som ovenfor, pertinentia Willielmo Blot mercatori de Lenne, videlicet etc. som ovenfor, ad summam et valorem 23 lb. 4. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., pertinentia Willielmo Furneys marinario de Lenne, videlicet etc., ad summam et valorem 15 lb. 17 s. 9 d. 5. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., pertinentia Johanni Draper mercatori de Lenne, videlicet etc , ad summam et valorem 20 nobl. monete Anglie. 6. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., pertinentia Ade Multone et Laurencio Yoork, marinariis de Lenne, videlicet etc., ad summam et valorem 13 lb. 19 s. 4 d. [912 aar1407] 7. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., pertinentia Johanni Mabbesson marinario de Lenne, videlicet etc., ad summam et valorem 12 lb. 15 s. 4 d. 8. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., perinentia Johanni Bilney de Lenne mercatori, videlicet etc., ad summam et valorem 9 lb. 8 s. 9. Item dictus Johannes Strotebeker et socii etc., pertinentia Johanni Sherman mercatori de Lenne, videlicet etc., ad summam et valorem 6 lb. 12 s. 10 d.
Fortegnelse over de sølvsaker, som Johan Due, hovmester, Audbjørn, provst ved Apostelkirken i Bergen, Andreas, provst i Upsala, og Peder Lykke, erkedegn i Roskilde, har mottat av dronning Philippas skatmester, William Lovenay.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg., cirographus, uten segl.
Presens indentura facta apud Lunden in Dacia secundo die Nouembris anno regni Regis Anglie Henrici quarti post conquestum octauo. Testatur quod Johannes Dwe, Miles, Magister Curie Regis Dacie, Swecie et Norwagie, Audbernus prepositus Bergensis, Andreas prepositus Upsalensis, Petrus Lukke, Archidiachonus Roskildensis, receperunt de Willelmo Louenay, Thesaurario Excellentissime domine, domine Philippe, Regine Dacie, Swecie, et Norwegie, iocalia, vasa argenti, et alia diuersa ornamenta subscripta. [Med anden haand:]#p ur la Chapelle Premierement 1 par Chandelere dargent suissorrez. i paxbrede dargent suissorrez. i pare Cruettez dargent. i Sonette dargent. #p ur la Panetrie ij Salers cou erez dargent susorrez. ij Salers cou erez parcellement suissorrez. ij quillers dargent suissorrez. xij quillers dargent. ; [913 aar1407]  #p ur la Butill erie ij Pottez dargent susorrez ij Pottez dargent plein. ij hanap´ dor plein. i hanap´ haute dor ponsone . i hanap´ de Berill e garnitez dor et j Ewer´ de mesme la suite. i hanap´ cou ere dargent susorrez ou ere ou[e] lez armes Dengleterre ouesque une Bordure. i hanap´ cou ere dargent suisorrez. xii hanaps dargent. iiij hanaps dargent. #p ur le quiller ie xij Esquillez dargent. xij Esquillez dargent. xij Esquillez dargent. xij Esquillez dargent. iiij Chargeours dargent. xxiiij Saucers dargent. #P ur le Spicerie et Chaunder i Spiceplate dargent suissorrez. ij Spiceplatez dargent p arcell e suisorrez. ij Chaundelers dargent suisorrez. ij Chaundelers dargent p arcell e suissorez. #pur llawarie i par´ Bacyns dargent suissorez e t chasez . i par´ Bacyns dargent suisorrez. i par´ Bacyns dargent. par´ ij Bacyns dargent owe ij eawers dargent. ij Bacyns dargent Rondez. #pur laum oner i Almonsdissh dargent suisorrez en guys dune nief . i ffront j Contrefront, j par´ Ridels , j parure , j cope . ij Aubes , ij Amites , ij ffauons , ij Stoles , Chesible , ij Tunicles , j Toualle , j drap´ pur la lettron , i corp erax deins vne Cas , i Chalys , ij Cruettez dargent, j Superaltare , et j pewe .
Kong Henrik IV befaler at der til dame Anne#.Lisle skal betales 26 /l-pund/ som godtgjørelse for hendes og hendes tjeneres hjemreise fra Bamborough til London efter hendes tilbakekomst fra Danmark.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12.
De part le Roy.
Chier et bien ame Nous volons et vous mandons que a nostre bien amee Anne de Lisle facez paier pur les costages de ele et de ses gentz venantz de Bamburgh tanqu´ a nostre Citee de Londres puis lour arriuaille en Engleterre venantz de les parties de Denmark vynt et sys liures #- - - outre les Cent liures queles la dite Anne auoit de nous pur ses regard et costages pur celle viage accompaignant nostre tresamee fille Philippe vers les parties susdictes Et volons que par icestes vous eneies due allouance en vostre aconte. Don´ souz nostre seal a Westm´ le .xxv. iour de Januer lan de nostre regne noefisme.
[915 aar1408] 
Pave Benedictus XIII utnævner ved provision Alexander (de Vause) til biskop av Orknøerne og tillater ham at indvies av hvilkensomhelst katholsk biskop uten præjudicium for erkebiskopen i Nidaros.
Det vatikanske arkiv, Rom. Regesta Avinionensia 330, 376. Benedictus XIII. Trykt i Orkney and Shetland Records (printed for the Viking Club), vol. I, p. IX, nr. 85 (s. 244), hvorfra her.
Dilecto filio, Alexandro Electo Orcadiensi, salutem, etc. Cum nos pridem ecclesie Orcadiensi pastoris regimine destitute de persona tua nobis et fratribus nostris ob tuorum exigenciam meritorum accepta de fratrum eorundem consilio auctoritate apostolica duxerimus prouidendum, preficiendo te illi in episcopum et pastorem. Nos ad ea que ad tue commodiatis augmentum cedere valeant fauorabiliter intendentes, tuis supplicacionibus inclinati, ut a quocunque malueris catholico antistite graciam et communionem apostolice sedis habente, ascitis et in hoc sibi assistentibus duobus uel tribus catholicis episcopis similem graciam et communionem habentibus, munus consecracionis recipere valeas, ac eidem antistiti ut munus predictum auctoritate nostra impendere libere tibi possit plenam et liberam concedimus tenore presencium facultatem. Volumus autem quod idem antistes qui tibi prefatum munus impendet, postquam illud tibi impenderit, a te nostro et ecclesie Romane nomine fidelitatis debite solitum recipiat juramentem iuxta formam quam sub bulla nostra mittimus interclusam, ac formam juramenti quod te prestare contigerit nobis de verbo ad verbum per tuas patentes litteras tuo sigillo signatas per proprium nuntium quantocius destinare procuret. Quodque per hoc venerabili fratri nostro Archiepiscopo Nidrosiensi, cui prefata ecclesia metropolitico jure subesse dinoscitur, nullum imposterum prejudicium generetur. Dat. apud Portumveneris, Januensis diocesis, ii Id. Februarii anno quartodecimo.
Kong Henrik IV tilstaar de engelske kjøbmænd i Norge, Sverige og Danmark ret til at vælge sig guvernører, som med kjøbmændenes samtykke skal kunne utstede statuter og ordinanser.
French Rolls, 9 Henr. IV, m. 15. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 125, og i Norges gamle love (anden række) I, 646 ff. nr. 369, hvorfra her. [916 aar1408] 
Rex omnibus, ad quos etc. salutem. Sciatis quod, cum, ut accepimus, ob defectum boni et sani regiminis et gubernationis diversa dampna, dissensiones, gravamina et augustie inter mercatores regni nostri Anglie in partibus Norwegie, Swecie et Dacie commorantes sepius ante hec tempora mota fuissent et perpetrata ac majora exinde, quod absit, futuris temporibus verisimiliter evenire formidantur, nisi pro meliore gubernatione inter eosdem mercatores mutuo habenda manus nostras adjutrices celerius apponamus, nos, dampnis et periculis in hac parte imminentibus præcavere et eosdem mercatores et alios de dicto regno nostro, ad partes predictas venturos, juste et fideliter regi et pertractari intime desiderantes, volumus et tenore presentium concedimus eisdem mercatoribus, quod ipsi, quoties et quando eis placuerit, in quodam loco competenti et honesto, ubi sibi placuerit, se congregare et unire et certas personas sufficientes et idoneas in gubernatores suos in eisdem partibus inter se ad eorum libitum eligere et optinere valeant libere et impune, dantes ulterius et concedentes hujusmodi gubernatoribus, per predictos mercatores sic eligendis, quantum in nobis est, potestatem et auctoritatem speciales, omnes et singulos mercatores anglicos nostros, in eisdem partibus commorantes et ad easdem partes de cetero venientes et declinantes per se, vel sufficientes loca sua tenentes regendi et gubernandi ac eis et eorum cuilibet in suis causis et querelis quibuscunque, inter eos in partibus predictis motis vel movendis, plenam et celerem justitiam faciendi et quascumque questiones, contentiones, discordias et debatas, inter ipsos mercatores, ligeos nostros, et mercatores partium predictarum motas vel movendas, reformandi reformationemque petendi, redigendi, sedandi et pacificandi, et quecumque transgressiones, dampna, mesprisiones, excessus, violentias et injurias mercatoribus partium predictarum per predictos mercatores, ligeos nostros, facta seu facienda redigendi, reparandi, restaurandi et emendandi, consimilesque restitutiones, reparationes, restaurationes et emendatio#- nes de ipsis mercatoribus partium predictarum seu deputatis suis requirendi, petendi et recipiendi; ac de communi assensu mercatorum, ligeorum nostrorum predictorum, statuta, ordinationes et consuetudines, prout pro meliori gubernatione status eorumdem [917 aar1408] mercatorum, ligeorum nostrorum, in hac parte videbitur expedire, faciendi et stabiliendi; et omnes et singulos mercatores, ligeos nostros, prefatis gubernatoribus, sic eligendis, vel eorum locatenentibus seu eorum alicui statutorum, ordinationum et consuetudinum predictorum, contrarios, rebelles vel inobedientes, juxta quantitatem delicti sui in hac parte rationabiliter puniendi; volentes insuper omnia justa et rationabilia statuta, ordinationes et consuetudines, per dictos gubernatores sic eligendos, in forma predicta facienda et stabilienda, necnon omnes justas et rationabiles ordinationes predictorum mercatorum, ligeorum nostrorum, de communi assensu eorumdem mercatorum pro hujusmodi gubernatione sua in partibus predictis, juxta privilegia et auctoritates sibi per dominos vel gubernatores partium predictarum communiter vel divisim concessa, factas et stabilitas, seu per predictos gubernatores nunc, ut premittitur, eligendos, juxta privilegia predicta, seu alia privilegia eisdem mercatoribus, ligeis nostris, per predictos dominos vel gubernatores imposterum communiter vel divisim concedenda, faciendas et stabiliendas, rata, firma et recepta habere et pro ratis, firmis et acceptis ibidem firmiter et inviolabiliter observari. Damus autem universis et singulis mercatoribus, ligeis nostris predictis, tenore presentium firmiter in mandatis, quod eisdem gubernatoribus, sic eligendis, et eorum locatenentibus in premissis omnibus et singulis ac aliis rationabilibus, gubernationem et regimen sua in hac parte qualitercumque concernentibus, intendentes sint, consulentes, obedientes et auxiliantes, prout decet. Dat. in palatio nostro Westm. sub magni sigilli nostri testimonio, primo die martii.
Kong Henrik IV skriver til sine skatkammerbaroner angaaende det regnskap dronning Philippas garderobemester Richard Clifford skal indlevere, og om tyve pund, som denne i gage har mottat av William Lovenay, Esq.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg. [918 aar1408] 
Henri par la grace de dieu Roy Dengleterre et de Fraunce et Seigniur dirlande As Tresorer et Barons de nostre Eschequer saluz. Nous vous mandons quen laconte nostre ame Clerk Richard Clifford nadgairs Garderober de nostre tresamee fille Philippe la Royne de Denmark Norwey et Swece est a rendre deuant vous a nostre dit Eschequer a cause de son office lui facez allouer les vynt liures sur ses gages queles il recust par les mains de nostre ame Esquier William Loueney adonques Tresorer de nostre dite fille enuers les parties de Denmark Norwey et Swece susditz, outre autres vynt liures au dit Richard allouez pur semblables ses gages par nos autres lettres de garant a vous directes auant ces heures. Don´ souz nostre priue seal a Westm´ le xij iour de Juyn lan de nostre regne noefisme.
Kong Henrik IV befaler William Lovenay at utlevere til Filip Gylder, John Warton og Thomas Middelham, som har ledsaget dronning Philippa, 2 tønder og en pipe vin og 5 fat øl, som er igjen av provianteringen til hendes reise.
Exchequer Accounts. Bundle 405, nr. 12. Perg.
Henry par la grace de dieu Roy dengleterre et de ffrance et Seignur [dirlande a nostre] ame Esquier William Loueney nadgairs Tresorer assignes pur les expenses et sou . . . . . . de nostre treschere et tresamee fille Philippe Royne [de Denmark] Come de nostre grace speciale nous [avons] grantez a noz amez seruiteurz Philippe Gylder Johan Warton et Thomas Middelham qui [ount] trauillez en nostre seruice en la compaigne de nostre dite fille as parties de Denmark deux tonneulx et vn pip de vyn et cynque Barell de Beer de la remenant de ce . . . . . . deinier pur mesme nostre fille pur son aler a les parties susdites a auoir a noz ditz seruiteurs de nostre doun. Vous mandons que as ditz Philipp Johan et Thomas facez liuerer lez deux tonneulx et vn pip de vyn et cynque Barell de beer auantditz a auoir . . . . . Et volons que par cestes Vous feces due allouance en vostre acconte. Don´ souz nostre priue seal a Westm´ le xiiij iour de ffeuerer lan de nostre Regno disme.
[919 aar1411] 
Kong Henrik IV befaler baillifer og havnevogtere i Boston at frigi 9 hanseatiske Bergensfarere, som paa grund av en tidligere fordring var arrestert.
Close Rolls, 12 Henr. IV, m. 14. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1, s. 191, og Hansisches Urkundenbuch V, nr. 1000, hvorfra her.
Pro mercatoribus de Hansa.
Rex ballivis suis ville de Sancto Botholpho ac custodibus passagii in portu ejusdem ville et eorum cuilibet salutem. Cum quarto die Martii ultimo preterito quibusdam certis de causis nos et concilium nostrum adtunc moventibus per breve nostrum sub magno sigillo nostro vobis preceperimus, quod aliquos homines de Hansa in villa predicta tunc existentes vel ad eandem extunc venientes in portu predicto versus aliquas partes extraneas transire vel aliqua bona, res sive mercandisas sua versus partes predictas traducere, cariare sive mittere aliqualiter non permitteretis, quousque aliter inde a nobis haberetis in mandatis; cujus quidem brevis nostri pretextu certi mercatores, societatis de Hansa in partes de Berne in Norwegia confluentes et portunc in villa predicta de Sancto Botholpho residentes, videlicet Hans Rosyngbor[c]he, Wylgem Lewencamp, A[l]bright Strode, Herman Mynne, Herman Whyte, Tetryk Lembor[c]he, Hans Clenkenthorp, Henryk Papynthorp et Cort Hulseman, de eorum transitu versus partes exteras una cum bonis et mercandisis suis in predicta villa de Sancto Botholpho ad presens existentes a predicto quarto die Martii restricti fuerunt et adhuc existunt, unde nobis de gratia et remedio supplicarunt: nos, quamvis occasione diversorum injuriarum, gravaminum et dampnorum ligeis nostris mercatoribus regni nostri Anglie predictas partes de Berne frequentantibus per ipsos de Hansa in eisdem partibus conversantes et ad easdem confluentes, ut dicitur, factorum, prout per diversos articulos querelarum dictorum ligeorum nostrorum nobis et concilio nostro super hoc inscriptos exhibitos apparet, causa justa et rationabilis nos movere et inducere posset, restrictum predictum continuare, volentes tamen in hac parte cum eisdem mercatoribus de Hansa hac vice agere gratiose de avisamento concilii nostri vobis precipimus, quod, si predicte persone de Hansa invenerint coram vobis sufficientes personas, ligeos nostros Anglicos, se nobis in summa duarum milium marcarum obligandas, quod eedem persone de Hansa stabunt [920 aar1411] ordinationi et considerationi concilii nostri super hoc, quod continebitur in certificatione facienda eidem concilio nostro per aldermannum societatis ligeorum nostrorum mercatorum in partibus de Berne residentem super contentis predictorum articulorum, quos sibi sub privato sigillo mittimus; vel aliter, si predicti mercatores de Hansa invenerint coram vobis sufficientes personas ligeorum nostrorum Anglicorum se nobis in summa duarum milium marcarum obligaturas, quod predicti Wylgem Leuwencamp et A[l]bryght Strode, procuratores et attornati predictorum sociorum suorum, in regno nostro Anglie absque recessu de eodem, quousque predicta certificatio prefato concilio nostro facta fuerit, in casu quo infra unum annum proximo futurum facta extiterit, moram trahent et quod predicti Wylgem et Albryght pro et in nomine ipsorummet et sociorum suorum predictorum stabunt ordinationi et considerationi predicti concilii nostri in hac parte; quodque etiam supranominati de Hansa per ipsos aut eorum procurationem colore vel occasione restrictionis predicte non facient nec, quantum in eis est, fieri permittent mercatoribus nostris Anglicis malum, molestiam, gravamen sive dampnum quovismodo nec eosdem mercatores nostros infra tempus certificationis et considerationis predictarum pro aliqua alia causa sive attemptatis sibi per ligeos nostros ante hec tempora factis indebite molestabunt seu gravabunt, tunc ipsos de Hansa vel aliquos ipsorum versus partes transmarinas cum bonis et mercandisis suis in forma superius declarata, solutis prius inde subsidiis, custumis et aliis deveriis nobis modo consueto debitis, transire permittatis et, cum securitatem hujusmodi sic ceperitis, eam prefato concilio nostro sine dilatione mittatis una cum hoc brevi. Teste rege apud Westmonasterium xv die Maij.
Per breve de privato sigillo.
Kong Henrik IV skriver til oldermændene for kjøbmændene i Lynn og for Hansaen i Bergen og anmoder dem om at overrække en hosliggende klageskrivelse fra Bergensfarerne i Lynn [trykt nr. 729 nedenfor] til øvrigheten i Bergen med bøn om at saken skal undersøkes og paadømmes efter der gjældende ret. Hvis klagen ikke er grundet eller hvis retsopfyldelse vægres, kræver han at underrettes derom.
Indtat i offentlig kundgjørelse av 15 febr. 1412, trykt nedenfor nr. 729. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 2, s. 7-8. [921 aar1411] 
Kong Henrik IV skriver til øvrigheten i Bergen, at han paa grund av Hanseaternes optræden mot Englænderne i Bergen indtil videre hadde forbudt de hanseatiske kjøbmænd i Boston at utføre varer til Norge. Imidlertid hadde 9 hanseatiske kjøbmænd i Boston bedt kongen og hans raad at ophæve forbudet og lovet at stille sikkerhet for at Englænderne skulde behandles godt i Norge. Kongen meddeler dog at utførselsforbudet skal staa ved magt, indtil denne sikkerhet stilles.
Patent Rolls 12 Henry IV m. 1. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 1#, s. 197, hvorfra her, og i Utdrag i Hansisches Urkundenbuch V nr. 1023. Jfr. nr. 728 nedenfor. [922 aar1411] 
Rex, Universis et singulis Proconsulibus, Consulibus, Judicibus, Scabinis, ceterisque probis hominibus de Consilio, Carissimi Filii nostri, Regis Norwegie, in Civitate de Northberne, ac aliis quibuscumque Christi Fidelibus, ad quos presentes Litere pervenerint, Salutem et fidem indubiam Presentibus adhibendam. Inter ceteras Reipublice Curas, Regiis Humeris incumbentes, potissime, ut opinamur, Regalem Maiestatem magnificat Pacem et Tranquilitatem inter Subditos procurare, et eos a Pressuris et Injuriis pro viribus preservare, presertim cum Regia Dignitas in Subditorum quiete quiescat, et in eorum Angustiis maxime anxietur. Hinc est quod Nos nuper, Attentis diversis Injuriis, Murdris, et interfectionibus intollerabilibus, ceterisque quampluribus Oppressionibus, Dampnis, et Gravaminibus, Diversis Ligeis nostris per quosdam de Hansa, ad Partes de Berne in Norwegia confluentes, et ibidem Conversantes, a jam diu irrogatis, factis, et perpetratis, Pensantes quod, si tante Temeritatis excessus, sub Dissimulationis Clamide, vellemus diutius tolerare, nedum in Populi nostri dampnum non modicum, verum etiam in nostri et Corone nostre Dedecus et Prejudicium, quod nollemus, se tenderent manifeste, Et volentes proinde Dampnis et Oppressionibus predictis precavere, et prefatos Ligeos nostros ab eisdem, in quantum potuimus, protegere et preservare, ut tenemur, Ex mero motu et certa scientia nostris, ac ex digesto, fidelium et peritorum Nobis assistentium, Concilio, non ob causam Restitutionis seu plenarie Satisfactionis Dampnorum hujusmodi, sed tantum ad eorum Evitationem, Cessationem, et Deletionem, ac dicti Populi nostri Securitatem, Tranquillitatem, et Quietem imposterum faciendas, per quoddam Breve nostrum, precepimus Ballivis nostris Ville de Sancto Botholpho, et Custodibus Passagii in Portu eiusdem Ville, et eorum cuilibet, quod aliquos de Hansa, in Villa nostra predicta tunc existentes, vel ad eandem extunc venientes, in Portu predicto, versus aliquas Partes Exteras transire, vel aliqua Bona, Res, seu Mercandisas sua versus easdem Partes traducere, cariare, sive transmittere aliqualiter non permitterent, donec aliud a nobis habuissent in Mandatis, [923 aar1411] Subsequenterque quedam novem Persone de Hansa, in Portu predicto existentes, Sentientes, se, colore brevis predicti, de eorum Passagio restrictos existere, penes Nos et Concilium nostrum, Relaxationem Restrictionis illius, non intendentes Se pro aliquibus Dampnis et Injuriis, aliquibus Ligeis nostris, per alios quam se ipsos, factis, aliqualiter debere respondere, fuerint prosecuti, Et Nos, Advertentes qualiter universi et singuli Homines de Hansa, in Regno nostro degentes, a dampnis et Injuriis hujusmodi per nos et nostros sunt protecti, Volentesque Ligeos nostros, in predictis partibus Norwegie, per eosdem Homines de Hansa similiter et protegi amicabiliter et tractari, Necnon attendentes qualiter Premissa fieri non possent absque eo quod illi de Hansa, qui in dicta Villa de Sancto Botholpho tunc fuerunt, tam pro se ipsis, quam pro illis de Hansa, in dictis partibus de Berne existentibus, qui de una et eadem Societate existunt, sufficientem ad hoc invenirent Securitatem, consideratis Dampnis, Injuriis, et Gravaminibus predictis, Restrictionem, illam, Quousque prefate novem persone quandam Securitatem, coram Nobis et Concilio nostro predicto, pro et nomine ipsorummet et Sociorum suorum predictorum, ad standum Ordinationi et Considerationi Concilii nostri, super hoc quod in Certificatione per Aldermannos Societatum, tam Mercatorum de Hansa, quam Mercatorum Regni nostri, in Villa de Northberne residentes, necnon Proconsules, Consules, sive Judices Ville predicte, seu in Certificatione ipsorum Aldermannorum tantum, (ipsis Proconsulibus, Consulibus, seu Judicibus ad interesse recusantibus) super contentis in quibusdam Articulis, prefatis Aldermannis per Nos sub Privato Sigillo nostro missis, infra certum tempus dicto Concilio nostro faciendis, foret continendum, Quodque ipsi de Hansa, Dampnum vel Malum aliquod aliquibus Ligeis nostris, in prefatis Partibus de Berne, occasione Restrictus hujusmodi, interim nullatenus inferrent, gratis optulerint, Ex motu et scientia nostris predictis, ac de avisamento Concilii nostri predicti, et non alias, fecimus prorogari; Et hoc omnibus, quorum interest, innotescimus per presentes. [924 aar1411] In quorum omnium et singulorum Testimonium has Literas nostras fieri fecimus Patentes, Dat. in Palatio nostro Westmonasterii, sub Magni Sigilli nostri Testimonio, ix die Septembris.
Per ipsum Regem
Kong Henrik IV melder øvrigheten i Bergen, at han har løslatt de i Boston arresterte hanseatiske kjøbmænd og git den sikkerhet paa 2000 mark, som var deponert i skatkammeret, tilbake til Hanseaterne.
Patent Rolls, 12 Henr. IV, p. 2, m. 22, transsumpt av 16 mai 1412. Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 2, s. 12, og i Hansisches Urkundenbuch V, nr. 1024, hvorfra her.
Henricus Dei gratia rex Anglie et Francie et dominus Hibernie magne providentie viris, proconsulibus et scabinis ceterisque judicibus magnifici principis, Dacie, Norwegie ac Swecie regis, filii nostri carissimi, apud Northberne residentibus salutem. Cum exort[as] diu controversi[as] et magn[as] discordi[as] inter certos mercatores ville nostre de Lenn partes de Northberne predicte mercantiliter visitantes ex una ceterosque mercatores de Hansa regnum nostrum Anglie modo consimili frequentantes parte ex altera occasione quarumdam arrestationum tam personarum quam bonorum et mercandisarum ac aliorum gravaminum hincinde factorum ad evitandum nostrum vestrumque fastidium, quod generari posset ex nimia prolixitate verborum, ad presens omittimus recitare, set, ut deveniamus ad rem, comparentibus hodie coram nobis et concilio nostro certis dicte ville nostre mercatoribus ex una necnon Alberto Strode et Swethe van Bent, procuratoribus et attornatis communis societatis mercatorum de Hansa in dicto loco de Northberne conversantium et residentium parte ex altera, iidem procuratores pro bono pacis hincinde et, ut hujusmodi discordie modo quidem amicabili sopiantur, tactis per eos sacrosanctis evangeliis juraverunt ac fideliter promiserunt, quod omnes et singuli ligei nostri, mercatores Anglici, nuper ad instantiam illorum de Hansa in dicto loco de Northberne arrestati ac ibidem de ipsorum et mercandisarum suarum exercitio liberoque transitu prepediti ab arrestationibus et restrictionibus hujusmodi quibuscumque [925 aar1411] super ipsis in hac parte factis necnon de omnibus securitatibus per dictos nostros mercatores Anglicos coram quibuscumque judicibus ac aliis de concilio dicti regis datis etc. apud Northberne supradictam quacumque ex causa ad instantiam seu procurationem vel occasione gentium de Hansa predictarum inventis, postposito cujusvis dilationis incomodo, erunt penitus liberati, acquietati et exonerati ac integre relaxati. Promiserunt etiam iidem procuratores per eorum sacramentum antedictum, se omnem diligentiam erga ipsorum socios quoscumque fideliter et pro viribus impensuros, quod omnes et singuli mercatores regni nostri Anglie supradictum locum de Northberne de cetero frequentantes adeo suaviter et amicabiliter erunt inibi successivis pertractati temporibus, quemadmodum ipsi de Hansa per nos viceversa desiderant confoveri. Super hiis etenim conditionibus suprascriptis de assensu consilii nostri quandam securitatem duarum milium marcarum, in quibus certi nostri ligei mercatores apud Sanctum Botholphum pro illis de Hansa nuper nobis extiterant obligati, in thesauraria nostra repositam fecimus penitus relaxari gentibusque de Hansa, qui jam a portu de Sancto Botholpho de eorum transitu sunt restricti, exinde una cum bonis et mercandisis suis liberam recedendi dedimus facultatem. Que omnia et singula vobis innotescimus per presentes, ut circa celerem ac liberam relaxationem arestationum et restrictionum predictorum ligeorum nostrorum ac bonorum et mercandisarum suorum secundum formam et effectum sacramenti et promissionis predictorum cum effectu velitis interponere partes vestras, dictos ligeos nostros mercatores ceterosque de ligeantia nostra, qui mercandisandi causa dictas partes de Northberne adire voluerint, taliter tamque suaviter ac amicabiliter pertractando et confoveri faciendo, sicuti vestrates regnum nostrum pacifice visitantes ac visitare volentes per nos pertractari cupitis et foveri. Datum sub privato sigillo nostro apud palatium nostrum Westmonasterii, vicesimo secundo die Septembris anno regni nostri duodecimo.
Per breve de privato sigillo.
[926 aar1412] 
Kong Henrik IV kundgjør at han fra Bergensfarerne i Lynn har mottat et brev paa fransk, som han har latt oversætte paa latin. I dette klager de engelske kjøbmænd over Hanseaternes optræden i Bergen, bl. a. over overfaldet under kong Richard II (i hans 14de regjeringsaar, d. e. 22 juni 1390-21 juni 1391) , som følge av hvilket Englænderne en tid var nødt til at forlate Bergen. Der klages ogsaa over forskjellige voldsgjerninger av Hanseaterne i den følgende tid, bl. a. over at 100 fiskere fra Cromer, Blakeney o. a. byer ved kysten av Norfolk var blit dræpt av Hanseatere fra Bergen i havnen Wynforde (d. e. Vindefjord, en arm av Buknfjorden?). Kongen har i denne anledning skrevet til oldermændene for kjøbmændene i Lynn og for den tyske kjøbmand i Bergen ( nr. 726 ovenfor).
Patent Rolls, 13 Henry IV, p. 2, m. 35. (En avskrift findes ogsaa i riksarkivet i Kjøbenhavn, England A.) Trykt i Rymeri Foedera, ed. Holmes, IV, p. 2, s. 7. Varianter fra avskriften i Kjøbenhavn (B) er trykt i noter.
De exemplificacione.
R[ex] omnibus ad quos etc. salutem. Inspeximus tenorem cuiusdam peticionis nobis et consilio nostro per Mercatores ville de Lenne partes de Berne in Norwegia frequentantes in lingua Gallicana exhibite quam in latinum transferre fecimus in hec verba. Excellentissimo principi et domino suo metuendissimo Regi Anglie ac nobili et discreto consilio suo Exponunt humiliter, si vobis placeat, Mercatores ville de Lenn partes de Berne in Norwegia visitantes quod, cum ijdem mercatores per mercatores societatis de Hansa partes predictas frequentantes sepius ante hec tempora perturbati molestati impetiti dampnificati extiterint multipliciter et grauati, prout per articulos sequentes plenius poterit apparere, videlicet. In primis vbi dicti mercatores Anglia virtute et auctoritate priuilegiorum, libertatum et franchesiarum eis per Regem Dacie Norwegie et Swecie antiquitus concessorum circa annum regni Regis Ricardi secundi defuncti quartumdecimum super facto mercandisarum suarum apud Berne conuersantes et residentes extiterint, tunc temporis venerunt certe persone dicte societatis de Hansa infra portum de Berne in diuersis vasis armatis et arraiatis et vi et armis spoliauerunt depredauerunt et maliciose verberauerunt dictos Mercatores Anglicos ac habitaciones et mansiones suas infra villam predictam ac bona et mercandisas sua, ad valorem trium Milium marcarum necnon obligaciones et alias Securitates de Mille libris et amplius infra mansiones suas predictas existentes combusserunt et quamplura alia dampna iniurias et mesprisiones (!) prefatis mercatoribus Anglicis fecerunt sic quod apud dictam villam de Berne morari [927 aar1412] non audebant, set abinde in saluacionem vite sue transierunt vsque ad tem#pus quo Rex Dacie, consideracione querele dictorum mercatorum Anglorum sibi in ea parte facte, misit certos officiarios et ministros suos apud Berne ad rescuendum dictos Mercatores Anglicos contra illos de societate de Hansa et ad faciendum et ordinandum ius et iusticiam eiusdem Mercatoribus Anglicis ad finem, quod ipsi mercandisas suas predictas iuxta formam libertatum et franchesiarum sibi per dictum Regem Dacie vt premittitur concessarum absque perturbacione molestia seu grauamine sibi per ipsos de Hansa vel per aliquem alium nomine suo faciendum bene et pacifice facere possent, ad dampnum ipsorum Mercatorum Anglicorum Mille librarum et amplius. Jtem anno regni domini nostri Regis nunc primo dicti Mercatores de societate de Hansa apud dictam villam de Berne diuersis vicibus per diem et precipue per noctem ostia mansionum vbi dicte Mercatores Anglici hospitabantur in eadem villa de Berne sicut in lectis suis iacebant fregerunt, iniungendo eis quod extra hospicia sua ab occasu solis vsque ad ortnm eiusdem sub pena perdicionis vite sue nullo modo transirent et super hoc illi de Hansa vigilias et insidias de gentibus armorum in vasis tam in portu de Berne quam super terram in eadem villa fecerunt. Ita quod dicti mercatores Anglie mercandisas suas ob metum illorum de Hansa in saluacionem vite sue facere non audebant, ad dampnum ipsorum Mercatorum Anglicorum quingentarum marcarum ac in derogacionem et diminucionem custume domine nostri Regis quingentarum marcarum et amplius. Item dicti Mercatores Anglici viventes et sencientes extorsiones meprisiones dampna robias et spoliaciones huiusmodi per illos de Hansa sibi facta eidem domino Regi et consilio suo pro remedio congruo inde habendo conquesti fuerunt. Super quo idem dominus noster Rex quartodecimo die Marcij anno regni sui secundo per commissionem suam assignauit quendam Johannem Drax seruientem ad arma ad arestandum et coram ipso et concilio suo ducendum Johannem Pape Herman#(!) Nettil Ricardum Colbrook Synkill Hans Vottyn et Hullester personas dicte societatis de Hansa apud Boston tunc residentes ad respondendum super punctibus predictis et, cum dicti Johannes Pape et socij sui coram domino nostro Rege et consilio suo venerunt, ijdem Johannes et socij sui concesserunt se obligari eidem domino nostro Regi tam pro omnibus illis de Hansa visitantibus partes de Berne quam [928 aar1412] pro se ipsis in summa Mille et quadringentarum marcarum per quandam recognicionem in Cancellaria domini nostri Regis sub condicione quod omnimodi mercatores Anglici partes de Berne visitantes extunc ibidem mercandisas suas facerent absque perturbacione molestia seu grauamine quocunque sibi per ipsos de Hansa faciendo et hoc adeo libere sicut illi de Hansa tolerantur ac habent et vtuntur in regno Anglie, et licet ijdem Johannes Pape et socij sui predicti tunc temporis concesserint facere recognicionem predictam in forma predicta, ipsi tamen illam non fecerunt, quia nulla talis recognicio intrata in aliqua placea de recordo inueniri potest. Vnde prout ijdem supplicantes supponunt, dicte gentes de Hansa scientes dictam recognicionem non intrari de recordo magis audaces ad alia dampna et mala in articulis sequentibus faciend´ extiterunt, videlicet vbi quatuor vel quinque annis vltimo elapsis Centum persone piscatores de Crowmere et Blakeneye et aliarum villarum de costera Com[itatus] Norf[olkie] sicut ipsi in mari piscati fuerunt propter metum magni numeri inimicorum domini nostri Regis tunc supra mare existencium ad portum de Wynforde (!) in Norwegia estimantes et sperantes se ibidem rescussum (!) habere fugierunt, superuenit illis eodem tempore numerus quingentarum personarum de societate de Hansa apud Berne commorancium armatarum et arriatarum modo guerrino tam per terram quam per mare et dictos piscatores ceperunt et manus suas et tibias suas ligauerunt et in mare ante dictum portum de Wynforde proiecerunt vbi aqua profunditatis viginti et quinque vlnarum extitit, et sic dicti piscatores falso et infideliter murdrati et interfecti fuerunt in dicti domini nostri Regis graue preiudicium pro quoquidem horribili facto ac eciam pro eo quod nullum remedium nec iusticia inde ordinatum nec prouisum existit illi de dicta societate de Hansa semper postea fuerunt et adhuc existunt magis audaces grauamen molestiam et dampnum eisdem Mercatoribus Anglicis in dictis partibus de Berne facere, dicentes quod, licet dicta recognicio de recordo intrata fuerit et ipsi illam forisfecerint in tantum quod ipsi omnes Mercatores Anglicos venientes apud Berne occidissent, perdicio cuiuslibet illorum de Hansa qui contribueret forisfacture predicte non attingeret ad sex denarios et tamen in Angliam venire plus relinquere noluerunt. Item vbi quidam Willelmus Lok de Lenn et alij Mercatores de Lenn circa festum Pur[ificacionis] [929 aar1412] Beate Marie virginis Anno regni domini nostri Regis nunc decimo fretassent, quandam nauem de Breme in portu de Lenn vnde Cristyn Crepere fuit Magister ad velandum ad portum de Berne et deinde ad portum de Wysmere ad inibi cum Bere carcandi et cum dicta nauis in dicto portu de Berne applicuisset, venerunt certi mercatores de dicta societate de Hansa et preceperunt iniungerunt et defenderunt dictum Cristyn quod ipse nullo modo vsque Wysmere ad capiendum frettum suum de Bere sub periculo perdicionis vite sue non velaret, qui quidem Cristyn ob metum iniunccionis huiusmodi in saluacionem vite sue dictum viagium suum facere non audebat set se reuertebat et dictis Mercatoribus de Lenn inde relacionem fecit ad dampnum ipsorum Centum librarum et in derogacionem et diminucionem custume dicti domini nostri Regis Centum librarum et amplius. Jtem circa festum assumpcionis beate Marie virginis vltimo preteritum, vbi certi Mercatores Anglici in dicta villa de Berne existentes certas porciones piscis duri valoris Centum librarum de certis gentibus de Norwegia emissent et pro eodem debite soluissent et dictum piscem in batellis posuissent ad ipsum vsque hospicium suum in Berne ducendum, venerunt quedam persone de societate de Hansa eodem tempore vi et armis et absque causa dictum piscem extra manus suas ceperunt et dictos Mercatores Anglicos maliciose verberauerunt et spoliauerunt, Ita quod ipsi se subtraxerunt et ad piscem suum predictum petendum ob metum mortis ausi non fuerunt, qui quidem malefactores piscem predictum hucusque detinent et nullam restitucionem inde fecerunt nec adhuc facere volunt ad graue dampnum ipsorum Mercatorum Anglicorum Centum marcarum ac diminucionem custume domini nostri Regis viginti librarum et amplius. Item dicti Mercatores de societate de Hansa dictas partes de Berne visitantes inter ipsos pro singulari commodo suo maliciose ordinauerunt quod nullus Anglicus partes predictas visitans ab eis aliqua mercandisas seu victualia emere et quod nullus illorum de Hansa prefatis Mercatoribus Anglicis de aliquibus mercandisis seu victualibus aliquam vendicionem vllo modo faciet sub graui pena inter illos super hoc facta ad graue dampnum preiudicium et destruccionem omnium mercatorum Anglicorum partes predictas visitancium. Qua propter placeat nobilibus dominacionibus ac discretis discrecionibus vestris considerare grauia et horribilia [930 aar1412] extorciones mespriciones et dampna predicta prefatis Mercatoribus Anglicis per illos de societate de Hansa sic facta et consimilia fieri in futuro de die in diem, nisi de remedio celerius prouideatur in hac parte, et ad euitandum omnimoda dubitaciones pericula et dampna que in futuro prefatis Mercatoribus Anglicis partes predictas visitantibus per maliciam illorum de Hansa euenire poterunt ordinare, quod illi de societate de Hansa sub libertatibus suis residentes et venientes in regno nostro Anglie apud Boston possint coram vobis prefato domino nostro Regi obligari per recognicionem in quadam racionabili summa iuxta auisamentum vestrum limitanda tam pro omnibus sociis suis dictas partes Norwegie visitantes et in eis residentes quam pro se ipsis regnum Anglie visitantibus et in eodem residentibus, quod omnes Mercatores Anglici in dictis partibus Norwegie residentes et eas visitantes per libertates et franchesias suas mercandisam suam ibidem facere possint absque perturbacione molestacione seu grauamine aliquali sibi per illos de societate de Hansa aut per aliquem alium eorum nomine faciendis et hoc adeo et eodem modo sicut illi de Hansa tolerant ac habent et vtuntur per libertates suas in regno Anglie pro deo et in opere caritatis. Inspeximus eciam tenorem cuiusdam littere nostro sub priuato sigillo nostro per nos nuper facte infra quam predictos articulos fecimus intercludi et de auisamento consilij nostri Aldermannis societatum communium Mercatorum tam ville nostre de Lenn quam de Hansa apud Northberne in Norwegia residentibus misse in hec verba [trykt ovenfor nr. 725726[sic]] . Nos autem tenores predictos tenore presencium duximus exemplificandos In cuius etc. Teste Rege apud Westm´ xv die Februarij.
per breue de priuato sigillo .